PREVENTIE VAN ZELFMOORD
|
|
- Ruth Verstraeten
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PREVENTIE VAN ZELFMOORD 1
2 INHOUD A. Doelstellingen Project Zelfmoordpreventie De ingebouwde preventie Optimaliseren van de hulpverlening Het realiseren van samenwerkingsverbanden 4 2 Aanreiken van knowhow aan intermediairen Bewaken van suïcidepreventie in de regionale overlegstructuren Opvang van nabestaanden Participeren aan overlegstructuren zelfmoordpreventie... 5 B. Realisaties van het project zelfmoordpreventie in Ingebouwde preventie Optimaliseren van de hulpverlening Het realiseren van samenwerkingsverbanden 7 2 Aanreiken van knowhow aan intermediairen Huisartsen Samenwerking met het Interuniversitair Centrum voor Huisartsenopleiding Werkgroep vorming aan huisartsen Samenwerking WVVH Netwerkstage artsen (kuleuven) CLB, sleutelfiguren jongeren 9 C. Pilootproject recidiefpreventie bij suïcidepogingen Inleiding Overlegvergaderingen onderzoekers en CGG projectmedewerker Overlegvergaderingen Suïcidepreventiewerkgroep Limburg Overlegvergadering CGG Overlegvergaderingen AZ Vesalius Tongeren en externe partners Overleg met huisartsen Overleg met ziekenhuispersoneel en sleutelfiguren
3 8 Oprichten Stuurgroep Inventarisatievragenlijst opvang suïcidepogers Folder voor huisartsen: opvang na suïcidepoging Studiedag: Weggaan en toch blijven Planning
4 A. Doelstellingen Project Zelfmoordpreventie 1 De ingebouwde preventie 1.1 Optimaliseren van de hulpverlening in de CGG bij risico op suïcidaal gedrag Doel 1: Het CGG participeert aan een suïcidepreventieprotocol waarin de activiteiten en verantwoordelijkheden t.a.v. suïcidale patiënten en risicopatiënten op suïcide duidelijk omschreven worden. Het protocol geeft aanwijzingen m.b.t. behandelen van de aanmelding, intake, risico-inschatting, teambespreking en verantwoordelijkheden en opmaak handelingsplan, opvolgen evolutie en (problematische) afsluiting van het dossier. (Cf: intakeformulier). Doel 2: De hulpverleners worden op de hoogte gebracht van recente wetenschappelijke inzichten m.b.t. suïcidepreventie en behandeling van risicopatiënten. 1.2 Het realiseren van, aan de lokale noden aangepaste, samenwerkingsverbanden voor de opvolging van suïcidepogers en patiënten met risico op suïcide Doel 1: In de protocollen die afgesloten worden tussen het CGG en de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen worden afspraken opgenomen i.v.m. de doorverwijzing, samenwerking en opvolging van suïcidale patiënten en risicopatiënten op suïcide. Doel 2: Er worden afspraken gemaakt met de CLB s i.v.m. de samenwerking rond suïcidale leerlingen en leerlingen met risico op suïcide. Doel 3: Teneinde de samenwerking te optimaliseren worden momenten gepland voor gezamenlijke gevalsbespreking en evaluatie van de samenwerking met de hogervermelde voorzieningen. 2 Aanreiken van knowhow aan intermediairen Intermediairen zijn voor het preventiewerk de tussenfiguren/sleutelfiguren die in contact staan met potentiële hulpvragers of werken met risicogroepen. Intermediairen kunnen door hun nabijheid, hun toegankelijkheid tot de doelgroep en hun specifieke deskundigheid een centrale rol spelen bij het voorkomen van suïcide. 4
5 In dit kader zijn de volgende groepen van intermediairen van belang: - Huisartsen - Ziekenhuispersoneel - Onderwijs en Centra voor Leerlingbegeleiding - Politiediensten - Teleonthaal-vrijwilligers 3 Bewaken van suïcidepreventie in de regionale overlegstructuren Het betreft hier het opvolgen door het CGG van suïcidepreventie in het kader van de algemene geestelijke gezondheidszorg en de gezondheidspromotie. 4 Opvang van nabestaanden In het kader van de begeleiding van de nabestaanden na zelfdoding, is er in elke provincie één contactpersoon binnen het CGG, in de persoon van een ondersteuningslid, verbonden aan het CGG. Specifieke taken voor het CGG met een ondersteuningslid in het kader van de zelfmoordpreventie Indicatoren: - op de hoogte zijn van de bestaande zelfhulp- en gespreksgroepen voor nabestaanden in de provincie, en er contact mee onderhouden - deskundig advies geven aan de zelfhulpgroepen voor nabestaanden - het CGG informeren over het aanbod van gespreksgroepen - aanspreekpunt zijn voor nabestaanden die op zoek zijn naar hulp en opvang; doorverwijzen naar de gespreksgroepen - volgen van de vergaderingen van de werkgroep nabestaanden 5 Participeren aan overlegstructuren zelfmoordpreventie Gecoördineerde acties tussen het CGG en andere initiatieven die zelfmoordpreventie tot doel hebben (bestaande en nieuwe) in de provincies en in Vlaanderen worden verder gezet. 5
6 B. Realisaties van het project zelfmoordpreventie in Ingebouwde preventie 1.1 Optimaliseren van de hulpverlening in de CGG bij risico op suïcidaal gedrag. Tijdens de overlegvergadering van de CGG directies van Limburg op 23 januari 2003 werden de doelstellingen en realisaties van het project toegelicht evenals de ontwikkelingen op Vlaams niveau n.a.v. de gezondheidsconferentie: preventie van depressie en zelfmoord. In het DAGG -team van Lommel werd een Protocol Suïcidepreventie ontwikkeld en dit werd ook voorgelegd aan de teams van DAGG Maaseik en St. Truiden en geïmplementeerd in de 3 vestigingen. Medewerkers van het DAGG handelen volgens dit protocol en ondervinden hierbij een belangrijke steun. Op 17 maart werd de stand van zaken besproken in het directiecomité van DAGG. Op 26 februari en 6 maart werd het protocol in het team DAGG Lommel geëvalueerd en aangepast. Overleg m.b.t. ontwikkelen van een protocol met directie Vereniging Geestelijke Gezondheidszorg op 5 maart Deskundigheidsbevordering: Consultatief overleg De projectmedewerker wordt op regelmatige basis geconsulteerd door hulpverleners uit de voorzieningen geestelijke gezondheidszorg (CGG, Beschut wonen, psychiatrische thuiszorg, revalidatiecentra, psychiatrisch ziekenhuis, PAAZ) voorzieningen bijzondere jeugdzorg, CLB, huisartsen mbt de opvang van suïcidale patiënten, naast- en nabestaanden na suïcide. Studiedagen De projectmedewerker werkt mee aan de organisatie van studiedagen voor hulpverleners, geeft workshops en seminaries. Welzijnsoverleg Noord Limburg: Studiedag Bemoeihulp-Bemoeizucht!? 15 december 2003, met de workshops: hulpverlening bij suïciderisico door de projectmedewerker. Seminarie Psychiatrisch Centrum Psychiatrisch ziekenhuis Medisch centrum St. Jozef Bilzen op 26 november: Suïcidepreventie in het ziekenhuis Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Rekem overleg op 17 december 2003 Planning: meewerken aan jaarthema: bejegening, specifiek over het omgaan met suïcidale patiënten. In het kader van de deskundigheidsbevordering van CGG medewerkers werd door de Vlaamse coördinatie van het Project Zelfmoordpreventie een studiedag georganiseerd voor medewerkers uit de CGG op 21 november Rita Vanhove gaf samen met collega M. Joniaux de workshop: suïcidaliteit bespreekbaar maken en risico-inschatting. Werkgroep vorming en bijscholing SPIL bereidt studiedag voor op 15 maart 2004: Weggaan en toch blijven: de suïcideproblematiek in de context van de familie.(vergadering op 1 juli, 26 augustus, 6 oktober 2003). 6
7 Katholieke Hogeschool Hasselt: studiedag op 11 mei 2004: De suïcideproblematiek in begeleidings- en behandelingssituaties, een studiedag door projectmedewerkers CGG (overleg 17 december). 1.2 Het realiseren van, aan lokale noden aangepaste, samenwerkingsverbanden voor de opvolging van suïcidepogers en patiënten met risico op suïcide Pilootproject: Recidiefpreventie in samenwerking met huisartsen De strategie: samenwerken met huisartsen in de nazorg aan suïcidepogers, werd ontwikkeld door de Suïcidepreventiewerkgroep Limburg, voorgesteld en goedgekeurd tijdens de Gezondheidsconferentie: Preventie van Depressie en Zelfmoord. Het pilootproject wordt gekoppeld aan een effectonderzoek en hiervoor wordt samengewerkt met het LUC: onderzoeksgroep gezondheidspsychologie en de Eenheid voor Zelfmoordonderzoek van de U.Gent. Er werd een aanvraag ter subsidiëring voorbereid en ingediend bij het Ministerie van gezondheid in april. Op 1 november werd de aanvraag goedgekeurd en ging het pilootproject van start. Overlegvergadering met LUC op: 11 februari, 5 maart, 12 november, 18 december en tijdens de vergaderingen van de Suïcidepreventiewerkgroep. Overleg met LUC, Eenheid voor Zelfmoordonderzoek, en project op 28 november. Overlegvergadering medewerker onderzoek LUC op 20 november. De voorbereiding van de aanvraag en de verdere implementatie van het ganse project vergt een zeer grote tijdsinvestering van de projectmedewerkster en overleg gebeurt veelal via correspondentie en telefonisch. Voor de regio Tongeren werden afspraken gemaakt met het ziekenhuis en huisartsenkringen voor de voorstelling van het project (zie ook zorgtraject Tongeren). In overleg met ziekenhuispersoneel, huisartsen en onderzoekers werd de bijlage aan het rapport (flyer) waarin de huisarts wordt gevraagd een actieve rol te spelen in de nazorg van de suïcidepoger, op punt gezet. Een brochure met aanbevelingen voor huisartsen voor de opvang van patiënten na suïcidepoging wordt uitgewerkt. Met de onderzoekers werd de aanvraag voor medewerking van de ziekenhuizen (en ethische commissies) voorbereid. De planning is dat voor einde januari 2004 de aanvraag voorligt bij alle ziekenhuizen en dat vanaf april de gegevensverzameling van start gaat. Vanuit de Werkgroep Suïcidepreventie in Limburg (zie verder) wordt netwerkontwikkeling gestimuleerd en gepromoot in de verschillende voorzieningen van de geestelijke gezondheidszorg. De projectmedewerker lichtte het belang van een protocol: suïcidepreventie in het psychiatrisch ziekenhuis en deskundigheidsbevordering toe t.a.v. de directies van de psychiatrische ziekenhuizen van Munsterbilzen (16 juli en 7 augustus), Rekem (28 augustus) Ziekeren (26 augustus). Zorgtraject Regio Tongeren Naar aanleiding van contacten met het A.Z. Vesalius in Tongeren in 2001, besliste het ziekenhuis om te werken aan de ontwikkeling van een uitgewerkte procedure opvang suïcidepogers. De interne werking wordt op punt gezet en overleg georganiseerd met externe diensten en huisartsen rond de samenwerking. In 2003 werd het overleg verdergezet. Overleg met de psychologe ziekenhuis op 25 7
8 september en 6 oktober Overleg met partners intern en extern aan het ziekenhuis (huisartsen, CLB, CGG, OCMW) op 26 november 2003 en gepland op 4 februari Aanreiken van knowhow aan intermediairen 2.1 Huisartsen Samenwerking met het Interuniversitair Centrum voor Huisartsenopleiding In samenwerking met het Interuniversitair Centrum voor Huisartsenopleiding, werkt Rita Vanhove mee aan de ontwikkeling van een elektronisch vormingsprogramma voor huisartsen Ze neemt ook de taak van facilitator tijdens de vorming op. Het programma werd in eerste instantie ontwikkeld voor huisartsen in beroepsopleiding en hun stagemeesters, in een tweede fase wordt het aangepast voor de praktiserende huisartsen. Een eerste vorming startte in december 2003 met 20 cursisten. Meer info op: Overlegvergadering met ICHO op: 27 juni, 18 september en 27 november en facilitatoren 4 december Overleg Prof. Van Heeringen: 5 september en 28 november: evaluatie vormingsprogramma. Vanuit het LUC werkt Ellen Wijnen aan een thesis met als onderwerp: evaluatie van het elektronisch leerpakket. Overleg op 19 november Werkgroep vorming aan huisartsen Rita Vanhove is voorzitter van deze werkgroep die vergaderde op 22 januari, 17 maart, 24 april, 27 augustus, 4 juni, 4 december Inhoud vergaderingen: evaluatie van de vormingen, evaluatie van de huisartsenbezoeken in de provincie Oost en West Vlaanderen, ontwikkelen van het elektronisch leerpakket voor huisartsen in samenwerking met ICHO, samenwerking met ICHO en WVVH in het ontwikkelen van de elektronische helpdesk (cfr; Strategie gezondheidsconferentie), netwerkontwikkeling ziekenhuizen-huisartsen-cgg, pilootproject Limburg: recidiefpreventie in samenwerking met huisartsen, samenwerking met WVVH rond vormingen huisartsen, ontwikkelen guidelines voor huisartsen m.b.t. opvang suïcidepogers na ontslag uit het algemeen ziekenhuis. Deze guidelines zijn te lezen op de website: Samenwerking WVVH Vormingsaanbod WVVH juni in LUC: workshop suïcidale patiënten begeleiden. Overleg Leo Pas WVVH: 13 november i.v.m. samenwerking met het Project preventie van depressie en suïcide gesponsord door Cera en overleg directies CGG, coördinatie op 2 december. WVVH: Werkgroep Preventie 11 augustus Gaby Tijs overleg: richtlijnen consultatievoering met het oog op preventie. 8
9 Netwerkstage artsen (kuleuven) Op 15 mei infovergadering: suïcidepreventie in de huisartsenpraktijk 2.2 CLB, sleutelfiguren jongeren Pilootproject recidiefpreventie bij suïcidepogingen: effect van optimalisering nazorg door verbeterde samenwerking tussen ziekenhuizen en huisartsen Datum: maart 2004 Promotor: Prof. Jan Vinck Wetenschappelijk advies: Prof. C. van Heeringen Onderzoeker: Joke Manshoven (LUC) Projectmedewerker: Rita Vanhove (CGG) 9
10 C. Pilootproject recidiefpreventie bij suïcidepogingen Pilootproject recidiefpreventie bij suïcidepogingen: effect van optimalisering nazorg door verbeterde samenwerking tussen ziekenhuizen en huisartsen Datum: maart 2004 Promotor: Prof. Jan Vinck Wetenschappelijk advies: Prof. C. van Heeringen Onderzoeker: Joke Manshoven (LUC) Projectmedewerker: Rita Vanhove (CGG) 1 Inleiding De huisarts kan een motiverende, ondersteunende en overbruggende rol spelen bij de opvang en de nazorg van suïcidepogers die het ziekenhuis verlaten na crisisopname. Het project zal nagaan of inderdaad de meer systematische inschakeling en ondersteuning van de huisarts leidt tot een betere opvang na ontslag en of hierdoor het welzijn van de patiënt verbetert, met inbegrip van verminderd recidiefrisico. Hiertoe wordt een verwijssysteem uitgewerkt waarbij ervoor gezorgd wordt dat zo snel mogelijk na ontslag uit het ziekenhuis een contact tussen huisarts en patiënt tot stand komt. Het ziekenhuis stelt na ontslag van de patiënt de huisarts hiervan op de hoogte, aan de patiënt wordt gevraagd om binnen de 2 weken contact op te nemen met de huisarts, en de huisarts neemt zelf contact op met de patiënt indien dit niet door de patiënt tot stand is gebracht. De huisartsen worden actief ondersteund via vorming. Tevens wordt bijkomende informatie beschikbaar gesteld (flyer, website, Folder: "Opvang na suïcidepoging") Twee weken na ontslag worden de patiënten telefonisch gecontacteerd om het eerste contact tussen huisarts en patiënt te bevragen. Om het effect van de voorgestelde strategie te meten en dus om te bepalen of de strategie een gunstig effect heeft op het verdere welbevinden en functioneren van de patiënt wordt 6 maanden na ontslag uit het ziekenhuis contact opgenomen met de patiënt voor een bevraging. Hierbij zullen internationaal gebruikte en gevalideerde instrumenten gebruikt worden. Het project bevindt zich momenteel aan het eind van de opstartfase. Ter voorbereiding van de gegevensverzameling werden afspraken gemaakt met de betrokken ziekenhuizen. De contacten met de interventieziekenhuizen zijn hierbij het belangrijkst. Huisartsenkringen werden geïnformeerd. Er vonden ook gesprekken plaats met bevoorrechte getuigen om een zicht te krijgen op de gehanteerde opvang- en nazorgprocedure binnen ziekenhuizen. Op basis van deze gesprekken 10
11 en op basis van literatuur werd een inventarisatievragenlijst ontwikkeld waarmee we bij alle betrokken ziekenhuizen de gevolgde procedure bij ontslag zullen inventariseren. In dit voortgangsrapport brengen we verslag uit van de huidige stand van zaken, de verschillende contactmomenten, de gemaakte afspraken en de ontwikkelde inventarisatievragenlijst. 2 Overlegvergaderingen onderzoekers en CGG projectmedewerker Op 12 november 2003 in LUC Prof. Vinck, Jeroen Meganck, Bram Moors, Rita Vanhove Op 20 november 2003 in DAGG Lommel Rita Vanhove en Bram Moors Op 28 november 2003 in UZ Gent Prof. Vinck, Jeroen Meganck, Bram Moors, Rita Vanhove, Eenheid voor zelfmoordonderzoek: Prof. Van Heeringen en G. Protzky Op 18 december 2003 in LUC Prof. Vinck, Jeroen Meganck, Bram Moors, Rita Vanhove Op 16 januari 2004 in LUC Prof. Vinck, Rita Vanhove Op 19 januari 2004 in LUC Prof. Vinck, Bam Moors, Joke Manshoven, Rita Vanhove Op 2 februari 2004 in LUC Bram Moors, Joke Manshoven, Rita Vanhove Op 16 februari 2004 in LUC Bram Moors, Joke Manshoven, Rita Vanhove Op 3 maart 2004 in LUC Bram Moors, Joke Manshoven, Rita Vanhove, Prof. Vinck Inhoud overlegvergaderingen: Contacten ziekenhuizen: - Ontwikkelen aanvragen interventieziekenhuizen, controleziekenhuizen met betrekking tot medewerking pilootproject en effectonderzoek. - Ontwerp begeleidend schrijven voor directies. - Informatie voor directie en ethische commissies, informed consent. - Stand van zaken reacties informele contactpersonen uit ziekenhuizen en huisartsenmiddens, directies ziekenhuizen en ethische commissies. - Verwerken opmerkingen van ethische commissie Tongeren. 11
12 Effectmeting: - Welke vragenlijsten zijn bruikbaar en wat wordt via gestructureerd interview bevraagd? - Ontwikkelen van vragenlijst ter inventarisering van de huidige procedures opvang suïcidepogers in de ziekenhuizen evenals gehanteerde ontslagmanagement. - Definitieve inhoud en vormgeving van "flyer". Andere: - Verslag overleg met CGG's. - Opzetten "stuurgroep onderzoek". - Inhoud "richtlijnen opvang na suïcidepoging door de huisarts". 3 Overlegvergaderingen Suïcidepreventiewerkgroep Limburg Op 9 december 2003: Dr. Arlette Wertelaers (logoarts), Karel Mampuys (PZ), Bert Appermans (PAAZ A.Z. Heusden), onderzoekers: Bram Moors en Jeroen Meganck en projectmedewerker CGG Rita Vanhove. Op 10 februari 2004: Dr. Arlette Wertelaers (logoarts), Karel Mampuys en Dr. Bollen (PZ), Bert Appermans (PAAZ A.Z. Heusden), Dr. W. De Queker (A.Z. Genk en CGG Genk), onderzoekers: Bram Moors en prof. Vinck, en projectmedewerkers CGG Rita Vanhove en Ingrid Deprez, D. Cooremans (SIMILES). Inhoud vergaderingen: - Stand van zaken aanvraag pilootproject en onderzoek: de ziekenhuisvertegenwoordigers engageren zich om de directie en het personeel van het ziekenhuis te informeren en positief te adviseren m.b.t. aanvraag pilootproject en onderzoek. - De reacties in ziekenhuizen zijn positief evenals bij huisartsen. De logoarts introduceert project in huisartsenmiddens regio Genk. - Bediscussiëren onderzoeksopzet. - De inhoud van de flyer wordt besproken en aangepast. 4 Overlegvergadering CGG Op 6 januari 2004 Directies CGG Limburg en Rita Vanhove: informeren stand van zaken pilootproject en onderzoek, CGG directies engageren zich voor luik "consultatief overleg huisartsen CGG" en snelle instroom patiënten na suïcidepoging. Op 2 februari 2004 Teamverantwoordelijken CGG LITP West en Rita Vanhove: informeren CGG, CGG engageert zich voor consultatief overleg en snelle instroom patiënten. CGG medewerkers worden geïnformeerd over "richtlijnen opvang na suïcidepoging" en uitgenodigd voor deelname studiedag: Weggaan en toch blijven: een studiedag over de suïcideproblematiek in de context van het gezin. CGG medewerkers wensen actief deel te nemen aan de infocontacten met huisartsen. 12
13 Op 4 februari 2004 Overleg directie VGGZ CGG Tongeren Tine Van Hoorne en Rita Vanhove: nood aan infovergadering CGG medewerkers Tongeren. Gepland op 11 maart 2004: agenda toelichting bij het pilootproject en de rol van de CGG medewerkers. CGG LITP St. Truiden en DAGG St. Truiden werden geïnformeerd door de projectmedewerkers. CGG Genk door Dr. De Queker (lid Suïcidepreventiewerkgroep). Overlegvergadering met DAGG St Truiden en CGG LITP St. Truiden op 11 maart 2004 met Rita Vanhove agenda: toelichting bij het pilootproject en de rol van de CGG medewerkers 5 Overlegvergaderingen Algemeen Ziekenhuis Vesalius Tongeren en externe partners Op 26 november 2003: vertegenwoordigers ziekenhuis: psychiatrisch liaisonteam, afdeling spoed en verblijfsafdeling, huisartsenvertegenwoordigers, CGG Tongeren, Rita Vanhove. Op 4 februari 2004: vertegenwoordigers ziekenhuis: directie, psychiatrisch liaisonteam, afdeling spoed en verblijfsafdeling, huisartsenvertegenwoordigers, CGG Tongeren, Joke Manshoven, Rita Vanhove. Inhoud vergaderingen: - Positieve reactie van de directie op aanvraag medewerking. Ziekenhuis heeft opvangprocedure suïcidepogers uitgewerkt en ontslagmanagement op punt gesteld. Bijscholing werd reeds georganiseerd in oktober 2003 voor het personeel van de spoedafdeling (2x een tweedaagse) in samenwerking Rita Vanhove en Cindy Monard. - Voor het personeel van andere afdelingen wordt dit initiatief herhaald in de loop van De bijscholing werd zeer positief geëvalueerd en heeft duidelijk een positief effect. Directie en personeel zijn akkoord "flyer" strategie toe te passen. De ethische commissie heeft einde januari de onderzoeksaanvraag besproken en opmerkingen overgemaakt. De huisartsenkringen van de regio worden door het ziekenhuis uitgenodigd op een "startconferentie" op 18 maart en hebben hiervoor reeds hun belangstelling getoond. Aanwezige huisartsen becommentariëren het opzet. Doorverwijzings- en samenwerkingsprocedure met CGG Tongeren wordt besproken. 6 Overleg met huisartsen Regio Tongeren In samenwerking met dr. Hans Bamelis, LOGO arts en lid van de Suïcidepreventiewerkgroep Limburg en Cindy Monard, psychologe ziekenhuis werden in de loop van januari alle huisartsenkringen geïnformeerd op basis van korte introductietekst opgemaakt door Rita Vanhove. Tijdens overleg met de ziekenhuisdirectie en huisartsen in januari werd beslist om alle betrokken huisartsen uit te nodigen op een "Startconferentie" op 18 maart. Cindy 13
14 Monard, Rita Vanhove en Joke Manshoven zullen dan toelichting geven over: de opvangprocedure suïcidepogers in het ziekenhuis, de preventiestrategie en de rol van de huisarts in de nazorg evenals het onderzoeksopzet. Regio Genk In samenwerking met dr. Arlette Wertelaers, lid Suïcidepreventiewerkgroep Limburg en LOGO arts worden alle huisartsenkringen en LOKs van de regio Genk geïnformeerd in de maand februari op basis van een korte introductietekst opgemaakt door Rita Vanhove. De projectmedewerkster werd uitgenodigd voor een LOK vergadering van Dr. Verburg uit Genk op 19 februari Tijdens deze vergadering werd het initiatief toegelicht evenals bijscholing gegeven over de rol van de huisarts na suïcidepoging. Informatie werd schriftelijk ter beschikking gesteld (ondermeer ook syllabus van de Vorming: suïcidepreventie in de huisartsenpraktijk en de Folder met aanbevelingen voor de opvang na suïcidepoging). Op 27 april 2004: toelichting en bijscholing in de LOK -groep van Dr. Hebbinckhuys uit Genk. Inventariseren adressen voorzitters huisartsenkringen en LOK -moderatoren uit de regio's van de interventieziekenhuizen: St. Truiden en Heusden. De contactpersonen worden schriftelijk geïnformeerd en nadien telefonisch gecontacteerd met de vraag het project te kunnen toelichten, zodra definitief akkoord van de betreffende ziekenhuizen. 7 Overleg met ziekenhuispersoneel en sleutelfiguren voor het pilootproject Contacten onderzoeker LUC: Joke Manshoven Er wordt een onderscheid gemaakt tussen interventieziekenhuizen en controleziekenhuizen. Interventieziekenhuizen zijn ziekenhuizen die het in het onderzoek voorgestelde verwijssysteem zullen toepassen. Het onderscheid interventieziekenhuizen controleziekenhuizen werd gemaakt op basis van de reeds bestaande contacten binnen de ziekenhuizen. In een aantal ziekenhuizen werden reeds afspraken gemaakt rond de opvang van suïcidepogers. Deze ziekenhuizen worden beschouwd als interventieziekenhuizen. Met andere ziekenhuizen is er voor de start van het project geen contact geweest m.b.t. de gehanteerde strategie; dit zijn de controleziekenhuizen. Dit neemt natuurlijk niet weg dat deze ziekenhuizen of huisartsen spontaan initiatieven kunnen nemen voor de (verbeterde) opvang en nazorg van suïcidepogers. Aan controleziekenhuizen wordt gevraagd om de in het onderzoek gehanteerde strategie gedurende de duur van het project niet te gebruiken. De directies van zowel de interventie- als de controleziekenhuizen werden aangeschreven met de vraag om mee te werken aan het project. Bij de aanvraag werd ook een document gevoegd met meer uitleg over het onderzoek (zie bijlage). 14
15 Interventieziekenhuizen: AZ Vesalius, Tongeren: positieve reactie vanuit de directie. We wachten nog op goedkeuring door de ethische commissie. De ethische commissie komt samen op 16 maart aanstaande. Tijdens deze bijeenkomst lichten we het project verder toe. Ziekenhuis Oost-Limburg, Genk: het project werd goedgekeurd door de directie. We wachten ook nog op reactie van de ethische commissie. Sint-Franciscusziekenhuis, Heusden: het project werd goedgekeurd door de directie. We wachten nog op reactie van de ethische commissie. Sint-Trudo Regionaal Ziekenhuis vzw, Sint-Truiden: intern moet het project gedragen worden door de neurologen, zij staan momenteel in voor de opvang van suïcidepogers. Het voorstel werd besproken op het directiecomité en zij stemmen toe om mee te werken aan het project. Verdere afspraken: overlegvergadering met vertegenwoordigers ziekenhuis gepland op 5 maart en op 19 maart Controleziekenhuizen: CAZ Midden Limburg, Hasselt Maria Ziekenhuis Noord-Limburg vzw, Lommel Virga Jesseziekenhuis, Hasselt: het project wordt verder toegelicht en bijkomende afspraken worden gemaakt tijdens een overleg op 10 maart aanstaande. Ziekenhuis Maas en Kempen vzw, Maaseik: het project wordt verder toegelicht en afspraken worden gemaakt tijdens een overleg op 11 maart. Met de controleziekenhuizen werden de eerste contacten gelegd. De reacties zijn positief, maar we wachten nog op officiële bevestiging. Ook aan de ethische commissies van de betrokken ziekenhuizen wordt gevraagd het project goed te keuren. Contacten projectmedewerker: Rita Vanhove Van zodra bekend was dat het project van start kon gaan, werden de informele contactpersonen in ziekenhuizen, huisartsenmiddens en CGG's geïnformeerd en om hun medewerking verzocht en werd intensief overlegd: Dr. De Queker (A.Z. en CGG Genk), Bert Appermans (PAAZ A.Z. Heusden), Hilde Severeyns (A.Z. St. Truiden), Dr. Hannes en Dr. Goeyvaerts (liaisonpsychiaters R..Z. St. Truiden), Marijke Van De kapellen (R..Z. St Truiden), Dr. Bamelis huisarts en lid ethische commissie A.Z. Tongeren, Dr. Arlette Wertelaers LOGO arts en huisarts regio Genk, Cindy Monard (liaisonteam A.Z. Tongeren), Dr. Willems, An Janssen en Andrea Dierckx (CGG LITP Limburg West), Tine Van Hooren CGG Tongeren, Frank Delbeke DAGG St. Truiden, Ingrid Deprez (CGG LITP St Truiden), Dr. Verburg huisarts Genk en lid ethische commissie A.Z. Genk. 8 Oprichten Stuurgroep Voor de begeleiding van het project werd een stuurgroep opgericht. Met de samenstelling van de stuurgroep trachten we belangrijke partijen een stem te geven. De stuurgroep bestaat uit volgende leden: - Prof. Van Heeringen (voorzitter) - Prof. Vinck, Joke Manshoven (onderzoeksteam) 15
16 - Rita Vanhove (projectmedewerkster CGG, Suïcidepreventiewerkgroep Limburg) - Hans Bamelis (huisarts) - Cindy Monard (psychologe A.Z. Vesalius Tongeren) - Chris De Smet (ontslagmanagement ziekenhuis) - Liesbeth Bruckers (Centrum voor Statistiek, LUC) - Martine Van Hecke (financierende overheid) De eerste vergadering van de stuurgroep zal plaatsvinden op woensdag 24 maart aanstaande. De stuurgroep zal twee maal per jaar samenkomen. Tussentijds worden de leden eventueel schriftelijk en/of elektronische geconsulteerd en wordt er schriftelijk verslag uitgebracht zodat de leden op de hoogte blijven van de voortgang van het project. 9 Inventarisatievragenlijst opvang suïcidepogers Op basis van gesprekken met een aantal verantwoordelijken voor de opvang en nazorg van suïcidepogers en op basis van literatuur werd een inventarisatievragenlijst ontwikkeld die als doel heeft de manier van werken binnen de betrokken ziekenhuizen in kaart te brengen. We gaan er namelijk van uit dat de opvang, behandeling, nazorg en doorverwijzing van suïcidepogers in de verschillende ziekenhuizen op een andere manier gebeurd. Het is in het kader van het onderzoek belangrijk om deze verschillen te identificeren. De vragenlijst peilt naar een aantal relevante aspecten aangaande de opvang, behandeling en nazorg van suïcidepogers in een algemeen ziekenhuis. Wordt er bijvoorbeeld een op papier vastgelegd protocol gebruikt bij de opname van een suïcidepoger? Hoe gebeurt de psychiatrische screening van een suïcidepoger, wat is het ontslagmanagement? De inventarisatievragenlijst zal op verschillende momenten gedurende het onderzoek gebruikt worden. Op deze manier krijgen we een zicht op tussentijdse veranderingen die belangrijk kunnen zijn voor het onderzoek. De vragenlijst wordt momenteel getest door twee ziekenhuizen, 1 interventieziekenhuis en 1 controleziekenhuis. Mogelijke leemtes en onduidelijkheden worden opgespoord. Wanneer de inventarisatievragenlijst definitief is zal deze gestuurd worden naar de in het ziekenhuis meest geschikte persoon om de vragenlijst in te vullen. Dit kan verschillen per ziekenhuis, afhankelijk van de structuur en de werkwijze van het ziekenhuis (aanwezigheid PAAZ, psycholoog, ). De onderzoekers maken dan een afspraak met het ziekenhuis om de vragenlijst en de antwoorden samen nog te overlopen. Zo worden onduidelijkheden voorkomen. En dit gesprek is een bijkomende gelegenheid om de manier van werken af te toetsen. Dit deel van het onderzoek gebeurt in het kader van de stage van Bram Moors (Gezondheidswetenschappen UM, onder supervisie van Marcus Huibers). 16
17 10 Folder voor huisartsen: opvang na suïcidepoging Door de leden van de "Werkgroep: Vorming aan huisartsen" van het CGG project zelfmoordpreventie werd een studie uitgevoerd m.b.t. richtlijnen voor huisartsen bij de opvang van suïcidepogers. Deze richtlijnen werden ter becommentariëring voorgelegd door Rita Vanhove (voorzitter van de werkgroep) aan prof. Van Heeringen op 28 november De richtlijnen zijn te lezen op de website: en hiernaar wordt verwezen in de "flyer" voor huisartsen. Ze worden op schrift ter beschikking gesteld aan de huisartsen in de interventieregio's. 11 Studiedag: Weggaan en toch blijven, een studiedag over de problematiek van suïcidaliteit in de context van de familie Datum: 18 maart 2004 Locatie: LUC Diepenbeek Organisatie van: Werkgroep Suïcidepreventie Limburg, SPIL en Similes Doelpubliek: medewerkers uit de voorzieningen geestelijke gezondheidszorg en algemene ziekenhuizen (PAAZ, sociale diensten, psychologen). 12 Planning Na de opstartfase zullen we zo snel mogelijk starten met de pilootfase. In een aantal ziekenhuizen (ziekenhuizen waar het project ook goedgekeurd werd door de ethische commissie) wordt het verwijssysteem ingevoerd en getest. Verdere afspraken aangaande de informatie overdracht worden met de ziekenhuizen gemaakt. Op basis van deze pilootfase zal het verwijssysteem geoptimaliseerd worden. De inventarisatielijst opvang suïcidepogers zal afgenomen worden in alle deelnemende ziekenhuizen om een zicht te krijgen op de manier van werken bij opstart van het project. Vanaf 1 april start de gegevensverzameling, de definitieve registratie. 17
4. JAARPLAN BEGROTING INDICATOREN 2012 Dienst Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg JAARPLAN 2012
4. JAARPLAN BEGROTING INDICATOREN 2012 Dienst Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg DAGG vzw, Guffenslaan 22-3500 Hasselt Adelberg 31-3920 LOMMEL Tel. 011 54 72 43 - Fax. 011 54 72 44 e-mail: administratie@dagg-cgg.be
Nadere informatiePreventie van suïcide bij de hoog risicogroep suïcidepogers Rita Vanhove
Preventie van suïcide bij de hoog risicogroep suïcidepogers Rita Vanhove www.zorgvoorsuicidepogers.be Rita.vanhove@dagg-cgg.be GGZ congres 2014 Symposium Suïcidepreventie Waarom en wat doet Zorg voor Suïcidepogers?
Nadere informatieSuïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden
Suïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden Studiedag Wel-zijn of niet-zijn op het werk - 18/03/2016 Stefanie Ghekiere Coördinator Suïcidepreventiewerking CGG Anwerpen Ine
Nadere informatieProject Integrale Zorg Suïcidepogers. IPEO nooit van gehoord? Rita Vanhove DAGG Lommel CGG Suïcidepreventiewerking
Project Integrale Zorg Suïcidepogers IPEO nooit van gehoord? Rita Vanhove DAGG Lommel CGG Suïcidepreventiewerking rita.vanhove@dagg-cgg.be Project Integrale Zorg Suïcidepogers in opdracht en met de steun
Nadere informatieZORG VOOR JONGE SUÏCIDEPOGERS
ZORG VOOR JONGE SUÏCIDEPOGERS In opdracht en met de steun van het Vlaams Ministerie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, samenwerking EZO en CGGSP www.zorgvoorsuicidepogers.be 1 VAN WAAR DIT PROJECT? Vlaams
Nadere informatieVerpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief
Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief Saskia Aerts saskia.aerts@preventiezelfdoding.be 7 november 2017 Klinische vragen Welke uitgangspunten en basisprincipes
Nadere informatieRESULTATEN VIP² GGZ CGG PRISMA VZW -
RESULTATEN VIP² GGZ 2017 - CGG PRISMA VZW - VISIE & AANPAK KWALITEIT TE MONITOREN EN TE VERBETEREN Kwaliteitszorg is een belangrijk thema binnen de werking van ons centrum. Het verbeteren van de kwaliteit
Nadere informatieReconversie in de psychiatrie. 1. Situering
Reconversie in de psychiatrie 1. Situering In de algemene inleiding bij de adviezen wordt de algemene context weergegeven alsook de opmerkingen die de VAR bij de groepsgewijze behandeling wenst te maken:
Nadere informatieInspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk
Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk MIDDEN-WEST-VLAANDEREN Inleiding Krijgt Vlaanderen opnieuw een mentale
Nadere informatieInfobrochure. Wat na een Zelfmoordpoging?
Infobrochure Wat na een Zelfmoordpoging? Inhoud Inleiding. 3 Wat na een zelfmoordpoging?. 4 Er kan hulp en ondersteuning geboden worden.. 4 Oplossingen vindt u stap voor stap. 5 Project integrale zorg
Nadere informatieSuïcidepogers opvangen
Suïcidepogers opvangen Lessen uit de praktijk www.zorgvoorsuïcidepogers.be Rita.vanhove@dagg-cgg.be Samen zorgen voor suïcidepogers Wat is cruciaal in de zorg voor suïcidepogers? Samen zorgen voor suïcidepogers
Nadere informatieImplementatie van een werkmodel voor vroegdetectie en preventie bij KOPP in Vlaamse GGZ-voorzieningen voor volwassenen:
Implementatie van een werkmodel voor vroegdetectie en preventie bij KOPP in Vlaamse GGZ-voorzieningen voor volwassenen: een stand van zaken. Ben Kwanten KOPP-Vlaanderen Zesde Vlaams Geestelijk Gezondheidscongres
Nadere informatieNoden bij de opvang en doorverwijzing van psychiatrische patiënten in AZ Vesalius
Noden bij de opvang en doorverwijzing van psychiatrische patiënten in AZ Vesalius Ellen Beets 18 juni 2013 Inhoudstabel 1. Korte voorstelling AZ Vesalius 2. Psychologische dienst 3. Huidige zorgen en bestaande
Nadere informatieHoe bouw je een sterk suïcidepreventiebeleid uit?
Hoe bouw je een sterk suïcidepreventiebeleid uit? Omgaan met suïciderisico. Lancering Vlaamse richtlijn en website voor hulpverleners - 30 maart 2017 Sarah Holemans - CGG-SP Antwerpen Ine Vermeersch -
Nadere informatieProject ter ondersteuning van de acties van de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg inzake Zelfmoordpreventie
Federatie van Diensten voor Geestelijke Gezondheidszorg vzw Martelaarslaan 204B - 9000 Gent tel. 09.233.50.99 - fax 09.233.35.89 e-mail fdgg@fdgg.be Verbond der Verzorgingsinstellingen vzw Guimardstraat
Nadere informatieWat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017
Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcidepoging? Peter Beks - Zorg voor Suïcidepogers
Nadere informatie30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag. #SP_reflex
30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag #SP_reflex Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag Basisprincipes in de zorg voor
Nadere informatieCONVENANT BETREFFENDE EEN GEZAMENLIJKE AANPAK VAN OUDERENMIS(BE)HANDELING VOOR HET VLAAMSE GEWEST, DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE PROVINCIES
BIJLAGE Bijlage nr. 1 CONVENANT BETREFFENDE EEN GEZAMENLIJKE AANPAK VAN OUDERENMIS(BE)HANDELING VOOR HET VLAAMSE GEWEST, DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE PROVINCIES Tussen De Vlaamse overheid, vertegenwoordigd
Nadere informatieDETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG
DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG Multidisciplinaire richtlijn voor hulpverleners in de gezondheidszorg Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) COLOFON Auteurs: Saskia Aerts, Eva Dumon,
Nadere informatieGezondheids- en Welzijnsbeurs Sint-Niklaas verslag 24-28/11/05
Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen Martelaarslaan 204b 9000 Gent tel. 09 225 91 33 - fax 09 233 35 89 plazzo@telenet.be http://users.telenet.be/plazzo Gezondheids- en Welzijnsbeurs Sint-Niklaas verslag
Nadere informatieSUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN:
SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN: Eva De Jaegere Preventiemanager VLESP CIJFERS EN FEITEN Zomerschool 2016 VLESP? Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie Partnerorganisatie Vlaamse Overheid Samenwerkingsverband
Nadere informatieBEVORDERING VAN DE COMMUNICATIE TUSSEN ZORGVERLENERS BETROKKEN BIJ DE ZORG VOOR OUDERE AFHANKELIJKE PERSONEN
BEVORDERING VAN DE COMMUNICATIE TUSSEN ZORGVERLENERS BETROKKEN BIJ DE ZORG VOOR OUDERE AFHANKELIJKE PERSONEN EINDRAPPORT - PERIODE : 01 JANUARI 2006 TOT 31 OKTOBER 2006 - COORDINATEN VAN DE GDT : GDT van
Nadere informatieSuïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014
Wat is een suïcidepreventiebeleid? Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014 Een stappenplan waarin uitgeschreven staat hoe er binnen een organisatie met suïcidaliteit wordt omgegaan en
Nadere informatieSuïcidecijfers 2012 Vlaanderen
Suïcidecijfers 2012 Vlaanderen Vlaanderen suïcidecijfers 2012 Er overleden in Vlaanderen 1.114 personen door suïcide in 2012. Wanneer wordt vergeleken met het jaar 2011, overleden in 2012 1% minder mannen
Nadere informatieMobiliteitsvraagstukken ook in de GGZ? 5 jaar mobiele teams Reling
Mobiliteitsvraagstukken ook in de GGZ? 5 jaar mobiele teams Reling 2a en 2b zuid Reling Indeling van de avond Inleiding Getuigenis van ervaringsdeskundigen en hulpverleners Paneldiscussie Besluit Drankje
Nadere informatieBEVORDERING VAN DE COMMUNICATIE TUSSEN ZORGVERLENERS BETROKKEN BIJ DE ZORG VOOR OUDERE AFHANKELIJKE PERSONEN EINDRAPPORT - PERIODE : 2007
BEVORDERING VAN DE COMMUNICATIE TUSSEN ZORGVERLENERS BETROKKEN BIJ DE ZORG VOOR OUDERE AFHANKELIJKE PERSONEN EINDRAPPORT - PERIODE : 2007 COORDINATEN VAN DE GDT : GDT van de regio: oostende Adres :Hospitaalstraat
Nadere informatieDETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DE ONTWIKKELING VAN EEN MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN Saskia Aerts en Eva Dumon
DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DE ONTWIKKELING VAN EEN MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN Saskia Aerts en Eva Dumon Studiedag VVP 10 november 2015 Programma Introductie Ontwikkeling en planning
Nadere informatieVoorstelling Initiatief vrijwillige bewindvoering
Voorstelling Initiatief vrijwillige bewindvoering Martine De Moor Coördinator initiatief vrijwillige bewindvoering Brussel/21 maart 2019 Initiatief vrijwillige bewindvoering is genomen in 1997 maakt deel
Nadere informatieSuïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn
Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn Eva Dumon en Saskia Aerts info@vlesp.be 1 maart 2018 VLAAMS EXPERTISECENTRUM SUÏCIDEPREVENTIE Het aantal zelfdodingen in Vlaanderen
Nadere informatieStand van zaken organisatie huisartsenpraktijken in de stad Antwerpen Welke maatregelen voorziet de stad?
Stand van zaken organisatie huisartsenpraktijken in de stad Antwerpen. 20.02.2016 Welke maatregelen voorziet de stad? Liesbet Meyvis liesbet.meyvis@stad.antwerpen.be Dienst Gezondheid Stad Antwerpen Toegang
Nadere informatieSAMENWERKINGSPROTOCOL:
1 SAMENWERKINGSPROTOCOL AZ VESALIUS THUISZORG Inleiding Om tot een goede samenwerking te komen tussen AZ Vesalius en thuiszorg, daar waar het gaat om een zwaar zorgbehoevende patiënt die in de thuiszorg
Nadere informatieMet de zesde staatshervorming is de bevoegdheid voor de moeder-kindeenheden naar Vlaanderen overgeheveld.
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 502 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 23 maart 2015 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Moeder-kindeenheden - Stand van zaken Voor de meeste vrouwen
Nadere informatiePROJECT RECIDIVEPREVENTIE SUÏCIDEPOGINGEN IN SAMENWERKING MET HUISARTSEN
PROJECT RECIDIVEPREVENTIE SUÏCIDEPOGINGEN IN SAMENWERKING MET HUISARTSEN Project uitgevoerd in opdracht van en gerealiseerd met de financiële steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Januari
Nadere informatieVLESP Jaarplan 2013-2014
VLESP Jaarplan 2013-2014 Coördinatie Q1 (Okt 13-Dec 13) Q2 (Jan 14-Maart 14) Q3 (April 14-Jun 14) Q4 (Jul 14-Sept 14) Q5 (Okt 14-Dec 14) aanstellen personeel afspraken overlegstructuur samenstellen stuurgroep
Nadere informatieConvenant tussen OCMW Lier en Huisartsenvereniging Lier en Omstreken
Convenant 2014-2016 tussen OCMW Lier en Huisartsenvereniging Lier en Omstreken Tussen de stad Lier vertegenwoordigd door de OCMW-raad voor wie optreden Marleen Vanderpoorten, voorzitter en Katleen Janssens,
Nadere informatieZorgtraject suicidepreventie Meetjesland: implementatie en sensibilisering.
Versie: 20 oktober 2011 Baudelokaai 8 9000 Gent Project deel-sel Zorgtraject suicidepreventie Meetjesland: implementatie en sensibilisering. Voorwaarden Het project past binnen de visie van het SEL Zorgregio
Nadere informatieAanbod suïcidepreventiewerking voor scholen vanuit Cgg Largo
Inleiding Geconfronteerd worden met geestelijke gezondheidsproblemen is niet gemakkelijk. Erover praten is vaak al even moeilijk. Het taboe dat rust op psychische aandoeningen is nog lang de wereld niet
Nadere informatieVLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ
VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID VOOR HET CLB DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ PROF DR KAREL HOPPENBROUWERS VOORZITTER VWVJ WOORD
Nadere informatieStuurgroep Zorgtrajecten
Aanwezig: Dr. Bossuyt Bart, Dr. Boumendil Areski, Dr. Crepel Thierry, Dr. Devriendt Ivan, Dr. Leenknegt John, Dr. Vanneste Luc, Van Den Moorter Eve (stagiair Dr. Boumendil) Verontschuldigd: Dr. Deleu Gilles,
Nadere informatieNETWERKPUNT. Voorstelling Art. 107 regio Mechelen 9 oktober 2015
NETWERKPUNT Voorstelling Art. 107 regio Mechelen 9 oktober 2015 Het PAKT: regio NETWERKPUNT Medewerkers: Sofie Wybo & Liesbeth Reynders Start: april 2012 1.5VTE Doelpubliek: hulp- en dienstverleners Regio:
Nadere informatieVerslag werkgroep ontslagmanagement GGZ Datum van overleg: 4 december 2012 van 9u 11u Locatie: PC Sint-Hieronymus, Dalstraat 84, 9100 Sint-Niklaas
Verslag werkgroep ontslagmanagement GGZ Datum van overleg: 4 december 2012 van 9u 11u Locatie: PC Sint-Hieronymus, Dalstraat 84, 9100 Sint-Niklaas Aanwezig: Bike Hendrickx/ Linda Van de AZ Nikolaas, PAAZ
Nadere informatieOpvang van ouderen met een psychiatrische problematiek binnen de WZC.
LimeService - Your online survey service - Opvang van ouderen met een psychiatrische p... Page 1 of 15 Opvang van ouderen met een psychiatrische problematiek binnen de WZC. Het Vlaams Onderzoeks en Kenniscentrum
Nadere informatieVormingsaanbod geestelijke gezondheid
Pantone 430C Pantone 7426C Vormingsaanbod geestelijke gezondheid Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Locoregionale Uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen Hoe blijf jij fit in je hoofd?
Nadere informatieWorkshops geestelijke gezondheid. Locoregionale uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen
Workshops geestelijke gezondheid Locoregionale uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen Work shop Voel je goed met NokNok! Je goed in je vel voelen en sterk in je schoenen staan, kan
Nadere informatieProvinciale gespreksavond over Zelfzorg en lokaal sociaal beleid een haalbare kaart?
Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen Martelaarslaan 204b 9000 Gent tel. 09 225 91 33 - fax 09 233 35 89 plazzo@telenet.be http://users.telenet.be/plazzo Provinciale gespreksavond over Zelfzorg en lokaal sociaal
Nadere informatieEVALUATIERAPPORT LOKS ZIEKTEPREVENTIE EN GEZONDHEIDSPROMOTIE BIJ SOCIAAL KWETSBARE GROEPEN: INZICHTEN EN STRUIKELBLOKKEN 2015
EVALUATIERAPPORT LOKS ZIEKTEPREVENTIE EN GEZONDHEIDSPROMOTIE BIJ SOCIAAL KWETSBARE GROEPEN: INZICHTEN EN STRUIKELBLOKKEN 2015 dr. Kaatje Van Roy en prof. dr. Sara Willems Februari 2016 In opdracht van
Nadere informatieVlaams Indicatoren Project VIP² GGZ: Vlaamse Patiënten Peiling psychiatrische afdeling
Vlaams Indicatoren Project VIP² GGZ: Vlaamse Patiënten Peiling psychiatrische afdeling Het Vlaams Indicatorenproject voor Patiënten en Professionals in de Geestelijke Gezondheidszorg (VIP² GGZ) meet aspecten
Nadere informatiePreventie suïcide en tabak, alcohol en drugs
Preventie suïcide en tabak, alcohol en drugs Vormingsaanbod 2017 De Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg bieden binnen de provincie West-Vlaanderen ambulante hulp aan mensen met psychologische en/of
Nadere informatieAanwezig : Julien Bogaert, Herman De Backer, Rik Sagaert, Ingrid Vyvey, Silvie Vanhoutteghem, Jeroen Terryn en Ann De Bruyckere. 1 Verwelkoming...
Dagelijks Bestuur W.O.A.S. Verslag Datum vergadering : Betreft : Dagelijks bestuur W.O.A.S. 8 november 2010, Provinciehuis Boeverbos Brugge, 10.00 uur Onze ref.: P10/8/2/14/6 Verslaggever: Ann De Bruyckere
Nadere informatieNaam van de schoolexterne interventie: Lange Time Out Halle, Groep Intro
Naam van de schoolexterne : Lange Time Out Halle, Groep Intro 1. Inhoud vd schoolexterne Algemeen kader 1 : Ontstaansgeschiedenis 2 Visie Belangrijke uitgangspunten Doelstelling(en) Doelgroep(en) 3 Duur
Nadere informatieVisietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject
Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject Huidige Partners: - Mariaziekenhuis ( gynaecologen-vroedvrouwen-sociale dienst) - Huisartsen regio - CKG/Amberbegeleiding - CIG De Zeshoek -
Nadere informatieEEN LONGITUDINAAL ONDERZOEK NAAR GEZONDHEID, ONTWIKKELING GEDRAG, OPVOEDING EN ZORG BIJ JONGE KINDEREN ALGEMEEN KADER
Steunpunt Welzijn, lij Volksgezondheid dhiden Gezin EEN LONGITUDINAAL ONDERZOEK NAAR GEZONDHEID, ONTWIKKELING GEDRAG, OPVOEDING EN ZORG BIJ JONGE KINDEREN COHORTE 0-JARIGEN Dr. Cécile Guérin ALGEMEEN KADER
Nadere informatieJaarplan Zorg voor suïcidepogers 2013
1 Jaarplan Zorg voor suïcidepogers 2013 Zorg voor suïcidepogers ontwikkelt in 2013 activiteiten met betrekking tot de preventie van zelfdoding door het bevorderen van de zorg voor personen na een suïcidepoging
Nadere informatieCommissie Medische Ethiek
Commissie Medische Ethiek 1.Algemeen Zoals vereist door artikel 70 van de Wet op de ziekenhuizen beschikt het O.L.V. van Lourdes ziekenhuis Waregem over een Commissie Medische Ethiek. De werking en de
Nadere informatieMultidisciplinair pijncentrum
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Multidisciplinair pijncentrum Dienst kwaliteit E-mail: kwaliteit@jessazh.be Tel: 011 30 81 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
Nadere informatieKlinisch Pad Suïcidepreventie
Klinische paden Werken aan kwaliteit en patiëntveiligheid, een zaak van iedereen! Klinisch Pad Suïcidepreventie Kristien Cremie en Bart Rens Inhoud Klinisch pad Plan van aanpak Doelstellingen KP suïcidepreventie
Nadere informatieJo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Dinsdag 11 december 2012 Commissie Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid Toelichting gezondheidsdoelstelling en actieplan
Nadere informatieHandreiking voor onderzoekers en METC s bij het indienen en beoordelen van protocollen voor onderzoek naar suïcidepreventie
Handreiking voor onderzoekers en METC s bij het indienen en beoordelen van protocollen voor onderzoek naar suïcidepreventie Prof. dr. Ad Kerkhof Dr. Annemiek Huisman Vrije Universiteit Amsterdam In het
Nadere informatieNaam van de schoolexterne interventie: Arktos HERGO
Naam van de schoolexterne : Arktos HERGO 1. Inhoud vd schoolexterne Algemeen kader 1 : Ontstaansgeschiedenis 2 Visie Een HERGO is een groepsoverleg waarin alle partijen betrokken bij een incident, samen
Nadere informatieAl gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes
Al gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes Heb je al gehoord van de 107? Niet 101 of 102 of 105 maar 107? gebaseerd op het nummer van het artikel in het KB over de ziekenhuizen die de
Nadere informatieEen puntprevalentiestudie van de zorgzwaarte en de prevalentie van wonden urineweginfecties in de Vlaamse thuiszorg
Een puntprevalentiestudie van de zorgzwaarte en de prevalentie van wonden urineweginfecties in de Vlaamse thuiszorg Beste verpleegkundige, alvast bedankt voor je medewerking aan deze studie! Wat volgt,
Nadere informatieHistoriek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg
Historiek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg Info avond SEL Waasland 24 mei 2012 Sint-Niklaas Stefaan Baeten Directeur psychiatrisch centrum Sint-Hiëronymus Historische context
Nadere informatieSuïcidepreventie op de werkvloer
Suïcidepreventie op de werkvloer Gezonde marktplaats - Logo Antwerpen - 25/11/2015 Ine Vermeersch Coördinator Suïcidepreventiewerking CGG Oost-Vlaanderen Inhoud 1. Inleiding 2. Suïcidepreventie op de werkvloer:
Nadere informatieZelfmoord1813.be digitaal platform voor de preventie van zelfdoding
Zelfmoord1813.be digitaal platform voor de preventie van zelfdoding Livia Anquinet, Werkgroep Verder Peter Beks, Zorg voor Suïcidepogers Leen Devlieghere, Tele-Onthaal Kirsten Pauwels, Centrum ter Preventie
Nadere informatieHet kwaliteitshandboek
Het kwaliteitshandboek Zorgprogramma Pediatrie Caroline Dolieslager Hoofdverpleegkundige Zorgprogramma Pediatrie 20 mei 2015 Waarom een kwaliteitshandboek? Referentiekader: KB 2 april 2014 zorgprogramma
Nadere informatieEerstelijnspsychologische functie
Eerstelijnspsychologische functie Leen Ballieu Isabel Debuysere Katrien De Wilde Jan Van den Eeden 2 en 16 februari 2017 3 Regio s Netwerk Accolade: Regio Ieper Diksmuide Netwerk Het PAKT Netwerk Noolim:
Nadere informatieFAQ. (1) Vragen over de vragenlijst
FAQ Overzicht vragen (1) Vragen over de vragenlijst...1 (2) Vragen over de organisatie van de meetperiode...2 Hoe en wanneer patiënten informeren?...2 Wat is de concrete timing?...2 Wanneer wordt de vragenlijst
Nadere informatieOverzicht van de voorstelling
Voorstelling Zorgtraject Persoonlijkheidsstoornissen Noord-West-Vlaanderen Q&A werkgroep Brussel, 19 maart 2015 Dumarey Fanny Psycholoog Gedragstherapeut Coördinator Zorgtraject Persoonlijkheidsstoornissen
Nadere informatieVoorwoord. deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1
Inhoud Voorwoord XI deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1 1 Terminologie en definities 3 1.1 Inleiding 4 1.2 Suïcide of zelfdoding 4 1.3 Suïcidepoging of poging tot zelfdoding 13 1.4 Doodsgedachten
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op... (datum);
Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van artikel 2 en artikel 5 van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 betreffende bevolkingsonderzoek in het kader van ziektepreventie
Nadere informatieDe suïcidale patiënt. op de Intensieve Zorgafdeling. van PZ Sint-Camillus.
De suïcidale patiënt op de Intensieve Zorgafdeling van PZ Sint-Camillus. De suïcidale patiënt op de Intensieve Zorgafdeling. Het proces: ontwikkelen van een protocol. Patrick Bruyneel PZ Sint-Camillus
Nadere informatieScreening bij dementie Vroegtijdige zorgplanning bij dementie Nachtelijke onrust bij dementie
tel. +32 (0)16 37 34 31 Informatienota voor deelnemers U bent uitgenodigd voor deelname aan een studie waarbij we het gebruik van de website voor mantelzorgers van personen met dementie willen nagaan.
Nadere informatie(1) Vragen over de vragenlijst
FAQ Overzicht vragen (1) Vragen over de vragenlijst...2 (2) Vragen over de organisatie van de meetperiode...2 Hoe en wanneer patiënten informeren?...2 Wat is de concrete timing?...3 Wanneer wordt de vragenlijst
Nadere informatieKENMERKEN SUÏCIDEPOGINGEN IN GENT EN VLAANDEREN
/ Rapport cijfers KENMERKEN SUÏCIDEPOGINGEN IN GENT EN VLAANDEREN Vlaams Gewest 2017 / 15.12.2018 15.12.2018 Kenmerken suïcidepogingen in Gent en Vlaanderen 1/12 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers
Nadere informatieVerslag aan de Provincieraad
directie Leefmilieu dienst Milieubeleidsplanning, -ondersteuning en Natuurontwikkeling Verslag aan de Provincieraad registratienr. 1005603 betreft verslaggever STEUNPUNT DUURZAAM WONEN EN BOUWEN Overeenkomst
Nadere informatieBEVRAGING WERKVELD ERGOTHERAPIE IN DE PSYCHIATRIE
BEVRAGING WERKVELD ERGOTHERAPIE IN DE PSYCHIATRIE Geachte, Beste, Voor u ligt een bevraging m.b.t. uw werk als ergotherapie in de psychiatrie. Met deze bevraging willen wij graag meer zicht krijgen op
Nadere informatieREGIOHUIZEN Inleiding: Esther Van den Bossche (LMN Schelde-Rupel) Moderator: Dr. Stefan Teughels (LMN Turnhout)
REGIOHUIZEN Inleiding: Esther Van den Bossche (LMN Schelde-Rupel) Moderator: Dr. Stefan Teughels (LMN Turnhout) in Vlaanderen 45 Netwerken 27 Waarom regiohuizen Zeer ruim aanbod aan paramedici Onduidelijk
Nadere informatie1) In hoeverre is het instrument in uw organisatie gebruikt geweest?
Verwerking antwoorden enquête over het reflectie instrument slikproblemen Mei 2015 Vlaamse werkgroep slikproblemen Steunpunt Expertisenetwerken (SEN) Aantal bevraagden 120 Aantal reacties 36, ofwel 30%
Nadere informatie2. Identificatiegegevens van de patiënt. Handtekening van de patiënt* De patiënt verklaart akkoord te zijn met de organisatie van dit overleg
. 1. Identificatie aanvrager Datum aanvraag*:... aanvrager*:... Organisatie/discipline*:... 2. Identificatiegegevens van de patiënt (invullen of het kleefbriefje V.I. aanbrengen) en voornaam*:... *:...
Nadere informatieHuishoudelijk Reglement van de Stuurgroep. Green Deal. <001> <Gedeelde Mobiliteit>
Huishoudelijk Reglement van de Stuurgroep Green Deal Doelstelling van de Stuurgroep De Stuurgroep fungeert als klankbord voor de initiatiefnemende partijen en stuurt de werking
Nadere informatieZelfdoding: acute therapie en psychische preventie Suïcidepogers: motieven en methoden
Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Universiteit Gent Zelfdoding: acute therapie en psychische preventie Suïcidepogers: motieven en methoden Dr. G. Portzky Prof. C. van Heeringen Suïcidepogingen in Vlaanderen
Nadere informatiePATIËNTENPARTICIPATIECULTUUR OP MICRONIVEAU IN ALGEMENE EN PSYCHIATRISCHE ZIEKENHUIZEN
23 JANUARI 2020 PATIËNTENPARTICIPATIECULTUUR OP MICRONIVEAU IN ALGEMENE EN PSYCHIATRISCHE ZIEKENHUIZEN Presentatie: belang van het thema in het kader van: Het P4Pprogramma Het derde meerjarige programma
Nadere informatieKENMERKEN SUÏCIDEPOGINGEN IN GENT EN VLAANDEREN
/ Rapport cijfers KENMERKEN SUÏCIDEPOGINGEN IN GENT EN VLAANDEREN Vlaams Gewest 2015 / 30.06.2017 30.06.2017 Kenmerken suïcidepogingen in Gent en Vlaanderen 1/12 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers
Nadere informatieSuïcidepreventiewerking van de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg
Suïcidepreventiewerking van de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg Wolters Mercedes Ondersteuningsfunctie CGG-SP Stafmedewerker FDGG (Federatie voor Diensten Geestelijke Gezondheidszorg) 1997: CGG-project
Nadere informatieProjectoproep Kankerplan Actie 24 : Wetenschappelijke analyse in de onco-geriatrie
B Projectoproep Kankerplan Actie 24 : Wetenschappelijke analyse in de onco-geriatrie Inleiding Deze projectoproep kadert binnen de verderzetting van Actie 24 van het Kankerplan: Steun aan pilootprojecten
Nadere informatieNieuwe gids GGB K&J 1
Nieuwe gids GGB K&J 1 Waarom deze gids Missie en Visie 3 Visie: 7 uitgangspunten A. Het moet duidelijk zijn dat een geestelijk gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren moet uitgaan van een globale aanpak
Nadere informatieBegeleidingsplan: in het kader van het Overleg rond een Patiënt met een Psychiatrische Problematiek SEL Zorgregio Gent vzw - RIZIV nr.
1. Identificatie aanvrager Datum aanvraag:... Naam aanvrager:... Organisatie/discipline:... 2. Identificatiegegevens van de patiënt (invullen of het kleefbriefje V.I. aanbrengen) Naam en voornaam:... Adres:...
Nadere informatieVROEGDETECTIE, TIJDIGE INTERVENTIE EN GEPASTE TOELEIDING BIJ ERNSTIGE PSYCHISCHE AANDOENINGEN
VROEGDETECTIE, TIJDIGE INTERVENTIE EN GEPASTE TOELEIDING BIJ ERNSTIGE PSYCHISCHE AANDOENINGEN VDIP: korte historiek van een innovatief project Initiële doelgroep UHR/ eerste psychose jongeren jonge volwassenen:
Nadere informatieClub 107. voor een vernieuwde GGZ in de regio Mechelen Rupelstreek. een initiatief van GGALIMERO
Club 107 voor een vernieuwde GGZ in de regio Mechelen Rupelstreek een initiatief van GGALIMERO PC Duffel woensdag 23 mei 2012 1. Welkom 2. GGALIMERO 3. GGZ-vernieuwing 4. Experimenten 5. En onze regio?
Nadere informatienr. 77 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 22 oktober 2015 aan JO VANDEURZEN IPEO - Stand van zaken
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 77 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 22 oktober 2015 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN IPEO - Stand van zaken In vergelijking met het Europese gemiddelde
Nadere informatieVlaams minister van Werk, Onderwijs en Vorming, Frank VANDENBROUCKE,
Brussel, 22 maart 2007. PROTOCOL BETREFFENDE DE SAMENWERKING TUSSEN DE MEDISCHE SECTOR EN ONDERWIJS IN HET KADER VAN HET ACTIEPLAN EEN SLUITENDE AANPAK VAN SPIJBELEN EN SCHOOLVERZUIM Vlaams minister van
Nadere informatiePATIENTENINFORMATIE EN TOESTEMMINGFORMULIER. Register voor Neuro-endocriene Digestieve Tumoren D.N.E.T.
PATIENTENINFORMATIE EN TOESTEMMINGFORMULIER Register voor Neuro-endocriene Digestieve Tumoren D.N.E.T. Inleiding De Belgian Group of Digestive Oncology (BGDO) wenst een register samen te stellen waarin
Nadere informatieInformatiebrochure: E-health Cozo AZ Sint-Maria Halle vzw
Informatiebrochure: E-health Cozo AZ Sint-Maria Halle vzw Inhoudsopgave: Wat is CoZo en ehealth? 1 Geïnformeerde toestemming (= Informed Consent ) 2 Hoe uw Geïnformeerde toestemming (= Informed Consent
Nadere informatieDe psycholoog in Zuyderland Medisch Centrum. Medische Psychologie
De psycholoog in Zuyderland Medisch Centrum Medische Psychologie In deze folder informeren we u over de manier van werken van de psycholoog, verbonden aan de afdeling Medische psychologie van Zuyderland
Nadere informatieHet gebruik en de bewaring van lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek. Universitaire Biobank Limburg
Secretariaat Operationele Groep Stadsomvaart 11, 3500 Hasselt Tel. 011 33 82 56 Fax. 011 33 82 08 E-mail: biobank@jessazh.be www.ubilim.be Het gebruik en de bewaring van lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk
Nadere informatieProefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek
Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Titel van het onderzoek: Sneller behandelen van patiënten met een acute beroerte door een volgsysteem met directe visuele feedback
Nadere informatieEERSTELIJN EN DE MIDDELENGEBRUIK: DE ROL VAN EEN HUISARTS IN EEN REGIONAAL NETWERK
EERSTELIJN EN DE MIDDELENGEBRUIK: DE ROL VAN EEN HUISARTS IN EEN REGIONAAL NETWERK Van een kijk als solist naar interdisciplinair samenwerken Rita Verrando, huisarts Brussel, 14 november 2014 De rol van
Nadere informatieZorg voor jonge suïcidepogers
Zorg voor jonge suïcidepogers Heldere communicatie in de ketenzorg Marie Van Broeckhoven / Peter Emmery 24 april 2013 Iemand die er over spreekt, doet het niet. Waar Niet waar Iemand die er over spreekt,
Nadere informatieJGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken. Leuvense dagen kindergeneeskunde Anouk Vanlander
JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken Leuvense dagen kindergeneeskunde 17-5-2018 Anouk Vanlander Partnerorganisatie van de Vlaamse overheid voor preventieve jeugdgezondheidszorg
Nadere informatie