Collectie Kuyt en Lagrillière

Transcriptie

1 Collectie Kuyt en Lagrillière Algemene kenmerken Toegangsnummer: Periode: Archiefvormer Inleiding Johannes ( Jan ) Theodorus Aloysius Maria Kuyt Wzn. ( ), geboren in Amsterdam in een kinderrijk, rooms-katholiek gezin, vestigde zich omstreeks 1911 als zelfstandig architect. Daarvoor had hij praktijkervaring opgedaan bij de bekende architect A.J. Joling ( ). Voor Joling trad hij in 1907 op als opzichter bij de bouw van het nieuwe poortgebouw van het Begijnhof aan het Spui. Kuyt moet tijdens dit project een goede indruk gemaakt hebben, want zijn eerste Amsterdamse werk, het woonhuis Begijnensteeg 10 (1912) was een opdracht van het bestuur van het Begijnhof. Andere opdrachten voor het Begijnhof zouden volgen: het ontwerp voor het Kardinaal Van Rossum-monument (1928) ter herinnering aan het Internationaal Eucharistisch Congres te Amsterdam en de restauratie van de Begijnhofkapel (1929). Deze ingreep is door een latere restauratie door architect K.P. Tholens ( ) weer grotendeels ongedaan gemaakt. Het aantal opdrachten nam gestaag toe. Belangrijke Amsterdamse projecten waren het winkel- en kantoorpand Rokin (1914), het nieuwe patronaatsgebouw van de Sint-Willibrordusparochie in de Sint Willibrordusstraat (1914) en de verbouwing van de kunsthandel van de firma Douwes, Rokin 46 ( ). De meeste werken kwamen echter tot stand tijdens het Interbellum. Kuyt had een gevarieerde orderportefeuille maar werd vooral bekend met zijn ontwerpen van de warenhuizen van de firma s Vroom & Co. en Vroom & Dreesmann (zie ook het archief van de firma Vroom & Dreesmann: 30633). Het modepaleis van Vroom & Co. in de Damstraat (geopend in 1929) behoort tot zijn Amsterdamse hoogtepunten maar is inmiddels gesloopt. Het filiaal van Vroom & Dreesmann tussen Kalverstraat en Rokin (eerste fase met winkelpassage voltooid in 1934) had zijn meest prominente Amsterdamse project moeten worden maar bleef onvoltooid. Belangrijke opdrachten waren voorts de verbouwing van Kloveniersburgwal 47 voor de Disconto- en Effectenbank (1924), het internaat van het gesticht De Voorzienigheid aan de Lauriergracht (1929) en de Fordfabrieken te Sloterdijk (voltooid in 1933). De enige door Kuyt gebouwde kerk is de Onze-Lieve-Vrouwe- Geboortekerk te Halfweg (1929). Lucianus Camillus Lagrillière ( ), geboren in Antwerpen, kwam tijdens de Eerste Wereldoorlog als vluchteling naar Nederland met zijn ouders, twee broers en zus. Enkele maanden na aankomst in Amsterdam overleed zijn moeder. Nadat zijn oudste broer in 1915 naar Engeland was vertrokken en de rest van het gezin in 1919 naar België terugkeerde, bleef Lucianus in Amsterdam achter. Hij volgde een bouwkundige opleiding, onbekend is waar, en trad daarna als bouwkundig tekenaar in dienst bij Kuyt. In 1924 werd hij genaturaliseerd. Over de werkverdeling tussen Kuyt en Lagrillière is niets bekend, maar uit de bewaard gebleven tekeningen en schetsen blijkt dat laatstgenoemde een groot aandeel had in de uitwerking van de ontwerpen van Kuyt. Na het overlijden van Kuyt is het archief grotendeels terechtgekomen bij architect J.M. van Hardeveld ( ); Lagrillière hield een klein gedeelte van het archief met overwegend eigenhandige tekeningen onder zich. Wat er daarna met het overgedragen archief is gebeurd is onduidelijk maar naar alle waarschijnlijk is het verloren gegaan; behalve een getypte werkenlijst in het archief van Van Hardeveld (Het Nieuwe Instituut, Rotterdam) zijn er niet eerder stukken opgedoken. Lagrillière is na het overlijden van Kuyt zelfstandig verder gegaan maar ook van deze periode zijn nauwelijks gegevens voorhanden. Bekend is slechts dat Lagrillière verbouwingen heeft uitgevoerd voor de firma s Witteveen en Wébé (ca. 1955). Later Versie augustus

2 kwam onder zijn leiding de restauratie tot stand van de pastorie van de Werenfriduskerk in Wervershoof ( ). De collectie De collectie bevat studietekeningen van L.C. Lagrillière, schetsontwerpen en foto s van projecten van Jan Kuyt Wzn., alsmede enkele aan de familie van Kuyt te relateren stukken, zoals door Kuyt ontworpen menukaarten en een ex-libris. De collectie is verre van volledig maar geeft desalniettemin een indruk van de diversiteit en de kwaliteit van de ontwerpen van het architectenbureau. Lagrillière was bovendien een zeer getalenteerd tekenaar. Vooral in zijn studietekeningen liet hij zijn creativiteit de vrije loop. Uit enkele van deze ontwerpen en uit de torenstudies voor de kerk te Halfweg blijkt een verwantschap met de expressionistische Europese architectuur tijdens het Interbellum. De tekeningen, geordend in twee portefeuilles, zijn in 2014 aan het Stadsarchief geschonken. Inventaris 1 Studies door L.C. Lagrillière 1 Bioscoop stuk 2 Stadsvilla stuk 3 Tuinhuisje in geboomte stuk 4 Autogarage met chauffeurswoning stuk 5 Tuinmanwoning in beboschd gedeelte stuk 6 Landhuis in een bosrijke streek stuk 7 Landhuis in een bosrijke streek stuk 8 Boomstudie stuk, Verso: schetsen van een landhuisje. 9 Woninginterieur ca. 2 stukken 10 Tuinhuisje ca. 2 stukken 11 Landschapsstudie Terras met zitbank in een bosrijke omgeving Villa in tuin Villa in tuin Landhuis bij Antwerpen stuk 16 Schetsontwerp van een station stuk Versie augustus 2016

3 17 Villa met toren ca. 2 stukken 18 Landhuisje (lichtdruk) Villa Ontwerpen door J.T.A.M. Kuyt en L.C. Lagrillière 20 Ontwerptekening in blauwdruk voor de hulpwinkel voor dhr. H.A. Zumpolle te Rotterdam stuk Grafische ontwerpen ca. 1 omslag en 12 stukken 21 Gelegenheidsgrafiek ontworpen door J. Kuijt Wzn omslag Feestliederen en menukaarten ter gelegenheid van het koperen huwelijksfeest van de heer en mevrouw A.J.K. Grond-Prins in Maison Couturier, Keizersgracht Gelegenheidsgrafiek ontworpen door J. Kuijt Wzn stukken Menukaart bij de feestmaaltijd van het echtpaar Kuyt-Poelman, een verjaardagsfelicitatie met illustratie en omslagontwerp voor een lied- en voordrachtenbundel ter gelegenheid van het 40-jarig huwelijk W.P. Kuyt en B. Kuyt-Vermeulen. 23 Omslag Nieuw-Nederlandsche Bouwkunst Omslag bestek voor de bouw van de percelen Hoogstraat te Rotterdam voor de Rotterdamsche Confectiehandel H. Hollenkamp & Co stuk 25 Briefhoofd en bureaustempel (afdruk) ca. 2 stukken 26 Typografisch ontwerp firmanaam Keizershof v/h Schade & Oldenkott Typografisch ontwerp lift Omslag bestek voor de verbouwing van huize prof.de. J.A.J. Barge te Leiden stuk 29 Ex-libris voor Mia Kuyt ca. 2 stukken 30 Ontwerp van een winkelpui voor de firma Albert Franken, Leidsestraat ca. 1 stuk variatie op de door Kuyt ontworpen winkelpui van Rokin 46 uit Niet uitgevoerd. 31 Ontwerpen voor glas-in-loodramen in het perceel Koningsplein stukken 32 Schetsontwerp van beeldhouwwerk van een deur stuk 33 Presentatietekening van de Villa Demmers, ongelokaliseerd stuk 34 Meubelontwerpen omslag 35 Ontwerptekening voor de verbouwing van Ceintuurbaan Meubel- en interieurontwerpen voor de Disconto- en Effectenbank, Kloveniersburgwal omslag 37 Bebouwingsstudies midden-damterrein omslag Ontwerpen voor glas-in-loodramen ca ca. 2 omslagen ca ca ca. 40 Ontwerptekening van een grafmonument Ontwerptekening voor de verbouwing van de winkelpui van Linnaeusstraat 11 hoek Commelinstraat Niet uitgevoerd. 42 Schetsontwerpen van een landhuisje ca. 5 stukken 43 Schetsontwerpen van een winkelpui ca. 1 omslag Versie augustus

4 44 Schetstekeningen van hekwerken in deuropeningen ca. 3 stukken 45 Schetsen van woningen ca. 2 stukken Winkelpand van de firma Vroom & Co., Damstraat ca. 1 omslag en 2 stukken 46 Ontwerptekeningen door J. Kuijt Wzn omslag 47 Foto s door Foto Van Daal ca. 2 stukken Winkelpand van de firma G.B. Nagel, Haarlemmerplein ca. 2 stukken 48 Ontwerp van glas-in-lood-lichtbakken Exterieurfoto door een onbekende fotograaf ca. 50 Schetsontwerpen van een bedrijfs- of winkelpand aan een gracht ca. 3 stukken Het pand zelf is niet weergegeven, slechts de belendingen en de (gestileerde) bomen ter weerszijden De rooms-katholieke Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk in Halfweg ca ca. 6 stukken 51 Torenstudies, glas-in-loodontwerpen, ontwerp van een oorkonde en perspectieftekening van kerk en pastorie ca. 5 stukken 52 Interieurfoto door een onbekende fotograaf Het Vroom & Dreesmann-filiaal Kalverstraat en Rokin ca. 5 stukken 53 Foto s naar perspectieftekeningen van het Vroom & Dreesmann-filiaal aan Kalverstraat en Rokin, gefotografeerd door een onbekende fotograaf stukken 54 Foto van de ingang van het Vroom & Dreesmann-filiaal aan het Rokin, gefotografeerd door een onbekende fotograaf Overige filialen van Vroom & Dreesmann ca. 17 stukken 55 Foto s naar perspectieftekeningen van de winkel te Haarlem, gefotografeerd door een onbekende fotograaf stukken 56 Foto s van de liftschacht van de winkel te Den Haag, gefotografeerd door een onbekende fotograaf ca. 2 stukken 57 Foto naar een perspectieftekening van een ongelokaliseerde winkel, gefotografeerd door een onbekende fotograaf Ontwerptekening van een wandklok voor een ongelokaliseerde winkel ca. 1 stuk 59 Schetsontwerpen voor ajourpanelen voor de winkel te Haarlem stukken 60 Foto van de winkel te Haarlem, gefotografeerd door Foto-Bureau J. van Dijk Interieurfoto van de winkel te Haarlem, gefotografeerd door Martelhoff s-circulinefoto-systeem Interieurfoto s van de winkel te Amersfoort, gefotografeerd door A.J. Fortgens stukken 63 Exterieurfoto van de winkel te Dordrecht, gefotografeerd door een onbekende fotograaf Exterieurfoto van de winkel te Maastricht, gefotografeerd door een onbekende fotograaf Foto s van een liftcabine in een ongelokaliseerde winkel, gefotografeerd door een onbekende fotograaf ca. 2 stukken Versie augustus 2016

5 66 Foto naar een perspectieftekening van de N.V. Nederlandsche Ford Automobiel Fabriek te Rotterdam, gefotografeerd door een onbekende fotograaf ca. 1 stuk 67 Schetsontwerp van de entree van de winkel van de firma Gebroeders Bischoff Schetsontwerp van de entree van de winkel van de firma Janssen & Neumann Schetsontwerp van een glas-in-loodraam voor de firma T. Nieveler, Nieuwendijk stuk 70 Schetsontwerpen van een winkelinterieur ca. 7 stukken 71 Tuinontwerpen ca. 2 stukken 72 Foto naar een bebouwingsstudie, gefotografeerd door een onbekende fotograaf De Fordfabriek te Sloterdijk, Hemweg ca. 6 stukken 73 Foto s naar schetsontwerpen, gefotografeerd door een onbekende fotograaf stukken 74 Foto van de fabriek, gefotografeerd door een onbekende fotograaf ca. 1 stuk 75 Schetsontwerp van de entree van de winkel van de firma Witteveen, Kalverstraat Schetsontwerp van wanddecoraties met voorstellingen van historische kledingdrachten Schetsontwerpen van ajourpanelen stukken 78 Foto s van een winkelfiliaal van de firma Witteveen, mogelijk te Hilversum, gefotografeerd door Foto Campagne ca. 5 stukken 79 Foto s van een trappenhuis in een niet-geïdentificeerd winkelpand, gefotografeerd door een onbekende fotograaf ca. 3 stukken 80 Foto s van een winkelfiliaal van de firma Witteveen, gefotografeerd door Foto Spies ca. 2 stukken 81 Foto van een winkelentree, gefotografeerd door Foto Spies Foto s van een etalage en het interieur van de winkel van de firma Wébé, vermoedelijk in Maastricht, gefotografeerd door Henry van Els ca. 2 stukken 3 Stukken waarvan het verband met het archief niet duidelijk is 83 Bebouwingsstudie Denkbeeld over een moderne stadsbebouwing door architect Jan Juffer Jr Ontwerptekening van een roeiboot door L.C. Lagrillière stuk 85 Opmetingstekeningen van de vulcaniseermachine in het perceel Lijnbaansgracht 316 door een onbekende tekenaar stukken Versie augustus