Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam"

Transcriptie

1 Ontwerprapport Naam auteur Vakgebied Titel Status Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie Betty Bonn Aardrijkskunde Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Paper 3 Onderzoeksmethode Coördinatenstelsel Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Brugklas HAVO en VWO Coördinaten, coördinatenstelsel, lengte, breedte, lengtegraad, breedtegraad, parallel, meridiaan, breedtecirkel, lengtecirkel, kaartvaardigheden, verbeelding, tactiel object, non-verbale representatie. Bonn, B. (2014). Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Amsterdam: Interfacultaire Lerarenopleidingen UvA. Studentnummer Begeleider(s) Beoordelaar(s) indien bekend J.P. (Jannet) van Drie, mw dr J.B. (Joost) Penninx, dhr M.G. (Marcel) van Riessen, dhr drs Datum 29 januari 2014

2 INHOUD 1. Samenvatting van paper Beschrijving van de onderzoeksmethode Onderzoeksontwerp... 2 Leerresultaat... 2 Leerervaring Onderzoeksinstrumenten en verantwoording... 4 Kwantitatieve toetsanalyse... 4 Inhoudsanalyse... 4 Learner report Onderzoeksgroep... 5 Leerresultaat... 5 Leerervaring Procedure Data-analyse... 6 Kwantitatieve toetsanalyse... 6 Inhoudsanalyse... 6 Leerervaring... 6 Referenties... 7 Bijlage 1 Toetsvragen over het coördinatenstelsel... 8 Bijlage 2 Toetsanalyse... 9 Bijlage 3 Learner report Bijlage 4 Learner report

3 1. Samenvatting van paper 1 Het opzoeken van coördinatenparen in een coördinatenstelsel is een vaardigheid om plaatsen op aarde te lokaliseren. De afgelopen jaren is gebleken dat leerlingen dit moeilijk vinden. Dit komt door intrinsieke eigenschappen van het coördinatenstelsel. Die eigenschappen gaan leerlingen nabootsen met een driedimensionale miniatuurweergave. Als leerlingen zelf een coördinatenstelsel op een bol tekenen, en daarna van die bol een plat vlak proberen te maken, verwacht ik dat leerlingen kennis en inzicht met betrekking tot de x- en y-coördinaten efficiënter en effectiever tot zich nemen en beter kunnen toepassen. Ik hanteer de volgende ontwerpregels: 1. De leerlingen maken een bol. Op de bol tekenen de leerlingen (delen van) het latlong coördinatenstelsel. De Noordpool wordt gegeven. Leerlingen beredeneren waar overige elementen op de bol geplaatst moeten worden. 2. Van de bol maken ze een plat vlak. Ze verkennen hierbij de vormverandering die optreedt. 3. Leerlingen oefenen het opzoeken van coördinaten met Google Earth. 4. Leerlingen luisteren naar een korte mondelinge instructie van de docent. Ze lezen in het lesboek en maken opdrachten uit het werkboek. Hiermee wordt de link gelegd tussen de non-verbale representatie en de lesmethode. Ik vergelijk het leerresultaat van de gehele lessenserie met de resultaten van vorig schooljaar. Het percentage leerlingen, dat meer dan de helft van de vragen goed beantwoordt op het SO, zal naar verwachting hoger liggen dan vorig schooljaar. Daarnaast onderzoek ik, met behulp van learner reports, de leerervaring per ontwerpregel. Wat vinden leerlingen zelf dat ze geleerd hebben? Van welke activiteit hebben ze, volgens henzelf, het meest geleerd? Wat begrijpen ze nog niet helemaal? Hoe hebben ze het samenwerken en het individueel werken ervaren? 2. Beschrijving van de onderzoeksmethode 2.1. Onderzoeksontwerp Mijn onderzoek bestaat uit twee delen: naar leerresultaat en naar leerervaring. Leerresultaat Na de lessenserie geef ik een SO. Ik zal vier precies dezelfde vragen stellen als vorig jaar, zie bijlage 1. Om het kwantitatieve leerresultaat te meten vergelijk ik de resultaten met de resultaten van vorig schooljaar: wordt het SO dit jaar beter (of slechter) gemaakt 2

4 en zo ja hoeveel beter (of slechter)? Dit meet ik met het percentage leerlingen dat meer dan de helft van de vragen goed beantwoordt. Ik verwacht dat dit percentage hoger zal liggen dan vorig schooljaar, want: 1. Door het verbeelden van de aarde en het coördinatenstelsel met een driedimensionale miniatuurweergave zullen leerlingen beter onthouden hoe dat coördinatenstelsel werkt. Verbeelding is volgens Marzano en Miedema (2005) de meest krachtige aanpak om iets te onthouden. Door het inductief redeneren waar bepaalde elementen zich op de aardbol bevinden zullen leerlingen dingen ontdekken die niet waarneembaar zijn in de werkelijkheid (Marzano & Miedema, 2005). Leerlingen zullen deze elementen zelf op hun aardbollen tekenen, waardoor ze wel zichtbaar en tastbaar worden. Osinga en Krauskopf (2004) beschreven dat de complexiteit van een abstract en driedimensionaal object beter te begrijpen is als je het zelf maakt. Zij kwamen tot deze conclusie nadat zij een model van een, abstract en driedimensionaal, Lorenz-vlak gehaakt hadden. 2. Van de bol maken leerlingen een plat vlak. Ze verkennen hierbij de vormverandering die optreedt. Dit geeft leerlingen inzicht in het feit dat kaarten altijd een vervorming van de werkelijkheid in zich hebben. Het zal hen doen begrijpen waarom meridianen en parallellen op veel kaarten niet als rechte lijnen worden weergegeven. Het zal hen uitdagen om de, op de eigen aardbol getekende, elementen op verschillende kaartprojecties terug te vinden. 3. Door het oefenen met Google Earth zal de vaardigheid van het opzoeken van coördinaten beter inslijpen (Marzano & Miedema, 2005). 4. Leerlingen luisteren naar een korte mondelinge instructie van de docent. Ze lezen in het lesboek en maken opdrachten uit het werkboek. Hiermee wordt de verbinding gelegd tussen de non-verbale representatie en de lesmethode. Daarnaast maak ik een kwalitatieve toetsanalyse (inhoudsanalyse) waarbij ik de gemaakte fouten op het SO indeel in vijf categorieën, zie bijlage 2. Ook die percentages vergelijk ik met de percentages van vorig schooljaar. Worden bepaalde fouten vaker of minder vaak gemaakt? Worden er nog andere soorten fouten gemaakt? Leerervaring Om leerervaringen te meten zal ik op twee momenten een learner report laten invullen; (1) na de interventie met de tastbare wereldbollen en (2) na het oefenen met Google Earth en de les met lesboek en werkboek. Zo kan ik de leerervaringen met een tactiel object vergelijken met het oefenen met Google Earth en werken uit de methode. De halfopen vragen uit het learner report refereren aan mijn ontwerpregels. Dan kan ik zien wat de leerlingen van welke activiteit (lees: ontwerpregel), volgens henzelf, geleerd hebben. Daarnaast vraag ik naar de beleving van het samenwerken. Ik wil weten of de leerlingen, volgens henzelf, iets van het samenwerken geleerd hebben en zo ja wat. 3

5 2.2. Onderzoeksinstrumenten en verantwoording Kwantitatieve toetsanalyse Uit de kwantitatieve toetsanalyse van het SO, opgenomen in bijlage 2, blijkt dat 46% van de leerlingen vorig schooljaar meer dan de helft van de vragen goed beantwoordt. Mijn verwachting is dat het percentage dit jaar hoger ligt. Door het tellen van de juiste beantwoorde vragen per leerling onderzoek ik of mijn verwachting klopt. Inhoudsanalyse Ik maak een inhoudsanalyse van het SO waarbij ik de gemaakte fouten indeel in vijf categorieën, zie ook bijlage 2: (1) niets ingevuld, (2) een niet bestaande waarde ingevuld, (3) halfronden verwisseld, (4) verkeerde kant op geteld en (5) overige fouten. Ook die percentages vergelijk ik met de percentages van vorig schooljaar. Dit geeft mij inzicht in: bij welk(e) aspect(en) van werken met een coördinatenstelsel mijn interventie het meeste resultaat boekt, en dus ook bij welke aspecten meer of andere aandacht nodig is om de resultaten te verbeteren. Learner report Janssen (2000) beschrijft het learner report als een vorm van zelfevaluatie, waarbij leerlingen zelf rapporteren wat zij van het onderwijs hebben meegenomen. Hierin zit een belangrijk element dat gestoeld is op de ideeën van De Groot (1980) namelijk dat leerlingen zich bewust zijn van hetgeen ze geleerd hebben. Ik laat op twee momenten een learner report invullen: (1) na de interventie met de tastbare wereldbol, waarbij leerlingen in groepjes samenwerken en (2) na het oefenen met Google Earth en de les met lesboek en werkboek, waarbij de leerlingen individueel werken. Zo kan ik (1) de leerervaringen met een tactiel object vergelijken met het oefenen met Google Earth en werken uit de methode en (2) de beleving van het samenwerken in groepjes vergelijken met het individueel werken. Het learner report wordt in half-open vorm afgenomen, waarbij ik de vragen relateer aan mijn ontwerpregels: ik vraag leerlingen naar (1) wat ze inhoudelijk geleerd hebben, (2) wat ze geleerd hebben over iets terwijl ze dachten dat het anders was ( uitzonderingen ), (3) wat ze geleerd hebben over zichzelf, en tenslotte (4) wat ze geleerd hebben over zichzelf, terwijl ze dachten dat het anders was (ook uitzonderingen ), zie bijlagen 3 en 4. Door de half-open manier van vragen worden leerlingen uitgenodigd om hun leerervaringen met betrekking tot de ontwerpregels en het samenwerken op te schrijven. Dit geeft mij informatie over: welke ontwerpregels, volgens de leerlingen, het beoogde doel gediend hebben en welke niet 4

6 wat ze, per ontwerpregel, onthouden hebben of ze vinden dat ze van het samenwerken met anderen ook iets geleerd hebben en zo ja wat Onderzoeksgroep Leerresultaat Ik zal de leerresultaten van twee groepen brugklassers vergelijken. De ene groep bestaat uit totaal 69 leerlingen: 43 tweetalig-onderwijs-leerlingen en 26 HAVO/Atheneum leerlingen. Van deze leerlingen heb ik de resultaten van vorig schooljaar bewaard. Die zal ik vergelijken met de resultaten van mijn huidige Atheneum klas van 26 leerlingen, na de interventie. Ik denk dat ik deze groepen leerlingen goed kan vergelijken, vanwege: het niveau van de leerlingen (kwantitatief): ik zal de rapportcijfers aardrijkskunde van het eerste rapport van de vier klassen met elkaar vergelijken. Daaruit kan ik concluderen of er een klas is die in zijn geheel echt beter is dan een andere klas. De gemiddelde rapportcijfers van de klassen van vorig jaar zijn: o 1Ha3 (26 leerlingen): 7,73 o 1EGA1 (21 leerlingen): 7,81 o 1EGA2 (23 leerlingen): 7,70 o Het gemiddelde van bovenstaande klassen, rekening houdend met het aantal leerlingen in de klassen, is: 7,74. Op het moment van schrijven heeft 1A2 als gemiddelde cijfer: 7,74. Dat geeft mij nu een goede indicatie dat de klassen van vorig jaar inderdaad vergelijkbaar zijn met mijn huidige klas. het niveau van de leerlingen (kwalitatief): o Zes van de 26 HAVO leerlingen zijn aan het eind van vorig schooljaar bevorderd naar het Atheneum. o Twee van de 43 tweetalig onderwijs (tto) leerlingen gingen aan het eind van vorig schooljaar naar 2 HAVO. o Eén tto leerling ging aan het eind van vorig schooljaar naar 1 HAVO. o Twee van mijn huidige Atheneum leerlingen hadden een HAVO-advies. o De leerlingen op het tto zijn vaak erg slim (VWO+ niveau), maar zij hebben, zeker in het begin, de handicap van de Engelse taal die ze lang niet allemaal even goed beheersen. de leerstof in het boek, de opdrachten in het werkboek en de vier vragen op mijn SO zijn in de genoemde klassen precies hetzelfde. Leerervaring De leerervaring meet ik bij mijn huidige 1 Atheneum klas van 26 leerlingen. 5

7 2.4. Procedure In week 49 geef ik een SO met (onder meer) vier dezelfde toetsvragen als vorig jaar. Na les 3 (in week 47), zie bijlage 3, en 5 (in week 48), zie bijlage 4, laat ik de leerlingen een learner report invullen Data-analyse Kwantitatieve toetsanalyse Na het tellen van de goed beantwoorde vragen per leerling vul ik die in op een Excel sheet. Er zijn vijf categorieën: leerlingen die 0, 1, 2, 3 of 4 vragen goed beantwoord hebben, zie ook bijlage 2. De aantallen zet ik om in percentages en die vergelijk ik met de percentages van vorig jaar. De verschillen rapporteer ik in cijfers/percentages en in cirkeldiagrammen. Inhoudsanalyse Ik maak een inhoudsanalyse waarbij ik de gemaakte fouten indeel in vijf categorieën, zie ook bijlage 2: (1) niets ingevuld, (2) een niet bestaande waarde ingevuld, (3) halfronden verwisseld, (4) verkeerde kant op geteld en (5) overige fouten. Als er bij overige fouten een bepaald soort fout vaak voorkomt zal ik een extra categorie toevoegen. Ik moet dan de inhoudsanalyse van de resultaten van vorig jaar opnieuw doen en die fout extraheren om een goede kwalitatieve vergelijking te kunnen maken. Ook de percentages fouten per categorie vergelijk ik met de percentages van vorig schooljaar. Dit geeft mij inzicht in: bij welk(e) aspect(en) van werken met een coördinatenstelsel mijn interventie het meeste resultaat boekt, en dus ook bij welke aspecten meer of andere aandacht nodig is om de resultaten te verbeteren. De percentages fouten per categorie presenteer ik in staafdiagrammen. Leerervaring Voor de verwerking van de gegevens uit de learner reports gebruik ik de Grounded Method Theory van Glaser en Strauss (2009). Zij beschrijven (en deden dat overigens ook al in 1967) hoe je, in de sociale wetenschappen, door het analyseren van dataverzamelingen op een inductieve manier theorieën kunt ontwikkelen. De kwalitatieve gegevens uit de learner reports zal ik ordenen. Ik neem elke opmerkingen van elke leerling en maak verzamelingen ( clusters ) van opmerkingen die op elkaar lijken. Omdat ik nog niet weet wat de leerlingen zullen invullen, en het learner report half-open is, werk ik niet met vooraf geformuleerde verzamelingen. De 6

8 verzamelingen breng ik onder in, meer conceptuele, categorieën. Ik tel hoeveel opmerkingen er per categorie gemaakt zijn. Dat presenteer ik in staafdiagrammen van het aantal opmerkingen per categorie. Dit doe ik voor beide learner reports. Daarna vergelijk ik de beide learner reports met elkaar: hoe verschillen de resultaten van het eerste meetmoment met de resultaten van het tweede meetmoment? Dit presenteer ik met staafdiagrammen en een kwalitatief rapport. Referenties Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (2009). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Transaction Books. Groot, A. D. (1980) 1. Over leerervaringen en leerdoelen. Handboek voor de Onderwijspraktijk, 10. Janssen, T. M. (2000). 'Iets van herkenning en opluchting'. Een onderzoek naar leereffecten van literatuuronderwijs. Docentengids Voortgezet Onderwijs. Marzano, R. & Miedema, W. (2005). Leren in 5 dimensies. Assen: Van Gorcum. Osinga, H. M. & Krauskopf, B. (2004), Crocheting the Lorenz Manifold. The Mathematical Intelligencer Vol 26(4), Groot, A. D. (1980). Over leerervaringen en leerdoelen. Handboek voor de Onderwijspraktijk, 10. Dit schrijven heb ik alleen indirect geraadpleegd via het artikel van Janssen (2000) en het college van Janssen op 15 oktober 2013 te Amsterdam (UvA/ILO). 7

9 Bijlage 1 Toetsvragen over het coördinatenstelsel In het SO werd (onder meer) gevraagd: 1. Ga naar het kaartblad De Wereld staatkundig. Geef de geografische coördinaten (in graden ooster- of westerlengte en graden noorder- of zuiderbreedte) van de volgende plaatsen: a. Chengdu (vak F31) b. Hobart (vak N35) c. Accra (vak I20) d. Manaus (vak J14-J15) Antwoorden: a. 31 NB, 104 OL b. 43 ZB, 147 OL c. 5 NB, 0 O/WL d. 3 ZB, 60 WL Elk juist antwoord levert een punt op. Deze toetsvragen zijn onderdeel van een SO waar maximaal 22 (HAVO) of 23 (VWO) punten voor behaald kunnen worden. 8

10 Bijlage 2 Toetsanalyse Toetsanalyse*(kwantitatief) SO#(4#opgaven) aantal*goed aantal*lln aantal*lln VWO/TTO HAVO/VWO TOTAAL % , , , , , Toetsanalyse*(kwalitatief) SO#(4#opgaven) totaal*fout totaal*goed aantal*lln 1Ha EGA EGA totalen % 7% 6% 13% 7% 11% 43% 57% 1 niets#ingevuld 2 een#niet#bestaande#waarde#ingevuld,#zoals#108 NB 3 halfronden#verwisseld 4 verkeerde#kant#op#geteld:#lln#geven#38 #ZB#als#iets#2 #ten#zuiden#van#40 #ZB#ligt 5 overige#fouten 9

11 Bijlage 3 Learner report 1 Learner report 1 Beste leerling, Ik ben benieuwd wat je van de afgelopen paar lessen geleerd hebt: van het maken van je eigen wereldbollen tot het werken met verschillende kaartprojecties. Ik ben ook benieuwd of je iets over jezelf geleerd heb, bijvoorbeeld over hoe je het samenwerken hebt beleefd. Op de volgende bladzijde staan halve zinnen. Het is de bedoeling dat jij de zinnen afmaakt. Het is voor mij heel belangrijk dat je dit serieus doet. Het is helemaal anoniem. Alvast hartelijk bedankt! B. Bonn 10

12 Van het maken van een wereldbol heb ik geleerd dat... Wat is nog niet helemaal begrijp van die wereldbol is... Van het tekenen van de zuidpool, meridianen en parallellen op een wereldbol heb ik geleerd dat... Wat ik nog lastig vind aan het tekenen van de zuidpool, meridianen en parallellen op een wereldbol is hoe... Van het maken van een kaart van mijn wereldbol heb ik geleerd dat... Wat ik nog niet helemaal begrijp van de kaarten, is hoe... Van het samenwerken met anderen heb ik geleerd/gezien dat ik... Van mijn rollen in de groepjes heb ik geleerd/gezien dat ik... 11

13 Bijlage 4 Learner report 2 Learner report 2 Beste leerling, Ik ben benieuwd wat je van de afgelopen paar lessen geleerd hebt. Ik bedoel de lessen met Google Earth waarbij je geoefend hebt met het opzoeken van geografische coördinaten en de lessen uit de boek over parallellen en meridianen en het opzoeken van geografische coördinaten in de atlas. Op de volgende bladzijde staan voorbeeldzinnen. Wil je de zinnen afmaken? Het is voor mij heel belangrijk dat je dit serieus doet. Het is helemaal anoniem. Alvast hartelijk bedankt! B. Bonn 12

14 Van het oefenen met het opzoeken van coördinaten met Google Earth heb ik geleerd dat... Wat is nog niet zo goed snap van het opzoeken van coördinaten met Google Earth is... Van het lezen in het lesboek en de opdrachten maken uit het werkboek heb ik geleerd dat... Wat ik nog niet zo goed snap van het het lesboek en de opdrachten uit het werkboek is... Van / bij het zelfstandig werken heb ik gemerkt dat ik... 13

Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerprapport Naam auteur Vakgebied Titel Status Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie Betty Bonn Aardrijkskunde Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel.

Nadere informatie

Grafieken, samenwerkend leren, hardop denken, stappenplan

Grafieken, samenwerkend leren, hardop denken, stappenplan PAPER 3 ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie Marlinda van Rooijen Steltenpool, drs Economie Grafieken en betekenis Marktvraag

Nadere informatie

Ontwerp Onderzoek: Paper 3: Onderzoeksinstrumenten. Leraren Opleiding. Management & Organisatie

Ontwerp Onderzoek: Paper 3: Onderzoeksinstrumenten. Leraren Opleiding. Management & Organisatie Ontwerp Onderzoek: Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Leraren Opleiding Management & Organisatie Naam auteur(s) Vakgebied Bart Deelen M&O Student nr 10761799 Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Procent rekenen

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Aantal woorden (exclusief bijlage, literatuur en samenvatting): 581 Jeffrey de Jonker Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Jeffrey de Jonker Biologie Differentiëren

Nadere informatie

Omschrijven, formules, natuurkunde, stappenplan, begripspracticum

Omschrijven, formules, natuurkunde, stappenplan, begripspracticum ONTWERP ONDERZOEK FORMULES OMSCHRIJVEN BIJ NATUURKUNDE IN 3 VWO Naam auteur Margriet van der Laan, Msc Vakgebied Natuurkunde Titel & onderwerp Formules omschrijven bij natuurkunde Opleiding Interfacultaire

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Literatuur, leeservaring, dialogisch leren, kwestie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Literatuur, leeservaring, dialogisch leren, kwestie Iris Hoogendoorn 5617596 Schoolvak Nederlands Ontwerponderzoek paper 3: onderzoeksopzet Ontwerprapport Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur(s) Nijenhuis, N Vakgebied Natuurkunde Titel Wiskunde bij Natuurkunde: de afgeleide Onderwerp Wiskunde natuurkunde transfer Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

Sleuteltermen Stappenplan, belevingswereld, motivatie, boxenstelsel, economie Bibliografische referentie

Sleuteltermen Stappenplan, belevingswereld, motivatie, boxenstelsel, economie Bibliografische referentie ONTWERPRAPPORT Naam auteur Elles Lelieveld Vakgebied Economie Titel De juiste stappen, een onderzoek naar de problemen en oplossingen van opgaven over het boxenstelsel Onderwerp Het aanleren van een stappenplan

Nadere informatie

Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen B.M. Deben Biologie Apenkoppen Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren

Nadere informatie

Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerprapport Naam auteur Vakgebied Titel Status Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie Betty Bonn Aardrijkskunde Ik houd de wereld in mijn hand. Tastbaar coördinatenstelsel.

Nadere informatie

DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen M.J.D. van den Bosch- Knip, Ir RBA Wiskunde DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO beschrijvende statistiek

Nadere informatie

Paper 3 Onderzoeksinstrumenten. Ontwerprapport Naam auteur(s) Karin Groen

Paper 3 Onderzoeksinstrumenten. Ontwerprapport Naam auteur(s) Karin Groen Paper 3 Onderzoeksinstrumenten Ontwerprapport Naam auteur(s) Karin Groen Vakgebied Nederlands Titel Historische letterkunde? Kapot saai! Onderwerp Motivatie bij historische letterkunde Opleiding Interfacultaire

Nadere informatie

Sleuteltermen Stappenplan, belevingswereld, motivatie, boxenstelsel, economie Bibliografische referentie

Sleuteltermen Stappenplan, belevingswereld, motivatie, boxenstelsel, economie Bibliografische referentie ONTWERPRAPPORT Naam auteur Elles Lelieveld Vakgebied Economie Titel De juiste stappen, een onderzoek naar de problemen en oplossingen van opgaven over het boxenstelsel Onderwerp Het aanleren van een stappenplan

Nadere informatie

ONTWERPRAPPORT PAPER 3

ONTWERPRAPPORT PAPER 3 ONTWERPRAPPORT PAPER 3 VRAGEN BEANTWOORDEN AAN DE HAND VAN EEN STAPPENPLAN Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Anneloes Leijenhorst, MSc. M&O Vragen beantwoorden

Nadere informatie

Zelfbeoordeling bij schrijfvaardigheid Duits

Zelfbeoordeling bij schrijfvaardigheid Duits Naam auteur Michael Huig Vakgebied Duits Titel Zelfbeoordeling bij schrijfvaardigheid Duits Onderwerp Zelfbeoordeling bij schrijfvaardigheid Duits Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit

Nadere informatie

Ontwerponderzoek Paper 3: Onderzoeksplan

Ontwerponderzoek Paper 3: Onderzoeksplan Ontwerponderzoek Paper 3: Onderzoeksplan Naam auteur(s) Vakgebied Titel A. Sturm, drs. Management & Organisatie Stappenplan als oplossingsstrategie voor vraagstukken hypothecaire leningen Onderwerp Probleem

Nadere informatie

Vocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën Onderwerp Vocabulaireverwerving in Havo 3

Vocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën Onderwerp Vocabulaireverwerving in Havo 3 Naam auteur Vakgebied Marlieke Joanne Gevaerts Frans Titel Vocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën Onderwerp Vocabulaireverwerving in Havo 3 Opleiding Doelgroep Havo 3 Sleuteltermen Links

Nadere informatie

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde

Nadere informatie

Paper 3: Uitvoeringsfase. Management & Organisatie

Paper 3: Uitvoeringsfase. Management & Organisatie Paper 3: Uitvoeringsfase Naam auteur L. A. Molijn MSc. Vakgebied Management & Organisatie Titel Geld & Rente Onderwerp Enkelvoudige & Samengestelde interest Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen,

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Schrijven, herschrijven, schrijfonderwijs, feedback geven, feedback ontvangen

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Schrijven, herschrijven, schrijfonderwijs, feedback geven, feedback ontvangen Naam auteur Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Inge van de Wiel Nederlands Peerfeedback in het schrijfproces Schrijfonderwijs Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Doelgroep Gymnasium

Nadere informatie

Ontwerponderzoek: Paper 3

Ontwerponderzoek: Paper 3 Ontwerponderzoek: Paper 3 Naam auteur(s) Karoline Heidrich Vakgebied Duits Titel Duits + Film = plezier? Onderwerp Verhoging van motivatie voor het leren van Duits door middel van leeractiviteiten rondom

Nadere informatie

Paper 4: Uitvoeringsfase. Management & Organisatie

Paper 4: Uitvoeringsfase. Management & Organisatie Paper 4: Uitvoeringsfase Naam auteur L. A. Molijn MSc. Vakgebied Management & Organisatie Titel Geld & Rente Onderwerp Enkelvoudige & Samengestelde interest Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen,

Nadere informatie

Differentiëren naar leerlingniveau met behulp van ICT als oefenomgeving. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Differentiëren naar leerlingniveau met behulp van ICT als oefenomgeving. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerponderzoek Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie Wil Baars Wiskunde Differentiëren naar niveau met behulp van ICT als oefenomgeving

Nadere informatie

Titel In drie fasen de inkomstenbelastingen berekenen: P2. Loon- en inkomstenbelasting. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Titel In drie fasen de inkomstenbelastingen berekenen: P2. Loon- en inkomstenbelasting. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Auteur: Hofstee, Rémon (R.H.) Vakgebied Algemene Economie Titel In drie fasen de inkomstenbelastingen berekenen: P2. Onderwerp Opleiding Loon- en inkomstenbelasting Doelgroep VMBO- GTL, leerjaar 4 Sleuteltermen

Nadere informatie

Het leren van de uitspraak van onbekende klanken van Arabische letters. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Het leren van de uitspraak van onbekende klanken van Arabische letters. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam ONTWERPONDERZOEK - PAPER 3 ONDERZOEKSINSTRUMENTEN Naam auteur M.H.J. (Mariska) Verbeek-Keizer MA Vakgebied Arabisch Titel صوت العربية / Arabisch De klank van het Onderwerp Het leren van de uitspraak van

Nadere informatie

Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen B.M. Deben Biologie Apenkoppen Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren

Nadere informatie

Differentiëren naar leerlingniveau met behulp van ICT als oefenomgeving. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Differentiëren naar leerlingniveau met behulp van ICT als oefenomgeving. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerponderzoek Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Wil Baars Wiskunde Differentiëren naar niveau met behulp van ICT als oefenomgeving Differentiëren naar leerlingniveau

Nadere informatie

Doelgerichte leestrainingen voor beter tekstbegrip Onderwerp Leesvaardigheid Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Doelgerichte leestrainingen voor beter tekstbegrip Onderwerp Leesvaardigheid Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur Margarita Gulian Vakgebied Spaans Titel Doelgerichte leestrainingen voor beter tekstbegrip Onderwerp Leesvaardigheid Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerponderzoek Naam auteur Mariëlle Kruithof Vakgebied Wiskunde Titel Onderwerp Opleiding Het toewijzingsprobleem, een kijkje in de wiskunde buiten de middelbare school. Het behandelen van de Hongaarse

Nadere informatie

ONTWERP ONDERZOEK PAPER 3

ONTWERP ONDERZOEK PAPER 3 ONTWERP ONDERZOEK PAPER 3 Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Gerwin Grolleman Algemene Economie Een eerste stap naar zelfstandig leren motivatie Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit

Nadere informatie

Contextgericht leren: leren met behulp van je eigen onderneming

Contextgericht leren: leren met behulp van je eigen onderneming Contextgericht leren: leren met behulp van je eigen onderneming PAPER 5 Evaluatie Naam: Luuk Schoenmakers Vakgebied: Management & Organisatie Titel: Contextgericht leren: leren met behulp van je eigen

Nadere informatie

Profielproduct-2- -Verantwoording-!

Profielproduct-2- -Verantwoording-! 1 Profielproduct-2- -Verantwoording- Naamauteurs) F.J.Kuiper Vakgebied Aardrijkskunde Onderwerp HetzichtbaarmakenvanhethogereordedenkenindevwoC bovenbouwbijhetvakaardrijkskunde. Opleiding InterfacultaireLerarenopleidingen,UniversiteitvanAmsterdam

Nadere informatie

Het einde kroont het werk? Nut en noodzaak van nabespreken bij klaslokaalexperimenten. Paper 3.

Het einde kroont het werk? Nut en noodzaak van nabespreken bij klaslokaalexperimenten. Paper 3. ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Erwin Udo MSc. Vakgebied Economie Titel Het einde kroont het werk? Nut en noodzaak van nabespreken bij klaslokaalexperimenten. Paper 3. Onderwerp Experimenten Opleiding Interfacultaire

Nadere informatie

6,9. Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde HFD 1 1. Schaalniveaus

6,9. Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde HFD 1 1. Schaalniveaus Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september 2016 6,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs HFD 1 1 Schaalniveaus Inzoomen: Dichter naar het aardoppervlak, details worden

Nadere informatie

Ontwerponderzoek Paper 4 Uitvoering Samenvatting Lessenserie Dataverzameling

Ontwerponderzoek Paper 4 Uitvoering Samenvatting Lessenserie Dataverzameling ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Sarah Schouten, MA Vakgebied CKV Titel Het Actief en Affectief Toepassen van Kunsttheoretische Kennis op Verschillende Nieuwe Voorbeelden in de Kunst Onderwerp Het toepassen

Nadere informatie

Probleembeschrijving

Probleembeschrijving Naam auteur(s) Ir. N.C.Veerman Vakgebied Wiskunde Titel Motivatieproblemen in het volwassenonderwijs Onderwerp Het verhogen van de motivatie van leerlingen door eigen materiaal in te zetten. Opleiding

Nadere informatie

Ontwerprapport. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Algebra, Variabelen, Algebraïseren, Formaliseren, Modelleren

Ontwerprapport. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Algebra, Variabelen, Algebraïseren, Formaliseren, Modelleren Ontwerprapport Naam auteur(s) H.E. Spreeuw, drs. Vakgebied Wiskunde Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Leren modelleren Algebra Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

Laan, van der E.J.C. (2012), Nominaal en reëel? Dat is al snel teveel., Amsterdam: Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Laan, van der E.J.C. (2012), Nominaal en reëel? Dat is al snel teveel., Amsterdam: Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur E.J.C. van der Laan Vakgebied Algemene Economie Titel Nominaal en reëel? Dat is al snel teveel. Meer grip op abstracte economische begrippen met behulp van taalgericht vakonderwijs. Ontwerpen

Nadere informatie

Schrijfvaardigheid bij vergelijkende geografische vragen. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Schrijfvaardigheid bij vergelijkende geografische vragen. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerprapport Naam auteur(s) Vakgebied Ivar Drost Aardrijkskunde Titel Ontwerponderzoek: Herkansing Paper 3 Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Schrijfvaardigheid bij vergelijkende geografische

Nadere informatie

Het Socratisch Gesprek als methode voor kritisch denken

Het Socratisch Gesprek als methode voor kritisch denken Ontwerponderzoek Paper 2 Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie I.F. Hazewindus, drs. Filosofie Het Socratisch Gesprek als methode voor

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Iris Hoogendoorn 5617596 Schoolvak Nederlands Ontwerponderzoek paper 4: uitvoering Ontwerprapport Naam auteur(s) I. Hoogendoorn, MA Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische

Nadere informatie

Leerlingbegeleiding ADD: wat helpt volgens de leerlingen zelf?

Leerlingbegeleiding ADD: wat helpt volgens de leerlingen zelf? PROFIELPRODUCT 2 - ABSTRACT Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Profiel Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie Studentnummer Begeleider(s) Beoordelaar(s) indien bekend

Nadere informatie

Ontwerponderzoek Paper 3 Onderzoeksinstrumenten

Ontwerponderzoek Paper 3 Onderzoeksinstrumenten Ontwerponderzoek Paper 3 Onderzoeksinstrumenten Student Graziella de Guytenaere (studentnummer: 0409170) Docenten Abdul A. Rezaei Vakdidacticus Jannet P. van Drie Onderwijskundige Femke Boesenkool - Onderwijskundige

Nadere informatie

Paper 1: Ontwerprapport. Management & Organisatie

Paper 1: Ontwerprapport. Management & Organisatie Paper 1: Ontwerprapport Naam auteur L. A. Molijn MSc. Vakgebied Management & Organisatie Titel Geld & Rente Onderwerp Enkelvoudige & Samengestelde interest Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen,

Nadere informatie

Ten noorden van de evenaar ligt het noordelijk halfrond. Ten zuiden daarvan het zuidelijk halfrond.

Ten noorden van de evenaar ligt het noordelijk halfrond. Ten zuiden daarvan het zuidelijk halfrond. Rekenen aan de aarde Introductie Bij het vak aardrijkskunde wordt de aarde bestudeerd. De aarde is een bol. Om te bepalen waar je je op deze bol bevindt zijn denkbeeldige lijnen over de aarde getrokken,

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam PAPER 3 (herkansing) Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Ontwerprapport Daniëlle Griep Algemene Economie Werken zal je! Context-concept Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam PAPER 1 Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Ontwerprapport Daniëlle Griep Algemene Economie Werken zal je! Context-concept Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

Opstellen van economische oorzaakgevolg relaties. Verbeteren van vaardigheden met betrekking tot het oplossen van oorzaakgevolg vragen

Opstellen van economische oorzaakgevolg relaties. Verbeteren van vaardigheden met betrekking tot het oplossen van oorzaakgevolg vragen Naam auteur Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie V.M.F. de Haan, MSc Algemene Economie Opstellen van economische oorzaakgevolg relaties Verbeteren van

Nadere informatie

Modelleren en visualiseren

Modelleren en visualiseren Modelleren en visualiseren Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Dr. W. Weymiens (Wolf) Natuurkunde Modelleren en visualiseren Modelleren en voorkennis Interfacultaire

Nadere informatie

Paper 3. Onderzoeksinstrumenten

Paper 3. Onderzoeksinstrumenten Paper 3 Onderzoeksinstrumenten Naam auteur Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Eva Lems Biologie Doelgroep Havo 3 Sleuteltermen Bibliografische referentie Studentnummer 1058509 Begeleider(s) Beoordelaar(s)

Nadere informatie

Geschiedenis: nadenken over vragen Ontwerpplan 3

Geschiedenis: nadenken over vragen Ontwerpplan 3 Geschiedenis: nadenken over vragen Ontwerpplan 3 Naam auteur(s) Drs Krijn Hoogendorp, M.Sc. Vakgebied Geschiedenis Titel Nadenken over vragen Onderwerp Het juist beantwoorden van toetsvragen Opleiding

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Gegevens voorblad OntwerpOnderzoek Paper 3 Naam auteur(s) Drs. N. Kuijper Vakgebied Wiskunde Titel Onderwerp Opleiding Digitale bijles voor wiskunde in klas 3HAVO Kan digitale bijles met behulp van www.slimleren.nl

Nadere informatie

Aardrijkskunde gaat over gebieden. Een gebied of regio is een stuk van het aardoppervlak.

Aardrijkskunde gaat over gebieden. Een gebied of regio is een stuk van het aardoppervlak. Boekverslag door Mark 1257 woorden 13 februari 2015 3.8 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo H1: Wat is aardrijkskunde B1 Op de wereld zijn grote verschillen, bijvoorbeeld in een woestijn

Nadere informatie

J. Bruin, MSc. in Marketing ( ) Management & Organisatie Havo 4, Lyceum aan Zee te Den Helder

J. Bruin, MSc. in Marketing ( ) Management & Organisatie Havo 4, Lyceum aan Zee te Den Helder J. Bruin, MSc. in Marketing (10201653) Management & Organisatie Havo 4, Lyceum aan Zee te Den Helder Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Begeleiders: 1 dhr. drs. W.A.M. van Kleef

Nadere informatie

PROFIELPRODUCT - VERANTWOORDING

PROFIELPRODUCT - VERANTWOORDING PROFIELPRODUCT - VERANTWOORDING Naam auteur(s) Hofstee, R.H. MSc of Economics Vakgebied Algemene Economie Titel Vakgroepwerkplan Open Schoolgemeenschap Bijlmer Economie (3 H/V) Onderwerp Leerplan Profiel

Nadere informatie

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA

Kwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA Expertisecentrum Kunsttheorie www.expertisecentrum-kunsttheorie.nl. Kwartet Hofcultuur Middels deze opdracht vatten de leerlingen eerst voor henzelf een aantal belangrijke aspecten omtrent de kunst en

Nadere informatie

Ontwerponderzoek Paper 1: definitiefase

Ontwerponderzoek Paper 1: definitiefase Denkstappen maken bij het werken met vergelijkingen Ontwerponderzoek Paper 1: definitiefase Naam auteur Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Dickens van der Werff, ir Wiskunde Denkstappen

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen M.J.D. van den Bosch- Knip, Ir RBA Wiskunde Beschrijvende statistiek in 4Havo beschrijvende statistiek Interfacultaire Lerarenopleidingen,

Nadere informatie

UITVOERING ONTWERP PAPER 4

UITVOERING ONTWERP PAPER 4 UITVOERING ONTWERP PAPER 4 Naam auteur Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Marianne Rosenberg Frans Le cinéma: ça donne envie d apprendre le français Verhoging van motivatie door leeractiviteiten

Nadere informatie

Paradoxen in de Relativiteitstheorie

Paradoxen in de Relativiteitstheorie Paradoxen in de Relativiteitstheorie Ontwerponderzoek naar het aanleren van relativistisch redeneren Natuurkunde, 5 VWO Paper 3: Onderzoeksopzet Auteur: Erik Min (studentnummer 10795170) Begeleiders: Peter

Nadere informatie

Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Ontwerprapport Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen B.M. Deben Biologie Apenkoppen Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Esther Geuens Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: aardrijkskunde- biologie Stagebegeleider

Nadere informatie

Ontwerponderzoek Janneke Metselaar Vak: Aardrijkskunde ILO - Universiteit van Amsterdam 4 april 2013

Ontwerponderzoek Janneke Metselaar Vak: Aardrijkskunde ILO - Universiteit van Amsterdam 4 april 2013 Ontwerponderzoek Janneke Metselaar - 10367705 Paper 2 Vak: Aardrijkskunde ILO - Universiteit van Amsterdam 4 april 2013 Gebruik van de laptop tijdens de Aardrijkskundeles Inhoud pagina Inleiding... 1 Onderzoeksmethodiek:

Nadere informatie

Evelien Engele, Demy Olijhoek en Eelco Vijzelaar. Nederlands, Maatschappijleer en Scheikunde

Evelien Engele, Demy Olijhoek en Eelco Vijzelaar. Nederlands, Maatschappijleer en Scheikunde Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Profiel Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie Evelien Engele, Demy Olijhoek en Eelco Vijzelaar Nederlands, Maatschappijleer en Scheikunde

Nadere informatie

Titel Stap voor stap de inkomstenbelasting berekenen. P1. Loon- en inkomstenbelasting. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Titel Stap voor stap de inkomstenbelasting berekenen. P1. Loon- en inkomstenbelasting. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Auteur: Hofstee, Rémon (R.H.) Vakgebied Algemene Economie Titel Stap voor stap de inkomstenbelasting berekenen. P1. Onderwerp Opleiding Loon- en inkomstenbelasting Doelgroep VMBO- GTL, leerjaar 4 Sleuteltermen

Nadere informatie

Motivatie verhogen door activerende leertaken en het vergroten van de leerlingbetrokkenheid

Motivatie verhogen door activerende leertaken en het vergroten van de leerlingbetrokkenheid Motivatie verhogen door activerende leertaken en het vergroten van de leerlingbetrokkenheid Sleuteltermen: Motivatie, activerend, betrokkenheid, Ontwerponderzoek Paper 1+2+3 24 maart 2015 Vakgebied Natuurkunde

Nadere informatie

Contextgerichte aanpak bij het onderwerp rechtsvormen. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Contextgerichte aanpak bij het onderwerp rechtsvormen. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Ronald Kuijper Vakgebied M&O Titel Rechtsvormen in context. Onderwerp Contextgerichte aanpak bij het onderwerp rechtsvormen. Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen,

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. natuurkundeonderwijs, motivatie, differentiatie, flipping the classroom

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. natuurkundeonderwijs, motivatie, differentiatie, flipping the classroom ONTWERPONDERZOEK; PAPER 3 Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Drs. R.K.A.M. Mallant natuurkunde Flipping my Classroom Differentiatie ter bevordering van motivatie Interfacultaire Lerarenopleidingen,

Nadere informatie

ACTIEF LEREN DOOR SAMENWERKEN

ACTIEF LEREN DOOR SAMENWERKEN ACTIEF LEREN DOOR SAMENWERKEN Naam auteur C.H. de Vries van der Goot Vakgebied Management & Organisatie Titel Actief leren door samenwerken Onderwerp Hypothecaire lening en belastingvoordeel Opleiding

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Lene Wuyts Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde/Biologie Stagebegeleider

Nadere informatie

Contextgericht leren: leren met behulp van je eigen onderneming

Contextgericht leren: leren met behulp van je eigen onderneming Contextgericht leren: leren met behulp van je eigen onderneming PAPER 3 - ONDERZOEKSINSTRUMENTEN Naam: Luuk Schoenmakers Vakgebied: Management & Organisatie Titel: Contextgericht leren: leren met behulp

Nadere informatie

Profiel Product Verantwoording. LOB (Loopbaan oriëntatie en begeleiding) Leraren Opleiding. Management & Organisatie

Profiel Product Verantwoording. LOB (Loopbaan oriëntatie en begeleiding) Leraren Opleiding. Management & Organisatie Opdracht: Profiel Product Verantwoording LOB (Loopbaan oriëntatie en begeleiding) Leraren Opleiding Management & Organisatie Naam auteur(s) Vakgebied Bart Deelen M&O Student nr 10761799 Titel Onderwerp

Nadere informatie

Niet-euclidische meetkunde. Les 3 Meetkunde op de bol

Niet-euclidische meetkunde. Les 3 Meetkunde op de bol Niet-euclidische meetkunde Les 3 Meetkunde op de bol (Deze les sluit aan bij de paragrafen 2.1 en 2.2 van de tekst Niet-Euclidische meetkunde van de Wageningse Methode) Kun je het vijfde postulaat afleiden

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur(s) Nijenhuis, N Vakgebied Natuurkunde Titel Wiskunde bij Natuurkunde: de afgeleide Onderwerp Wiskunde natuurkunde transfer Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

De Taxonomie van Bloom Toelichting

De Taxonomie van Bloom Toelichting De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog

Nadere informatie

Wat heeft het allemaal met elkaar te maken? De gesteentekringloop & systeem denken in 2 vwo.

Wat heeft het allemaal met elkaar te maken? De gesteentekringloop & systeem denken in 2 vwo. Ontwerponderzoek: Paper 3- Onderzoeksinstrumenten Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie Tessa van Mechelen, MSc. Aardrijkskunde Wat

Nadere informatie

Viens mon pote, on se casse! Le français oral en classe ONTWERPONDERZOEK

Viens mon pote, on se casse! Le français oral en classe ONTWERPONDERZOEK Viens mon pote, on se casse! Le français oral en classe ONTWERPONDERZOEK Naam auteur Elwira Skapska-Wellen Vakgebied Frans Titel Viens mon pote, on se casse! Onderwerp Gespreksvaardigheid Frans Opleiding

Nadere informatie

Literatuurgeschiedenis, middeleeuwen, belevingswereld, expertmethode, thematische benadering, integrale benadering

Literatuurgeschiedenis, middeleeuwen, belevingswereld, expertmethode, thematische benadering, integrale benadering Pagina 1 van 5 Paper 4 Ontwerprapport Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie Hees, W. van MA Nederlands Van dichten comt mi cleine bate:

Nadere informatie

DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen M.J.D. van den Bosch- Knip, Ir RBA Wiskunde DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO beschrijvende statistiek

Nadere informatie

Ontwerp onderzoek. Probleem beschrijving. Probleemanalyse. Karen Werter, Lesonderwerp: Sparen en lenen

Ontwerp onderzoek. Probleem beschrijving. Probleemanalyse. Karen Werter, Lesonderwerp: Sparen en lenen Ontwerp onderzoek Lesonderwerp: Sparen en lenen Probleem beschrijving In de eerste economie les die de leerlingen in de derde klas hadden heb ik het woord economie op het bord geschreven en door middel

Nadere informatie

Hoe Anna ben jij? Lyceum. @anna

Hoe Anna ben jij? Lyceum. @anna Hoe Anna ben jij? Lyceum @anna Wij zijn Anna Welkom @anna Lyceum Op de basisschool vind je leren leuk. Ja toch? Je haalt goede cijfers en bent nieuwsgierig. Je wilt vast doorleren, in het Hoger Beroepsonderwijs

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Informatiebrochure

Informatiebrochure Informatiebrochure 02 11 2017 Onderwijsvisie Strabrecht College Reguliere brugklas, onderwijsconcept ST-uren Onderwijs met ST-uren Verschillen serieus nemen Strabrechtklas, onderwijsconcept Kunskapsskolan

Nadere informatie

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft

Nadere informatie

Taxanomie van Bloom en de kunst van het vragen stellen. Anouk Mulder verschil in talent

Taxanomie van Bloom en de kunst van het vragen stellen. Anouk Mulder verschil in talent Onthouden Kunnen ophalen van specifieke informatie, variërend van feiten tot complete theorieën Opslaan en ophalen van informatie (herkennen) Kennis van data, gebeurtenissen, plaatsen Kennis van belangrijkste

Nadere informatie

Onderzoeksvraag Uitkomst

Onderzoeksvraag Uitkomst Hoe doe je onderzoek? Hoewel er veel leuke boeken zijn geschreven over het doen van onderzoek (zie voor een lijstje de pdf op deze site) leer je onderzoeken niet uit een boekje! Als je onderzoek wilt doen

Nadere informatie

Praktijkgericht onderwijs.

Praktijkgericht onderwijs. Praktijkgericht onderwijs. Paper 1 - Ontwerpplan Naam: Alexandra van Bon Studentnummer: 10409335 Vak: Management & Organisatie Titel: Praktijkgericht onderwijs. Onderwerp: Door contextgericht onderwijs

Nadere informatie

ONTWERPRAPPORT PAPER 5

ONTWERPRAPPORT PAPER 5 ONTWERPRAPPORT PAPER 5 VRAGEN BEANTWOORDEN AAN DE HAND VAN EEN STAPPENPLAN Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Anneloes Leijenhorst, MSc. M&O Vragen beantwoorden

Nadere informatie

Stoeien met Statistiek

Stoeien met Statistiek Stoeien met Statistiek Havo 4: Statistiek op grote datasets 2 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie... 4 Docentenhandleiding... 5 Inleiding voor leerlingen... 6 Opdracht 1... 7 Opdracht 2... 8 Opdracht 3...

Nadere informatie

Ontwerprapport: Paper 5: Evaluatie

Ontwerprapport: Paper 5: Evaluatie Ontwerprapport: Paper 5: Evaluatie Naam auteur(s) Sam Verheijen, MSc Vakgebied Titel Onderwerp Aardrijkskunde Leuk en goed: De motivatie verhogen zonder dat de leerresultaten achter blijven. Verhoging

Nadere informatie

Rijke Lessen. zetten je aan het denken. Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag

Rijke Lessen. zetten je aan het denken. Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag Rijke Lessen zetten je aan het denken Minka Dumont 2009 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag Onthouden Kunnen ophalen

Nadere informatie

Evaluatieonderzoek workshop Nieuws van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid

Evaluatieonderzoek workshop Nieuws van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid Evaluatieonderzoek workshop Nieuws van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid Verwachting, waardering en leerwinst van de Workshop Nieuws Laura Gil Castillo en Eva Mulder, januari 2009 Universiteit

Nadere informatie

Schrijfstrategie, woordroos, Frans, motivatie, feedback.

Schrijfstrategie, woordroos, Frans, motivatie, feedback. Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie Drs. C.A. Dekker-Kos Frans Paper 3 Betere voorbereiding voor minder fouten bij schrijfopdrachten

Nadere informatie

VOORBLAD BIJ BIJLAGE 2 PROFIELPRODUCT

VOORBLAD BIJ BIJLAGE 2 PROFIELPRODUCT VOORBLAD BIJ BIJLAGE 2 PROFIELPRODUCT Naam auteur(s) E. van der Made Vakgebied Frans Titel Leerlijn onderbouw h/v Frans, Duits, Spaans. Schooljaar 2015-2016. Onderwerp Een leerlijn voor de talen Frans,

Nadere informatie

KWANTITATIEVE GEGEVENS OPBRENGSTBEVRAGING 2012 SPECIAAL ONDERWIJS EN VOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS

KWANTITATIEVE GEGEVENS OPBRENGSTBEVRAGING 2012 SPECIAAL ONDERWIJS EN VOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS KWANTITATIEVE GEGEVENS OPBRENGSTBEVRAGING 2012 SPECIAAL ONDERWIJS EN VOORTGEZET SPECIAAL ONDERWIJS Utrecht, juni 2013 Inhoud 1 Kort verblijf 4 2 Deel I - Speciaal onderwijs 5 2.1 Uitstroom 5 2.2 IQ van

Nadere informatie

Vaardigheden - Enquête HV12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Vaardigheden - Enquête HV12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52705 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Ontwerponderzoek paper 1 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

Ontwerponderzoek paper 1 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Ontwerponderzoek paper 1 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde

Nadere informatie

Controlevragen - Voorbeeld aardrijkskunde

Controlevragen - Voorbeeld aardrijkskunde Voorbeeld aardrijkskunde Leerlingen kennen de betekenis van de termen die bij het gebruik van atlaskaarten nodig zijn: Noorderbreedte, Zuiderbreedte, Noordelijk en Zuidelijk Halfrond, de Evenaar, Noordpool

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Profiel Opleiding B.P. Verhagen, MA Kunstgeschiedenis/CKV/KuA Profielproduct Erfgoedprogramma Cultuur en Erfgoed Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit

Nadere informatie