BIJBEL DICHTBIJ. DE BIJBEL GEEFT RICHTING Twee generaties praten over hun lijfspreuk uit de Bijbel DE WACHTTOREN BESCHERMT DE BIJBEL DICHTBIJ IN 2014

Transcriptie

1 Ledenmagazine december nr. 4 BIJBEL DICHTBIJ DE BIJBEL GEEFT RICHTING Twee generaties praten over hun lijfspreuk uit de Bijbel debijbel.nl DE WACHTTOREN BESCHERMT Fotoreportage DE BIJBEL DICHTBIJ IN 2014 Bijbelgebruik wereldwijd EEN EIGEN BIJBEL VOOR WEESKINDEREN

2 COLUMN Taart en een bijbel Op 26 oktober ging ik op bijbelzondag voor in een kerkdienst. In het gesprekje met de kinderen vroeg ik: Hoe kun je vieren dat een bijbelgenootschap 200 wordt? Het eerste antwoord was: Met een taart. Goed punt! Genieten is ook bijbels. En genieten hebben we gedaan, van de tentoonstelling in Utrecht, het Bijbelfestival en alle andere activiteiten in het land. Het was genieten om met prinses Beatrix de grootste bijbelpagina te openen, en aan het eind van de middag de complete, kleurrijke pagina te zien. Maar het tweede antwoord was minstens zo goed: Met een nieuwe bijbel. Wij hebben op 1 oktober de Bijbel in Gewone Taal gepresenteerd. En we krijgen geweldige reacties (naast enige kritiek, die er ook bij hoort). Mensen die aan tafel met hun tieners weer in de Bijbel lezen. Mensen die voor het eerst echt in de Bijbel lezen. Of nieuwe ontdekkingen doen in de Bijbel. En daar gaat het ons om: zorgen dat de Bijbel dichtbij komt, in Nederland en daarbuiten. Nu is 2014 bijna voorbij. Het kerstfeest nadert alweer. We kunnen dankbaar terugkijken op een prachtig jaar. Laten we deze kerst daarom gewoon meezingen met het danklied van de engelen in Lucas 2:14: Alle eer aan God in de hemel. En vrede op aarde voor de mensen van wie God houdt. Gezegende kerstdagen en een gelukkig 2015 gewenst! Rieuwerd Buitenwerf Algemeen directeur Nieuws Kees de Kort 80 jaar Het Nederlands Bijbelgenootschap feliciteert de bekende bijbelillustrator Kees de Kort met zijn 80 ste verjaardag. Het NBG maakte in 1965 samen met Kees de Kort een bijbelvertaling voor mensen met een verstandelijke beperking. Al snel bleek de reeks Wat de Bijbel ons vertelt ook bij kinderen geliefd. Deze verhalen werden gebundeld in de Kijkbijbel. De boeken met bijbelverhalen zijn in tientallen landen uitgegeven, van Korea tot Cuba. Kees de Kort is daardoor de bekendste kinderbijbelillustrator ter wereld. Kerst met de Zandtovenaar In Kerst met de Zandtovenaar vertelt zandkunstenaar Gert van der Vijver het verhaal van de geboorte van Jezus. Met indrukwekkende zandtekeningen komt het verhaal tot leven in een muzikaal familie-evenement op de Markt in Roermond. Het kerstverhaal komt uit de Bijbel in Gewone Taal. De omroepen KRO en RKK zenden dit evenement uit op NPO 3, op 24 december om 16:45 uur en op 25 december om 17:00 uur. Kijk voor meer nieuws op 2

3 INHOUD 02 Column 03 Inhoud 08 Bijzondere bijbeltekst 09 #durftevragen 13 Bibliotheekschatten 04 De wachttoren beschermt Verdieping 10 Een eigen bijbel voor weeskinderen Bijbelgebruik wereldwijd 22 Projectoverzicht Uitgaven Wij associëren wachttorens met gevangenissen en kastelen. Hoe zag zo n wachttoren er uit in de tijd van de Bijbel? Projectleider Stefan van Dijk neemt u mee naar debijbel.nl. Het Nederlands Bijbelgenootschap ondersteunt het kindertehuis Nikola Vaptsarov in Bulgarije. Kinderen krijgen daar zorg en onderwijs en een eigen bijbel. 26 Ledenvoordeel 28 Bijbel in beeld 14 De Bijbel dichtbij in 2014 Fotoreportage 18 De Bijbel geeft richting Bijbel voor elke generatie Het NBG brengt de Bijbel dichtbij. Veel jubileumactiviteiten kleurden het jaar, zoals de feestelijke presentatie van de Bijbel in Gewone Taal. Bekijk de fotoreportage met alle hoogtepunten van Opa Jo Schurink (87) en zijn kleinzoon Maarten (18) delen hun bijbelervaringen. Maarten: Je hoeft je niet aan alle wetten te houden, of precíés te leven zoals het in de Bijbel staat. De Bijbel geeft richting. Colofon Bijbel Dichtbij is het ledenmagazine van het Nederlands Bijbelgenootschap. Het verschijnt vier keer per jaar. hoofdredactie Alie Toonstra redactieraad Jessica de Haan, Sandra Haverman, Christel Kerssens met bijdragen van Leonie Bakker, Alberto Ciaccio, Stefan van Dijk, Jaap van Dorp fotografie Sandra Haverman, tenzij anders vermeld coverfoto Stefan Witte eindredactie Clazien Verheul, Jolanda Hamers (Hamerschrift) vormgeving bldsprk communicatievormgevers druk De Groot Drukkerij Al tweehonderd jaar brengt het Nederlands Bijbelgenootschap de Bijbel dichtbij in binnen- en buitenland. Dat doen wij door de Bijbel te vertalen in begrijpelijke en moderne taal, de Bijbel beschikbaar te stellen, uitleg en achtergronden over de Bijbel te geven en mensen de relevantie van de Bijbel te laten ervaren. Ons werk wordt mogelijk gemaakt door de steun van ruim leden en donateurs. post Postbus 620, 2003 RP Haarlem t e info@bijbelgenootschap.nl i facebook twitter NBG_Bijbel bank betalingen NL 74 SNSB BV Lid van de United Bible Societies 3

4 ONTDEKKEN Beeld: Paul Becx 4

5 VERDIEPING De wachttoren beschermt de wijngaard debijbel.nl: de bron van illustraties, vertalingen, kaarten en aantekeningen Wij associëren wachttorens met gevangenissen, stadsmuren en kastelen. Maar in de tijd van de Bijbel stonden er ook wachttorens bij wijngaarden, om te zorgen dat er geen dieven of wilde dieren bij de druiven konden komen. Hoe zag zo n wachttoren er uit? En hoe kan kennis daarvan ons helpen om de Bijbel beter te begrijpen? Projectleider Stefan van Dijk neemt u mee naar debijbel.nl. De wereld van de Bijbel is niet te vergelijken met de wereld van nu. We spreken een andere taal, en we verdienen ons brood op een andere manier. In vergelijking met de tijd van de Bijbel houden bijvoorbeeld nog maar weinig mensen zich bezig met de productie van voedsel. Het is dan ook logisch dat we ons allerlei zaken die daarmee te maken hebben, niet goed kunnen voorstellen. Dat geldt ook voor de wijnpers en de wachttoren in het lied van de wijngaard in Jesaja 5. Herkenbare beelden In de tijd van de Bijbel konden wijnpers en wachttoren prima gebruikt worden als beelden voor iets anders, omdat mensen precies wisten wat ze zich erbij moesten voorstellen. Maar in ons moderne straatbeeld zul je die pers en die toren niet zien. Toch moet je je er eigenlijk wel een beeld bij kunnen vormen om de bijbeltekst echt te kunnen begrijpen. Daarom staan op debijbel.nl teksten en illustraties om moderne bijbellezers in te wijden in de wereld waarin de Bijbel ontstond. We zien er de wijnpers en de wachttoren, maar ook een soldaat in uniform, een woonhuis en een graf. Betrouwbare reconstructies De illustraties op debijbel.nl zijn speciaal voor deze website ontwikkeld. Omdat het Nederlands Bijbelgenootschap wil zorgen voor betrouwbare afbeeldingen, komt er veel bij kijken voordat de illustratie op debijbel.nl staat. Het begint met onderzoek door een van onze wetenschappelijk medewerkers: hij of zij verzamelt wetenschappelijke literatuur over het onderwerp en onderzoekt welke archeologische vondsten kunnen helpen om een illustratie zo betrouwbaar mogelijk te maken. Zo is de illustratie van de wijnpers gebaseerd op de resten van de antieke perskuip (zie pagina 7) die gevonden zijn ten zuiden van de berg Hebron. Ook over de wachttoren zijn archeologische gegevens gezocht. Als dit soort informatie verzameld is, wordt die doorgestuurd naar een archeologische tekenaar. En op basis van dit materiaal maakt de tekenaar de illustratie. Toelichtende tekst Laten we nog even kijken naar de wachttoren. U ziet nu hoe een wachttoren eruitzag, waar de trap zat, en hoe groot de toren was. De illustratie van de wijnpers maakt duidelijk hoe ondiep zo n kuip De wereld van de Bijbel is niet te vergelijken met de wereld van nu eigenlijk was, dat de druiven écht met blote voeten geperst werden, en hoe de mensen voorkwamen dat ze uitgleden. Maar met een illustratie alleen zijn we er nog niet. In de toelichtende tekst leest u dat de wachttorens vooral werden bemand in de oogsttijd en dat ze ook gebruikt werden voor het bewaken van vee. Online Hoe breng je tekst en beeld samen? Je kunt natuurlijk kiezen voor een dikke studiebijbel. Maar de opkomst van de e-readers, 5

6 VERDIEPING Wachttoren Als de druiven in een wijngaard rijp waren, bestond het gevaar dat ze geplukt zouden worden door dieven, of opgegeten door dieren. Daarom werd de wijngaard tijdens de druivenoogst vaak bewaakt vanaf een wachttoren, die speciaal daarvoor bij de wijngaard was gebouwd. Zo n stenen toren werd op een hoge plek gebouwd, zodat er een goed uitzicht was over de wijngaard. Het was een ronde of vierkante toren van twee tot vijf meter hoog. Aan de buitenkant was een trap gemaakt. Dit soort torens werd soms ook gebouwd om schapen en geiten te bewaken. Stefan van Dijk Stefan van Dijk MA MSc werkt sinds 2011 als wetenschappelijk medewerker voor het team Bijbelgebruik. Hij is projectleider van debijbel.nl en werkte onder andere mee aan de Bijbel in Gewone Taal en de Samenleesbijbel. Hij is adviseur voor tv-producties en auteur van diverse uitgaven. tablets en smartphones heeft ervoor gezorgd dat mensen vooral online zoeken naar informatie en informatieve teksten digitaal lezen. Een voorbeeld is het lezen van kranten: 47 procent van de Nederlanders van 13 jaar en ouder leest wel eens een dagblad digitaal (Media Standaard Survey 2013, TNS NIPO). En Op debijbel.nl kun je verdwalen in de wereld van de Bijbel het geldt ook voor boeken: 5 procent van de boeken die verkocht worden, zijn inmiddels e-books (E-books in cijfers Nederland Q3 2014, CB). Daarom biedt het Nederlands Bijbelgenootschap steeds meer vertalingen en achtergronden bij de Bijbel ook online aan. Met kaarten, illustraties, foto s, filmpjes en tijdslijnen komt de Bijbel via debijbel.nl dichtbij. debijbel.nl Doordat bijbelteksten en achtergrondinformatie op een innovatieve manier aan elkaar verbonden zijn, kan een bezoek aan debijbel.nl een ware zoektocht worden: van een bijbeltekst naar een illustratie, en via een kaart weer terug naar de Bijbel. Op debijbel.nl kun je verdwalen in de wereld van de Bijbel, of juist snel vinden wat je zoekt. Wie het trefwoord wachttoren intikt, ziet waar in de Bijbel over een wachttoren wordt gesproken. Wie Jesaja 5 online leest, ziet dat de woorden wachttoren en perskuip in de vertalingen onderstreept zijn. En wie dan op een van deze woorden klikt, kan een keuze maken tussen het bekijken van een illustratie of een toelichting op het onderstreepte woord. Met vertalingen, tekst, beeld en uitleg komt de Bijbel tot leven. En zo wordt duidelijk wat de teksten van toen ons nu te zeggen hebben. Wat zie je op debijbel.nl? Bijbelvertalingen en aantekeningen over de wijngaard (Jesaja 5) zijn naast elkaar te zien. Aantekeningen bij de Bijbel over de productie van wijn. 6

7 VERDIEPING Toegang tot debijbel.nl Gebruikmaken van debijbel.nl Iedereen kan altijd online de Bijbel lezen op debijbel.nl. Als lid kunt u van extra s op debijbel.nl gebruikmaken. U kunt inloggen op debijbel.nl met uw naam, adres en relatienummer. Dit nummer staat op alle brieven die u van het NBG krijgt. Voor debijbel.nl is het nodig om een account aan te maken. Ook voor mensen die dat liever niet doen, blijft de Bijbel gratis online beschikbaar. De Nieuwe Bijbelvertaling is zonder inlog te lezen op Het doorlinken naar de NBV vanaf een blog of beamer is hiermee ook mogelijk zonder inlog. Illustraties en afbeeldingen, dit is een wijnpers. Diverse filmpjes met achtergrondinformatie, bijvoorbeeld over wijn. 7

8 BIJZONDERE BIJBELTEKST Alida van Veelen (60) Alida van Veelen is getrouwd, heeft vier kinderen, werkt als CJG coach en leest elke dag twee keer in de Bijbel. Romeinen 12:14 (NBV) Zegen uw vervolgers; zegen hen, vervloek hen niet. Heel lang ben ik op zoek geweest naar het spreken van God in mijn leven. In 2010 raakte ik bekend met lectio divina, dat is mediterend lezen en luisteren naar God. Ik vond het de allereerste keer heel spannend: zou ik God horen? Groot was mijn verwondering dat God mij liet weten: je bent gezegend om tot zegen te zijn. Het thema zegen houdt me veel bezig. Is zegenen alleen voorbehouden aan ambtsdragers in de kerk? Wat is zegen? Mogen ouders hun kinderen zegenen? Ik ben regelmatig in het klooster geweest, heb me verdiept in Benedictus en heb boeken gelezen van de laatste twee pausen. Die ervaringen verschillen sterk van de gereformeerde traditie waarin ik ben opgevoed. De traditie en de nieuwe ervaringen hebben me allebei gevormd. Tijdens een kloosterweekend dit jaar was een van de opdrachten om naar aanleiding van Romeinen 12:9-21 creatief uiting te geven aan wat er op dat moment in je leven speelde in relatie tot God. In dat stuk Romeinen komt heel veel aan de orde. Wat mij totaal onverwacht raakte was vers 14: Zegen uw vervolgers; zegen hen. Ik maakte een wandtegel om me erbij te blijven bepalen. Zegen is voor mij nu een actieve geloofsdaad. God spreekt, dat is me inmiddels duidelijk. 8

9 #DURFTEVRAGEN In het verhaal over Simson (Rechters 13-16) in de Bijbel in Gewone Taal lees ik dat de moeder van Simson geen wijn of bier mag drinken tijdens de zwangerschap. In andere vertalingen staat er sterkedrank in plaats van bier. Waar komt de vertaling bier vandaan? Bij het vertalen van de Bijbel worden de nieuwste inzichten uit de bijbelwetenschap gebruikt. Bier is een betere weergave van een Hebreeuws woord dat vroeger met sterkedrank werd vertaald. Bijbelwetenschappers zien nu verband met het gerstebier dat heel populair was in Babylonië, Assyrië en Egypte. Bij archeologisch onderzoek in Israël zijn verschillende voorwerpen gevonden die te maken hebben met bierproductie. Men maakte het bier op smaak met vruchten, kruiden en honing. Vóór het drinken moest het bier daarom eerst gefilterd worden met behulp van een zeefje. Bier was in de oudheid een goed alternatief voor drinkwater, omdat de alcohol de drank zuivert van allerlei schadelijke bacteriën. Maar bier was er niet alleen om de dorst te lessen. Arbeiders konden loon uitbetaald krijgen in bepaalde hoeveelheden bier. En het werd ook gebruikt als hoestdrank en laxeermiddel. #DURF TE VRAGEN In de Bijbel in Gewone Taal staat in Genesis 1:26, 28 dat de mensen de baas moeten zijn over de aarde, en over alle dieren. Dat klinkt niet prettig: de baas zijn. Geeft dat de bedoeling van de tekst wel goed weer? Hadden de vertalers hier niet een ander woord kunnen kiezen? In andere vertalingen staat dat de mensen de aarde moeten onderwerpen en over de dieren moeten heersen. Die vertalingen lijken de overheersing van de mens goed te praten. Maar deze teksten in Genesis 1 bedoelen niet dat de mensen toestemming hebben gekregen om de aarde uit te buiten en met de dieren te doen wat ze maar willen. Het gaat erom dat de mensen sterk genoeg zullen zijn om de bedreigingen van de natuur het hoofd te bieden. Ze moeten niet het onderspit delven in de strijd tegen de roofdieren en het geweld van de natuur. De vertaling in de Bijbel in Gewone Taal geeft die betekenis goed weer. Heeft u zelf een vraag over een tekst in de Bijbel? Stuur uw vraag onder vermelding van Bijbel Dichtbij naar Jaap van Dorp via jvdorp@bijbelgenootschap.nl. Jaap van Dorp Dr. Jaap van Dorp werkt sinds 1991 als oudtestamenticus bij het Nederlands Bijbelgenootschap. Hij werkte mee aan de revisie van de Groot Nieuws Bijbel en aan De Nieuwe Bijbelvertaling. Vanaf 2006 werkte hij mee aan de Bijbel in Gewone Taal. In elke Bijbel Dichtbij geeft hij antwoord op prangende vragen van lezers over de Bijbel. Filistijnse bierkruik uit de IJzertijd (foto: Wikimedia Commons) 9

10 DOORGEVEN EEN EIGEN BIJBEL VOOR WEESKINDEREN 1 Het Nederlands Bijbelgenootschap helpt mee de Bijbel dichtbij te brengen in binnen- en buitenland. Samen met het Bulgaars Bijbelgenootschap investeren we in het kindertehuis Nikola Vaptsarov. Daar krijgen kinderen zorg, aandacht en onderwijs. Ieder kind ontvangt ook een eigen kinderbijbel. Vanaf Bijbels en boeken met bijbelverhalen verspreid Bulgarije is sinds 2007 lid van de Europese Unie. Maar een zelfde sociaal economisch niveau als Nederland heeft deze lidstaat nog lang niet bereikt, en de kans op armoede en sociale uitsluiting is er groot. Zo is het minimumloon circa 120 euro per maand. 1 op de 5 Bulgaren leeft onder de armoedegrens. In Bulgarije zijn veel weeskinderen: kinderen wonen er in 140 wees- en kindertehuizen. 1 op de 5 Bulgaren leeft onder de armoedegrens Kindertehuis Nikola Vaptsarov Het kindertehuis Nikola Vaptsarov is een van de grootste instituten in Bulgarije die voor hulpbehoevende kinderen zorgen. Het ligt in het dorp Roman, anderhalf uur rijden van de hoofdstad Sofia. Het tehuis kan al jaren rekenen op de steun van het Bulgaars Bijbelgenootschap. Directeur Radoslav Apostolov van het Bulgaars Bijbelgenootschap: De overheid bekommert zich nauwelijks om de lichamelijke behoeften van de kinderen, laat staan om hun geestelijke behoeften. Daarom investeren wij als Bijbelgenootschap in organisaties die zelf het initiatief nemen om voor kinderen te zorgen, 10

11 BIJBELGEBRUIK WERELDWIJD 2 3 zoals dit kindertehuis. We doen dit onder andere door het tehuis een paar keer per jaar te bezoeken en er kinderbijbels uit te delen. Daarnaast ondersteunen we organisaties die sportactiviteiten en theateroptredens verzorgen om zo kinderen de aandacht te geven die ze verdienen. Barmhartige Samaritaan Ivet Simeona is directrice van het weeshuis en vertelt waarom deze hulp zo belangrijk is. Kinderen in tehuizen zijn kwetsbaar. Sommige kinderen zijn getraumatiseerd. De meesten zijn niet naar school geweest en hun sociale vaardigheden zijn minder sterk dan die van hun leeftijdsgenootjes die wel onder normale omstandigheden zijn opgegroeid. Wat we hier doen is kinderen onderwijs geven. Daarbij geloven we ook dat de Bijbel hen kan helpen in hun leven. We geloven namelijk dat de Bijbel hen kan helpen in hun leven. We geven het voorbeeld mee van de barmhartige Samaritaan: geef om anderen. Bos bloemen als dank Vaak komen oud-bewoners van het weeshuis nog terug naar het tehuis. Ivet: De dertigjarige Ivan Rangelov stond laatst met een bos bloemen voor de deur. Prachtig is dat. Ivan vertelt daarover: Ik was zeven jaar toen ik in het kindertehuis kwam. Waarom mijn ouders mij verlaten hebben weet ik nog steeds niet. In het kindertehuis zijn ze altijd goed voor mij geweest. De mensen van Nikola Vaptsarov zijn als familie voor mij geworden. En ik heb hier ontdekt wat de Bijbel voor mij betekent. Ik heb geleerd hoe je met elkaar om kunt gaan en hoe je dat praktisch kunt maken. Ik werk nu als vrijwilliger bij mijn kerk, waar ik soep uitdeel aan daklozen. De mensen van het kindertehuis hebben mij opgevangen. En nu wil ik er ook zijn voor anderen. 1. De kinderen lezen uit de boekjes die ze net gekregen hebben. 2. Directrice Ivet Simeona van het kindertehuis krijgt een bos bloemen van Ivan Rangelov, oud-bewoner van het weeshuis. 3. Directeur Radoslav Apostolov van het Bulgaars Bijbelgenootschap bezoekt regelmatig het kindertehuis. Foto s: Philip Papratilov 11

12 BIJBELGEBRUIK WERELDWIJD Kindertehuis Nikola Vaptsarov' 5. Ivan Rangelov met één van de weeskinderen. De mensen van het kindertehuis hebben mij opgevangen 6. Een jongen bekijkt zijn pas gekregen boekjes. Foto s: Philip Papratilov Er is nog meer werk te doen Het Bulgaars Bijbelgenootschap steunt kindertehuizen in een groot deel van Bulgarije, voornamelijk in het noorden en zuiden, en in het centrale deel. Het doel is om ook tehuizen in het oosten te helpen. Meer dan kinderen kregen een kinderbijbel en andere boeken. De kerken en het Bijbelgenootschap houden contact met de oudere kinderen die de tehuizen hebben verlaten. Veel kinderen gaan inmiddels naar de kerk. De vruchten van het bijbelwerk worden geplukt. De kinderen zijn geïnteresseerd in de Bijbel en lezen erin met plezier bijbels voor Bulgarije Het Nederlands Bijbelgenootschap steunt het werk van het Bulgaars Bijbelgenootschap en heeft als doel bijbels te verspreiden. Een kinderbijbel kost 5,-. Wilt u dit project steunen, doneer dan uw bijdrage op NL74 SNSB

13 BIBLIOTHEEKSCHATTEN Anne Jaap van den Berg Dr. Anne Jaap van den Berg werkt sinds 1999 als bibliothecaris bij het Nederlands Bijbelgenootschap. Hij is verantwoordelijk voor het beheer en de inhoudelijke ontsluiting van de bibliotheekcollectie. Daarnaast doet hij wetenschappelijk onderzoek en schrijft hij boeken en artikelen. Bybelprinten, Amsterdam 1712 U ziet hier een prent van de geboorte van Jezus, gemaakt door een van de meest vooraanstaande Nederlandse prentkunstenaars uit de laat zeventiende eeuw: Jan Luyken. Hij maakte kleine prenten, ter illustratie van kleine bijbeluitgaven. De illustraties brengen de verhalen dichtbij; deze prent brengt het kerstverhaal tot leven. Het Nederlands Bijbelgenootschap heeft een aantal uitgaven met bijbelprenten. Eén daarvan is erg bijzonder: Bybelprinten, gemaakt in Dit boekje is ingebonden in een bijbel. De prenten zijn fraai ingekleurd, zelfs met goud, en bovendien fijn afgewerkt. Voor zover wij weten zijn er maar twee exemplaren in omloop, waarvan onze bibliotheek er één bezit. Klassiek beeld De prent laat een klassiek beeld zien van het kerstverhaal. De blik wordt door de gouden aureool automatisch naar het kindje Jezus getrokken. Jozef en Maria staan om hem heen. De herders kijken toe en op de achtergrond krijgen we een doorkijkje naar de stad. Vooraan ligt een bijna buitenproportionele ezel. Hij staat symbool voor de ezel waarop Jezus later Jeruzalem in rijdt. Wilt u deze prent van dichtbij bekijken? Als lid van het NBG kunt u op woensdag 21 januari de bibliotheek bezoeken. Geef u op via 13

14 FOTOREPORTAGE fotografie: Sandra Haverman, tenzij anders vermeld Bijbel in Gewone Taal Vanaf 2 oktober 2014 is er in het hele land veel aandacht voor de nieuwe Bijbel in Gewone Taal. In boekhandels, in kerken en diverse scholen zijn activiteiten, onder andere voorleesmarathons. Bijbelfestival Ter ere van het 200-jarig bestaan organiseert het NBG op 28 juni een Bijbelfestival in DeFabrique in Maarssen. De band Trinity geeft een groot optreden. Jubileumtentoonstelling Het NBG heeft samen met het Museum Catharijneconvent een jubileumtentoonstelling over de Bijbel ontwikkeld: Thuis in de Bijbel. Oude meesters, grote verhalen. 14

15 FOTOREPORTAGE Bijbel in Gewone Taal De Bijbel in Gewone Taal wordt 1 oktober 2014 officieel gepresenteerd in het World Forum in Den Haag. Vertaler Matthijs de Jong vertelt over de kracht van gewone taal. Bijbel in Gewone Taal In één week is de eerste druk van de Bijbel in Gewone Taal al uitverkocht. Foto: Royal Jongbloed/ Elisabeth Ismail Vrijwilligersdag 325 vrijwilligers van het NBG krijgen een voorproefje van de tentoonstelling Thuis in de Bijbel. 15

16 FOTOREPORTAGE Jubileumtentoonstelling 60 schilderijen en 25 bijzondere bijbels zijn te bezichtigen. Foto: Rick Huisinga Bijbelfestival Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix neemt tijdens het Bijbelfestival het eerste exemplaar van de Jeugdbijbel in ontvangst. Dankvieringen Tijdens het Bijbelfestival zijn 120 collega s van diverse bijbelgenootschappen uit de hele wereld te gast. In diverse kerken geven zij een presentatie over het bijbelwerk in het buitenland. 16

17 FOTOREPORTAGE Bijbelfestival Deze kinderen maken tijdens de workshop van illustrator Marijke ten Cate een grote tekening. Foto: Lianne ter Maat Jubileumuitgave Juf Esther Saalmink van PCB De Regenboog in Kortenhoef leest groep 7 voor uit Super Samaritaan. In Super Samaritaan staan 15 verhalen, geschreven door meesters en juffen. 23 leerlingen uit de groepen 5 t/m 8 maakten de illustraties. Bijbel in Gewone Taal Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander neemt het eerste exemplaar van de Bijbel in Gewone Taal in ontvangst. Foto: Rick Keus Online terugblik 2014 Ga naar en bekijk het online jaaroverzicht Bijbel dichtbij in Met filmpjes, foto s en reacties komt het jubileumjaar tot leven. 17

18 DOORGEVEN 18

19 BIJBEL VOOR ELKE GENERATIE De Bijbel geeft richting... in het leven van opa Jo en kleinzoon Maarten Het is maar net uit welk nest je komt of je weet wat goed of slecht is, zegt Jo Schurink (87), de opa van Maarten (18). Samen met zijn kleinzoon zit hij op de bank. Te kletsen, zoals elke zondag. Deze keer over hun lijfspreuk uit de Bijbel. Twee generaties delen hun bijbelervaringen. Meneer Schurink, wat heeft u van huis uit meegekregen uit de Bijbel? We hadden thuis een scheurkalender. Op de voorkant stond een bijbeltekst, die las mijn vader. Op de achterkant een kort verhaaltje, dat las ik. Elke dag was ik weer nieuwsgierig waar het verhaal over zou gaan. De Bijbel kreeg pas echt betekenis toen ik iets heel verschrikkelijks meemaakte. Het was 1 september Ik was nog maar zestien, ik had net belijdenis gedaan. De oorlog verwoestte ons land. En voor mijn ogen werd een onschuldige jongen doodgeschoten. Ik was zó boos, zó boos. Hoe kun je zoiets doen? God, dit kan toch niet? God sprak op dat moment tot mij in de tekst van 1 Johannes 4:4: U, kinderen, komt uit God voort en u hebt de valse profeten overwonnen, want hij die in u is, is machtiger dan hij die in de wereld heerst. (NBV). Ik moest vrede brengen in ons land. Het leven van Jezus intrigeerde mij. En ook dat van Abraham en Mozes en Goliat Bijbelteksten gingen voor mij steeds meer leven. Maarten, ken jij die verhalen ook? Ja, Goliat, dat vond ik vroeger ook een mooi verhaal. En van Simson. Maar ik snapte Simson niet helemaal. Hij liet de tempel instorten. Hij doodde onschuldige mensen, terwijl hij een dienaar van God was. Waarom doet hij dat? Waarom laat God dit toe? Wat vindt God goed en wat niet? Zo zwart-wit als het in de tien geboden staat, is het dus niet. Ook nu niet. Dat vind ik lastig. Is het bijvoorbeeld verkeerd als in Afrika een jongetje van acht jaar dat honger heeft, een appel steelt? Elk mens denkt te begrijpen wat goed is. Maar alleen God weet dat. Welke bijbelboek helpt jou om te weten wat God goed vindt? Ik pak de Bijbel er zo af en toe bij. Dan lees ik bijvoorbeeld Spreuken. Die zijn kort en krachtig. Als ik s ochtends twee regeltjes lees, dan kan ik er de hele dag over nadenken. En als ik dan een keuze moet maken in een situatie, dan denk ik: wat is in dit geval goed? Ik zie de Bijbel als leidraad voor m n leven. In elk verhaal zit wel een moraal. Het zijn teksten met lessen. Daar moet je een beetje naar proberen te leven. Het verhaal van de barmhartige Samaritaan laat bijvoorbeeld zien dat je je naaste moet helpen. Nou, je kunt hem dus als voorbeeld nemen. Je hoeft je niet aan alle wetten te Jo Schurink (87) Is weduwnaar. Hij heeft kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. Van zijn 18 e tot na zijn pensionering werkte hij bij het Leger des Heils. Hij leest meerdere keren per week in de Bijbel, nu ook regelmatig in de Bijbel in Gewone Taal. In elk verhaal zit wel een moraal 19

20 BIJBEL VOOR ELKE GENERATIE Deze spreuk zal ik maar boven m'n bed hangen! (het is even stil). Maarten: Ja, ik heb het hier thuis wel goed. Maar ik heb ook een goed voorbeeld aan u. Ik zie wat u met God en de Bijbel hebt. En dat u de nood ziet onder mensen. Maarten (18) Zit in het examenjaar van de havo. Hij leest zo af en toe in de NBV, de Bijbel die hij van zijn oma heeft gekregen. houden, of precíés te leven zoals het in de Bijbel staat. De Bijbel geeft richting. En opa, ken je het liedje Hacuna Matata van de film The Lion King? Ze zingen: vergeet je zorgen, zorg maar dat je geniet. Dus naast goeddoen, moet je ook gewoon genieten van het leven. Meneer Schurink, wat denkt u als u dit zo hoort? Mooi hoor als mijn kleinzoon dit zo zegt. Ik hoorde net nog in de auto op de radio dat er weer jongeren achter slot en grendel zitten. Het is soms ook maar net uit welk nest je komt of je weet wat goed of fout is. Maarten is met de Bijbel opgegroeid. Hij doet z n best. En ik hoop dat als mensen aan Maarten denken, dat ze zien dat hij veel voor anderen betekent. Nee, laat ik het anders zeggen: dat als hij er niet was geweest, dat het echt jammer was voor de wereld Maarten, heb jij een tekst die je aan opa mee wil geven? Even kijken. Nou er zijn wel een heleboel duidelijke spreuken. Eh... Spreuken 22:6. Daar staat: Leer een kind van jongs af aan de juiste weg, en het zal er niet van afwijken wanneer het oud geworden is. (NBV). Meneer Schurink: Dankjewel. Deze spreuk over trouw blijven aan je principes zal ik maar boven m n bed hangen! Maarten, wat ik jou wil meegeven is: als de geest van God in je is, dan hoef je nergens bang voor te zijn. God is machtiger dan de slechtste mensen in de wereld. Mijn lijftekst uit 1 Johannes 4:4 draag ik dag en nacht met me mee. God is bij mij, en ook bij jou! Lees meer ervaringsverhalen van leden op 20

21 Het verhaal over Eva klinkt opeens zo menselijk! Het gelukkige begin, hoe het misgaat, en hoe het leven toch doorgaat. THIRZA ONTMOET EVA Cadeautip! De Bijbel in Gewone Taal: de tekst van toen in de woorden van nu De Bijbel in Gewone Taal is een vertaling van de Bijbel in duidelijke taal. Deze vertaling maakt de Bijbel voor iedereen leesbaar en begrijpelijk. Koop de Bijbel in Gewone Taal via of in de boekhandel. En lees de Bijbel in Gewone Taal op debijbel.nl.

22 DOORGEVEN HET EFFECT VAN GROW AND LEARN Kinderen gaan met plezier naar de zondagsschool In het jubileumjaar van het Bijbelgenootschap hebben we het project Grow and Learn extra onder de aandacht gebracht. Veel leden en donateurs hebben een gift gegeven. Wat heeft u mogelijk gemaakt? Het doel was om in 2014 negenduizend kinderen te bereiken met het zondagsschoolprogramma en minstens 1300 zondagsschoolleiders op te leiden. Dat is gelukt! Joyce van de Veen, hoofd Buitenlandwerk bij het Nederlands Bijbelgenootschap, was kortgeleden voor besprekingen in Guatemala en bezocht ook kerken waar de methode Grow and Learn wordt gebruikt. Situatie van kinderen in Guatemala Joyce spreekt Argélia Baquín. Zij is coördinator van het kinderwerk van twaalf kerken in de omgeving van Chajalajya, een van de armste gebieden van Guatemala. Argélia vertelt: Ondervoeding, extreme armoede en afwezigheid van preventieve gezondheidszorg zijn hier de oorzaken van grote gezondheidsproblemen. Een ander probleem is dat kinderen gevaar lopen gekidnapt en ter adoptie aangeboden te worden, bijvoorbeeld in de Verenigde Staten. Ook seksueel misbruik is een gevaar. Ouders beschermen dus angstvallig hun kinderen. Van de overheid hoeven we weinig bescherming te verwachten. Grow and Learn Zo n twee jaar geleden kwam het Bijbelgenootschap van Guatemala, gevestigd in Guatemala-Stad in contact met de kerk van Chajalajya. Samen zijn ze gaan werken aan het zondagsschoolprogramma Grow and Learn, met als doel zondagsschoolleraren op te leiden, bijbelwerkboekjes te verspreiden en zo de kinderen sterker en weerbaarder te maken. Vriendjes komen mee Argélia neemt Joyce mee naar de zondagsschool. Wij zijn heel blij met het programma Grow and Learn. Ouders en kinderen moesten er in het begin aan wennen. We moesten moeite doen om het vertrouwen te winnen, omdat veel ouders denken dat initiatieven uit de stad verkeerde invloed op hun kinderen kunnen hebben. Ze denken dat mensen in de stad een zondig en bandeloos leven leiden. Maar nu komen er wekelijks 75 kinderen trouw naar de zondagsschool. Voorheen kwamen ze maar zelden. Sommigen nemen nu zelfs vriendjes of vriendinnetjes mee. Eindelijk kunnen we kinderen een bijbelprogramma bieden dat hen aanspreekt. Met plezier naar de zondagsschool Joyce ziet het effect van Grow and Learn: Het programma is in Chajalajya, maar ook in veel andere zondagsscholen in Guatemala en in Mexico, Dominicaanse Republiek, Paraguay en Uruguay, goed aangeslagen. Tijdens mijn bezoek hoorde ik dat kinderen hierdoor met plezier naar de zondagsschool gaan. De kinderen hebben ook hun eigen kinderbijbel. Ze leren goede bijbelse principes, bijvoorbeeld dat je gehoorzaam moet zijn of niets moet stelen. Je ziet dat hun houding verandert. Bekijk een filmpje van Grow and Learn op 22

23 PROJECTOVERZICHT 2014 Projectoverzicht 2014 Dankzij uw bijdrage hebben we in Guatemala, de Filipijnen, Ossetië, China en Cuba de Bijbel dichtbij gebracht. Bijbels voor de Filipijnen We hebben steun, troost en perspectief kunnen bieden door bijbels uit te delen aan de bevolking na orkaan Haiyan: in totaal bijbels en kinderbijbels voor de Filipijnen! Vertaalproject Ossetië Er wordt hard gewerkt aan de bijbelvertaling in het Ossetisch. De vertaling is al ver gevorderd. Dankzij uw steun kan het Oude Testament in 2016 worden gepresenteerd. Bijbels voor China Er zijn in China nog veel arme christenen die naar een betaalbare bijbel verlangen. In 2014 hebben we het papier voor bijbels kunnen betalen. Bijbels voor Cuba Het christelijk leven bloeit enorm op Cuba, maar een bijbel kopen is vanwege het communisme niet mogelijk. We hebben al bijbels kunnen doneren! En we sparen door. Partnerschap West-Afrika Het Nederlands Bijbelgenootschap is voor een periode van vijf jaar een partnerschap aangegaan met drie West-Afrikaanse landen: Burkina Faso, Benin en Togo. Doel was om samen eind 2014 drie nieuwe bijbelvertalingen te realiseren. We kunnen u nu vertellen dat op 29 november de Mòorébijbel in Burkina Faso is gepresenteerd, en dat 7 december de lancering van de Minabijbel in Togo plaatsvond. Aan beide vertalingen is ruim veertien jaar gewerkt. De Gun-bijbelvertaling in Benin heeft helaas vertraging opgelopen. We verwachten dat deze vertaling over één à twee jaar uitkomt. In het maartnummer van Bijbel Dichtbij kijken we uitgebreid terug op de presentaties in Burkina Faso en Togo. Foto: NBG/Joyce van de Veen Kijk voor informatie over onze binnen- en buitenlandprojecten op 23

24 gina 1 evat de Bijbel in Gewone or iedereen die de ISBN Bestelnummer Kwintessens 3404 UITGAVEN SPEUREN DOOR DE BIJBEL IN GEWONE TAAL VOOR JOU De Bijbel in Gewone Taal voor jou is een nieuwe uitgave van het Nederlands Bijbelgenootschap, uitgeverij Kwintessens en uitgeversgroep Royal Jongbloed. Het is een speciale uitgave van de in oktober verschenen Bijbel in Gewone Taal, speciaal voor scholen. De uitgave bestaat uit de complete Bijbel, aangevuld met themapagina s met opdrachten speciaal voor kinderen uit de laatste groepen van de basisschool. Vanaf januari is de uitgave beschikbaar voor scholen. eciaal Taal voor jou nog veel meer. en spannende el. Door vragen en je wat de Bijbel jou is deze Bijbel Bijbel in Gewone Taal voor jou NBG Bijbel in Gewone Taal voor jou De kinderen Thijs, Lucie, Joanna en Mark nemen de lezer van Bijbel in Gewone Taal voor jou mee op speurtocht door de Bijbel. Per onderwerp wordt een vraag of stelling neergezet. Bijvoorbeeld Ik geloof dat God wil dat ik zuinig ben op de aarde. Aan de hand van opdrachten gaan de kinderen op zoek naar informatie hierover in de Bijbel. Met deze uitgave worden kinderen uitgedaagd om zelf na te denken over specifieke thema s, om bijbelverhalen te lezen en om oplossingen te zoeken. Zo ontdekken ze de Bijbel, en kunnen ze zelf ervaren wat de Bijbel voor hen betekent. Lezen wordt een ontmoeting, met Thijs, Lucie, Joanna en Mark, maar ook met bijbelse personen en verhalen. Speurtocht Naast deze speurtocht zijn er in de Bijbel in Gewone Taal voor jou twee lijsten met de bekendste bijbelverhalen uit het Oude en het Nieuwe Testament opgenomen. Bijbelwetenschapper Roelien Smit van het Nederlands Bijbelgenootschap bedacht welke bijbelverhalen aan bod moesten komen in de speurtocht. Dat gebeurde aan de hand van onderwerpen die voor kinderen relevant zijn, zoals pesten, verantwoordelijkheid, milieu en zorgen voor elkaar. Door de lijst met bekende bijbelverhalen kun je snel je favoriete bijbeltekst opzoeken. Maar ook minder bekende verhalen hebben we geselecteerd. Omdat we het belangrijk vinden dat kinderen de hele Bijbel leren kennen. Roelien stelde niet alleen de lijst samen, maar voorzag ook de opdrachten van theologisch advies. Samenwerking Het Nederlands Bijbelgenootschap werkte samen met uitgeverij Kwintessens aan deze uitgave. Kwintessens heeft veel ervaring met het maken van kindermateriaal bij de Bijbel. Erik Idema, hoofdredacteur Kind op Zondag en Kind op Maandag bij Kwintessens: Je kunt pas geraakt worden door een verhaal als je er iets van begrijpt. Het is prachtig hoe de Bijbel in Gewone Taal oude teksten toegankelijk maakt voor kinderen van nu! Door de spannende zoektocht door de Bijbel in Gewone Taal voor jou, lezen en ervaren kinderen veel verschillende verhalen uit de Bijbel. Uitgeversgroep Royal Jongbloed maakte er een prachtige bijbel van. Met deze editie brengt het Nederlands Bijbelgenootschap de Bijbel dichtbij, óók voor kinderen. Bijbel in Gewone Taal voor jou is een leuk cadeau voor leerlingen uit groep 8 als ze afscheid nemen van de basisschool. 24

25 UITGAVEN Selectie NBG-uitgaven Bijbel in Gewone Taal e-book De Bijbel in Gewone Taal altijd en overal bij de hand als e-book op uw tablet of e-reader. Bestel het e-book via Boekhandel.org, bij Kobo of via de ibookstore van Apple. Adviesprijs 19,95 Bijbel in Gewone Taal app Lees de Bijbel in Gewone Taal waar en wanneer u wilt, op uw telefoon of tablet, en offline. De app is eenvoudig te bedienen en werkt snel. De overzichtelijke vormgeving ondersteunt het lezen en het navigeren. Beschikbaar voor Android en in de app BibleOn. Adviesprijs 15,99 LEDEN KORTINGSACTIE Bijbel in Gewone Taal Kijk voor de kortingsactie op de Bijbel in Gewone Taal op pagina 27. NBV limited edition: Ton Schulten De bekende schilder Ton Schulten heeft een van zijn werken in de hem zo typerende stijl beschikbaar gesteld voor een omslag van de standaardeditie van de NBV. Deze bijzondere editie heeft een beperkte oplage. Gebonden met leeslint. 35,- ISBN Kerst met de Zandtovenaar Beleef kerst met de vliegensvlugge zandkunst van Zandtovenaar Gert van der Vijver. Dit boek won de Publieksprijs Christelijk Boek (non-fictie) Deze heruitgave bevat een aantal nieuwe afbeeldingen; het bijbelverhaal is afkomstig uit de Bijbel in Gewone Taal. Met dvd van de uitzending Kerst met de Zandtovenaar Deze uitgaven zijn verkrijgbaar via de (christelijke) boekhandels en de uitgevers. 11,50 ISBN

26 BIJBEL IN BEELD Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander nam op 1 oktober jl. het eerste exemplaar van de Bijbel in Gewone Taal in ontvangst. De overhandiging door directeur Rieuwerd Buitenwerf aan de beschermheer van het Nederlands Bijbelgenootschap was het hoogtepunt van een feestelijk programma met sprekers, muziek en theater in het World Forum in Den Haag.