Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde
|
|
- Pieter Wauters
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 @ KORTRIJK Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) REDOX Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde Graaf Karel de Goedelaan Kortrijk
2 Voorwoord Dit zelfstudiepakket wordt georganiseerd door de vakgroep Industriële Biologische Wetenschappen (IBW) aan de. De vakgroep IBW staat bekend voor de opleidingen Bachelor en Master of Science in de Industriële Wetenschappen: biochemie, chemie en milieukunde, opleidingen die leiden tot de beroepstitel industrieel ingenieur biochemie, chemie en milieukunde. Industrieel ingenieurs zijn ingenieurs die vooral toepassingsgerichte kennis verwerven die zij kunnen gebruiken om bestaande toepassingen en ontwerpen te verbeteren of om systemen te optimaliseren in een specifieke bedrijfs- of sectorcontext. Meer informatie over onze opleiding kan je terugvinden op volgende website: De vakgroep IBW is onderverdeeld in twee wetenschappelijke onderzoekslaboratoria, namelijk: LIWET = Laboratorium voor water en ecotechnologie Laboratorium voor voedingsmicrobiologie en biotechnologie Wil je meer weten over ons onderzoek, dan kan je een kijkje nemen op de website Als industrieel ingenieur ben je in staat om zelfstandig nieuwe theorie aan te leren en toepassingen ervan te ontdekken. Tijdens dit zelfstudiepakket maken jullie kennis met de termen oxidatie, reductie, oxidator en reductor. De theorie wordt toegepast in KORTRIJK 2 van 28
3 1. Leerplandoelen (Oriënteren) Deze workshop voldoet aan volgende leerplandoelen: Richting Leerplan Leerplandoelstelling ASO Economie-wetenschappen Grieks-wetenschappen Latijn-wetenschappen Moderne talen-wetenschappen Sportwetenschappen Wetenschappen-topsport Wetenschappen-wiskunde ASO Economie-wetenschappen Grieks-wetenschappen Latijn-wetenschappen Moderne talen-wetenschappen Sportwetenschappen Wetenschappen-topsport Wetenschappen-wiskunde ASO Latijn-Wetenschappen Moderne talen-wetenschappen Wetenschappen-Topsport Wetenschappen-Wiskunde Sportwetenschappen ASO Bijzondere wetenschappelijke vorming VVKSO BRUSSEL d/2014/7841/ /007 GO O/2/2014/ /091 GO De verandering van oxidatiegetallen in een redoxreactie vaststellen en in verband brengen met de begrippen oxidator, reductor, oxidatie, reductie en elektronenoverdracht voor reacties met binaire en ternaire verbindingen. Redoxvergelijkingen opstellen vertrekkende van de gegevens van het experiment. Oxidatie en reductie Stijgen en dalen van het oxidatiegetal Oxidator en reductor In een gegeven redoxevenwicht de betrokken deeltjes, op basis van de elektronenoverdracht, kunnen identificeren als oxidator of als reductor. Redoxreacties: Elektronenoverdracht Oxidatietrap: begrip en bepaling Begrippen: reductie en oxidatie, reductor en oxidator Oxidatietrappen en redoxvergelijkingen De leerinhouden van de tweede graad worden herhaald: Oxidatietrap Oxidatie, reductie, redoxreactie Oxidator en KORTRIJK 3 van 28
4 ASO Economie-wiskunde Grieks-wiskunde Latijn-wiskunde Moderne talen-wiskunde Wiskunde-topsport ASO Economie-Wiskunde Latijn-Wiskunde Moderne talen-wiskunde Yeshiva ASO Economie-moderne talen Economie-wiskunde Grieks-Latijn Grieks-moderne talen Grieks-wiskunde Humane wetenschappen Latijn-moderne talen Latijn-wiskunde Moderne talen-wiskunde Moderne talen-topsport Wiskunde-topsport VVKSO BRUSSEL d/2014/7841/012 O/2/2014/ /008 GO De leerlingen leren vuistregels voor het bepalen van de oxidatietrappen van de atomen in een verbinding. De verandering van oxidatiegetallen in een redoxreactie vaststellen en in verband brengen met de begrippen oxidator, reductor, oxidatie, reductie en elektronenoverdracht voor reacties met binaire en ternaire verbindingen. In een gegeven redoxevenwicht de betrokken deeltjes, op basis van de elektronenoverdracht, kunnen identificeren als oxidator of als reductor. Redoxreacties: Elektronenoverdracht Oxidatietrap: begrip en bepaling Begrippen: reductie en oxidatie, reductor en oxidator De oxidatietrap van de elementen in een formule bepalen. Een oxidatie definiëren als het afstaan van elektronen door een atoom, zodat de oxidatietrap van het donoratoom stijgt, een reductie definiëren als het opnemen van elektronen door een atoom, zodat de oxidatietrap van dat atoom daalt. KORTRIJK 4 van 28
5 TSO Biotechnische wetenschappen 2003/14//4/R/SG/2h/III/ /D POV TSO Chemie LICAP BRUSSEL D/2005/0279/005 TSO Industriële wetenschappen 2006/114 GO TSO Industriële wetenschappen VVKSO BRUSSEL D/2009/7841/035 TSO Techniek - wetenschappen 2002/249 GO opstellen vertrekkende van de gegevens van het experiment. Door het bepalen van de oxidatietrappen, de oxidator en de reductor van een redoxreactie kunnen bepalen. De sterkte van een oxidator en een reductor kunnen opzoeken. De reactievergelijking van een redoxreactie kunnen opstellen De begrippen oxidatie, reductie, oxidator en reductor definiëren. Een redoxreactie opstellen. De leerinhouden van de tweede graad worden herhaald: Oxidatietrap Oxidatie, reductie, redoxreactie Oxidator en reductor. De leerlingen leren vuistregels voor het bepalen van de oxidatietrappen van de atomen in een verbinding. Voor elke redoxreactie wordt zoveel mogelijk vertrokken van de waarnemingen van het experiment. De begrippen oxidatie en reductie omschrijven. In een gegeven deeltjesvergelijking de redoxkoppels aanduiden. Eenvoudige redoxvergelijkingen opstellen met behulp van de deelreactiemethode door controle van de ladings- en de atoombalans. Zoeken of in een reactie de oxidatietrap van atomen verandert en besluiten of de reactie een redoxreactie is. Besluiten dat als KORTRIJK 5 van 28
6 TSO Techniek-wetenschappen VVKSO BRUSSEL D/2014/7841/025 TSO Techniek-wetenschappen 2009 / 1 // 4 / N / SG / 1 / III / / D/ 1. Lesdoelstellingen (Oriënteren) De leerlingen kunnen de begrippen oxidatie en reductie omschrijven. oxidatietrap van een atoom daalt, respectievelijk stijgt, het atoom gereduceerd, respectievelijk geoxideerd wordt. Aantonen dat de reductie van atomen van een element steeds gepaard gaat met de oxidatie van andere atomen van een (meestal ander) element. Het begrip redoxkoppel definiëren en in een redoxreactie de oxidator en reductor aanduiden. De begrippen oxidator en reductor omschrijven. In een gegeven redoxvergelijking (deeltjesvergelijking) de redoxkoppels, de oxidator en de reductor aanduiden. De begrippen oxidator en reductor omschrijven. In een gegeven redoxvergelijking (deeltjesvergelijking) de redoxkoppels, de oxidator en de reductor aanduiden. De leerlingen kunnen de begrippen oxidator en reductor omschrijven in eigen woorden. De leerlingen kunnen de oxidator en reductor aanduiden in een redoxvergelijking. De leerlingen kunnen het oxidatiegetal (= oxidatietrap) van een element geven. De leerlingen kunnen een redoxvergelijking opstellen. VOETen De leerlingen blijven, ondanks moeilijkheden, een doel nastreven. De leerlingen stellen kwaliteitseisen aan hun eigen werk. De leerlingen maken gebruik van de gepaste kanalen om hun vragen, problemen, ideeën of meningen kenbaar te KORTRIJK 6 van 28
7 Uitleg zelfstudiepakket Lees aandachtig de lesdoelstellingen. Zit je met vragen of twijfels dan kan je altijd terecht bij de leerkracht. Het zelfstudiepakket moet individueel gemaakt worden. Maak gebruik van een periodiek systeem. Iedereen moet de basisdoelen maken. De basisdoelen worden aangeduid met figuur 1 Figuur 1: Basisdoelen Ben je klaar met de basisdoelen en het is nog geen tijd dan kan je de uitbreidingsdoelen maken. De uitbreidingsdoelen worden aangeduid met figuur 2 Figuur 2: Uitbreidingsdoelen Ben je klaar met alle basisdoelen en uitbreidingsdoelen dan mag je de correctiesleutel vragen aan de leerkracht. De leerkracht controleert of alle basisdoelen en uitbreidingsdoelen gemaakt zijn. Ben je klaar met alle basisdoelen en nog niet met de uitbreidingsdoelen, maar het is bijna tijd. Dan krijg je van de leerkracht ook een correctiesleutel zodat je de basisdoelen kan verbeteren. De geschatte werktijd bedraagt 100 minuten of dus 2 lesuren. Veel KORTRIJK 7 van 28
8 Inhoud Leerplandoelen (Oriënteren)... Lesdoelstellingen... Uitleg zelfstudiepakket Inleiding... Oxidatiegetal of oxidatietrap... Redox... Reductie... Oxidator... Oxidatie... Reductor... Redoxvergelijking... Eenvoudige... Complexe... Besluit... KORTRIJK 8 van 28
9 2. Inleiding Waarom roest ijzer? Hoe komt het dat we uit onze voeding energie kunnen halen? Deze twee fenomenen zijn te verklaren door een redoxreactie, hieronder wordt het fenomeen roest uitgelegd. Het woord redox is een samenstelling van reductie en oxidatie. Een oxidatie kan nooit plaatsvinden zonder een aanwezigheid van reductie. Tijdens deze reactie ondervinden de verschillende atomen een elektronenoverdracht. Er zijn atomen die elektronen afgeven aan andere atomen. Vast ijzer is een element in vrije toestand en bevat hierdoor het oxidatiegetal nul. Op het moment dat ijzer corrodeert of roest veranderd het oxidatiegetal naar +2. IJzer ondergaat dus een oxidatie. Door een verandering van oxidatiegetal 0 naar +2 worden er 2 elektronen vrijgegeven, zoals weergegeven in vergelijking 1. Fe Fe e - Reactievergelijking 1 Wat gebeurt er nu met de 2 elektronen die vrijgegeven worden door ijzer? IJzer zal nooit corroderen in een droge omgeving. Een voorwaarde van corrosie is dat er een hoeveelheid water en zuurstofgas aanwezig is. De elektronen die afgegeven worden door ijzer worden opgenomen door de omgeving, zuurstofgas en water, tijdens de reductie. De reductie reactie wordt weergegeven in vergelijking 2. 4 e H 2 O + O 2 4 OH - Reactievergelijking 2 IJzer met een oxidatiegetal plus twee reageert samen met de hydroxide-ionen, die aanwezig zijn in de waterdruppel, ter vorming van ijzer(ii)hydroxide. Deze reactie wordt weergegeven in vergelijking 3. De ijzer(ii)hydroxide wordt in aanwezigheid van zuurstof verder omgezet naar roest of chemisch verwoord naar ijzer(iii)oxide, zoals weergegeven in vergelijking 4. Fe OH - Fe(OH) 2 Reactievergelijking 3 4 Fe(OH) 2 + O 2 2 (Fe 2 O 3.nH 2 O) Reactievergelijking 4 Figuur 3: Schematische voorstelling roesten van KORTRIJK 9 van 28
10
Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde
@ KORTRIJK Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) REDOX Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be
Nadere informatieZelfstudiepakket leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde
@ KORTRIJK Zelfstudiepakket leerkracht (Correctiesleutel) ENTHALPIE Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Dit zelfstudiepakket
Nadere informatiede reactievergelijking schrijven van de oxidatie van metalen en de naam van de gevormde oxiden geven als de formules gekend zijn;
Leergebied: oxidatie Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 4.2.4 - een reactie met zuurstofgas als een oxidatie beschrijven; 4.6.1 - het roesten van metalen beschrijven als trage oxidatie; 4.6.2 - de reactievergelijking
Nadere informatieleerlingenpracticum: met eenvoudige materiaal een eenvoudige redoxreactie uitvoeren;
Leergebied: redoxreactie Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO Lp 8 - oxidatie- en reductiereacties (redoxreacties) uitvoeren. LP Chemie 3e gr KSO GO Lp 14 - leerlingenpracticum 2: met eenvoudig materiaal
Nadere informatieIng. ON TOUR_Leerkracht
Ing. ON TOUR_Leerkracht DNA ISOLATIE Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Deze workshop wordt
Nadere informatiede verbranding van een enkelvoudige stof definiëren als een reactie met zuurstofgas waarbij een oxide gevormd wordt;
Leergebied: oxide Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 3.7.1 - van de samengestelde stoffen waterstofchloride, (di)waterstofsulfaat, natriumhydroxide, ammoniak, calcium (di)hydroxide, natriumchloride, natriumwaterstofcarbonaat
Nadere informatieaangeven dat in 1 liter water slechts 10-7 mol H+ en 10-7 mol OH- aanwezig zijn en dat hiermee een ph = 7 overeenstemt;
Leergebied: ph Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 7.4.2 - aangeven dat in 1 liter water slechts 10-7 mol H+ en 10-7 mol OH- aanwezig zijn en dat hiermee een ph = 7 overeenstemt; 7.4.3 - de ph-schaal van
Nadere informatieInleiding in de RedOx chemie
Even opfrissen: Drie hoofdcategorieën stoffen: Inleiding in de RedOx chemie Moleculaire stoffen: Atoombinding in molecuul (sterk), Van der Waals binding tussen moleculen (zwak), polaire/apolaire (atoom)bindingen,
Nadere informatieElektronenoverdracht (1)
Redoxreacties 1 Elektronenoverdracht (1) Een bekende reactie is: 2 Na(s) + Cl 2 (g) 2 NaCl(s) (oude notatie: Na + Cl - ) Hierbij is sprake van elektronenoverdracht. Dit kan als volgt worden voorgesteld:
Nadere informatie12 - het symbool schrijven als de naam gegeven is en de naam noemen als het symbool gegeven is van minstens twintig elementen.
Leergebied: element Leerplannen LP Chemie 2e gr ASO VVKSO (studierichtingen zonder component wetenschappen) 5.1.1.2 - B5 Chemische elementen in stoffen - Vanuit experimentele waarnemingen samengestelde
Nadere informatieIng. ON TOUR DNA ISOLATIE. Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde
Ing. ON TOUR DNA ISOLATIE Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Deze workshop wordt georganiseerd
Nadere informatie1. Elementaire chemie en chemisch rekenen
In onderstaande zelftest zijn de vragen gebundeld die als voorbeeldvragen zijn opgenomen in het bijhorend overzicht van de verwachte voorkennis chemie. 1. Elementaire chemie en chemisch rekenen 1.1 Grootheden
Nadere informatie5.2.5 - atomen uit de hoofdgroepen, het aantal elektronen op de buitenste schil afleiden uit hun plaats in het periodiek systeem;
Leergebied: groep Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 3.5.3 - op het periodiek systeem aanwijzen dat elementen waarvan de enkelvoudige stoffen overeenkomstige chemische eigenschappen hebben, onder elkaar
Nadere informatieHoofdstuk 8. Redoxreacties. Chemie 6 (2u)
Hoofdstuk 8 Redoxreacties Chemie 6 (2u) Deze slides voor de lesbegeleiding worden ter beschikking gesteld, maar ze zijn te beperkt om als samenvatting van de cursus te kunnen dienen. Oxidatie / Reductie
Nadere informatiegebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde stoffen;
Leergebied: reactievergelijking Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 4.4.3 - gebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde
Nadere informatieRedoxreacties; een aanvulling op hoofdstuk 13
Redoxreacties; een aanvulling op hoofdstuk 13 1. Elektronenoverdracht In dit hoofdstuk maken we kennis met zogenaamde redoxreacties. Dit zijn reacties waarbij elektronenoverdracht plaatsvindt. De naam
Nadere informatieHierbij is sprake van elektronenoverdracht; elk Na atoom draagt een elektron over aan Cl-atoom onder vorming van een ionrooster.
Redoxreacties 1. Elektronenoverdracht In dit hoofdstuk maken we kennis met zogenaamde redoxreacties. Dit zijn reacties waarbij elektronenoverdracht plaatsvindt. De naam redoxreactie is een samentrekking
Nadere informatie1. Elementaire chemie en chemisch rekenen
In onderstaande zelftest zijn de vragen gebundeld die als voorbeeldvragen zijn opgenomen in het bijhorend overzicht van de verwachte voorkennis chemie. 1. Elementaire chemie en chemisch rekenen 1.1 Grootheden
Nadere informatievoor atomen met Z? 18, hun elektronenconfiguratie en hun plaats in het periodiek systeem van de elementen geven;
Leergebied: elektron Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 5.2.4 - voor atomen met Z? 18, hun elektronenconfiguratie en hun plaats in het periodiek systeem van de elementen geven; 5.2.5 - atomen uit de hoofdgroepen,
Nadere informatie1. Elementaire chemie en chemisch rekenen
In onderstaande zelftest zijn de vragen gebundeld die als voorbeeldvragen zijn opgenomen in het bijhorend overzicht van de verwachte voorkennis chemie. 1. Elementaire chemie en chemisch rekenen 1.1 Grootheden
Nadere informatie1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we aan de hand van chemische reacties een oplossing de kleuren van een stoplicht krijgen?
Chemisch stoplicht 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we aan de hand van chemische reacties een oplossing de kleuren van een stoplicht krijgen? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment
Nadere informatieScholengemeenschap Vlaamse Ardennen. Van ASO naar TSO : (g)een probleem?
Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen Van ASO naar TSO : (g)een probleem? Schooljaar 2008 2009 Overgangen van ASO naar TSO binnen onze SG Opmerkingen : -Veel leerlingen die de overstap maken naar TSO denken
Nadere informatie8 - in een gegeven zuur-base-evenwicht de betrokken deeltjes, op basis van de protonenoverdracht, identificeren als zuur of als base.
Leergebied: base Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 7 - Zuren en basen 7.3.4 - basen voorstellen als stoffen die in water OH--ionen vrijmaken; LP Chemie 3e gr KSO GO 8 - in een gegeven zuur-base-evenwicht
Nadere informatieSchrijven met zetmeel
Schrijven met zetmeel 1. Onderzoeksvraag Hoe kan je een boodschap die geschreven is met zetmeel zichtbaar maken? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Oxidatie: een chemisch proces
Nadere informatieReacties en stroom 1
Reacties en stroom 1 Elektronenoverdracht (1) Een bekende reactie is: 2 Na(s) + Cl 2 (g) 2 NaCl(s) (oude notatie: Na + Cl - ) Hierbij is sprake van elektronenoverdracht. Dit kan als volgt worden voorgesteld:
Nadere informatie7.4.3 - de ph-schaal van 0 tot 14 in verband brengen met zure, neutrale en basische oplossingen en met de concentratie van H+-ionen en OH--ionen;
Leergebied: concentratie Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 5.5.2 - de massaconcentratie van een oplossing definiëren als het aantal gram opgeloste stof per 100 ml oplossing; de oplosbaarheid van een stof
Nadere informatieRedoxreacties. Gegeven zijn de volgende reactievergelijkingen: Reactie 1: Pd Cl - 2- PdCl 4 Reactie 2: 2 Cu I - -
Redoxreacties 5vwo Opgave 1 Redox of niet? Gegeven zijn de volgende reactievergelijkingen: Reactie 1: Pd 2+ + 4 Cl - 2- PdCl 4 Reactie 2: 2 Cu 2+ + 5 I - - 2 CuI + I 3 Leg voor elk van beide reacties uit
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatie1. Geef bij de volgende reactievergelijkingen steeds aan:
Antwoorden Bijlage VI Oxidatiegetallen 1. Geef bij de volgende reactievergelijkingen steeds aan: welke stof wordt er geoxideerd +II +I II +I 0 +III +I +III II II +I +I II C 2 H 5 OH + O 2 CH 3 COOH + H
Nadere informatieOefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties
Oefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties OPGAVE 1 Geef de halfreactie waarbij 01 P 2 O 5 wordt omgezet in PH 3. 02 Jodaat, IO 3 - in neutraal milieu wordt omgezet in H 5 IO
Nadere informatieOefenopgaven REDOX vwo
Oefenopgaven REDOX vwo OPGAVE 1 Geef de halfreactie waarbij 01 P 2 O 5 wordt omgezet in PH 3. 02 Jodaat, IO 3 - in neutraal milieu wordt omgezet in H 5 IO 6. 03 Methanol in zuur milieu wordt omgezet in
Nadere informatieVoorkennis chemie voor 1 Ba Biologie
Onderstaand overzicht geeft in grote lijnen weer welke kennis er van je verwacht wordt bij aanvang van een studie bachelor Biologie. Klik op een onderdeel om een meer gedetailleerde inhoud te krijgen van
Nadere informatieaan de hand van energieniveaus uitleggen hoe een atoom energie kan opnemen en uitzenden;
Leergebied: Atoom Leerplannen LP chemie 3e graad ASO GO 1.1 - Uitbreiding van het atoommodel 1.1.1 - aan de hand van energieniveaus uitleggen hoe een atoom energie kan opnemen en uitzenden; 1.1.2 - aan
Nadere informatieVan TSO naar TSO : (g)een probleem
Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen Van TSO naar TSO : (g)een probleem De brochure Van ASO naar TSO werd uitgebreid met een gedeelte dat de aansluitmogelijkheden bij overgangen binnen de TSO-richtingen
Nadere informatieCurie Hoofdstuk 11 HAVO 5
Redoxreacties Curie Hoofdstuk 11 HAVO 5 11.11 Wat zijn redoxreacties? 11.2 Voorspellen van redoxreacties 11.3 Elektrische stroom uit reacties 114Corrosie 11.4 11.5 Elektrolyse 11.6 Metaalwinning 11.1 Wat
Nadere informatieVoorkennis chemie voor 1 Ba Bio-ir, Chemie, Fysica en sterrenkunde
Onderstaand overzicht geeft in grote lijnen weer welke kennis er van je verwacht wordt bij aanvang van een studie bachelor Bio-ingenieurswetenschappen, Chemie of Fysica en Sterrenkunde. Klik op een onderdeel
Nadere informatieExo-energetische reactie: Een chemische reactie waarbij energie vrijgegeven wordt.
Onweer onder water 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we een onweer onder water nabootsen? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Redoxreactie: Een reactie tussen atomen, moleculen en/of
Nadere informatie7. Chemische reacties
7. Chemische reacties 1. Definitie Bij een chemische reactie verdwijnen één of meer stoffen en ontstaan één of meer nieuwe stoffen. De stoffen die verdwijnen noemen we de uitgangsstoffen of reagentia.
Nadere informatieDe 'oscillerende klok' Sarah van Mierloo en Annelies vandendriessche
De 'oscillerende klok' Sarah van Mierloo en Annelies vandendriessche Academische Lerarenopleiding Chemie, K.U.Leuven, Celestijnenlaan 200 G - Bus 2104, B-3001 Leuven Heverlee I. Leerplandoelstellingen
Nadere informatieOxidator = het deeltje dat elektronen onttrekt aan een ander deeltje Reductor = het deeltje dat elektronen afstaat aan een ander deeltje
Cursus Chemie 6-1 Hoofdstuk 6: REDOX REACTIES 1. INLEIDING In vroegere tijden werd de term oxideren gebruikt om een reactie met zuurstof aan te geven. Bvb. de reactie waarbij koolstof verbrandt is C +
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatiedoor gebruik van de smaak en van indicatoren een oplossing karakteriseren als zuur, neutraal of basisch;
Leergebied: oplossing Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 1.4.1 - met een voorbeeld uitleggen wat een oplossing is; 5.3 - de elektrolyse van een natriumchloride-oplossing voorstellen op het elektrisch schema
Nadere informatie1 Verdringingsreacties niet-metalen met lucifers
Verdringingsreacties niet-metalen met lucifers Plaats in de leerplannen VVKSO leerplan derde graad ASO Chemie LICAP Brussel D20060279040:. Oriënteren Achtergrondinformatie Herhaal de begrippen oxidator-
Nadere informatieOp stap naar het SECUNDAIR ONDERWIJS
Op stap naar het SECUNDAIR ONDERWIJS met accent op het secundair onderwijs? 1A? Structuur van het Secundair Onderwijs 3 2 6 5 4 3 Oriëntatie naar Doorstroming (ASO/TSO/KSO) Oriëntatie naar Arbeidsmarkt
Nadere informatieHieronder zie je een schema van een eenvoudige chemische cel met koper/zink elektroden. Bestudeer dit schema met aandacht:
Cursus Chemie 7-1 Hoofdstuk 7 : INDIREKTE REDOXREACTIES (met elektrodes) Naast de directe zijn er ook indirecte redoxreacties. Dat wil zeggen: er is geen direct contact tussen de deeltjes van de oxidator
Nadere informatieBachelor Informatica. Universiteit Antwerpen
Bachelor Informatica Donder en bliksem 2 Slaagcijfers Tussen 2% - 30% slaagt voor dit programma in 1 jaar! 3 Wiskunde Voorkennis? 6u wiskunde, maar... 4 Wiskunde Voorkennis? 6u wiskunde, maar... TSO Elektriciteit-electron.
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatieLimonade namaken. 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we limonade namaken?
Limonade namaken 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we limonade namaken? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Tannine: Tannine is een verzamelnaam voor bepaalde chemische verbindingen.
Nadere informatieHans Vanhoe Katrien Strubbe Universiteit Gent SLO Chemie
Chemie in druppels Hans Vanhoe Katrien Strubbe Universiteit Gent SLO Chemie 2 Oxidatie en reductie 2.1 Redoxreacties Een redoxreactie is een reactie waarbij elektronen uitgewisseld worden tussen reagentia.
Nadere informatieBeste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak Scheikunde vwo, eerste tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In
Nadere informatieNATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE 2016
NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE 016 CORRECTIEMODEL VOORRONDE 1 af te nemen in de periode van 0 tot en met 7 januari 016 Deze voorronde bestaat uit 0 meerkeuzevragen verdeeld over 8 onderwerpen en opgaven
Nadere informatieZijn alle zuren even sterk?
Zijn alle zuren even sterk? 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we een verschil in zuursterkte tussen 2 verschillende zuren aantonen? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment -Zuur = een
Nadere informatieHeavy metal. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Dick Naafs 11 February 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/57859 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieIng. ON TOUR_Leerkracht
Ing. ON TOUR_Leerkracht BIOKUNSTSTOFFEN Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Deze workshop
Nadere informatieZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,.
PARATE KENNIS CHEMIE 4 e JAAR SCHEMA ZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,. MENGSEL bestaat uit meerdere zuivere stoffen, de kooktemperatuur,
Nadere informatieScholengemeenschap Vlaamse Ardennen. Van TSO naar TSO : (g)een probleem
Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen Van TSO naar TSO : (g)een probleem Schooljaar 2004-2005 Inleiding De brochure Van ASO naar TSO werd uitgebreid met een gedeelte dat de aansluitmogelijkheden bij overgangen
Nadere informatieSTUDIEGEBIED CHEMIE (tso)
(tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk
Nadere informatieASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN
ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO 2DE GRAAD 24 Profiel Na de eerste graad maak je een duidelijke keuze. In het derde jaar kies je een studierichting en onderwijsvorm (ASO, TSO,
Nadere informatieSterktes en zwaktes uit de peilingen wiskunde - mogelijke verklaringen. Patricia De Grande AHOVOKS
Sterktes en zwaktes uit de peilingen wiskunde - mogelijke verklaringen Patricia De Grande AHOVOKS Resultaten per studierichting aso ET reële functies exponentiële functies goniometrische functies afgeleiden
Nadere informatieOp stap naar de tweede graad
Op stap naar de tweede graad Inhoud van deze avond 1. 2. Structuur gewoon secundair onderwijs Goed kiezen 1. Structuur secundair onderwijs Structuur Secundair onderwijs VHO Se-n-Se Se-n-Se VHO 7 de spec.
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatieHoofdstuk 17 Redoxreacties
Hoofdstuk 17 Redoxreacties bladzijde 1 Opgave 1 Bepaal de oxidatiegetallen van alle atomen in: Waterstof H: altijd +1 Zuurstof O: altijd 2 Som ladingen steeds 0 a H 2O H: +1 O: 2 2 x +1 + 2 = 0 b SO 2
Nadere informatieuitleggen dat in reacties (in de meeste gevallen) bestaande chemische bindingen worden verbroken en nieuwe worden gevormd;
Leergebied: reactiesnelheid Leerplannen 4.1 - Reactiesnelheid en effectieve botsingen 4.1.1 - de definitie van reactiesnelheid geven; 4.1.2 - uitleggen dat in reacties (in de meeste gevallen) bestaande
Nadere informatieModule 5 Reductoren en Oxidatoren Antwoorden
2 Reductoren en oxidatoren Opmerking: informatie over reductoren en oxidatoren vind je in tabel 48. 1 De metalen vind je in de rechter kolom (reductoren). 2 Metaal-ionen: in de linker kolom (oxidatoren).
Nadere informatieASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN
ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO 2DE GRAAD 24 Profiel Na de eerste graad maak je een duidelijke keuze. In het derde jaar kies je een studierichting en onderwijsvorm (ASO, TSO,
Nadere informatie35 ste Vlaamse Chemieolympiade
35 ste Vlaamse hemieolympiade 2017-2018 2 de ronde 28 februari 2018 Je naam en voornaam: Je adres: De naam van je school: Het adres van je school: Je leerjaar: antal lesuren chemie per week die je dit
Nadere informatieH10 Analyse. H10.2 Spectroscopie. H10.3 Spectrofotometrie. H10.4 Kwantitatieve analyse. H10.5 Chromatografie
H10 Analyse H10.2 Spectroscopie Een spectroscopie (licht) gaat via golflengtes. De eenheid op de x as is 1 /nm. Sommige stoffen of deeltjes adsorberen fotonen met specifieke golflengten. Dit gebeurt omdat
Nadere informatieReacties en stroom; een aanvulling op hoofdstuk 9
Reacties en stroom; een aanvulling op hoofdstuk 9 1. Elektronenoverdracht In dit hoofdstuk maken we kennis met zogenaamde redoxreacties. Dit zijn reacties waarbij elektronenoverdracht plaatsvindt. De naam
Nadere informatieTSO. Chemie (istem) Derde graad
TSO Chemie (istem) Derde graad Chemie (istem) LESSENTABEL Vak Type 5e jaar 6e jaar Katholieke godsdienst AV 2 2 Aardrijkskunde AV 1 1 Analytische chemie en labo TV 6 6 Biochemie en labo TV - 2 Chemische
Nadere informatieVerbetering Chemie 1997 juli
www. Verbetering Chemie 1997 juli Vraag 1 Reactievergelijking: Fe 2 O 3 + 2 Al Al 2 O 3 + 2 Fe Molaire massa s: Fe 2 O 3 : ( 2 x 55,9) + (3 x 16,0) = 159,8 g mol -1 Al: 27 g mol -1 Hoeveelheid stof: Fe
Nadere informatiePedagogische begeleiding wiskunde oktober 2016 Pagina 1
Pedagogische begeleiding SO Vakbegeleiding wiskunde ONDERZOEKSCOMPETENTIES WISKUNDE DERDE GRAAD AS0 Specifieke eindtermen i.v.m. onderzoekscompetenties (SETOC) Wat? Leerplan a derde graad aso VVKSO De
Nadere informatieEindexamen scheikunde havo I
pgave (mono)stikstofmono-oxide Indien als antwoord stikstofoxide is gegeven 2 Een juiste verklaring leidt tot de uitkomst 7 (elektronen). elk atoom bevat 8 elektronen in totaal bevat het 2 - ion dus 2
Nadere informatie3.1 Overgang van het 4de leerjaar naar het 5de leerjaar
3.1 Overgang van het 4de leerjaar naar het 5de leerjaar 3.2 Van 4ASO naar 5ASO 3.2.1 Gebruikte afkortingen EC EC EC EC GL/ HW/HU Economie met 4 of 5 uren wiskunde Economie-moderne talen Economie-wetenschappen
Nadere informatieVoorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 20 mei 13.30 16.30 uur
Scheikunde 1 (nieuwe stijl) Examen VW Voorbereidend Wetenschappelijk nderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 20 mei 13.30 16.30 uur 20 03 Voor dit examen zijn maximaal 65 punten te behalen; het examen bestaat uit 24
Nadere informatieVoorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Chemie: Chemische reacties 1/7/2015. dr. Brenda Casteleyn
Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Chemie: Chemische reacties 1/7/2015 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Atheneum van Veurne (http://www.natuurdigitaal.be/geneeskunde/fysica/wiskunde/wiskunde.htm),
Nadere informatieIn de media horen we dat de hervormingen starten op 1 september 2019 en jullie starten een jaar vroeger: klopt dit?
Modernisering scholengemeenschap FAQ ouders/leerlingen In de media horen we dat de hervormingen starten op 1 september 2019 en jullie starten een jaar vroeger: klopt dit? De effectieve hervormingen met
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN LES WETENSCHAPPEN
BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN A. Gesubsidieerd vrij onderwijs LES WETENSCHAPPEN 1. VVKSO Leerplan 3 e graad secundair onderwijs TSO TV Biotechnische Wetenschappen LICAP Brussel-
Nadere informatieWORKSHOPS EN ANDERE INITIATIEVEN VOOR LEERLINGEN SECUNDAIR ONDERWIJS
WORKSHOPS EN ANDERE INITIATIEVEN VOOR LEERLINGEN SECUNDAIR ONDERWIJS UGENT CAMPUS KORTRIJK 2015 2016 CAMPUS KORTRIJK INLEIDING Universiteit Gent Campus Kortrijk (UGent Campus Kortrijk) is de nieuwe naam
Nadere informatieDeze Informatie is gratis en mag op geen enkele wijze tegen betaling aangeboden worden
Vraag 1 Welke van volgende formules stemt overeen met magnesiumchloriet? MgCl Mg(ClO 2 ) 2 Mg(ClO 3 ) 2 Mg3(ClO 3 ) 2 Optie A: Hier is wat kennis over het periodiek systeem der elementen
Nadere informatieOnderzoekscompetenties in de 2 e en 3 e graad wetenschappen
Onderzoekscompetenties in de 2 e en 3 e graad wetenschappen Over welke richtingen spreken we? Tweede graad Wetenschappen en Sportwetenschappen Latijn, Grieks, Humane Wetenschappen, Economie Derde graad
Nadere informatieIng. ON TOUR_Leerkracht
Ing. ON TOUR_Leerkracht WATERZUIVERING Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Deze workshop
Nadere informatieOnderwijsinspectie Vlaanderen
1. Doel practica in ASO, KSO en TSO Onderwijsinspectie Vlaanderen Hoe is het in de praktijk gesteld met het uitvoeren van leerlingenproeven? Het empirisch karakter van het vak tot uiting brengen Leerlingen
Nadere informatieScholengemeenschap Vlaamse Ardennen. Van ASO naar TSO: (g)een probleem?
Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen Van ASO naar TSO: (g)een probleem? Schooljaar 2005-2006 1 Richting Profiel van de richting en leerling Handel De meest polyvalente richting, de nadruk ligt vooral op
Nadere informatieOp stap naar. Het secundair onderwijs. Vrij CLB Roeselare Kattenstraat Roeselare
Op stap naar Het secundair onderwijs Onderwijsloopbaanbegeleiding een opdracht van het CLB Proces begeleiding Aanvullend aan de school Op vraag Kiezen roept veel vragen op 1. Vragen naar informatie 2.
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak scheikunde vwo, tweede tijdvak (2017). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Nadere informatieStarten in het Secundair onderwijs. 6 de leerjaar
Starten in het Secundair onderwijs 6 de leerjaar p. 1 De grote stap! De grote stap p. 2 Het S.O in vogelvlucht 7 6 5 4 3 2 1 3 de graad 2 de graad 1 ste graad p. 3 Het S.O in vogelvlucht 7 6 5 4 3 2 1??
Nadere informatieSCHOOLJAAR PRIJZEN BOEKENFONDS 3 ASO
SCHOOLJAAR 2015 2016 PRIJZEN BOEKENFONDS 3 ASO 3 ASO Humane Wetenschappen Artistieke Vorming 350,00 3 ASO Humane Wetenschappen Moderne Talen 365,00 3 ASO Latijn Wetenschappen Wiskunde 320,00 3 ASO Latijn
Nadere informatieendotherme reactie met soda
endotherme reactie met soda 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we temperaturen behalen onder de nul graden Celsius m.b.v. dinatriumcarbonaat? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Endo-energetisch
Nadere informatie!"#$%&#'()')##'*#'"#)#"'
!"#$%&#'()')##'*#'"#)#"' Een module over batterijen. Onderstaande artikelen zijn van internet geplukt. Pagina 1 van 14 Pagina 2 van 14 Ook Wubbo Ockels neemt graag zijn eigen energie mee in de boot Ecolution
Nadere informatieNATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE
NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE CORRECTIEMODEL VOORRONDE af te nemen in de periode van januari tot en met 5 februari 04 Deze voorronde bestaat uit 0 meerkeuzevragen verdeeld over 8 onderwerpen en open opgaven
Nadere informatieSecundair onderwijs - Tweede graad ASO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen
Secundair onderwijs - Tweede graad ASO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke eindtermen voor wetenschappen Gemeenschappelijke eindtermen gelden voor het geheel van de wetenschappen.
Nadere informatieStudiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad...
Studiegebied (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad... Techniek-wetenschappen STUDIEGEBIED CHEMIE Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting...
Nadere informatieStarten in het secundair onderwijs
Starten in het secundair onderwijs Een overzicht Inleiding Structuur van het secundair onderwijs Wat verandert er in de toekomst? PAUZE Verhalen van kinderen Een goede schoolkeuze Waarmee rekening houden?
Nadere informatieFosfor kan met waterstof reageren. d Geef de vergelijking van de reactie van fosfor met waterstof.
1 Een oplossing van zwavelzuur en een oplossing van bariumhydroxide geladen beide elektriciteit. Wordt bij de zwavelzuuroplossing een oplossing van bariumhydroxide gedruppeld, dan neemt het elektrisch
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatieSTUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD
STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Wetenschappen (3de graad ASO) Leerlingprofiel Ben je een leerling die sterk geïnteresseerd is in de verschillende wetenschappelijke disciplines: aardrijkskunde,
Nadere informatiehet elektrisch geleidingsvermogen van gesmolten of opgelost natriumchloride met ionen uitleggen;
Leergebied: ion Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 5.1.2 - het elektrisch geleidingsvermogen van gesmolten of opgelost natriumchloride met ionen uitleggen; 5.1.3 - de corpusculaire bouw van zouten beschrijven
Nadere informatie