Herstel en bemoeizorg bij mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen en verslaving. Is er sprake van een tegenstelling?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Herstel en bemoeizorg bij mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen en verslaving. Is er sprake van een tegenstelling?"

Koenraad van der Pol
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Herstel en bemoeizorg bij mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen en verslaving Is er sprake van een tegenstelling? Prof. Dr. C.L. Mulder, Leiden 9 nov 2012 Herstel Herstellen doen mensen zelf: Herstel van gezondheid Herstel van iden0teit Herstel van maatschappelijk func0oneren Hulpverleners kunnen hierbij ondersteunen Kan dit door het toepassen van bemoeizorg, drang en dwang? 1

Mulder, Leiden 9 nov 2012 Herstel Herstellen doen mensen zelf: Herstel van gezondheid Herstel

2 Hoezo bemoeizorg De Mo0va0e Paradox 2

3 Mo0va0e Paradox Klassiek: Symptomen Distress Motivatie Motivatie Paradox: Symptomen Ziektebesef Inzicht Hersen- Functies Eerder ervaringen Motivatie Problem level and mo0va0on for treatment in severely mentally ill ACT pa0ents HoNOS Score P<0.001 Motivated for treatment (n=745) Not motivated for treatment (N=277) (Kortrijk et al. submitted) 3

for treatment in severely mentally ill ACT pa0ents HoNOS Score 18 17 16 15 14 13 12 11 10

4 Bemoeizorg 50% mensen met EPA hees mo0va0e problemen Autonomie is niet heilig Right to rot Ethische principes: Recht op goed hulpverlenerschap Maatschappelijke verantwoordelijkheid Juridische principes: Propor0onaliteit Subsidiariteit Doelma0gheid Wat gebeurt er wanneer we niets doen.. 4

Maatschappelijke verantwoordelijkheid Juridische principes:

5 Maatschappelijke teloorgang 5

6 Maatschappelijke teloorgang 6

7 Gevaar voor ander Slachtofferschap groot probleem 7

8 Wat betekent dit voor de prak0jk? Stelling: bij mensen met erns0ge psychiatrische problemen die zelf geen hulp vragen verloopt de weg naar herstel via de bemoeizorg Bemoeizorg maakt gebruik van verleiding, prak0sche hulp, mo0verende gespreksvoering, behandeling waar kan, en zo nodig dwang STAGES OF CHANGE 1. Pre- Contemplation 6. Relapse 5. Maintenance 4. Action 2. Contemplation 3. Preparation Bemoeizorg Adapted from Prochaska & DiClemente (1982), Transtheoretical therapy: Toward a more integrative model of change. Psychotherapy: Theory, Research, and Practice, 19:

maakt gebruik van verleiding, prak0sche hulp, mo0verende gespreksvoering, behandeling waar kan, en zo nodig dwang STAGES OF CHANGE 1.

9 % Pa0ents in precontempla0on phase 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% T0 T6 T12 T18 T24 T30 T36 Precontemplation phase addiction Precontemplation phase psychiatry Mo0va0e voor psychiatrische- en voor verslavingsbehandeling bij mensen met EPA (Kortrijk e.a., opgestuurd voor publica0e) 1 Start: gebrek mo0va0e voor behandeling psychiatrie en verslaving - > verleiding, mo0verende gespreksvoering 2 Vaak ontstaat eerst mo0va0e voor behandeling van de psychiatrische problemen 3 4 Daarna lijkt pas mo0va0e voor behandeling verslaving te kunnen ontstaan Is dit voorwaarde voor herstel??? Of kunnen we aan herstel werken zonder behandeling? Is abs0nen0e nodig voor herstel? 9

10 Methode voor bemoeizorg en werken aan herstel (Flexibele) ACT: (F)ACT Integrale (bemoei)zorg zolang nodig, met evt. toepassen van dwang en drang Voor mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen Mul0disciplinair team Toepassen van de diverse interven0es uit de richtlijnen Wijkgericht Scheppen van de voorwaarden voor herstel 10

toepassen van dwang en drang Voor mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen

11 (F)ACT: integrale (bemoei)zorg Antwoord op versnippering van zorg voor mensen met erns0ge psychiatrische problemen Intensieve samenwerking met Andere (GGz- )instellingen, Gemeente Poli0e Woningbouwverenigingen, Werk- en dagbestedingsvoorzieningen Schuldhulpverlening Outreachend en voorkomt drop- out Effecten (beperkt) onderzocht Mogelijk kosteneffec0ef (Rapport ZVN) June 2012: > 200 (F)ACT- teams Blue: FACT Red: ACT Green: Specialized ACT 11

en dagbestedingsvoorzieningen Schuldhulpverlening Outreachend en voorkomt drop- out Effecten (beperkt)

12 (F)ACT kan leiden tot (meer) remissie FACT geassocieerd met meer optreden van remissie (Bak ea 2010) Na 2 jaar ACT 25% symptoma0sche remissie 30% func0onele remissie Symptoma0sche remissie geen voorwaarde voor func0onele remissie (Kortrijk ea 2012) Dwang als bemoeizorg niet lukt Kan dwang leiden tot herstel? 12

func0onele remissie Symptoma0sche remissie geen voorwaarde voor func0onele

13 IBS- en en RM- en per inwoners in Nederland (o.a. Mulder et al. NTvG 2006) IBS RM Review Katsakou Studies reported on self- reported outcome items (all related): 39-75% perceived jus0fica0on for involuntary interven0on 39-81% perceived benefit from treatment 46-73% report to be sa0sfied with treatment 1 Katsakou C, Priebe S. Outcomes of involuntary admission a review. Acta Psychiatr Scand 2006; 114:

Studies reported on self- reported outcome items (all related): 39-75% perceived jus0fica0on for involuntary interven0on 39-81%

14 Results - Perceived benefit aser 1 year (n=174) (Baars et al. Psychiatr Serv 2009) n=90 (51,7%) perceived at least some benefit n=84 (48,3%) neutral/no perceived benefit Wanneer we dwangopname doen in de context van ACT 14

15 Changes in HoNOS scores aser compulsory admission (Kortrijk et al., submimed) HoNOS total scores, higher scores mean more problems 24,00 No commitment during ACT Committed patients Error Bars show 95,0% Cl of Mean HoNOS total scores 20,00 16,00 12,00 1,00 2,00 3,00 measurement occassion Changes in mo0va0on aser compulsory admission (Kortrijk et al., submimed) Problems with motivation for treatment, higher scores means more problems Problems with motivation for treatmentscores 3,00 2,50 No commitment during ACT Committed patients Error Bars show 95,0% Cl of Mean 2,00 1,50 1,00 1,00 2,00 3,00 Measurement occassion 15

total scores 20,00 16,00 12,00 1,00 2,00 3,00 measurement occassion Changes in mo0va0on aser compulsory admission (Kortrijk et al.

16 Keerzijde Ongeveer 50% vindt dwangopname achteraf onterecht Trauma0sering na dwangopname kan optreden, we weten niet hoe vaak Bij wie verstoort dwang het herstelproces? Conclusies Stelling: bij mensen met EPA die geen hulp willen zijn bemoeizorg en soms dwang nodig om herstel mogelijk te maken 16

Vergelijkbare documenten

Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ. Brussel 24 november 2016

Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ Brussel 24 november 2016 Hoezo bemoeizorg? Patienten met ernstige psychiatrische stoornissen vragen niet altijd zelf om behandeling Het gaat