Commissie voor Cultuur en Samenleving

Transcriptie

1 Griffie Commissie voor Cultuur en Samenleving Datum commissievergadering : 5 oktober 2012 Document nummer : Behandelend ambtenaar : J. Mulder Directie/bureau : Sociale en Culturele Ontwikkeling/ Bureau Cultuur Nummer commissiestuk : CS-0074 Datum : 18 september 2012 Bijlagen : 1 Onderwerp: Infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant Voorstel van GS aan PS: X Ter bespreking in het kader van uw vertegenwoordigende rol X kaderstellende rol controlerende rol Europa paragraaf Nee Opmerkingen van het Presidium/Griffie: In de vergadering van uw commissie van 14 september 2012 heeft gedeputeerde Van Haaften u gemeld, het visie traject cultuur waaronder infrastructuur podiumkunsten, met u te willen bespreken. U hebt ingestemd met agendering van de notitie Infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant en in meerderheid gekozen voor agendering op 5 oktober Griffier van Provinciale Staten, namens deze, mevrouw W.J.M. van de Wiel Bijlage: 1. Verdeling subsidies door GS, besluit d.d. 19 september 2012.

2 Notitie ten behoeve van de Commissie voor Cultuur en Samenleving Inleiding Via de subsidieregeling Infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant is in de provinciale begroting 11,4 miljoen subsidie beschikbaar gesteld voor professionele podiumkunsten in Brabant. Dit is aanzienlijk minder dan er in de voorgaande periode beschikbaar was. In combinatie met de bezuinigingen bij het Rijk, Fonds Podiumkunsten (FPK) en gemeenten heeft dit tot gevolg dat onze culturele infrastructuur onder druk staat. Bij de Voorjaarsnota (VJN) hebben Provinciale Staten voor de periode in totaal 6 miljoen. extra beschikbaar gesteld om: in Brabant een gezonde culturele basisinfrastructuur te behouden; met impulsgelden het culturele veld de mogelijkheid te bieden zich te versterken door geld van derden aan te trekken, het publieksbereik te vergroten en ruimte te bieden voor nieuwe gezelschappen en talenten. Tegelijkertijd heeft u het College bij motie (M19) verzocht om: Snel maar uiterlijk 1 januari 2013 te komen tot een overkoepelende visie op de gehele toekomstige, culturele infrastructuur in Noord-Brabant waarin ook de positie van individuen, individuele instellingen en evenementen is aangeduid. Deze visie zal de basis vormen voor besluiten over aanwending van de door PS in de VJN 2012 beschikbaar gestelde impulsgelden. In deze notitie vragen wij u: 1. kennis te nemen van de verdeling van de reguliere subsidiegelden binnen de subsidieregeling Infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant ; 2. in te stemmen met de in deze notitie geschetste aanpak om de door uw Staten bij de VJN 2012 beschikbaar gestelde impulsgelden van in totaal 6 miljoen in te zetten voor de ontwikkellijnen kleinschalige infrastructuur, infrastructuur beeldcultuur en ontwikkeling en innovatie (zie hoofdstuk 6). Leeswijzer Hoofdstuk 1 gaat in op de visie op cultuur zoals deze in de Agenda van Brabant is vastgesteld. Om deze visie handen en voeten te geven zijn een aantal trajecten gestart. Hierover wordt u geïnformeerd in hoofdstuk 2. Hoofdstuk 3 beschrijft de ontwikkeling van de Cultuuragenda van Brabant, als overkoepelende visie. Het college wil u informeren over de stand van zaken na verdeling van de reguliere provinciale middelen binnen Subsidieregeling professionele kunsten Noord-Brabant Op basis hiervan tonen wij u de weersverwachting voor professionele Brabantse culturele instellingen en worden de knelpunten in de culturele infrastructuur zichtbaar (hoofdstuk 4). Bij de verdere uitwerking wil het College dan ook het veld betrekken bij het optimaal inzetten van de impulsgelden uit de VJN. Hoofdstuk 5 gaat daar op in. Hoofdstuk 6 geeft een indicatie voor de financiële inzet van de extra middelen. 1. Visie volgend uit de Agenda van Brabant: Cultuur als kerntaak In 2010 hebben Provinciale Staten in de Agenda van Brabant geconstateerd dat onze welvaart niet vanzelf blijft groeien. Brabant moet vernieuwen. Op zijn Brabants, met oog voor sociale en ecologische waarden. U heeft op dat moment vastgesteld dat de belangrijkste taak van de provincie is om met ruimtelijk-economisch en cultureel beleid de randvoorwaarden te creëren waarmee Brabant kan uitblinken als Europese kennisregio. 2/11

3 De Provincie werkt aan een sociale, gezonde en veilige leefomgeving. Cultuur is daarbij van groot belang. Het zorgt voor verbinding, ontspanning, inspiratie, zelfreflectie en relativering. We willen een levendig cultureel klimaat voor alle Brabanders. We willen een omgeving waarin innovatie en creativiteit goed gedijen, omdat deze kwalificaties van belang zijn bij de ambitie om topkennis- en innovatieregio te zijn en blijven. Ook daarvoor is cultuur van belang. In het verlengde hiervan is cultuur benoemd tot een kerntaak van de provincie. Via verschillende beleidslijnen geven wij hier vorm aan; de Koepelnota Cultuur is ons vigerend beleidsplan, en recent hebben wij ons beleid op deelterreinen reeds geactualiseerd (onder andere het Uitvoeringsprogramma Erfgoed is in februari 2012 vastgesteld en op 23 september 2011 de uitgangspunten voor het beleid t.a.v. de professionele kunsten). Verder hebben we de ambitie om culturele hoofdstad van Europa te worden (2018Eindhoven Brabant), werken we aan het behoud, herontwikkeling van grootschalige cultuurhistorische complexen en bereiden we nieuw beleid voor voor de ondersteuning van cultuurparticipatie en -educatie 2. Verschillende (ontwikkel)trajecten Ten tijde van het vaststellen van de Agenda van Brabant dienden zich forse rijksbezuinigingen op cultuur aan. Inmiddels wordt steeds duidelijker dat deze grote impact hebben op Brabantse culturele instellingen. In antwoord op deze recente ontwikkelingen is een aantal trajecten ingezet om de positieve bijdrage van de culturele infrastructuur aan het woon- en werkklimaat in Brabant voor de toekomst te waarborgen. a. op dit moment wordt een overkoepelende visie op cultuur voorbereid. Met deze Cultuuragenda van Brabant (zie hoofdstuk 3) wordt een vertaling gegeven van de ambities van de Agenda van Brabant en de relatie die het provinciale cultuurbeleid heeft met economie en ruimte. Deze Cultuuragenda omvat ook een visie op participatie en cultuureducatie, de rol van de provincie op het vlak van amateurkunst en de samenhang tussen podiumcultuur, beeldcultuur en erfgoed. De Cultuuragenda is momenteel nog werk in uitvoering. Op 19 september vindt hierover met het culturele veld een rondetafelgesprek plaats. De Cultuuragenda wordt u ter bespreking aangereikt in het vierde kwartaal van Hoofdstuk 3 gaat kort in op de Cultuuragenda. b. Voor de periode is, in afstemming met diverse partners in het veld, de Subsidieregeling Infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant vastgesteld om een nieuwe opbouw van de professionele podiumkunsten te realiseren. In plaats van te investeren in individuele instellingen en makers, staat nu de complete functieketen centraal. Met deze subsidieregeling wordt in totaal 11,4 miljoen subsidie voor de periode beschikbaar gesteld voor onze podiumcultuur. De provinciale Adviescommissie Kunsten heeft het College over deze verdeling geadviseerd. De door u vastgestelde uitgangspunten (Statenbesluit 48/11 Uitgangspunten beleid infrastructuur podiumkunsten en beeldend & multimedia) zijn daarbij leidend geweest. c. Provinciale Staten hebben bij de behandeling van de Voorjaarsnota (VJN) de zorg uitgesproken over de gevolgen van bezuinigingen voor de cultuursector. In het licht van de provinciale kerntaak cultuur binnen de Agenda van Brabant is er door uw Staten voor in totaal 6 miljoen extra beschikbaar gesteld. Ook is bij de VJN in totaal 8,- miljoen beschikbaar gesteld voor Het Brabants Orkest. Tijdens de VJN bespreking is aangegeven dat deze middelen moeten worden ingezet voor de zichtbare transitie van de culturele infrastructuur. In voorliggend voorstel is dat een uitgangspunt. 3/11

4 3. Cultuuragenda van Brabant: onze overkoepelende visie tot een gezamenlijke transitie De Cultuuragenda van Brabant is een agenda met een lange termijn perspectief, niet bedoeld om met ingang van morgen staand (vaak zelfs recent vastgesteld) cultuurbeleid te vervangen. De status quo is het vertrekpunt voor een toekomstgericht ontwikkeltraject. De Cultuuragenda verbindt cultuur aan de Agenda van Brabant en vormt het kader van waaruit het mogelijk wordt om te focussen. De Cultuuragenda is een kompas dat er voor moet zorgen dat er samenhang komt in het cultuurbeleid van de verschillende overheidslagen, waardoor we samen een robuuste en toonaangevende culturele sector in Brabant realiseren. In de Cultuuragenda worden drie domeinen onderscheiden: beeldcultuur, podiumcultuur en erfgoed. Binnen deze drie domeinen staan twee begrippen centraal: transitie en samenwerking. Transitie is nodig om te komen tot een robuuste culturele sector. Elementen die daarbij van belang zijn: meer focus; meer ondernemerschap en nieuwe publiek-private samenwerkingen (partnerships); een culturele sector die zich verbonden weet met de samenleving; een sector die beter georganiseerd is op basis van vraag-en-aanbod. Samenwerking met culturele organisaties, onze partner-overheden, onderwijs, steuninstellingen en bedrijven, zodat de ambities door alle stakeholders worden (h)erkend en gedeeld, want alleen dan is er sprake van een Cultuuragenda van Brabant die doorwerkt op alle gewenste niveaus en die leidt tot samenhang en synergie. De Cultuuragenda van Brabant is vanwege deze samenwerking geen eenzijdige verantwoordelijkheid van de provincie. De transitieopgave waar de culturele sector voor staat is primair een opdracht die de sector zelf moet vormgeven. Gelet op het belang dat de provincie toekent aan de aanwezigheid en kwaliteit van cultuur willen we graag samen optrekken. Wij vragen tijd en ruimte voor dit interactieve proces. Cultuuragenda is: een kompas en een werkwijze; een interactief proces waarbij wordt gekeken waar we op de lange termijn naar toe willen en de stakeholders worden uitgenodigd om elk hun rol te pakken; richtinggevend voor cultuurbeleid in de regio en organiseert daardoor samenhang en synergie; een stimulus voor de transitie van de culturele sector. De Cultuuragenda van Brabant zal in het vierde kwartaal van 2012 ter bespreking worden aangeboden. 4. Uitwerking deelvisie voor de Infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant De culturele infrastructuur is geen model waarin precies is vastgelegd wat er wel of niet onderdeel van is. Het is ook geen fysieke infrastructuur van gebouwen. De professionele culturele infrastructuur is een dynamisch netwerk van culturele activiteiten en instellingen, waarbij soms instellingen verdwijnen, maar soms ook nieuwe ontstaan. Dit netwerk staat garant voor de ontwikkeling en uitvoering van diverse over Brabant gespreide culturele activiteiten die plaatsvinden in de samenleving. Deze activiteiten zijn beschreven als de functies: (talent)ontwikkeling (werkplaatsen, onderwijs en scholing); productie (bijvoorbeeld gezelschappen en festivals); presentatie (door podia, festivals en musea). 4/11

5 Op deze onderdelen van de keten hebben we in de provinciale regeling voorwaarden gesteld waarmee de focus ligt op begeleiding van talenten, samenwerking, ondernemerschap en publieksbereik. Toelichting op de bijlage verdeling subsidies door GS d.d.19 september In de bijlage vind u een overzicht van de verdeling van de subsidies conform de de huidige regeling. Hiermee heeft u een beeld van de infrastructuur profesiionele kunsten op dit moment. In haar algemene advies Het culturele DNA van een eigengereide, innovatieve provincie schrijft de Adviescommissie Kunsten dat Noord-Brabant een levendig kunstenveld heeft dat innovatief, eigengereid en groot in kleinschaligheid is. De Adviescommissie Kunsten schrijft dit op basis van de ingediende aanvragen. Naast dit algemene advies aan PS, heeft de Adviescommissie Kunsten tevens haar adviezen uitgebracht aan GS over elk van de ingediende aanvragen. Deze adviezen van de Adviescommissie Kunsten zijn door GS gevolgd bij de verdeling van de reguliere subsidies. Gedeputeerde Staten zijn bevoegd om de adviezen al dan niet op te volgen en een zelfstandige afweging te maken op basis van de subsidieregeling. GS maken gebruik van deze bevoegdheid bij het toekennen van de subsidieaanvraag van het concours TROMP (zie nadere toelichting in de bijlage). Vanwege het grote belang van festivals voor de Brabantse culturele infrastructuur heeft GS ervoor gekozen om het niet ingezette plafond uit hoofdstuk 2 van de subsidieregeling over te hevelen naar hoofdstuk 3 voor grote festivals. Dit eveneens op grond van het advies van de Adviescommissie Kunsten. Met de verhoging van het plafond zijn twee positief beoordeelde plannen van festivals alsnog gehonoreerd (Festival Incubate en November Music). Met de verdeling van de reguliere middelen, de bezuinigingen vanuit het Rijk, het Fonds Podiumkunsten (FPK) en gemeenten worden diverse Brabantse instellingen direct getroffen. Sommige krijgen geen subsidie meer en anderen minder dan gevraagd. Dit is inherent aan de vierjarige subsidiesystematiek; ook bij eerdere vaststellingen van voorgaande podiumkunstenplannen was dit het geval. Het verschil met voorgaande podiumkunstenplan periodes is dat vanaf 2013 niet de instellingen centraal staan, maar de activiteiten die ze uitvoeren. In het onderstaande weerbericht zijn de grootste knelpunten die we na besluitvorming van het Rijk verwachten zichtbaar gemaakt. Er is voor de diverse instellingen die deze functies (kolom 1) uitvoeren aangegeven of hun situatie zonnig, bewolkt of als zwaar weer wordt ingeschat. Het betreft nadrukkelijk een verwachting, omdat de uiteindelijke gevolgen van de bezuinigingen door Rijk, FPK en gemeenten nu nog niet bekend zijn. In onze aanpak zoals we die in hoofdstuk 5 beschrijven is er ruimte om hierover met betreffende partijen in overleg te treden en indien mogelijk gezamenlijk tot oplossingen te komen. De knelpunten in de infrastructuur zijn in het schema aangeduid met een cijfer dat correspondeert met de toelichtende tekst in hoofdstuk 5. 5/11

6 Verwachte situatie van de professionele kunsten in 2013 Het schema is indicatief, niet uitputtend. De met een * aangeduide festivals zijn vaak op het terrein van meerdere sectoren actief. Situatie 2013 In cursief functies benoemd Talentontwikkeling op het gebied van dans en theater Het maken van dans- en theaterproducties Presentatie van dans en theater op podia en festivals Talentontwikkeling binnen de muziek Het maken van muziek Producties Presenteren van muziek op podia en festivals Zonnig Half Bewolkt Zwaar weer 1 - Het Zuidelijk Toneel (t) - Artemis (jongeren t) - TRASH (d) - De Stilte (jeugd d) - La Melis (d) - Matzer (T) - Playgrounds Festival* - Festival STRP* - Opera Zuid (jeugd) 1 - Opera Zuid - Ambiance Tracks - Cappella Pratensis - Nederlands Kamerkoor - November Music Festival - Festival Incubate * Talentontwikkeling in de beeldcultuur 1 Productie van beeldcultuur 3 Presentatie van beeldcultuur: tentoonstellingen en festivals - Productiehuis Brabant (t&d) - Festivals & podia: coproducties en programmering - Afslag Eindhoven (t) - HetPaarddatVliegt (jeugd t 4+) - Het Groote Hoofd (t) - ONS Theaterproducties (t) - United-C (d) - LeineRoebana (d) 5 - Tilburg Dansstad (d) - Festival Cement (t) - Theaterfestival Boulevard* - Muzieklab Brabant - Festivals & podia: coproducties en programmering - Individuele makers - Het Brabants Orkest 7 - Paul van Kemenade - Lunapark - November Music producties - Intern. Vocalisten Concours - Tromp Muziek Biënnale - Stranger than Paranoia - Storioni Festival - EKWC 3 - Kunstenaarsinitiatieven - Individuele makers - MU - Meerdere festivals* - Centra voor Beeldende Kunst (CBK) t = theater d = dans Nummers 1 t/m 7 verwijzen naar hoofdstuk 5 knelpunten en kansrijke ontwikkelingen - Danshuis Station Zuid (d) - Individuele Makers (t&d) 2 - Individuele Makers (t&d) - RAZ (d) - Panama Pictures (d) - Kostic (d) - Vloeistof (d) - Circo Circolo 4 - De Toonzaal producties - De Toonzaal festivals - Gipsy Festival - Festival Mundial 4 - Muziekpodia - NIAF 3 - Broedplaatsen - Fundament - Festivals Centra voor Beeldende Kunst (CBK): co-producties en programmering - Musea (MOTI) 6 6/11

7 5. Schets van knelpunten en kansrijke ontwikkelingen De afgelopen jaren is in Brabant (mede met landelijke middelen) een behoorlijke infrastructuur opgebouwd op het terrein van podium- en beeldcultuur. Per 2013 vallen overheidsmiddelen weg. Een deel van de infrastructuur gaat daardoor mogelijk verloren. Initiatieven stoppen of vertrekken, omdat ze onvoldoende middelen, tijd en ruimte krijgen om zich aan te passen. GS willen voorstellen om de middelen die beschikbaar gesteld zijn bij de VJN nadrukkelijk hierop in te zetten, zonder automatisch de gaten van het Rijk op te vangen. Met deze incidentele extra investeringen wordt de basis van de Brabantse infrastructuur geholpen om toekomstbestendig en robuust te worden. De gelden worden ingezet om de (subsidie) afhankelijkheid op termijn te verminderen door in te zetten op kansrijke ontwikkelingen. In de onderstaande punten wordt een toelichting op ieder knelpunt gegeven en kort ingegaan op kansrijke ontwikkelingen. De genoemde partners zullen in ieder geval betrokken worden bij de invulling en uitwerking. 1. Talentontwikkeling (Talent-)ontwikkeling in heel Nederland staat op de tocht door het terugvallen van inkomsten. Niet alleen de productiehuizen, maar ook podia en festivals worden hierdoor direct geraakt. Voor podia en festivals neemt de ruimte af voor de programmering van talentvolle makers en een duurzame publieksopbouw. Wij willen dit niet oplossen door nu op voorhand instellingen extra geld te geven, maar door samenwerking te zoeken met partners. Op het gebied van talentontwikkeling denken we hierbij o.a. aan de goede samenwerking tussen het Productiehuis Brabant en het Zuidelijk Toneel. Binnen de reguliere provinciale middelen is daar ruimte voor gereserveerd, maar mogelijk is dat niet voldoende voor een optimale samenwerking. Wij willen onderzoeken of andere financieringsvormen de focus op talentontwikkeling alsnog mogelijk maken. Hierover kunnen afspraken gemaakt worden met het genoemde Productiehuis en het Zuidelijk Toneel, maar ook zijn er contacten met investeerders als Triodos (Cultuur en Ondernemen) en de kunstvakopleidingen van Fontys en Avans. 2. De infrastructuur voor dans De invulling van de dans staat onder druk. Met het wegvallen van Danshuis Station Zuid in 2013 ontbreekt in Brabant een centrale plek, een netwerk en een krachtige artistieke dansvisie om de bestaande positie te behouden en versterken in de landelijke/internationale infrastructuur. Dit heeft grote invloed op het aantal makers in Brabant die hiermee hun danswerkplaats kwijt dreigen te raken. Inmiddels vinden er gesprekken plaats tussen Danshuis Station Zuid, de gemeente Tilburg, de RaboBank en een aantal Brabantse dansgezelschappen hoe de opgebouwde kennis in Brabant voor de toekomst bewaard en ingezet kan worden. Ook in Breda zijn ontwikkelingen waarbij de gemeente, Het Chassé Theater en het huisdansgezelschap LeineRoebana samen gaan werken. Om een goede aansluiting te hebben op het provinciaal cultuurbeleid kunnen gesprekken met deze partijen gevoerd worden over de invulling van dans in Brabant in de volle breedte. 7/11

8 3. De infrastructuur voor beeldcultuur Voor de activiteiten van werkplaatsen voor beeldcultuur zijn nog nauwelijks middelen beschikbaar. Werkplaatsen als het Europees keramisch werkcentrum (Ekwc) en Nederlands instituut voor animatie film (Niaf) zijn daardoor minder in staat om Brabant (inter)nationaal op de kaart te zetten. Deze instellingen leveren een belangrijke bijdrage aan de creatieve industrie, design en de media ontwikkelingen in Brabant. Bovendien neemt het vestigingsklimaat voor jong kunstenaarstalent snel af door het wegvallen van broedplaatsen, ateliers en artist-in-residence plaatsen. Het Ekwc is met meerdere werkplaatsen in overleg, om tot één gezamenlijke werkplaats te komen (werktitel: Europees Werkplaatsen Instituut) waar naast experiment, ontwikkeling en innovatie, ook aandacht wordt besteed aan publieksactiviteiten en educatie. In dit instituut versterken werkplaatsen van verschillende media binnen de beeldcultuur elkaar. Door zichtbaar te zijn speelt dit instituut een rol in de valorisatie van kunst en technieken en wordt zij aantrekkelijk voor financiers. Het instituut vormt een brug tussen kennis en innovatie, het publiek en de creatieve en commerciële industrie. Wij zien hier voor de provincie een rol om de samenwerking te bevorderen. Gezien de nadrukkelijke vraag om een geschikte locatie, is de koppeling met een van de grootschalige cultuurhistorische complexen wellicht mogelijk. Om een bredere oplossingsstrategie te ontwikkelen is het belangrijk om met het Ekwc, Niaf, maar ook de (inter)nationale tentoonstellingswerkplaatsen MU en Stichting Fundament in overleg te treden. 4. Beeldbepalende festivals voor Brabant Festivals zoals Mundial, Circo Circolo, Gipsy Festival, Boulevard en Storioni krijgen vanaf 2013 geen landelijke bijdragen meer en hun voortbestaan staat onder druk. Met het huidige beschikbare budget voor festivals kan een deel van de door de provinciale Adviescommissie Kunsten positief beoordeelde aanvragen niet worden gehonoreerd. Omdat de festivals vaak het eerste professionele podium zijn voor jonge makers, raakt dit de functies productie, presentatie én talentontwikkeling. Om voor de toekomst minder afhankelijk te zijn van subsidies, zijn festivals in een recent opgericht samenwerkingsverband ondernemend op zoek naar nieuwe middelen. Zo is een aanvraag voor een lening door Circo Circolo bij de Triodosbank ingediend. Deze aanvraag is echter ondanks een goed bedrijfsplan afgewezen. Reden was het ontbreken van onderpand. Het College wil gezamenlijk met betrokken partijen onderzoeken welke oplossingen hiervoor mogelijk zijn. Een borgstellingfonds zou hierbij een oplossing kunnen bieden. Hierover worden verkennende gesprekken gevoerd met het culturele veld, het Bkkc en Cultuur en Ondernemen (= landelijke instelling). 5. Kleinschalige infrastructuur Alle in niet Rijksgesubsidieerde instellingen zoals makers en gezelschappen vallen onder de zgn. kleinschalige infrastructuur. Met de reguliere provinciale middelen blijft deze infrastructuur in afgeslankte vorm overeind. Door de overvraag binnen de provinciale regeling valt een aantal relevante en positief beoordeelde gezelschappen in de kleinschalige infrastructuur buiten de boot. Belangrijke functies, zoals productie (jeugd)theater en dans binnen de keten dreigen uitgehold te worden. Ook bij de grotere gezelschappen en productiehuizen is voor veel makers geen plek meer. 8/11

9 Door een beperkt deel van de middelen uit de VJN ter matching aan te bieden, zijn we in staat een veelvoud aan middelen (voor relevante instellingen in Brabant) binnen te halen. Zo heeft het Fonds Podiumkunsten (FPK) een budget op de plank liggen voor het geval het (inter)nationale dansgezelschap LeineRoebana naar Brabant verhuist. Mogelijk zijn er ook andere instellingen waar dit op van toepassing is. Wij zullen hierover in gesprek gaan met het veld. 6. Musea (MOTI) Tijdens de behandeling in uw Staten is ook Museum of the Image in Breda (Moti) aan de orde geweest. Op dit moment heeft de provincie Noord-Brabant geen algemeen museumbeleid. Wij zijn voornemens om dit te betrekken bij onze overkoepelende visie op cultuur en te bepalen wat hierin onze provinciale rol is. Op het vlak van de cultuureducatie, kennisuitwisseling en soms zelfs werkplaatsfunctie, dragen musea bij aan de beeldcultuur in Brabant. Met gesprekspartners als Moti, Sms, Van Abbe, Audax Textielmuseum, Het Noord-Brabant museum en de Pont kan dit verder verkend worden. 7. Het Brabants Orkest (HBO) HBO werkt momenteel de samenwerking met het Limburgs Symfonie Orkest (LSO) uit. Zij hebben hiervoor een gezamenlijke aanvraag ingediend bij OCW, die positief beoordeeld is door de Raad voor Cultuur. In zijn conceptbegroting heeft het Orkest van Zuid-Nederland aangegeven dat het voor de komende vier jaar 8 miljoen van de provincie nodig heeft voor de vernieuwing en transitie. Onze uitgangspunten hebben wij reeds eerder met u gedeeld (CS-0059). Voorwaarden zijn dat het orkest goed in verbinding blijft met de amateurkunst en het culturele veld in Brabant, de educatieve taak goed blijft vervullen en het na de transitie vanaf 2016 zonder provinciale middelen kan voortbestaan. Op dit moment wordt gewerkt aan de voorbereiding om te komen tot een nieuwe organisatie van het Orkest van Zuid-Nederland. Deze zal naar verwachting eind september operationeel zijn. Op dat moment zal het College met het nieuwe orkest in overleg treden over de inzet van de gevraagde middelen en de operationalisering van onze voorwaarden. 6. Ontwikkellijnen voor de inzet van de impulsgelden VJN Gedeputeerde Staten vragen ruimte om bovenstaande knelpunten adequaat aan te pakken en stellen voor de volgende ontwikkellijnen in te zetten: 1. Kleinschalige infrastructuur & 2. Infrastructuur beeldcultuur In het licht van onze ambities binnen de Agenda van Brabant is een gezonde culturele infrastructuur noodzakelijk. De gaten die nu in de infrastructuur dreigen te vallen zijn onwenselijk. Dit vraagt dringend om een oplossing. Met de middelen uit de VJN wil het College deze infrastructurele knelpunten voor de komende vier jaar helpen oplossen. In onderstaand financieel schema staan de besproken knelpunten vermeld binnen de kleinschalige infrastructuur en de infrastructuur beeldcultuur. 2. Programmafonds voor ontwikkeling en innovatie Daarnaast wil het College de VJN-middelen inzetten via een gezamenlijk te vormen programmafonds. De middelen die hiervoor beschikbaar zijn worden ingezet om de bestaande infrastructuur te steunen in haar transitie naar een sterke toekomst, op zo n wijze dat dit aansluit bij de visie van de Cultuuragenda. 9/11

10 We willen geen subsidie in de traditionele zin van het woord, maar gaan samenwerkingsrelaties aan met partijen. We zijn niet dé subsidiegever, maar één van de partners in een project of voorstelling. Met name de vorm van een programmeringfonds heeft een multipliereffect, waardoor gelden van derden (investeerders) makkelijker aangetrokken kunnen worden. Om in aanmerking te komen voor een bijdrage uit het programmeringfonds, moeten initiatieven voldoen aan de criteria die centraal staan in de uitgangspunten die in september 2011 zijn vastgesteld door PS: duidelijke verbinding met de Brabantse infrastructuur; gericht op versterking van de functieketen (witte vlekken); maatschappelijke betekenis is aantoonbaar; samenwerking; experiment en vernieuwing wordt gestimuleerd; verplichte matching door derden; incidentele bijdrage gericht op een structureel bovenlokaal effect. Bovengenoemde dient als onderbouwing voor de indicatieve inzet van de VJN-middelen in de periode Kleinschalige infrastructuur Podiumcultuur Fijnmazigheid en matching landelijke middelen Aandachtpunten: 2 en 5 2. Infrastructuur Beeldcultuur Basale bovenlokale culturele infrastructuur 3. Programmafonds: Ontwikkeling & Innovatie Aandachtspunt 3 Wenselijke transitieproces en vliegwiel Aandachtspunten: 1 t/m , ,- 4 miljoen Wij vragen u: 1. kennis te nemen van de verdeling van de reguliere subsidiegelden binnen de subsidieregeling Infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant (zie bijlage); 2. in te stemmen met de in deze notitie geschetste aanpak om de door uw Staten bij de VJN 2012 beschikbaar gestelde impulsgelden van in totaal 6 miljoen in te zetten voor de ontwikkellijnen kleinschalige infrastructuur, infrastructuur beeldcultuur en ontwikkeling en innovatie. 7. Stappenplan en tijdpad Als u met bovenstaande geschetste aanpak instemt kunnen gesprekken gevoerd worden over een overkoepelende provinciale cultuurvisie met leden van uw Statencommissie CS, het culturele veld en andere betrokkenen. Het College: informeert vanaf 18 september de culturele instellingen over de verdeling van de 2,8 miljoen (reguliere subsidieregeling). gaat op korte termijn met de genoemde partijen in overleg om onze visie zoals hier verwoord met elkaar te delen en verder te ontwikkelen. werkt verder aan de Cultuuragenda. In dat kader hebben we op 19 september een rondetafelgesprek waarvoor ook de leden van de CieCS zijn uitgenodigd. De uitkomsten van dit gesprek nemen we mee in de Cultuuragenda. biedt de Cultuuragenda in het vierde kwartaal van 2012 ter bespreking aan. 10/11

11 u tespreking aangereikt in het vierde kwartaal van Beoogd effect: De provincie Noord-Brabant werkt met dit voorstel mee aan een beperkte maar gezonde culturele infrastructuur die voor haar toekomst financieel minder afhankelijk is van overheidssubsidies. s-hertogenbosch, 18 september 2012, Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant 11/11

12 Bijlage bij beslispunt 1: verdeling van de subsidies op basis van de Subsidieregeling infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant Verdeling van de subsidies op basis van de Subsidieregeling infrastructuur professionele kunsten Noord-Brabant Met de verdeling volgen wij de adviezen op de subsidieaanvragen en het algemene advies (Het culturele DNA van een eigengereide, innovatieve provincie) van de Adviescommissie Kunsten. Grootschalige culturele infrastructuur Theater & Dans en Muziek & Opera Vanuit Hoofdstuk 2 Grootschalige culturele infrastructuur van de regeling zijn alle beschikbare functies ingevuld, behalve de functie muziek productie gericht op jeugd. Dit betreft de aanvraag van het Het Brabants Orkest die niet aan de regeling voldoet, maar terugkeert opgenomen in een separaat dossier over de extra middelen uit de VJN voor het nieuw op te richten Orkest van het Zuiden. Meerdere instellingen in deze categorie hebben een hogere subsidie aangevraagd dan de regeling biedt. De Adviescommissie Kunsten heeft in deze gevallen in haar adviezen gekozen voor het handhaven van de maxima vanuit de regeling. Het wegvallen van de landelijke middelen voor de productiehuizen is een knelpunt voor de functie talentontwikkeling. Een gevolg hiervan is dat het Danshuis Station Zuid (talentontwikkeling dans) de aanvraag voor subsidie heeft ingetrokken. De provinciale subsidie biedt een zeer beperkte financiële basis voor partijen die nog invulling geven aan talentontwikkeling in Noord-Brabant. De kansen liggen in allianties, zoals wij voorstaan in het voorstel voor de inzet van de middelen uit de VJN. Tabel 1: Hoofdstuk 2 Grootschalige culturele infrastructuur Aanvrager Functie en sector Gevestigd Subsidie NB (per jaar) Besluit GS Stg. Theater Artemis productie jeugdtheater DEN BOSCH verlenen Stg. Het Zuidelijk Toneel productie theater TILBURG verlenen Stg. Opera Zuid - productie opera; - talentontwikkeling opera; - productie gericht op jeugd MAASTRICHT verlenen Stg. Het Brabants Orkest productie gericht op jeugd EINDHOVEN 0 inhoudelijke gronden Stg. Zuid-Nederlands Orkest Danshuis Station Zuid Deze aanvraag is op 5/9/2012 ingetrokken. productie gericht op jeugd EINDHOVEN 0 inhoudelijke gronden talentontwikkeling dans TILBURG // // Stg. De Stilte talentontwikkeling dans BREDA 0 inhoudelijke gronden Productiehuis Brabant - Dans Productiehuis Brabant - Theater Stg. Muziekwerkplaats Brabant talentontwikkeling dans DEN BOSCH verlenen talentontwikkeling theater DEN BOSCH verlenen talentontwikkeling muziek TILBURG verlenen Stg. Muziekwerkplaats Brabant) productie gericht op jeugd TILBURG 0 inhoudelijke gronden Stg. de Stilte productie dans BREDA verlenen Totaal

13 Kleinschalige culturele infrastructuur (géén sectorale indeling in de regeling) Vanuit Hoofdstuk 3 Kleinschalige culturele infrastructuur zijn de beschikbare functies productie en presentatie (drie categorieën) ingevuld. Er zijn door de Adviescommissie Kunsten meer aanvragen positief beoordeeld dan de regeling aan middelen biedt. Om die reden heeft de adviescommissie een puntenscore vanuit de regeling toegepast voor de prioritering, op basis waarvan de aanvragen zijn gehonoreerd. Een beperkt aantal instellingen heeft een hogere subsidie aangevraagd dan de regeling biedt. De Adviescommissie Kunsten heeft in deze gevallen in haar adviezen gekozen voor het handhaven van de maxima die in de subsidieregeling zijn opgenomen. Het college neemt dat over. Veel partijen in de kleinschalige infrastructuur hebben voor hun plannen ook een aanvraag ingediend bij het landelijke Fonds Podiumkunsten. Omdat het fonds voor de komende periode over 40% minder middelen beschikt ten opzichte van de vorige periode, hebben veel instellingen wel een positief advies gehad maar ontvangen zij daarbij geen subsidie vanwege prioritering (Afslag Eindhoven, Internationaal Vocalisten Concours, Paul van Kemenade Quintet, Circo Cicolo, Festival Cement, Theaterfestival Boulevard, Festival Incubate, Productiehuis Brabant, Dansgroep Vloeistof, Festival Mundial). Deze partijen moeten de komende periode nog meer inzetten op allianties en ondernemerschap om hun functies in Brabant overeind te houden. In haar algemene advies Het culturele DNA van een eigengereide, innovatieve provincie schrijft de Adviescommissie Kunsten dat Noord-Brabant een levendig kunstenveld heeft dat innovatief, eigengereid en groot in kleinschaligheid is. Juist voor de categorie kleinschalige culturele infrastructuur ontbreekt het aan voldoende middelen om de verscheidenheid en kwaliteit die aanwezig is te verzekeren, waardoor er gaten dreigen te vallen in functies. De knelpunten in de sectoren dans, jeugdtheater en talentontwikkeling circus en het gebrek aan tijd om samenwerkingsverbanden te implementeren komen terug in het statencommissievoorstel voor de inzet van middelen uit de VJN. De adviezen van de Adviescommissie Kunsten op de aanvragen zijn opgevolgd door het college, behalve het negatieve advies op de subsidieaanvraag van het concours TROMP. Bij de beoordeling van de aanvraag van TROMP is de volgende afweging gemaakt. Ondanks de twijfels over de inhoudelijke kwaliteit vanuit de Adviescommissie Kunsten wordt de subsidie toegekend vanwege de positie in de Brabantse culturele infrastructuur en de positieve kwalitatieve waardering met een voorwaardelijke financiële bijdrage door het Fonds Podiumkunsten (FPK). Voor de definitieve bijdrage vanuit het FPK is een provinciale bijdrage (matching) noodzakelijk. In de betreffende categorie kleinschalige festivals van de provinciale regeling is slechts één aanvraag positief beoordeeld door de adviescommissie, terwijl er financiële ruimte is voor twee aanvragen. Met het honoreren van deze aanvraag voor TROMP benutten we de beschikbare ruimte binnen het subsidieplafond en wordt een landelijke bijdrage zeker gesteld voor Noord-Brabant. Deze motivatie wordt opgenomen in de subsidiebeschikking in mandaat. Vanwege het grote belang van festivals voor de Brabantse culturele infrastructuur heeft GS ervoor gekozen om het niet ingezette plafond uit hoofdstuk 2 van de subsidieregeling over te hevelen naar hoofdstuk 3 voor grote festivals. Dit eveneens op grond van het advies van de Adviescommissie Kunsten. Met de verhoging van het plafond zijn twee positief beoordeelde plannen van festivals gehonoreerd (Festival Incubate en November Music).

14 Tabel 2: Hoofdstuk 3 Kleinschalige culturele infrastructuur; productie Aanvrager Sector Gevestigd Besluit GS Subsidie NB (per jaar) TRASH dans TILBURG verlenen (puntenscore) Ambiance tracks muziek TILBURG verlenen (puntenscore) Stichting Cappella Pratensis muziek DEN BOSCH verlenen (puntenscore) Stichting Afslag Eindhoven theater EINDHOVEN verlenen (puntenscore) Stichting LaMelis dans DEN BOSCH verlenen (puntenscore) Stichting Matzer theater DEN BOSCH verlenen (puntenscore) Paul van Kemenade muziek TILBURG gedeeltelijk verlenen (puntenscore restbedrag plafond) HetPaarddatVliegt theater EINDHOVEN basis van 0 plafond (puntenscore) Stichting het Groote Hoofd theater VEGHEL 0 Stichting ONS Theaterproducties theater TILBURG 0 RAZ/Hans Tuerlings dans HELMOND 0 Stichting Tegentijd (United-C) dans EINDHOVEN 0 Stichting Panama Pictures dans DEN BOSCH 0 Kostic stichting hedendaagse kunst dans TILBURG 0 Stichting Vloeistof dans TILBURG 0 Stichting Date, Dance en Theater (LeineRoebana) Nederlands Kamerkoor dans muziek BREDA/ AMSTERDAM 0 EINDHOVEN/ AMSTERDAM 0 Stichting Lunapark muziek TILBURG 0 Stichting Brabant koor muziek TILBURG 0 Stichting November Music muziek DEN BOSCH 0 Muziekcentrum De Toonzaal muziek DEN BOSCH 0 Totaal

15 Tabel 3: Hoofdstuk 3 Kleinschalige culturele infrastructuur; presentatie door concoursen en kleinschalige festivals Aanvrager Sector Gevestigd Besluit GS Subsidie NB (per jaar) IVC muziek DEN BOSCH verlenen Stichting Tromp Muziek Biënnale muziek EINDHOVEN verlenen op basis van bestuurlijke afweging Stichting Tilburg Dansstad dans TILBURG 0 Stichting Slokdarmfestival mengvorm VEGHEL 0 Stranger than Paranoia muziek TILBURG 0 Prinses Christina Concours muziek DEN HAAG 0 Muziekcentrum De Toonzaal muziek DEN BOSCH 0 Totaal Tabel 4: Hoofdstuk 3 Kleinschalige culturele infrastructuur; presentatie door middelgrote festivals Aanvrager Sector Gevestigd Besluit GS Subsidie NB (per jaar) Festival Cement theater DEN BOSCH verlenen (puntenscore) Playgrounds Festival mengvorm TILBURG verlenen (puntenscore) Stichting Alfa (International Gipsy Festival) muziek TILBURG 0 Stichting Storioni International Chamber Music Festival muziek EINDHOVEN 0 Totaal Tabel 5: Hoofdstuk 3 Kleinschalige culturele infrastructuur; presentatie door grote festivals Aanvrager Sector Gevestigd Besluit GS basis van plafond (puntenscore) basis van plafond (puntenscore) Subsidie NB (per jaar) Stichting STRP mengvorm EINDHOVEN verlenen (puntenscore) Stichting Theaterfestival Boulevard mengvorm DEN BOSCH verlenen (puntenscore) Stichting Incubate mengvorm TILBURG verlenen (puntenscore) uit verhoogd subsidieplafond Stichting November Music muziek DEN BOSCH verlenen (puntenscore) uit verhoogd subsidieplafond Stichting Mundial Foundation muziek TILBURG 0 Stichting Briantelli (Circo Circolo) theater DEN BOSCH 0 Totaal basis van plafond (puntenscore) basis van plafond (puntenscore)