MILIEU-UITVOERINGSPLAN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MILIEU-UITVOERINGSPLAN"

Transcriptie

1 MILIEU-UITVOERINGSPLAN

2 Foto voorpagina: Saskia Berdenis van Berlekom

3 MILIEU-UITVOERINGSPLAN

4

5 Toelichting In het Milieu-uitvoeringsplan Amersfoort 2012 zijn vanuit de speerpunten uit het Milieubeleidsplan de projecten en activiteiten benoemd die aanvullend op de reguliere milieutaken in 2012 vanuit de afdeling Milieu worden opgepakt en uitgevoerd. Enkele projecten hebben een doorloop in Bijlage 1 zal op Intranet geplaatst worden en bijlage 2 op Internet. Doelstelling is dat naar alle genoemde projecten doorgeklikt kan worden, maar dat vergt een doorontwikkeling van onze informatie op Internet. Hieronder is de relatie met het Milieubeleidsplan en de verschillende speerpunten schematisch aangegeven.

6 Onderstaand een korte toelichting per project c.q. activiteit. GEZOND & VEILIG Afval Nieuw afvalinzamelingsysteem Cradle to Cradle (C2) Naar aanleiding van de resultaten uit de in 2011 uitgevoerde pilot met een nieuw afvalinzamelingsysteem in de wijk Nieuwland wordt in 2012 een besluit genomen over de toekomstige wijze van inzameling van huishoudelijk afval. In 2012 wordt onderzocht welke concrete kansen er liggen voor implementatie van het concept Cradle tot Cradle (afval = grondstof) in het kader van onder andere gebiedsontwikkeling en de structuurvisie. Geluid Geluidbelastingkaarten Geluidsnota Voor medio 2012 worden geluidbelastingkaarten opgesteld. Op basis hiervan wordt een actieplan opgesteld. In 2012 wordt de Geluidsnota (2008) geactualiseerd. Mobiliteit Stimuleren duurzame mobiliteit In 2012 wordt een beleidsvisie/beleidskader Duurzame Mobiliteit opgesteld. Concreet stimuleert de gemeente rijden op aardgas (o.a. door opening van een tweede aardgastankstation) en elektrisch vervoer. Externe Veiligheid Verkenning Externe Veiligheidsbeleid In 2012 wordt verkend of het nodig c.q. wenselijk is om beleid op het thema Externe Veiligheid op te stellen, o.a. ter voorbereiding op de wettelijke verplichting tot herziening van de bestemmingsplannen medio Bodem Implementatie nieuw Bodeminformatiesysteem Bodemnota De huidige bodeminformatie wordt geupdate en gedigitaliseerd en er wordt een webapplicatie ontwikkeld om de bodeminformatie online te ontsluiten. In 2012 wordt een nieuwe Bodemnota vastgesteld.

7 Water Duurzaam Waterplan Intern worden beleidsdoelstellingen en activiteiten uitgewerkt voor het Waterplan (afdeling Stedelijk Beheer trekt). Consequenties van klimaatveranderingen (klimaatadaptatie) worden hierbij betrokken. Duurzaam bouwen / duurzame gebiedsontwikkeling Stimuleren, activeren en informeren partners Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) voor duurzaam bouwen De afdeling Milieu neemt deel aan en brengt gemeentelijke standpunten, kennis en expertise in bij het Platform Duurzaam Bouwen (waarin Amersfoortse bouwbedrijven zich hebben verenigd) en de werkgroep Verduurzaming Vastgoed (Wolter en Dros). In 2012 wordt gestart met de implementatie van de GPRmethodiek (waarmee de duurzaamheidsprestatie van gebouwen en gebieden in beeld kan worden gebracht) in nieuwbouwprojecten van de gemeente en externe partners (o.a. Amersfoort Vernieuwt en Vathorst OBV). Daarnaast worden de kansen en mogelijkheden van toepassing van het instrument GPR-stedenbouw in het kader van duurzame gebiedsontwikkeling. De afdeling Milieu onderhoudt contact c.q. adviseert bedrijven op Isselt en De Hoef aangaande verduurzaming van deze bestaande bedrijventerreinen. Duurzame Bedrijventerreinen Duurzame Structuurvisie Duurzame (her)ontwikkeling Op projectniveau adviseert de afdeling Milieu bij de (duurzame) ontwikkeling van het zwembad/sportaccommodatie aan de Hogeweg en de ontwikkeling van het nieuwe bedrijventerrein Wieken-Noord. De afdeling Milieu neemt deel aan de projectgroep en de ateliers ten behoeve van inbreng van duurzaamheid bij de uitwerking van de diverse thema s in de nieuwe Structuurvisie. De afdeling Milieu brengt kennis en expertise in ten behoeve van de (her)ontwikkeling van gebieden zoals het Lichtenberg-terrein.

8 BIODIVERSITEIT & NATUUR Gedragscode en Flora- & Faunawet Implementatie in de organisatie In 2012 wordt de gedragscode Beheer Groenvoorzieningen in het kader van de Flora- en faunawet geïmplementeerd in de gemeentelijke organisatie. Voor de afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving (VTH) wordt een instrument ontwikkeld voor de Flora- en Faunawet in relatie tot de omgevingsvergunning. Biodiversiteitsactieplan Ecosysteemdiensten Biodiversiteit & Bouwen Hoofdgroenstructuur op de kaart zetten Optimaliseren natuurvriendelijk maaibeleid Plan van aanpak exoten Jaar van de Bij De kansen en mogelijkheden van het concept Ecosysteemdiensten worden in kaart gebracht, onder andere vanuit de invalshoeken bodem en klimaat. Ecosysteemdiensten zijn de nuttige functies/diensten die de natuur voor de mens vervult. Voorbeelden zijn de berging en natuurlijke zuivering van grondwater of het helpen afbreken van bepaalde verontreiniging in de bodem door bacteriën. In samenwerking met consortium 033Energie, woningcorporaties en bewoners wordt een campagne opgezet en uitgevoerd rondom de mogelijkheden die er bij nieuwbouw en onderhoud van woningen zijn voor vogels en vleermuizen. Het kaartmateriaal van het Amersfoortse STEK (Stedelijke Ecologie in Kaart) wordt geactualiseerd. Deze kaart laat zien wat de belangrijkste groene gebieden en verbindingen in de stad zijn voor de natuur. Binnen de Amersfoortse hoofdgroenstructuur wordt het huidige en het gewenste maaibeleid geïnventariseerd. Bloemrijke bermen zijn voor veel soorten, waaronder vlinders, de enige manier om in en door de stad te komen. De invasieve exoten in Amersfoort worden geïnventariseerd en op basis hiervan wordt een plan van aanpak opgesteld over hoe hier in het dagelijks beheer mee om te gaan. Invasieve exoten zijn in dit geval planten die door menselijk handelen in Amersfoort terecht zijn gekomen en schadelijk zijn voor de typisch Amersfoortse soorten of schadelijk zijn voor de gezondheid is uitgeroepen tot Jaar van de Bij. In dit kader wordt (ook) in Amersfoort gewerkt aan het verbeteren van de leefomstandig-

9 heden voor de bij (nestelgelegenheid, voedselaanbod, etc.). Ook wordt een informatiecampagne over de leefomstandigheden voor bijen uitgezet gericht op het algemeen publiek. Klimaatadaptatie Verkenning mogelijkheden voor natuur en milieu De kansen en mogelijkheden voor klimaatadaptatie (aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering) in Amersfoort worden in beeld gebracht. Denk hierbij aan het creëren van ruimte voor het opvangen van extreme hoeveelheden regenwater. KLIMAAT & ENERGIE Klimaatactieplan Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Inbreng aspect duurzaamheid in de verschillende werkgroepen rondom de renovatie van het stadhuis. In kaart brengen van het besparingspotentieel en de aangrijpingspunten bij het bestaande gemeentelijk vastgoed. Aanleveren van kennis ten behoeve van duurzame / energieneutrale ontwikkeling (volgens de GPR-methodiek) van nieuw gemeentelijk vastgoed, o.a. door toepassing van duurzame energietechnieken. Verduurzamen (CO 2 -neutraal) van kinderboerderij Brinkhorst, o.a. door installatie van zonnepanelen en inzetten van permanente duurzaamheidseducatie. Hierbij wordt aangesloten op het landelijke project Alle kinderboerderijen duurzaam van de Vereniging Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling (GDO). Verduurzamen schoolgebouwen (energie en binnenklimaat) mogelijk in combinatie met ESCO s (Energy Service Companies: bedrijven die de aanleg, het onderhoud en beheer van de (klimaat-)installaties van gebouwen overnemen, inclusief de financiering ervan). Bestaande woningen Deelname aan consortium 033Energie voor uitvoering van project Blok voor Blok /033 (waarin 2000 woningen 2 energielabelsprongen zuiniger worden gemaakt), gekoppeld aan de voortzetting van het project Energiebesparing in de Wijk en het aanjaagteam Energie en Verenigingen van Eigenaren. Uitvoering/coördinatie van het project Alle lichten op groen waarin 20 woningen energieneutraal gerenoveerd worden. Vernieuwen van het duurzaamheidsconvenant met de

10 Amersfoortse woningcorporaties. Bedrijven Actieve benadering van de sectoren scholen, zorginstellingen en kantoren aangaande energiebesparing in het kader van handhaving Activiteitenbesluit Wet Milieubeheer. Onderzoek naar het opzetten van een helpdesk voor bedrijven gericht op energiebesparing op verandermomenten (verhuizing etc.). Ondersteunen van bedrijven op het vlak van duurzame energie. Ondersteunen van het initiatief EnergieCoöperatie Amersfoort (een groep Amersfoortse ondernemers die de handen ineen slaat voor gezamenlijke energiebesparing, inkoop van duurzame energie, gezamenlijke opwekking van duurzame energie en CO 2 -compensatie). Coördinatie uitvoering CO 2 -scan bij Amersfoortse zorginstellingen. In kaart brengen van de kansen voor het uitwisselen van reststromen en restwarmte tussen bedrijven op bedrijventerrein De Isselt (en mogelijk ook andere bedrijventerreinen). Coördinatie project Junior Energieadviseurs (waarin Amersfoortse scholieren het energieverbruik van Amersfoortse bedrijven onderzoeken). Coördinatie project Duurzame / Open Winkelpuien (energiebesparing in winkels, o.a. door winkeldeuren gesloten te houden). Duurzame energie Ondersteunen burgerinitiatieven op het gebied van collectieve zonne-energie. Samen met consortiumpartners vormgeven en uitvoeren van het pilotproject Smart Grids (innovaties rond lokale duurzame energieopwekking die tot doel hebben onze toekomstige energievoorziening betaalbaar en betrouwbaar te houden en te verduurzamen). Kansen op het gebied van energie uit biomassa voor het Hogekwartier in beeld brengen. Stimuleren van WarmteKoudeOpslag (WKO) via kansenkaarten en bij stedelijke ontwikkelingsgebieden. Kansen op het gebied van energie via geothermie in kaart brengen. Opstellen van een kansenkaart voor zonne-energie. Opstellen van een visie en marktverkenning op het gebied van duurzame warmte.

11

12 MILIEUCOMMUNICATIE NME-arrangement Duurzame Karavaan In het project Duurzame Karavaan werken vijf Amersfoortse partijen (CNME, SWA, SKON, SKA en Dierenpark Amersfoort) samen in het aanbieden van duurzame kinderactiviteiten in de schoolvakanties rondom de thema s energiebesparing, afvalscheiding, zuinig omgaan met water, biodiversiteit en duurzame voeding en vervoer. In 2012 geeft de afdeling milieu vanuit dit project uitvoering aan de volgende activiteiten: Adviseren van Dierenpark Amersfoort over de invulling van de Groen?Doen! dagen in februari Opstellen van een draaiboek en activiteitenboek naar aanleiding van de Duurzame Karavaan week in Amersfoort Zuid in mei Intentieafspraken maken over een vervolg op het project Duurzame Karavaan na Tuinen / De Grenzeloze Tuin BSO de boer op Groen Gelinkt In samenwerking met o.a. de groene verenigingen en de diverse Amersfoortse tuininitiatieven worden communicatieactiviteiten opgezet richting bewoners over biodiversiteit (de verscheidenheid aan plant- en diersoorten) in de eigen achtertuin. In het project BSO de boer op gaan kinderen van de buitenschoolse opvang op bezoek bij één van de vier educatieboeren in de buurt van Amersfoort. De afdeling Milieu stuurt de ontwikkeling van de boerderijexcursie aan en onderhoudt contacten met de BSO s en de educatieboeren in het kader van de pilots. CNME Amersfoort is partner in dit landelijke project waarin op een slimme digitale wijze NME-materiaal landelijk beschikbaar wordt gemaakt en de samenwerking binnen de NME-sector wordt bevorderd. Communicatie algemeen Strategisch inzetten communicatie Door de strategische inzet van communicatie het intern en extern draagvlak voor duurzaamheid vergroten en het integraal werken aan duurzaamheid bevorderen.

13 CNME Herbouw Centrum voor Natuur en Milieueducatie Project Sociale Activering Aanleveren input ten behoeve van de selectie van partijen voor de herbouw van het CNME. Uitbreiding van het project sociale activering op Landgoed Schothorst waarin mensen met een (tijdelijk) grote afstand tot de arbeidsmarkt worden begeleid in een volgende stap richting de arbeidsmarkt. ALGEMEEN Monitoring Afstemming monitoring TELOS en Programma Duurzame Ontwikkeling Ontwikkeling van indicatoren om de monitoring van het programma Duurzame Ontwikkeling af te stemmen met de monitoringsystematiek ontwikkeld door duurzaamheidsinstituut TELOS.

14 BIJLAGE 1

15 MILIEU-UITVOERINGSPLAN AMERSFOORT 2012 VOOR INTERN GEBRUIK (definitief, 1 februari 2012) Thema Afval Geluid Mobiliteit Externe Veiligheid Bodem Water Duurzaam Bouwen / duurzame gebiedsontwikkeling Gedragscode Flora- & Faunawet Subthema / doelstelling Nieuw afvalinzamelingsysteem Beleidsvisie Cradle tot Cradle Actie / beoogd resultaat Besluitvorming over toekomstige inzamelingswijze huishoudelijk afval Opstellen beleidsvisie en inzicht in concrete kansen voor C2C en hoe die op te pakken Geluidbelastingkaarten Opstellen actieplan (2013) Opstellen geluidbelastingkaarten (half 2012) Geluidsnota Actualiseren Geluidsnota 2008 Stimuleren rijden op aardgas & opening Stimuleren tweede tankstation duurzame mobiliteit Opstellen beleidsvisie/kader duurzame mobiliteit (electrisch vervoer) Verkenning of externe veiligheidsbeleid Verkenning Externe opgesteld moet worden, o.a. ter Veiligheidsbeleid voorbereiding op herziening bestemmingsplannen per juni 2013 Implementatie nieuw Bodeminformatiesysteem Update en digitalisering informatie en ontwikkeling webapplicatie Nieuwe Bodemnota Vastgesteld nieuw bodembeleid Een duurzaam Afstemming in verband met Waterplan en Waterplan waterkwaliteit Stimuleren, Platform Duurzaam Bouwen activeren en informeren partners Werkgroep verduurzaming vastgoed GPR Bedrijventerreinen Implementatie GPR-methodiek bij nieuwbouwprojecten gemeente & externe partners (Amersfoort Vernieuwt en Vathorst OBV) Onderzoek toepassing GPR-stedenbouw als instrument voor gebiedsontwikkeling Contacten met bedrijven i.v.m. verduurzaming bestaande bedrijventerreinen (Isselt en De Hoef) Duurzaam zwembad / sportaccommodaties Hogeweg Duurzame ontwikkeling nieuw bedrijventerrein Wieken-Noord Link met andere thema s / teams ROVA Inbreng people-, profit- en planetaspecten. Duurzame Structuurvisie Vanuit planet ruimtelijke kaders bieden voor duurzame energie (windmolens) en opnemen Groene Stad Programma Lichtenberg Duurzame ontwikkeling Lichtenberg Implementatie in de organisatie Gedragscode Flora- & Faunawet Implementeren in de organisatie / instrumentontwikkeling voor VTH ROVA / gebiedsontwikkeling / Verkeer- en Vervoerplan / Bouwbedrijven Wolter en Dros Programma Duurzame Ontwikkeling Stedelijk Beheer/VTH

16 Thema Subthema / doelstelling Ecosysteemdiensten Actie / beoogd resultaat In kaart brengen kansen en mogelijkheden (o.a. richting doelgroep bedrijven) Bodemaspecten: energie, berging verontreiniging, oppervlaktewater, biologische afbraak, waterberging Klimaataspecten: o.a. hittestress Link met andere thema s / teams NMC Biodiversiteits ActiePlan Klimaatadaptatie KlimaatActie Plan Biodiversiteit & Bouwen STEK actualiseren Optimaliseren natuurvriendelijk maaibeleid Plan van aanpak exoten Jaar van de Bij Verkenning consequenties voor natuur en milieu Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Campagne bouwen en biodiversiteit / samenwerking met woningcorporatie(s) en bewoners Hoofd-groen-structuur op de kaart zetten Huidige en gewenste maaibeleid binnen de hoofdgroenstructuur inventariseren Invasieve exoten in Amersfoort inventariseren en adviseren hoe hier met beheer mee om te gaan - Leefomgeving bijen verbeteren (woongelegenheden en voedselaanbod / meer bloemen) - Leefvoorwaarden bijen uitdragen / publiek informeren Klimaatatelier in samenwerking met waterschap en uitwerken consequenties voor bijv. structuurvisie Renovatie stadhuis: inbreng thema duurzaamheid bij de verschillende werkgroepen Besparingspotentieel en aangrijpingspunten bestaand gemeentelijk vastgoed in beeld brengen Nieuwbouw gemeentelijk vastgoed duurzaam/energieneutraal volgens GPR en toepassen duurzame energievoorziening (Milieu levert kennis) Brinkhorst CO 2 neutraal: zonnepanelen en permanente duurzaamheidseducatie/aanhaken op GDO-project Alle kinderboerderijen duurzaam NMC NMC Structuurvisie, waterschap, SB Amersfoort 2-0 Vosheuvel Verduurzamen schoolgebouwen (energie en binnenklimaat) in combinatie met ESCO s WSO /NMC / SRO/ Bestaande woningen Blok voor Blok: 2000 woningen 2 labelsprongen / label B (incl. voortzetting Energiebesparing in de Wijk & aanjaagteam VVE s) Alle lichten op groen: 20 woningen energieneutraal renoveren Convenant met woningcorporaties Consortium, Consortium, Alliantie,

17 Thema Subthema / doelstelling Bedrijven Duurzame energie Actie / beoogd resultaat vernieuwen Handhaven Activiteitenbesluit Wet Milieubeheer: actief benaderen van sectoren scholen, zorginstellingen, kantoren in verband met energiebesparing Onderzoeken helpdesk voor energiebesparing op verandermomenten Ondersteunen initiatieven van bedrijven op het vlak van duurzame energie Ondersteunen initiatief van EnergieCoöperatie Amersfoort CO 2 -scan zorginstellingen Uitwisselen reststromen/restwarmte: in beeld brengen kansen (Isselt), opdracht Breed of Builds, uitbreiden van andere bedrijventerreinen Project Junior Energieadviseurs Project Duurzame / Open Winkelpuien Ondersteunen burgerinitiatieven collectieve zonnestroom (onder andere 2 pilots) Samen met consortiumpartners vormgeven en uitvoeren pilotproject Smart Grids (elektriciteit) Biomassa: kansen Hogekwartier in beeld brengen Stimulering WKO via kansenkaarten en bij ontwikkelingsgebieden (voeren van regie, informeren en adviseren) Kansen geothermie in beeld brengen Opstellen zonne-energiekansenkaart Opstellen visie en marktverkenning duurzame warmte Link met andere thema s / teams Portaal, SBG SBG / E&W,, Matchpoint E&W, SBG / ondernemers binnenstad Mobiliteit / ICT / Project Hogekwartier / GBS / provinciale visie Bodem / PO Bodem PO,

18 Thema NME-arrangement Communicatie algemeen CNME Monitoring Subthema / doelstelling Duurzame Karavaan Grenzeloze tuin BSO de boer op Groen Gelinkt Strategisch inzetten communicatie Herbouw CNME Project Sociale Activering Milieubalans & monitoring Actie / beoogd resultaat - Advies Dierenpark Amersfoort over Groen? Doen! dagen in februari Draaiboek en activiteitenboek n.a.v. Duurzame Karavaan week Amersfoort-Zuid mei Afspraak/intentie over vervolg na 2012 Diverse tuininitiatieven worden met elkaar in contact gebracht. Aansturen ontwikkeling boerderijexcursie. Contact met BSO s en educatieboeren voor pilots. NME-materiaal landelijk beschikbaar stellen / samenwerking binnen NME-sector bevorderen Intern en extern draagvlak voor duurzaamheid en bevorderen integraliteit Input ten behoeve van selectie partijen Uitbreiden project sociale activering Ontwikkelen monitoring en afstemming Milieubalans Link met andere thema s / teams SWA / SKA / SKON St. Educatief Platteland, BSO s, educatieboeren Communicatie, Afdeling Sociale Zekerheid, PU Afkortingen: - CNME Centrum Natuur & Milieu Educatie - E&W afdeling Economie & Wonen - GBS Groen Blauwe Structuur - PO afdeling Projectontwikkeling - Programma Duurzame Ontwikkeling - PU Provincie Utrecht - SWA Stichting Welzijn Amersfoort - SKA Stichting Kinderopvang Amersfoort - SKON Stichting Kinderopvang Nederland - WSO Welzijn, Sociale Zekerheid en Onderwijs - SRO Sport, Recreatie en Onderwijsvoorzieningen - NMC team Natuur en Milieucommunicatie - VV afdeling Vastgoed en Voorzieningen (WSO)

19 BIJLAGE 2

20 Externe versie Milieu-uitvoeringsplan Amersfoort Reguliere/wettelijke taken ALGEMEEN - Afwegingskader Duurzaamheid - Input Structuurvisie - Monitoring MilieuBeleidsPlan - Programma Duurzame Ontwikkeling - Selectie partijen herbouw CNME Schothorst - Regulier NME-aanbod basisonderwijs en voortgezet onderwijs - Handhavingsuitvoeringsprogramma 2012 GEZOND & VEILIG NATUUR & BIODIVERSITEIT KLIMAAT & ENERGIE - Input/advies milieuaspecten (lucht, externe veiligheid, bodem, geluid) in gemeentelijke plannen en projecten - Geluidsanering - Afvalinzameling - APV-activiteiten geluid - Geluidsnota - Zonebeheer geluidsnormen - Bodemsanering - Bodemloket - Input/advies groen in gemeentelijke plannen en projecten - Databeheer flora & fauna - Handhaving Activiteitenbesluit, Wet Milieubeheer - Handhaving EPC-norm Bouwbesluit Aanvullende ambities Gemeente Samen met Amersfoort - Monitoring Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit - Geluidsbelastingkaarten met actieplan - Verkenning Externe Veiligheidsbeleid - Nota Grondbeleid - Experimenteren met gebiedsgericht werken - Project Sociale Activering, Landgoed Schothorst - Biodiversiteitsactieplan - Ecosysteemdiensten - NME-Arrangement - Klimaatactieplan - Eigen huis op orde - CO2-neutraal Duurzame energie - Duurzame economie - Energieneutraal renoveren - Pilotproject Smart Grids - Energiebesparing in de Wijk - Platform Duurzaam Bouwen (bedrijven) - Convenant Samen Duurzaam (corporaties) - Nieuwbouw GPR

21 Gemeente Amersfoort Sector SOB Milieu Postadres Postbus 4000 Bezoekadres Stadhuisplein 1 t e info@amersfoort.nl 3800 EA Amersfoort 3811 LM Amersfoort i

RAADSINFORMATIEBRIEF 2012-27

RAADSINFORMATIEBRIEF 2012-27 RAADSINFORMATIEBRIEF 2012-27 Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 4027804 Aan : Gemeenteraad Datum : 6 maart 2012 Portefeuillehouder Wethouder S. van 't Erve Programma 3. Stedelijk beheer en Milieu

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Almere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015

Almere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de

Nadere informatie

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

Paragraaf duurzaamheid

Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Wij hebben als gemeentelijke organisatie een voorbeeldfunctie en zorgen ervoor dat de gemeentelijke organisatie energieneutraal wordt voor 2030. Voor de gemeente

Nadere informatie

HAAGSE AANPAK DUURZAME STEDENBOUW

HAAGSE AANPAK DUURZAME STEDENBOUW HAAGSE AANPAK DUURZAME STEDENBOUW duurzame economie sociaal culturele duurzaamheid ecologische duurzaamheid DUURZAME STEDENBOUW Inhoud presentatie Opgave Werkwijze 4 thema's Resultaten en vervolgproces

Nadere informatie

gemeente Bunnik INFORMATIENOTA De gemeenteraad Het college van burgemeester en wethouders Datum: 7 maart 2017

gemeente Bunnik INFORMATIENOTA De gemeenteraad Het college van burgemeester en wethouders Datum: 7 maart 2017 gemeente Bunnik INFORMATIENOTA Aan: Van: De gemeenteraad Het college van burgemeester en wethouders Datum: 7 maart 2017 Onderwerp: Tussentijdse evaluatie Bunnik Duurzaam In december 2014 heeft de gemeenteraad

Nadere informatie

UITVOERINGSPROGRAMMA 2015-2020

UITVOERINGSPROGRAMMA 2015-2020 UITVOERINGSPROGRAMMA Het Uitvoeringsprogramma van het Milieubeleidsplan omvat negentien projecten waarin de verschillende milieurelevante thema s en de vier benoemde doelgroepen (inwoners, bedrijven, samenkomen.

Nadere informatie

Provinciaal Omgevingsplan Limburg

Provinciaal Omgevingsplan Limburg Provinciaal Omgevingsplan Limburg Presentatie t.b.v. Regionalrat Düsseldorf, Provinciale Staten Gelderland en Provinciale Staten Limburg Arnhem, 7 maart 2012 POL POL = Provinciaal Omgevingsplan Limburg,

Nadere informatie

KUIPERCOMPAGNONS. AL 100 JAAR!

KUIPERCOMPAGNONS. AL 100 JAAR! Werken met de omgevingsvisie Programma 1. Introductie 2. Toelichting kerninstrument omgevingsvisie 3. Wat blijft? Wat wordt anders? 4. Ervaringen Pilots Omgevingsvisie 5. Ervaringen Zomerimpuls Pilot Hillegom

Nadere informatie

Aan de slag met de omgevingsvisie. KuiperCompagnons, Gerwin Gabry

Aan de slag met de omgevingsvisie. KuiperCompagnons, Gerwin Gabry Aan de slag met de omgevingsvisie KuiperCompagnons, Gerwin Gabry Programma 1. Introductie 2. De Omgevingswet: het hele bouwwerk op orde! 3. Toelichting kerninstrument omgevingsvisie 4. Ervaringen Pilots

Nadere informatie

Green Deal: Verduurzaming Schoolgebouwen

Green Deal: Verduurzaming Schoolgebouwen Green Deal: Verduurzaming Schoolgebouwen Frank de Wit, Wethouder Onderwijs, Sport en Duurzaamheid Huib Bulthuis, huisvesting SCO Leiden, schoolbestuur Eveline Botter, Projectmanager Gemeente Leiden 2 Inhoud

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018

Raadsvoorstel. Voorloper. Startnotitie Duurzaam Druten. Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Voorloper Onderwerp Startnotitie Duurzaam Druten Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Portefeuillehouder A. Springveld Behandelend team Team strategie en beleid Behandelend

Nadere informatie

Op weg maar een fossielvrij Den Haag Initiatieven, uitdagingen, Haagse Krach

Op weg maar een fossielvrij Den Haag Initiatieven, uitdagingen, Haagse Krach Op weg maar een fossielvrij Den Haag Initiatieven, uitdagingen, Haagse Krach Lennart van der Linde (projectleider klimaat en energie) februari 2017 Missie & Visie Duurzaam Den Haag Missie Initiatieven

Nadere informatie

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT

DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT DUURZAAMHEID & ENERGIENEUTRALITEIT Introductie Raad 6 juni 2018 Jack van t Ende Xandra van Lipzig Ineke Lijnema 7/6/18 Agenda Context duurzaamheid Energietransitie: waar hebben we het over in Apeldoorn?

Nadere informatie

gemeente Eindhoven Uitleg bij de indicatoren behorende bij de einddoelen van het programma Duurzaamheid

gemeente Eindhoven Uitleg bij de indicatoren behorende bij de einddoelen van het programma Duurzaamheid gemeente Eindhoven Inboeknummer Beslisdatum B&W Dossiernummer Bijlage bij RIB Einddoelen programma Duurzaamheid Uitleg bij de indicatoren behorende bij de einddoelen van het programma Duurzaamheid Energie

Nadere informatie

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de

Nadere informatie

Bewoners & duurzame Haagse warmte Initiatieven, uitdagingen, Haagse Krach

Bewoners & duurzame Haagse warmte Initiatieven, uitdagingen, Haagse Krach Bewoners & duurzame Haagse warmte Initiatieven, uitdagingen, Haagse Krach Lennart van der Linde (projectleider klimaat en energie) 30 november 2016 Missie & Visie Duurzaam Den Haag Missie Initiatieven

Nadere informatie

Concessie Duurzame Energievoorziening Nieuw Reijerwaard. Rotterdam, 12 september 2017 tel

Concessie Duurzame Energievoorziening Nieuw Reijerwaard. Rotterdam, 12 september 2017 tel Concessie Duurzame Energievoorziening Nieuw Reijerwaard Rotterdam, 12 september 2017 peter.wolbert@engie.com, tel. 06-52368101 Integratie van twee bedrijven (mei 2016) ENGIE: een bedrijf in transitie

Nadere informatie

regie thema uit eerdere adviezen van de Leidse Milieuraad

regie thema uit eerdere adviezen van de Leidse Milieuraad regie thema uit eerdere adviezen van de Leidse Milieuraad Jan Pieters Bijeenkomst Wonen, 4 februari 2014, Nieuwe Energie, Leiden Leidse Milieuraad Onafhankelijk adviesorgaan van B&W Eerdere adviezen over

Nadere informatie

Energieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal

Energieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal Energieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal 1 Intentie Bedrijvenkring Veenendaal, de coöperatieve verenigingen van Ondernemend Veenendaal, de deelnemende bedrijven en de gemeente Veenendaal

Nadere informatie

2.1.2 lucht De luchtkwaliteit binnen Baarn wordt inzichtelijk gemaakt op de vmk (GVVP) X X

2.1.2 lucht De luchtkwaliteit binnen Baarn wordt inzichtelijk gemaakt op de vmk (GVVP) X X 3.4 Het Milieu Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Overzicht uren Overzicht budget 2.1.1 bodem 750 750 750 750 29.266 29.266 29.266 29.266 2.1.1.1 uiterlijk 2015 alle spoedeisende locaties in beeld en gesaneerd

Nadere informatie

Worden de bedrijven en bedrijventerreinen in Apeldoorn Energieke Regio-deelnemer?

Worden de bedrijven en bedrijventerreinen in Apeldoorn Energieke Regio-deelnemer? Worden de bedrijven en bedrijventerreinen in Apeldoorn Energieke Regio-deelnemer? Mogen wij u helpen te verdienen aan duurzaamheid? 1 Wie wil er geen energie besparen? Hoewel het er vaak niet van komt,

Nadere informatie

Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen

Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Inleiding In juni van dit jaar is met de gemeenteraad gesproken over de Nijmeegse Omgevingsvisie aan de hand van de Menukaart Omgevingsvisie (zie bijlage). Afgesproken

Nadere informatie

Milieuprogramma 2011. Ontsluiting Milieuinformatie. Milieuzonering in ruimtelijke ordening

Milieuprogramma 2011. Ontsluiting Milieuinformatie. Milieuzonering in ruimtelijke ordening 1 In het milieuprogramma staan alle activiteiten uit het uitvoeringsprogramma van het milieubeleidsplan. Het geeft een beschrijving van de activiteiten die in 2011 uitgevoerd worden. Het overzicht van

Nadere informatie

... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid

... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045 Energieneutraal Veranderende overheid Waarde creëren Stadhuisplein Zichtbaar maken van innovatie Als duurzame stad Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst!

Nadere informatie

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing

Nadere informatie

1.Inleiding. Duurzaamheid heeft in de afgelopen jaren een sterke positie veroverd op de maatschappelijke en politieke agenda.

1.Inleiding. Duurzaamheid heeft in de afgelopen jaren een sterke positie veroverd op de maatschappelijke en politieke agenda. gemeente Steenbergen min MIMIiiii min BM1200649 Raadsvergadering 31 mei 2012 Agendanummer Onderwerp Duurzaamheidsnota Steenbergen; 24 april 2012 Aan de raad, 1.Inleiding. Duurzaamheid heeft in de afgelopen

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

Respons Van de panelleden die zijn benaderd, hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit levert een respons op van 66%.

Respons Van de panelleden die zijn benaderd, hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit levert een respons op van 66%. Samenvatting Milieu 2013 Het Delft Internet Panel (DIP) is in april 2013 benaderd voor een onderzoek naar het gebruik en de waardering van diverse voorzieningen op het gebied van natuur, milieu en duurzaamheid

Nadere informatie

III.3 Tabel: meerjarenprogramma en benodigde capaciteit milieubeleidsplan

III.3 Tabel: meerjarenprogramma en benodigde capaciteit milieubeleidsplan II.1 Woonomgeving II.1.1 Wettelijk verplichte taken II.1.1.1 Onderzoek mogelijkheden geluidbeleid 20 uur II.1.1.2 Saneren woningen met een te hoge 40 uur 0 0 geluidsbelasting II.1.1.3 Uitvoeren overige

Nadere informatie

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Hieronder treft u informatie over de Regietafel

Nadere informatie

FACTCHECKER OVER MORGEN

FACTCHECKER OVER MORGEN FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

Routekaart Duurzaam Voorne-Putten Raadscommissie

Routekaart Duurzaam Voorne-Putten Raadscommissie Routekaart Duurzaam Voorne-Putten 2040 Raadscommissie Doel van vandaag Informeren over de context, het proces en de Routekaart Duurzaam Voorne-Putten 2040. Inhoud van vandaag Startpunt Proces Routekaart

Nadere informatie

Offerte Programmabegroting 2017

Offerte Programmabegroting 2017 Offerte Programmabegroting 2017 PROGRAMMA Duurzaam wonen en ondernemen Maximaal meedoen Goed leven en ontmoeten Veilig gevoel Dienstbare en betrouwbare overheid Bedrijfsvoering Onderwerp: implementatie

Nadere informatie

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen

Nadere informatie

Startnotitie samenwerking Land van Cuijk gemeenten op het gebied van energie, klimaat & duurzaamheid

Startnotitie samenwerking Land van Cuijk gemeenten op het gebied van energie, klimaat & duurzaamheid Wij gaan voor groen! Startnotitie samenwerking Land van Cuijk gemeenten op het gebied van energie, klimaat & duurzaamheid 1. Aanleiding Al vele jaren wordt in de regio Noordoost Brabant samengewerkt aan

Nadere informatie

Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel

Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel 2017-2019 Duurzaam samen Samen met inwoners, overheden en bedrijven werkt Natuur en Milieu Overijssel aan een mooi en

Nadere informatie

Samen werken aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente

Samen werken aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente Samen werken aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente 3 Doel 1: Een klimaatbestendig en energieneutraal Sliedrecht 4 Mileubeleidsplan en uitvoeringsprogramma 2010-2011 De gemeente vindt duurzaamheid

Nadere informatie

Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014

Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014 Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de

Nadere informatie

CONCEPT FACTSHEETS KLIMAATCONTRACT PROVINCIE DRENTHE GEMEENTE HOOGEVEEN Datum: Blad 1 van 5

CONCEPT FACTSHEETS KLIMAATCONTRACT PROVINCIE DRENTHE GEMEENTE HOOGEVEEN Datum: Blad 1 van 5 Blad 1 van 5 Hoogeveen deelprogramma Diep Onder Drenthe 1. WKO installatie BVG/CH/Raadhuis 2. WKO installatie 1. Een WKO installatie in het BVG/CH/Raadhuis. 2. Duidelijkheid over de haalbaarheid van een

Nadere informatie

Position paper regietafel energietransitie utrecht

Position paper regietafel energietransitie utrecht Position paper regietafel energietransitie utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Dit document beschrijft de opzet van de Regietafel

Nadere informatie

Concept!!!!! De Utrechtse warmtetransitie van onderaf

Concept!!!!! De Utrechtse warmtetransitie van onderaf Concept!!!!! De Utrechtse warmtetransitie van onderaf Werkprogramma van Energie U, met en voor de Utrechtse buurtinitiatieven mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van stichting DOEN, opdrachten

Nadere informatie

SAMEN WERKEN IN HET DUURZAAM WAALWIJK LAB 14 MEI 2019

SAMEN WERKEN IN HET DUURZAAM WAALWIJK LAB 14 MEI 2019 SAMEN WERKEN IN HET DUURZAAM WAALWIJK LAB 14 MEI 2019 De LAB deelnemers (inwoners, ondernemers en organisaties) werken samen aan de activiteiten die voortvloeien uit het DUURZAAM WAALWIJK LAB. De inhoud

Nadere informatie

Passen duurzame ontwikkelingen binnen het vergunningenbeleid anno 2008

Passen duurzame ontwikkelingen binnen het vergunningenbeleid anno 2008 Symposium Vink Sion Passen duurzame ontwikkelingen binnen het vergunningenbeleid anno 2008 Beetgum, 24 januari 2008 Douwe Faber Directeur E kwadraat advies Inhoudsopgave E kwadraat advies Vergunningen

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

Een gezonde aarde. Energie, klimaat en milieu

Een gezonde aarde. Energie, klimaat en milieu Een gezonde aarde Energie, klimaat en milieu 7 Een gezonde aarde Wij hebben de taak om zorgvuldig om te gaan met de aarde. Vervuiling van de lucht, verspilling van materialen en uitputting van hulpbronnen

Nadere informatie

Meer grip op klimaatbeleid

Meer grip op klimaatbeleid Meer grip op klimaatbeleid Klimaatbeleid voeren is complex. Het is interdisciplinair en omgeven met onzekerheid. Hoe zorg je als overheid dat je klimaatbeleid aansluit bij je ambities? En waarmee moet

Nadere informatie

PEILING DUURZAAMHEID JULI 2019

PEILING DUURZAAMHEID JULI 2019 PEILING DUURZAAMHEID JULI 2019 Onderzoek Respons Het aantal uitgenodigde digipanel leden is 1186. Het aantal respondenten is 687. De responsratio komt hiermee op 58%. Verdeling: Geslacht Man Vrouw % digipanel

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck

Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck Bedrijventerreinen Verduurzamen Land van Weert en Cranendonck Zeist, 25 april 2016 Matthijs Kok Transitiemanagement Matthijs Kok Energietransitie gebouwde omgeving Elektrisch vervoer Projecten, o.a: Energiestrategie

Nadere informatie

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner De eerste transitie naar aardgas Klimaattop dec 2018 en rapport IPCC oktober 2018 Zuid Korea Intergovernmental

Nadere informatie

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud Energie neutraal Veenendaal 2035 De aanpak en de inhoud Inhoud Waarom energieneutraal en wanneer? 1 e opzet programmaplan Resultaten interne consultatie Resultaten externe consultatie Enkele voorbeelden

Nadere informatie

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want:

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Marktanalyse Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Onbekendheid gebouweigenaren & gebruikers met de mogelijkheden en winst die te behalen valt Ondoorzichtige

Nadere informatie

DATUM ONS KENMERK BEHANDELD DOOR 22 januari 2015 1400334664 B.J. van Oosten - Bronsgeest

DATUM ONS KENMERK BEHANDELD DOOR 22 januari 2015 1400334664 B.J. van Oosten - Bronsgeest POSTADRES Postbus 20 7500 AA Enschede BEZOEKADRES Hengelosestraat 51 Aan de Gemeenteraad TELEFOON 14 0 53 DATUM ONS KENMERK BEHANDELD DOOR 22 januari 2015 1400334664 B.J. van Oosten - Bronsgeest UW BRIEF

Nadere informatie

Wasstraat Duurzaamheid Een katalysator voor verduurzaming van de woningvoorraad. Theo Stauttener

Wasstraat Duurzaamheid Een katalysator voor verduurzaming van de woningvoorraad. Theo Stauttener Wasstraat Duurzaamheid Een katalysator voor verduurzaming van de woningvoorraad Theo Stauttener Stadkwadraat Rijk zet in op energiesprong! Duurzaamheid Belangrijk thema In bestaande voorraad het meeste

Nadere informatie

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander Pieter van der Ploeg Strategie Alliander Inhoud 1. Wat is Alliander 2. Van ambitie naar concrete vraag 3. Van nu en hier naar daar en straks en hoe kom ik daar 4. Wie doen mee 5. Voorbeeld van belang van

Nadere informatie

Onderwerp: RKC adviesbrief over tweede afdoening aanbevelingen Openbaar Groen

Onderwerp: RKC adviesbrief over tweede afdoening aanbevelingen Openbaar Groen Gemeente Haarlem Rekenkamercommissie T.a.v. Leden van de gemeenteraad Haarlem Ons kenmerk Datum Contact Telefoon E-mail Bijlage(n) 2019/083184 31 januari 2019 Inge Mulders 023-5114885 imulders@haarlem.nl

Nadere informatie

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven.

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven. 1 Inhoud Inleiding... 3 A. Gemeentelijke gebouwen en maatschappelijk vastgoed... 3 B. Woningen... 4 C. Commerciële dienstverlening (MKB)... 4 D. Industrie en bedrijven... 5 E. Verkeer en Vervoer... 5 F.

Nadere informatie

De wijk als inspiratiebron voor de lange termijn

De wijk als inspiratiebron voor de lange termijn De wijk als inspiratiebron voor de lange termijn Frans de Haas de Haas & Partners Projectgroep DEPW Utrecht 9 februari 2011 EOS LT Duurzame Gebiedsontwikkeling i.o.v. Agentschap NL Inhoud Levensduurdenken

Nadere informatie

Bossche energieconvenant

Bossche energieconvenant Bossche energieconvenant Bossche bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel

Verkiezingsprogramma. Water Natuurlijk Rijn en IJssel Verkiezingsprogramma 2019 2023 Water Natuurlijk Rijn en IJssel Inleiding Voor u ligt het conceptverkiezingsprogramma van Water Natuurlijk Rijn en IJssel In de komende periode gaan we in gesprek met inwoners

Nadere informatie

Duurzaamheid als drager voor gebiedsontwikkeling. Drs. ing. Bert Krikke Projectdirecteur

Duurzaamheid als drager voor gebiedsontwikkeling. Drs. ing. Bert Krikke Projectdirecteur Duurzaamheid als drager voor gebiedsontwikkeling Drs. ing. Bert Krikke Projectdirecteur Inhoud presentatie 0. Hoe omgaan met ambities 1. Wat is het Ecomunitypark 2. Voor wie is het park 3. Van samenwerking

Nadere informatie

Gemeente Binnenmaas Programma Duurzaam Binnenmaas Uitvoeringsprogramma Afdeling Ruimte & Groen P.J. de Bakker, P. Bakker en R.

Gemeente Binnenmaas Programma Duurzaam Binnenmaas Uitvoeringsprogramma Afdeling Ruimte & Groen P.J. de Bakker, P. Bakker en R. Gemeente Binnenmaas Programma Duurzaam Binnenmaas Uitvoeringsprogramma 2011-2014 Afdeling Ruimte & Groen P.J. de Bakker, P. Bakker en R. Tuk 6 april 2011 Inhoudsopgave Voorwoord 2 1 Inleiding 3 1.1 Inleidend

Nadere informatie

Duurzame ontwikkeling:

Duurzame ontwikkeling: Duurzaam Tynaarlo Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien in de behoeften van de huidige generaties zonder die van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. (Our common future 1987)

Nadere informatie

Raadscommissievoorstel

Raadscommissievoorstel Raadscommissievoorstel Status: Voorbereidend besluitvormend Agendapunt: 7 Onderwerp: Meerjarenprogramma Duurzaamheid 2014-2015 Datum: 12 november 2013 Portefeuillehouder: dhr. N.L. Agricola Decosnummer:

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma 2017 en Op weg naar een klimaatneutraal Gemeente Renkum

Uitvoeringsprogramma 2017 en Op weg naar een klimaatneutraal Gemeente Renkum Uitvoeringsprogramma 2017 en 2018 Op weg naar een klimaatneutraal 2040 Gemeente Renkum 1 Inleiding Onderhavig uitvoeringsprogramma geeft een overzicht van projecten en activiteiten die worden gecontinueerd

Nadere informatie

Titelpagina met ruimte Kosten en baten klimaatadaptatie binnen de gemeente Amerfsoort

Titelpagina met ruimte Kosten en baten klimaatadaptatie binnen de gemeente Amerfsoort Titelpagina met ruimte Kosten en baten klimaatadaptatie binnen de gemeente Amerfsoort Paul Camps 18 september 2014 Inhoud Amersfoort Natuurlijke alliantie Voorbeelden Vragen 2/12 titel van de presentaties

Nadere informatie

Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel. Gijsbert Schuur - Oranjewoud

Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel. Gijsbert Schuur - Oranjewoud Ondergrondscans gemeenten Waalwijk en Capelle a/d IJssel Gijsbert Schuur - Oranjewoud Wat ga ik u vertellen? Strong Ondergrondscans Waalwijk en Capelle a/d IJssel Doel Proces Resultaten Hoe nu verder Rapport

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Hier komt tekst Paulus Jansen Wethouden Hier komt ook Wonen tekst 17 mei 2018 Wat gebeurt er in Utrecht? de grote steden groeien vooral

Nadere informatie

Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst

Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst r 2018 Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst Versie: Definitief (inclusief aangenomen amendementen) Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Verrekijker 2018 2. Essentie Duurzaamheidvisie

Nadere informatie

Dag van de Praktijk. Meten aan een duurzaam gebruik van de ondergrond met DPL. Laura van der Noort, IVAM Jasper Lackin, W+B

Dag van de Praktijk. Meten aan een duurzaam gebruik van de ondergrond met DPL. Laura van der Noort, IVAM Jasper Lackin, W+B Dag van de Praktijk Meten aan een duurzaam gebruik van de ondergrond met DPL Laura van der Noort, IVAM Jasper Lackin, W+B Programma Presentatie Wat is DPL Ondergrond? Wat is het gewone DPL? Doel, toepassingen

Nadere informatie

Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk?

Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk? Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk? Conclusies nav onderzoek in Opdracht van agentschap NL Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Dit rapport is bestemd voor de organisatie

Nadere informatie

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Energie in de provincie Utrecht Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Doel van Onderzoek Dit onderzoek dient om: 1. Een nieuw overzicht samen te stellen van het energiegebruik

Nadere informatie

Regiobijeenkomst Arnhem 6 juni 2013

Regiobijeenkomst Arnhem 6 juni 2013 Welkom Regiobijeenkomst Arnhem 6 juni 2013 dhr. Gerrie Elfrink, wethouder Volkshuisvesting, gemeente Arnhem mevr. Saskia van Hulten, senior adviseur, W/E adviseurs Waar liggen uw vragen? Stedenbouw GPR

Nadere informatie

Regionale Energie Strategie

Regionale Energie Strategie Regionale Energie Strategie Regionaal samenwerken voor realisatie van de Klimaatopgave Een historische opgave Om de opwarming van de aarde te beteugelen, zijn drastische maatregelen nodig. Dit jaar wordt

Nadere informatie

Bijlage bij programma Duurzaam Houten: activiteitenoverzicht

Bijlage bij programma Duurzaam Houten: activiteitenoverzicht Bijlage bij programma Duurzaam Houten: activiteitenoverzicht 1a. Geïniteerde projecten 2016 (waarvan sommige doorlopend in 2017 & 2018) Activiteit People Planet Prosperity Energie Kringlopen Groen en Duurzame

Nadere informatie

Regionale Energie Strategie

Regionale Energie Strategie Regionale Energie Strategie Regionaal samenwerken voor realisatie van de Klimaatopgave Een historische opgave Om de opwarming van de aarde te beteugelen, zijn drastische maatregelen nodig. Dit jaar wordt

Nadere informatie

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Energiereductie met een ESCo Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Inhoud 1. Over Unica Ecopower 2. Huidige en toekomstige energie wetgeving 3. Wat is een ESCo 4. Europese Gedragscode voor ESCo s 5. Voorbeeld

Nadere informatie

ENERGIE BESPARING IN DE AMERSFOORTSE HUURSECTOR

ENERGIE BESPARING IN DE AMERSFOORTSE HUURSECTOR ENERGIE BESPARING Energiebesparing huurwoningen Amersfoort terugblik en vooruitblik Donderdag 16 oktober 2014 WELKOM! IN DE UTRECHTSE HUURSECTOR ACHTERGROND VAN DEZE AVOND www.stookjerijk.nl Samenwerking

Nadere informatie

Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving

Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving Casper Tigchelaar Marijke Menkveld Den Haag, SER 2 oktober 2013 www.ecn.nl Instrumenten gericht op eigenaar-bewoners Bewustwording en informatie

Nadere informatie

Werkdocument. Verklaringen diverse partijen mbt startmotor

Werkdocument. Verklaringen diverse partijen mbt startmotor Werkdocument Verklaringen diverse partijen mbt startmotor Verklaring Rijksvastgoedbedrijf d.d. 26 juni 2018 Als onderdeel van de klimaattafel gebouwde omgeving hebben maatschappelijke organisaties hun

Nadere informatie

Gebiedsprogramma 2016-2020. Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020.

Gebiedsprogramma 2016-2020. Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020. Gebiedsprogramma 2016-2020 Dit document geeft schematisch de hoofdlijnen weer van het Gebiedsprogramma 2016 2020. 1 Integrale gebiedsopgaven Initiëren, faciliteren en uitvoeren van integrale gebiedsopgaven

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad Gemeente Langedijk Raadsvergadering : 22 januari 2013 Agendanummer : 15 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : H.J.M. Schrijver : Beleid en Projecten : Schutten Voorstel aan de raad Onderwerp : Nota Langedijk

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1076608 Behorend bij het B&W-advies met registratienummer 1076607 Moet in elk geval behandeld zijn in de raadsvergadering van de gemeente Ptjrmerend

Nadere informatie

Groene Fabriek Lochem

Groene Fabriek Lochem Groene Fabriek Lochem CCS Energie, innovatief en integraal 12 adviseurs Onderwerpen Biomassa Mono-mestvergisting op de boerderij Biogasopwerking tot Groen gas Mestraffinage Houtstook / torrefactie Kennisoverdracht

Nadere informatie

Duurzaamheid, Energie en Milieu

Duurzaamheid, Energie en Milieu Duurzaamheid, Energie en Milieu In de uitvoeringsagenda duurzaamheid van de gemeente staat: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder de mogelijkheden

Nadere informatie

Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City

Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City De Omgevingswet meer ruimte voor initiatief Huidige omgevingsrecht: opeenstapeling van wetten, regels en procedures Onzekerheid en onduidelijkheid bij initiatiefnemers

Nadere informatie

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk De Lokale Duurzame Energie Coöperatie EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk WWW.ECBOXTEL.NL LDEC: Waarom en waartoe leidt het Samen met leden realiseren van betaalbare, duurzame,

Nadere informatie

Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling. 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen

Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling. 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen Ina Horlings Lezing Waddenacademie, 2-12- Opgaven voor de Waddenregio 1.

Nadere informatie

VNG Raadsledencampagne

VNG Raadsledencampagne Duurzaam Drimmelen VNG Raadsledencampagne Klimaat niet zonder de Raad Invloed raadsleden Borging beleid Collegiaal bestuur Collegeakkoord 2010-2014 Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien

Nadere informatie

Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder

Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder 10 juli 2017 9 n.v.t. wethouder M. Blind Kenmerk 17.003559 *17.003559* Datum B&W-besluit

Nadere informatie

Speerpunten Doel Actie/uitwerking Wanneer Wie Dekking kosten /financiering Vanuit zowel het provinciale (landelijke) als lokale bodembeleid

Speerpunten Doel Actie/uitwerking Wanneer Wie Dekking kosten /financiering Vanuit zowel het provinciale (landelijke) als lokale bodembeleid Vanuit zowel het provinciale (landelijke) als lokale bodembeleid Actieve Inventarisatie Afronden asbestinventarisatie 2010 ISV-2 aanpak spoedlocaties spoedlocaties afronden Volledig overzicht van locaties

Nadere informatie

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld

Nadere informatie

Duurzaam ontwerpen instrument Rijnenburg. Jaap Kortman IVAM Sjoerd Verhagen Mapsup Dymph Hoffmans, gemeente Utrecht

Duurzaam ontwerpen instrument Rijnenburg. Jaap Kortman IVAM Sjoerd Verhagen Mapsup Dymph Hoffmans, gemeente Utrecht Duurzaam ontwerpen instrument Rijnenburg Jaap Kortman IVAM Sjoerd Verhagen Mapsup Dymph Hoffmans, gemeente Utrecht Motivatie Duurzame gebiedsontwikkeling Veel kansen voor duurzame gebiedsontwikkeling Gemeenten

Nadere informatie

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming

Sámen werken aan. Voor gemeenten en MKB. erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB erduurzaming Sámen werken aan verduurzaming Voor gemeenten en MKB Gemeenten hebben forse ambities op het gebied van duurzaamheid, innovatie en lokale

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Projectcode GEMEENTE 1 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen Doelstelling Het verbeteren van de energieprestatie van gemeentelijke gebouwen door 3%

Nadere informatie

Klimaatbestendige steden

Klimaatbestendige steden Klimaatbestendige steden Klimaatbeleid en praktijk in Nederland Inspiratie voor Amersfoort Michaël Meijer Introductie Michaël Meijer Tuin- en Landschapsinrichting @ IAH Larenstein Planologie @ Radboud

Nadere informatie