Monitor vraag en aanbod studentenhuisvesting Wageningen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Monitor vraag en aanbod studentenhuisvesting Wageningen"

Transcriptie

1 Monitor vraag en aanbod studentenhuisvesting Wageningen 1 Samenvatting Volgend studiejaar 2017/18 kan de toename van de vraag naar studentenhuisvesting naar verwachting worden opgevangen, mits dit jaar nog ca. 300 tijdelijke eenheden worden gerealiseerd op Kortenoord. Vanaf studiejaar 2018/19 zullen naar verwachting toenemende tekorten ontstaan, zelfs als de potentiële plannen die thans door Idealis onderzocht worden gerealiseerd worden. Aandachtspunt daarbij is dat oplevering van de meeste van deze plannen pas gepland is in het studiejaar 2020/21 of later. Naar verwachting ontstaat er een tekort van ca. 150 eenheden in het studiejaar 2018/19, oplopend tot een mogelijk tekort van ca. 925 eenheden in studiejaar 2021/22. Op grond van deze monitor zullen alle potentiële locaties opnieuw integraal afgewogen worden, op basis van een aantal criteria zoals situering, bestemmingsplan, financiële haalbaarheid e.d. Daarnaast blijven gemeente, Wageningen UR en Idealis de actuele en de te verwachten behoefte aan studentenhuisvesting jaarlijks in beeld brengen. 2 Inleiding Jaarlijkse monitoring Wageningen UR, gemeente Wageningen en Idealis maken jaarlijks een gezamenlijk afgestemde update van de prognose van vraag en aanbod van studentenhuisvesting, telkens voor de komende vijf studiejaren. Prognoses van het aantal studenten en van de vraag naar studentenhuisvesting zijn onzeker. Die onzekerheid neemt toe naarmate de berekeningen een langere termijn bestrijken. Juist daarom kiezen we voor een maximale termijn van 5 jaar en een jaarlijkse monitoring. Demografisch gezien wordt op landelijk niveau verwacht dat de groei van het aantal wo-studenten zich verder voortzet t/m studiejaar 2022/2023, daarna zal het aantal wostudenten naar verwachting enkele jaren stabiliseren en vervolgens teruglopen. Vanaf eind januari 2017 heeft gezamenlijke voorbereiding plaatsgevonden, resulterend in deze notitie. De notitie beschrijft de gedeelde visie op studentenprognoses en huisvestingsvraag en de afstemming over het (toekomstig) aanbod. Dat aanbod betreft zowel structurele als tijdelijke huisvesting. 3 Studentenprognoses WU&R studentenprognoses 2017 t/m 2021 Ingeschrevenen Prognoses ingeschrevenen Scenario Geen groei instroom, gelijk laatste studiejr VWO groei 1 jr. 15%, 2 jr 5%, daarna 2% p.j.* VWO groei 1 jr. 10%, 2 jr 5%, daarna 2% p.j.* VWO groei 3 jaar 5%, daarna 2% p.j.* Groei VWO (scen. 3) + groei buit. diploma ** Groei VWO (scen. 4) + groei buit. diploma ** Groei scen. 5 + buitenl. instroom 6 BSc-opl Groei scen. 6 + buitenl. instroom 6 BSc-opl * 2% per jaar t/m 2021 ** groei 3 jaar 5% Bron: Prognoses studentenaantallen WU-update, 8 november 2016 De WU&R-studentenprognoses vormen het vertrekpunt voor prognoses van de huisvestingsvraag. Voor de berekening van de huisvestingsvraag nemen we de studentenprognose die door de Raad van Bestuur van Wageningen U&R als meest waarschijnlijke scenario wordt gezien: scenario 7. 1

2 Dit scenario 7 van de WU&R studentenprognoses gaat uit van: groei van de Vwo-instroom (1 jaar +10%, dan 2 jaar +5% en daarna jaarlijks +2% t/m 2021); groei van de instroom van studenten met een buitenlands diploma (3 jaar +5%); groei van het aantal internationale studenten vanwege het besluit om vanaf studiejaar 2018/19 te starten met 6 Engelstalige BSc-opleidingen. Het totaal aantal ingeschreven studenten wordt bepaald door ontwikkelingen in de instroom en de duur van de studie. Studenten die instromen in het eerste jaar van een BSc-opleiding (met name Vwo-ers) studeren gemiddeld 6 tot 7 jaar als zij na de afronding van hun BSc ook in Wageningen een MSc-studie gaan volgen. Daarentegen bedraagt de studieduur van de zij-instromers (Hbo-ers, internationale studenten en BSc-ers van andere Nederlandse universiteiten) gemiddeld 2 tot 3 jaar. Een extra toename in het eerste jaar van de BSc heeft (op termijn) dan ook een groter effect op de totale omvang dan een (forse) toename van de zij-instromers. Van de WU-studenten die een BSc-diploma hebben gehaald in studiejaar 2015/16 heeft 71% zich dit studiejaar 2016/17 ingeschreven voor een WU MSc-opleiding. Vorig jaar was dat nog bijna 81% en enkele jaren geleden was dat gemiddeld nog 85%. De consequenties van deze ontwikkeling voor de vraag naar studentenhuisvesting hebben we momenteel nog onvoldoende in beeld. Internationaal neemt het aantal studenten dat 'abroad' wil en kan studeren sterk toe. Het zeer onderscheidende en goede internationale imago van Wageningen University, denk aan de THE (Times Higher Education) rankings, gecombineerd met een grote 'groene' kennisvraag in de economisch sterk groeiende landen zal de instroom van internationale studenten verder doen toenemen. Ook de nieuwe online masters en het snel groeiende aantal MOOCs zorgen voor meer aandacht onder internationale studiekiezers. Met name de MOOCs zullen de komende jaren in binnen- en buitenland honderdduizenden mensen laten kennismaken met de inhoud en kwaliteit van Wageningen University & Research. Enquêtes onder MOOC deelnemers laten zien dat dit een positieve invloed heeft op het aantal studenten dat in Wageningen wil studeren. De komst van Engelstalige BSc-opleidingen in 2018 zal voor een volgende impuls in de instroom van studenten zorgen. 4 Van WU-studentenprognose naar huisvestingsvraag WU-studenten De landelijke werving voor de veelal unieke WU-studies en de daarmee samenhangende lange reistijden van ouderlijk adres naar de Campus hebben de afgelopen jaren tot een ongewijzigd relatief grote huisvestingsvraag in Wageningen geleid. Op basis van de inschrijvingen van kamerzoekenden peildatum waren er 14% meer inschrijvingen van 1 e jaars BSc studenten dan precies een jaar eerder. Dit is een hoger percentage dan de percentuele groei van het aantal bij Wageningen University geregistreerde 1 e jaars BSc studenten 2016/17 (10%). We merken dus in feite geen effect van het leenstelsel op de huisvestingsvraag van WU-studenten. Op basis van de woonadressenanalyse van WU-studenten per 1 juni 2016 bedraag het percentage Nederlandse studenten dat uitwonend is in Wageningen/Ede in het studiejaar 2016/17 67,3%. Voor buitenlandse studenten bedraagt dit 81,6% en voor het totaal van alle studenten 70,2%. M.n. in het 1e studiejaar vinden veel verhuizingen van studenten naar Wageningen plaats. Juist die instroom is belangrijk voor de berekening van het percentage studenten dat in Wageningen/Ede woont en daarmee dus ook voor de vertaling van studentenprognose naar huisvestingsvraag. Nieuwe woonadressen worden meestal pas later, of soms zelfs helemaal niet, door studenten aan de onderwijsinstelling doorgegeven. Om die reden wordt het aantal uitwonende WU-studenten gecorrigeerd op basis van het feitelijke aantal WU-studenten dat een huurovereenkomst met Idealis heeft op dezelfde peildatum. Dit leidt tot een groter aantal WU-studenten dat bij Idealis woont dan in eerste instantie rechtstreeks uit de woonadressenanalyse is afgeleid. Vervolgens wordt in de woonadressenanalyse deze ophogingsfactor niet alleen toegepast bij uitwonende WU-studenten die huurder zijn bij Idealis, maar ook bij WU-studenten die in Wageningen of Ede wonen, maar niet bij Idealis. De huisvestingspercentages in het huidige studiejaar 2016/17 vormen het vertrekpunt voor de prognose van de toekomstige huisvestingsvraag. Daarbij onderscheiden we verschillende categorieën studenten met elk hun eigen prognose van het aantal studenten en van het huisvestingspercentage. Dit leidt ertoe dat voor het totaal van alle Nederlandse WU-studenten het huisvestingspercentage geleidelijk terugloopt van 67% in studiejaar 2016/17 naar ca. 61% in studiejaar 2021/22. Voor een overzicht van de gehanteerde huisvestingspercentages per studentencategorie: zie bijlage 1 aan het einde van deze notitie (blz. 7). 2

3 In de onderstaande tabel wordt de huisvestingsvraag voor de eerstkomende 5 studiejaren afzonderlijk weergegeven voor resp. Nederlandse en internationale WU-studenten, op basis van de WU-studentenprognose van scenario 7 en de huisvestingspercentages die afgeleid zijn uit de woonadressenanalyse. Verwachte groei huisvestingsvraag WU-studenten t.o.v. studiejaar 2016/2017 WUR-scenario / / / / / /22 groei VWO 1 jr. 10%, dan 2 jr. 5%, daarna 2% plus groei instroom internationale MSc 3 jr. 5%* plus instroom internationale BSc (6 opl.) vanaf 2018 Studentenprognose (cursief, in 50-tallen) waarvan Nederlandse studenten (25-tallen) waarvan internationale studenten (25-tallen) Huisvestingsvraag Nederlandse studenten Huisvestingsvraag internationale studenten Totale vraag studentenhuisvesting Toename vraag t.o.v. 2016/ ABF Monitor studentenhuisvesting, ter vergelijking Jaarlijks maakt ABF Research de landelijke Monitor Studentenhuisvesting, in opdracht van Kences en de ministeries van BZK en OCW. Daarbij wordt o.a. een prognose gemaakt van de kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar studentenhuisvesting in ruim 35 steden. De prognose maakt gebruik van de Referentieraming van OCW, gegevens van DUO, de Basisregistratie personen (BPR) via CBS en een jaarlijkse enquête onder studenten over hun woonsituatie en woonwensen. Om te bepalen of studenten thuis- of uitwonend zijn wordt door ABF Research de BRP gebruikt, omdat DUO de woonsituatie niet meer registreert bij studenten waarvoor het studievoorschot van toepassing is. De vraag is echter in hoeverre bij nieuwe studenten de BPR nog wel betrouwbaar is. Door invoering van het studievoorschot is de noodzaak voor een student om zich bij de gemeente in te schrijven op een ander adres dan van zijn of haar ouders immers minder groot dan voorheen (tenzij de student voor huurtoeslag in aanmerking kan komen). Mede gezien de landelijke werving voor de veelal unieke en hoog gewaardeerde WU-studies en de relatief beperkte bereikbaarheid van Wageningen lijkt de door ABF geregistreerde daling van het percentage uitwonende eerstejaars BSc-studenten erg groot (van ca. 69% in studiejaar 2014/15 naar 15% in studiejaar 2015/16). Kanttekening daarbij is dat de peildatum van de vergelijking 31 december betrof, terwijl een deel van de Nederlandse eerstejaars BSc-studenten pas later in het studiejaar zal verhuizen. Zij vormen bovendien maar een beperkt deel van het totaal aantal studenten en de groei van het aantal studenten betreft niet alleen BSc-ers, maar ook zij-instromers en internationale studenten. De ABF Monitor van 2016, die in oktober is gepubliceerd, gaat uit van in totaal ruim voltijdstudenten die in het studiejaar 2015/16 in Wageningen een studie volgen (9.640 WO- en 400 Hbo-studenten). Het aantal WUstudenten waar ABF vanuit gaat (9.640) is ca. 250 lager dan het feitelijke aantal WU-inschrijvingen (9.884). In beide berekeningen wordt uitgegaan van de peildatum van 1 oktober, zodat het verschil mogelijk veroorzaakt wordt door een definitieverschil bij de telling van het aantal studenten. Volgens ABF zijn er van de studenten die in Wageningen studeren uitwonend in Wageningen (65,7%). Daarnaast zijn er volgens ABF nog 769 studenten die in Wageningen studeren, maar in de gemeente Ede uitwonend zijn. Wanneer deze studenten in de totale huisvestingsvraag worden meegenomen komen we tot een totale huisvestingsvraag van ca. 73,3%, iets hoger dan het door ons berekende percentage (70,2%). ABF maakt een prognose van het aantal studenten over een periode van 7 jaar, t/m studiejaar 2023/24. Als gevolg van de invoering van het studievoorschot in studiejaar 2015/2016 hanteert ABF in het rapport twee scenario s: weinig effect en veel effect (van de invoering van het studievoorschot op de huisvestingssituatie). Bij het scenario weinig effect gaat ABF er vanuit dat 10% minder studenten het ouderlijk huis verlaten en bij het scenario veel effect 25%. ABF berekent ten opzichte van studiejaar 2015/16 een toename van de huisvestingsvraag in Wageningen in studiejaar 2023/24 van eenheden in het scenario weinig effect, resp. van

4 eenheden in het scenario veel effect. Ook in het scenario weinig effect is de door ABF berekende toename van de vraag (1.760 eenheden) aanzienlijk lager dan onze berekening die de studentenprognoses van Wageningen University & Research zelf als vertrekpunt neemt en zich beperkt tot een prognose t/m studiejaar 2021/22. Het verschil kan o.a. verklaard worden doordat ABF in het huidige studiejaar 2016/17 al uitgaat van 250 minder studenten dan Wageningen University heeft geregistreerd en doordat de ABF-prognose geen rekening houdt met bijv. de toename van het aantal studenten (en de daaruit af te leiden huisvestingsvraag) als gevolg van invoering van Engelstalige BSc-opleidingen vanaf het studiejaar 2018/19. Concluderend kiezen we er bewust voor om bij de berekening van de behoefte aan studentenhuisvesting in Wageningen de studentenprognoses die Wageningen University & Research zelf maakt als vertrekpunt te nemen en te combineren met de actuele woonadressenanalyse van WU-studenten. De landelijke werving voor de veelal unieke en hoog gewaardeerde WU-studies, de relatief beperkte bereikbaarheid van Wageningen en het relatief grote aantal internationale studenten maken de Wageningse situatie bijzonder. Daarom achten we de door ons gehanteerde methodiek wat meer betrouwbaar dan de ABF-prognose. Huisvestingsvraag overige studenten in Wageningen/Ede Christelijke Hogeschool Ede De CHE verwacht dat het totaal aantal voltijdstudenten licht afneemt tot ca in studiejaar 2017/18. In het studiejaar 2016/17 zijn er voltijdstudenten ingeschreven, waarvan e jaars. Het verschil met het voorgaande studiejaar 2015/16 is minimaal: voltijdstudenten, waarvan e jaars. Volgens ABF waren er in Ede in het studiejaar 2015/ voltijd Hbo-studenten, waarvan 980 uitwonend in de stad, dat is 28,1% van de voltijd CHE-studenten. ABF verwacht dat het aantal CHE-studenten de komende jaren verder afneemt en dat door het studievoorschot ook het percentage CHE-studenten dat uitwonend is in de stad verder zal afnemen. Van de door Idealis verhuurde kamers in Ede wordt inmiddels een aanmerkelijk groter aantal kamers verhuurd aan WU-studenten (239) dan aan CHE-studenten (172). De afgelopen jaren zijn in Ede een aantal oudere door Idealis kamergewijs verhuurde appartementen van Woonstede (aan de A. Koningstraat en Nieuwe Maanderbuurtweg) geleidelijk afgestoten. Gezien de te verwachten sterke groei van de vraag naar studentenhuisvesting in Wageningen zal Idealis het afstoten van de oudere appartementen in Ede temporiseren. Hogeschool Van Hall Larenstein Met ingang van studiejaar 2015/16 is de locatie Wageningen van Hogeschool Van Hall Larenstein vervallen en worden de betreffende studies in Velp aangeboden. Bij Idealis woonden eind 2016 nog slechts 57 VHL-studenten. Gezien het inmiddels relatief kleine aantal resterende huurders wordt het geleidelijk vertrekken van hen als reguliere huuropzegging beschouwd en niet meer afzonderlijk meegenomen in de verdere berekeningen van vraag en aanbod in deze notitie. Aeres Hogeschool Wageningen (voorheen STOAS) Voor Aeres Hogeschool Wageningen geldt dat de studenten slechts 2 tot 3 dagen per week in Wageningen hoeven te zijn en de huisvestingsvraag daardoor zeer beperkt is. Bij Idealis woonden eind 2016 nog slechts 26 STOASstudenten, op grond van ons marktaandeel (ca. 55%) zal in totaal sprake zijn van minder dan ca. 50 uitwonende studenten. In de prognose van de huisvestingsvraag is een verminderde vraag als gevolg van het leenstelsel voor dit kleine aantal studenten buiten beschouwing gelaten. PhD-ers Het aantal PhD-ers in Wageningen bedraagt ca Eind 2016 stonden in het huurdersbestand van Idealis ruim 240 huurders geregistreerd als PhD-er, daarvan komt ca. 75% uit het buitenland. In 2016 bedroeg de instroom van nieuwe PhD-ers bij WU&R ongeveer 400 personen. WU&R verwacht in 2017 en 2018 resp. 420 en 435 nieuwe PhD-ers. Vanaf 2019 verwacht men dat de instroom per jaar geleidelijk weer wat zal afnemen. Globaal gezien heeft ongeveer 35 tot 40% van de instroom recht op afstandsurgentie/kamergarantie vanwege beursafspraken. Op grond van het voorgaande concluderen we dat de kwantitatieve huisvestingsvraag van PhD-ers de komende 5 jaar als redelijk stabiel kan worden beschouwd. (Kwalitatief is er wel een aanzienlijke vraag van PhD s naar met name relatief kleine, goedkope PhD-appartementen en ook naar relatief goedkope PhD-woonruimte waar voorzieningen zoals keuken, woonkamer en buitenruimte worden gedeeld met bijv. drie andere PhD s. Naast nieuwbouw voor PhD-ers onderzoekt Idealis ook de mogelijkheden om bijv. bepaalde relatief dure PhD-appartementen om te zetten in kamergewijze verhuur aan PhD-ers.) 4

5 Conclusie t.a.v. huisvestingsvraag overige studenten en PhD-ers Voor Hbo-studenten en PhD-ers zijn de wijzigingen in aantallen de komende 5 jaar relatief zo beperkt dat we die niet expliciet opnemen in de kwantitatieve berekening van de cumulatieve prognose van vraag en aanbod ten opzichte van het huidige studiejaar 2016/17. 5 Berekening vraag en aanbod per studiejaar, t.o.v. studiejaar 2016/17 Bestaand beleid: instroom in het eerste studiejaar met 1 mei als streefdatum Idealis streeft naar een redelijk evenwicht tussen vraag en aanbod. Een deel van de eerstejaars kan rond de zomer, bij aanvang van de studie, al huurder worden. Overige eerstejaars worden geleidelijk gehuisvest in de vanaf september vrijkomende kamers. Hierbij wordt huisvesting van de laatste Nederlandse eerstejaars voor 1 mei als streefdatum gehanteerd. Daarmee accepteert Idealis leegstand van kamers in mei en juni en ziet zij de leegstand in die periode als bijdrage aan de instroom van de volgende generatie eerstejaars. Als er echter al in april sprake is van een aanzienlijke leegstand dan beschouwen we dat als overschot in het aanbod. Naast de streefdatum van 1 mei voor Nederlandse studenten maakt Idealis jaarlijks concrete afspraken met Wageningen Universiteit over het aantal internationale studenten dat resp. per 1 september en per 1 februari gehuisvest moeten worden. Correctie in verband met een structureel overschot of tekort van studentenkamers Als een kamer in april tenminste 14 dagen leegstaat, plus ook de gehele maand mei, dan beschouwt Idealis dit als een structureel overschot in het betreffende studiejaar. Voor het studiejaar 2015/16 bleek op deze wijze dat er in april/mei 2016 sprake was van een structureel overschot van 100 kamers. Voor de berekening van de toekomstige vraag en het aanbod nemen we het lopende studiejaar 2016/17 als vertrekpunt. De voorgaande jaren bleek dat er in april/mei sprake was van een structureel overschot per jaar uiteenlopend van 100 tot 200 kamers. Op grond van het aantal reacties op aanbod in januari 2017, vergeleken met het aantal reacties op aanbod een jaar eerder, verwachten we dat dit studiejaar 2016/17 er in de maanden april/mei waarschijnlijk geen sprake zal zijn van een overschot maar eerder van een tekort aan kamers. Hard aanbod (permanent en tijdelijk) Definitie hard aanbod Onder hard aanbod verstaan we niet alleen huisvestingsplannen waarvoor het bestemmingsplan is vastgesteld. Ook plannen waarover op hoofdlijnen al overeenstemming bestaat bij zowel gemeente, investeerder, als exploitant, beschouwen we als hard. Een voorbeeld van het laatste is de planontwikkeling voor het realiseren van ca. 300 (tijdelijke) eenheden in Kortenoord. Voor alle in ontwikkeling zijnde harde plannen met permanent aanbod geldt dat de daarvoor geldende realisatietermijn helaas niet meer naar voren gehaald kan worden. Daarom is het realiseren van 300 tijdelijke eenheden, die immers zowel een relatief korte planprocedure als bouwtraject kennen, de enige optie om het aanbod van studenteneenheden al in studiejaar 2017/18 te kunnen vergroten. Kwaliteitsverbetering afdelingen Bornsesteeg Idealis wil de leefbaarheid van de bestaande woonruimte verbeteren door op de Bornsesteeg een gemeenschappelijke afdelingsruimte te realiseren op 17 afdelingen van de A-vleugel op de Bornsesteeg. Bij het realiseren van een afdelingsruimte komt echter ook een studentenkamer te vervallen. Opleveringstermijn bepaalt vanaf welk studiejaar het aanbod wordt meegerekend Uit ervaring van de gemeente Wageningen blijkt dat de gemiddelde bestemmingsplanprocedure een looptijd kent van 1,5 jaar en dat de bouwtijd gemiddeld 2 jaar bedraagt. Bij een maximale inspanning van alle partijen en het ontbreken van bezwaren kan die gemiddelde doorlooptijd, van initiatief tot realisatie, mogelijk met een half jaar worden verkort. Die vroegst mogelijke opleveringstermijn van 3 jaar hanteren we bij de tijdsplanning voor nieuwbouwplannen. Bij verbouw van bestaande panden gaan we meestal uit van minimaal 1 jaar. Als wooneenheden naar verwachting al voor 1 mei van een bepaald studiejaar bewoond worden, dan rekenen we die eenheden nog mee in het aanbod van dat betreffende studiejaar. Verlenging verhuur tijdelijke eenheden Haarweg Voor Haarweg 333 is inmiddels besloten tot verlenging van de vrijstelling van de bestemming. Deze tijdelijke eenheden blijven voor bewoning beschikbaar gedurende de volledige termijn van de in deze notitie opgenomen prognose t/m studiejaar 2021/22. Omdat er geen verschil is ten opzichte van het huidige studiejaar 2016/17 worden 5

6 deze eenheden dit jaar niet opgenomen in de tabel. Het complex FMD Haarweg 10/10a vervalt wel en is dus wel opgenomen in de berekeningen t.o.v. studiejaar 2016/17. Tijdelijke huisvesting Duivendaal We gaan er vanuit dat studentenhuisvesting ook deel zal blijven uitmaken van het nieuwe Duivendaal. Ofwel door voortzetting van de huisvesting van studenten in het voormalige bestuursgebouw, ofwel door nieuwbouw voor ca. 200 studenten. In de tabel is bij hard tijdelijk aanbod de einddatum van de huidige vergunning aangegeven en bij zacht aanbod worden beide opties voor de toekomst vermeld. Conclusie t.a.v. vraag en hard aanbod Als de vraag en het harde aanbod van studentenhuisvesting per studiejaar met elkaar worden gecombineerd resulteert dat in jaarlijkse overschotten of tekorten. De toename van de vraag naar studentenhuisvesting kan t/m studiejaar 2017/18 naar verwachting nog wel worden opgevangen, mits in 2017 nog ca. 300 tijdelijke eenheden worden gerealiseerd op Kortenoord. Vanaf studiejaar 2018/19 zullen ook zachte plannen gerealiseerd moeten worden om de groeiende vraag op te vangen. Zacht aanbod (permanent en tijdelijk) Definitie zacht aanbod Onder zacht aanbod verstaan we alle projecten die (nog) niet als hard zijn gedefinieerd. Voorbeelden zijn het geven van een tijdelijke vrijstelling van de bestemming ten behoeve van studentenhuisvesting, het overwegen om na 5 jaar deze termijn nogmaals te verlengen met eenzelfde periode en het onderzoeken van potentiële nieuwbouwlokaties. Concreet gaat het bijv. om de mogelijke verlenging van de verhuur van tijdelijke eenheden in het voormalige Bestuurscentrum op Duivendaal en om verschillende potentiële locaties die thans door Idealis onderzocht worden. Naast deze in de tabel (zie blz. 8) genoemde zachte plannen van Idealis zijn er nog een aantal andere potentiële locaties die (nog) niet opgenomen zijn in deze overzichtstabel van vraag & aanbod. Op grond van deze monitor zullen alle potentiële locaties integraal worden afgewogen op basis van een aantal criteria. Het gaat daarbij bijv. om de situering (incl. effect op fietsverkeer), het bestemmingsplan, de financiële haalbaarheid, aanpak braakliggend terrein / leegstaand pand, e.d. Conclusie t.a.v. overschotten/tekorten vraag en totaal ( hard en zacht ) aanbod Om de te verwachten groei van de vraag naar studentenhuisvesting vanaf studiejaar 2018/19 op te kunnen vangen zullen ook een aantal potentiële plannen gerealiseerd moeten worden. Probleem daarbij is echter dat de meeste zachte plannen pas in het studiejaar 2020/21 of later zullen worden opgeleverd. Naar verwachting ontstaat er een tekort van ca. 150 eenheden in het studiejaar 2018/2019 tot mogelijk een tekort van ca. 925 eenheden in 2021/22. 6 Eindconclusies Volgend studiejaar 2017/18 kan de toename van de vraag naar studentenhuisvesting naar verwachting worden opgevangen, mits dit jaar nog ca. 300 tijdelijke eenheden worden gerealiseerd op Kortenoord. Vanaf studiejaar 2018/19 zullen naar verwachting toenemende tekorten ontstaan, zelfs als de potentiële plannen die thans door Idealis onderzocht worden gerealiseerd worden. Aandachtspunt daarbij is dat oplevering van de meeste zachte plannen pas gepland is in het studiejaar 2020/21 of later. Naar verwachting ontstaat er een tekort van ca. 150 eenheden in het studiejaar 2018/19, oplopend tot een mogelijk tekort van ca. 925 eenheden in 2021/22. Op grond van deze monitor zullen alle potentiële locaties opnieuw integraal afgewogen worden op basis van criteria zoals situering, bestemmingsplan, financiële haalbaarheid e.d. F. Bakema, Wageningen U & R / C. van Soest, gemeente Wageningen / W. van Alphen, Idealis / 24 februari

7 Bijlage 1 Huisvestingsvraag WU-studenten, gehanteerde percentages per categorie studenten Categorie % Studiejaar Opmerking Totaal Nederl. stud. 67% 2016/17 Op basis woonadressen-analyse juni e jrs BSc Nederl. 62% 2017/18 Geleidelijk minder effect leenstelsel 63% 2018/19 Idem 64% 2019/20 Idem 65% 2020/21 Idem 67% 2021/22 Volledig gewend aan leenstelsel 1e jrs MSc Nederl. vanaf 2017/18 vanuit BSc-WU 67% Van de doorstromers is 67% al uitwonend in Wageningen/Ede vanuit Hbo-elders 33,5% Zij-instromers blijven deels elders: of thuis, of uitwonend vanuit BSc-elders 33,5% Idem totaal 52,6% Ca. 2/3 heeft WU-BSc afgerond en 1/3 is zij-instromer Totaal Nederl. stud. 64% 2017/18 Gem. op basis van % en aantallen van alle deelgroepen 61,7% 2018/19 Idem 60,8% 2019/20 Idem 59,8% 2020/21 Idem 61,2% 2021/22 Idem Totaal internat. stud. 82% vanaf 2017/18 Op basis woonadressenanalyse juni

8 Prognose cumulatieve vraag & aanbod studentenhuisvesting Wageningen t.o.v. studiejaar 2016/2017 WvA/ Gewijzigde toename vraag WO-studenten totaal 2016/ / / / / /22 Opmerkingen (wijziging t.o.v. 2016/2017, afgerond op 25-tallen) Basis: WU&R-studentenprognose scen. 7 'Harde' plancapaciteit, permanent aanbod (t.o.v. 2016/2017) Idealis Bornsesteeg: realisatie alg. ruimte op A-afdelingen Kwaliteitsverbetering Omzetting zelfstandige woonruimte in kamergewijze verhuur Diverse woningen Stadsbrink (20 eenh.) en ABN/AMRO (15 eenh.) Verbouw voor studenten Idealis Diedenoort Nieuwbouw, planologisch akkoord Idealis Kirpestein Nieuwbouw, planologisch akkoord Idealis Costerweg Nieuwbouw, planologisch akkoord 'Harde' plancapaciteit, tijdelijk aanbod (t.o.v. 2016/2017) Idealis Kortenoord (tijdelijk) WUR voormalig bestuurscentrum Duivendaal (tijdelijk 5 jr.) Einddatum vergunning sept WUR FMD Haarweg 10/10a, einde vrijstelling bestemming Einddatum vergunning 31 juli 2019 Gewijzigd 'hard' aanbod totaal Evt. correctie vraag/aanbodsituatie 2016/17 kamers Overschot/tekort apr/mei 2017? N.n.b. Correctie 'hard' aanbod totaal Totaal tekort (-) of overschot bij 'hard' aanbod Totaal tekort (-) of overschot bij 'hard' aanbod (25-tallen) 'Zachte' plancapaciteit, tijdelijk aanbod (t.o.v. 2016/2017) WUR voormalig bestuurscentrum Duivendaal (tijdelijk 5 jr.) Verlenging of: zie nieuwbouw Totaal tekort (-) of overschot bij 'hard' + 'zacht' tijd. aanbod Totaal tekort (-) of overschot bij 'hard' + 'zacht' tijdelijk* 'Zachte' plancapaciteit, permanent aanbod (t.o.v. 2016/2017) Idealis Postkantoor Nieuwbouwlokatie, in onderzoek Idealis Duivendaal 200 Nieuwbouwlokatie, in onderzoek Idealis Costerweg 5, 1e fase 200 Nieuwbouwlokatie, in onderzoek Idealis Costerweg 5, 2e fase Nieuwbouwlokatie, in onderzoek Idealis Bornsesteeg (aanvullende nieuwbouw) Totaal tekort (-) of overschot bij 'hard' + 'zacht' aanbod Totaal tekort (-) of overschot bij 'hard' + 'zacht' totaal* * afgerond op 25-tallen Nieuwbouw, in onderzoek 8

Monitor vraag en aanbod studentenhuisvesting Wageningen/Ede

Monitor vraag en aanbod studentenhuisvesting Wageningen/Ede Monitor vraag en aanbod studentenhuisvesting Wageningen/Ede 1 Samenvatting T/m studiejaar 2016/2017 voldoende aanbod aan studentenhuisvesting De toename van de vraag naar studentenhuisvesting wordt ook

Nadere informatie

Gemeente Ede. Memo. Aan : Gemeenteraad. Van : College van burgemeester en wethouders. Datum : 26 januari Opgesteld door : Dion Thielen

Gemeente Ede. Memo. Aan : Gemeenteraad. Van : College van burgemeester en wethouders. Datum : 26 januari Opgesteld door : Dion Thielen Gemeente Ede Memo Aan : Gemeenteraad Van : College van burgemeester en wethouders Datum : 26 januari 2016 Opgesteld door : Dion Thielen Zaaknummer : 42348 Bijlagen: Monitor vraag en aanbod studentenhuisvesting

Nadere informatie

Amsterdam (incl Diemen en Amstelveen)

Amsterdam (incl Diemen en Amstelveen) Amsterdam (incl Diemen en Amstelveen) HET APOLLO MODEL Het Apollo Model is tot stand gekomen op initiatief van Kences en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksreslaties.

Nadere informatie

HET APOLLO MODEL. studentenhuisvesting op.

HET APOLLO MODEL. studentenhuisvesting op. Utrecht HET APOLLO MODEL Het Apollo Model is tot stand gekomen op initiatief van Kences en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksreslaties. Met dit model

Nadere informatie

Geachte voorzitter, DSO/ RIS Aan de voorzitter van de Commissie Ruimte. H. Berendsen. Dienst Stedelijke Ontwikkeling

Geachte voorzitter, DSO/ RIS Aan de voorzitter van de Commissie Ruimte. H. Berendsen. Dienst Stedelijke Ontwikkeling Typ teksttyp teksttyp tekst J. Wijsmuller Wethouder van Stadsontwikkeling, Wonen, Duurzaamheid en Cultuur 040 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van de Commissie Ruimte Datum

Nadere informatie

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030 Rotterdam HET APOLLO MODEL Het Apollo Model is tot stand gekomen op initiatief van Kences en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Met dit model

Nadere informatie

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030 Amersfoort HET APOLLO MODEL Het Apollo Model is tot stand gekomen op initiatief van Kences en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Met dit model

Nadere informatie

1 jaarverslag j==

1 jaarverslag j== 1 jaarverslag 2017 j== VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 3 STUDENTENHUISVESTING IN WAGENINGEN/EDE 3 1. Ruimte om te kiezen 3 DE VRAAG EN ONS ANTWOORD 7 2. Gevarieerd en voldoende aanbod 7 3. Prettig en betaalbaar

Nadere informatie

1. Inleiding Aanbod van studentenhuisvesting Actieve vraag naar studentenhuisvesting Vergelijking vraag en aanbod...

1. Inleiding Aanbod van studentenhuisvesting Actieve vraag naar studentenhuisvesting Vergelijking vraag en aanbod... Gemeente Ede Memo Aan : Raadscommissie Ruimtelijke Ontwikkeling Van : College van Burgemeester en Wethouders Datum : 5 februari 2013 Kenmerk : 737581 Onderwerp : Studentenhuisvesting in Ede Inhoudsopgave

Nadere informatie

Beleidsnotitie. Studentenhuisvesting

Beleidsnotitie. Studentenhuisvesting Beleidsnotitie Studentenhuisvesting 2014 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 1.1 HET BELANG VAN STUDENTENHUISVESTING... 3 1.2 ROLLEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN IN STUDENTENHUISVESTING... 3 1.3 DEZE BELEIDSNOTITIE...

Nadere informatie

Jaarverslag jaarverslag 2016

Jaarverslag jaarverslag 2016 Jaarverslag 2016 1 jaarverslag 2016 VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 3 1 Ruimte om te kiezen 3 2 Gevarieerd en voldoende aanbod 7 3 Prettig en betaalbaar wonen 15 4 Bredere dienstverlening 24 5 Actieve samenwerking

Nadere informatie

Monitor Studentenhuisvesting. Uitgevoerd in opdracht van Kences. ir. C. Poulus. September 2012 r2012-0039cp 12137-WON

Monitor Studentenhuisvesting. Uitgevoerd in opdracht van Kences. ir. C. Poulus. September 2012 r2012-0039cp 12137-WON Monitor Studentenhuisvesting 2012 Uitgevoerd in opdracht van Kences ir. C. Poulus September 2012 r2012-0039cp 12137-WON ABF Research Verwersdijk 8 2611 NH Delft 015-27 99 300 Copyright ABF Research 2012

Nadere informatie

Landelijke Monitor. Studentenhuisvesting. Uitgevoerd in opdracht van Kences. ir. C. Poulus. Augustus 2013 r2013-0030cp 12240-WON

Landelijke Monitor. Studentenhuisvesting. Uitgevoerd in opdracht van Kences. ir. C. Poulus. Augustus 2013 r2013-0030cp 12240-WON Landelijke Monitor Studentenhuisvesting 2013 Uitgevoerd in opdracht van Kences ir. C. Poulus Augustus 2013 r2013-0030cp 12240-WON ABF Research Verwersdijk 8 2611 NH Delft 015-27 99 300 Copyright ABF Research

Nadere informatie

Deelname-effecten van de invoering van het sociaal leenstelsel in de bachelor- en masterfase

Deelname-effecten van de invoering van het sociaal leenstelsel in de bachelor- en masterfase CPB Notitie 18 januari 2013 Deelname-effecten van de invoering van het sociaal leenstelsel in de bachelor- en masterfase Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap CPB

Nadere informatie

Notitie studentenhuisvesting Wageningen. Een ruimtelijk kader voor studentenhuisvesting in Wageningen

Notitie studentenhuisvesting Wageningen. Een ruimtelijk kader voor studentenhuisvesting in Wageningen Notitie studentenhuisvesting Wageningen Een ruimtelijk kader voor studentenhuisvesting in Wageningen 26-4-2011 1 1 Inleiding Na jaren met een overschot aan studentenkamers, resulterend in grote leegstand

Nadere informatie

ANALYSE KLANTENWAARDERING FEEDDEX 2015

ANALYSE KLANTENWAARDERING FEEDDEX 2015 ANALYSE KLANTENWAARDERING FEEDDEX 2015 WvA/15-02-2016 MT/16-02-2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Samenvatting... 2 3 Wat is Feeddex en hoe werkt het?... 3 4 Algemene resultaten Feeddex 2015... 3 5

Nadere informatie

Lokale Monitor. Studentenhuisvesting. Eindrapport voor de gemeente Apeldoorn. Uitgevoerd in opdracht van Gemeente Apeldoorn

Lokale Monitor. Studentenhuisvesting. Eindrapport voor de gemeente Apeldoorn. Uitgevoerd in opdracht van Gemeente Apeldoorn Lokale Monitor Studentenhuisvesting Eindrapport voor de gemeente Apeldoorn Uitgevoerd in opdracht van Gemeente Apeldoorn René van Hulle, Maarten Vijncke, Wim Faessen 27 juni 2016 r2016-0004rh 15278-WRG

Nadere informatie

Studentenwoonwensen Leiden. Maarten Vijncke & René van Hulle. ABF Research Verwersdijk 8 2611 NH Delft 015-27 99 300

Studentenwoonwensen Leiden. Maarten Vijncke & René van Hulle. ABF Research Verwersdijk 8 2611 NH Delft 015-27 99 300 Studentenwoonwensen Leiden 2015 Maarten Vijncke & René van Hulle September 2015 ABF Research Verwersdijk 8 2611 NH Delft 015-27 99 300 Copyright ABF Research 2015 De informatie in dit rapport is met de

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 Ten opzichte van 2009 is de instroom stabiel: -0,3 procent

Nadere informatie

Onderwijs in Kaart 2018 Cijfermatige onderwijsontwikkelingen in Noord-Brabant HBO

Onderwijs in Kaart 2018 Cijfermatige onderwijsontwikkelingen in Noord-Brabant HBO Onderwijs in Kaart 2018 Cijfermatige onderwijsontwikkelingen in Noord-Brabant HBO 1 - Onderwijs in Kaart 2018-hbo.docx - 16-6-2017 Transvorm Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Hbo Gezondheidszorg en Sociale Studies

Nadere informatie

LANDELIJKE MONITOR STUDENTENHUISVESTING

LANDELIJKE MONITOR STUDENTENHUISVESTING LANDELIJKE MONITOR STUDENTENHUISVESTING Apollo 2014 :: Nederland 1 oktober 2014 Landelijke Monitor Studentenhuisvesting 2014 Landelijke Monitor Studentenhuisvesting 2014 Uitgevoerd in opdracht van Kences

Nadere informatie

Prognose studentenhuisvesting

Prognose studentenhuisvesting Prognose studentenhuisvesting Project: 4260 In opdracht van: de gemeente Amsterdam, de woningcorporaties AWV, DUWO, Intermezzo, De Key, Rochdale en Ymere, de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Beschrijving MISUT rapporten en definities Onderwijs

Beschrijving MISUT rapporten en definities Onderwijs Beschrijving MISUT rapporten en definities Onderwijs versie 1.0 31-10-2013 Inhoudsopgave Rapport 1: Omvang en samenstelling van de instroom in een bacheloropleiding (aantallen)... 4 Rapport 2: Omvang en

Nadere informatie

Studentenhuisvesting. Leiden

Studentenhuisvesting. Leiden Studentenhuisvesting Leiden De stand van zaken anno 2013 Studentenhuisvesting Leiden De stand van zaken anno 2013 Uitgevoerd in opdracht van ABF Research M. Vijncke, C. Poulus 2013 r2013-0029cp 12240-WON

Nadere informatie

TOELICHTING INDICATOREN STUDIE IN CIJFERS HBO d.d. mei 2017

TOELICHTING INDICATOREN STUDIE IN CIJFERS HBO d.d. mei 2017 TOELICHTING INDICATOREN STUDIE IN CIJFERS HBO d.d. mei 2017 Studie in Cijfers (vaak ook studiebijsluiter genoemd) geeft een beeld van hoe een opleiding aan een hogeschool het doet in vergelijking met dezelfde

Nadere informatie

ZO Brabant (Kempen) WMO-subregio: Rapportage Zorg op de kaart per WMO-subregio Inclusief scenario s. Datum 3 november 2014

ZO Brabant (Kempen) WMO-subregio: Rapportage Zorg op de kaart per WMO-subregio Inclusief scenario s. Datum 3 november 2014 WMO-subregio: ZO Brabant (Kempen) Rapportage Zorg op de kaart per WMO-subregio Inclusief scenario s 1/9 De effecten van langer thuis wonen in de V&V 1. De komende jaren (2014-2020) krijgen instellingen

Nadere informatie

Gooi- en Vechtstreek. WMO-subregio: Rapportage Zorg op de kaart per WMO-subregio Inclusief scenario s. Datum 3 november 2014

Gooi- en Vechtstreek. WMO-subregio: Rapportage Zorg op de kaart per WMO-subregio Inclusief scenario s. Datum 3 november 2014 WMO-subregio: Gooi- en Vechtstreek Rapportage Zorg op de kaart per WMO-subregio Inclusief scenario s 1/9 De effecten van langer thuis wonen in de V&V 1. De komende jaren (2014-2020) krijgen instellingen

Nadere informatie

Studentenwoonwensen. Maastricht. Maarten Vijncke & René van Hulle. ABF Research Verwersdijk NH Delft

Studentenwoonwensen. Maastricht. Maarten Vijncke & René van Hulle. ABF Research Verwersdijk NH Delft Studentenwoonwensen Maastricht 2015 Maarten Vijncke & René van Hulle September 2015 ABF Research Verwersdijk 8 2611 NH Delft 015-27 99 300 Copyright ABF Research 2015 De informatie in dit rapport is met

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie BIJLAGE 3 Achtergrondinformatie Diplomarendement Daling diplomarendement voltijd hbo-bacheloropleidingen De trend die de Inspectie van het Onderwijs de afgelopen jaren signaleerde in het hbo zet door:

Nadere informatie

VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 4

VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 4 jaarverslag 2018 2 VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 4 STUDENTENHUISVESTING IN WAGENINGEN/EDE 4 1. Ruimte om te kiezen 4 DE VRAAG EN ONS ANTWOORD 11 2. Gevarieerd en voldoende aanbod 11 3. Prettig en betaalbaar

Nadere informatie

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt Hbo als emancipatiemotor Onderzoek met impact Hbo in vogelvlucht #hbocijfers Februari 2018 Hbo als emancipatiemotor 453.354 Ingeschreven studenten in studiejaar

Nadere informatie

Studenten hoger onderwijs in Leiden

Studenten hoger onderwijs in Leiden September 2010 ugu Studenten hoger onderwijs in Samenvatting 1. In het studiejaar 2009/10: wonen er in 1 duizend studenten hoger onderwijs, dat is 10% van de bevolking; studeren er in 25,7 duizend studenten,

Nadere informatie

Lerarenbeurs en het aantal masteropgeleide leraren in het po 14 september 2016 Joost Schaacke

Lerarenbeurs en het aantal masteropgeleide leraren in het po 14 september 2016 Joost Schaacke Lerarenbeurs en het aantal masteropgeleide leraren in het po 14 september 2016 Joost Schaacke Inleiding Aanleiding van deze notitie is de vraag waarom het masterpercentage niet harder stijgt ondanks dat

Nadere informatie

handelende in overeenstemming met de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;

handelende in overeenstemming met de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit; Subsidieregeling tweede graden hbo en wo Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van... (datum), nr. HO&S/2010/228578, houdende subsidiëring van tweede bachelor- en mastergraden

Nadere informatie

Praktijkrichtlijn Inkomenstoets Woningwet 2015

Praktijkrichtlijn Inkomenstoets Woningwet 2015 Praktijkrichtlijn Inkomenstoets Woningwet 2015 Praktijkrichtlijn inzake de uitvoering van Woningwet 2015, het Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015 en de Regeling toegelaten instellingen

Nadere informatie

Handleiding voor de Restschuldtool van Zorg op de kaart 1.1 1/5

Handleiding voor de Restschuldtool van Zorg op de kaart 1.1 1/5 Handleiding voor de Restschuldtool van Zorg op de kaart Zorg op de kaart bevat een tool die de effecten toont van de extramuralisering voor de huisvesting. Door de extramuralisering zal een deel van het

Nadere informatie

Waar en hoe wonen de Groninger studenten in 2020

Waar en hoe wonen de Groninger studenten in 2020 Waar en hoe wonen de Groninger studenten in 2020 kenniscafé 12 mei 2011 Studeren in Groningen Onderzoek studentenhuisvesting 2009 Gemeentebeleid Groningen is de jongste stad van NL: de helft van de inwoners

Nadere informatie

Instroom hbo afgenomen maar forse groei aantal gediplomeerden

Instroom hbo afgenomen maar forse groei aantal gediplomeerden Instroom hbo afgenomen maar forse groei aantal gediplomeerden Groei bij gezondheidszorg, aantal studenten in het hbo stabiliseert, aandeel allochtonen blijft groeien, 5% groei in diploma s, aantal Ad-studenten

Nadere informatie

Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010

Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010 Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010 Studentenhuisvesting - Feiten en trends 2010-1- Studenten Aantal ingeschreven voltijd studenten in bekostigde HBO- en WO-instellingen in Nederland 2009-2010 2008-2009

Nadere informatie

TUSSENBERICHT SELECTIE VAN VOLTIJD MASTEROPLEIDINGEN IN HET WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS EN STUDENTENSTROMEN

TUSSENBERICHT SELECTIE VAN VOLTIJD MASTEROPLEIDINGEN IN HET WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS EN STUDENTENSTROMEN TUSSENBERICHT SELECTIE VAN VOLTIJD MASTEROPLEIDINGEN IN HET WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS EN STUDENTENSTROMEN December 2016 In de wet Kwaliteit in Verscheidenheid is met ingang van het studiejaar 2014/2015

Nadere informatie

LANDELIJKE MONITOR STUDENTENHUISVESTING

LANDELIJKE MONITOR STUDENTENHUISVESTING LANDELIJKE MONITOR STUDENTENHUISVESTING Apollo 2015 :: Nederland 1 oktober 2015 Landelijke Monitor Studentenhuisvesting 2015 Uitgevoerd in opdracht van Kences René van Hulle 1 oktober 2015 ABF Research

Nadere informatie

Duurzaamheid van werk binnen de banenafspraak

Duurzaamheid van werk binnen de banenafspraak Duurzaamheid van werk binnen de banenafspraak - 2017 Analyse op basis van het doelgroepregister en de polisadministratie 1 Inhoud Inleiding... 3 1: Werkzaam zijn en blijven... 4 1a: Werkzaam zijn en blijven

Nadere informatie

: Ladder Duurzame Verstedelijking

: Ladder Duurzame Verstedelijking Notitie : Ladder Duurzame Verstedelijking Datum : 18 mei 2017 Opdrachtgever : DLH Ontwikkeling Ter attentie van : Edwin van Roodselaar Projectnummer : 203x01349 Opgesteld door i.a.a. : Marjolein Dikmans

Nadere informatie

Uitval en studiesucces van Avans studenten vergeleken met de landelijke cijfers in 2017

Uitval en studiesucces van Avans studenten vergeleken met de landelijke cijfers in 2017 Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR21062018 contactpersoon Daniël Rijckborst datum 21-06-2018 telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen

Nadere informatie

Toegankelijkheid hoger onderwijs en de rol van studiefinanciering

Toegankelijkheid hoger onderwijs en de rol van studiefinanciering Toegankelijkheid hoger onderwijs en de rol van studiefinanciering Achtergrondnotitie van de HBO-raad n.a.v. ideeën over een leenstelsel Den Haag, 3 september 2012 Inleiding In het recente debat over mogelijk

Nadere informatie

Studenten aan lerarenopleidingen

Studenten aan lerarenopleidingen Studenten aan lerarenopleidingen Factsheet januari 219 In de afgelopen vijf jaar is het aantal Amsterdamse studenten dat een lerarenopleiding volgt met ruim 9% afgenomen. Deze daling is het sterkst voor

Nadere informatie

Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden

Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 14 030 www.utrecht.nl /twitter @PaulusJansenSP Aan de gemeenteraad Behandeld door M.E.J. van Lijden Doorkiesnummer 030-28 64391 Ons kenmerk 4791720 E-mail

Nadere informatie

RIGO Research en Advies Woon- werk- en leefomgeving Aansluiting plan Lingerzijde op de actuele regionale woningbehoefte

RIGO Research en Advies Woon- werk- en leefomgeving  Aansluiting plan Lingerzijde op de actuele regionale woningbehoefte RIGO Research en Advies Woon- werk- en leefomgeving www.rigo.nl Aansluiting plan Lingerzijde op de actuele regionale woningbehoefte Edam-Volendam De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij RIGO.

Nadere informatie

TOELICHTING INDICATOREN STUDIE IN CIJFERS WO d.d. mei 2017

TOELICHTING INDICATOREN STUDIE IN CIJFERS WO d.d. mei 2017 TOELICHTING INDICATOREN STUDIE IN CIJFERS WO d.d. mei 2017 Studie in Cijfers (vaak ook studiebijsluiter genoemd) geeft een beeld van hoe een opleiding aan een universiteit het doet in vergelijking met

Nadere informatie

De kosten van het studeren

De kosten van het studeren Technische Universiteit Delft & Dienst Uitvoering Onderwijs De kosten van het studeren John Stals (studentendecaan TU Delft) en Guus Rikhof (DUO) 17-1-2011 Delft University of Technology Challenge the

Nadere informatie

Factsheet. Samenvatting

Factsheet. Samenvatting Afgestudeerden en uitvallers 2017 In deze factsheet staan de belangrijkste kengetallen en ontwikkelingen met betrekking tot uitval, studiewissel en studiesucces. Alle cijfers betreffen voltijd hbo-bachelorstudenten

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. juni 2008

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. juni 2008 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs juni 2008 Meer gedetailleerde informatie kunt u vinden op de website www.hbo-raad.nl, via Feiten en Cijfers. Deze webpagina

Nadere informatie

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs

Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Steeds meer niet-westerse allochtonen in het voltijd hoger onderwijs Esther van Kralingen Tussen studiejaar 1995/ 96 en 21/ 2 is het aandeel van de niet-westerse allochtonen dat in het hoger onderwijs

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. juni 2008

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. juni 2008 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs juni 2008 1 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie

Nadere informatie

Studentenwoonwensen Den Haag. Onderzoek naar de woonwensen van studenten in Den Haag

Studentenwoonwensen Den Haag. Onderzoek naar de woonwensen van studenten in Den Haag Studentenwoonwensen Den Haag 2015 Onderzoek naar de woonwensen van studenten in Den Haag Uitgevoerd in opdracht van DUWO Studentenhuisvesting en gemeente Den Haag Maarten Vijncke & René van Hulle 10 maart

Nadere informatie

Commentaar op eindconceptrapport Onderzoek capaciteit in de mondzorg

Commentaar op eindconceptrapport Onderzoek capaciteit in de mondzorg Commentaar op eindconceptrapport Onderzoek capaciteit in de mondzorg Vincent van Polanen Petel Suzan van der Aart projectnummer 207543 SQS 29 maart 2018 samenvatting trefwoorden Het SSB met component van

Nadere informatie

B en W nummer 141151; besluit d.d. 16-12-2014

B en W nummer 141151; besluit d.d. 16-12-2014 B en W nummer 141151; besluit d.d. 16-12-2014 Onderwerp Studentenhuisvesting Leiden 2015 en volgende jaren Besluiten: 1. kennis te nemen van de Landelijke monitor Studentenhuisvesting Apollo 2014 Nederland,

Nadere informatie

Instroom hbo afgenomen maar forse groei aantal gediplomeerden

Instroom hbo afgenomen maar forse groei aantal gediplomeerden Instroom hbo afgenomen maar forse groei aantal gediplomeerden Groei bij gezondheidszorg, aantal studenten in het hbo stabiliseert, aandeel allochtonen blijft groeien, 5% groei in diploma s, aantal Ad-studenten

Nadere informatie

BESLUIT COLLEGE VAN BESTUUR

BESLUIT COLLEGE VAN BESTUUR BESLUIT COLLEGE VAN BESTUUR Nummer : 760 Paraaf: Onderwerp : Reglement Cum Laude Windesheim Besluit : Het College van Bestuur besluit tot wijziging van het Reglement Cum Laude Windesheim. Het gewijzigde

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers April 2017 Inhoud 1 Het algemene beeld 2 2 Start van de studie: uitvallers 4 3 Start van de studie: wisselaars 5 4 Afsluiting van de studie: studiesucces

Nadere informatie

céáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013

céáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013 céáíéå=éå=åáàñéêë= HBO-Monitor 2012: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2013 céáíéå=éå=åáàñéêë 2 Inleiding In deze factsheet staan de arbeidsmarktresultaten van hbo-afgestudeerden

Nadere informatie

Analyse instroom

Analyse instroom Instroomontwikkeling 2016 2017 In 2016 was er een instroomtoename van 5,5% bij de hbo-bachelor- en ad-opleidingen, opgebouwd uit: Een toename van de directe doorstroom vanuit havo, mbo en vwo met 1,0%

Nadere informatie

Visie op Jongerenhuisvesting, maart 2015. visie op jongerenhuisvesting maart 2015 1

Visie op Jongerenhuisvesting, maart 2015. visie op jongerenhuisvesting maart 2015 1 Visie op Jongerenhuisvesting, maart 2015 1 2 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 5 2. De doelgroep jongeren 6 3. Hoe willen (toekomstige) jongeren en studenten wonen? 7 4. Aanbodanalyse 9 5. Welke ontwikkelingen

Nadere informatie

1,4% ten opzichte van studiejaar

1,4% ten opzichte van studiejaar 1 februari 2018 Feiten & Cijfers Stijgende lijn in instroom, inschrijvingen en aantal gediplomeerden hbo houdt stand. Grote toename instroom associate degrees. De instroom in het hbo in studiejaar 2017-2018

Nadere informatie

Subsector overig. Subsector overig

Subsector overig. Subsector overig Subsector overig Samenvatting... Grote subsector... 2 Veel switchende studenten... 3 Hoge uitval onder mbo ers... 4 Hoog wo-diplomarendement... 4 Minste studenten van hbo naar wo... 4 8 accreditaties na

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Regels. Bijlagen bij regels

Inhoudsopgave. Regels. Bijlagen bij regels Inhoudsopgave Regels Hoofdstuk 1 Inleidende regels 3 Artikel 1 Begrippen 3 Hoofdstuk 2 Aanvullende regels 5 Artikel 2 Kamergewijze verhuur 5 Hoofdstuk 3 Algemene regels 7 Artikel 3 Algemene aanduidingsregels

Nadere informatie

Factsheet. HBO-Monitor De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden

Factsheet. HBO-Monitor De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden HBO-Monitor 2018 De arbeidsmarktpositie van hbo-afgestudeerden Managementsamenvatting In deze factsheet staat de arbeidsmarktpositie van de hbo-afgestudeerden uit studiejaar 2016-2017 centraal. Eind 2018,

Nadere informatie

ontwerpvoorstel aan de raad

ontwerpvoorstel aan de raad pagina 1 van 8 ontwerpvoorstel aan de raad Tijdelijke studentenhuisvesting Van Lieflandlaan Het college van burgemeester en wethouders stelt de raad voor het volgende te besluiten: 1 Vooruitlopend op de

Nadere informatie

Erratum. In dit artikel zijn helaas enkele onnauwkeurigheden geslopen.

Erratum. In dit artikel zijn helaas enkele onnauwkeurigheden geslopen. Erratum In dit artikel zijn helaas enkele onnauwkeurigheden geslopen. In figuur 1, pagina 19, is de legenda onjuist weergegeven, waardoor de categorieën en verwisseld zijn. De juiste grafiek is hieronder

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

FEITEN & TRENDS STUDENTENHUISVESTING. Kengetallen Kences

FEITEN & TRENDS STUDENTENHUISVESTING. Kengetallen Kences FEITEN & TRENDS STUDENTENHUISVESTING 2012 :: Kengetallen Kences Voorwoord Onrust Feiten & Trends Studentenhuisvesting 2012 wordt door Kences gepubliceerd in een roerige tijd. Er is onrust ontstaan door

Nadere informatie

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR24052017 contactpersoon Daniël Rijckborst telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen e-mail d.rijckborst@avans.nl

Nadere informatie

Revisie Keuzegids Universiteiten 2015

Revisie Keuzegids Universiteiten 2015 Revisie Keuzegids Universiteiten 2015 Voor u ligt een nieuwe analyse Keuzegids 2015 d.d. 5-11-2014. Deze vernieuwde analyse is tot stand gekomen wegens een grote rectificatie op de Keuzegids 2015 d.d.

Nadere informatie

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s.

Dit onderdeel gaat over diploma s van bekostigde opleidingen. Hierbij onderscheiden we diplomarendement en het aantal diploma s. Na nominaal plus 1 jaar 45 procent een diploma... 2 Rendement wo stijgt, hbo-rendement daalt... 4 Hbo-ontwerpopleidingen laagste rendement van de sector... 6 Hoger rendement wo biologie, scheikunde en

Nadere informatie

3.1.1 Bezoekersaantallen Open Dag

3.1.1 Bezoekersaantallen Open Dag 3 Onze studenten 3.1 Oriëntatie op vervolgonderwijs 3.1.1 Bezoekersaantallen Open Dag Bezoekersaantallen per vestiging nov 06 2007 2008 2009 2010 De Haagse Hogeschool 2832 14926 15575 19529 17405 De Haagse

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag

Nadere informatie

De heren Rog en Omtzigt, leden van de Tweede Kamer voor het CDA

De heren Rog en Omtzigt, leden van de Tweede Kamer voor het CDA CPB Notitie Aan: De heren Rog en Omtzigt, leden van de Tweede Kamer voor het CDA Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380 I www.cpb.nl Contactpersoon Karen van

Nadere informatie

BLIJVEN OF VERTREKKEN MET EEN HOGERE OPLEIDING. TEKST: Wilma de Vries en Arjen Brander JONG!

BLIJVEN OF VERTREKKEN MET EEN HOGERE OPLEIDING. TEKST: Wilma de Vries en Arjen Brander JONG! BLIJVEN OF VERTREKKEN MET EEN HOGERE OPLEIDING TEKST: Wilma de Vries en Arjen Brander 46 JONG! ONDERZOEK LEREN WERKEN WONEN 50 respondenten Interviews met 50 Friese jongeren In 2017 zijn 50 interviews

Nadere informatie

Ouderen in Venray Ontwikkeling en woonvoorkeuren

Ouderen in Venray Ontwikkeling en woonvoorkeuren Ouderen in Venray Ontwikkeling en woonvoorkeuren Juni 2017 1. Inleiding Vraagstelling De Renschdael Groep is voornemens het St Annaterrein in Venray te herontwikkelen. Gedacht wordt aan een programma bestaande

Nadere informatie

Monitor beleidsmaatregelen 2014. Anja van den Broek

Monitor beleidsmaatregelen 2014. Anja van den Broek Monitor beleidsmaatregelen 2014 Anja van den Broek Maatregelen, vraagstelling en data Beleidsmaatregelen Collegegeldsystematiek tweede studies uit de Wet Versterking besturing inclusief uitzonderingen

Nadere informatie

Leerlingenprognose OPB Basissch Akkerwinde Ulrum. De Orpheus prognose is (net als de Primos prognose) een product van ABF Research

Leerlingenprognose OPB Basissch Akkerwinde Ulrum. De Orpheus prognose is (net als de Primos prognose) een product van ABF Research Leerlingenprognose OPB Basissch Akkerwinde Ulrum Inleiding Bij het opstellen van leerlingenprognoses zijn twee onderdelen van essentieel belang. Op de eerste plaats de bevolkingsprognose van het aantal

Nadere informatie

Studentenwoonwensen Leiden

Studentenwoonwensen Leiden Studentenwoonwensen Leiden Onderzoek naar studentenwoonwensen in Leiden Studentenwoonwensen Leiden Onderzoek naar studentenwoonwensen in Leiden Uitgevoerd in opdracht van Kences Maarten Vijncke Augustus

Nadere informatie

Ingekomen stuk D2. Datum uw brief

Ingekomen stuk D2. Datum uw brief Directie Grondgebied Bouwen en Wonen Ingekomen stuk D2 Aan de Gemeenteraad van Nijmegen Mariënburg 75 6511 PS Nijmegen Telefoon (024) 329 98 40 Telefax (024) 322 78 48 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postadres

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 1 jaarverslag 2015

Jaarverslag 2015 1 jaarverslag 2015 Jaarverslag 2015 1 jaarverslag 2015 3 jaarverslag 2015 VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG Studentenhuisvesting in Wageningen/Ede 1 Ruimte om te kiezen 1.1. Idealis, missie en visie Wij bieden jou de ruimte om prettig

Nadere informatie

Prestatie-afspraken stedelijk niveau

Prestatie-afspraken stedelijk niveau Prestatie-afspraken stedelijk niveau 2018 2022 De afspraken staan in vet en cursief. SPECIFIEKE DOELGROEPEN A1. Inzet van jongerencontracten Het achterliggende doel van de gewenste inzet door de gemeente

Nadere informatie

1. De brief aan de raad over versnelling sociale woningbouw vast te stellen.

1. De brief aan de raad over versnelling sociale woningbouw vast te stellen. Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Versnelling (tijdelijke) sociale woningbouw Programma Wonen BW-nummer Portefeuillehouder B. Velthuis Samenvatting Het onderzoek naar de kansen voor versnelde tijdelijke

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. mei 2010

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. mei 2010 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs mei 2010 1 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie

Nadere informatie

MARKTWAARDE EN BIJZONDERE UITGANGSPUNTEN

MARKTWAARDE EN BIJZONDERE UITGANGSPUNTEN MARKTWAARDE EN BIJZONDERE UITGANGSPUNTEN De komst van de EVS en de introductie van de nieuwe taxatiemodellen hebben er in 2016 toe geleid dat er meer eenduidigheid is gebracht bij het gebruik van de begrippen

Nadere informatie

Sociaal statuut. Algemeen. Procedure bij sloop en ingrijpende verbetering

Sociaal statuut. Algemeen. Procedure bij sloop en ingrijpende verbetering Sociaal statuut Het sociaal statuut is belangrijk voor huurders die te maken krijgen met de sloop of renovatie van hun woning. In een sociaal statuut zijn de rechten van huurder vastgelegd. Er staan afspraken

Nadere informatie

De hbo er aan het werk

De hbo er aan het werk De hbo er aan het werk Hogescholen leiden op voor de arbeidsmarkt. Dat doen zij met succes. Het overgrote deel van de studenten vindt binnen 3 maanden een baan op minimaal hbo-niveau. Beroepen en functies

Nadere informatie

Universiteit Leiden. John Kroes 12 mei 2017

Universiteit Leiden. John Kroes 12 mei 2017 Universiteit Leiden John Kroes 12 mei 2017 In Leiden en Den Haag Leiden Nederland Amsterdam Den Haag Eerste Universiteit van Nederland Opgericht door Willem van Oranje in 1575 Als beloning voor verzet

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 20 april 2018 Rapportage plancapaciteit

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 20 april 2018 Rapportage plancapaciteit Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Instroom en inschrijvingen

Instroom en inschrijvingen Instroom en inschrijvingen Minder studenten beginnen aan opleidingen in de sector Onderwijs... 2 Instroom pabo keldert in 2015 maar herstelt zich deels in 2016... 3 Minder mbo ers naar sector Onderwijs...

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2010

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2010 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs februari 2010 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie over het

Nadere informatie

Plan van aanpak huisvesting statushouders

Plan van aanpak huisvesting statushouders Plan van aanpak huisvesting statushouders Anke Julicher Gemeente Reusel-De Mierden 12 april 2016 Inleiding Op 1 februari 2016 heeft er een ambtelijk gesprek plaatsgevonden tussen de provincie en de gemeente

Nadere informatie

M.B. Büter Aletta Jacobsdreef 86 2135 NB Hoofddorp. Betreft: Omgevingsvergunning. Geachte heer Büter,

M.B. Büter Aletta Jacobsdreef 86 2135 NB Hoofddorp. Betreft: Omgevingsvergunning. Geachte heer Büter, Bezoekadres Ebbehout 31 1507 EA Zaandam M.B. Büter Aletta Jacobsdreef 86 2135 NB Hoofddorp Postbus 209 1500 EE Zaandam www.odnzkg.nl Betreft: Omgevingsvergunning Geachte heer Büter, Op 14 maart 2016 hebben

Nadere informatie

De gemeente heeft GroenWest gevraagd om een volkshuisvestelijke onderbouwing van het programma.

De gemeente heeft GroenWest gevraagd om een volkshuisvestelijke onderbouwing van het programma. Aan Gemeente Montfoort Kopie aan Van GroenWest Onderwerp Woningbouwprogramma Voorvliet Noord fase 2 Datum 27 november 2017 Pagina 1/5 Inleiding De gemeente Montfoort en GroenWest willen graag sociale woningbouw

Nadere informatie

Factsheet. Instroom hbo toegenomen, lichte groei aantal inschrijvingen en aantal gediplomeerden neemt gestaag toe.

Factsheet. Instroom hbo toegenomen, lichte groei aantal inschrijvingen en aantal gediplomeerden neemt gestaag toe. 30 januari 2017 Feiten & Cijfers Instroom hbo toegenomen, lichte groei aantal inschrijvingen en aantal gediplomeerden neemt gestaag toe. Het aantal beginnende studenten in het hbo is in 2016-17 gegroeid

Nadere informatie

MEMO. 1. Inleiding. 2. Ruimtelijke aspecten

MEMO. 1. Inleiding. 2. Ruimtelijke aspecten MEMO Van Ibrahim Kaya Aan College van Burgemeester en wethouders en de Raad Kenmerk Betreft Quickscan herhuisvesting Don Bosco school Bijlage(n) 1 Contactpersoon De heer I. Kaya T: 078 770 47 14 E: i.kaya@dordrecht.nl

Nadere informatie

Directie Grondgebied Ingekomen stuk D6 (PA 28 september 2011) Datum uw brief -

Directie Grondgebied Ingekomen stuk D6 (PA 28 september 2011) Datum uw brief - Directie Grondgebied Ingekomen stuk D6 (PA 28 september 2011) Bouwen en Wonen Aan de gemeenteraad van Nijmegen Mariënburg 75 6511 PS Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 322 78 48 E-mail gemeente@nijmegen.nl

Nadere informatie