De 3P opportuniteitsscan

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De 3P opportuniteitsscan"

Transcriptie

1 + 3P Scan Scan 3P Een initiatief van Universiteit Antwerpen, KU Leuven-MRC (Materials Research Centre), Sirris (Collectief Centrum van de Belgische Technologische Industrie) en VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) met steun van EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) en de Vlaamse regering.

2 + De 3P opportuniteitsscan De 3P scan is een specifieke adaptatie van de OVAM eco-efficiëntiescan voor het vinden van materiaal- en procesgerelateerde opportuniteiten binnen bedrijven, ontwikkeld door Benjamin Vanelslande (KU Leuven) & Sheron Shamuilia (KU Leuven). Met dank aan alle medewerkers van het Openraam project en Dr. Ing. Karine Van Doorsselaer (Artesis) voor inbreng en inhoudelijke ondersteuning. Meer informatie over het gebruik van deze scan vindt u in het boek Innoveren met Materialen (uitgegeven door LannooCampus) en op de Openraam website: Dit document kwam tot stand binnen het project Openraam. OpenRaam heet voluit Open raam op innovatieve materiaaltechnologie voor een duurzaam Vlaams productielandschap. Het is een project van Sirris (collectief centrum van de Belgische technologische industrie), KU Leuven-MRC (Materials Research Center), VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) en Universiteit Antwerpen-IMDO (Instituut voor Milieu en Duurzame Ontwikkeling). Met de steun van EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) en de Vlaamse overheid ondersteunden we bedrijven met innovaties in duurzamer materiaalgebruik of duurzame verwerking van materialen. Denk aan het milieu en print dit document niet onnodig af.

3 De 3P opportuniteitsscan De 3P scan bekijkt duurzaamheid in haar ecologische, sociale en economische dimensie. De inhoud van de scan is vooral gericht op de rol van materialen en hun verwerking en op het al dan niet duurzaam zijn van producten en bedrijfsprocessen. In totaal worden 32 indicatoren afgetoetst: 17 op procesniveau en 15 op productniveau. Een aantal van deze indicatoren is niet relevant in elk bedrijf. Deze worden voorafgegaan door een gate vraag ( ), die bepaalt of de indicator verder onderzocht wordt. Door toekenning van een score aan iedere stelling kan het resultaat van de scan semi-kwantitatief voorgesteld worden. De evaluatie van de eindstelling wordt gedaan door de auditor, en kan de waarde -1, 0, +1 of +2 aannemen, gaande van negatief tot zeer positief Het bedrijf heeft geen relevante kennis en past deze kennis dus ook niet toe. Het bedrijf heeft relevante kennis, maar past deze niet toe. Het bedrijf heeft relevante kennis en onderzoekt mogelijke toepassing ervan Het bedrijf heeft relevante kennis en past deze toe in zijn processen / producten Deze scan brengt de belangrijkste knelpunten naar boven. Tevens reikt de scan een gestructureerd kader aan om de huidige materialen gerelateerde situatie in het bedrijf te beschrijven. Overzicht 3P scan Process Planet People Profit PSPL1 Procesenergie 1 PSPE1 Interne 7 PSPR1 Procesintensificatie 13 communicatie PSPL2 Proceswater 2 PSPE2 Groene aankopen 8 PSPR2 Integratie van 14 productiestappen PSPL3 Grondstofsubstitutie 3 PSPE3 Opleidingen 9 PSPR3 Besparingen t.g.v. 15 materiaal, afval en energie PSPL4 Afvalpreventie 4 PSPE4 Veiligheid 9 PSPR4 Innovatie en O&O 16 PSPL5 Afvalvalorisatie 5 PSPE5 Toxische materialen 10 PSPL6 Lokale samenwerking 6 PSPE6 Luchtkwaliteit 11 PSPE7 Geluidsoverlast 12 Product Planet People Profit PTPL1 Verpakking 17 PTPE1 Externe communicatie 22 PTPR1 Ketensamenwerking 26 PTPL2 Distributie 18 PTPE2 Kansen & risico s - milieuaspecten 23 PTPR2 Product - dienst combinaties PTPL3 Productgebruik 19 PTPE3 Veiligheid 24 PTPR3 TCO: Total cost of 28 ownership PTPL4 Levensduur en 20 PTPE4 Gebruiksvriendelijkheid 25 PTPR4 TV : Total value 29 onderhoud PTPL5 Productafdanking 21 PTPR5 Modulariteit 30 PTPR6 Groene marketing 31 27

4 Bedrijfsgegevens + Contactgegevens 1. Naam bedrijf 2. Juridische vorm 3. Ondernemingsnummer 4. Nacebel-code (hoofd-en nevenactiviteiten) 5. Algemeen telefoonnummer 6. Adres 7. Adres gescande locatie 8. Naam contactpersoon 9. Functie contactpersoon 10. Telefoon contactpersoon 11. contactpersoon 12. Datum afname scan Bedrijfsbeschrijving Afbakening sector, locatie, basisjaar en omvang 1. Sector omschrijving 2. Jaartal waarop alle hierna volgende gegevens betrekking hebben 3. Omzet 4. Aantal werknemers Producten en markten 5. Belangrijkste productgroepen en/ of diensten van het bedrijf a. b. c. d. e. Bijhorende markten Indicatie aandeel in omzet (% van totale omzet) 6. Ontwikkelingen in het bedrijf 6a. Zijn er relevante investeringsplannen/uitbreidingsplannen? 6b. Hebben er onlangs belangrijke veranderingen plaatsgevonden? I

5 + Bedrijfsgegevens Bedrijfsbeschrijving Management visie 7. Eventuele omschrijving missie van het bedrijf? 8. Hoe typeert het bedrijf zich qua innovatievermogen? Bedrijfsprocessen Flowdiagram Schets een eenvoudig overzichtsschema van de belangrijkste bedrijfsprocessen. Begin bij de invoermaterialen, (half-)fabricaten en hulpstoffen. Vervolgens de verschillende bewerkingen en de uitvoerstromen. De schets kan als scan of mindmap aan het dossier toegevoegd worden. Hieronder vindt u een voorbeeldschema. Flowdiagram Bedrijf X Proces Materiaal 1 Halffabricaat a. Proces Product A Materiaal 2 Hulpmateriaal 1 Proces Bijproduct A Proces Bijproduct B II

6 Process Planet PSPL1 Procesenergie + 1. Beschrijving belangrijkste energiebronnen Energiebron 1. Gas 2. Elektriciteit 3. Stookolie 4. Wind/Zon 5. Andere (Specificeer) Jaarlijks verbruik 2a. Oplijsting belangrijkste energieverbruikers (energie intensieve processen, verwarming gebouwen, koudeketens...). Proces Doel van het proces Invoer (soort energie) vb. verwarming vb. verwarmen van de bedrijfshal vb. gas -> verbranding... Uitvoer (soort energie) vb. restwarmte ->schoorsteen 3. In welke mate heeft u al aandacht besteed aan rationeel energiegebruik (REG) of duurzaam energiegebruik (DE)? 3a. Maatregelen die hier rond al genomen of onderzocht werden Proces Genomen / onderzochte maatregel vb. verwarming vb. installatie warmtewisselaar op vb. niet uitgevoerd wegens geen budget verluchtingskanaal... 3b. Maatregelen i.v.m. energieverbruik die interessant kunnen zijn. Proces Mogelijk interessante maatregel Indicatie grootte van besparing vb. productieprocessen vb. installatie individuele meters om meer inzicht en controle over verbruik te krijgen (energieplan) vb. cogeneratie verwarmingsketel, warmtehergebruik Indicatie haalbaarheid ++ vb. zeer interessant, wordt onderzocht. 4. Welke hindernissen ondervindt het bedrijf om REG of DE toe te passen? (Kennis, financiële middelen, andere..?) Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake energiegebruik? - / 0 / + / ++ 1

7 + PSPL2 Proceswater Process Planet 1. Jaarlijks waterverbruik Totaal waterverbruik per jaar 2. Oplijsting van waterintensieve processtappen Processtap Indicatie verbruik Benodigde waterkwaliteit Samenstelling afvalwater 3. In welke mate heeft het bedrijf reeds aandacht besteed aan rationeel watergebruik (RWG)? 3a. Voorbeelden van RWG reeds uitgevoerd of reeds onderzocht? Processtap/maatregel Indicatie grootte van besparing 3b. RWG maatregelen die mogelijk interessant zouden kunnen zijn voor het bedrijf? (vb. Gebruik van regenwater / gesloten water kringlopen / plaatsen tellers/cascademodellen / voorlichting medewerkers...) Processtap/maatregel Indicatie grootte van besparing Indicatie haalbaarheid 4. Welke hindernissen ondervindt het bedrijf om RWG toe te passen? (Kennis, financiële middelen, andere..?) Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake watergebruik? - / 0 / + / ++ 2

8 Process Planet PSPL3 Grondstofsubstitutie + De gebruikte grondstoffen en hulpstoffen: zijn relatief goedkoop zijn niet schaars hebben een lage milieu-impact zijn goed recycleerbaar zijn onschadelijk voor mens en omgeving 1. Welke materialen ( zowel productiematerialen, hulpmaterialen als afvalmaterialen...) voldoen niet aan? Materiaal Problemen (bovenstaande of andere) Functie die het materiaal vervult Ernst van het probleem 2. In welke mate -is er vraag vanuit de markt naar materialen met een lagere milieubelasting? -zou het gebruik van materialen met een lagere milieubelasting concurrentievoordeel of kostenvoordeel kunnen leveren? - is er door het bedrijf aandacht besteed aan het gebruiken van grondstoffen met een lagere milieubelasting? 3. Is er een verantwoordelijke voor het grondstoffenbeheer in het bedrijf? 4. Welke maatregelen inzake grondstof/hulpstof substitutie zijn reeds genomen? Welke zijn reeds onderzocht? Genomen / onderzochte maatregel Verbeteringen t.o.v. voorgaande situatie? 5. Welke maatregelen inzake grondstof/hulpstof substitutie zouden nog interessant kunnen zijn voor het bedrijf? (Vb. Deel recyclaat verwerken in virgin materials, monomaterialen gebruiken naar gemakkelijke recyclage toe, biogebaseerde alternatieven gebruiken etc.) Mogelijke maatregel Verbeteringen t.o.v. voorgaande situatie? Indicatie haalbaarheid Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake grondstof substitutie? - / 0 / + / ++ 3

9 + PSPL4 Afvalpreventie Process Planet Het bedrijf heeft geen afvalstromen 1. Beschrijving van belangrijkste gebruikte materialen Materiaal Hoeveelheid Input Hoeveelheid in finaal product Aankoop hoeveelheid/ jaar 2a. Overzicht van de productiestappen die het meeste afvalmateriaal veroorzaken Productiestap Functie/nut Aard en hoeveelheid geproduceerd afval Maatregelen voor verbetering reeds genomen of onderzocht 3. Mogelijk interessante maatregelen m.b.t. afvalpreventie Productiestap Maatregelen die nog interessant zouden kunnen zijn Indicatie haalbaarheid 4. Belang van afvalpreventie 4a. In welke mate wordt er binnen het bedrijf aandacht besteed aan afvalpreventie? 4b. Op welke manier wordt dit in de praktijk omgezet? (vb. werknemers betrekken / verantwoordelijkheid laten inzien) Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake afvalpreventie? - / 0 / + / ++ 4

10 Process Planet PSPL5 Afvalvalorisatie + Het bedrijf heeft geen afvalstromen, of de afvalstromen zijn al optimaal gevaloriseerd 1. Welke afvalstromen zijn er binnen het bedrijf? Afvalstroom Samenstelling Omvang per jaar Kosten verwerking Reeds onderzochte alternatieve verwerking? Resultaat/motivatie 2. Welke afvalstromen werden reeds gevaloriseerd? Afvalstroom Omvang/jaar Valorisatie Opbrengst 3. Werd de mogelijkheid tot intern hergebruik / alternatief gebruik / (thermische) recyclage reeds onderzocht voor de afvalstromen? Processen eventueel geschikt voor toevoeging, verwerking, alternatief gebruik van (intern) recyclaat Grondstof vereisten Haalbaarheid 4. Is het bedrijf bereid om samen te werken met andere bedrijven om zijn afvalstromen te valoriseren? Afvalstroom Mogelijk interessante externe toepassing Indicatie haalbaarheid Indicatie potentiële winst Mogelijk extern partnerbedrijf Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake nuttige toepassingen van afvalstromen? - / 0 / + / ++ 5

11 + PSPL6 Lokale samenwerking Process Planet 1. In welke mate werkt u samen met bedrijven in de buurt op gebied van materiaalstromen: grondstoffen, transport, verpakkingsmateriaal, afval, andere? Samenwerking Partner bedrijf Aard van samenwerking 2. In welke mate bent u op de hoogte van bedrijven in uw buurt die gelijkaardige materialen voor hun producten, en/of verpakkingen gebruiken, gelijkaardig goederentransport gebruiken of gelijkaardige afvalstromen hebben? Nabij gelegen bedrijf Gelijkaardige factor(en) Mogelijk interessante samenwerking 3. Is er in het verleden al een studie geweest naar de potentiële voordelen van lokale samenwerkingen? 3a.Zo ja, welke potentiële voordelen werden ontdekt? 3b. Zo neen, waarom niet? Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake (mogelijke) lokale samenwerkingen? - / 0 / + / ++ 6

12 Process People PSPE1 Interne communicatie + 1. Communicatiestructuren 1a. Welke top-down communicatiekanalen bestaan er? Anders geformuleerd: op welke manier word er intern gecommuniceerd van management naar werknemers over...? Onderwerpen Risico s Reglementering Ongevallen en preventie Kwaliteitseisen Arbeidsrichlijnen Arbeidsergonomie Andere? Top-down communicatiekanalen 1b. Welke bottom up communicatiekanalen bestaan er? Anders geformuleerd; Op welke manier word er intern gecommuniceerd van werknemers naar management over: Onderwerpen Ideeën Klachten Risico s & onveilige situaties Arbeidsgeneeskunde Arbeidsergonomie Andere? Bottom-up communicatiekanalen 2. Belang van communicatie binnen het bedrijf 2a. In welke mate wordt er belang gehecht aan top-down communicatie - om de werknemers te betrekken in het bedrijfsgebeuren? - om de werknemers te sensibiliseren (belang van rationeel energie / water gebruik, afvalpreventie, scheiden van afval voor recyclage )? 2b. In welke mate wordt er belang gehecht aan bottom-up communicatie - om op de hoogte te blijven van feedback, welzijn en wensen van werknemers? - om informatie over knelpunten en ideeën ter verbetering te verzamelen? 3. Is er binnen uw bedrijf een verantwoordelijke - voor interne top-down communicatie? - voor interne bottom-up communicatie? Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake interne communicatie? - / 0 / + / ++ 7

13 + PSPE2 Groene aankopen Process People Bedrijfsvisie 1a. Hoe staat het bedrijf t.o.v. groene aankopen? 1b. Welke motivatie zit achter deze visie? 2. Heeft u uw leverancier reeds gevraagd naar duurzamere alternatieven? 3. Zou u meer betalen voor groenere aankopen? 4. Denkt u dat u uw groene aankopen kan valoriseren in een groen bedrijfsimago? Goene aankopen 5a. Welke huidige aankopen zijn groen? Groene aankopen 5b. Welke aankopen komen in aanmerking voor groenere alternatieven? Potentiële mogelijkheden voor groene aankopen Indicatie haalbaarheid vb. verpakkingen, papier, stroom,... Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake groene aankopen? - / 0 / + / ++ 8

14 Process People PSPE3 Opleidingen + 1. Welke opleidingen zijn er beschikbaar binnen het bedrijf? Opleidingen Welke thema s komen er aan bod? Duur van de opleiding 2. Hoe wordt het aanbod van opleidingen bepaald? Top-down? Bottom-up? Is er inspraak van de werknemers? 3. Is er binnen het HR beleid een verantwoordelijke voor bedrijfsopleidingen? 4. Wordt er binnen het bedrijf veel belang gehecht aan opleidingen? Zijn er perspectieven voor verbeteringen? PSPE4 Veiligheid Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake opleidingen? - / 0 / + / ++ Het gemiddeld jaarlijks aantal arbeidsongevallen is verwaarloosbaar Er zijn geen potentieel gevaarlijke productiestappen 1. Gemiddeld jaarlijks aantal arbeidsongevallen? 2. Heeft het bedrijf een open communicatie inzake veiligheidsproblemen? 3. Wordt er binnen het bedrijf veel aandacht besteed aan veiligheid? 4. In welke productiestappen situeren zich risico s? (Gevaarlijke stoffen, gevaarlijke machines, ) Productiestap Welke zijn de risico s en mogelijke veiligheidsproblemen? Kans op incident? Ernst van het mogelijk incident? Maatregelen reeds getroffen door het bedrijf? Bijkomende maatregels die mogelijk interessant zijn? Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake veiligheid? - / 0 / + / ++ 9

15 + PSPE5 Toxische materialen Process People Er zijn geen toxische materialen/additieven/hulpstoffen binnen het bedrijf 1. Oplijsting van toxische materialen Toxische materiaal Proces(sen) waarin de stof gebruikt wordt Functie(s) die de stof vervult Contact met werknemers? Meetmethoden (mens & omgeving) Geassocieerde risico s Wie heeft kennis van de risico s? 2. Reeds onderzochte alternatieven Huidig materiaal Potentieel substituut Bevindingen 3. Is er binnen uw bedrijf een verantwoordelijke voor het gebruik van toxische materialen? 4. Zijn er ooit klachten/incidenten geweest met betrekking tot toxische materialen? Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake de gebruikte toxische materialen? - / 0 / + / ++ 10

16 Process People PSPE6 Luchtkwaliteit + Er zijn binnen het bedrijf geen processen waarbij sprake is van fijn stof, oxiden (CO, NOx,...), vluchtige organische stoffen (VOC) of geurhinder. (Dit zowel intern als in de directe bedrijfsomgeving.) 1. Waar situeren zich mogelijke problemen? Type verontreiniging T.g.v. welke processtap? Ernst verontreiniging Wie ondervindt hinder? Meetmethode Reeds genomen maatregelen 2. Functie van de hinderlijke processtappen Processtap Functie Gebruikte stoffen 3. Welke bijkomende maatregelen zijn mogelijk? Mogelijke maattregel Indicatie haalbaarheid Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake luchtverontreiniging? - / 0 / + / ++ 11

17 + PSPE7 Geluidsoverlast Process People Binnen het bedrijf zijn er geen processen die aanleiding geven tot geluidsoverlast bij arbeiders, bedienden, omwonenden Waar situeren zich mogelijke problemen? Processtap Ernst geluidshinder Wie ondervindt hinder? Meetmethode Reeds genomen maatregelen 2. Functie van de hinderlijke processtappen Processtap Functie Gebruikte stoffen 3. Welke bijkomende maatregelen zijn mogelijk? Mogelijke maattregel Indicatie haalbaarheid Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake geluidsoverlast? - / 0 / + / ++ 12

18 Process Profit PSPR1 Procesintensificatie + Het bedrijf heeft geen invloed op het productieproces (vb. uitbesteding) of de productiekosten zijn verwaarloosbaar 1a. Zijn er overgangen in uw productieproces van continue productie naar batch productie (of vice versa)? 1b. Tussen welke stappen zijn deze overgangen? 2a. Wordt er ergens in het productieproces gebruik gemaakt van buffer- of tussenvoorraden? 2b. Tussen welke stappen zijn deze buffers nodig? 3. In welke mate heeft het bedrijf de capaciteit om de procesefficiëntie te verhogen d.m.v. productaanpassingen? Mogelijkheden Hinderpalen 4. Is er een verantwoordelijke binnen het bedrijf die instaat voor procesoptimalisatie? (Meten proces rendement, verhogen efficiëntie, zoeken naar alternatieven ) 5a. Welke stappen in het productieproces zijn erg complex, kostelijk, arbeids-of tijdsintensief? Processtap Functie 5b. Welke maatregelen inzake procesintensificatie zijn er reeds genomen of reeds onderzocht? Processtap Maatregel voor procesintensificatie 5c. Welke maatregelen inzake procesintensificatie zouden mogelijk interessant zijn? Processtap Maatregel voor procesintensificatie Indicatie haalbaarheid Hoe goed is het inzicht v/h bedrijf inzake de efficiëntie van de processen in het bedrijf? - / 0 / + / ++ 13

19 + PSPR2 Integratie van productiestappen Process Profit Het bedrijf hanteert een eenstapsproces. 1. Aantal productiestappen in het productieproces? 2. In welke mate verloopt het proces over de bedrijfsgrenzen heen? 3. Zijn er productiestappen die zgn. bottlenecks vormen in uw productieproces? (M.a.w. waar situeren zich de traagste stappen?) 4. In welke mate is bij het ontwerp rekening gehouden met het minimaliseren van het aantal productiestappen? 5. Welke productiestappen zouden eventueel gebundeld kunnen worden tot een enkele stap? (vb. door gebruik te maken van near net shape proces) Vereiste actie Indicatie haalbaarheid Hoe goed is het inzicht in het bedrijf inzake de mogelijkheden tot integratie van de verschillende productiestappen? - / 0 / + / ++ 14

20 Process Profit PSPR3 Besparingen t.g.v. materiaal/afval/energie 1. Besparing door rationeel materiaalgebruik, slim productdesign en beperking van bijproducten / additieven Besparingsbronnen Minder materiaalgebruik door beter productontwerp (vb. versterkingsribben i.p.v. wanddikte) Goedkopere materialen/hulpstoffen Materialen met langere levensduur Lichtere materialen Gebruik recyclaten Gebruik lokaal aanwezige materialen Andere mogelijke besparingsbronnen? Mogelijk toepassingsgebied Indicatie haalbaarheid + 2. Besparing in afvalgeralteerde kosten Besparingsbronnen Mogelijk toepassingsgebied Indicatie haalbaarheid Uitval beperken door nauwere opvolging en groter inzicht in kwaliteitsproblemen Gebruik maken van near net shape processen Intern recycleren van afvalstoffen Lokaal samenwerken op gebied van afvalstromen Andere mogelijke besparingsbronnen? 3. Besparing in energiegerelateerde kosten Besparingsbronnen Mogelijk toepassingsgebied Indicatie haalbaarheid Energieaudit Sensibilisering werknemers Efficiëntere processen Energieoverdracht tussen processen Eigen energieopwekking Andere mogelijke besparingsbronnen? 4. In welke mate wordt er in het productontwerp rekening gehouden met materiaalbesparing? 5. In welke mate heeft het bedrijf de mogelijkheid om productontwerpen aan te passen i.f.v. minder materiaalgebruik? Mogelijkheden Hinderpalen Hoe goed bespaart het bedrijf materiaal/afval/energie? - / 0 / + / ++ 15

21 + PSPR4 Innovatie en O&O Process Profit 1. Informatie verzamelen 1a. In welke mate probeert het bedrijf op de hoogte te blijven van relevante technologische innovaties? 1b. Op welke manier gebeurt dit? (kanalen, mensen, connecties, leveranciers ) 2. Van welke alternatieve technologieën werden er al haalbaarheidsstudies gemaakt? Huidige technologie Alternatieve technologie Resultaat evaluatie 3. Onderzoek en ontwikkeling (O&O) 3a. Welk budget wordt er in O&O geïnvesteerd? 3b. Hoe wordt dit bepaald? 3c. Welke mankracht voor O&O is er in het bedrijf beschikbaar? 3d. Hoe wordt binnen het bedrijf de intellectuele eigendom beheerd? (Octrooien, I-depot, merken registratie, modellenrecht etc.) 3e. In welke mate staat het bedrijf open voor samenwerking op vlak van O&O? Hoe groot is het belang van innovatie binnen het bedrijf? - / 0 / + / ++ 16

22 Product Planet PTPL1 Verpakking + Het bedrijf maakt geen gebruik van / heeft geen invloed op verpakkingsmaterialen (vb. uitbesteding). 1. Aan welke eisen moet de verpakking beantwoorden? (bv. buitenopslag, schokdempend, gasdichtheid, mechanische belastingen etc.) 2. Welke problemen zijn er reeds geformuleerd i.v.m. de huidige verpakkingen? 3a. Wat is de verhouding gewicht verpakking / gewicht product? 3b. Wat is de verhouding kostprijs verpakking / kostprijs product? 4. Verpakkingsmaterialen Materiaal Manier van aanbrengen Functie Wat gebeurd ermee bij afdanking? 5. In welke mate werden volgende principes al onderzocht inzake verpakkingen? Principe Reeds Indicatie onderzocht? interesse Herbruikbaar Recycleerbaar (met concreet plan voor recyclage) (Multi-)functioneel of extra functie toevoegen (bv. decoratief blikken doosje) Monomateriaal (verschillende functies integreren in een enkel materiaal) Geïntegreerd Stapelbaar Nestbaar / volumebesparend Bio-gebaseerd Gemaakt uit lokaal/eigen (productie-) afval/recyclaat Bio-degradeerbaar Afval/materiaalbesparend (gewicht/materiaalreducties) Modulariteit (Eén verpakking die met kleine aanpassingen voor verschillende producten gebruikt wordt) Andere reeds onderzochte / mogelijk interessante principes? Indicatie haalbaarheid Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake de gebruikte verpakkingen? - / 0 / + / ++ 17

23 PTPL2 Distributie + Product Planet Mate van te besteden aandacht hangt af van relatief belang/grootte van distributienetwerk. 1a. Indicatie grootte jaarlijks bedrijfstransport (ton/jaar of volume/jaar) 1b. Op welke manier organiseert het bedrijf haar transport? Externe partner? Zelf in handen? 2. Welke zijn de geografische afzetmarkten? Afzetmarkt Indicatie afzetpercentage (% van totale afzet) Type transport 3. Hoe ziet de typische distributieketen eruit? (van verpakking tot afnemer) (Handelingen, opslag, make to order, of make to stock?) 4. Welke eisen worden er gesteld naar transport: koudeketen, snelheid van levering, beschermde atmosfeer etc.? 5. Welke maatregelen heeft het bedrijf al genomen/onderzocht inzake optimalisatie transport? Maatregel Indicatie haalbaarheid 6. Welke maatregelen zijn mogelijk interessant om transport verder te optimaliseren? Maatregel Indicatie haalbaarheid (vb. reductie gewicht/volume, lokale samenwerkingen, reductie leeg volume etc.) Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake distributie van haar producten? - / 0 / + / ++ 18

24 Product Planet PTPL3 Productgebruik + Het product heeft geen milieu-impact bij gebruik (Energie- en waterverbruik, hulpstoffen, schoonmaakmiddelen, slijtbare componenten, emissies, verkeerd productgebruik etc.). 1. Mogelijke milieu-impacts tijdens de gebruiksfase van het product Milieu-impact Oorzaak Grootte of parameter waarvan grootte afhangt 2. Maatregelen reeds genomen / reeds onderzocht om milieu-impact terug te dringen Maatregel Indicatie invloed op milieubelasting 3. Maatregelen die mogelijk interessant zijn om de milieu-impact van het product terug te dringen. Maatregel Indicatie invloed op milieubelasting Indicatie haalbaarheid 4. In welke mate is er vraag van (potentiële) klanten voor het verlagen van de milieu-impact? 5. Welk zijn de hinderpalen m.b.t. beïnvloeden van product milieubelasting? (Kennis, kostprijs, meerwaarde, andere?) Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake de milieubelasting van het product in de gebruiksfase? - / 0 / + / ++ 19

25 + PTPL4 Levensduur en onderhoud Product Planet 1. Levensduur Product Technische levensduur Afhankelijk van? Meetmethode Economische levensduur Afhankelijk van? Meetmethode 2. Is de levensduur van de verschillende (sub-)componenten op elkaar afgestemd? Zijn er zwakke componenten die het eerst stuk gaan? 3. In hoeverre is er rekening gehouden met gemakkelijk onderhoud van het product? Is dit belangrijk voor de onderneming? Is hier concurrentie voordeel mee te winnen? 4. Zou het verlengen van de technische levensduur -een concurrentie voordeel opleveren? -een ecologisch voordeel inhouden? -een bepaald marktsegment aanspreken? 5a. Welke maatregelen zijn er reeds genomen om de levensduur van het product te optimaliseren? Welke maatregelen zijn reeds onderzocht? Maatregel Indicatie haalbaarheid 5b. Welke maatregelen zijn mogelijk interessant om de levensduur van het product te optimaliseren? Maatregel Indicatie haalbaarheid Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake de optimale productlevensduur? - / 0 / + / ++ 20

26 Product Planet PTPL5 Productafdanking + 1a. Wat gebeurt er met de producten bij afdanking (afvalfase)? 1b. Wat zijn de knelpunten bij deze methode? (Logistiek, ecologische aspecten, moeilijke recyclage, downcycling, kostprijs, andere...?) 1c. Bevat het product onderdelen/materialen die aantrekkelijk zijn voor hergebruik/terugname? 2. Welke zijn de hinderpalen om de materialencyclus te sluiten? (Terugname/hergebruik/ontmanteling/herstelling/ upgrading van producten?) 3. Welke alternatieve afdankingstrategieën werden reeds onderzocht? Strategie 4.Welke alternatieve afdankingstrategieën zijn mogelijk interessant voor het bedrijf? Alternatief Indicatie haalbaarheid Vb. (Gedeeltelijke) terugname Samenwerking met andere bedrijven Design for dissambly / easy recycling Bio-afbreekbaar maken Secundaire functionaliteit geven (Vb. afgedankt product wordt bloempot?) Andere? In welke mate heeft het bedrijf al aandacht besteed aan de afdanking van het product? - / 0 / + / ++ 21

27 + PTPE1 Externe communicatie Product People 1. Welke communicatiekanalen bestaan er? Communicatie met Inkomende communicatie Uitgaande communicatie Buurtbewoners Klanten Aandeelhouders Leveranciers Afvalverwerkers Overheid Lokale milieugroeperingen Sectororganisaties Concurrenten Kennisinstellingen 2. Op welke manier wordt er over volgende onderwerpen gecommuniceerd? Onderwerp Manier van communiceren Productrisico s Correct productgebruik Toxische emissies Klachten Duurzaamheid 3. Op welke manier verkrijgt het bedrijf inzicht in de markt / op welke manier gaat het bedrijf klantenbehoeften na? 3a. Actief: Marktonderzoek (studiebureaus, eigen enquêtes, panelgesprekken etc.) 3b. Reactief: Klachten, suggesties en opmerkingen, acties van concurrenten 3c. Samenwerking met klanten om oplossingen op maat te creëren 4. In welke mate is het bedrijf transparant wat betreft milieu- en duurzaamheidsaspecten? 5. Is er een verantwoordelijke voor externe communicatie? Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake externe communicatie? - / 0 / + / ++ 22

28 Product People PTPE2 Kansen & risico s milieuaspecten + Bedrijf heeft absoluut monopolie en er bestaan geen alternatieve producten met dezelfde functie. 1. In welke mate letten de verschillende klantengroepen op de milieuprestaties van het bedrijf en product? (Zowel bestaande als potentiële klanten) 2. In welke mate brengen milieuoverwegingen van klanten mogelijke marktkansen/risico s met zich mee? 3a. Op welke punten en in welke mate onderscheidt het bedrijf zich qua milieuprestatie van concurrerende bedrijven? 3b. Hoe goed is het inzicht van het bedrijf op dit vlak? 4. In welke mate is door het bedrijf aandacht besteed aan milieuoverwegingen van klanten? (Met oog op het benutten van marktkansen en het wegnemen van marktrisico s.) 5a. In welke mate heeft het bedrijf de capaciteit om marktkansen en marktrisico s naar aanleiding van milieumaatregelen van klanten te herkenen en er op in te spelen? Mogelijkheden Hinderpalen 5b. Is er een verantwoordelijke voor? 6a. Welke acties zijn al ondernomen/onderzocht om beter te kunnen inspelen op marktkansen en risico s? Actie Kans/Risico 6b. Welke acties zijn nog mogelijk interessant om beter te kunnen inspelen op marktkansen en risico s? Actie Kans/Risico Indicatie haalbaarheid 23 Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake het benutten van nieuwe marktkansen of het wegnemen van risico s door de milieuoverwegingen van klanten? - / 0 / + / ++

29 PTPE3 Veiligheid + Product People Het product is in geen enkel geval potentieel gevaarlijk. (Ergonomie, toxiciteit, straling, elektrocutie, verkeerd gebruik, slijtage ) 1. Opsomming van de veiligheidsrisico s Veiligheidsrisico Meetmethode / vaststelling Indicatie kans op incident Product veiligheidsrisico s Indicatie ernst van incident Veiligheidsrisico s t.g.v. verkeerd productgebruik Veiligheidsrisico t.g.v. productslijtage/veroudering Gezondheidsrisico s die pas op lange termijn duidelijk worden 2. Zijn er reeds veiligheidsproblemen geformuleerd m.b.t. het product? 3. Zou het interessant zijn om de veiligheid van het product nog verder te verhogen om andere marktsegmenten aan te spreken? (peuters, kinderen, gehandicapten, blinden, bejaarden) 4. Op welke manier wordt nagegaan of de veiligheidsinstructies duidelijk zijn voor alle gebruikersgroepen? 5. Is er een verantwoordelijke die instaat voor productveiligheid? Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake de veiligheid van het product? - / 0 / + / ++ 24

30 Product People PTPE4 Gebruiksvriendelijkheid + 1. Wat verstaat u onder gebruiksvriendelijkheid m.b.t. uw product? 2. Welke zijn de meest voorkomende klachten van klanten m.b.t. uw product? 3. In welke mate is er met gebruiksvriendelijkheid rekening gehouden over de gehele levenscyclus van het product? (Makkelijk -te assembleren, -in te pakken, te transporteren, te verkopen, te gebruiken, te onderhouden, te repareren, te ontmantelen, te recycleren) 4. Op welke manier wordt de gebruiksvriendelijkheid van het product geëvalueerd? 5. In welke mate levert een verhoging van het gebruiksgemak een concurrentieel voordeel (binnen het huidige marktsegment). 6a. Is het product voor alle gebruikersgroepen even gebruiksvriendelijk? (peuters, kinderen, gehandicapten, blinden, bejaarden) 6b. Kan het interessant zijn om door verhoging van het gebruiksgemak een ander marktsegment aan te spreken? 7. Welke maatregelen zouden eventueel nog interessant zijn om het gebruiksgemak te verhogen? (*zie 3.) Fase in de levenscyclus Maatregel Indicatie haalbaarheid Productiefase Distributiefase Verkoopsfase Gebruiksfase Onderhoud & reparatie Afdankingsfase Hoe goed is het inzicht van het bedrijf in de gebruiksvriendelijkheid van zijn producten? - / 0 / + / ++ 25

31 + PTPR1 Ketensamenwerking Product Profit 1. In welke mate kent u de waardeketen waarvan uw bedrijf deel uitmaakt? 2a. Overzicht van de waardeketen (upstream) Ruwe grondstoffen Toeleveranciers 4 Toeleveranciers 3 Toeleveranciers 2 Toeleveranciers 1 Bedrijf 2b. Overzicht van de waardeketen (downstream) Bedrijf Klanten 1 Klanten 2 Klanten 3 Klanten 4 Afvalverwerking 3a. Is er in het verleden reeds samenwerking geweest met partners uit de keten? Zo ja, welke? 3b. Zo niet, waarom niet? 4. In welke mate zou er potentieel voordeel zijn bij samenwerking met (alle) partners uit de keten? (Bv. afspraken rond verpakkingen delen of terugnemen, ontwerpregels voor wederzijds voordeel, productterugname, gezamenlijke reclamecampagnes, aanleggen van communicatiekanalen etc.) Ketenpartner Samenwerking Indicatie haalbaarheid 5. In welke mate weet u hoe duurzaam uw toeleveringsketen is? Hoe goed is het inzicht v/h bedrijf inzake mogelijke samenwerking met andere bedrijven in zijn waardeketen? - / 0 / + / ++ 26

32 Product Profit PTPR2 Product-dienst combinaties + Het bedrijf biedt klanten reeds de mogelijkheid om het productbezit volledig door dienstverlening te vervangen. 1. In welke mate is het bedrijf actief met marktontwikkeling? (Nieuwe markten aanspreken met bestaande producten of diensten) 2. In welke mate ervaren de klanten drempels voor het aankoop v/d producten van het bedrijf? a. hoge aanschaf/investeringskosten? b. lage gebruiksfrequentie? c. complexiteit? d. andere (specificeer)? 3. In welke mate hebben klanten behoefte aan meer ondersteunende service? a. onderhoud en service? b. training? c. consultancy? d. andere (specificeer)? 4. Welke diensten biedt het bedrijf haar klanten reeds? Dienst Omschrijving 5. Welke nieuwe diensten zijn mogelijk interessant voor huidige klanten? Dienst Omschrijving Indicatie haalbaarheid 6. Welke nieuwe diensten zijn mogelijk interessant om andere markten aan te spreken? (Vb. tijdelijk verhuur van producten, gezamenlijk/groeps gebruik of verkoop, de functie v.h. product aanbieden als dienst, extra s/opties/ premiums als diensten aanbieden, onderhoud/consumables etc.) Dienst Doelgroep/Omschrijving Indicatie haalbaarheid 7. In hoeverre heeft het bedrijf de capaciteit om klanten (meer) diensten te bieden? Mogelijkheden Hinderpalen In welke mate heeft het bedrijf inzicht in de mogelijkheid tot aanvulling van de omzet door dienstverlening? - / 0 / + / ++ 27

33 + PTPR3 TCO: Total cost of ownership Product Profit Het product genereert geen enkele bijkomende kost tijdens gebruik en de aankoopprijs is irrelevant (energie/water/consumables, stofmaskers, filters/onderhoud/tijdsinvestering/verzekering/milieukosten etc.). 1. In welke mate ervaren klanten de aankoopprijs als significant? 2. In welke mate zou het verlagen van de aankoopprijs een concurrentievoordeel opleveren? 3. In Welke mate zou dematerialisatie van uw product marktkansen kunnen creëren (product wordt dienst)? 4a. Welke maatregelen zijn er reeds genomen om de aankoopprijs van het product te optimaliseren?/ Welke maatregelen zijn reeds onderzocht? Maatregel Impact op aankoopprijs 4b. Welke maatregelen zijn mogelijk interessant om de aankoopprijs van het product te optimaliseren? (vb. Onnodige functionaliteiten vermijden door modulair platform, verdere productsegmentatie, terugname plan: gewaarborgde som, product blijft eigendom v.h. bedrijf etc.) Maatregel Impact op aankoopprijs Indicatie haalbaarheid 5. In welke mate ervaren klanten de bijkomende gebruikskosten als significant? 6. In welke mate zou het verlagen van de gebruikskosten voor uw klanten concurrentievoordeel bieden? 7a. Welke maatregelen zijn er reeds genomen om de gebruikskosten van het product te optimaliseren? Welke maatregelen zijn reeds onderzocht? Maatregel Impact op gebruikskosten 7b. Welke maatregelen zijn mogelijk interessant om de gebruikskosten van het product te optimaliseren? Maatregel Impact op gebruikskosten Indicatie haalbaarheid Hoe groot is het inzicht van het bedrijf inzake de optimalisatie van de TCO van het product? - / 0 / + / ++ 28

34 Product Profit PTPR4 TV: Total value + 1. Op welke manier is het bedrijf nagegaan in hoeverre de functies van het product overeenstemmen met de gebruikersnoden? 2. Welke zijn de hoofd- en nevenfuncties van het product? Functie Belang/meerwaarde Indicatie kostprijs v.d. functie 3. Is er een vermoeden dat bepaalde functies overbodig zijn voor bepaalde gebruiksgroepen? 4. In welke mate zou integreren van verschillende functies tot één product een concurrentievoordeel kunnen leveren? (Multifunctionaliteit) 5. In welke mate zou het verhogen v.d. efficiëntie v.d. vervulling van (neven-)functies van uw product marktkansen of kostenvoordeel kunnen opleveren? 6a. Welke maatregelen zijn er reeds genomen & onderzocht i.v.m. productfuncties? Maatregel Invloed op functievervulling 6b. Welke maatregelen zijn mogelijk interessant i.v.m. productfuncties? Maatregel Invloed op functievervulling Indicatie haalbaarheid 7. Welke zijn de hinderpalen die het bedrijf ondervindt inzake optimaliseren van totale productwaarde voor de gebruiker? (expertise, budget, concurrentie, andere?) Hoe groot in het inzicht van het bedrijf inzake optimalisatie van de totale productwaarde voor de gebruiker? - / 0 / + / ++ 29

35 + PTPR5 Modulariteit Product Profit Het product is in geen geval opsplitsbaar en behoort niet tot een groter systeem. 1. In welke mate is het product -vatbaar voor (technologische) veroudering? (Vb. computers, gsm s ) -modegevoelig? -onderhevig aan slijtage? 2. In welke mate zou het interessant zijn om het product modulair te maken? In de fase van Voorbeeld Productie Verschillende producten op 1 platform enten voor schaalvoordelen. Of omgekeerd, Dezelfde modules in verschillende producten laten terugkomen. Andere? Distributie Verpakking bruikbaar maken voor verschillende producten, beter stapelbaar, geschikter voor automatische handeling, etc. Andere? Gebruikt Product opgesplitst in een basisplatform met verschillende modules zodat de functies meer op de individuele gebruikers(-groepen) afgestemd kunnen worden (naar functies, uitzicht /personalisatie, upgrading, etc.) Andere? Hergebruik Terugnameplan met vervangbare cover / behuizing Andere? Herstelling Slijtbare componenten onderbrengen in cartridges die gemakkelijk vervangbaar zijn Andere? Terugname Testen van modules en hergebruiken/reviseren Andere? Recyclage Makkelijk scheidbare modules maken voor efficiëntere recyclage Andere? In welke mate is het bedrijf nagegaan of modulariteit voordeel kan leveren in zijn producten? - / 0 / + / ++ 30

36 Product Profit PTPR6 Groene marketing + Het bedrijf heeft geen invloed op marketing. 1. In welke mate zou groene marketing het onderscheidend vermogen van het bedrijf en haar producten vergroten? 2. In welke mate zijn klanten bewust van de milieuaspecten die betrekking hebben op de productie en het product? 3. In welke mate zijn de producten van het bedrijf milieuvriendelijker dan de concurrenten? 4. Zijn er milieulabels beschikbaar voor producten v.h. bedrijf of worden milieu-inkoopcriteria door klanten gehanteerd? 5. In welke mate sluit groene marketing aan bij het huidige product- en marketing beleid? 6. In welke mate doet het bedrijf aan groene marketing? Manier van communicatie Inhoud van communicatie 7. Voor welke producten en/of klanten zijn er groene marketing perspectieven? Product Klantgroep Inhoud communicatie 8. Welke zijn de hinderpalen die groene marketing in de weg staan? (expertise, budget, ecologische prestaties, objectieve meetmethoden, andere?) Hoe goed is het inzicht van het bedrijf inzake het valoriseren van milieuinspanningen d.m.v. groene marketing? - / 0 / + / ++ 31

37

Koken met de groene antikleefpan

Koken met de groene antikleefpan Adres Antoon Catriestraat 16 Contactpersoon Website 9031 Drongen David Verhofstadt Communications Manager www.green-pan.com Koken met de groene antikleefpan Activiteiten GreenPan is een Gents bedrijf dat

Nadere informatie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie Ecodesign Leen Van Aken Groep Design & Technologie Wat is ecodesign? Eco - design Ecologisch > esthetisch, ergonomisch, economisch, functioneel, Levenscyclus > ontwerp, productie, distributie, gebruik

Nadere informatie

Ontwerp nu voor producten van morgen

Ontwerp nu voor producten van morgen Ecodesign Ontwerp nu voor producten van morgen Ecodesign Integraal ontwerpen Ecodesign is een integrale ontwerpactiviteit en betekent dat u als ontwerper rekening houdt met de gevolgen voor het milieu.

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Bedrijfsrapport <naam bedrijf>

Bedrijfsrapport <naam bedrijf> Bedrijfsrapport Brancheverduurzamingsplannen Introductie Met behulp van de Webtool Brancheverduurzamingsplannen van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft uw bedrijf

Nadere informatie

De minimale inhoud van een eerstelijns energie, milieu- en eco-efficiëntiescan wordt hierna weergegeven.

De minimale inhoud van een eerstelijns energie, milieu- en eco-efficiëntiescan wordt hierna weergegeven. Eerstelijns energie-, milieu- en eco-efficiëntiescans Procedure in het kader van artikel 8, 1 van het ministerieel besluit van 24 januari 2011 tot uitvoering van het besluit van de Vlaamse Regering van

Nadere informatie

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

Ecologiesteun m.b.t recyclage en gebruik van kringlooppolymeren. AO-overleg 7 mei 2013

Ecologiesteun m.b.t recyclage en gebruik van kringlooppolymeren. AO-overleg 7 mei 2013 Ecologiesteun m.b.t recyclage en gebruik van kringlooppolymeren AO-overleg 7 mei 2013 Huidige situatie kringlooppolymeren Potentiële gebruikers van kringlooppolymeren : kunststofverwerking - textiel -

Nadere informatie

BIJLAGE 1 LEIDRAAD AANVRAAG EXTRA STEUN VOOR BEDRIJFSPROJECTEN GERICHT OP DTO

BIJLAGE 1 LEIDRAAD AANVRAAG EXTRA STEUN VOOR BEDRIJFSPROJECTEN GERICHT OP DTO VERSIE 3.0 _ APRIL 2009 BIJLAGE 1 LEIDRAAD AANVRAAG EXTRA STEUN VOOR BEDRIJFSPROJECTEN GERICHT OP DTO Bischoffsheimlaan 25 B - 1000 Brussel Tel : +32 02 209 09 00 Fax : +32 02 223 11 81 e-mail : info@iwt.be

Nadere informatie

Learnshop. EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg 15 5175 EA Loon op Zand

Learnshop. EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg 15 5175 EA Loon op Zand Learnshop EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg 15 5175 EA Loon op Zand tel: 0416-543060 Fax: 0416-543098 email: Web: paul.van.wezel@nimaris.nl

Nadere informatie

Ervaringen met het Eco-efficiëntiescanprogramma

Ervaringen met het Eco-efficiëntiescanprogramma 1 Ervaringen met het Eco-efficiëntiescanprogramma Piet De Baere 2 Inhoud 1. Het Eco-efficiëntiescanprogramma 2. Resultaten scanprogramma jaar 1 3. Het Eco-efficiëntiescanprogramma, jaar 2 4. Het Eco-efficiëntiescanprogramma,

Nadere informatie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Doelstelling thema bijeenkomst: Inzicht in ontwikkelingen bij overheid, industrie en agrarische sector Inzicht in kansen voor synergie

Nadere informatie

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de

Nadere informatie

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Niveaus van circulariteit (10 R s) 1. Refuse: weigeren/voorkomen gebruik 2. Reduce: gebruik

Nadere informatie

Activiteiten. Duurzaam ondernemen. Gerecycleerde PET vezels in vilten design toepassingen

Activiteiten. Duurzaam ondernemen. Gerecycleerde PET vezels in vilten design toepassingen PIMP YOUR SPACE! Adres Kernenergiestraat 65 B-2610 Wilrijk Contactpersoon Steve Symons CEO Website www.buzzispace.com Gerecycleerde PET vezels in vilten design toepassingen Activiteiten Duurzaam ondernemen

Nadere informatie

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.

Nadere informatie

Duurzaam door innovatieve materialen en processen

Duurzaam door innovatieve materialen en processen Adres Bergensesteenweg 32 B-1651 Lot Contactpersoon Website Dhr. Stefan Theunis Product Manager Europe www.derbigum.be DERBIPURE : plantaardige grondstoffen voor een wit dak Activiteiten De Belgische onderneming

Nadere informatie

PEOPLE STAKEHOLDER(S) PEOPLE STAKEHOLDER(S)

PEOPLE STAKEHOLDER(S) PEOPLE STAKEHOLDER(S) Nr. ISO 26000 Indicator MVO Kernthema II: Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk Stakeholder(s) Meten Uitvoering Voldoet Ja/Nee Doelstelling 2018 Paragraaf (Paragraaf 6.4) 1 6.4.1 Werkgelegenheid Safety

Nadere informatie

MVO vanuit marktperspectief - een strategische aanpak -

MVO vanuit marktperspectief - een strategische aanpak - MVO vanuit marktperspectief - een strategische aanpak - Een praktische training over maatschappelijk verantwoord ondernemen voor KMO s Harelbeke, 6 juni 2007 Agenda De omgeving van KMO s hecht steeds meer

Nadere informatie

Monitoring verpakkingen Preventie publicaties

Monitoring verpakkingen Preventie publicaties Monitoring verpakkingen Preventie publicaties 30 juli 2012 Postbus 8724 3009 AS Rotterdam 010 4206161 www.nedvang.nl info@nedvang.nl Deze monitoring rapportage is een uitgave van Nedvang. 3 INHOUD 1 Preventie

Nadere informatie

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Definitie. Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing

Nadere informatie

Duurzame automatiseringsoplossingen

Duurzame automatiseringsoplossingen A u t o m a t i o n S o l u t i o n s B u s i n e s s o p t i m a l i s a t i e d o o r P r o c e s I n t e g r a t i e Duurzame automatiseringsoplossingen Door mondiale ontwikkelingen en steeds sneller

Nadere informatie

Innovatiemanagement. Samenvatting/Presentatie Hoofdstuk 3 Wat kun je innoveren? Door Anne Werkman en Els de Jong

Innovatiemanagement. Samenvatting/Presentatie Hoofdstuk 3 Wat kun je innoveren? Door Anne Werkman en Els de Jong Innovatiemanagement Samenvatting/Presentatie Hoofdstuk 3 Wat kun je innoveren? Door Anne Werkman en Els de Jong 3.1 De innovatieruimte Organisatiestrategie: 3 vragen die je jezelf moet stellen Wat? welke

Nadere informatie

Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT

Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT WAAROM INVESTEREN IN DUURZAAMHEID? 1. Omdat bedrijven een betekenisvolle bijdrage willen leveren aan een leefbare

Nadere informatie

Plant One Daar worden ideeën groter van. Karin Husmann

Plant One Daar worden ideeën groter van. Karin Husmann Plant One Daar worden ideeën groter van Karin Husmann Plant One Centrum voor testen, demonstreren en optimaliseren van duurzame innovatieve technologieën Plant One is een initiatief van Innoveren van procesinnovatie

Nadere informatie

Duurzame Ontwikkeling

Duurzame Ontwikkeling Duurzame Ontwikkeling Korte toelichting op het begrip Praktische invulling - in bedrijven - technologie Invulling in het onderwijs J. Venselaar 17 november Duurzame ontwikkeling in het onderwijs 1 Duurzaam..

Nadere informatie

Supply Value Survey. Resultaten verslag VOORBEELD. Supply Value Versie 1.0 Maart 2010 Supply Value 2010 Alle rechten voorbehouden

Supply Value Survey. Resultaten verslag VOORBEELD. Supply Value Versie 1.0 Maart 2010 Supply Value 2010 Alle rechten voorbehouden Supply Value Survey Resultaten verslag VOORBEELD Resultaten verslag leveranciersonderzoek Versie 1.0 Pagina 2 van 11 Titel: Resultaten verslag leveranciersonderzoek Organisatie: Supply Value www.supplyvalue.nl

Nadere informatie

Milieuverantwoord aankopen binnen je bedrijf. Kathelijne De Ridder

Milieuverantwoord aankopen binnen je bedrijf. Kathelijne De Ridder Milieuverantwoord aankopen binnen je bedrijf Kathelijne De Ridder Hoeveel kilo papier gebruikt de gemiddelde Belg per jaar? a) 265 kilo/jaar b) 354 kilo/jaar c) 358 kilo/jaar Hoeveel kilogram restafval

Nadere informatie

Rapportage VHG MVO Wijzer

Rapportage VHG MVO Wijzer Rapportage VHG MVO Wijzer Van Dijk Groenvoorzieningen BV juni 202 Gegenereerd op 26-0-202 - pagina van voor Van Dijk Groenvoorzieningen BV Rapportage VHG MVO Wijzer Van Dijk Groenvoorzieningen BV Maatschappelijk

Nadere informatie

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 1 Dit is een voorproefje in druk van het digitale Cosun MVO-verslag over 2011. Wilt u meer gegevens raadplegen over wat wij zoal ondernemen met het oog op onze maatschappelijke

Nadere informatie

Activiteiten. Duurzaam ondernemen. Cradle to Cradle: tapijttegels worden opnieuw tapijttegels. R. Ramlotstraat 89 B-9200 Dendermonde.

Activiteiten. Duurzaam ondernemen. Cradle to Cradle: tapijttegels worden opnieuw tapijttegels. R. Ramlotstraat 89 B-9200 Dendermonde. Cradle to Cradle: tapijttegels worden opnieuw tapijttegels Activiteiten Adres De geschiedenis van DESSO begon toen in 1930 een Belgische fabrikant in het Nederlandse Oss geweven tapijten ging maken. Momenteel

Nadere informatie

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Na deze toolbox begrijp je: Wat Duurzaam Ondernemen betekent Waarom het Belangrijk is om CO2 uitstoot te verminderen Welke Richtlijn SPIE hanteert om duurzaam

Nadere informatie

Test naam Marktgerichtheidsscan Datum 28-8-2012 Ingevuld door Guest Ingevuld voor Het team Team Guest-Team Context Overige

Test naam Marktgerichtheidsscan Datum 28-8-2012 Ingevuld door Guest Ingevuld voor Het team Team Guest-Team Context Overige Test naam Marktgerichtheidsscan Datum 28-8-2012 Ingevuld door Guest Ingevuld voor Het team Team Guest-Team Context Overige Klantgerichtheid Selecteren van een klant Wanneer u hoog scoort op 'selecteren

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary)

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary) Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015 Versie 2.0 (summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Februari 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue verbetering...

Nadere informatie

Biomassa en zijn afvalstatuut

Biomassa en zijn afvalstatuut Biomassa en zijn afvalstatuut Studiedag Cascadering in gebruik van hout en houtige biomassa Nico Vanaken OVAM Inhoud Afval of grondstof het beoordelingskader De ladder van Lansink als bewaker van de cascade

Nadere informatie

WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN

WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider Agenda Voorstelling & toelichting Wat is duurzaamheid? Waarom deze stuurgroep? Start met de Sustatool! Waarden En nu? 1 Wie bent u? Voorstelling:

Nadere informatie

Ketenanalyse Papier. Rapportage: KAP 2015 Datum: 21 augustus 2015 Opgesteld door: Rick Arts Versie: 1.1

Ketenanalyse Papier. Rapportage: KAP 2015 Datum: 21 augustus 2015 Opgesteld door: Rick Arts Versie: 1.1 2015 Ketenanalyse Papier Rapportage: KAP 2015 Datum: 21 augustus 2015 Opgesteld door: Rick Arts Versie: 1.1 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Ketenanalyse papier... 4 1.1 Keten van papier... 4 2.2 Identificeren

Nadere informatie

SYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN

SYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 SYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN Daniel VAN LATHEM Brussel-Energie DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE

Nadere informatie

Wijzer worden van duurzame huisvesting

Wijzer worden van duurzame huisvesting De Meeuw Nederland De Meeuw en Duurzaam Bouwen Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com Wijzer worden van duurzame huisvesting

Nadere informatie

2016/ Ketenanalyse Papier. Rapportage: KAP 2017 Datum: Opgesteld door: Monique Harmsen Versie: 1.3

2016/ Ketenanalyse Papier. Rapportage: KAP 2017 Datum: Opgesteld door: Monique Harmsen Versie: 1.3 2016/ 2017 Ketenanalyse Papier Rapportage: KAP 2017 Datum: 27-11-2017 Opgesteld door: Monique Harmsen Versie: 1.3 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Ketenanalyse papier... 4 1.1 Keten van papier... 4 2.2 Identificeren

Nadere informatie

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & NORTH RIVER ÉCHT DUURZAAM PRODUCEREN 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan, 22 Augustus 2014 1 Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken

Nadere informatie

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN

Nadere informatie

Zorg dragen voor onze planeet. Milieusparende technologieën en concepten. Informatie Milieusparende activiteiten

Zorg dragen voor onze planeet. Milieusparende technologieën en concepten. Informatie Milieusparende activiteiten Zorg dragen voor onze planeet Milieusparende technologieën en concepten Informatie Milieusparende activiteiten Konica Minolta de onderneming als verantwoorde wereldburger Als toonaangevend producent van

Nadere informatie

Kennismaking met de inhoud van ISO 9001

Kennismaking met de inhoud van ISO 9001 Kennismaking met de inhoud van ISO 9001 Deze tekst is te gebruiken als eerste stap naar het toepassen van de standaard. Denk niet dat de standaard vraagt wat je denkt. Lees de standaard of doe navraag

Nadere informatie

Het nieuwe Systeem. Minder gewicht. Meer voordelen. Aluminium bedrijfswageninrichtingen

Het nieuwe Systeem. Minder gewicht. Meer voordelen. Aluminium bedrijfswageninrichtingen Het nieuwe Systeem Minder gewicht. Meer voordelen. Aluminium bedrijfswageninrichtingen De bedrijfswageninrichting van vandaag is gemaakt uit aluminium Het systeem is natuurlijk van ALUCA. Brandstof besparen

Nadere informatie

Bevordering recycling belangrijk onderdeel van strategie duurzamer textiel. DuurzaamheidsDialoog 11/09/12 1

Bevordering recycling belangrijk onderdeel van strategie duurzamer textiel. DuurzaamheidsDialoog 11/09/12 1 Bevordering recycling belangrijk onderdeel van strategie duurzamer textiel DuurzaamheidsDialoog 11/09/12 1 Achtergrond 1 2 Productie en gebruik van textiel vormen een behoorlijke belasting van het milieu

Nadere informatie

ENERGIE & KLIMAATBESCHERMING

ENERGIE & KLIMAATBESCHERMING Om bij te dragen aan de bescherming van het klimaat, beperken we de CO2-voetafdruk in onze gehele waardeketen. Daarbij kijken we verder dan alleen onze eigen activiteiten. Ook door nauw samen te werken

Nadere informatie

Beleidsplan MVO 2015-2017

Beleidsplan MVO 2015-2017 Beleidsplan MVO 2015-2017 CB Concreet Duurzaam April 2015 Inleiding Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) speelt een belangrijke rol binnen de prestatie- en groeistrategie van Cementbouw. Als een

Nadere informatie

Ketenanalyse papier (4.A.1, 5.A.2)

Ketenanalyse papier (4.A.1, 5.A.2) Ketenanalyse papier (4.A.1, 5.A.2) Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 REFERENTIES... 2 2. DOELSTELLING EN BEPALEN SCOPE VAN DEZE... 2 BEOORDELING AAN DE GHG-PROTOCOL CRITERIA... 2 3. VERBRUIK... 3 IDENTIFICATIE

Nadere informatie

Het SUSTAINGRAPH project resulteert in informatie en hulpmiddelen, die gratis kunnen worden gebruikt door de Europese Grafimediabedrijven:

Het SUSTAINGRAPH project resulteert in informatie en hulpmiddelen, die gratis kunnen worden gebruikt door de Europese Grafimediabedrijven: SUSTAINGRAPH PROJECT Geachte heer / mevrouw; we zijn blij dat u, door het invullen van deze enquête, wilt bijdragen aan het Europese project SustainGraph, dat is gericht op het in kaart brengen en verbeteren

Nadere informatie

artikel SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL

artikel SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL SUSTAINGRAPH is een Europees project, gericht (op het verbeteren van) de milieuprestaties van Europese Grafimediabedrijven binnen de productlevenscyclus van hun grafimedia

Nadere informatie

Energiezorgplan 2011-2015 Van Dorp CO 2 Prestatieladder. Versie 4.0

Energiezorgplan 2011-2015 Van Dorp CO 2 Prestatieladder. Versie 4.0 Energiezorgplan 2011-2015 Van Dorp CO 2 Prestatieladder Versie 4.0 Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Update: oktober 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue verbetering...

Nadere informatie

EVEN VOORSTELLEN. Jan Groothedde. Manager sales en design engineering

EVEN VOORSTELLEN. Jan Groothedde. Manager sales en design engineering AUTOMATISERING CSA EVEN VOORSTELLEN Jan Groothedde Manager sales en design engineering INHOUD Wie zijn wij? Wat is automatisering? Automatisering CSA Afsluiting WIE ZIJN WIJ? WIE ZIJN WIJ? MKB bedrijf

Nadere informatie

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol

Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol april 2017 2 Voorwoord Avebe wil continuïteit bieden voor haar leden en medewerkers door op een duurzame, kostenbewuste en innovatieve manier te werken. We werken elke

Nadere informatie

Corina den Besten Arnold Monshouwer

Corina den Besten Arnold Monshouwer Corina den Besten Arnold Monshouwer Wie zijn wij? Wie zijn wij? 1. Beter, eerder & sneller innoveren 2. Onafhankelijk klankbord voor MKB-ondernemers 3. Specialist in vernieuwing in alle bedrijfsaspecten

Nadere informatie

sturen op data en industrieel automatiseren creëer voorsprong op uw concurrenten BLACKBOX ENGINEERING WHAT S IN THE BOX

sturen op data en industrieel automatiseren creëer voorsprong op uw concurrenten BLACKBOX ENGINEERING WHAT S IN THE BOX WHAT S IN THE BOX creëer voorsprong op uw concurrenten sturen op data en industrieel automatiseren Dagelijks produceren u, uw mensen, leveranciers en opdrachtgevers een enorme hoeveelheid data. Benut deze

Nadere informatie

Transport, doe het slim

Transport, doe het slim Transport, doe het slim an deur tot deur Wat is het? Het gaat hier om de uitgaande goederenstroom, van deur tot deur. Daarbij horen documenten en labels, mogelijkheden tot tracking en tracing, het volume

Nadere informatie

Duurzaamheid en Responsible Care

Duurzaamheid en Responsible Care Duurzaamheid en Responsible Care Verbond van Handelaren in Chemische producten Maart 2017 Samenvatting ESG Om te komen tot een meer duurzame wereld, vraagt het VHCP aandacht voor ESGfactoren Hoofdthema

Nadere informatie

Beschrijving Verwijzing/Direct antwoord Bron gegevens Extern gevalideerd. Strategie: milieuvriendelijkmaterialiteit, meetbaarheid en beïnvloedbaarheid

Beschrijving Verwijzing/Direct antwoord Bron gegevens Extern gevalideerd. Strategie: milieuvriendelijkmaterialiteit, meetbaarheid en beïnvloedbaarheid Milieu-indicatoren SPECIFIC STANDARD DISCLOSURES Milieu-indicatoren Prestati e indicat or Beschrijving Verwijzing/Direct antwoord Bron gegevens Extern gevalideerd Disclosures on Management Approach Strategie:

Nadere informatie

Hoe duurzaam produceren?

Hoe duurzaam produceren? Hoe duurzaam produceren? Wie is Promat International? Promat verbindt zich tot. Know-how opbouw bij Promat Traditionele sturing : Operational Excellence Nieuwe sturing : Operational Excellence PLUS duurzaam

Nadere informatie

Energiebesparing koffieverpakkingen

Energiebesparing koffieverpakkingen Op CE Delft CE lossingen Delft voor Oplossingen milieu, econom voor ie milieu, en technolog economie ie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150

Nadere informatie

VMP congres. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen. Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes

VMP congres. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen. Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes VMP congres Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes sw@essenscia.be Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Hefboom 9 binnen Vlaams

Nadere informatie

Circulair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016

Circulair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016 Circulair ontwerpen Opportuniteiten & uitdagingen Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016 Agoria is de grootste sectorfederatie 1700 lidbedrijven in 10 activiteitsdomeinen Aeronautics,

Nadere informatie

Aanvullende informatie over elke mindset krijgt u door te klikken op de vlakken in de roadmap.

Aanvullende informatie over elke mindset krijgt u door te klikken op de vlakken in de roadmap. Wij stellen u graag de nieuwste versie van de Talent Management Roadmap voor. Twee mindsets rond duurzaam HR werden toegevoegd: - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen - Business Model Aanvullende informatie

Nadere informatie

Milieu Management V1.4

Milieu Management V1.4 V1.4 Milieu Management Pagina 1 van 6 V1.4 Inhoudsopgave 1. ALGEMEEN 3 2. INLEIDING 3 3. DOELSTELLING 3 4. BEPALEN PRIORITEITEN 3 5. INKOOP 4 6. MANAGEMENT INFORMATIE 4 7. COMMUNICATIE 5 8. EVALUATIE 6

Nadere informatie

Innoveren door duurzaam te ondernemen

Innoveren door duurzaam te ondernemen Innoveren door duurzaam te ondernemen 18 september 2014 Jos M.Borsboom Adviseur Ondernemersondersteuning Succesvol ondernemen met de kennis, data en netwerken van de Kamer van Koophandel Kamer van Koophandel

Nadere informatie

KOPPELING BEDRIJFSUITDAGINGEN AAN GRI-ASPECTEN VOOR DUURZAAMHEIDSRAPPORTERING

KOPPELING BEDRIJFSUITDAGINGEN AAN GRI-ASPECTEN VOOR DUURZAAMHEIDSRAPPORTERING MVO SECTORPASPOORT VOOR DE SUBSECTOR VAN DE HOUTEN BOUWELEMENTEN KOPPELING BEDRIJFSUITDAGINGEN AAN GRI-ASPECTEN VOOR DUURZAAMHEIDSRAPPORTERING Dankzij het project Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Nadere informatie

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & north river écht duurzaam produceren 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING. Stijn Bruers

METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING. Stijn Bruers METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING Stijn Bruers OVERZICHT MILIEUZORGSYSTEEM NULMETING REDUCTIEDOELSTELLING ANALYSES EN SIMULATIES ACTIEPLAN CASE STUDIES 1 1. MILIEUZORGSYSTEEM

Nadere informatie

Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren

Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren CORE BUSINESS TO CREATE NEW VALUE CHAINS OF DOWNSTREAM USERS OF THERMOPLASTICS Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren

Nadere informatie

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen 4 Context van de organisatie 4 Milieumanagementsysteemeisen 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context 4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden 4.3 Het toepassingsgebied

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam werfbeheer in de praktijk Leefmilieu Brussel De kostprijs van duurzaam werfbeheer Marc Vanderick Ondernemingen Louis De Waele De kostprijs van duurzaam werfbeheer Integratie

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012 Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen Welkom Jan de Wit, 20 juni 2012 Vragen? Trends: 1. Energiebesparing door monitoring & procesbeheersing 2. Energiebesparing

Nadere informatie

INSCHRIJVING PRIJS MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMER VAN HET JAAR 2017 (ONDERNEMINGEN < 20 VTE)

INSCHRIJVING PRIJS MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMER VAN HET JAAR 2017 (ONDERNEMINGEN < 20 VTE) INSCHRIJVING PRIJS MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMER VAN HET JAAR 2017 (ONDERNEMINGEN < 20 VTE) Kleine ondernemingen (

Nadere informatie

Beheersing van de totale logistieke kost in de healthcare supply chain

Beheersing van de totale logistieke kost in de healthcare supply chain Beheersing van de totale logistieke kost in de healthcare supply chain Krist l Krols 24-05-2012 Uitgangspunten 1. Handelingen/werkwijze van de leverancier beïnvloeden de eigen kostenstructuur. Transparantie

Nadere informatie

Bijlage 7. Conversie juni 2010 naar 2013 (info)

Bijlage 7. Conversie juni 2010 naar 2013 (info) Bijlage 7. Conversie juni 2010 naar 2013 (info) was wordt onderwerp tekstbron Versie juni Opmerking: Standaardteksten en Versie 2013 2010 hoofdstukindeling vertaald uit Guide 83 H 1 tm 4 Deel A Eisen Managementsysteem

Nadere informatie

Rapportage VHG MVO Wijzer

Rapportage VHG MVO Wijzer Rapportage VHG MVO Wijzer Aardoom Hoveniers B.V. 9 april 202 Gegenereerd op 9-04-202 - pagina van 0 voor Aardoom Hoveniers B.V. Rapportage VHG MVO Wijzer Aardoom Hoveniers B.V. Maatschappelijk verantwoord

Nadere informatie

Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO

Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze

Nadere informatie

Afdeling Inkoop Januari 2017

Afdeling Inkoop Januari 2017 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen MVI-beleid in de praktijk Afdeling Inkoop Januari 2017 MVI-beleid Doel Waarom MVI-beleid? Als netbeheerder willen wij in de transitie naar een duurzame samenleving onze

Nadere informatie

De behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie. Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009

De behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie. Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009 De behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009 FEVIA 450 leden-bedrijven + 26 ledengroepering 25 medewerkers Drie actie-domeinen

Nadere informatie

«Impact van design op het bedrijfsleven in Vlaanderen» 7 augustus 2003

«Impact van design op het bedrijfsleven in Vlaanderen» 7 augustus 2003 «Impact van design op het bedrijfsleven in Vlaanderen» 7 augustus 2003 1 Doelstelling 2 3 4 5 6 7 Een en methode 1: Design heeft vele gezichten 2: Vlaamse bedrijven doen op 5 verschillende manieren aan

Nadere informatie

Factsheet CO2-Prestatieladder

Factsheet CO2-Prestatieladder Beleid Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO: People Planet - Profit) speelt een steeds belangrijkere rol binnen de bedrijfsvoering van A-Garden B.V. Wij zijn ons al langer bewust van onze verantwoordelijkheid

Nadere informatie

VOEDSELAUTHENTICITEIT GARANDEREN: 5 STAPPEN OM UW BEDRIJF TEGEN VOEDSELFRAUDE TE BESCHERMEN

VOEDSELAUTHENTICITEIT GARANDEREN: 5 STAPPEN OM UW BEDRIJF TEGEN VOEDSELFRAUDE TE BESCHERMEN VOEDSELAUTHENTICITEIT GARANDEREN: 5 STAPPEN OM UW BEDRIJF TEGEN VOEDSELFRAUDE TE BESCHERMEN Voedselauthenticiteit: 5 stappen om uw bedrijf te helpen zich tegen voedselfraude te beschermen Fabrikanten van

Nadere informatie

Supplier Code of Conduct. Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst

Supplier Code of Conduct. Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst Supplier Code of Conduct Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst Bij Kramp gaan we voor zakelijk succes op de lange termijn. Daarbij voelen we een sterke verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Verduurzaming industrie, Rockwool Roermond

Verduurzaming industrie, Rockwool Roermond Verduurzaming industrie, Rockwool Roermond Aanpak en projecttoelichting CONSULTANCY DESIGN ENGINEERING Eric Meuwissen 11 september 2018 CHANGE THE PERSPECTIVE Verduurzaming energie direct uit brandstoffen..

Nadere informatie

Recycling is niet iets wat we erbij doen. Het is waar we ons op baseren

Recycling is niet iets wat we erbij doen. Het is waar we ons op baseren Recycling is niet iets wat we erbij doen Het is waar we ons op baseren Recycling het zit in ons DNA Tegenwoordig heeft iedereen het over afval als hulpbron. Maar bij DS Smith Recycling is het dat ook echt.

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary)

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary) Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015 Versie 3.0 (Summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Update: Augustus 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue

Nadere informatie

Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem

Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem Als een ideale werking en een goed design elkaar innovatief aanvullen, hebben wij alles goed gedaan. Esthetische eisen vertalen in een goed design is één ding

Nadere informatie

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten. Versie 8 april 2015

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten. Versie 8 april 2015 Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Automaten 1. Scope/afbakening De productgroep Automaten omvat automaten voor: warme dranken; gekoelde dranken / bronwater; snacks / snoep.

Nadere informatie

Doorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15

Doorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15 Doorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15 Meg Scheppers, dienst Beleidsinnovatie, OVAM Symbiose 3.0 binnen CE? Vlaamse Regering: Visie 2050: Vlaanderen circulair (CE): Grondstoffenschaarste

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek KvK Ondernemerspanel onderzoek Smart Industry Algemene gegevens: Start- en einddatum onderzoek: 02-07-2014 tot 22-07-2014 Aantal deelnemende ondernemers: 484 (doelgroep mkb-topsectoren) In dit document

Nadere informatie

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? 7 mei 2015 Inge Goessens Vlaams EnergieBedrijf Inhoud Korte voorstelling VEB De overheid als energieverbruiker Uw energiefactuur verlagen

Nadere informatie

Licht als dienst: LAAS, Pay per lux, Philips Lighting Capital en circulaire verlichting.

Licht als dienst: LAAS, Pay per lux, Philips Lighting Capital en circulaire verlichting. Licht als dienst: LAAS, Pay per lux, Philips Lighting Capital en circulaire verlichting. Jody Paulus Key Accountmanager Philips Lighting Belux 14-02-2017 1 De klant Ik ben niet geïnteresseerd in het product

Nadere informatie