Voordracht Inleiding. 2. Standpunt van ons college. Haarlem, 25 november Onderwerp: Gebruiksplan Schiphol 1998

Transcriptie

1 Voordracht 78 Haarlem, 25 november 1997 Onderwerp: Gebruiksplan Schiphol 1998 Bijlagen: - ontwerp-besluit - samenvatting Gebruiksplan Schiphol Inleiding In de statenvergadering van 13 november jl. is door ons toegezegd het Gebruiksplan Schiphol 1998 voor te leggen aan uw Staten, teneinde u in staat te stellen hierover advies uit te brengen aan de Minister van Verkeer en Waterstaat. In het Gebruiksplan geeft Amsterdam Airport Schiphol (AAS) een prognose van het aantal vliegtuigbewegingen in het handelsverkeer dat binnen de geluidszones is te accommoderen. Voor 1998 bedraagt dit aantal maximaal vliegtuigbewegingen. Daarmee kan een marginale groei van 1,9% ten opzichte van dit jaar worden gerealiseerd, een drastische vermindering van de groeicijfers die Schiphol de afgelopen paar jaar liet zien. Schiphol zal dan ook bij de lange na niet kunnen voldoen aan de marktvraag voor 1998 die circa bewegingen bedraagt. Voor de nachtperiode ( uur) is zelfs sprake van een forse afname van het verkeer. Binnen de nachtzone zijn maximaal vliegtuigbewegingen in 1998 te accommoderen, hetgeen een afname van 16,7% ten opzichte van 1997 zal betekenen. Conform artikel 30b, derde lid, van de Luchtvaartwet dient de Minister van Verkeer en Waterstaat, in overeenstemming met haar collega van VROM, voor 19 december a.s. het gebruiksplan al dan niet goed te keuren. 2. Standpunt van ons college U heeft (bij besluit, dd. 23 juni jl., als reactie op de Perspectievennota TNLI) onder meer uitgesproken "Gegeven de economische betekenis van de luchtvaartontwikeling - onder voorwaarden - te kiezen voor het accommoderen van de groei van de luchtvaart." In combinatie met uw uitspraak dat onverkort dient te worden vastgehouden aan uitvoering van het beleid, zoals vastgelegd in de PKB-Schiphol, is deze uitspraak maatgevend voor ons beleid inzake de luchtvaartontwikkeling. Zowel uw standpunt, als de PKB-Schiphol, is gericht op een evenwicht tussen economie en milieu. Dat wil in onze visie zeggen dat een maximale inspanning moet worden gepleegd om te komen tot handhaving van de in de aanwijzing Schiphol vastgelegde geluidszone zonder dat dit leidt tot aantasting van het mainport-concept. Volgen van het gebruiksplan brengt mee dat, met ingang van de zomerdienstregeling (1 april a.s.) de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen het aantal vliegtuigbewegingen per dag ten opzichte van 1997 moeten verminderen met circa 25 starts en landingen.

2 2 Aangezien deze vermindering (grotendeels) ten laste komt van het geregelde verkeer van de KLM-groep zal dit op termijn leiden tot verlies van marktaandeel en stagnatie van de groei. Eenmaal verloren marktaandeel zal, gezien de zware concurrentie van kwalitatief vergelijkbare luchthavens en luchtvaartmaatschappijen, onzes inziens nauwelijks zijn terug te verdienen, waardoor een aantasting optreedt van het mainport-concept. Naar ons oordeel verhoudt dit zich niet met het beleid, zoals neergelegd in de PKB-Schiphol. Volgen van het gebruiksplan werkt wel positief door op het verminderen van de geluidsbelasting. Ten opzichte van 1997 neemt het aantal woningen binnen de 35 Ke-zone af van tot (De PKB-Schiphol hanteert als absolute bovengrens een aantal van woningen binnen de 35 Ke.) Het wel accommoderen van de marktvraag ( vliegtuigbewegingen per jaar) is volgens het gebruiksplan, uitgaande van het model met afgevlakte piekvraag, mogelijk met inachtneming van de grens van het maximaal aantal gehinderde woningen, doch niet volledig binnen de vastgestelde zone. Zoals blijkt uit het gebruiksplan leidt het model vliegtuigbewegingen bij afgevlakte piekvraag tot een aantal van woningen binnen de 35 Ke-zone, maar ook tot lokale overschrijdingen van de geluidszone. Anderzijds treden ook onderschrijdingen op. De huidige wet- en regelgeving kent geen mogelijkheid om tot saldering van over- en onderschrijding te komen noch om beleidsmatig om te gaan met lokale overschrijdingen van een vastgestelde zone (anders dan op grond van de jurisprudentie in de vorm van gedogen waarover verderop meer). Naar de mening van ons college zal een (uiterste) poging gedaan moeten worden om alsnog te bewerkstelligen dat de marktvraag ( vliegtuigbewegingen/jaar) kan worden opgevangen binnen de vastgestelde geluidszone. Uit ingewonnen informatie is bij ons het beeld ontstaan dat zowel in de technischoperationele sfeer, als op het punt van uitplaatsen van niet-mainportgebonden (vakantiecharter) verkeer een aantal mogelijkheden om de marktvraag te accommoderen binnen de geluidszone niet, danwel onvoldoende, in de totstandkoming van het gebruiksplan is betrokken. In de technisch-operationele sfeer betreft dit de volgende maatregelen: -Overnemen door de buitenlandse maatschappijen van de in 1998 door de KLM in te voeren maatregelen (motormodificatie Boeing /400, de 'reduced flaps' tijdens de landingen met de 737 en 747 en toepassing van de IATA startprocedure). -Het hoger aanvliegen; op voet in plaats van de nu gebruikelijke voet. -Stillere naderingsprocedures, waaronder de verbeterde Continuous Descent Approach, of daarmee vergelijkbare procedures. -Het verhogen van de dwarswindlimiet van 15 naar 25 knopen, hierdoor kunnen vliegtuigen langer gebruik blijven maken van de meest preferente banen. -Bij de baan/vliegtuigcombinatie, behalve de preferentie in baan, ook de preferentie van de vliegtuigtypen die van de banen gebruik maken hanteren. De vliegtuigtypen met de hoogste geluidbelasting zo min mogelijk gebruik laten maken van de meest geluidgevoelige banen. Het onderzoek naar de segmentatie is noodzakelijk; zullen alleen de zware vliegtuigen naar een preferente baan moeten worden geleid of volstaat het dit alleen toe te passen in de piekperioden?

3 3 -Het verleggen van het landingspunt van de Buitenveldertbaan naar het westen. Door deze maatregel wordt deze baan een verkorte baan voor vliegtuigen tot circa 200 passagiers. Alleen in dringende gevallen kan de baan over de volle lengte door zware vliegtuigen gebruikt worden. Voor wat betreft het uitplaatsen van niet-mainportgebonden verkeer denken wij aan het, op incidentele basis, namelijk alleen binnen de zomerdienstregeling 1998, uitplaatsen van het merendeel van de vakantiecharters van de Nederlandse maatschappijen naar de drie regionale luchthavens Rotterdam, Eindhoven en Maastricht-Aachen. Wij zijn ons er uiteraard van bewust dat een dergelijke uitplaatsing, ook al is deze incidenteel, gevolgen heeft voor de milieubelasting in die regio's. Gezien de vele geluidsstudies die voor de regionale luchthavens zijn uitgevoerd moet het naar onze opvatting mogelijk zijn dat de Minister van Verkeer en Waterstaat op korte termijn de aanvaardbaarheid van de milieugevolgen van deze uitplaatsing inventariseert en na overleg met de regionale/lokale overheden een kabinetsbesluit over de aanvaardbaarheid daarvan bevordert. Wij tekenen daarbij aan dat behoud van het mainport-concept een nationaal-economisch belang is dat vraagt om een constructieve opstelling van alle overheden. Naast de genoemde maatregelen in de technisch-operationele sfeer met de vastgestelde geluidszone als uitgangspunt is het naar ons oordeel gerechtvaardigd ruimte te scheppen om aan de marktvraag te kunnen voldoen door middel van een wijziging van de vastgestelde geluidszone. Enige aanpassingen van deze zone zijn naar het ons voorkomt mogelijk zonder dat de norm van maximaal woningen binnen de 35 Ke wordt overschreden. Hierbij dient mede te worden betrokken het feit dat in het kader van de infrastructurele werken op en rond de luchthaven en in het kader van de veiligheidszone een aantal woningen wordt geamoveerd en gesaneerd. Een aanpassing van de PKB is, met inachtneming van het vorenstaande, naar ons oordeel niet nodig. Gedurende de procedure tot aanpassing van de geluidszone kan afwijking van de vastgestelde geluidszone worden gedoogd. De grote maatschappelijke belangen die hier op het spel staan enerzijds en het concrete uitzicht op een legalisering anderzijds, maken dat een dergelijk gedogen past in de vaste jurisprudentie van de bestuursrechter te dien aanzien. Wij stellen u dan ook voor in de eerste plaats de Minister van Verkeer en Waterstaat te verzoeken op zo kort mogelijke termijn door AAS na te laten gaan of uitvoering van vorenvermelde technisch-operationele maatregelen het mogelijk kan maken om de marktvraag binnen de geluidszone te accommoderen. In de tweede plaats stellen wij voor de minister te verzoeken in overleg met de betrokken regionale/ lokale overheden de mogelijkheid van het incidenteel uitplaatsen van vakantiecharters naar de regionale luchthavens te onderzoeken. In de derde plaats stellen wij u voor de minister te verzoeken op korte termijn een procedure tot aanpassing van de vastgestelde geluidszone in gang te zetten en afwijking van de vastgestelde geluidszone te gedogen in afwachting van het onherroepelijk worden van het besluit terzake. Niet verwacht mag worden dat het onderzoek naar de technisch-operationele maatregelen, noch dat naar de uitplaatsing, noch de afwikkeling van de procedure tot wijziging van de geluidszone voor het verstrijken van de wettelijke termijn waarbinnen de minister over het gebruiksplan dient te beslissen, uitgevoerd kan worden.

4 4 Dit leidt tot de consequentie dat de minister moet worden verzocht het gebruiksplan 1998 niet goed te keuren. De beleidsmatige en juridische consequentie hiervan is dat de minister aan AAS moet verzoeken binnen een nader door haar te bepalen termijn een wijziging van het gebruiksplan op te stellen waarin de mogelijkheden en consequenties van (de combinatie van) technischeoperationele maatregelen en uitplaatsing naar regionale luchthavens alsmede een wijziging van de geluidszone wordt betrokken. De beide PvdA-gedeputeerden binnen ons college zijn het met het collegevoorstel niet eens. Zij zijn van mening dat moet worden geadviseerd het gebruiksplan goed te keuren. Zij zijn van mening dat de PKB (evenwicht economie en milieu) concreet is uitgewerkt in de geluidszone. Onomstreden is dat de geluidszone politiek-bestuurlijk en juridisch het voor een ieder bindend middel is voor de beheersing van de geluidsoverlast. Het is volgens hen een illusie om te menen dat met behulp van extra vliegtechnische maatregelen de gehele marktvraag binnen de zone geplaatst kan worden. Het is volgens hen op zich zinvol te onderzoeken of met dit type maatregelen meer vliegbewegingen dan geaccommodeerd kunnen worden. Maar door in te zetten op volledige accommodatie van de marktvraag en - daaraan gekoppeld - nu het gebruiksplan af te wijzen wordt volgens hen in wezen de weg ingeslagen van het gedogen van overschrijding van de geluidszone. Dat is voor hen niet aanvaardbaar. Zij menen dat - op basis van evaluatie van de werking van de zone - knelpunten in de huidige zonering dienen te worden aangepakt. En wel via de daarvoor geëigende besluitvormingsprocedures. Het vorenstaande zal om advies worden ingebracht in een extra vergadering van de Statencommissie ROV, te houden op 4 december. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, J.A. van Kemenade, voorzitter. C.J.N. Versteden, griffier.

5 5 Ontwerpbesluit nr. Provinciale Staten van Noord-Holland; gelezen de voordracht van gedeputeerde staten betreffende het Gebruiksplan Schiphol 1998; besluiten: 1.Kennis te nemen van het Gebruiksplan Schiphol De Minister van Verkeer en Waterstaat te adviseren: -AAS op te dragen een aantal technische operationele maatregelen nader te onderzoeken; -na te gaan of incidenteel uitplaatsing naar regionale luchthavens van vakantiecharterverkeer tot de mogelijkheden behoort; -op korte termijn een procedure tot aanpassing van de vastgestelde geluidszone in gang te zetten en afwijking van de vastgestelde geluidszone te gedogen in afwachting van het onherroepelijk worden van haar besluit terzake. In afwachting van de uitkomsten van deze onderzoeken het gebruiksplan 1998 niet goed te keuren. 3.Gedeputeerde staten te machtigen na vaststelling de definitieve tekst van het aan de Minister van Verkeer en Waterstaat uit te brengen advies op te stellen, in overeenstemming met de statenvoordracht en de besluitvorming van de Staten. Haarlem, Provinciale Staten voornoemd,, voorzitter., griffier. Titel:Vd 78: Gebruiksplan Schiphol Datum: Nummer:78 Documenttype:Voordracht