Spoorboekjes. Reizen door een onbekend, soms onbegrepen maar ongekend boeiend landschap. Reis in den vreemde door het noorden.

Transcriptie

1 Spoorboekjes. Reizen door een onbekend, soms onbegrepen maar ongekend boeiend landschap Reis in den vreemde door het noorden. Oktober 2015, dr Bob van Limburg 1

2 Spoorboekjes die het noorden verder naar ontwikkeling brengen. In dit boekje wordt een beeld geschete van de Noordelijke economie. Bij ontwikkelingsplannen is het van belang dat men kennis heeft van de regionale economie, en dan in het bijzonder haar eigen-aardigheden, en dat zijn het letterlijk natuurlijk. Wordt een regio bv gekenmerkt door relatief veel landbouw, da is het zaak daar stevig op in te zetten, ten minste als ontwikkeling en doelvariabelen als werkgelegenheid inzet zijn, en dat is bijna altijd. Maar omgekeerd kan ook; indien een recessie dreigt, dan kan men per regio voorspellen welke het hardste getroffen wordt, doordat bepaalde sectoren harder getroffen worden dan andere, en indien een sector (bv zakelijke diensten) hard getroffen worden en in een regio in hoge mate aanwezig is, dan is het voorzienbaar dat deze regio hard wordt getroffen. In dit boekje wordt voor de drie noordelijke provincies en deze als geheel eerst bezien welke de structuur is. Daarvoor gebruiken we locatie quotiënten. In dit boekje wordt eerst aandacht gegeven aan de locatie quotiënten, vervolgens wordt een aantal scenario s doorgerekend met het empirisch model normod, een model van de noordelijke economie. Om de cijfers goed uit te laten komen wordt per sector per bedrijfstak/ activiteit een groei gesuggereerd van 5%. Normod rekent vervolgens de effecten op de output en werkgelegenheid door, zodat men een indruk krijgt van wat verstandig is. Econometristen duiden dit soort scenario s aan als spoorboekjes; een mooie term die past bij de reis door het noorden die ik de komende jaren hoop te maken met collega s, werkveld, mkbs, overheid en anderen. 2

3 Structuur van de noordse economie. Aandelen NL Noorden Groningen Friesland Drenthe en Landbouw 2,5 4,4 2,6 6,2 4,7 Industrie 19,9 19,4 19,9 19,3 18,7 Bouw 6 6,5 5,4 7 7,2 Handel en horeca 15,2 12,4 10,7 12,8 14,5 Transport/communicatie 7,4 7 11,1 5,3 3,5 Financiële instellingen 6,5 4,7 3,3 6,6 4 Zakelijke diensten 20,7 17,3 17,6 16,4 18,1 Overheid en onderwijs 12 13,3 14,6 12,3 12,7 Zorg 8,5 10,9 11,2 9,7 12 4,2 4,2 3,7 4,4 4,6 Totaal 102,9 100,1 100, Locatie quotiënten. >1,0 is een oververtegenwoordiging. Locatie quotiënten Noorden Groningen Friesland Drenthe en Landbouw 1,76 1,04 2,48 1,88 Industrie 0,97 1,00 0,97 0,94 Bouw 1,08 0,90 1,17 1,20 Handel en horeca 0,82 0,70 0,84 0,95 Transport/communicatie 0,95 1,50 0,72 0,47 Financiële instellingen 0,72 0,51 1,02 0,62 Zakelijke diensten 0,84 0,85 0,79 0,87 Overheid en onderwijs 1,11 1,22 1,03 1,06 Zorg 1,28 1,32 1,14 1,41 1,00 0,88 1,05 1,10 Totaal 3

4 Spoorboekjes. Spoorboekje: Landbouw Landbouw Productie groeipad (%) 0,1 0,2 0,1 0,3 0,2 Werkgelegenheid (%) 0, ,055 0,0325 0,0775 0,05875 Spoorboekje: Industrie Industrie Productie groeipad (%) 1,0 1,0 1,0 1,0 0,9 Werkgelegenheid (%) 0, ,2425 0, , ,

5 Spoorboekje: Bouw Bouw Productie groeipad (%) 0,3 0,3 0,3 0,4 0,4 Werkgelegenheid (%) 0,075 0, ,0675 0,0875 0,09 Spoorboekje: handel/ horeca Handel en horeca Productie groeipad (%) 0,8 0,6 0,5 0,6 0,7 Werkgelegenheid (%) 0,19 0,155 0, ,16 0,

6 Spoorboekje: Transport/ communicatie Transport/communicatie Productie groeipad (%) 0,4 0,4 0,6 0,3 0,2 Werkgelegenheid (%) 0,0925 0,0875 0, , ,04375 Spoorboekje: Fin instellingen Financiele instellingen Productie groeipad (%) 0,3 0,2 0,2 0,3 0,2 Werkgelegenheid (%) 0, , , ,0825 0,05 6

7 Spoorboekje: zak diensten Zakelijke diensten Productie groeipad (%) 1,0 0,9 0,9 0,8 0,9 Werkgelegenheid (%) 0, , ,22 0,205 0,22625 Spoorboekje: Overheid en onderwijs Overheid en onderwijs Productie groeipad (%) 0,6 0,7 0,7 0,6 0,6 Werkgelegenheid (%) 0,15 0, ,1825 0, ,

8 Spoorboekje: Zorg Productie groeipad (%) 0,4 0,5 0,6 0,5 0,6 Werkgelegenheid (%) 0, , ,14 0, ,15 8