Factsheet: NL19_01_2

Transcriptie

1 Factsheet: NL19_01_2 Binnenbedijkte Maas -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Binnenbedijkte Maas Code: NL19_01_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Binnenmaas Type: Status: M20 (Matig grote diepe gebufferde meren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 1 van 320

2 Karakterschets: De Binnenbedijkte Maas is het restant van een oude bedding van de rivier de Maas die omstreeks 1270 bij Maasdam en 1450 bij Westmaas is afgedamd. Het waterlichaam heeft een lengte van ongeveer 7,5 km en een oppervlakte van ongeveer 170 ha. Het grootste deel van het waterlichaam ligt in het landelijk gebied. Het westelijke en oostelijke deel liggen in bebouwde gebieden. De waterdiepte ligt tussen 2,5 en 3,0 m Er is in het westen een diepe put aanwezig met een gemiddelde diepte van 16 meter. De Binnenbedijkte Maas staat in open verbinding met de Boezemvliet (waterlichaam NL19_15) en fungeert als boezemwater voor de achterliggende bemalingsgebieden. De Binnenbedijkte Maas wordt veelvoudig gebruikt voor de recreatie. Langs het waterlichaam liggen een watersportvereniging en recreatieoord en aanlegmogelijkheden voor pleziervaartuigen. In het waterlichaam liggen drie zwemwaterlocaties. Daarnaast wordt het waterlichaam gebruikt voor de sportvisserij en er is één beroepsvisser actief. De oevers hebben een steil talud en zijn voor een groot deel niet beschoeid en voorzien van een smalle rietkraag. In de bebouwde gebieden is de oever voor een groot deel wel voorzien van een beschoeiing bestaand uit hout, steen of beton Beschermde gebieden: - Zwemwater BINNENBEDIJKTE MAAS, MIJNSHEERENLAND (NLBW40_HO 02Z), BINNENBEDIJKTE MAAS, RECREATIEOORD BINNENMAAS (NLBW40_HO 08), Westmaas (Binnenmaas, vanaf Munnikenweg fietspad) (NLBW40_HO 16Z) Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Tru Tru Fal Fal Fal Fal Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 2 van 320

3 Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Milieu in brede zin Het verwijderen van waterkeringen heeft via het mechanisme veiligheid nagenoeg altijd negatieve consequenties op één of meerdere gebruiksfuncties. Omdat het areaal waar schade optreedt bij het verwijderen van de waterkering over het algemeen vele hectaren bedraagt, is het verplaatsen van gebruiksfuncties alleen tegen onevenredig hoge kosten mogelijk. Gebruiksfunctie: Motivering: Scheepvaart, met inbegrip van havenfaciliteiten, of recreatie Het verwijderen van waterkeringen heeft via het mechanisme veiligheid nagenoeg altijd negatieve consequenties op één of meerdere gebruiksfuncties. Omdat het areaal waar schade optreedt bij het verwijderen van de waterkering over het algemeen vele hectaren bedraagt, is het verplaatsen van gebruiksfuncties alleen tegen onevenredig hoge kosten mogelijk. Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering De waterhuishouding in het stedelijk gebied is gebaad bij een gereguleerd grondwaterpeil. Oppervlaktewaterpeilen hebben een rechtstreekse invloed op het grondwaterpeil. In lager gelegen gebieden met een stedelijke functie is een tijdelijk hoger grondwaterpeil ongewenst, omdat hierdoor wateroverlast zal ontstaan in bijvoorbeeld kelders en kruipruimten (ongezonde leefomgeving). Een te laag grondwaterpeil is eveneens ongewenst in het stedelijk gebied in verband met de afname van stabiliteit van funderingen (door bijvoorbeeld paalrot) en kades. Verplaatsing van de stedelijke functie (wonen en werken) is doorgaans geen optie: Aanpassing van de gebruiksfunctie is in dit gebied alleen mogelijk tegen onevenredig hoge kosten en kan ook niet op draagvlak rekenen. Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, onevenredig hoge kosten - Ja, technisch onhaalbaar Motivering: De Binnenbedijkte Maas is ver landinwaarts komen liggen en er moet dus veel grondverzet plaatsvinden en bebouwing worden verplaatst om de oorspronkelijke stuatie te herstellen. Dit zou alleen kunnen tegen onevenredig hoge kosten en kan daarom niet op draagvlak rekenen. Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 3 van 320

4 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen waaronder PAK wateronttrekkingen door overdracht (watervoorziening wateren) regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Waterhuishouding (overig) veel ingelaten water regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Vast peil dat binnen nauwe marges wordt gehandhaafd regulering waterbeweging verlies oeverzones en overstromingsvlaktes Waterhuishouding (overig) Door nauwe peilhandhaving geen ruimte voor inunderende oevers De voornaamstebelasting wordt gevormd door de aanwezige gemalen die polderwater uitslaan op de Binnenmaas. Tevens wordt een grote hoeveelheid rivierwater ingelaten om in droge perioden de polders te voeden. Door het grote wateroppervlak speelt ook atmosferische depositie een rol. De Binnenbedijkte Maas heft door bedijking een meer karakter gekregen. Door bebouwing is er verlies opgetreden aan oeverzones en overstromingsvlaktes 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 4 van 320

5 Motivering chemische toestand: Er wordt relatief veel rivierwater ingelaten waardoor de kans op overschrijding van een of meer prioritaire stoffen groot is. Het waterschap kan hier weinig aan doen. Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ethylazinfos en methylazinfos. In de periode zijn deze niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Nu wordt de norm voor ammonium overschreden (MAC). Tijdens de rapportage van 2009 was dit nog niet het geval. Dit zal zeer waarschijnlijk het gevolg zijn van de aanwezige natuurlijke jaarfluctuatie. De aanwezige drukken en belastingen zijn niet veranderd in dit waterlichaam. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht ntoereiken Vis (EKR) E-slecht ntoereiken Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,03 ontoereiken ontoereiken matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 0,90 ontoereiken ontoereiken matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 200 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 1,70 E-slecht ontoereiken matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M20) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ammonium (NH4) Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 5 van 320

6 Motivering ecologische toestand: De Binnenbedijkte Maas kent een groot doelgat voor ecologie. Dit komt omdat er relatief weinig ruimte is voor oevervegetatie en omdat het water een boezemfunctie heeft. Hierdoor wordt er veel nutrientenrijk water uit de achterliggende polders op het meer gebracht, waardoor nutrientennormen worden overschreden. Voor het kwaliteitselement vis heeft verschuiving plaatsgevonden van de klasse matig naar slecht. Deels wordt deze veroorzaakt door aanpassing van de maatlat. De deelmaatlat " aantal soorten" die in 2009 een maximale score opleverde, is komen te vervallen waardoor het oordeel op de nieuwe maatlat lager is. Anderzijds is er in de meest recente bemonstering een groter aandeel brasem aangetroffen dan bij de hier voorgaande bemonstering. De oorzaak is onbekend maar wordt waarschijnlijk veroorzaakt door methodische verschillen gecombineerd met natuurlijke fluctuatie. Tevens omdat de drukken/belastingen op het waterlichaam t.o.v de rapportage 2009 niet zijn gewijzigd. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 6 van 320

7 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Afkoppelen St. Anthonypldr aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gefaseerd: 1 Gefaseerd volgens VV besluit juni 2010, komt in SGBP terug onder matidentcode Maatregelen hebben betrekking op het verzorgingsgebied van de waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Afwatering Polder Moerkerken en Boezemvliet. Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 Maatregel komt in SGBP2 terug onder de naam Maatregelen Binnenbedijkte Maas met matidentcoide Evaluatie visstandbeheer Planvoorbereiding: 0,5 onderzoek voor Binnenbedijkte Maas en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijk verdeeld over de twee waterlichamen 0,5 stuks Invoeren/wijzigen doorspoelen aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gefaseerd: 1 Gefaseerd volgens VV besluit juni 2010, komt in SGBP2 terug onder matidentcode doorspoelen vanuit Binnenmaas in westelijke richting. Maatregel heeft effect op de waterlichamen Binnenbedijkte Maas en Boezemvliet. De totale kosten worden toegerekend aan het waterlichaam De Binnenbedijkte Maas. Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 Maatregel komt in SGBP2 onder 'Maatregelen Binnenbedijkte Maas' met matidentcode Onderzoek aanpak 8 ongeriol.lozingen glastuinb 0,3 stuks In uitvoering: 0,3 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer 0,3 stuks Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 7 van 320

8 Uitgevoerd: 0,3 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek emissiereductie rioolstelsel Uitgevoerd: 1 en opstellen maatregelenplan. maatregel heeft effect op de waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek interactie bodemverontr. Ferro locaties Uitgevoerd: 1 onderzoek naar interactie bodemverontreiniging Ferro-locaties (cadmium) met oppervlaktewater Onderzoek kansrijkheid opheffen restant ongeriol.panden 0,3 stuks In uitvoering: 0,3 circa 176 ongerioleerde panden maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek mogelijkheid flex.peilbeheer Planvoorbereiding: 0,5 onderzoek voor Binnenbedijkte Maas en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m ,5 stuks Evaluatie visstandbeheer Heeft betrekking op de verzorgingsgebieden van de wl Binnenbedijkte Maas, Boezemvliet en Afwatering polder Moerkerken Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 8 van 320

9 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Aanpassen vooroeververdediging Binnenmaas verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 2,5 km Plaatselijk wordt de stortstenen oever verlaagd zodat er een betere uitwisseling tussen oeverplanten en Binnenmaas mogelijk is onder meer ten behoeve van vis en macrofauna. Maatregelen Binnenbedijkte Maas aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Combinatie van oorspronkelijke maatregelen 88038, en uit SGBP1: Afkoppelen St. Anthonypolder en Invoeren/wijzigen doorspoelen; Maatregel heeft effect op de waterlichamen Binnenbedijkte Maas en Boezemvliet Ontwikkeling en verspreiding driehoeksmosselen stimuleren Binnenmaas uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer 170 ha Stimuleren driehoeksmosselen helpt mee om het water minder troebel te maken 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement fosfor totaal stikstof totaal, fosfor totaal Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 9 van 320

10 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Nadat bronnen van verontreinigingen (waaronder nutriënten) zijn beperkt of weggenomen zijn deze stoffen vaak nog lange tijd in het milieu aanwezig, en hebben effect op de ecologische en chemische toestand. De aanwezigheid en effecten verdwijnen pas op de lange termijn. Geforceerd verwijderen uit het milieu is veelal technisch onhaalbaar en/of buitensporig duur. Daardoor wordt het doel vooralsnog niet bereikt (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Er is weinig ruimte voor vegetatieontwikkeling en het waterpeil kan nauwelijks fluctueren.hierdoor zal ontwikkeling vegetatie achterblijven en zo ook de andere biologische parameters. Ook nutrient gehalten zijn te hoog. Hierdoor teveel algen en te gering doorzicht. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Binnenbedijkte Maas Code waterlichaam: NL19_01_2 pagina 10 van 320

11 Factsheet: NL19_02_2 Piershilsche Gat/Vissersvliet -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code: NL19_02_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Korendijk Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 11 van 320

12 Karakterschets: Het waterlichaam bestaat uit de kreek Piershilsche Gat in het noordwesten en stroomt naar de West Binnenhaven, een kanaal welke via gemaal De Eendragt afwatert op het Haringvliet. Vanaf de West Binnenhaven loopt in oostelijke richting de Vissersvliet, die overgaat in het Kleine Gat. Het waterlichaam beslaat in totaal 31,7 ha. De waterdiepte varieert van circa 2,50 m bij het gemaal tot < 1,00 m aan het einde van het Kleine Gat. Langs de oevers van het waterlichaam zijn over de gehele lengte rietkragen te vinden. Op een aantal plaatsen zijn de oevers en de rietkragen door beschoeiing beschermd. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Waterhuishouding (overig) Rivierwater bepaalt mede kwaliteit van het oppervlaktewater regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Waterpeilen worden kunstmatig op constant niveau gehandhaafd binnen nauwe marges. Er is wel verschil in zomer en winterpeil.. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde oeverbeschoeiing van invloed op mogelijkheden oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten gemaaid overige belastingen overige Belasting met nutrienten, zuurstofbindende stoffen en milieuvreemde stoffen Dit waterlichaam ligt voornamelijk in agrarisch gebied waardoor uit en afspoeling als belangrijkste bron van belasting kan worden gezien. Er is ook wel enige invloed vanuit stedelijk gebied. De oevers van het waterlichaam zijn plaatselijk beschoeid. Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 12 van 320

13 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor triazofos en ammonium. Inmiddels is de stof triazofos niet meer in overschrijdende hoeveelheden aangetroffen. Voor ammonium is dit nog wel het geval. Naast ammonium is er een overschrijding van seleen. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 13 van 320

14 Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) E-slecht matig Fytoplankton (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken ontoereiken * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ammonium (NH4) - seleen (Se) Motivering ecologische toestand: Het chloride-gehalte en daarmee waarschijnlijk ook het fosfaat-gehalte waren recent hoger dan conform het gekozen watertype zou zijn. De verschuiving in klasse voor fosfaat en chloride is zeer waarschijnlijk het gevolg van natuurlijke jaarfluctuaties. De aanwezige drukken en belastingen op dit waterlichaam zijn namelijk niet veranderd sinds de rapportage Overigens lag de score van fosfaat tijdens de rapportage 2009 exact op de grens van - matig. Een minimale daling van de EKR-score geeft dientengevolge al een verschuiving in klasse. Daarnaast is door verandering in de voorgeschreven toetsmethodiek (in rapportage 2009 zijn de scores gebaseerd op 1 meetjaar in de rapportage 2014 op basis van de drie meest recente meetjaren) de bepaling van "geen achteruitgang" moeilijk uitvoerbaar. Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 14 van 320

15 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 15 van 320

16 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo Piershilsche Gat verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 2,5 km Voortgang: km Motivering: Gefaseerd: 2,5 Gefaseerd volgens VV besluit juni Komt in SGBP2 terug onder matidentcode PEHS Maatregel wordt uitgevoerd in periode Kosten en aantal zijn verdeeld over periodes en in verhouding 50%-50% Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit d.d. 24 juni Komt in SGBP2 terug onder de naam Aanleg nvo Piershilse Gat & Deltahoeve met matidentcode Aanleg nvo -plas/drasberm Delta Hoeve verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,75 km Voortgang: km Motivering: Gefaseerd: 0,75 Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010, komt in SGBP terug onder matidentcode project Land Delta Hoeve Maatregel wordt uitgevoerd in periode Kosten en aantal zijn verdeeld over periodes en in verhouding 50%-50% Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni Komt in SGBP terug onder de naam Aanleg nvo Piershilse Gat en Deltahoeve met matidentcode Evaluatie visstandbeheer Uitgevoerd: 1 inlaat vergroten aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gefaseerd: 1 Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010; Vervangen door 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 Motivatie: Vervangen door maatregel 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H Deze maatregel is opgenomen in de tweede planperiode ( ) onder matidentcode Natuurlijke zuivering 5 ha Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 16 van 320

17 aanleg zuiveringsmoeras Voortgang: ha Motivering: Gefaseerd: 5 Gefaseerd volgens VV besluit juni 2010; Vervangen door 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H Natuurlijke zuivering Hitserse Kade Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni Motivatie: Vervangen door maatregel 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H Deze maatregel is opgenomen in de tweede planperiode ( ) onder matidentcode natuurlijke zuivering aanleg zuiveringsmoeras 2,5 ha Voortgang: ha Motivering: Gefaseerd: 2,5 Gefaseerd volgens VV besluit juni 2010; Vervangen door 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H natuurlijke zuivering Nieuw-Beijerland Motivatie: gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 Motivatie: Vervangen door maatregel 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H Deze maatregel is opgenomen in de tweede planperiode ( ) met matidentcode Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 1,6 km Planvoorbereiding: 1,6 Kosten en aantal wordt voor het beheersgebied van het waterschap als geheel bepaald Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer Uitgevoerd: 1 Onderzoek mogelijkheid flexibel peilbeheer Uitgevoerd: 1 Onderzoek opheffen restant ongeriol.percelen In uitvoering: 1 Onderzoek naar kansrijkheid opheffen ongerioleerde lozingen. Restant ongerioleerd panden na realiseren natuurlijke voorzuivering aanleg zuiveringsmoeras Voortgang: ha Motivering: 50 ha Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 17 van 320

18 Gefaseerd: 50 Gefaseerd volgens VV-besluit d.d. 24 juni Vervangen door 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit d.d. 24 juni Motivatie: Vervangen door maatregel 'KRW maatregelen De Eendracht' volgens besluit D&H Deze maatregel is opgenomen in de tweede planperiode ( ) onder matidentcode Verplaatsen afvoer afvalwater RWZI Goudswaard aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Uitgevoerd: 1 betreft verplaatsen afvoer afvalwater RWZI Goudszwaard naar RWZI Hellevoetsluis. Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 18 van 320

19 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Aanleg nvo Piershilsche Gat &Deltahoeve verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 3,25 km Betreft de doorgeschoven maatregelen uit SGBP1 (gefaseerd volgens VV-besluit d.d. 24 juni 2010). KRW maatregelen De Eendracht aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Betreft doorgeschoven en vervangen maatregelen uit SGBP1. Maatregel inlaat vergroten (89933) en natuurlijke zuiveringen Hitserse Kade / Nieuw-Beijerland (89932, 89935, 89943) zijn vervangen door deze maatregel. De maatregel bestaat uit het optimaliseren van de doorspoeling en het opzetten van het peil in het peilvak waar het waterlichaam in gelegen is. Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 19 van 320

20 Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden overschrijding ammonium waarschijnlijk door nalevering uit de bodem. Onbekend is waar overschrijding van seleen vandaan komt. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Piershilsche Gat/Vissersvliet Code waterlichaam: NL19_02_2 pagina 20 van 320

21 Factsheet: NL19_03_2 De Vliet -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Vliet Code: NL19_03_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Binnenmaas, Oud-Beijerland Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 21 van 320

22 Karakterschets: Waterlichaam De Vliet betreft het noordelijke deel van de Vliet (lengte ongeveer 2,5 km) en De Paap (lengte ongeveer 1 km). Het waterlichaam ligt in het landelijk gebied. Aan de noordkant wordt het waterlichaam begrensd door een gemaal dat het overtollige water uit het waterlichaam en de achterliggende watergangen uitslaat op de Oude Maas. De zuidelijke grens ligt bij de Buijensweg en de westelijke grens wordt gevormd door de schuif bij de Stougjesdijk. De totale oppervlakte van het waterlichaam is ongeveer 8 ha. In het waterlichaam wordt een zomer- en een winterpeil gehandhaafd. In de zomer is de waterdiepte ca. 1,70 m. De oevers hebben een steil talud met op de waterlijn een brede rietkraag. Aan de westkant van de Vliet is de oever voor het grootste deel voorzien van een houten (doek en palen) beschoeiing om de plasberm in stand te houden. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Afwatering belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterpeil wordt kunstmatig binnen marges gehandhaafd regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Oeverbeschoeiing geeft belemmering voor e oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Er wordt intensief gemaaid om afwatering veilig te stellen De Vliet wordt belast vanuit akkerbouwgebied en stedelijk gebied van Oud Beijerland. Vanuit stedelijk gebied hebben we te maken met runn off van verhard oppervlak en met riooloverstorten bij hevige neerslag. Het onderhoud is intensief en het waterpeil wordt strak gehandhaafd binnen beheersmarges. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 22 van 320

23 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel de rapportage 2009 als Er is geen sprake van een achteruitgang. Er zijn nog wel enkele specifiek verontreinigende stoffen in normoverschrijdende concentraties aangetroffen. In de rapportage 2009 was dit het geval voor triazofos en ammonium. Inmiddels is de stof triazofos niet meer in overschrijdende hoeveelheden aangetroffen. Voor ammonium valt te verwachten dat dit op termijn wordt opgeheven. Ten opzichte van de rapportage van 2009 is er nu ook sprake van een overschrijding van seleen en koper. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 waren deze stoffen nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) matig Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken * Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 23 van 320

24 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - seleen (Se) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Geen achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 24 van 320

25 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Evaluatie visstandsbeheer 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 Maatregel wordt in waterlichaam De Vliet en in waterlichaam Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 3,5 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 3,5 maatregel wordt in De Vliet en Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel Onderzoek aanpassen legger aan kwal.baggeren 0,5 stuks Planvoorbereiding: 0,5 Maatregel wordt in De Vliet en in Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen. Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen De Vliet en waterlichaam Oud-Beijerlandse Kreek. Kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze twee waterlichamen Onderzoek emissiereductie rioolstelsel Uitgevoerd: 0,5 o.a. tbv sanering Scheermansvliet 0,5 stuks maatregel is toegedeeld aan waterlichamen De Vliet en Oud-Beijerlandse Kreek. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over de twee waterlichamen Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 25 van 320

26 Onderzoek invloed inlaatwater+mogelijkh zuivering Planvoorbereiding: 1 Maatregel wordt in De Vliet en in Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Onderzoek mogelijkheid flex.peilbeheer 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 Maatregel wordt in De Vliet en in Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantak worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Onderzoek noodzaak doorspoelen vanuit Haringvliet 0,5 stuks Planvoorbereiding: 0,5 Maatregel wordt in De Vliet en in Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen. doorspoelen vanuit Haringvliet naar noorden of via BBM Onderzoek opheffen ongeriol.lozingen panden 0,5 stuks In uitvoering: 0,5 maatregel is toegedeeld aan waterlichaam De Vliet en waterlichaam Oud-Beijerlandse Kreek kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze twee waterlichamen Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Evaluatie visstandbeheer betreft verzorgingsgebied Onderzoek evaluatie visstandbeheer Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 26 van 320

27 Maatregelen gepland voor de periode Onderzoek slecht doorzicht De Vliet Andere richtlijn: Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant De Vliet verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Oevers worden geschikt gemaakt voor water en oeverplanten 0,7 km Andere richtlijn: Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 27 van 320

28 Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Overschrijdingen van koper en seleen zijn waarschijnlijk afkomstig van historische belasting. Technisch onhaalbaar Uit onderzoek is gebleken dat het een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen worden effecten van getroffen maatregelen pas later zichtbaar. Geforceerd ingrijpen in de biologie zelf is voor zover al uitvoerbaar kostbaar en roept vaak veel maatschappelijke weerstand op. Daardoor wordt het doel vooralsnog niet bereikt (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). In SGBP1 zijn vooral onderzoeksmaatregelen opgenomen vanwege onzekerheid effectiviteit. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Vliet Code waterlichaam: NL19_03_2 pagina 28 van 320

29 Factsheet: NL19_04_2 Oud-Beijerlandsche Kreek -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code: NL19_04_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Oud-Beijerland Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 29 van 320

30 Karakterschets: Het waterlichaam Oud-Beijerlandsche Kreek betreft het noordelijke deel van de Oud-Beijerlandsche Kreek, aansluitend aan waterlichaam De Vliet. Aan de oostkant wordt het waterlichaam begrensd door de schuif bij de Stougjesdijk en de zuidelijke grens wordt gevormd door de Kwaksche Weg. Het waterlichaam ligt in het bebouwd gebied van Oud-Beijerland. De Oud-Beijerlandsche Kreek zorgt voor de afvoer van water uit het achterliggende gebied. Het waterlichaam heeft een lengte van ongeveer 2 km en een oppervlakte van 4,3 ha. In het waterlichaam wordt een zomeren een winterpeil gehandhaafd. De waterdiepte varieert van oost naar west van respectievelijk 1,0-2,5 m. De oevers hebben een steil talud met op de waterlijn een brede rietkraag. Binnen het bebouwd gebied is geen rietkraag, maar groeien diverse grassen en andere oeverplanten. De oevers zijn voor een groot deel voorzien van een houten (doek en palen) beschoeiing ter bescherming van de oevers. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterstanden gereguleerd binnen nauwe marges om zomer en winterpeil regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Harde overbescherming belemmert oeverontwikkeling regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Bescherming tegen overstromingen Bedijking belemmert vrije uitwisseling van soorten met rivier overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten verwijderd om doorstroming te waarborgen overige belastingen overige Waterhuishouding (overig) Belasting met nutrienten en andere opgeloste stoffen De Oud-Beijerlandse kreek voert zowel water uit agrarisch gebied af als uit het stedelijk gebied van Oud Beijerland. Het waterlichaam wordt intensief gemaaid. Het waterpeil wordt kunstmatig beheerd binnen nauwe marges met een verschil in zomer en winterpeil. l Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 30 van 320

31 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er is dus geen sprake van een achteruitgang. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor triazofos en ammonium. Inmiddels is de stof triazofos niet meer in overschrijdende hoeveelheden aangetroffen. Voor ammonium is dit nog wel het geval (MAC). Ammonium zal op termijn naar verwachting komen. Ook is er een overschrijding van koper. Voor wat betreft koper moet vermeldt worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Er is dus nog niet te concluderen of er sprake is van achteruitgang. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) matig Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) ontoereiken ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 31 van 320

32 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van een achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 32 van 320

33 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Evaluatie visstandsbeheer 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 maatregel wordt in waterlichaam De Vliet en waterlichaam Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. Kosten en aantal zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 1,6 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 1,6 maatregel wordt in De Vliet en Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek aanpassen legger aan kwal.baggeren 0,5 stuks Planvoorbereiding: 0,5 Maatregel wordt in De Vliet en in Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen De Vliet en Oud-Beijerlandse Kreek. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over de twee waterlichamen Onderzoek emissiereductie rioolstelsel Uitgevoerd: 0,5 o.a. tbv sanering Scheermansvliet 0,5 stuks maatregel is toegedeeld aan waterlichamen De Vliet en Oud-Beijerlandse Kreek. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over de twee waterlichamen. Onderzoek mogelijkheid flex.peilbeheer 0,5 stuks Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 33 van 320

34 Uitgevoerd: 0,5 Maatregel wordt in De Vliet en in Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Onderzoek noodzaak doorspoelen vanuit Haringvliet 0,5 stuks Planvoorbereiding: 0,5 Maatregel wordt in De Vliet en in Oud-Beijerlandse Kreek uitgevoerd. kosten en aantal worden gelijk verdeeld over de twee waterlichamen. doorspoelen vanuit Haringvliet naar noorden of via BBM Onderzoek opheffen ongeriol.lozingen panden 0,5 stuks In uitvoering: 0,5 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen De Vliet en Oud-Beijerlandse Kreek. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over de twee waterlichamen. restant van ongerioleerde panden, circa 43 Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 34 van 320

35 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant Oud-Beijerlandse kreek verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Oevers worden geschikt gemaakt voor water- en oeverplanten 0,34 km Andere richtlijn: Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 35 van 320

36 Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Er zijn overschrijdingen voor koper en ammonium. Waarschijnlijk komen deze stoffen vrij uit de bodem ten gevolge van histerische belasting. Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Oud-Beijerlandsche Kreek Code waterlichaam: NL19_04_2 pagina 36 van 320

37 Factsheet: NL19_05_2 Schuringsche Haven/Verlorendiep -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code: NL19_05_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Cromstrijen Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 37 van 320

38 Karakterschets: Het waterlichaam heeft een lengte van ruim 6 km en een oppervlakte van ongeveer 12,8 ha. Het grootste deel van het waterlichaam ligt in het landelijk gebied en het meest westelijke deel ligt in het bebouwd gebied van Numansdorp. In het waterlichaam wordt een zomer- en een winterpeil gehandhaafd. In het waterlichaam wordt een zomerpeil gehandhaafd van NAP 1,30 m en een winterpeil van NAP 1,50 m. De waterdiepte in de zomer varieert van minder dan 1,0 m in het middengedeelte (Verloren Diep) tot meer dan 2,5 m in de Schuringse Haven. De oevers hebben een steil talud. De zuidelijk oever van het Verloren Diep is voor een deel voorzien van een beschoeiing, langs de noordelijke oever staat een rietkraag. De oevers van de Schuringse Haven zijn niet beschoeid. In het noordelijke deel van het waterlichaam zijn de oevers voorzien van een onderwaterbeschoeiing met een rietkraag. Aan beide zijden van het noordelijke deel ligt een teeltvrije zone met een breedte van 3,5 m. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Waterpeil kunstmatig laag op vast peil gehouden regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Harde oevers belemmeren oeverontwikkeling regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Bescherming tegen overstromingen Bedijking belemmert vrije uitwisseling van soorten overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Waterhuishouding (overig) Waterplanten worden gemaaid Dit waterlichaam voert voornamelijk water af uit akkerbouwgebied. Ook stedelijk water vanuit Numansdorp komt op het waterlichaam terecht. Voor peilbeheersing en verversing wordt rivierwater ingelaten. De watergang wordt gemaaid en de oevers zijn beschoeid. Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 38 van 320

39 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische en is er geen sprake van een achteruitgang. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor methylazinfos. In de rapportage 2014 wordt trifenyltin in overschrijdende concentraties aangeroffen. Deze stof werd gebruikt in de aardappelteelt maar het gebruik ervan is sinds 2003 verboden. Door de persistente eigenschappen kan de stof incidenteel nog worden aangetroffen. Waarschijnlijk komt deze stof mee met het ingelaten rivierwater en wordt bij toeval gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) Overige waterflora (EKR) ontoereiken matig Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 39 van 320

40 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand trifenyltin (kation) (TFySn) Motivering ecologische toestand: Alleen fytoplankton lijkt slechter te scoren dan in Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal ontoereiken* ontoereiken Biologie ontoereiken* ontoereiken Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 40 van 320

41 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo icm verdiepen watergang en vispaaiplaatsen verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,5 km Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,5 twee watergangen aangrenzend aan waterlichaam maatregel wordt uitgevoerd in periode en investeringskosten zijn over deze twee periodes verdeeld : : aantal is ook in de verhouding 1/3-2/3 over de Aanleg nvo Sch.Haven+verbeteren afwatering H/Tpolder verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,6 km Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,6 Aanleg van nvo bij Schuringse Haven in combinatie met verbetering afwatering Hoogezandse- en Torensteepolder. Doorspoelen waterlichaam aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Uitgevoerd: 1 doorspoelen via gemaal Schippershuis en automatiseren stuw Burg. Henrylaan. maatregel wordt uitgevoerd in periode en investeringskosten zijn over deze twee periodes verdeeld : : Emissiereductie overstorten aanpakken riooloverstorten Gemeente X Vervangen: 1 maatregelen op de zuivering getroffen maatregel is in ontwikkeling in het waterplan gemeente Cromstrijen Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 6,3 km Planvoorbereiding: 6,3 Kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 41 van 320

42 Onderzoek emissiereductie riolering Gemeente X Uitgevoerd: 1 Betreft ISA Hoeksche Waard Onderzoek opheffen ongeriol. percelen In uitvoering: 1 Onderzoek naar kansrijkheid van het opheffen van ongerioleerde percelen Onderzoek uitbreiding akkerrandenbeheer In uitvoering: 1 onderzoek naar effect en kansrijkheid. Voortzetten/uitbreiden akkerrandenbeheer inrichten mest- / spuitvrije zone 1 km Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1 Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek naar effect en kansrijkheid uitbreiding akkerrandenbeheer Voortzetten/uitbreiden akkerrandenbeheer inrichten mest- / spuitvrije zone 1 km Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1 Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek naar effect en kansrijkheid uitbreiding akkerrandenbeheer Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Aanleg nvo icm verdiepen watergang en vispaaiplaatsen verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,25 km twee watergangen aangrenzend aan waterlichaam maatregel wordt uitgevoerd in periode en investeringskosten zijn over deze twee periodes verdeeld : : ook in de verhouding 1/3-2/3 over de twee perio Doorspoelen waterlichaam aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 doorspoelen via gemaal Schippersluis en automatiseren stuw Brug Henrylaan. maatregel wordt uitgevoerd in periode en investeringskosten zijn over deze twee periodes verdeeld : : pagina 42 van 320

43 Onderzoek evaluatie visstandbeheer Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 43 van 320

44 Maatregelen gepland voor de periode Aanleg natuurvriendelijke oever Schuringse haven 0,5 km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Andere richtlijn: Aanleg natuurvriendelijke oever Verloren Diep 0,5 km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Andere richtlijn: Onderzoek slecht doorzicht en nutrienten Schuringse Haven/Verloren Diep Andere richtlijn: Onderzoek verbeteren peilbeheer Schuringse Haven/Verloren Diep Andere richtlijn: Onderzoek verbeteren peilbeheer Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant Schuringse Haven/Verloren Diep verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 1 km Maatregel vooral bedoeld voor extra waterberging maar tevens profiteert KRW van oeverinrichting met water- en oeverplanten Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 44 van 320

45 Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Overschrijding van trifenyltin. Dit middel werd gebruikt in aardappelteelt en is inmiddels verboden. Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 45 van 320

46 Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Schuringsche Haven/Verlorendiep Code waterlichaam: NL19_05_2 pagina 46 van 320

47 Factsheet: NL19_06_2 Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Code: NL19_06_2 Keen Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Strijen Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen Code waterlichaam: NL19_06_2 pagina 47 van 320

48 Karakterschets: Het waterlichaam loopt vanaf gemaal Overwater bij Strijen in zuidoostelijke richting naar Strijensas waar bij de sluis het gemaal afwatert op het Hollandsch Diep. Het waterlichaam heeft een gemiddelde breedte van circa 20 m en een totaal oppervlak van circa 12,5 ha. De oevers van de watergang bestaan veelal uit rietkragen welke ten zuiden van Strijen (Sasseweg) kleine eilanden en inhammen vormen. Lokaal is de watergang vastgelegd met beschoeiing ter bescherming van de oevers en particuliere percelen. Pleziervaart en sportvisserij vinden plaats in het waterlichaam. Beschermde gebieden: - Vogelrichtlijn Oudeland van Strijen (NL_VOG_110) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging hoogwaterbescherming: dijken, dammen, kanalen Bescherming tegen overstromingen Dijken belemmeren vrije uitwisseling van sorten met rivier regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterpeil wordt met verschil in zomer en winter op vast niveau gehandhaafd binnen nauwe marges. Waterpeil is tegen natuurlijk. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Harde oeverbeschoeiing belemmering voor oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten worden gemaaid De watergang voert water af uit agrarisch en stedelijk gebied van Strijen. De watergang wordt intensief onderhouden en heeft beschoeide oevers. Het waterpeil wordt kunstmatig op een vast zomer en winterpeil ingesteld en binnen nauwe marges beheerd. Voor peilbeheer en verversing wordt rivierwater ingelaten. In het gebied komt plaatselijk brakke kwel voor. Naam waterlichaam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen Code waterlichaam: NL19_06_2 pagina 48 van 320

49 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er is geen sprake van een achteruitgang. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In zowel 2009 als 2014 overschrijdt ammonium de norm. Daarnaast komt nu ook koper voor in overschrijdende hoeveelheden. Tijdens de rapportage van 2009 was dit nog niet het geval. Dit zal zeer waarschijnlijk het gevolg zijn van de aanwezige natuurlijke jaarfluctuatie. De aanwezige drukken en belastingen zijn niet veranderd in dit waterlichaam. Daarnaast dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en het meten van biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Er kan dus nog niet gezegd worden of er sprake is van achtergang. Ammonium komt waarschijnlijk op termijn. Voor koper is dat niet bekend. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken matig Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen Code waterlichaam: NL19_06_2 pagina 49 van 320

50 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van een achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen Code waterlichaam: NL19_06_2 pagina 50 van 320

51 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,1 Evaluatie visstandbeheer Uitgevoerd: 1 0,1 km Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 5,7 km In uitvoering: 5,7 Kosten en aantal wordt voor het beheersgebied van het waterschap als geheel bepaald Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer Uitgevoerd: 1 Onderzoek mogelijke locaties nvo Uitgevoerd: 1 Onderzoek mogelijkheden optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen Code waterlichaam: NL19_06_2 pagina 51 van 320

52 Onderzoek omleiden brakke waterstromen Uitgevoerd: 1 Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Mogelijkheid afvoer kwel uit Overwater via Land van Esche Onderzoek evaluatie visstandbeheer betreft verzorgingsgebied Onderzoek mogelijkheden optimalisatie peilbeheer betreft verzorgingsgebied Maatregelen gepland voor de periode Actief vegetatiebeheer Strijense Haven/Nieuwe Haven/Keen 1 km uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Andere richtlijn: Doel is e ontwikkeling van water- en oeverplanten Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Naam waterlichaam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen Code waterlichaam: NL19_06_2 pagina 52 van 320

53 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Overschrijding van koper en ammonium waarschijnlijk ten gevolge van nalevering van historische belasting uit de bodem. Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Nutrienten scoren maar waarschijnlijk duurt het langer voor dit doorwerkt in de biologie. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Strijensche Haven, Nieuwe Haven, De Keen Code waterlichaam: NL19_06_2 pagina 53 van 320

54 Factsheet: NL19_07_2 De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Keen (bovenstrooms gemaal Code: NL19_07_2 Overwater) Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Strijen Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 54 van 320

55 Karakterschets: De Keen ligt in het landelijk gebied van Strijen en wordt in het zuiden begrenst door waterlichaam Strijense Haven. Via gemaal Overwater wordt op dit waterlichaam afgewaterd. De breedte is circa 10 m en de diepte 1,5-2,0 m. De totale oppervlakte is 1,3 ha. De oppervlakte van het afwaterend gebied is circa 1200 ha. Beschermde gebieden: - Vogelrichtlijn Oudeland van Strijen (NL_VOG_110) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Peil wordt binnen nauwe marges gehandhaafd overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Vegetatie wordt gemaaid De belasting komt voor een belangrijk deel uit het natuurgebeid Oudeland van Strijen, een gebied met brakke kwel en uit bovenstrooms landbouwgebied. Het aangevoerde water in droge perioden is afkomstig uit de Binnenbedijkte Maas. Vegetatie wordt gemaaid om afvoer mogelijk te maken. De Keen is relatief natuurlijk ingericht met ontwikkelde oevervegetatie. Het waterpeil wordt strak gehandhaafd 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 55 van 320

56 Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik en DEHP. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameters kwik en DEHP wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd kwik tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In zowel 2009 als 2014 overschrijdt ammonium de norm (MAC). Naar verwachting zal de overschrijding van de norm voor ammonium op termijn niet meer optreden. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken matig Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) ontoereiken Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 E-slecht matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 E-slecht matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Voor de Keen is een ander watertype gekozen en het meetpunt is verder van het gemaal gelegd. Argument hiervoor is dat voor het gemaal een brakke waterstroom wordt toegevoegd aan dit overigens zoet waterlichaam. Daarom gaf het oorspronkelijk meetpunt voor het gemaal een chloride gehalte van boven de 300 mg/l dat leidde tot watertype M30 dat niet representatief is voor de rest van het waterlichaam. Door de aanpassingen is een betere match ontstaan tussen normen en meetwaarden en is de totaal score verbeterd. Er is geen sprake van een achteruitgang. Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 56 van 320

57 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 57 van 320

58 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo-plas/drasberm verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,6 Evaluatie visstandbeheer Uitgevoerd: 1 0,6 km Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 1,2 km In uitvoering: 1,2 Kosten en aantal wordt voor het beheersgebied van het waterschap als geheel bepaald Omleiden afvoer polder Munnikenland aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water 0,5 stuks Gefaseerd: 0,5 Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 In samenhang met onderzoek mogelijkheden afvoeren kwel. Maatregel wordt uitgevoerd in waterlichaam De Keen (19_07) en waterlichaam Afwatering Oudeland Strijen (19_08). Kosten en aantal zijn evenredig verdeeld over de twee waterlichamen. Totale investering Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 Maatregel komt in SGBP 2 terug onder matidentcode Onderzoek afvoer kwel uit Overwater via Land van Essche 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 In samenhang met onderzoek kwelsituatie. Maatregel wordt uitgevoerd in waterlichaam De Keen (19_07) en waterlichaam Afwatering Oudeland Strijen (19_08). Kosten en aantal zijn evenredig verdeeld over de twee waterlichamen. Totale investeringskosten: Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 58 van 320

59 Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 Maatregel wordt uitgevoerd in waterlichaam De Keen (19_07) en waterlichaam Afwatering Oudeland Strijen (19_08). Kosten en aantal zijn evenredig verdeeld over de twee waterlichamen. Totale investeringskosten: Onderzoek mogelijkheden optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Evaluatie visstandbeheer betreft verzorgingsgebied wl De Keen en Afwatering Oudeland van Strijen Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 59 van 320

60 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Aanpassen peilbeheer De Keen aanpassen waterpeil Inrichting aanpassen om meer flexibel peilbeheer te kunnen voeren Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Omleiden afvoer polder Munnikenland aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Betreft de doorgeschoven maatregelen en uit SGBP1 (gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010). Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 60 van 320

61 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal Overige waterflora, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Keen (bovenstrooms gemaal Overwater) Code waterlichaam: NL19_07_2 pagina 61 van 320

62 Factsheet: NL19_08_2 Afwatering Oudeland Strijen -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Oudeland Strijen Code: NL19_08_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Strijen Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 62 van 320

63 Karakterschets: Het waterlichaam betreft een circa 10 m brede wegsloot in het natuurgebied Oudeland van Strijen. De totale oppervlakte van het waterlichaam is 0,8 ha. Via deze sloot wordt een deel van de brakke kwel uit het gebied afgevoerd naar het gemaal. In 2013 is op basis van meerjarige chloride-gehalten het watertype aangepast van M3 naar M30. De gemiddelde diepte varieert van 1-1,5 m. Door de venige ondergrond is er sprake van een relatief grote slibaanwas. Voor peilbeheer wordt water aangevoerd vanuit de Binnenbedijkte Maas en het Hollands Diep. Beschermde gebieden: - Vogelrichtlijn Oudeland van Strijen (NL_VOG_110) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen zoals bijvoorbeeld PAK regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Peilen in d ezomer lager dan in de winter overige belastingen overige De aanwezigheid van brakke kwel verhoogt het chloride-gehalte en heeft effect op de levensgemeenschap. Dit waterlichaam ligt in een natuurgebied met brakke natuurwaarden, dat voornamelijk een vogeldoelstelling kent (natura 2000). Het reservaat wordt deels ook verpacht voor agrarische activiteiten. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 63 van 320

64 Motivering chemische toestand: Door verbeterde inzichten in het watersysteem en verbeterde monitoring is een nauwkeurigere toestandsbepaling mogelijk dan bij de eerste beoordeling. Als de eerste beoordeling te positief was kan de nieuwe beoordeling slechter uitvallen. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Tijdens de rapportage 2014 wordt voldaan aan de Goede Chemische (GCT). Er is wel sprake van een overschrijding van ammonium. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) ontoereiken ontoereiken matig Vis (EKR) matig Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 ontoereiken matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Voor de kwaliteitselementen macrofauna, fytoplankton, stikstof en doorzicht heeft er een "achtergang" plaatsgevonden. Door verbeterde inzichten in het watersysteem en verbeterde monitoring is een nauwkeurigere toestandsbepaling mogelijk dan bij de eerste beoordeling. Als de eerste beoordeling te positief was kan de nieuwe beoordeling slechter uitvallen. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Daarnaast hebben verbeterde inzichten geleid tot een nieuwe typering van het waterlichaam. Bij een ander type waterlichaam horen ook andere maatlatten. Toetsing aan deze maatlatten heeft geleid tot een slechtere score dan bij de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 64 van 320

65 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal ontoereiken* ontoereiken Biologie ontoereiken* ontoereiken Fysische chemie * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 65 van 320

66 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,6 in samenwerking met Staatsbosbeheer Evaluatie visstandbeheer Uitgevoerd: 1 0,6 km Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 0,7 km In uitvoering: 0,7 Kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Omleiden afvoer polder Munnikenland aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water 0,5 stuks Gefaseerd: 0,5 Gefaseerd volgens VV besluit 24 juni 2010, Maatregel komt in SGBP terug onder matidentcode In samenhang met onderzoek mogelijkheden afvoeren kwel. Maatregel wordt uitgevoerd in waterlichaam De Keen (19_07) en waterlichaam Afwatering Oudeland Strijen (19_08). Kosten en aantal zijn evenredig verdeeld over de twee waterlichamen. Totale investering Motivatie: Gefaseerd volgens VV besluit 24 juni 2010 Maatregel komt in SGBP terug onder matidentcode Onderzoek afvoer kwel uit Overwater via Land van Essche 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 In samenhang met onderzoek kwelsituatie. Maatregel wordt uitgevoerd in waterlichaam De Keen (19_07) en waterlichaam Afwatering Oudeland Strijen (19_08). Kosten en aantal zijn evenredig verdeeld over de twee waterlichamen. Totale investeringskosten: Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 66 van 320

67 Onderzoek kansrijkheid extra akkerrandenbeheer 0,5 stuks In uitvoering: 0,5 Maatregel wordt uitgevoerd in waterlichaam De Keen (19_07) en waterlichaam Afwatering Oudeland Strijen (19_08). Kosten en aantal zijn evenredig verdeeld over de twee waterlichamen. Totale investeringskosten: Onderzoek mogelijkheden natuurlijker peilbeheer Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 67 van 320

68 Maatregelen gepland voor de periode Aanpassen peilbeheer Oudeland van Strijen aanpassen waterpeil Andere richtlijn: Vogelrichtlijn Aanpassen inrichting om waterpeil flexibeler te maken Afleiden van de zoetwaterstroom Oudeland van Strijen aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Andere richtlijn: Vogelrichtlijn Afleiden van zoet water van brak waterlichaam Onderzoek slecht doorzicht Oudeland van Strijen Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 68 van 320

69 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden De hoge concentraties van ammonium, totaal stikstof en fosfor zijn hier waarschijnlijk mede een gevolg van natuurlijke achtergrondbelasting. Deze stoffen worden via de kwelstroom met brakke kwel vanuit de ondergrond meegevoerd. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Oudeland Strijen Code waterlichaam: NL19_08_2 pagina 69 van 320

70 Factsheet: NL19_09_2 Oostvliet -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Oostvliet Code: NL19_09_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Binnenmaas Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Karakterschets: Het waterlichaam wordt begrensd door gemaal Molendijk in het noorden en een splitsing van de Oostvliet in het zuiden.het waterlichaam ligt in landelijk gebied en wordt omgeven door stroken met natte natuur. Het waterlichaam is circa 10 m breed met op sommige plaatsen een breedte van circa 50 m. De diepte is variabel tusse 0,5 en 1,5 m. De oppevlakte is 9,1 ha. Het ingelaten water komt uit de Oude Maas/Dordsche Kil. Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 70 van 320

71 Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen rioolwaterzuiveringsinstallaties Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen puntbronnen riooloverstorten Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen bij hevige neerslag diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Waterstand kunstmatig laag op vast peil gehouden binnen geringe marges. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Harde oeverbeschoeiing belemmert overontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten verwijderd door te maaien. overige belastingen overige Waterhuishouding (overig) Belasting met nutrienten en andere opgeloste stoffen Via dit waterlichaam wordt water afgevoerd uit akkerbouwgebied en vanuit het stedelijk gebied van 's-gravendeel. Het waterlichaam wordt intensief beheerd en het waterpeil wordt kunstmatig en via nauwe marges op een vast peilgehandhaafd. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 71 van 320

72 Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - benzo(ghi)peryleen (BghiPe) - indeno(1,2,3-cd)pyreen (InP) Motivering chemische toestand: Er is geen sprake van verslechtering. Net als tijdens de rapportage in 2009 wordt er nog niet voldaan aan de Goede Chemische (GCT). In 2009 als gevolg van een overschrijding van kwik, in 2014 werd de som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd) overschreden. Overigens werd kwik tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Overschrijding van de som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen vond plaats in 2009 en In 2011 werd aan de norm voldaan. Het waterlichaam ligt in een intensief gebruikt akkerbouwgebied en de kans op een enkele overschrijding is daarom groot. Daarnaast wordt relatief veel rivierwater ingelaten waardoor de kans op overschrijding van een of meer prioritaire stoffen groot is. Het waterschap kan hier weinig aan doen. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ethylazinfos en methylazinfos en ammonium. In de periode zijn de stoffen methylazinfos en ethylazinfos niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Daarentegen is koper wel in overschrijdende hoeveelheden aangetroffen. Voor wat betreft koper moet vermeldt worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Er is dus nog niet te zeggen of er sprake is van een achteruitgang. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht ntoereiken Vis (EKR) E-slecht Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 72 van 320

73 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Er lijkt een schteruitgang te hebben plaatsgevonden voor de macrofauna. Door verbeterde inzichten in het watersysteem en verbeterde monitoring is een nauwkeurigere toestandsbepaling mogelijk dan bij de eerste beoordeling. Als de eerste beoordeling te positief was kan de nieuwe beoordeling slechter uitvallen. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 73 van 320

74 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Evaluatie visstandsbeheer Uitgevoerd: 1 Natuurvriendelijk beheer en onderhoud In uitvoering: 1 Kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel Onderzoek aanleg nvo/uitbreiding Argusvlinder Uitgevoerd: 1 Onderzoek aanleg nvo cq verbreidng-uitbreiding Argusvlinder met PEHS-norm -> voor planperiode na 2015 Onderzoek aanpak ongeriol.lozingen glastuinb In uitvoering: 1 Onderzoek aanpassen legger aan kwal.baggeren Planvoorbereiding: 1 Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 74 van 320

75 Onderzoek invloed inlaatwater+zuivering Planvoorbereiding: 1 zuivering: tbv gemaal Trekdam Onderzoek opheffen ongeriol.lozingen panden In uitvoering: 1 Onderzoek naar de kansrijkheid. Verbinden polders aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gefaseerd: 1 Gefaseerd volgens VV besluit juni 2010 Gefaseerd volgens VV besluit juni 2010 Komt in SGBP2 terug onder hetzelfde nummer. Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 75 van 320

76 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek peilbeheer Oostvliet Het onderzoek dient om uit te zoeken wat er nodig is om het peilbeheer flexibeler te maken. Verbinden polders aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Betreft doorgeschoven maatregel uit SGBP1 (gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010) Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant Oostvliet verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Inrichting wordt geschikt gemaakt voor water- en oevervegetatie 0,5 km Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 76 van 320

77 Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Overige waterflora benzo(ghi)peryleen, Chemische toestand, indeno(1,2,3-cd)pyreen Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Overschrijdingen van koper en ammonium zijn waarschijnlijk een gevolg van belasting uit het verleden.de koperconcentraties zijn nog niet gecorrigeerd voor achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Hiervoor wordt verwezen naar landelijk brongericht beleid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Oostvliet Code waterlichaam: NL19_09_2 pagina 77 van 320

78 Factsheet: NL19_10_2 De Viersprong -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Viersprong Code: NL19_10_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Dordrecht Type: Status: M14 (Grote ondiepe gebufferde plassen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 78 van 320

79 Karakterschets: De Viersprong is een ondiepe gebufferde plas. Via deze plas watert het achterliggend gebied af via gemaal Johannes Vis. Volgens de legger bedraagt de waterdiepte in de Viersprong 1,5 m tot 2,5 m Bij een zomerpeilsituatie kent het waterlichaam Viersprong een oppervlakte van circa 6,8 ha. De meest noordelijke oever is beschoeid en de zuidelijk oever is begroeid met riet. Bij de zuidelijke aftakking staan op beide oevers bomen dicht op het water. Alle oevers hebben een natuurvriendelijke inrichting. De zuidelijke oever heeft een circa 3 meter brede rietkraag. Een gedeelte van de oevers is voornamelijk begroeid met riet en gedeeltelijk met bomen. In de plas is een gedeelte als zwemwaterlocatie aangewezen. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen waaronder PAK diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Waterhuishouding (overig) Er wordt rivierwater ingelaten voor peilbeheersing regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Peil binnen nauwe marges gehandhaafd overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering vegetatie wordt gemaaid overige belastingen recreatie (water en oever) Recreatie Viersprong is zwemwater. Dit geeft belasting aan oevers overige belastingen overige Overig Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen De Viersprong wordt belast vanuit het blijvens agrarisch gebied polder de Biesbosch. Tevens wordt er rivierwater ingelaten voor peilhandhaving. vanwege vervuild slib in de rivier is de waterbodem in het waterlichaam ook vervuild geraakt. De viersprong is zwemwater. Het waterpeil wordt binnen nauwe marges gehandhaafd.vegetatie wordt gemaaid (maaiproef met alleen middenbaan maaien). In polder de Biesbosch komt nog ongerioleerde bebouwing voor. In kader project Nieuwe Hollandse Biesbosch wordt nieuwe inlaatvoorziening aangelegd. Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 79 van 320

80 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium. Ten opzichte van de rapportage van 2009 is er nu ook sprake van een overschrijding van seleen. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 80 van 320

81 Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) matig Overige waterflora (EKR) E-slecht matig Vis (EKR) * ontoereiken * matig Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,09 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 200 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M14) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ammonium (NH4) - seleen (Se) Motivering ecologische toestand: Een verschuiving in klasse voor fytoplankton zal zeer waarschijnlijk het gevolg zijn van jaar/natuurlijke fluctuatie. Aanwezige drukken en belastingen zijn niet veranderd in dit waterlichaam. Er is dus niet echt sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * Biologie E-slecht * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 81 van 320

82 Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 82 van 320

83 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg helofytenfilter bij inlaat buitenwater aanleg zuiveringsmoeras Dordrecht 50 ha Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 50 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong nieuwe inlaat van buitenwater bij Oosthaven. maatregel is reeds voorzien in SGP (Strategisch Groenproject Eiland van Dordrecht). Aanleg nvo's in Kreken de Elzen verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 3 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Aanleg riolering opheffen ongezuiverde lozingen Dordrecht 3 km Uitgevoerd: 1 locaties: Zuidbuitenpolderse Kade-Oude Veerweg. maatregel is reeds voorzien in SGP (Saneringsplan ongezuiverde afvalwaterlozingen). maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Aanpak restlozingen opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente X Planvoorbereiding: 1 traject Van Elzelingenweg-Oude Veerweg maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Handhaven hondenverbod in zwemwater overige beheermaatregelen Terreinbeheerder X In uitvoering: 1 Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 Herinrichten Hania's polder en Zuidbuitenpolder wijzigen / beperken gebruiksfunctie 13,5 ha pagina 83 van 320

84 Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 13,5 van landbouwfuntcie naar recreatie (in totaal 135 ha) maatregel is reeds voorzien in SGP (Strategisch Groenproject Eiland van Dordrecht). maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Herinrichten nrd deel polder de Biesbosch wijzigen / beperken gebruiksfunctie 16,1 ha Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 16,1 van landbouw naar natuur: in totaal 161 ha. maatregel is ook opgenomen in Strategisch Groenproject Eiland van Dordrecht (SGP) maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Natuurvr. schonen/gediff onderhoud watergangen uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 1,2 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 1,2 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Onderzoek bacteriologische kwaliteit polderwater Uitgevoerd: 1 uit zwemwaterprofiel Onderzoek blauwalgen in zwemwater Uitgevoerd: 1 uit zwemwaterprofiel Onderzoek optimalisatie doorstroming Uitgevoerd: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Onderzoek visstand bij wijziging in-uitlaatregime Uitgevoerd: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Opheffen onderbemaling De Elzen Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 84 van 320

85 overige inrichtingsmaatregelen Planvoorbereiding: 1 Opheffen restlozingen Noorderelsweg door De Elzen opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente X Uitgevoerd: stuks Opstellen plan optimaliseren natuurv. b&o opstellen nieuw plan Planvoorbereiding: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Reconstructie bestaande nvo's De Elzen (500m) verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,5 km Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,47 Uitgevoerd: 0,03 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong. Betreft ook het verwijderen van de harde oeverbeschoeiing Scheiden honden van zwemmers overige beheermaatregelen Terreinbeheerder Staatsbosbeheer Planvoorbereiding: 1 Stringent handhaven lozingenbesluit overige instrumentele maatregelen Planvoorbereiding: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Verleggen ruiterpad verder weg van zwemplas overige instrumentele maatregelen Terreinbeheerder X Uitgevoerd: 1 betreft zwemwatermaatregel, locatie De Viersprong Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 Verondiepen/dempen sloten bosgebied De Elzen verondiepen watersysteem 0,02 ha pagina 85 van 320

86 Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 0,02 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Verplaatsen inlaatpunt buitenwater naar Oosthaven aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Planvoorbereiding: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Verwijderen hout op oevers overige beheermaatregelen Planvoorbereiding: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Het gaat hier om 1400 x 10m Verwijderen klasse IV onderhoudsbagger Verwijderen verontreinigde bagger m3 Voortgang: m3 Motivering: Planvoorbereiding: Maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong. Maatregel wordt ná verplaatsing van inlaat uitgevoerd. Hoeveelheid bagger in kuubs geschat Voorlichten invloed paarden/honden op water geven van voorlichting Terreinbeheerder X Planvoorbereiding: 1 Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Functieverandering en herinrichting Louisa- en Cannemanspolder wijzigen / beperken gebruiksfunctie Louisa- en Cannemanspolder. 83 ha van landbouw naar recreatie 83 ha Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 86 van 320

87 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en seleen overschrijden de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar We zijn hier mede afhankelijk van project Nieuwe Dortsche Biesbosch om alle geplande maatregelen uit te voeren. Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 87 van 320

88 Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Viersprong Code waterlichaam: NL19_10_2 pagina 88 van 320

89 Factsheet: NL19_11_2 Kwalgat/Midden Els -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Kwalgat/Midden Els Code: NL19_11_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Dordrecht Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 89 van 320

90 Karakterschets: Waterlichaam Kwalgat/Midden Els is een gebufferd regionaal kanaal met een e waterkwaliteit. Volgens de legger bedraagt de waterdiepte in Kwalgat/Midden Els 1,0 tot 2,0 m. Bij een zomerpeilsituatie kent het waterlichaam Kwalgat/Midden Els een oppervlakte van circa 4,3 ha. Een gedeelte van de oevers is voorzien van brede stroken rietbegroeiingen, dan wel eveneens begroeid met rietkragen. Verder komt ook kwel voor. Een ander gedeelte van de oevers bestaat vooral uit bomen en struiken, waarvan ook een gedeelte boven water hangen. Binnen het waterlichaam wordt een zomer- en een winterpeil gehandhaafd. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en mileuvreemde stoffen. regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterstanden worden kunstmatig op vast peil beheerd via nauwe marges overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Voor waterafvoer worden watergangen gemaaid overige belastingen overige Overig Belasting met inwaaiend blad zorgt voor toevoer van organische stof en nutrienten Dit waterlichaam wordt belast met water uit de agrarische polder de Biesbosch, waarin ook nog enige ongerioleerde bebouwing aanwezig is. Via het waterlichaam wordt ook rivierwater ingelaten voor peilhandhaving. Het waterlichaam zelf ligt in een natuur/recreatiegebied en is omringd door bomen. Het peil wordt kunstmatig gehandhaafd binnen nauwe marges. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 90 van 320

91 Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er is geen sprake van een achteruitgang. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor zowel ammonium als koper. Ten opzichte van de rapportage van 2009 is er nu naast ammonium en koper ook sprake van een overschrijding van seleen. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken* * ntoereiken Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 91 van 320

92 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - seleen (Se) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er heeft geen achteruitgang plaatsgevonden. Ondanks de aanleg van natuurvriendelijke oevers blijft de vegetatieontwikkeling achter. Er is meer tijd nodig om de vegetatie te laten aanslaan. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 92 van 320

93 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg helofytenfilter bij inlaat buitenwater aanleg zuiveringsmoeras Gemeente Dordrecht 50 ha Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 50 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong nieuwe inlaat van buitenwater bij Oosthaven. maatregel is reeds voorzien in SGP (Strategisch Groenproject Eiland van Dordrecht). Aanleg nvo's in Kreken de Elzen verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 1,5 km Voortgang: km Motivering: Uitgevoerd: 0,68 Ingetrokken: 0,83 Bodem te sterk verontreinigd maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Aanleg riolering opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente X Uitgevoerd: 1 locaties: Zuidbuitenpolderse Kade-Oude Veerweg. maatregel is reeds voorzien in SPB (Saneringsplan ongezuiverde afvalwaterlozingen). maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Aanpak restlozingen opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente X Planvoorbereiding: 1 traject Van Elzelingenweg-Oude Veerweg maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Buiten gebruik stellen inlaat gemaal Joh.Vis overige beheermaatregelen Planvoorbereiding: 1 Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 93 van 320

94 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Maatregel is reeds voorzien in SGP (Strategisch Groenproject Eiland van Dordrecht). Herinrichten Hania's polder en Zuidbuitenpolder wijzigen / beperken gebruiksfunctie Dordrecht 13,5 ha Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 13,5 van landbouwfuntcie naar recreatie (in totaal 135 ha) maatregel is reeds voorzien in SGP (Strategisch Groenproject Eiland van Dordrecht). maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Herinrichten nrd deel polder de Biesbosch wijzigen / beperken gebruiksfunctie Dordrecht 16,1 ha Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 16,1 van landbouw naar natuur: in totaal 161 ha. maatregel is ook opgenomen in Strategisch Groenproject Eiland van Dordrecht (SGP) maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Natuurvr. schonen/gediff onderhoud watergangen uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 2,2 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 2,2 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Onderzoek optimalisatie doorstroming Uitgevoerd: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Onderzoek visstand bij wijziging in-uitlaatregime Uitgevoerd: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Opstellen plan optimaliseren natuurv. b&o opstellen nieuw plan Planvoorbereiding: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Reconstructie bestaande nvo's De Elzen (500m) 0,25 km Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 94 van 320

95 verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Uitgevoerd: 0,19 Ingetrokken: 0,06 Bodem te sterk verontreinigd maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Stringent handhaven lozingenbesluit overige instrumentele maatregelen Planvoorbereiding: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Verondiepen/dempen sloten bosgebied De Elzen verondiepen watersysteem 0,9 ha Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 0,9 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Verplaatsen inlaatpunt buitenwater naar Oosthaven aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Dordrecht Planvoorbereiding: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Verwijderen hout op oevers overige beheermaatregelen Uitgevoerd: 1 maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De Viersprong Verwijderen klasse IV onderhoudsbagger Verwijderen verontreinigde bagger m3 Voortgang: m3 Motivering: Planvoorbereiding: maatregel en kosten zijn gelijk verdeeld over de waterlichamen Kwalgat/Midden Els en De ViersprongMaatregel wordt ná verplaatsing van inlaat (Oostdijk) uitgvoerd Motivatie: Hoeveelheid kuubs op basis van een schatting Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 95 van 320

96 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Actief vegetatiebeheer Kwalgat-Middenels 1 km uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Maatregel wordt uitgevoerd om parameter waterplanten te laten voldoen aan het GEP 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora, Vis-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden De stoffen koper ammonium en seleen overschrijden de norm. waarschijnlijk is dit een gevolg van historische belasting. Voor koper is nog niet gecorrigeerd voor de achtergrondwaarde en biobeschikbaarheid. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Uitvoering van maatregelen is afhankelijk van uitvoering project Nieuwe Dortsche Biesbosch en wordt getrokken door gemeente Dordrecht. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Kwalgat/Midden Els Code waterlichaam: NL19_11_2 pagina 96 van 320

97 Factsheet: NL19_12_2 Meer en Oude Mol -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Meer en Oude Mol Code: NL19_12_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Strijen Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Meer en Oude Mol Code waterlichaam: NL19_12_2 pagina 97 van 320

98 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen aan de noodoostzijde van Strijensas. Vanaf het gemaal splitst het waterlichaam zich in noordoostelijke en noordwestelijke richting. Het totale oppervlak bedraagt 1,9 ha, de gemiddelde diepte ten opzichte van het (zomer)peil is 0,50 1,50 m. De watergang zorgt voor de afwatering van akkerbouwgebied en is gekanaliseerd. Rietkragen zijn langs een groot deel van de oevers aanwezig. Langs een aantal percelen is het steile oevertalud gemaaid en beschoeid. Aangrenzende particuliere percelen gebruiken het waterlichaam voor recreatie. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en mileuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Waterstanden worden kunstmatig op vast peil gehouden. Ontwateringsdiepte is groot. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Harde oeverbeschoeiing belemmert oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Watergang wordt gemaaid om water aan- en af te kunnen voeren Dit waterlichaam voert vooral water af uit akkerbouwgebied. In de omgeving staan ook hoge bomen, zodat bladval ook een belasting vormt. De watergang wordt intensief gemaaid en het waterpeil wordt kunstmatig beheerd op een vast peil met nauwe marges. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Meer en Oude Mol Code waterlichaam: NL19_12_2 pagina 98 van 320

99 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Er is dus geen sprake van een achteruitgang. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In zowel 2009 als 2014 was dit het geval voor ammonium (MAC). In de rapportage van 2014 is er tevens een overschrijding van koper. De aanwezige drukken en belastingen zijn niet veranderd in dit waterlichaam. Mogelijk is er sprake van een schijnbare achteruitgang als gevolg van een verandering in de voorgeschreven toetsmethodiek (in rapportage 2009 zijn de scores gebaseerd op 1 meetjaar, in de rapportage van 2014 op basis van de 3 recentste meetjaren). De bepaling van "geen achteruitgang" is hierdoor moeilijk uitvoerbaar. Daarnaast kan vanwege de natuurlijke variatie in meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringsfrequentie, een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Fytoplankton (EKR) ontoereiken ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 E-slecht ontoereiken matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Meer en Oude Mol Code waterlichaam: NL19_12_2 pagina 99 van 320

100 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Het stikstof gehalte vertoont een schijnbare achteruitgang. Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Meer en Oude Mol Code waterlichaam: NL19_12_2 pagina 100 van 320

101 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo -plas/drasberm verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,75 Evaluatie visstandbeheer Uitgevoerd: 1 0,75 km Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 1,8 km Planvoorbereiding: 1,8 Kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer Uitgevoerd: 1 Onderzoek mogelijkheden optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Onderzoek evaluatie visstandbeheer betreft verzorgingsgebied wl Meer en Oude Mol Naam waterlichaam: Meer en Oude Mol Code waterlichaam: NL19_12_2 pagina 101 van 320

102 Maatregelen gepland voor de periode Aanpassen peilbeheer Meer en Oude Mol aanpassen waterpeil Andere richtlijn: Inrichtingsmaatregelen om een flexibeler peil in te stellen Onderzoek naar oorzaak slecht doorzicht Meer en Oude Mol Andere richtlijn: Andere richtlijn: Openingen in beschoeiing maken Meer en Oude Mol overige beheermaatregelen Dient om ruimte te creeren om plantengroei mogelijk te maken Andere richtlijn: Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks Andere richtlijn: Naam waterlichaam: Meer en Oude Mol Code waterlichaam: NL19_12_2 pagina 102 van 320

103 **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen stikstof totaal Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en koper overschrijden de norm waarschijnlijk als gevolg van historische belasting. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Meer en Oude Mol Code waterlichaam: NL19_12_2 pagina 103 van 320

104 Factsheet: NL19_13_2 Afwatering Polder Moerkerken -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Polder Moerkerken Code: NL19_13_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Binnenmaas Type: Status: M1a (Zoete gebufferde sloten) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Polder Moerkerken Code waterlichaam: NL19_13_2 pagina 104 van 320

105 Karakterschets: Het waterlichaam Afwatering Polder Moerkerken ligt deels in het bebouwd gebied van Mijnsheerenland en deels in landelijk gebied. Het waterlichaam is de verbinding tussen het waterlichaam Binnenbedijkte Maas (via een gemaal) en de polder Moerkerken. De Afwatering Polder Moerkerken is ongeveer 1 km lang en heeft een oppervlakte van ongeveer 0,8 ha. De zuidelijke grens ligt bij het gemaal en de noordelijke grens ligt tussen de Raadhuislaan en de Achterweg. In het waterlichaam wordt een zomer- en een winterpeil gehandhaafd.in de zomer ligt de waterdiepte tussen 1,5 en 2,0 m. De oevers hebben een steil talud en zijn voorzien van een houten beschoeiing. Een deel van de westelijke oever wordt natuurvriendelijk onderhouden. Naast het waterlichaam ligt een bergbezinkbassin en twee riooloverstorten aan de Elisabeth van Loonstraat en bij het gemaal aan de Raadhuislaan ligt een overstort in Mijnsheerenland. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen vanuit achterland diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Afwatering Belasting vanuit atmosfeer en ook door vallend blad geeft nutrientenlast en micoverontreinigingen waaronder PAK regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw vast peil kunstmatig ingesteld regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering beschoeiing heeft invloe op mogelijkheden oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten worden regelmatig verwijderd Dit waterlichaam ligt in stedelijk gebied en is omzoomd door struiken. Het achterliggend gebied van het waterlichaam bestaat echter vooral uit akkerbouwgebied. De belangrijkste belasting is dan ook waarschijnlijk de uit- en afspoeling uit landbouwgrond waarbij het nog niet duidelijk is welk deel daarvan beinvloedbaar is. Vanuit het stedelijk gebied is er de belasting vanuit rioolovertorten van het gemengd rioleringsstelsel. Ook het intensieve beheer van deze hoofdwatergang is belangrijk voor de ecologische ontwikkelingemogelijkheden. Naam waterlichaam: Afwatering Polder Moerkerken Code waterlichaam: NL19_13_2 pagina 105 van 320

106 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Vanwege het intensieve gebruik van polder Moerkerken als akkerbouwgebied treffen we bij wijze van toeval enkele gewasbeschermingsmiddelen in te hoge concentraties aan. Alleen via brongericht beleid is dit op termijn te voorkomen. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht matig Vis (EKR) E-slecht matig Fytoplankton (EKR) NVT NVT NVT Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,22 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,40 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 150 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) NVT NVT NVT Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M1a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Afwatering Polder Moerkerken Code waterlichaam: NL19_13_2 pagina 106 van 320

107 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ethylazinfos (C2yazfs) - ammonium (NH4) - triazofos (Tazfs) Motivering ecologische toestand: Alleen voor stikstof lijkt er sprake van achteruitgang. Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * Biologie E-slecht * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Polder Moerkerken Code waterlichaam: NL19_13_2 pagina 107 van 320

108 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1 Kosten en aantal wordt bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek aanpak 8 ongeriol.lozingen glastuinb 1 km 0,3 stuks In uitvoering: 0,3 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek aanpassen legger aan kwal.baggeren Planvoorbereiding: 1 Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer 0,3 stuks Uitgevoerd: 0,3 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen BBM, Polder Moerkerken en Boezemvliet Onderzoek emissiereductie rioolstelsel 0,3 stuks Uitgevoerd: 0,3 en opstellen maatregelenplan maatregel heeft effect op de waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek opheffen ongeriol.lozingen panden 0,3 stuks Naam waterlichaam: Afwatering Polder Moerkerken Code waterlichaam: NL19_13_2 pagina 108 van 320

109 In uitvoering: 0,3 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Beperken beschaduwing en bladval afwatering polder Moerkerken aanpassen begroeiing langs water 0,5 km Waterlichaam ligt in stedelijk gebied en is op de oevers sterk begroeid met overhangend struikgewas. De maatregel is gericht op het vrijmaken van een strook langs de oevers. Andere richtlijn: Verruimen profiel afwatering Moerkerken verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Profiel wordt verruimd en geschikt gemaakt voor plantengroei 0,2 km Andere richtlijn: Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Andere richtlijn: Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) in totaal voor meerdere waterlichamen. **) stuks Naam waterlichaam: Afwatering Polder Moerkerken Code waterlichaam: NL19_13_2 pagina 109 van 320

110 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen stikstof totaal Overige waterflora, Vis-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium overschrijdt de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. Verder overschrijden de gewasbeschermingsmiddelen triazofos en ethylazinfos de norm. Hiervoor is brongericht landelijk beleid nodig om dit op te lossen. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Polder Moerkerken Code waterlichaam: NL19_13_2 pagina 110 van 320

111 Factsheet: NL19_14_2 Afwatering Stadspolders -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Stadspolders Code: NL19_14_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Dordrecht Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Stadspolders Code waterlichaam: NL19_14_2 pagina 111 van 320

112 Karakterschets: Het waterlichaam heeft een L-vorm met een oostelijke tak die vijf jaar geleden is gegraven en een noordelijke tak, waarvan niet bekend is wanneer die is gegraven. Binnen het waterlichaam wordt een vast peil gehandhaafd van NAP 2,0 meter. De waterdiepte bedraagt 1,5 meter in het gehele waterlichaam. Het onderwatertalud is 1:3 (horizontaal:verticaal). Bij de huidige peilsituatie kent het waterlichaam een oppervlakte van circa 2,7 hectare. Via het waterlichaam wordt water uit het stedelijk gebied van Dordrecht uitgeslagen door gemaal Stadspolders op De Kil In het waterlichaam zelf is in de oostelijke tak één riooloverstort aanwezig. Verder wordt de hemelwaterafvoer, van de verharding van de Noordendijk ter hoogte van de waterpartij, direct geloosd op het waterlichaam. Bovenstrooms in het verzorgingsgebied is een relatief grote overstort van het rioolsysteem aanwezig. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen o.a. PAK, gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Waterhuishouding (overig) milieuvreemd water van invloed op levensgemeenschap regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) kunstmatig vast waterpeil regulering waterbeweging baggeren c.q. verdiepen (incl. zandvang) Afwatering maatregel baggeren vooral van belang voor water aan- en afvoer. Verdiepen hier als maatregel opgenomen teneinde meer doorzicht te krijgen. overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten weggemaaid overige belastingen overige Overig belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen bij hevige neerslag De afwatering Stadspolders ontvangt water uit stedelijk gebied van Dordrecht. Dit water is bij hevige regen belast met water uit riooloverstorten van een gemengd rioleringsstelsel. Naast rioolwater is in stedelijk gebied ook runn off van wegen van belang en invallend blad van de vele bomen. Het beheer is van belang voor de vegetatieontwikkeling. De ligging van het waterlichaam voor het gemaal is bepalend voor periodiek optredende grote stroomsnelheden, die voor opwerveling van de sliblaag zorgen. Dit maakt het water troebel. de maatregelen zijn gericht op terugbrengen van belasting en voorkoming van de troebelheid. Naam waterlichaam: Afwatering Stadspolders Code waterlichaam: NL19_14_2 pagina 112 van 320

113 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er is dus geen sprake van een achteruitgang, Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In beide jaren wordt de norm voor ammonium overschreden. De ammoniumconcentratie zal waarschijnlijk in de toekomst de normen niet meer overschrijden. Ten opzichte van 2009 is er nu een overschrijding gemeten van triazofos en koper. Overschrijding van triazofos vond alleen plaats op 1 van de 12 metingen in In de jaren 2008, 2009, 2011 en 2012 waren alle metingen onder de detectiegrens. Op basis van 1 enkele overschrijding, is het niet waarschijnlijk dat er sprake is van een achteruitgang, maar eerder een toevalstreffer. Mogelijk kan deze stof (een gewasbeschermingsmiddel) afkomstig zijn uit het achterliggende stedelijk gebied, maar dat is niet duidelijk. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 E-slecht matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Afwatering Stadspolders Code waterlichaam: NL19_14_2 pagina 113 van 320

114 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - triazofos (Tazfs) Motivering ecologische toestand: Alleen vis lijkt achteruit te zijn gegaan. Het is echter uiterst moeilijk om een e representatieve visbemonstering uit te voeren. Er lijkt hier eerder sprake van toeval bij het vangen van vis dan van daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast kan vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandiheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringsfrequentie een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water., Rijn-West 2014). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Stadspolders Code waterlichaam: NL19_14_2 pagina 114 van 320

115 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Analyse vuiluitworp overstorten Gemeente Dordrecht In uitvoering: 1 Nadere analyse vuiluitworp overstorten en daarnaast maatregelenplan opstellen Baggeren in verdiepte delen Verwijderen verontreinigde bagger Voortgang: m3 Motivering: Planvoorbereiding: eens in de zes jaar m3 Bepalen effect nutr.gehalte bij aanpassen inlaat In uitvoering: 1 bepalen van het effect op de nutrientengehalten bij meer/minder inlaten of doorspoelen emissieanalys/ uitvoeren balansstudie nutrienten in KRW-verzorgingsgebieden In uitvoering: 1 Maatregelen bladinval uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Gemeente Dordrecht Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 3 bladvissen en eventueel verwijderen bomen/struiken. Het aantal ha. open water is geschat 3 km Onderzoek naar oorzaken troebelheid In uitvoering: 1 Naam waterlichaam: Afwatering Stadspolders Code waterlichaam: NL19_14_2 pagina 115 van 320

116 tevens opstellen mogelijke maatregelen Optimaliseren natuurvriendelijk oeverbeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,6 Optimaliseren schonen/gediff. onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,6 Plaatselijk verdiepen verdiepen watersysteem (overdimensioneren) Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 0,26 1/10 deel met 5 m extra diept: 1300 m3 zand 0,6 km 0,6 km 0,26 ha Verminderen belasting uit volkstuinen Uitgevoerd: 1 Eerst onderzoek uitvoeren naar belasting vanuit volkstuinen. Afhankelijk van uitkomst onderzoek wordt maatregel al dan niet uitgevoerd. Verminderen gebruik bestrijdingsmiddelen verminderen emissie gewasbescherming- / bestrijdingsmiddelen Gemeente Dordrecht Uitgevoerd: 1 bovenop generiek beleid Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Aanpassen profiel en aanplant Afwatering Stadspolders verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Oeverinrichting behelst het geschikt maken van de oever voor plantengroei. Waarschijnlijk moet de ruimte vooral in het waterlichaam worden gevonden. 0,15 km Andere richtlijn: Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) in totaal voor meerdere waterlichamen. **) stuks Naam waterlichaam: Afwatering Stadspolders Code waterlichaam: NL19_14_2 pagina 116 van 320

117 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en koper overschrijden de norm waarschijnlijk als gevolg van historische belasting. Ook triazofos is een keer in normoverschrijdende concentratie aangetroffen. Dit wordt beschouwd als incident in plaats van structurele overschrijding. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Om het doorzicht te verbeteren en daarmee vegetatieontwikkeling en macrofauna te stimuleren en algengroei te remmen is bedacht om een bezinkput aan te leggen in het waterlichaam. Het is onzeker of dit uitvoerbaar is gelet op het voorkomen van veen in de ondergrond Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Stadspolders Code waterlichaam: NL19_14_2 pagina 117 van 320

118 Factsheet: NL19_15_2 Boezemvliet -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Boezemvliet Code: NL19_15_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Binnenmaas Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Karakterschets: De Boezemvliet staat in open verbinding met de Binnenbedijkte Maas. Het waterlichaam ligt voornamelijk in landelijk gebied en voor een klein deel in stedelijk gebied. De breedte is gemiddeld 25 m en de totale oppervlakte is 6,9 ha. Er wordt water ingelaten vanuit de Oude Maas. De diepte varieert tussen 2,5 en 3 m.langs de Boezemvliet liggen enkele woonboten. Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 118 van 320

119 Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) waterstand gereguleerd op een vast peil regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering oeververdediging beinvloedt mogelijkheden voor oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering watergang wordt schoon gehouden door maaien van waterplanten De Boezemvliet wordt slechts in relatief geringe mate belast. Er wordt rivierwater ingelaten in droge perioden. Ecologisch wordt de ontwikkeling beinvloed door intensief onderhoud, oeververdediging en strakke peilbeheersing. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 119 van 320

120 Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. Nu is dat wel het geval. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. Er vindt nog steeds een overschrijding van ammonium plaats. De ammonium concentratie zal waarschijnlijk in de toekomst gaan voldoen. Er is nu ook sprake van een overschrijding van koper. Hierbij moet vermeld worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Er is dus nog niet te zeggen of er sprake is van een daadwerkelijke achteruitgang. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 120 van 320

121 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal ontoereiken* ontoereiken Biologie ontoereiken* ontoereiken Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 121 van 320

122 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Evaluatie visstandbeheer 0,5 stuks Planvoorbereiding: 0,5 onderzoek voor waterlichaam Binnenbedijkte Maas en waterlichaam Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Invoeren wijzigen doorspoelen aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gefaseerd: 1 Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010, komt in SGBP terug onder matident doorspoelen vanuit Binnenmaas in westelijke richting. Maatregel heeft effect op de waterlichamen Binnenbedijkte Maas en Boezemvliet. De totale kosten zijn toebedeeld aan het waterlichaam Binnenbedijkte maas Motivatie: Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 Maatregel komt in SGBP2 terug onder 'Maatregelen Binnenbedijkte Maas' met matidentcode Natuurvriendelijk beheer en onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 2,6 km In uitvoering: 2,6 Kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek aanpak 8 ongeriol.lozingen glastuinb 0,3 stuks In uitvoering: 0,3 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek effectiviteit akkerrandenbeheer Uitgevoerd: 0,3 0,3 stuks Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 122 van 320

123 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen. Onderzoek emissiereductie rioolstelsel 0,3 stuks Uitgevoerd: 0,3 en opstellen van maatregelenplan. maatregel heeft effect op de waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek kansrijkheid opheffen restant ongeriol.panden 0,3 stuks In uitvoering: 0,3 maatregel is toegedeeld aan waterlichamen Binnenbedijkte Maas, Polder Moerkerken en Boezemvliet. kosten en aantal zijn gelijkelijk verdeeld over deze drie waterlichamen Onderzoek legger aanpassen aan kwal.baggeren Planvoorbereiding: 1 Onderzoek mogelijkheid flex.peilbeheer 0,5 stuks Uitgevoerd: 0,5 onderzoek is opgenomen voor waterlichaam Binnenbedijkte Maas en waterlichaam Boezemvliet. kosten en aantal gelijk verdeeld over de twee waterlichamen Onderzoek mogelijkheid verdiepen/nvo Boezemvliet Planvoorbereiding: 1 Onderzoek noodzaak zuiveren inlaatwater Boezemvliet Planvoorbereiding: 1 Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 123 van 320

124 Maatregelen gepland voor de periode Aanpassen profiel Boezemvliet 0,5 km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Andere richtlijn: Oevers worden geschikt gemaakt voor plantengroei Onderzoek nut en noodzaak vismigratie Boezemvliet Andere richtlijn: 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en koper overschrijden de norm waarschijnlijk door historische belasting. Bij koper is nog niet gecorrigeerd voor achtergrondgehalten en biobeschikbaarheid. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 124 van 320

125 Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Boezemvliet Code waterlichaam: NL19_15_2 pagina 125 van 320

126 Factsheet: NL19_16_2 Oostvoornse Meer -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Oostvoornse Meer Code: NL19_16_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Westvoorne Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Oostvoornse Meer Code waterlichaam: NL19_16_2 pagina 126 van 320

127 Karakterschets: Het Oostvoornse Meer is een zeer diep (>40 m) geïsoleerd meer met een oppervlakte van 315 ha en wordt omringd door zandduinen en natuurgebied (VHR-gebied). Het betreft een afgesloten zeearm waar in het verleden zand is gewonnen. Het meer is brak en heeft een peil van circa NAP 0,0 m. Er kan zout water worden aangevoerd, gestuurd wordt op gehaltes van ca mg/l. Het te veel aan water wordt via een pompgemaal aan de noordkant van het meer afgevoerd. In het meer zijn twee zwemlocaties gelegen, een op de noordoever en een op de zuidoever. Naast de zwemwaterfunctie vinden ook veel andere recreatieve activiteiten plaats zoals duiken en vissen. De oeverzone aan de noordkant is vrij steil en kaal en bestaat veelal uit stenen en zand en gaat over in duinvegetatie. De zuidelijke oever is minder steil en bestaat onder meer uit graslandvegetatie en hier en daar rietkragen. Beschermde gebieden: - Zwemwater OOSTVOORNSE MEER, NOORDZIJDE (NLBW40_BO 47), OOSTVOORNSE MEER, ZUIDZIJDE (NLBW40_BO 59Z) - Habitatrichtlijn Voornes Duin (NL_HAB_100) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterpeil kunstmatig gehandhaafd binnen nauwe marges overige belastingen sportvisserij Recreatie Wegvangen van vis maar ook uitzetten van forellen overige belastingen visstandsbeheer overige belastingen delfstoffenwinning (zand, klei, grind, etc) Grondstoffenwinning en industrie Grote diepte ontstaan door zandwinning daardoor ook brakke kwel gegenereerd Het Oostvoornse Meer is afgesloten van zee en geisoleerd. Er wordt wel water aangevoerd om het zoutgehalte te verhogen. het meer wordt intensief gebruikt voor recreatie (zwemmen vissen). 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Oostvoornse Meer Code waterlichaam: NL19_16_2 pagina 127 van 320

128 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Op dit moment wordt water ingelaten vanuit het Hartelkanaal om het juiste chloride-gehalte te krijgen. Hierbij kunnen enige verontreinigingen meekomen, die tijdelijk een overschrijding van de norm kunnen geven. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) Overige waterflora (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 E-slecht E-slecht slecht Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand propoxur (propxr) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er heeft geen achteruitgang plaatsgevonden. Het relatief hoge fosfaat-gehalte heeft hier een natuurlijke oorzaak. Het is afkomstig uit de zoute kwel en als relict van een vroegere verbinding met zee. Naam waterlichaam: Oostvoornse Meer Code waterlichaam: NL19_16_2 pagina 128 van 320

129 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet Ecologie Totaal ontoereiken* ontoereiken Biologie ontoereiken* ontoereiken Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Opstellen maatregelenplan Oostvoornse Meer opstellen nieuw plan Habitatrichtlijn Voor het Oostvoornse Meer zijn al diverse maatregelen uitgevoerd. Om de KRW doelen te halen moet een nieuw plan worden gemaakt om de puntjes op de i te zetten en de doelen te halen. Verhogen zout gehalte Oostvoornse Meer overige beheermaatregelen Andere richtlijn: Habitatrichtlijn Verder verhogen tot streefwaarde 8000 mg/l Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. Naam waterlichaam: Oostvoornse Meer Code waterlichaam: NL19_16_2 pagina 129 van 320

130 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement fosfor totaal, Vis-kwaliteit Overige waterflora Overige relevante verontreinigende stoffen Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden \Doordat er van oorsprong een open verbinding met zee was is het P-gehlate door natuurlijke omstandigheden veel hoger dan vereist voor het huidige doeltype. Dit zal na 2021 in het GEP worden verwerkt. Door de open verbinding alsmede het uitzetten van vis is er sprake van een atypisch visbestand. Onevenredig kostbaar Om de watervegatie te krijgen zijn meer ondiepe zones nodig. Een poging om die ondiepe zones te creeren via aanvoer van zand is gestrand vanwege een gebrek aan maatschappelijk draagvlak voor de maatregel. Technisch onhaalbaar Om het chloride gehalte op gewenst niveau te brengen wordt water uit het Hartelkanaal ingepompt. Hiermee kunnen stoffen binnenkomen die een incidentele overschrijding van d enorm veroorzaken. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Oostvoornse Meer Code waterlichaam: NL19_16_2 pagina 130 van 320

131 Factsheet: NL19_17_2 Brielse Meer en Bernisse -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Brielse Meer en Bernisse Code: NL19_17_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Bernisse, Brielle, Spijkenisse, Westvoorne Type: Status: M20 (Matig grote diepe gebufferde meren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 131 van 320

132 Karakterschets: Het Brielse Meer, de Bernisse en het Voedingskanaal functioneren als de zoetwaterboezem van Voorne-Putten. Deze zoetwaterboezem wordt normaliter gevoed vanuit het buitenwater, het Spui. Op verschillende locaties vindt vanuit de boezem waterinlaat plaats naar de polders ten behoeve van peilhandhaving, doorspoeling en verversing. Het waterpeil in de gehele boezem ligt op circa NAP 0,0 m. Het water is van groot belang niet alleen voor het gebied van Hollandse Delta, maar ook voor de industrie van Rotterdam en voor de zoetwatervoorziening van Delfland. In het waterlichaam met een oppervlakte van 563 ha bevinden zich 10 zwemlocaties. Verder vindt vooral op het Brielse Meer veel recreatievaart plaats. De oevers langs dit langgerekte waterlichaam bestaan veelal uit zand, stenen, rietkragen en bomen. Beschermde gebieden: - Zwemwater BERNISSE, OOSTZIJDE VAN ABBENBROEK (NLBW40_BO 51Z), BERNISSE, OOSTZIJDE VAN ZUIDLAND (NLBW40_BO 50Z), BERNISSE,SPARTELVIJVER WESTZIJDE VAN ZUIDLAND (NLBW40_BO 52Z), BRIELSE MEER NABIJ ZWARTEWAAL (NLBW40_BO 56), BRIELSE MEER, ACHTER CAMPING DE KRABBEPLAAT (NLBW40_BO 71Z), BRIELSE MEER, BRIELSEBRUG ZUIDZIJDE (NLBW40_BO 58), BRIELSE MEER, NABIJ DE KRUINIGERGORS (NLBW40_BO 11Z), BRIELSE MEER, NABIJ DE STENEN BAAK (NLBW40_BO 62), BRIELSE MEER, WATERSPORTVERENIGING NAUTICA (NLBW40_BO 63), BRIELSE MEER, ZOOMWEST (NLBW40_BO 57Z), Brielse Meer, Camping de Meeuw (NLBW40_BO 77Z), Brielse Meer, buitenstrand bij camping De Meeuw (NLBW40_BO 76Z), SIMONSHAVEN (NLBW40_BO 55Z) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen wateronttrekkingen voor landbouw, bosbouw en visserij (o.m. irrigatie) wateronttrekkingen voor industrieën Grondstoffenwinning en industrie waterdoorvoer wordt groot regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Afwatering Er wordt veel rivierwater in het systeem ingelaten en doorgegeven regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterpeil wordt strak gehandhaafd binnen marges regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Harde oevers belemmeren de ecologische ontwikkeling Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 132 van 320

133 Het Brielse Meer en Bernisse transporteren grote hoeveelheden rivierwater, die vervolgens worden doorgeleverd naar Delfland en naar Evides voor gebruik in de industrie. vanuit het Brielse Meer wordt ook Voorne van water voorzien. Dit vormt d egrootste bron van belasting. Daarnaast speelt atmosferische depositie een rol alsmede de lozing van enkele kleine poldergemalen. Delen van het Brielse Meer zijn beschoeid en er vindt veel recreatievaart plaats. Het waterpeil wordt kunstmatig strak gereguleerd. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose kwik (Hg) - kwik (Hg) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldeed bij de vorige toestandsbepaling aan de Goede chemische (GCT). In de huidige toestandsbepaling voldoet deze niet als gevolg van een overschrijding van kwik. Er worden grote hoeveelheden rivierwater door het Brielse meer gevoerd. De kans dat hiermee milieuvreemde stoffen meekomen is erg groot en berust voor een belangrijk deel op toeval. Net als in de toestandsbepaling van 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm en is er zowel in 2009 als 2014 een overschrijding van koper. Er is dus geen sprake van een achteruitgang. Daarnaast moet vermeld worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 133 van 320

134 Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) matig Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) matig Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,03 ontoereiken ontoereiken ntoereiken Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 0,90 E-slecht E-slecht slecht DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 200 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 1,70 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M20) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) Motivering ecologische toestand: De achteruitgang van het kwaliteitselement vis kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Sinds de beoordeling bij de aanvang van de vorige planperiode zijn de maatlatten waarmee de toestand wordt bepaald aangepast. Dit heeft er toe geleid dat er na toetsing met nieuwe maatlatten een slechtere score is bepaald dan bij de eerste beoordeling. Daarnaast heeft er in 2012 een grote vissterfte plaatsgevonden als gevolg van een bacteriele/schimmelinfectie. Dit kan effect hebben gehad op de smanestelling van de visstand en daarmee de beoordeling. Ten slotte is het uiterst moeilijk om een represenatieve bemonstering uit te voeren op zo'n groot water. Omdat er weinig is veranderd in belasting op het waterlichaam, lijkt er geen sprake van een echte achteruitgang. Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 134 van 320

135 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 135 van 320

136 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Beperken overstorten door afkoppelen Brielle aanpakken riooloverstorten Brielle Planvoorbereiding: 1 Uitgevoerd: 1 Onderzoek en mtrplan emissiereductie overstorten Gemeente X Uitgevoerd: 1 aanpak van 5 overstorten Onderzoek locaties vispaaiplaatsen/nvo's In uitvoering: 1 #NAAM? 2 stuks Ontwikkelen vispaaiplaatsen aanleg speciale leefgebieden voor vis Voortgang: ha Motivering: Gefaseerd: 0,2 Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010 (uitvoering in 2016/2017) 0,2 ha Opstellen mtrplan ontwikkelen biol. waterkwaliteit opstellen nieuw plan Planvoorbereiding: 1 Verdiepen tussen strand en Middelplaat+doorspoeling verdiepen watersysteem (overdimensioneren) Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 3 3 ha Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 136 van 320

137 zwemwater Zoom-West(Brielse Meer) Maatregelen gepland voor de periode Actief vegetatiebeheer Brielse Meer 2 km uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Andere richtlijn: Doel is om plaatsen met e oevervegetatie te creeren Beperken emissie overstorten door afkoppelen Brielle 3 stuks aanpakken riooloverstorten Brielle Andere richtlijn: Andere richtlijn: Ontwikkelen vispaaiplaatsen aanleg speciale leefgebieden voor vis 0,2 ha Betreft doorgeschoven maatregel uit SGBP1 (gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni 2010). 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Macrofauna-kwaliteit, stikstof totaal, Overige waterflora, fosfor totaal, Vis-kwaliteit Chemische toestand, kwik Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 137 van 320

138 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Koper overschrijdt de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. Er is nog niet gecorrigeerd voor achtergrondgehalten en biobeschikbaarheid Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Er wordt veel rivierwater door dit meer gestuurd. Hiermee kunnen vreemde stoffen meekomen zoals kwik. nationaal bronbeleid zal dit in d etoekomst moeten oplossen. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Brielse Meer en Bernisse Code waterlichaam: NL19_17_2 pagina 138 van 320

139 Factsheet: NL19_18_2 Afwatering Groot Voorne West -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Groot Voorne West Code: NL19_18_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Brielle, Hellevoetsluis, Westvoorne Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 139 van 320

140 Karakterschets: Dit waterlichaam betreft de hoofdwatergang (inclusief zijtak naar Hellevoetsluis) naar gemaal Trouw. Dit gemaal slaat het te veel aan water uit op het Kanaal door Voorne. Via deze brede (>10m) hoofdwatergang vindt de afwatering van bemalingsgebied Groot Voorne West plaats. Het waterlichaam heeft een oppervlakte 17,7 ha en een gemiddelde waterdiepte bij zomerpeil van 1,50 tot 2,50 m. De oevers zijn veelal steile grasoevers met deels rietkragen en/of beschoeiing. In de zijtak van het waterlichaam bevinden zich diverse rioolverstorten van de gemeente Hellevoetsluis. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw relatief lage waterstanden/vaste peilen regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering oeververdediging belemmert oeverplantengroei overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering watersysteem krapbemeten voor aan- en afvoer daarom intensief onderhoud nodig en weinig ruimte voor waterplanten. overige belastingen overige Belasting met zout en zuurstofbindende stoffen De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast is er ook een invloed vanuit stedelijk gebied (Hellevoetsluis). De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 140 van 320

141 Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT). Er is geen sprake van een achteruitgang. Net als ten tijde van de toestandsbepaling 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. Er is nog steeds een overschrijding van ammonium aanwezig. In de huidige toestandsbepaling is er nu wel sprake van een overschrijding van seleen, zink en tin. Omdat in 2008, 2009, 2011 en 2012 geen oveschrijdingen van zink zijn geconstateerd, is de verwachting dat dit in de toekomst ook niet meer het geval is. Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). De stoffen seleen en tin waren ten tijde van de toestandsbepaling 2009 nog niet eerder gemeten en niet in de monitoringsprogramma's opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijk achteruitgang. Daarnaast dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens het gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht matig Vis (EKR) E-slecht ntoereiken Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 ontoereiken ontoereiken ntoereiken Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 E-slecht ontoereiken matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 141 van 320

142 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ammonium (NH4) - seleen (Se) - tin (Sn) - zink (Zn) Motivering ecologische toestand: Alleen vis lijkt achteruit te zijn gegaan. Sinds de beoordeling bij de aanvang van de vorige planperiode zijn de maatlatten waarmee de toestand wordt bepaald aangepast. Dit heeft er toe geleid dat er na toetsing met nieuwe maatlatten een slechtere score is bepaald dan bij de eerste beoordeling. In de praktijk blijkt de werkelijke toestand na toetsing met de oude maatlatten niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 142 van 320

143 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleggen aanvoertrace Kierbesluit+scheiden landbwater overige inrichtingsmaatregelen Rijkswaterstaat Planvoorbereiding: 1 inclusief scheiden landbouwwater van aanvoertrace (zoet/brak) Herinrichten nvo Rijksstraatweg verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,4 0,4 km Natuurvriendelijk onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 8,7 km In uitvoering: 8,7 kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek mogelijkheden optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 maatregel wordt in Voorne West en Voorne Oost uitgevoerd. investeringskosten zijn over beide waterlichamen verdeeld Onderzoek naar actief biol.visstandbeheer Planvoorbereiding: 1 maatregel wordt in Voorne West en Voorne Oost uitgevoerd. investeringskosten zijn over beide waterlichamen verdeeld Onderzoek noodzaak emissiereductie 2 overstorten op waterlich. Gemeente Hellevoetsluis Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 143 van 320

144 Planvoorbereiding: 1 Ontwikkeling vispaaiplaatsen aanleg speciale leefgebieden voor vis Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 0,02 Opheffen 200 ongez.lozingen Westvoorne opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente Westvoorne Planvoorbereiding: 3 Uitgevoerd: 197 maatregel wordt in periode uitgevoerd kosten en aantal over twee periodes verdeeld 1/4 in /4 in Opstellen/ uitwerken doorspoelplan opstellen nieuw plan Planvoorbereiding: 1 Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m ,02 ha 200 stuks Onderhoudsbagger landelijk gebried volgens schouwcyclus overige beheermaatregelen Onderzoek verdere verbetering meertje de Waal verbreden Strijpse Wetering verbreden watersysteem, aansluitend wetland / verlagen uiterwaard Grond blijft hier in particulier eigendom 56 ha Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 144 van 320

145 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant Groot Voorne West verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Oevers worden geschikt gemaakt voor ontwikkeling oevervegetatie 2 km Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal Overige waterflora Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 145 van 320

146 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Door het voorkomen van brakke kwel in het relatief grote achterliggende gebied van dit waterlichaam is het aannemelijk dat een deel van de overschrijdingen het gevolg zijn van natuurlijke achterondbelasting. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Door de hoge nutrientgehalten voldoen de ecologische parameters niet aan de norm. Landelijk mestbeleid moet dit oplossen en niet uit te sluiten valt dat het GEP zal moeten worden aangepast aan de natuurlijke achtergrondbelasting. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Groot Voorne West Code waterlichaam: NL19_18_2 pagina 146 van 320

147 Factsheet: NL19_19_2 Afwatering Voorne Oost -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Voorne Oost Code: NL19_19_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Bernisse, Brielle Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Karakterschets: Via dit waterlichaam vindt de afwatering van Voorne Oost plaats naar het Kanaal door Voorne Het betreft de hoofdwatergang (breedte tot 21 m) naar gemaal Noordermeer met een gemiddelde diepte van 1,50 tot 2,00 m. Het waterlichaam, met aan één zijde een houten beschoei ing, heeft een oppervlakte van 5,6 ha. In het waterlichaam zijn geen riooloverstorten aanwezig. Naam waterlichaam: Afwatering Voorne Oost Code waterlichaam: NL19_19_2 pagina 147 van 320

148 Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Overig Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Relatief diepe ontwatering en een onnatuurlijk vast waterpeil regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Beschoeiing van oevers beinvloedt de mogelijkheden voor oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering vegetatie regelmatig verwijderd overige belastingen overige Overig mede door diepe ontwatering is er sprake van (brakke) kwel die leidt tot verhoogde zoutgehalten. Na het stoppen van de effluentlozing van Zuidland is de uit- en afspoeling van landbouwgrond waarschijnlijk de belagrijkste belasting. Een deel van de belasting wordt gevormd door (brakke) kwel. Daarnaast speelt intensief onderhoud en kleinere bronnen van verontreiniging als runn off van wegen en lozingen van overstortwater in stedelijk gebied een rol in de ecologische ontwikkeling. De waterpeilen worden kunstmatig beheerd. Nader onderzoek is nodig om vast te stellen welk deel van d euitspoeling beinvloedbaar is. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 Naam waterlichaam: Afwatering Voorne Oost Code waterlichaam: NL19_19_2 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) pagina 148 van 320

149 Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er heeft dus geen achteruitgang plaatsgevonden. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. Er is nog steeds een overschrijding van ammonium aanwezig. Ten opzichte van de rapportage van 2009 is er nu ook sprake van een overschrijding van seleen en koper. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 waren deze stoffen nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie is om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) ontoereiken matig Vis (EKR) ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - seleen (Se) Naam waterlichaam: Afwatering Voorne Oost Code waterlichaam: NL19_19_2 pagina 149 van 320

150 Motivering ecologische toestand: Er heeft een verschuiving naar een slechtere klasse plaatsgevonden voor de kwaliteitselementen macrofyten en vis. De maatlat voor de beoordeling van macrofyten is dusdanig aangepast dat het bepalen van "geen achteruitgang" niet mogelijk is. De drukken en belastingen op dit waterlichaam zijn niet veranderd sinds de toestandsbepaling Het is zeer waarschijnlijk dat er geen daadwerkelijke achteruitgang in kwaliteit heeft plaatsgevonden. De verschuiving naar een slechtere klasse voor vis wordt veroorzaakt door een hoger aandeel karper en lager aandeel plantminnende en migrerende vissoorten. Een oorzaak is onbekend maar wordt waarschijnlijk veroorzaakt door methodische verschillen en natuurlijke fluctuatie. Omdat drukken en belastingen op dit waterlichaam niet zijn veranderd, is het waarschijnlijk dat er geen daadwerkelijke achteruitgang in kwaliteit heeft plaatsgevonden. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal ontoereiken* ontoereiken Biologie ontoereiken* ontoereiken Fysische chemie ontoereiken* ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Voorne Oost Code waterlichaam: NL19_19_2 pagina 150 van 320

151 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Natuurvriendelijk onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 2,6 km In uitvoering: 2,6 kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek actief biol.visstandsbeheer Planvoorbereiding: 1 maatregel wordt in Voorne West en Voorne Oost uitgevoerd. investeringskosten zijn over beide waterlichamen verdeeld Onderzoek optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 maatregel wordt in Voorne West en Voorne Oost uitgevoerd. investeringskosten zijn over beide waterlichamen verdeeld Naam waterlichaam: Afwatering Voorne Oost Code waterlichaam: NL19_19_2 pagina 151 van 320

152 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Onderzoek doorspoelen Voorne-Oost Onderzoek naar mogelijkheden en effectiviteit van meer doorspoelen in Voorne-Oost Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant Voorne-Oost verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Profiel wordt geschikt gemaakt voor e oeverontwikkeling 1 km Andere richtlijn: Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Naam waterlichaam: Afwatering Voorne Oost Code waterlichaam: NL19_19_2 pagina 152 van 320

153 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium, koper en seleen overschrijden de norm waarschijnlijk door historische belasting. De koper gehalten zijn nog niet gecorrigeerd voor achtergrondwaarden en biobeschikbaarheid. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Voorne Oost Code waterlichaam: NL19_19_2 pagina 153 van 320

154 Factsheet: NL19_20_2 Afwatering Spijkenisse -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Spijkenisse Code: NL19_20_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Spijkenisse Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Spijkenisse Code waterlichaam: NL19_20_2 pagina 154 van 320

155 Karakterschets: Dit waterlichaam met een oppervlakte van 1.2 ha verzorgt de afwatering van het zuidelijk deel van Putten naar gemaal De Volharding. Voor een belangrijk deel betreft de afvoer water afkomstig uit het stedelijk gebied van Spijkenisse. Bovenstrooms zijn riooloverstorten aanwezig. In het waterlichaam zelf zijn geen riooloverstorten aanwezig. Het water bevat verhoogde zout concentraties vanwege brakke kwel. Dit gemaal slaat het water uit op het Spui. De gemiddelde waterdiepte in het waterlichaam is 1,00 tot 1,50 m. De oevers zijn zeer steil (grote drooglegging) met aan de west zijde een rietkraag (natuurvriendelijke inrichting) en de andere zijde gras. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Overig Belasting diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen o.a. PAK diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en zware metalen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) vaste waterpeilen zijn niet optimaal voor een e oeverontwikkeling regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Oeverbeschoeiing heeft effect op de mogelijkheden voor oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering verijdering van waterplanten door intensief onderhoud heeft effect op het doelbereik in het waterlichaam. overige belastingen overige Afwatering het waterlichaam wordt belast met zout water Afwatering Spijkenisse voert voornamelijk het stedelijk water vanuit Spijkenisse af. Toch komt er ook nog een agrarisch gebied op het waterlichaam uit. Dit maakt dat het aantal belastingen groot is, mede omdat we in het gebied ook nog te maken hebben met brakke kwel. Naam waterlichaam: Afwatering Spijkenisse Code waterlichaam: NL19_20_2 pagina 155 van 320

156 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. Er is nog steeds sprake van een overschrijding van ammonium. Ammonium zal naar verwachting in de toekomst niet meer normoverschrijdend zijn. Daarnaast is er nu ook een overschrijding van koper en triazofos geconstateerd. Zij zijn waarschijnlijk afkomstig vanuit het veeteelt gebied ten westen van Spijkenisse. Brongericht beleid is nodig om de overschrijdingen te voorkomen. Voor wat betreft koper dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht matig Vis (EKR) matig Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Afwatering Spijkenisse Code waterlichaam: NL19_20_2 pagina 156 van 320

157 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - triazofos (Tazfs) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Spijkenisse Code waterlichaam: NL19_20_2 pagina 157 van 320

158 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleggen nieuw vispasseerbaar gemaal vispasseerbaar maken kunstwerk Planvoorbereiding: 1 Actief hondenpoepbeleid Spijkenisse overige beheermaatregelen Gemeente Spijkenisse Uitgevoerd: 1 aanwijzen hondentoilets of opruimen Beperken chemische onkruidbeschermingsmiddelen verminderen emissie gewasbescherming- / bestrijdingsmiddelen Gemeente Spijkenisse Planvoorbereiding: 1 Graven nieuw waterlichaam overige inrichtingsmaatregelen In uitvoering: 1 Natuurvriendelijk onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 0,9 km Planvoorbereiding: 0,9 kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Afwatering Spijkenisse Code waterlichaam: NL19_20_2 pagina 158 van 320

159 Ontwikkeling paaiplaatsen aanleg speciale leefgebieden voor vis Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 3,45 Opstellen plan Spijkenisse Zuid-Oost opstellen nieuw plan Gemeente Spijkenisse Planvoorbereiding: 1 Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m ,45 ha Planontwikkeling Mallebos Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant Afwatering Spijkenisse verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,2 km Oevers worden ingericht zodat gioede ontwikkeling van water- en oeverplanten mogelijk wordt Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Naam waterlichaam: Afwatering Spijkenisse Code waterlichaam: NL19_20_2 pagina 159 van 320

160 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium, koper en triazofos overschrijden de norm. Bij ammonium en koper is waarschijnlijk sprake van historische belasting. Bij koper is de achtergrondwaarde en biobeschikbaarheid nog niet verwerkt. Voor N en P geldt dat in het achterliggend gebied sprake is van brakke kwel. Waarschijnlijk is er dus sprake van natuurlijke achtergrondbelasting die nog niet in het GEP is verwerkt. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar De te hoge nutrient gehalten zijn mde bepalend voor de biologische parameters. het is nog onduidelijk welk deel van de concentraties beinvloedbaar is. Er is meer tijd nodig om dit uit te zoeken. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Spijkenisse Code waterlichaam: NL19_20_2 pagina 160 van 320

161 Factsheet: NL19_21_2 Vierambachtenboezem Oost -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Vierambachtenboezem Oost Code: NL19_21_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Spijkenisse Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem Oost Code waterlichaam: NL19_21_2 pagina 161 van 320

162 Karakterschets: De Vierambachtenboezem Oost heeft een oppervlakte van 2,2 ha en ligt in bemalings gebied Putten-Noord. Via gemaal De Leeuw van Putten vindt de afvoer plaats naar de Oude Maas. Dit waterlichaam ligt in het stedelijk gebied van Spijkenisse en heeft volgens de legger een gemiddelde waterdiepte van 1,00 tot 2,00 m. In een deel van het waterlichaam zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd en zijn drie poelen gecreëerd met een open verbinding naar de hoofdstroom. Het waterlichaam heeft een diepe ligging en steile begroeide taluds. In het waterlichaam bevinden zich diverse riooloverstorten. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen bij hevige neerslag diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Constant waterpeil belemmert oeverontwikkeling regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Beschoeiing beperkt mogelijkheden voor oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten worden gemaaid De Vierambachtenboezem Oost ligt in stedelijk gebied van Spijkenisse maar voert naast stedelijk water ook water af uit achterliggende polders met landbouw (zowel akkerbouw als veeteelt). Op de boezem komen verschillende rioolwateroverstorten uit. De watergang is gedeelteljk beschoeid en wordt intensief geschoond. Het waterpeil wordt kunstmatig binnen nauwe marges op een vast peil gehandhaafd. Door brakke kwel in het achterliggend gebied zijn de zoutgehalten ligt verhoogd. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem Oost Code waterlichaam: NL19_21_2 pagina 162 van 320

163 Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er heeft geen achteruitgang plaatsgevonden. Ammonium en koper overschrijden de norm waar dat in 2009 niet het geval was. Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Ten tijde van de vorige toestandsbepaling was koper niet opgenomen in het monitoringsprogramma. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergronsconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de hiervoor benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) * matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken * Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem Oost Code waterlichaam: NL19_21_2 pagina 163 van 320

164 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem Oost Code waterlichaam: NL19_21_2 pagina 164 van 320

165 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Actief hondenpoepbeleid Spijkenisse overige beheermaatregelen Gemeente Spijkenisse Uitgevoerd: 1 Beperken chemische onkruidbestr.middln Spijkenisse verminderen emissie gewasbescherming- / bestrijdingsmiddelen Gemeente Spijkenisse Uitgevoerd: 1 Natuurvriendelijk onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 1,5 km Planvoorbereiding: 1,5 kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek emissiereductie Vierambachtenboezem Oost Gemeente Spijkenisse Uitgevoerd: 1 Onderzoek optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 Veranderen oeverconstructies met verbreding verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Gefaseerd: 0,4 Gefaseerd volgens VV-besluit 24 juni ,4 km Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem Oost Code waterlichaam: NL19_21_2 pagina 165 van 320

166 Gefaseerd volgens bestuursbesluit 24 juni 2010 (uitvoering in de periode 2016/2017) Maatregelen gepland voor de periode Actief hondenpoepbeleid Spijkenisse overige beheermaatregelen Spijkenisse Andere richtlijn: Beperken chemische onkruidbestrijdingsmiddelen verminderen emissie gewasbescherming- / bestrijdingsmiddelen Spijkenisse Andere richtlijn: Onderzoek naar optimaal doorspoelregime Andere richtlijn: Andere richtlijn: Verruimen profiel en aanplant Vierambachtenboezem Oost (incl. vispaaiplaats) verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,3 km Oevers worden geschikt gemaakt voor water- en oeverplanten ontwikkeling. Tevens paaiplaats voor vis gecreeerd. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem Oost Code waterlichaam: NL19_21_2 pagina 166 van 320

167 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Overige waterflora Fytoplankton-kwaliteit, Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en koper overschrijden de norm waarschijnlijk door historische belasting. Bij koper is de achtergrondwaarde en biobeschikbaarheid nog niet verwerkt. De concentratie fosfor kan ten gevolge van brakke kwel in het achterliggend gebied deels afhankelijk zijn van natuurlijke belasting. Dit moet tzt worden Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Fytoplankton en waterflora zijn afhankerlijk van nutrienten concentratie. het is nog niet duidelijk in hoeverre de concentraties nog te beinvloeden zijn.erv is meer tijd nodig om dat uit te zoeken. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem Oost Code waterlichaam: NL19_21_2 pagina 167 van 320

168 Factsheet: NL19_22_2 Kanaal door Voorne -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Kanaal door Voorne Code: NL19_22_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis Type: Status: M7a (Grote diepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Kanaal door Voorne Code waterlichaam: NL19_22_2 pagina 168 van 320

169 Karakterschets: Het Kanaal door Voorne is circa 40m breed en fungeert als afwateringsboezem voor het gehele westelijk deel van Voorne-Putten. Het waterlichaam heeft een oppervlakte van 36 ha. De gemalen Trouw en Noordermeer slaan het teveel aan polderwater uit op het kanaal. Gemaal Gorzeman, in Hellevoetsluis, loost het teveel aan water uit het kanaal vervolgens op het Haringvliet. Op het waterlichaam lozen twee rioolwaterzuiveringsinrichtingen (RWZI Hellevoetsluis en RWZI Heenvliet). De oevers van het waterlichaam zijn vrij steil, veelal grasoevers en rietkragen. Deels is een stenen oeverbeschoeiing aanwezig. Het waterlichaam is een belangrijk sportviswater (vooral brasem). Beroeps scheepvaart vindt niet plaats op het Kanaal. In beperkte mate is er pleziervaart. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen rioolwaterzuiveringsinstallaties Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en milieuvreemd estoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Afwatering Groete doorvoer van polderwater regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) vaste waterpeilen binnen nauwe marges gehandhaafd regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering beschoeide oevers van invloed op mogelijkheden vegetatieontwikkeling overige belastingen sportvisserij Recreatie Wegvangen van vis en voeren De belasting van het Kanaal door Voorne wordt voornamelijk bepaald door de twee effluentlozingen van de rwzi's Heenvliet en Hellevoetsluis en de gemalen van Groot Voorne west (trouw)en Voorne Oost(Noordermeer). Overige bronnen zijn ondergeschikt aan deze belastingen. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Kanaal door Voorne Code waterlichaam: NL19_22_2 pagina 169 van 320

170 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldeed aan de Goede Chemische (GCT) ten tijde van de rapportage In de rapportage 2014 is er een overschrijding van de som van benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen. Omdat er via dit waterlichaam grote hoeveelheden water worden getransporteerd uit akkerbouwgebied is de kans op incidentele overschrijdingen van prioritaire en specifiek verontreinigende stoffen groot. Het toeval speelt hierbij bovendien een grote rol. Voor structurele oplossingen is landelijk bronnen beleid nodig. Het als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium en koper. Ten opzichte van de rapportage van 2009 is er nu ook sprake van een overschrijding van seleen. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en nie in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken E-slecht ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken ntoereiken Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 ontoereiken ontoereiken ntoereiken Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 E-slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M7a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Kanaal door Voorne Code waterlichaam: NL19_22_2 pagina 170 van 320

171 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - seleen (Se) Motivering ecologische toestand: Op dit waterlichaam lozen 2 rwzi's en komen twee grote poldergemalen uit, die vanuit intensieve akkerbouwgebieden water uitslaan. Hierdoor zijn nutrientgehalten zeer hoog, waardoor de basis voor een e ecologische ontwikkeling gering is. Afdoende maatregelen om het kanaal structureel te verbeteren zijn moeilijk te treffen en zijn erg duur. Er lijkt een schijnbare achteruitgang aanwezig te zijn voor de kwalitietselementen vis, macrofauna en fytoplankton. Door verbeterde inzichten in het watersysteem en verbeterde monitoring is een nauwkeurigere toestandsbepaling mogelijk dan bij de eerste beoordeling. Als de eerste beoordeling te positief was kan de nieuwe beoordeling slechter uitvallen. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Daarnaast kan vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemosntering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringsfrequentie een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Onderhoudsbaggeren landelijk gebied volgens schouwcyclus 1 m3 Verwijderen verontreinigde bagger Naam waterlichaam: Kanaal door Voorne Code waterlichaam: NL19_22_2 pagina 171 van 320

172 Maatregelen gepland voor de periode Onderzoek nut/noodzaak vismigratie Kanaal door Voorne Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Profiel in oeverzone Kanaal door Voorne aanpassen (eerst noordelijk einde kanaal) verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 2 km Over wordt geschikt gemaakt voor water- en oeverplanten ontwikkeling. Ruimte waarschijnlijk vooral te zoeken in kanaal zelf. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek water- en stoffenbalans en verblijftijden **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Voor een inzicht in effectiviteit van maatregelen is in een aantal waterlichamen een beter inzicht nodig in water- en stoffenbalans en verblijftijden. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Naam waterlichaam: Kanaal door Voorne Code waterlichaam: NL19_22_2 Kwaliteitselement fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, fosfor totaal, Vis-kwaliteit Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, fosfor totaal, Vis-kwaliteit pagina 172 van 320

173 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en koper overschrijden de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. Bij koper is nog geen rekning gehouden met achtergrondconcentratie en biobeschikbaarheid. De concentratie fosfor is voor een belangrijk deel afkomstig uit achterliggend gebied met brakke kwel. Een deel van de belasting is dus ten gevolge van natuurlijke achtergrondbelasting. Dit is nog niet in het GEP verwerkt. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).Voor dit waterlichaam is effluent van de rwzi de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Voor de zuivering van het afvalwater worden hoge kosten gemaakt. De verdere aanpak van de zuiveringsinstallatie is disproportioneel kostbaar (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Kanaal door Voorne Code waterlichaam: NL19_22_2 pagina 173 van 320

174 Factsheet: NL19_23_2 Vierambachtenboezem West -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Vierambachtenboezem West Code: NL19_23_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Spijkenisse Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem West Code waterlichaam: NL19_23_2 pagina 174 van 320

175 Karakterschets: De Vierambachtenboezem West heeft een oppervlakte van 2,2 ha en ligt in bemalingsgebied Putten-Noord. Via de Vierambachtenboezem Oost en gemaal De Leeuw van Putten vindt de afvoer plaats van polderwater naar het buitenwater (Oude Maas). Dit waterlichaam ligt in het landelijk gebied en heeft een gemiddelde waterdiepte van 1,00 tot 1,50 m. Aan twee zijden is oeverbescherming aanwezig met veel rietkragen. Een deel van het traject (circa 100m) heeft flauwe natuurvriendelijke oevers. Tevens zijn twee paaiplaatsen (poelen) voor vis aangelegd. In het waterlichaam zijn geen riooloverstorten aanwezig. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Constant peil nadelig voor e oeverontwikkeling regulering waterbeweging hoogwaterbescherming: dijken, dammen, kanalen Bescherming tegen overstromingen Dijken belemmeren vrije uitwisseling van soorten overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Planten worden gemaaid Het waterlichaam voert water af uit agrarisch gebied (zowel akkerbouw als veeteelt). De watergang wordt gemaaid en he waterpeil wordt kunstmatig binnen nauwe marges rond een vast peil gehouden. In het achterliggend gebied komt plaatselijk brakke kwel voor. De chloride gehalten in het waterlichaa zijn daardoor in geringe mate verhoogd. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose bis(2-ethylhexyl)ftalaat (DEHP) (DEHP) - bis(2-ethylhexyl)ftalaat (DEHP) (DEHP) Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem West Code waterlichaam: NL19_23_2 pagina 175 van 320

176 Motivering chemische toestand: Een groot gebied watert af via het waterlichaam waardoor de kans op individuele overschrijdingen groot is. Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van de som van benzo(ghi)peryleen en indenopyreen. Deze parameter wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. In de rapportage 2014 voldoet het waterlichaam niet aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijding van DEHP. Ten tijde van de rapportage 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen voldoen aan de norm. Er zijn overschrijdingen aangetroffen voor abamectine, cobalt, ammonium en zink. Tijdens de rapportage van 2009 was dit nog niet het geval. Voor wat betreft ammonium, abamectine en zink zal dit zeer waarschijnlijk het gevolg zijn van de aanwezige natuurlijke jaarfluctuatie of een toevalstreffer. De aanwezige drukken en belastingen zijn namelijk niet veranderd in dit waterlichaam. De stof cobalt was ten tijde van de rapportage 2009 nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast voor cobalt en zink. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken ontoereiken matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem West Code waterlichaam: NL19_23_2 pagina 176 van 320

177 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand abamectine (abmtne) - kobalt (Co) - ammonium (NH4) - zink (Zn) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie ontoereiken* ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem West Code waterlichaam: NL19_23_2 pagina 177 van 320

178 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Natuurvriendelijk onderhoud uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: 1,1 km Planvoorbereiding: 1,1 kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel. Onderzoek optimalisatie peilbeheer Uitgevoerd: 1 Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 Onderhoudsbaggeren landelijk gebied volgens schouwcyclus Verwijderen verontreinigde bagger 1 m3 Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem West Code waterlichaam: NL19_23_2 pagina 178 van 320

179 Maatregelen gepland voor de periode Onderzoek slibaanwas waterlichaam Vierambachtenboezem west en verzorgingsgebied Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Verruimen profiel Vierambachtenboezem West verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,25 km Oevers worden geschikt gemaakt om water- en oeverplantenontwikkeling mogelijk te maken. Onderzoek beïnvloedbaar deel nutriënten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutriënten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in niet beïnvloedbare natuurlijke achtergrond uitspoeling (te verdisconteren in het GEP) en door landbouwactiviteit veroorzaakte uitspoeling (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek verbeteren visstand in meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement fosfor totaal Chemische toestand, bis(2-ethylhexyl)ftalaat (DEHP), Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem West Code waterlichaam: NL19_23_2 pagina 179 van 320

180 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden In het achterliggend gebied komt brakke kwel voor. waarschijnlijk zijn de hoge p gehalten mede te wijten aan natuurlijke achtergrondbelasting. Onevenredig kostbaar De overschrijding van DEHP is waterlichaam overstijgend en moet via landelijk bronbeleid worden opgelost. Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Vierambachtenboezem West Code waterlichaam: NL19_23_2 pagina 180 van 320

181 Factsheet: NL19_24_2 De Waal (IJsselmonde) -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Waal (IJsselmonde) Code: NL19_24_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Type: Status: Hendrik-Ido-Ambacht, Ridderkerk, Zwijndrecht M20 (Matig grote diepe gebufferde meren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 181 van 320

182 Karakterschets: De Waal is een in de 14e eeuw afgesloten rivierarm. Hij loopt van Heerjansdam in het zuiden, via Rijsoord, naar H.I. Ambacht en wordt beheerd en gebruikt als meer. Het totale oppervlak van het waterlichaam is 74 ha met een lengte van circa 9 km. Sinds 1950 wordt het water als voorraadbekken gebruikt voor aanvoer van water naar de polders. Het waterlichaam heeft over de gehele lengte een diepte van meer dan 2,50 m. In het deel westelijk van de spoorbrug is in 1970 zand gewonnen waardoor de waterdiepte hier is vergroot naar circa m. Langs de oevers van het waterlichaam zijn over de gehele lengte rietkragen te vinden. Op veel plaatsen zijn de oevers en de rietkragen door beschoeiing beschermd. Voor namelijk in het smallere deel bij H.I. Ambacht, waar veel pleziervaart plaatsvindt, zijn de oevers en rietkragen beschermd. Het waterlichaam heeft een belangrijke recreatiefunctie in de regio, met zwemmen, zeilen, roeien en vissen als veel voorkomende activiteiten. Beschermde gebieden: - Zwemwater WAALBOEZEM (NLBW40_YO 05Z) Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Anders, zie toelichting Fal Fal Fal Tru Fal Fal Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering De Waal als voormalig rivierarm kan niet meer in open verbinding worden gebracht, omdat de functie van De Waal veranderd is. Hij fungeert nu als een voorraadbuffer voor schoon water dat naar de polders wordt gestuurd. Ook de recreatieve functie is nu gericht op het huidige karakter van de Waal als geisoleerd meer met een e waterkwaliteit. Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, alternatieven hebben meer negatieve effecten op het milieu Motivering: Het herstel naar een oorspronkelijk watertype gaat ten koste van het gebruik van de Waal als voorraadbuffer voor schoon water. Dit heeft negatieve effecten op het milieu in de polders die nu het schone Waal water ontvangen. Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 182 van 320

183 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Overig belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen wateronttrekkingen door overdracht (watervoorziening wateren) Waterhuishouding (overig) Veel rivierwater ingelaten en mede bepalend voor te bereiken waterkwaliteit regulering waterbeweging hoogwaterbescherming: dijken, dammen, kanalen Bescherming tegen overstromingen Belemmert vije uitwisseling van soorten regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Er wordt een vast peil gehandhaafd binnen nauwe marges regulering waterbeweging verlies oeverzones en overstromingsvlaktes Overig Soorten van dergelijk milieu ontbreken overige belastingen recreatie (water en oever) Recreatie zwemmers houden het zwemstrand open. Bij varen kan schade aan oevervegetatie optreden en Deze voormalige rivierarm is door afdamming en bedijking geisoleerd geraakt van het riviersysteem. dit voorkomt vije uitwisseling van soorten. Wel worden er grote hoeveelheden rivierwater ingelaten en doorgegeven naar de poldersop IJsselmonde. Dit is de belangrijkste bron van belasting. Ook komen er nog enkele rioolwateroverstorten op de Waal uit. Het waterpeil wordt strak gehandhaafd volgens het peilbesluit. het water is van belang voor recreatie (zwemmen varen, vissen). Maatregelen richten zich vooral op vergroten van oeverareaal, opheffen van lozingen en verwijderen van bagger. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 183 van 320

184 Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van som benzo (ghi)peryleen en indenopyreen. Deze parameter wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen en wordt er voldaan aan de GCT. De normoverschrijdende stof abamectine wordt vanaf 2010 aangetroffen (specifiek verontreinigende stof). Het is een gewasbeschermingsmiddel (insecticide). Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,03 ontoereiken ontoereiken matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 0,90 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 200 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 1,70 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M20) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand abamectine (abmtne) Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 184 van 320

185 Motivering ecologische toestand: Bij fytoplankton is er sprake van een schijnbare achteruitgang. Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Voor vis heeft ook een verschuiving naar een slechtere klasse plaatsgevonden. Deels wordt de verschuiving in klasse veroorzaakt door de aanpassing van de maatlat. De deelmaatlat "aantal soorten" die in 2009 een maximale score opleverde, is komen te vervallen waardoor het oordeel op de nieuwe maatlat lager is. Anderzijds is er in de meest recente bemonstering een groter aandeel brasem aangetroffen dan bij de vorige bemonstering. De oorzaak is onbekend maar wordt waarschijnlijk veroorzaakt door methodische verschillen gecombineerd met natuurlijke fluctuatie. Omdat de drukken/belastingen op het waterlichaam t.o.v. de rapportage 2009 niet zijn gewijzigd is waarschijnlijk sprake van een schijnbare achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 185 van 320

186 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo met vooroeververdediging (0.5 km) verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,5 0,5 km Actief vegetatiebeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 0,5 km Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,5 in combinatie met aanleg nvo met vooroeververdediging en baggeren voor verbetering waterkwaliteit Baggeren voor verbetering waterkwaliteit Verwijderen verontreinigde bagger Voortgang: m3 Motivering: Planvoorbereiding: m km2 Natuurvriendelijk onderhoud/ maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 4 uitwerken met afdeling Beheer Onderzoek beperkt doorzicht+zuiveren inlaatwater Uitgevoerd: m3 4 km Onderzoek extra maatregelen vis Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 186 van 320

187 Onderzoek flexibel/ natuurlijker peilbeheer Uitgevoerd: 1 Ontwikkelen vispaaiplaatsen aanleg speciale leefgebieden voor vis Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 0,02 Opheffen ongezuiverde lozingen Ridderkerk opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente Ridderkerk Uitgevoerd: 15 Vakantiewoningen Langeweg. Opstellen integraal plan voor waterlichaam De Waal opstellen nieuw plan Planvoorbereiding: 1 0,02 ha 15 stuks Saneren 2 overstorten op de Waal 2 stuks aanpakken riooloverstorten Gemeente Ridderkerk Uitgevoerd: 2 De gemeente overweegt het saneren te realiseren door het afkoppelen van de Waaldijk Snoeien bomen/ struiken in zijtakken aanpassen begroeiing langs water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 2 in combinatie met baggeren in zijtakken (2 km x 5 m) 2 km Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 187 van 320

188 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Aanpassen profiel en aanplant De Waal verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Oever wordt geschikt gemaakt voor water- en oeverplanten ontwikkeling 0,5 km Andere richtlijn: Bronnenonderzoek overschrijdingen chemische stoffen **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In diverse waterlichamen hebben we nog enkele overschrijdingen van chemische stoffen. Het onderzoek beoogt duidelijk te maken waar die vandaan komen en hoe hier iets aan gedaan kan worden en wie de actor is. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement fosfor totaal Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. er worden grote hoeveelheden rivierwater ingelaten. De zeer lage pgehalten voor het gekozen type zijn alleen mogelijk als de kwaliteit van het rivierwater voldoende verbetert.hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Uitvoering van maatregelen is in een totaal pakket synergie maatregelen opgenomen. Uitvoering van alle maatregelen stuit op problemen in verband met verontreinigde waterbodem. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 188 van 320

189 Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Waal (IJsselmonde) Code waterlichaam: NL19_24_2 pagina 189 van 320

190 Factsheet: NL19_25_2 Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code: NL19_25_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Zwijndrecht Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 190 van 320

191 Karakterschets: De Devel is een voormalige rivierarm die uitmondt in het gegraven afwateringskanaal dat afwatert via het gemaal De Hooge Nesse op de Oude Maas. Het geheel fungeert in zijn geheel als een afwateringsboezem. Het gegraven deel van het waterlichaam is gekanaliseerd en heeft het een steil oevertalud. Riet en Gele lis komen spaarzaam voor langs de oevers. De Devel is breder dan het kanaal en hier bestaan de oevers uit uitgebreide rietkragen. Het totale oppervlak van het waterlichaam is 6,7 ha en de gemiddelde diepte ten opzichte van het zomerpeil is 1,50 2,00 m. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterstand wordt strak gehandhaafd binnen marges regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering harde oeverbeschoeiing heeft invloed op mogelijkheden voor oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Vegetatie wordt regelmatig gemaaid Gemaaltocht voert water af uit een oorspronkelijk landbouwgebied dat sterk verstedelijkt is. Alle belastingen die dit met zich meebrengt zijn aanwezig. Het watersysteem wordt intensief onderhouden om overtollige neerslag en kwelwater snel te kunnen afvoeren. het waterpeil wordt strak gehandhaafd binnen nauwe marges. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 191 van 320

192 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose benzo(a)pyreen (BaP) - fluorantheen (Flu) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - benzo(a)pyreen (BaP) - benzo(ghi)peryleen (BghiPe) - fluorantheen (Flu) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) Motivering chemische toestand: Via het waterlichaam wordt water afgevoerd vanuit een intensief bebouwd gebied en het is daarom niet vreemd dat er periodiek nog overschrijdingen gevonden worden van verontreinigende stoffen. Het toeval speelt hierbij een grote rol. Er is geen sprake van een feitelijke achteruitgang. Uiteindelijk moet via een brongerichte aanpak normoverschrijding worden voorkomen. Ten tijde van de rapportage 2009 voldeed het waterlichaam aan de Goede Chemische (GCT). In de rapportage van 2014 wordt niet voldaan aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijding van benzo(a)pyreen en fluorantheen en de som van benzo(ghi) en indeno(1,2,3-cd)pyreen. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 waren deze stoffen nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium. Ten opzichte van de rapportage van 2009 is er nu daarnaast ook sprake van een overschrijding van tin en koper. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 192 van 320

193 Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) Overige waterflora (EKR) E-slecht matig Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken * Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - tin (Sn) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * Biologie E-slecht * Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 193 van 320

194 Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 194 van 320

195 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo met plas/dras berm verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1 1km x 10m x 2 (dubbelzijdig). Uitvoering 50% na 2015 Aanleg riolering Langeweg Ridderkerk opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente Ridderkerk Uitgevoerd: 30 Aanleg riolering Waalweg Ridderkerk opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente Ridderkerk Uitgevoerd: 15 Natuurvriendelijk onderhoud/ maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 2,5 uitwerken met afdeling Beheer Onderzoek extra maatregelen vis in verzorgingsgebied Planvoorbereiding: 1 Onderzoek extra maatregelen vis in waterlichaam Uitgevoerd: 1 1 km 30 stuks 15 stuks 2,5 km Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 195 van 320

196 Onderzoek flexibel/natuurlijk peilbeheer in verzorgingsgebied Uitgevoerd: 1 Onderzoek flexibel/natuurlijk peilbeheer in waterlichaam Uitgevoerd: 1 Onderzoek noodzaak actief vegetatiebeheer in waterlichaam Planvoorbereiding: 1 Ontwikkelen vispaaiplaatsen aanleg speciale leefgebieden voor vis Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 0,02 0,02 ha Opheffen ongezuiverde lozingen Zwijndrecht opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente Zwijndrecht Uitgevoerd: 42 maatregel wordt in periode uitgevoerd. investeringskosten zijn verdeeld over periodes en in verhouding 1/3-2/3 ( in totaal) aantal ook (64 in totaal) 42 stuks Verminderen gebruik bestr.middelen HIA verminderen emissie gewasbescherming- / bestrijdingsmiddelen Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht In uitvoering: 1 Verminderen gebruik bestr.middelen Zwijndrecht verminderen emissie gewasbescherming- / bestrijdingsmiddelen Gemeente Zwijndrecht In uitvoering: 1 Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 196 van 320

197 Wijzigen landbouwfunctie wijzigen / beperken gebruiksfunctie 250 ha Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 53 Uitgevoerd: 197 Develbos, Waalbos, Sandelingenambacht maatregel wordt in periode uitgevoerd. investeringskosten zijn verdeeld over periodes. Het project heeft effect op kwaliteit waterlichaam. Op verzoek van provincie wordt 10% van de kosten toegerekend aan de KRW. De overige kosten worden dus niet KRW-gelabeld en in verhouding 1/3-2/3 (42 miljoen in totaal) totaal 3.5 km2 (1 in ; 2,5 in ) De waterkwaliteit voldoet bijna daarom geen extra maatregelen maar eerst afwachten hoe autonome ontwikkeling uitpakt. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Motivering per motiveringsgrond: Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen benzo(a)pyreen, benzo(ghi)peryleen, Chemische toestand, fluorantheen, Overige waterflora, som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen Natuurlijke omstandigheden Ammonium,koper en tin overschrijden de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. De achtergrondwaarden en biobeschikbaarheid van de metalen koper en tin zijn nog niet verwerkt. Technisch onhaalbaar Het begroeibaar areaal is onvoldoende om de e toestand voor planten te bereiken. Het is moeilijk om de ruimte te vinden om de vegetatie te kunnen laten uitbreiden. De overschrijding van prioritaire stoffen is waterlichaamoverstijgend en zal via landelijk bronbeleid moeten worden opgelost. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 197 van 320

198 Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Gemaaltocht De Hooge Nesse/Devel Code waterlichaam: NL19_25_2 pagina 198 van 320

199 Factsheet: NL19_26_2 Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code: NL19_26_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Ridderkerk Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 199 van 320

200 Karakterschets: Het waterlichaam is een afvoerende hoofdwatergang gelegen in het noorden van de gemeente Ridderkerk (kern Bolnes). Vanaf het gemaal heeft het waterlichaam een zuidelijke en zuidoostelijke tak. De totale oppervlakte is 3,2 ha.de waterdiepte ligt tussen de 1,00 en 2,00 m. In het zuidoosten begint het waterlichaam aan de rand van de bebouwde kom. De oevers zijn hier deels beschoeid en oever- en waterplanten komen veelvuldig voor. Rond het gemaal en verder naar het zuiden is het waterlichaam door beschoeiing begrensd. Intensief maaibeheer met maaiboten vindt plaats aangezien het een belangrijke afvoerende watergang is (> 3x per jaar maaien). Door het intensieve onderhoud is de mogelijkheid voor waterplantenontwikkeling beperkt. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen zoals PAK regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Overig Vast watepeil niet optimaal voor e oeverontwikkeling regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering harde oeverbeschoeiing heeft invloed op mogelijkheden oeverontwikkeling overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering effect planten worden weggemaaid overige belastingen overige Overig belasting vanuit gemengd rioolstelsel bovenstrooms van waterlichaam Dit waterlichaam ligt in stedelijk gebied en de voornaamste belastingen komen van Runn off van het wegdek en van riooloverstorten. Ook inwaaiende blad vormt een belangrijke bron van nutrienten. Daarnaast zijn er nog kleinere belastingen en speelt het intensieve onderhoud aan d ewaterlopen een belangrijke rol. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 200 van 320

201 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel de rapportage 2009 als die van Er heeft geen achteruitgang plaatsgevonden. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium en triazofos. Ten opzichte van de rapportage 2009 is er nu sprake van een overschrijding van abamectine, tin, ammonium en koper. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was tin nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast voor tin en koper. Daarnaast is er een overschrijding van de specifiek verontreinigende stof abamectine. Dit is een insecticide waarvan het gebruik op dit moment door de EU wordt toegelaten. In 2011 heeft deze stof op 1 van de 4 metingen de norm overschreden. Zeer waarschijnlijk is er slechts sprake van een incidentele overschrijding. In de jaren 2007, 2008, 2010 en 2012, is deze stof namelijk geen enkele maal boven de detectiegrens aangetroffen. Het waterschap heeft weinig mogelijkheden om de specifieke overschrijdingen van tin, koper en abamectine aan te pakken. Er is dus geen reden om te veronderstellen dat de overschrijdingen van de normen in 2021 zijn opgeheven, tenzij de situatie door landelijk bronbeleid zal verbeteren. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht ntoereiken Vis (EKR) Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 201 van 320

202 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand abamectine (abmtne) - koper (Cu) - ammonium (NH4) - tin (Sn) Motivering ecologische toestand: Situatie is verbeterd. Vegetatie is een moeilijk op te lossen probleem vanwege de beperkte ruimte om waterplanten te laten staan en de ter plaatse grote stroomsnelheden vlak voor het gemaal. De prognose gaat uit van een geringe verbetering in de vegetie maar het GEP is hier moeilijk haalbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 202 van 320

203 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo met plas/drasberm verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: 1 km Gefaseerd: 1 Gefaseerd volgens VV besluit juni m x 10m x 2 (dubbelzijdig) Motivatie: Gefaseerd volgens VV besluit juni 2010 Komt terug in SGBP2. Aanleg riolering Oost Molendijk/ Oudelande opheffen ongezuiverde lozingen Gemeente X In uitvoering: stuks Aanpak verminderen emissie rioolooverstorten op waterlichaam aanpakken riooloverstorten Gemeente X 6 stuks Uitgevoerd: 6 Door het doortrekken van de persleiding Beverwaard worden de aanwezige overstorten ontlast Aanpassen stuw Twaalfroedensloot aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Uitgevoerd: 1 Doortrekken persleiding naar RWZI aanpakken riooloverstorten Gemeente X Uitgevoerd: 1 Maken verbindingen en aanleg open water in wijk Hordijkerveld (Rotterdam) aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gemeente X Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 203 van 320

204 Uitgevoerd: 1 aanleg 1,3 ha open water De uitvoering ligt bij de gemeente Rotterdam Natuurvriendelijk onderhoud/ maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 3,2 Onderzoek actief vegetatiebeheer Planvoorbereiding: 1 Onderzoek bronnen en emissiereductie riolering wijk Beverwaard (Rotterdam) Gemeente X Planvoorbereiding: 1 De uitvoering ligt bij de gemeente Rotterdam 3,2 km Onderzoek extra maatregelen vis in verzorgingsgebied Uitgevoerd: 1 Onderzoek wordt als afgerond beschouwd omdat de visstand in het waterlichaam reeds voldoet aan de KRW doelstellingen. Onderzoek extra maatregelen vis in waterlichaam Uitgevoerd: 1 Onderzoek als afgerond beschouwd omdat visstand voldoet aan de KRW doelstellingen. Onderzoek flexibel/ natuurlijker peilbeheer in verzorgingsgebied Uitgevoerd: 1 Onderzoek flexibel/ natuurlijker peilbeheer in waterlichaam Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 204 van 320

205 Ontwikkelen vispaaiplaatsen aanleg speciale leefgebieden voor vis Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 0,02 Verbreden watergang verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,5 0,02 ha 0,5 km verminderen emissie overstorten aanpakken riooloverstorten Gemeente X Uitgevoerd: 1 De gemeente overweegt de emissies te verminderen door toepassing van Real Time Control Vervangen duikers Zwaluw/Lijster aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gemeente X Uitgevoerd: 2 Vervangen gemaal-aanleg persldng naar RWZI aanpakken riooloverstorten Gemeente X Planvoorbereiding: 1 2 stuks Wijzigen landbouwfunctie wijzigen / beperken gebruiksfunctie 14 ha Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 14 Donckse Velden (0.14 km2). Het project heeft effect op kwaliteit waterlichaam. Op verzoek van Provincie is een deel van de kosten toegerekend aan de KRW. Dit betreft 10%. De investering is inclusief grondverwerving Wijzigen landbouwfunctie wijzigen / beperken gebruiksfunctie Rijkswaterstaat Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 8 Crezeepolder (0.8 km2). Dit plan wordt geheel getrokken door Rijkswaterstaat. We gaan ervan uit dat zij de kosten hiervan in hun opgave opnemen. 8 ha Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 205 van 320

206 Wijzigen vegetatie op oever aanpassen begroeiing langs water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1 onderdeel van maatregelen aanleg nvo, verbreden watergang, ontwikkelen vispaaiplaatsen. Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m km Opstellen geintegreerd monitoringsplan KRW en waterplan Uitvoeren mtrplan zwemwater Oosterpark overige instrumentele maatregelen vervolg op 'Opstellen plan verbetering waterkwaliteit Oosterpark'. Wijzigen landbouwfunctie wijzigen / beperken gebruiksfunctie 14 ha Donckse Velden (0.14 km2). Het project heeft effect op kwaliteit waterlichaam. Op verzoek van Provincie is een deel van de kosten toegerekend aan de KRW en gelabeld als KRW. Dit betreft 10%. De overige 90% van de projectkosten worden niet gelabeld als KRW Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Aanleg nvo met plas/drasberm verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 1 km Betreftn doorgeschoven maatregel uit SGBP1 (gefaseerd volgens VV besluit 24 juni 2010) Waterkwaliteit is al vrij daarom geen extra maatregelen opgenomen en eerst autonome ontwikkelinge afwachten. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Overige waterflora, Overige relevante verontreinigende stoffen Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 206 van 320

207 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium, koper en tin overschrijden de norm waarschijnlijk vanwege historische belasting. De achtergrondwaarden en biobeschikbaarheid zijn niet verwerkt in de concentraties koper en tin. Technisch onhaalbaar Het begroeibaar areaal is hier onvoldoende om aan het doel te voldoen. Er is waarschijnlijk te weinig ruimte te vinden om de gewenste hoeveelheid oevervegatatie aan te leggen en watervegatatie te laten staan. Abamectine overschrijdt de norm. Dit is waterlichaam overstijgend en moet via landelijk bronbeleid worden opgelost. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Oud en Nieuw Reyerwaard Code waterlichaam: NL19_26_2 pagina 207 van 320

208 Factsheet: NL19_27_2 Koedood/Groote Duiker -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Koedood/Groote Duiker Code: NL19_27_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Rijn West Provincie Zuid-Holland Albrandswaard, Barendrecht Type: Status: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 208 van 320

209 Karakterschets: De Koedood is een gedeeltelijk verlegde voormalige kreek. De watergang loopt van noord naar zuidoost en komt uit bij het gemaal Breeman. Hier wordt water getransporteerd van en naar de Oude Maas. Voor het gemaal loopt in oostelijke richting het kanaal Groote Duiker. Dit staat in open verbinding met de Koedood. Een belangrijke inlaat van water vindt plaats vanuit de Waal. Dit water komt via de Grote Duiker uit voor gemaal Breeman in de Koedood. De stroomsnelheden in de Koedood zijn vrij groot. Het waterlichaam heeft een lengte van ca. 4,5 km en een gemiddelde breedte van 20m. Het totale oppervlak bedraag 8,4 ha. De waterdiepte bedraagt tenminste 2,00 m ten opzichte van het zomerpeil ter hoogte van het gemaal. De Koedood is verder vanaf het gemaal ondieper. De oevers zijn spaarzaam begroeid met oevervegetatie. De oevers zijn op verschillende plaatsen beschermd met beschoeiing of met steil stortstenen talud vastgelegd. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen (o.a PAK) diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Waterpeilen worden kunstmatig gehandhaafd binnen nauwe marges. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Oeverbeschoeiing belemmert ontwikkeling van oevers regulering waterbeweging hoogwaterbescherming: dijken, dammen, kanalen Bescherming tegen overstromingen Dijken belemmeren vrije uitwisseling van soorten met rivier overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Watergangen worden intensief gemaaid om afvoer van overtollig regen en kwelwater mogelijk te maken. Door het waterlichaam wordt water afgevoerd vanuit een gebied dat voorheen een landbouwfunctie had maar sterk is verstedelijkt. Het watersysteem wordt intensief onderhouden om water aan- en afvoer te optimaliseren. Waterpeilen worden kunstmatig binnen nauwe marges gehandhaafd. Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 209 van 320

210 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor de stoffen ethylazinfos, methylazinfos en ammonium. In de rapporage 2014 is dit het geval voor koper en ammonium. De verwachting is dat ammonium op termijn de norm niet meer zal overschrijden. Voor wat betreft koper dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast voor koper. Er is dus nog niet te zeggen of er sprake is van een daadwerkelijke achteruitgang. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) Overige waterflora (EKR) E-slecht Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) ontoereiken Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 210 van 320

211 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Er is sprake van een schijnbare achteruitgang bij de parameter vis. Vis is echter zeer moeilijk representatief te bemonsteren en toevallige clustering van soorten kunnen het resultaat sterk beïnvloeden. Er hoeft dus geen feitelijke achteruitgang plaats te hebben gevonden. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 211 van 320

212 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nvo Koedood verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Uitgevoerd: 0,5 Baggeren tbv waterafvoer in waterlichaam Verwijderen verontreinigde bagger Voortgang: m3 Motivering: Planvoorbereiding: functieverandering en herinrichting vasthouden water in haarvaten van het systeem Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 6,5 compensatie tweede Maasvlakte. Planvorming loopt, uitvoering is van belang voor de KRW 0,5 km m3 6,5 ha Graven nieuw water nabij Groote Duiker aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Uitgevoerd: 1 tussen AWZI Barendrecht en Groote Duiker. in het kader van ontwikkeling Regiopark oppervlak nieuwe water is 2,5 ha. Uitvoering 1/3 deel na 2015 graven nieuw water nabij Groote Duiker aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Gemeente X Uitgevoerd: 1 Tussen Awzi Barendrecht en Groote Duiker in het kader van ontwikkeling Regiopark. Oppervlak nieuw water is 2,5 ha. Uitvoering 1/3 deel na 2015 Natuurvriendelijk onderhoud/aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 4,4 km Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 212 van 320

213 Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 4,4 kosten en aantal worden bepaald voor het beheersgebied van het waterschap als geheel Onderhoud nieuw water nabij Groote Duiker uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Gemeente X 1,2 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 1,2 De plas ligt er nog niet. Daarom is een voorlopig bedrag opgenomen voor onderhoud in overleg met de gemeente Barendrecht Onderzoek noodzaak ingrepen in vegetatie Planvoorbereiding: 1 Onderzoek noodzaak maatregelen vis Uitgevoerd: 1 Structureel baggeren Barendrecht t/m 2011 Verwijderen verontreinigde bagger Gemeente X m3 Voortgang: m3 Motivering: Uitgevoerd: Voor de kostenraming is uitgegaan van de gedachte dat het verwijderen van bagger op Ijsselmonde ca. 10 per m3 kost. Structureel baggeren landelijk gebied Verwijderen verontreinigde bagger Voortgang: m3 Motivering: In uitvoering: 1 1 m3 Structureel baggeren waterkwantiteit/-kwaliteit Albrandswaard Verwijderen verontreinigde bagger Gemeente X m3 Voortgang: m3 Motivering: In uitvoering: Voor de kostenraming is uitgegaan van de gedachte dat het verwijderen van bagger op Ijsselmonde ca. 10 per m3 kost. Structureel baggeren waterkwantiteit/-kwaliteit Albrandswaard t/m 2011 Verwijderen verontreinigde bagger Gemeente X Voortgang: m3 Motivering: m3 Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 213 van 320

214 Uitgevoerd: Voor de kostenraming is uitgegaan van de gedachte dat het verwijderen van bagger op Ijsselmonde ca. 10 per m3 kost. Structureel baggeren waterkwantiteit/-kwaliteit Barendrecht Verwijderen verontreinigde bagger Gemeente X m3 Voortgang: m3 Motivering: In uitvoering: Voor de kostenraming is uitgegaan van de gedachte dat het verwijderen van bagger op Ijsselmonde ca. 10 per m3 kost. Verbeteren milieutechn. funct.riol. overig gebied aanpakken riooloverstorten Gemeente X In uitvoering: 1 in het kader van het nieuwe GRP Barendrecht. Kosten en aantallen zijn nog onbekend Verbreden watergang (plaatselijk) verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1 Vergroten doorspoeling Paddewei,Molenvl,Buitenoord aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water In uitvoering: 1 1 km Waterkwaliteit voldoet bijna daarom geen extra maatregelen opgenomen maar eerst autonome ontwikkeling afwachten 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 214 van 320

215 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en koper overschrijden de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. De achtergrondwaarde en biobeschikbaarheid zijn nog niet verwerkt in de koper gehalten. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Koedood/Groote Duiker Code waterlichaam: NL19_27_2 pagina 215 van 320

216 Factsheet: NL19_41_2 Zuiderdiepboezem -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Zuiderdiepboezem Code: NL19_41_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 216 van 320

217 Karakterschets: Waterlichaam Zuiderdiepboezem ligt aan de noordwestkant van het eiland Goeree-Overflakkee. Het Zuiderdiep staat in open verbinding met de waterlichaam Haven van Stellendam en Haven van Dirksland. De Zuiderdiepboezem ontvangt direct of indirect het overtollige water van vier bemalingsgebieden en voert dit af naar de Noordzee middels een spuisluis. Ten gevolge van het voorkomen van brakke kwel in het achterliggend gebied kan het zoutgehalte sterk variëren. De Zuiderdiepboezem is ontstaan na de afsluiting van het Haringvliet. Met een lengte van ongeveer 11 km en een oppervlakte van 115,8 ha is de Zuiderdiepboezem het grootste waterlichaam in het gebied. Het waterlichaam grenst aan het VHR-gebied Duinen Goeree&Kwade Hoek. Naast de afvoer van water wordt de Zuiderdiepboezem ook gebruikt voor de aanvoer van water, waarbij water uit het Haringvliet wordt ingelaten. Het waterpeil is niet vastgelegd in een peilbesluit. Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Duinen Goeree & Kwade Hoek (NL_HAB_101) Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Anders, zie toelichting Fal Fal Fal Tru Fal Fal Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering De huidige situatie is die van een meer. Er staan echter grote infrastructurele werken op stapel om de natuurlijke situatie zo veel mogelijk te herstellen. Definitieve besluitvorming over het beheer van de Haringvlietsluizen (kierbesluit) moet worden afgewacht. In deze planperiode moet een definitieve keuze worden gemaakt voor het doeltype dat in dit waterlichaam wordt nagestreefd. Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, alternatieven hebben meer negatieve effecten op het milieu Motivering: Het is door onzekerheid over het beheer van het hoofdwatersysteem tot nu toe niet mogelijk gebleken om een definitief doeltype voor dit waterlichaam te kiezen en verder uit te werken. Pas dan kunnen ook de gevolgen in beeld worden gebracht. Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 217 van 320

218 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen bij hevige neerslag puntbronnen rioolwaterzuiveringsinstallaties Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen De Zuiderdiepboezem voert nu water af vanuit landelijk gebied met vooral akkerbouw. Indirect wordt er ook stedelijk water afgevoerd vanuit Ouddorp, Goedereede (o.a effluent RWZI) Stellendam en Dirksland. In droge perioden wordt ook water aangevoerd vanuit het Haringvliet en doorgegeven naar de polders. De situatie gaat ten gevolge van het Kierbesluit veranderen. Hoe precies is nog niet bekend.hier is de belasting uitgewerkt voor de huidige situatie. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 218 van 320

219 Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische Toetstand (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als in 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium en in 2014 voor ammonium, koper en seleen. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was seleen nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Voor wat betreft koper dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval voor seleen en koper nog niet toegepast. Voor ammonium nemen we aan dat de normstelling zal worden aangepast. Voor seleen geldt dat niet duidelijk is waar dit vandaan komt. Bij gelijkblijvende normstelling kunnen we als waterschap geen verbetering bewerkstelliggen vandaar dat de prognose geen verbetering laat zien. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) E-slecht matig Vis (EKR) ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 E-slecht ontoereiken ntoereiken Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 219 van 320

220 Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - seleen (Se) Motivering ecologische toestand: De ecologie scoort merendeels als matig. De macrofauna score laat een schijnbare achteruitgang zien. Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Specifiek voor dit waterlichaam geldt nog dat het waterlichaam moeilijk toegankelijk is en het daarom moeilijk is om een representatief macrofauna monster te nemen. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 220 van 320

221 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 onderzoek omleiden c.q. scheiden zoete en zoute waterstromen Uitgevoerd: 1 omleiden c.q. scheiden zoete en brakke waterstromen (noord-zuid gradient) onderzoek watervoorziening en doorspoelen Ingetrokken: 1 Volgens besluit PS op 10 oktober 2012 en 30 januari 2013 (Beleidsvisie Groen) Het definitieve besluit voor wat betreft het doorspoelen is nog niet genomen. Dit is ook de reden dat de waterlichamen op de kop van Goeree nog niet van een GEP zijn voorzien. Voor de uitvoering maatregelen Zuiderdiepproject is 52 miljoen voorzien Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 221 van 320

222 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek vismigratie **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het onderzoek moet duidelijk maken of maatregelen nodig zijn om vismigratie te bevorderen Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Uitwerken doelstellingen en maatregelen Zuiderdiep en omgeving **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In verband met het Kierbesluit treedt er verandering in het gebied op. Dit heeft invloed op divese waterlichamen waarbij watertype en doelstelling kunnen wijzigen. Dit vraagt om nader onderzoek omdat er nog keuzemogelijkheden zijn. De basis voor uitwerking van maatregelen ontbreekt nog vanwege onduidelijkheid over toekomstig watertype. Dit is een gevolg van het Kierbesluit over d e Haringvlietsluizen. De focus is daarom gelegd op onderzoek en het uitwerken van doelstellingen en maatregelen in samenspraak met uitvoerders van het Kierbesluit. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 222 van 320

223 Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, fosfor totaal, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium, koper en seleen overschrijden de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. De achtergrondwaarden en biobeschikbaarheid zijn nog niet verwerkt in de koper concentratie. Technisch onhaalbaar Tot nu toe is er nog geen duidelijkheid over het doeltype. Dit wordt in de planperiode bepaald in afhankelijkheid van de uitvoering van het kierbesluit Haringvlietsluizen. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Zuiderdiepboezem Code waterlichaam: NL19_41_2 pagina 223 van 320

224 Factsheet: NL19_42_2 Havenkanaal Goedereede -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Havenkanaal Goedereede Code: NL19_42_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 224 van 320

225 Karakterschets: Aan de westkant van de Zuiderdiepboezem grenst het waterlichaam Havenkanaal Goedereede, dat afwatert op de Zuiderdiepboezem. Het havenkanaal begint bij de duikerstuw bij Havenhoofd en loopt 3,3 km naar het zuidwesten tot gemaal Witte Brug aan de Middeldijk. Het waterlichaam heeft een oppervlakte van 5,2 ha en ligt voor het grootste deel in het landelijk gebied. Het water heeft een chloride gehalte boven de norm voor zwak brak. In het bebouwd gebied van Goedereede ligt een oude spuisluis in het waterlichaam, deze is buiten gebruik gesteld. De waterdiepte is circa 1.5 m. De oevers ten noordoosten van Goedereede zijn steil en rond de waterlijn verzwaard met steenblokken. Boven en tussen de steenblokken groeit gras afgewisseld met (pollen) riet. In de kern van Goedereede bestaan de oevers uit kademuren van basaltblokken en beton. Ten zuiden van Goedereede staan rietkragen langs de oevers, de oevers hebben een steil talud en zijn niet voorzien van een beschoeiing. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Overig Belasting met nutrienten en zuursteofbindende stoffen puntbronnen rioolwaterzuiveringsinstallaties Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde beschoeiing beperkt mogelijkheden voor oevervegetatie Het Havenkanaal ligt voor het grootste deel in landelijk gebied maar ontvangt water vanuit Goedereede. Er treedt belasting op vanuit landelijk als stedelijk gebied. Tevens komt er effluent van rwzi Roedereede op het waterlichaam. De watergang is zeker in stedelijk gebied voorzien van harde oevers. Het waterpeil wordt volgens strakke marges gehandhaafd. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 225 van 320

226 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. Er is dus geen sprake van achteruitgang. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium. Ten opzichte van de rapportage 2009 is er nu sprake van een overschrijding van abamectine en ammonium. Ammonium zal op termijn waarschijnlijk niet meer overschrijden. Abamectine is een insecticide waarvan het gebruik op dit moment door de EU wordt toegelaten. In 2011 heeft deze stof op 1 van de 4 metingen de norm overschreden. Zeer waarschijnlijk is er slechts sprake van een incidentele overschrijding. In de jaren 2007, 2008, 2010 en 2012, is deze stof geen enkele maal boven de detectiegrens aangetroffen. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 E-slecht E-slecht slecht Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 ontoereiken matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand abamectine (abmtne) - ammonium (NH4) Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 226 van 320

227 Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 227 van 320

228 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 1,1 km Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1,1 natuurvriendelijker onderhoud / maaibeheer. Aangenomen wordt dat dit kostenneutraal kan worden uitgevoerd onderzoek emissiereductie RWZI Goedereede Planvoorbereiding: 1 mogelijkheden emissiereductie RWZI (opties/maatschappelijke kosten/baten) onderzoek mogelijkheden aanleg NVO/vispaaiplaatsen Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg natuurvriendelijke oevers/vispaaiplaatsen onderzoek omleiden/scheiden zoete en brakke waterstromen Uitgevoerd: 1 omleiden c.q. scheiden zoete en brakke waterstromen (noord-zuid gradient) Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 228 van 320

229 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek verbeteren peilbeheer meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Andere richtlijn: Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Uitwerken doelstellingen en maatregelen Zuiderdiep en omgeving **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In verband met het Kierbesluit treedt er verandering in het gebied op. Dit heeft invloed op divese waterlichamen waarbij watertype en doelstelling kunnen wijzigen. Dit vraagt om nader onderzoek omdat er nog keuzemogelijkheden zijn. De basis voor uitwerking van maatregelen ontbreekt nog vanwege onduidelijkheid over toekomstig watertype. Dit is een gevolg van het Kierbesluit over d e Haringvlietsluizen. De focus is daarom gelegd op onderzoek en het uitwerken van doelstellingen en maatregelen in samenspraak met uitvoerders van het Kierbesluit. Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 229 van 320

230 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen, Doorzicht stikstof totaal, fosfor totaal Fytoplankton-kwaliteit, Overige waterflora, Overige relevante verontreinigende stoffen, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium overschrijdt de norm waarschijnlijk vanwege historische belasting Bij de overschrijding van nutrientennormen speelt mee dat in dit gebied brakke kwel voorkomt een en deel van d ebelasting dus natuurlijke achtergrondbelasting is. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Abamectine overschrijdt de norm. Dit is een waterlichaam overstijgend probleem dat via landelijk bronnenbeleid moet worden opgelost. Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 230 van 320

231 Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Havenkanaal Goedereede Code waterlichaam: NL19_42_2 pagina 231 van 320

232 Factsheet: NL19_43_2 Haven van Dirksland -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Haven van Dirksland Code: NL19_43_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Haven van Dirksland Code waterlichaam: NL19_43_2 pagina 232 van 320

233 Karakterschets: Waterlichaam Haven van Dirksland ligt oostelijk van de Zuiderdiepboezem. De Haven begint bij het Sas van Dirksland ( een doorgaans permanent openstaande sluis) en eindigt in het bebouwd gebied van Dirksland. Het waterlichaam heeft een lengte van ongeveer 4 km en een oppervlakte van 8,0 ha. Het grootste deel van het waterlichaam ligt in het landelijk gebied. De waterdiepte in de zomer is 2.20 m. De oevers hebben een steil talud en zijn rond de waterlijn verzwaard met steenblokken. Tussen en boven de steenblokken komen gras, riet(pollen) en andere plantensoorten voor. Bij het eindpunt in Dirksland bestaat de westelijke oever uit een kademuur van stalen damwandplaten. De Haven van Dirksland wordt gebruikt voor de recreatievaart. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Afvalwaterzuivering Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Oevers zijn verhard waardoor mogelijkheden voor oevervegetatie beperkt zijn regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Waterhuishouding (overig) Aanwezigheid van grote hoeveelheden water uit Haringvliet De haven van Dirksland ligt voor het grootste deel in akkerbouwgebied maar ontvangt ook stedelijk water uit Dirksland. De oevers zijn verhard met stortsteen. Waterpeilen worden binnen nauwe marges gereguleerd conform peilbesluit. Onderscheid in zomer en winterpeil. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Naam waterlichaam: Haven van Dirksland Code waterlichaam: NL19_43_2 - benzo(a)pyreen (BaP) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) pagina 233 van 320

234 Prognose benzo(a)pyreen (BaP) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) Motivering chemische toestand: In dit intensieve akkerbouwgebied treffen we nog enkele overschrijdingen aan van zowel prioritaire stoffen als specifiek verontreinigende stoffen. Ten tijde van de rapportage 2009 voldeed het waterlichaam aan de Goede Chemische (GCT). In de rapportage van 2014 wordt niet voldaan aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijding van benzo(a)pyreen en de som van benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen. Waarschijnlijk is er sprake van een incidentele overschrijding aangezien de stoffen in de meetjaren enkel eenmaal in 2011 in een verhoogde concentratie zijn aangetroffen. Van daadwerkelijke achteruitgang is geen waarschijnlijk geen sprake. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium. Ten opzichte van de rapportage 2009 is er nu sprake van een overschrijding van abamectine en ammonium. Waarschijnlijk is er voor abamectine sprake van een incidentele overschrijding aangezien de stoffen in de meetjaren 2007, 2008, 2010, 2011 en 2012 enkel tweemaal in 2011 in een verhoogde concentratie zijn aangetroffen. Van een daadwerkelijke achteruitgang is waarschijnlijk geen sprake. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Haven van Dirksland Code waterlichaam: NL19_43_2 pagina 234 van 320

235 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand abamectine (abmtne) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Alleen het chloride gehalte sluit in de laatste metingen niet meer aan op het oorspronkelijke watertype. Er wordt ten behoeve van de akkerbouw in het gebied zoet water aangevoerd. Kennelijk is er meer doorgespoeld dan in het verleden. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Haven van Dirksland Code waterlichaam: NL19_43_2 pagina 235 van 320

236 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 4 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 4 natuurvriendelijker onderhoud / maaibeheer. Verwacht wordt dat dit kostenneutraal kan worden uitgevoerd onderzoek mogelijkheden aanleg NVO/vispaaiplaatsebn Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg natuurvriendelijke oevers/vispaaiplaatsen onderzoek omleiden scheiden waterstromen Uitgevoerd: 1 omleiden c.q. scheiden zoete en brakke waterstromen (noord-zuid gradient) Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 natuurvriendelijke oevers stedelijk gebied Melisant verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,2 km aanleg natuurvriendelijke oevers met plas/dras berm (0,002 km2): samen met verbreden watergangen in stedelijk gebied Melissant (0,2 km) Betreft verzorgingsgebied voor zowel NL19_43 als 19_52 Naam waterlichaam: Haven van Dirksland Code waterlichaam: NL19_43_2 pagina 236 van 320

237 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek verbeteren peilbeheer meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek vismigratie **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het onderzoek moet duidelijk maken of maatregelen nodig zijn om vismigratie te bevorderen Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Uitwerken doelstellingen en maatregelen Zuiderdiep en omgeving **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In verband met het Kierbesluit treedt er verandering in het gebied op. Dit heeft invloed op divese waterlichamen waarbij watertype en doelstelling kunnen wijzigen. Dit vraagt om nader onderzoek omdat er nog keuzemogelijkheden zijn. Naam waterlichaam: Haven van Dirksland Code waterlichaam: NL19_43_2 pagina 237 van 320

238 De basis voor uitwerking van maatregelen ontbreekt nog vanwege onduidelijkheid over toekomstig watertype. Dit is een gevolg van het Kierbesluit over d e Haringvlietsluizen. De focus is daarom gelegd op onderzoek en het uitwerken van doelstellingen en maatregelen in samenspraak met uitvoerders van het Kierbesluit. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen benzo(a)pyreen, Chemische toestand, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen, Overige relevante verontreinigende stoffen, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium, fosfor en stikstof totaal overschrijden de norm waarschijnlijk speelt hier historische belasting en een hoge achtergrondwaarde in dit gebied met brakke kwel een rol Technisch onhaalbaar Voor abamectine en de overschrijdingen van de prioritaire stoffen geldt dat dit een waterlichaam overstijgend probleem is dat via brongericht landelijk beleid moet worden opgelost. Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Haven van Dirksland Code waterlichaam: NL19_43_2 pagina 238 van 320

239 Factsheet: NL19_44_2 Haven van Stellendam -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Haven van Stellendam Code: NL19_44_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Haven van Stellendam Code waterlichaam: NL19_44_2 pagina 239 van 320

240 Karakterschets: Het waterlichaam Haven van Stellendam loopt vanaf de Zuiderdiepboezem tot de uitstroom van het gemaal Stellendam aan de Eendrachtsdijk in Stellendam. De lengte van het waterlichaam is ongeveer 850 m en de oppervlakte 3,2 ha. Het grootste deel van het waterlichaam ligt in het landelijk gebied. Het waterlichaam staat in open verbinding met de Zuiderdiepboezem. De waterdiepte in de zomer is 2.0 m. De oevers hebben een steil talud en zijn rond de waterlijn verzwaard met steenblokken. Boven en tussen de stenen groeien riet, gras en diverse plantensoorten. Aan de zuidkant bestaat een deel van de oever uit een stenen kademuur. De haven wordt gebruikt voor de recreatievaart en sportvisserij. Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Haringvliet (NL_HAB_109) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Overig Belasting met nutrienten en zuurstofbindende stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Harde oeverbescheoiing beperkt mogelijk overontwikkeling regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Grote ontwatering waardoor veel brakke kwel en geringe waterdiepten in polders regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Waterhuishouding (overig) Veel milieuvreemd water vooral in de zomer Haven van Stellendam wordt belast vanuit agrarisch gebied en stedelijk gebied van Stellendam. In de zomer wordt water vanuit Haringvliet aangevoerd voor verziltingsbestrijding. Waterpeilen worden afhankeleijk van zomer of winter binnen nauwe marges gereguleerd. Plantengroei is beperkt en de oorzaken niet bekend daarom eerst praktijkonderzoek nodig. Naam waterlichaam: Haven van Stellendam Code waterlichaam: NL19_44_2 pagina 240 van 320

241 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik en bis(2-ethylhexyl)ftalaat (DEHP). In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium. In 2014 voor ammonium en koper. Er dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast voor koper. Overschrijdingen van ammonium zullen in de toekomst waarschijnlijk niet meer voorkomen. Voor koper is dat moeilijk te zeggen, vandaar een voorzichtige prognose. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 ontoereiken ontoereiken ntoereiken Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Haven van Stellendam Code waterlichaam: NL19_44_2 pagina 241 van 320

242 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Haven van Stellendam Code waterlichaam: NL19_44_2 pagina 242 van 320

243 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 0,8 natuurvriendelijke onderhoud / maaibeheer; kosten neutraal Betreft verzorgingsgebied voor zowel NL19_44 als NL19_53 onderzoek mogelijkheden aanleg NVO/vispaaiplaatsen Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg natuurvriendelijke oevers/vispaaiplaatsen 0,8 km onderzoek omleiden/scheiden zoete en brakke waterstromen Uitgevoerd: 1 omleiden c.q. scheiden zoete en brakke waterstromen (noord-zuid gradient) Naam waterlichaam: Haven van Stellendam Code waterlichaam: NL19_44_2 pagina 243 van 320

244 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek verbeteren peilbeheer meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek vismigratie **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het onderzoek moet duidelijk maken of maatregelen nodig zijn om vismigratie te bevorderen Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Uitwerken doelstellingen en maatregelen Zuiderdiep en omgeving **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In verband met het Kierbesluit treedt er verandering in het gebied op. Dit heeft invloed op divese waterlichamen waarbij watertype en doelstelling kunnen wijzigen. Dit vraagt om nader onderzoek omdat er nog keuzemogelijkheden zijn. Naam waterlichaam: Haven van Stellendam Code waterlichaam: NL19_44_2 pagina 244 van 320

245 De basis voor uitwerking van maatregelen ontbreekt nog vanwege onduidelijkheid over toekomstig watertype. Dit is een gevolg van het Kierbesluit over d e Haringvlietsluizen. De focus is daarom gelegd op onderzoek en het uitwerken van doelstellingen en maatregelen in samenspraak met uitvoerders van het Kierbesluit. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Haven van Stellendam Code waterlichaam: NL19_44_2 pagina 245 van 320

246 Factsheet: NL19_45_2 Boezem van Oude-Tonge -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Boezem van Oude-Tonge Code: NL19_45_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Boezem van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_45_2 pagina 246 van 320

247 Karakterschets: Het waterlichaam ligt aan de zuid oostkant van Oude Tonge. Aan de noordkant wordt het waterlichaam begrenst door het gemaal De Haas van Dorsser en aan de zuidkant door de sluis ten zuiden van de haven. het waterlichjaam heeft een breedte van 25 m en een totale oppervlakte van 8,7 ha.de gemiddelde diepte bij zomerpeil is circa 2,2 m. het waterpeil fluctueert met het waterpeil van het Krammer-Volkerak. Het zuidelijk deel van het waterlichaam betreft de jachthaven van Oude Tonge. Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Krammer-Volkerak (NL_HAB_114) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw landbouw vraagt om relatief lage waterpeilen. tegennatuurlijk waterpeil regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Beschoeiing heeft eefct op mogelijkheden oeverbegroeiing overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering maaien van waterplanten Uit en afspoeling van landbouwgrond en overstortend rioolwater en runn off vanuit stedelijk gebied zijn de voornaamste belastingsbronnen. Daarnaast speelt intensief onderhoud en oeverbescheoiing een rol bij de ontwikkeling van water en oeverplanten. Overigens is plantengroei beperkt en is de oorzaak niet duidelijk. daarom praktijkonderzoek opgenomen om oorzaken te achterhalen. 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand kwik (Hg) - tributyltin (kation) (TC4ySn) Naam waterlichaam: Boezem van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_45_2 pagina 247 van 320

248 Prognose kwik (Hg) - tributyltin (kation) (TC4ySn) Motivering chemische toestand: Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoet het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische (GCT). In 2009 als gevolg van een overschrijding van kwik, in 2014 als gevolg van kwik en tributyltin. Het gebruik van tributyltin op schepen is inmiddels verboden. Door de persistente eigenschappen van deze stof kan deze nog in het mileu voorkomen. Aangezien de stof in de periode slechts eenmaal boven de detectiegrens is aangetroffen is het aannemelijk dat dit slechts een incidentele overschrijding betreft en toevalsafhankelijk. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In beide jaren zijn er overschrijdingen van koper en ammonium. Er dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze nog niet toegepast voor koper. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht matig Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) matig Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Naam waterlichaam: Boezem van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_45_2 pagina 248 van 320

249 Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Boezem van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_45_2 pagina 249 van 320

250 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 invoeren/wijzigen doorspoelen aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Ingetrokken: 1 Ingetrokken volgens bestuursbesluit 26 juni Maatregel is ingetrokken volgens bestuursbesluit 26 juni onderzoek mogelijkheden aanleg NVO/vispaaiplaatsen Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg natuurvriendelijke verbredingen/vispaaiplaatsen onderzoek mogelijkheden bestrijden blauwalgen in haven Oude Tonge Gemeente X Planvoorbereiding: 1 noodzaak/mogelijkheden van weren blauwalgen haven Oude-Tonge onderzoek mogelijkheden emissiereductie riooloverstorten Oude Tonge Planvoorbereiding: 1 noodzaak/mogelijkheden emissiereductie riooloverstorten Oude-Tonge Naam waterlichaam: Boezem van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_45_2 pagina 250 van 320

251 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen chloride, stikstof totaal, fosfor totaal Chemische toestand, Fytoplankton-kwaliteit, kwik, Macrofauna-kwaliteit, stikstof totaal, Overige waterflora, fosfor totaal, tributyltin (kation), Doorzicht Naam waterlichaam: Boezem van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_45_2 pagina 251 van 320

252 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en koper overschrijden de norm waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. Bij koper zijn achtergrondwaarden en biobeschikbaarheid nog niet verwerkt. Overschrijding van P en N heeft mede te maken met achtergrondbelasting ten gevolge van brakke kwel Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Het chloride gehalte wordt via doorspoelen (te) laag gehouden. Dit kan moeilijk worden vookomen zonder de landbouwkundige functie te schaden. Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Onzekerheid over effectiviteit Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Prioritaire stoffen moeten via landelijk beleid worden opgelost. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Boezem van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_45_2 pagina 252 van 320

253 Factsheet: NL19_46_2 Afwatering Den Bommel -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Den Bommel Code: NL19_46_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Den Bommel Code waterlichaam: NL19_46_2 pagina 253 van 320

254 Karakterschets: Het waterlichaam Afwatering Den Bommel bestaat uit de Kleine Kreek en de Groote Kreek. Het waterlichaam ligt voor het grootste deel in het landelijk gebied. Aan de noordkant wordt het waterlichaam begrensd door het gemaal in Den Bommel en aan de zuidkant door onder meer de Lage Weg (Kleine Kreek). De totale lengte van het waterlichaam is ongeveer 3,8 km en de oppervlakte 5,8 ha. Het noordelijk deel ligt in of grenst aan het bebouwd gebied van Den Bommel. Het waterpeil in Afwatering Den Bommel is in de zomer NAP 1,10 m en in de winter NAP 1,40 m. In de zomer ligt de waterdiepte in de Kleine Kreek tussen 0,5 en 1,0 m en in de Groote Kreek tussen 1,0 en 1,5 m. Over het algemeen is het chloride gehalte in dit waterlichaam beneden de 300 mg/l, vandaar het watertype M3. De oevers van het waterlichaam in het landelijk gebied bestaan uit een rietkraag zonder beschoeiing. In het bebouwd gebied zijn de oevers voorzien van een houten beschoeiing overgaand in gras. Zowel in het landelijk gebied als in het bebouwd gebied. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering verwijdering water en oeverplanten overige belastingen overige Overig Hogere zout gehalten in oppervlaktewater De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast is er ook een invloed vanuit stedelijk gebied. De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. Sleutelfactoren voor ecologie nog niet duidelijk daarom voorstel voor praktijkexperimenten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Afwatering Den Bommel Code waterlichaam: NL19_46_2 pagina 254 van 320

255 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er heeft geen achteruitgang plaatsgevonden. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor ammonium. In de rapportage 2014 is dit het geval voor koper en ammonium. Er dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast voor koper. De verwachting is dat de normen voor ammonium op termijn wel gehaald zullen worden of worden aangepast. De overschrijding van koper blijft een onzekere factor. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) ontoereiken Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 300 Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 ontoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) Naam waterlichaam: Afwatering Den Bommel Code waterlichaam: NL19_46_2 pagina 255 van 320

256 Motivering ecologische toestand: Voor vis lijkt er sprake van een achteruitgang. Juist bij de visbemonstering speelt het toeval bij de vangst een belangrijke rol. De schijnbare achteruitgang is het gevolg van het geclusterde voorkomen van Brasem, die het vangstresultaat onbetrouwbaar maakt. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie ontoereiken* Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Den Bommel Code waterlichaam: NL19_46_2 pagina 256 van 320

257 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanleg NVO (0.04 km2) verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Uitgevoerd: 4 aanleg NVO met plas/dras berm (> 2m breed): 0.04 km2. Aanname oever is 10 m breed aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 4 km 3,8 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 3,8 natuurvriendelijk onderhoud/maaibeheer; vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat dit kosten neutraal kan invoeren/wijzigen doorspoelen: wateraanvoer Den Bommel/Ooltgensplaat aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Ingetrokken: 1 Volgens bestuursbesluit 26 juni 2014 Het project is ingetrokken volgens bestuursbesluit 26 juni onderzoek mogelijkheden aanpassen peilbeheer Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanpassen peilbeheer (minder verschil zomer/winter) onderzoek mogelijkheden actief vegetatiebeheer Uitgevoerd: 1 noodzaak en mogelijkheden actief vegetatiebeheer (uitzetten/zaaien/enten) onderzoek mogelijkheden emisiereductie riooloverstorten Den Bommel Naam waterlichaam: Afwatering Den Bommel Code waterlichaam: NL19_46_2 pagina 257 van 320

258 Uitgevoerd: 1 noodzaak/mogelijkheden emissiereductie riooloverstorten Den Bommel onderzoek wateraanvoercircuit Den Bommel-Ooltgensplaat Uitgevoerd: 1 opstellen plan voor wateraanvoercircuit Den Bommel-Ooltgensplaat Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015 onderzoek naar noodzaak maatregelen visbeheer noodzaak en maatregelen visbeheer Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Praktijkproef verbeteren doorspoeling Goeree-Overflakkee **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Praktijkproef wordt uitgevoerd om effectiviteit van vergroten doorspoeling en doorspoeling in de winter te bepalen **) stuks 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige relevante verontreinigende stoffen Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Naam waterlichaam: Afwatering Den Bommel Code waterlichaam: NL19_46_2 pagina 258 van 320

259 Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden ammonium en koper overschrijden de norm, waarschijnlijk door historische belasting. Bij koper is nog niet gecorrigeerd voor achtergrondwaarden en biobeschikbaarheid. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. ONzekerheid over effectiviteit Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Den Bommel Code waterlichaam: NL19_46_2 pagina 259 van 320

260 Factsheet: NL19_47_2 Afwatering Galathee -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Galathee Code: NL19_47_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 260 van 320

261 Karakterschets: Het waterlichaam Afwatering Galathee ligt tussen de Galathese Dijk en het gemaal Galathee. Het waterlichaam heeft een lengte van ongeveer 800 m en een oppervlakte van 0,9 ha. De Afwatering Galathee ligt in zijn geheel in het landelijk gebied. Het water heeft een chloride gehalte boven de norm voor zwak brak. In het waterlichaam wordt een zomerpeil gehandhaafd van NAP 1,10 m en een winterpeil van NAP 1,40 m. De waterdiepte is variabel en ligt in de zomer tussen 1,0 en 1,5 m. De oevers langs het waterlichaam hebben een steil talud en zijn voorzien van een houten beschoeiing. Langs de oevers zijn rietkragen aanwezig. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig belasting betreft neerslag van mileuvreemde stoffen alsmede nutrienten, Dit laatste is echter van veel geringere omvang dan uit- en afspoeling regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Landbouw Er wordt water gebruikt voor doorspoeling om de natuurlijke verzilting te besltrijden regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw tegennatuurlijke en relatief lage waterpeilen regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Landbouw minder mogelijkheden voor ecologie in oevers regulering waterbeweging versnelde waterafvoer Afwatering neerslag wordt snel afgevoerd en daardoor noodzaak voor aanvoer vanuit hoofdsystyeem overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Er is weinig ruimte voor water en oeverplanten. De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. Sleutelfactoren voor ecologie nog niet duidelijk daarom voorstel voor praktijkexperimenten Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 261 van 320

262 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoet het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische (GCT). In 2009 als gevolg van een overschrijding van kwik, in 2014 als gevolg van methylpirimifos. Dit is een insecticide. De toepassing van deze stof is in 1999 door het CTB beperkt tot bewaarplaatsen van graan en opslag van bloembollen. Sinds 2008 is deze stof slechts tweemaal aangetoond in de genomen monsters. De overige metingen zijn onder de detectiegrens. Om deze reden is het aannemelijk dat het in dit geval gaat om incidentele overschrijdingen. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor triazofos, in 2014 voor metalachloor, ammonium en zink. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was metalachloor nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Wat betreft zink dient te worden vermeld dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze nog niet toegepast voor zink. De overschrijdingen van specifieke verontreinigende stoffen zijn waarschijnlijk het gevolg van de intensieve akkerbouw in het gebied. Alleen met landelijk bronnenbeleid kan dit worden voorkomen. We kunnen er daarom niet van uitgaan dat er in 2021 geen normoverschrijdingen meer zullen zijn. Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 262 van 320

263 Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) ontoereiken* ontoereiken ntoereiken Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 ontoereiken matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand methylpirimifos (C1yprmfs) - metolachloor (metlcl) - ammonium (NH4) - zink (Zn) Motivering ecologische toestand: Het chloride gehalte voldeed gemiddeld niet meer aan het criterium voor een licht brak watertype. Vanwege de natuurlijke variatie in (ecologische) meetdata ten gevolge van toevalligheden bij de bemonstering en/of weersomstandigheden en vanwege de betrekkelijk lage monitoringfrequentie kan een beoordeling van de huidige toestand slechter uitvallen dan de eerste beoordeling. In de praktijk hoeft de toestand niet te zijn verslechterd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 263 van 320

264 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 264 van 320

265 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 0,8 km Voortgang: km Motivering: Uitgevoerd: 0,8 natuurvriendelijk onderhoud/maaibeheer; vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat dit kosten neutraal kan onderzoek mogelijkheden aanleg NVO met plas/drasberm Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg NVO plus plas/dras berm (> 2m breed) onderzoek mogelijkheden aanpassen peilbeheer Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanpassen peilbeheer (minder verschil zomer/winter) onderzoek noodzaak en mogelijkheden actief vegetatiebeheer Planvoorbereiding: 1 noodzaak en mogelijkheden actief vegetatiebeheer (uitzetten/zaaien/enten) onderzoek noodzaak en mogelijkheden visbeheer Uitgevoerd: 1 noodzaak en mogelijkheden visbeheer Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 265 van 320

266 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek vismigratie **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het onderzoek moet duidelijk maken of maatregelen nodig zijn om vismigratie te bevorderen Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Praktijkproef verbeteren doorspoeling Goeree-Overflakkee **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Praktijkproef wordt uitgevoerd om effectiviteit van vergroten doorspoeling en doorspoeling in de winter te bepalen **) stuks Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 266 van 320

267 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, stikstof totaal, Overige waterflora, fosfor totaal, Vis-kwaliteit Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, stikstof totaal, Overige waterflora, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Ammonium en zink overschrijden de norm waarschijnlijk tn gevolge van historische belasting.voor zink geldt dat nog geen rekening is gehouden met achtergrondwarden en biobeschikbaarheid. Concentraties van N en P zijn mede zo hoog door natuurlijke achtergrondwaarden en brakke kwel in het gebied. Onevenredig kostbaar Financiering van alle maatregelen voor het bereiken van de e toestand/potentieel binnen de komende planperiode zou leiden tot een lastenstijging die maatschappelijk niet acceptabel wordt geacht. Op basis van kosteneffectiviteit en andere overwegingen is een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. De wijze waarop is vastgesteld wanneer kosten als onevenredig zijn beschouwd is toegelicht in de Adviesnota Schoon Water, Rijn-West, De beschikbare financiële middelen worden ingezet voor de meest kosteneffectieve maatregelen. Het doel zal in de komende planperiode nog niet zijn gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Onzekerheid effectiviteit Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Overscheijding van metalachloor is waterlichaamoverstijgend en moet via landelijk bronnenbeleid worden opgelost. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 267 van 320

268 Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Galathee Code waterlichaam: NL19_47_2 pagina 268 van 320

269 Factsheet: NL19_48_2 Groote Kreek -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Groote Kreek Code: NL19_48_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Groote Kreek Code waterlichaam: NL19_48_2 pagina 269 van 320

270 Karakterschets: Het waterlichaam Groote Kreek ligt ten zuidoosten van Oude-Tonge en wordt begrensd door gemaal De Eendracht in het westen en de Kranendijk in het oosten. De lengte van het waterlichaam is ongeveer 3,5 km en de oppervlakte 5,3 ha. Het waterlichaam ligt in zijn geheel in het landelijk gebied. Het water heeft een chloride gehalte boven de norm voor zwak brak. In de zomer wordt een waterpeil van NAP 0,95 m gehandhaafd en in de winter ligt het waterpeil op NAP 1,25 m. Het westelijk deel van het waterlichaam heeft in de zomer een waterdiepte tussen 1,5 en 2,0 m en het oostelijk deel heeft een waterdiepte tussen 1,0 en 1,5 m. De oevers van het waterlichaam zijn steil en zijn voor het grootste deel voorzien van een rietkraag. Waar geen rietkraag aanwezig is, bestaat de oever voornamelijk uit gras. Met uitzonderling van het westelijk deel van het waterlichaam bij het gemaal en het oostelijk deel van het waterlichaam is er geen beschoeiing aanwezig. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Afwatering Belasting met nutrienten en milieuvreemde stoffen regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Waterhuishouding (overig) Veel zoetwater aangevoerd voor verziltingsbestrijding. regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Geringe waterdiepte vooral in de winter en mede daardoor sterke brakke kwel. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde oeverbeschoeiing is van invloed op mogelijkheden voor oevervegetatie overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Waterplanten worden gemaaid De Groote Kreek ligt geheel in akkerbouwgebied waardoor uit- en afspoeling de belangrijkste bron voor belasting is. Hierbij moet nog wel worden onderzocht welk deel van de uispoeling Naam waterlichaam: Groote Kreek Code waterlichaam: NL19_48_2 pagina 270 van 320

271 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van 2014 en is er geen sprake van een achteruitgang. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor triazofos, zink en ammonium. In 2014 voor de stoffen koper, ammonium en trifenyltin. Voor trifenyltin zal er waarschijnlijk sprake zijn van een incidentele overschrijding. Dit omdat deze in de periode slechts eenmaal boven de detectiegrens is gemeten in Trifenyltin werd gebruikt in de aardappelteelt. Sinds 2003 is het gebruik verboden. Door de peristente eigenschappen kan de stof incidenteel nog worden aangetroffen. Wat betreft koper dient te worden vermeldt dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze nog niet toegepast voor koper. Het gebied wordt intensief gebruikt als akkerbouwgebied en er is sprake van een grote mate van toeval of een stof wel of niet wordt gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken matig Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) ontoereiken ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 E-slecht matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 ontoereiken matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens Naam waterlichaam: Groote Kreek Code waterlichaam: NL19_48_2 pagina 271 van 320

272 *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - trifenyltin (kation) (TFySn) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Groote Kreek Code waterlichaam: NL19_48_2 pagina 272 van 320

273 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanleg NVO met plas dras berm (0.03 km2) verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: 1,5 km Ingetrokken: 1,5 Volgens bestuursbesluit 26 juni 2014 De maatregele is ingetrokken omdat bij eerdere aanleg van oevers in dit waterlichaam gebleken is dat de vegetie niet aan wil slaan. Er wordt nu eerst onderzoek gedaan naar de reden van het niet aanslaan van vegetatie alvorens verdere maatreglen te nemen. aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 3,5 natuurvriendelijk onderhoud/maaibeheer; vooralsnog kosten neutraal onderzoek mogelijkheden aanleg NVO met plas dras berm Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg NVO plus plas/dras berm (> 2m breed) onderzoek mogelijkheden aanpassen peilbeheer Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanpassen peilbeheer (minder verschil zomer/winter) 3,5 km onderzoek mogelijkheden actief vegetatiebeheer Planvoorbereiding: 1 noodzaak en mogelijkheden actief vegetatiebeheer (uitzetten/zaaien/enten) onderzoek mogelijkheden visbeheer Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Groote Kreek Code waterlichaam: NL19_48_2 pagina 273 van 320

274 noodzaak en mogelijkheden maatregelen visbeheer Maatregelen gepland voor de periode aanpassen peilbeheer Groote Kreek aanpassen waterpeil Andere richtlijn: Inrichting peilgebied om flexibeler peil mogelijk te maken Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek vismigratie **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het onderzoek moet duidelijk maken of maatregelen nodig zijn om vismigratie te bevorderen 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Groote Kreek Code waterlichaam: NL19_48_2 pagina 274 van 320

275 Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen stikstof totaal, fosfor totaal Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Fosfor en stikstof komen voor een deel via natuurlijke achtergrondbelasting in het water via de brakke kwel die in het gebied aanwezig is. Ammonium, koper en trifenyltin overschrijden de norm voor overige verontreinigende stoffen. Dit is voor een belangrijk deel historische belasting. Trifenyltin werd gebruikt in de aardappelteelt en is inmiddels verboden. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Onzekerheid over effect Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Groote Kreek Code waterlichaam: NL19_48_2 pagina 275 van 320

276 Factsheet: NL19_49_2 Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Het Oudeland van Code: NL19_49_2 Oude-Tonge Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 276 van 320

277 Karakterschets: Waterlichaam Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge ligt langs de Oude Landsedijk ten noorden van waterlichaam Boezem van Oude-Tonge. Het waterlichaam begint bij de kruising met de Noordlandse Dijk en eindigt bij het gemaal De Haas van Dorsser ten oosten van Oude-Tonge. De lengte is ongeveer 1,7 km en de oppervlakte 2,9 ha. Het waterlichaam ligt in het landelijk gebied. Het waterpeil is in de zomer NAP 1,40 m en in de winter NAP 1,70 m. Van noord naar zuid neemt de waterdiepte toe van minimaal 1,0 m tot maximaal 2,5 m (bij zomerpeil). De oevers hebben voor het grootste deel een steil talud en langs deze oevers staat een houten beschoeiing. In het midden van het waterlichaam heeft de westelijke oever gedeeltelijk een flauw talud, hier is geen beschoeiing aanwezig. Ten noorden van de provinciale weg N59 ligt een (natuur)eilandje in het waterlichaam. De oevers van het waterlichaam zijn voorzien van een rietkraag met diverse oeverplanten. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Lage waterstanden en onnatuurlijk vast peil. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering beschoeide oevers belemmeren plantengroei overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Intensief onderhoud voorkomt planten groei overige belastingen overige Waterhuishouding (overig) belasting met zout water De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast is er ook een invloed vanuit stedelijk gebied. De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. Sleutelfactoren voor ecologie nog niet duidelijk daarom voorstel voor praktijkexperimenten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 277 van 320

278 Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) - kwik (Hg) - tributyltin (kation) (TC4ySn) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet niet aan de Goede Chemische (GCT) in de rapportage 2009 als gevolg van overschrijding kwik en de som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen. In 2014 wordt wel voldaan aan de Goede Chemische en is er dus geen sprake van een achteruitgang. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was dit het geval voor triazofos en ammonium. In 2014 is dit voor de stoffen koper, imidacloprid ammonium, seleen en trifenyltin. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 waren deze stoffen nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Het waterlichaam ligt in een intensief gebruikt akkerbouwgebied. Hier worden diverse middelen gebruikt om de gewassen te beschermen. Tevens wordt zoet water aangevoerd vanuit het Haringvliet. Daarmee kunnen ook stoffen worden ingelaten. De toevallige omstandigheden op momenten dat wordt gemeten zijn zeer bepalend voor het resultaat dat sterk kan fluctueren. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) ontoereiken matig Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 278 van 320

279 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand imidacloprid (imdcpd) - ammonium (NH4) - seleen (Se) - trifenyltin (kation) (TFySn) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 279 van 320

280 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 1,7 natuurvriendelijke onderhoud/maaibeheer; kosten neutraal 1,7 km onderzoek mogelijkheden aanleg NVO Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg NVO plus plas/dras berm (> 2m breed) onderzoek mogelijkheden aanpassing peilbeheer Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanpassen peilbeheer (minder verschil zomer/winter) onderzoek mogelijkheden actief vegetatiebeheer Planvoorbereiding: 1 noodzaak en mogelijkheden actief vegetatiebeheer (uitzetten/zaaien/enten) onderzoek mogelijkheden maatregelen visbeheer Uitgevoerd: 1 noodzaak en mogelijkheden maatregelen visbeheer onderzoek noodzaak/mogelijkheden bufferstroken In uitvoering: 1 Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 280 van 320

281 noodzaak en mogelijkheden bufferstroken: uitbreiding akkerrandenbeheer Betreft verzorgingsgebieden alle WL'en Oostflakkee onderzoek omleiden c.q scheiden zoete en brakke waterstromen Uitgevoerd: 1 omleiden c.q. scheiden zoete en brakke waterstromen (noord-zuid gradient) Betreft verzorgingsgebieden alle WL'en Oostflakkee onderzoek opstellen zoetwateraanvoerplan Oostflakkee west/oude Tonge Uitgevoerd: 1 opstellen zoetwateraanvoerplan Oostflakkee West/Oude-Tonge Betreft verzorgingsgebieden alle WL'en Oostflakkee Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 281 van 320

282 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Chemische toestand, kwik, stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen, tributyltin (kation) stikstof totaal, fosfor totaal Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden stikstof en fosfaat komen voor een deel uit natuurlijke achtergrondbelasting via brakke kwel. kwik en tributyltin zijn waarschijnlijk afkomstig van historische belasting. Voor zover dat niet het geval is moet landelijk stoffenbeleid dit oplossen. ammonium, koper, imidacloprid, seleen en trifnyltin overschijden de normen voor overige stoffen. Dit komt deels ook door historische belasting. Voor zover dit niet het geval is moet landelijk stoffenbeleid dit oplossen. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Onzekerheid over effectiviteit Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 282 van 320

283 Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Oude-Tonge Code waterlichaam: NL19_49_2 pagina 283 van 320

284 Factsheet: NL19_50_2 Afwatering Het Oudeland van Middelharnis -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Het Oudeland van Code: NL19_50_2 Middelharnis Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 284 van 320

285 Karakterschets: Het waterlichaam begint in het centrum van bemalingsgebied Johan Koert en loopt in noordelijke richting tot gemaal Koert aan het Haringvliet. Het waterlichaam heeft een oppervlakte van 10,3 ha. De waterdiepte bij zomerpeil varieert tussen 1,50 en 2,00 m. Het water heeft een chloride gehalte boven de norm voor zwak brak. De oevers bestaan uit dichte rietkragen en zijn afgeschermd door een open beschoeiing. De watergang zelf bevat niet of nauwelijks waterplanten. Het waterlichaam is van belang voor sportviserij. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen riooloverstorten Overig belasting vanuit stedelijk gebied van Dirksland diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig belasting met nutrienten en opgeloste milieuvreemde stoffen zoals PAK regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw onnatuurlijk waterpeil en grote drooglegging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Het peil wordt kunstmatig gestuurd door middel van stuwen. overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Intensief beheer laat weinig ruimte voor water en oeverplanten. overige belastingen overige De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast is er ook een invloed vanuit stedelijk gebied. De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. Sleutelfactoren voor ecologie nog niet duidelijk daarom voorstel voor praktijkexperimenten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 285 van 320

286 Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik en de som van benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoet het waterlichaam nog niet aan de norm voor alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen. In 2009 was er een overschrijding van triazofos en ammonium, nu is dit voor ammonium, koper en trifenyltin. De overschrijding van ammonium zal op termijn waarschijnlijk verdwijnen. Voor trifenyltin zal er waarschijnlijk sprake zijn van een incidentele overschrijding. Dit omdat deze in de periode slechts eenmaal boven de detectiegrens is gemeten in Trifenyltin werd gebruikt in de aardappelteelt. Sinds 2003 is het gebruik verboden. Door de peristente eigenschappen kan de stof incidenteel nog worden aangetroffen. Het is mogelijk dat trifenyltin met het inlaten van zoet water wordt meegevoerd. Voor wat betreft koper vindt in de periode een overschrijding plaats in 2010 en Er dient vermeldt te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 ontoereiken matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) ontoereiken matig Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht ontoereiken matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 286 van 320

287 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - ammonium (NH4) - trifenyltin (kation) (TFySn) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Alleen sprake van vooruitgang Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 287 van 320

288 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg nieuwe inlaatvoorziening aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water Uitgevoerd: 1 Inlaatvoorziening Stad aan 't Haringvliet Betreft het verzorgingsgebied voor zowel NL19_50 als NL19_51 Aanpak overstorten Middelharnis aanpakken riooloverstorten Gemeente X Uitgevoerd: 2 Overstorten in stad Middelharnis in kader STIWAS (aantal: 2) Betreft verzorgingsgebied voor zowel NL19_50 als NL19_51 2 stuks Natuurvriendelijk onderhoud/maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 4,3 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 4,3 Vooralsnog wordt uitgegaan van kosten neutraal. Deze maatregel heeft zowel betrekking op NL19_50 als NL19_51 onderzoek mogelijkheden aanpak riooloverstorten/ongerioleerd Planvoorbereiding: 1 onderzoek noodzaak/mogelijkheden aanpak riooloverstorten/ongerioleerd Betreft het verzorgingsgebied voor zowel NL19_50 als NL19_51 onderzoek mogelijkheden flexibel peilbeheer/waterdiepte Uitgevoerd: 1 Onderzoek mogelijkheden flexibeler peilbeheer/waterdiepte. Het onderzoek heeft betrekking op de waterlichamen NL 19_50 en NL 19_51. onderzoek noodzaak actief ontwikkelen watervegetaties Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 288 van 320

289 Planvoorbereiding: 1 Onderzoek noodzaak actief ontwikkelen watervegetaties. Het onderzoek heeft betrekking op zowel NL19_50 als NL19_51 onderzoek noodzaak maatregelen vis Uitgevoerd: 1 Onderzoek noodzaak extra maatregelen voor vis. Deze maatregel heeft zowel betrekking op NL19_50 als NL19_51 onderzoek omleiden scheiden waterstromen Uitgevoerd: 1 Opstellen plan omleiden/scheiden waterstromen hele gebied (brak/zoet). Het onderzoek heeft betrekking op zowel NL19_50 als NL19_51. Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 289 van 320

290 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement stikstof totaal, fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen stikstof totaal, fosfor totaal chloride, Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Voor stikstof en fosfaat is een deel van de overschrijding ten gevolge van natuurlijke achtergrondbelasting in dit gebeid met brakke kwel. ammonium,koper en trifenyltin overschrijden de normen voor overige stoffen, waarschijnlijk ten gevolge van historische belasting. Voor zover dat niet het geval is moet landelijk stoffenbeleid dit probleem oplossen. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Onzekerheid over effectiviteit Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 290 van 320

291 Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Het Oudeland van Middelharnis Code waterlichaam: NL19_50_2 pagina 291 van 320

292 Factsheet: NL19_51_2 Afwatering kern Middelharnis -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering kern Middelharnis Code: NL19_51_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering kern Middelharnis Code waterlichaam: NL19_51_2 pagina 292 van 320

293 Karakterschets: Dit waterlichaam loopt vanaf de oostelijke punt van woonkern Middelharnis tot waterlichaam Afwatering Oudeland van Middelharnis, waarop wordt afgewaterd. Het waterlichaam heeft een totaal oppervlak van 5,7 ha. De waterdiepte ten opzichte van zomerpeil varieert tussen 0,50 en 1,00 m. Het water heeft een chloride gehalte boven de norm voor zwak brak. Qua uiterlijk lijkt dit waterlichaam veel op het Oudeland van Middelharnis. Ook hier bestaan de oevers uit rietkragen met beschoeiing. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Vaste onnatuurlijke waterpeilen en grote drooglegging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Landbouw Stuwen compartimenteren de poldergebieden. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Door beschoeiing is oeverontwikkeling beperkt. regulering waterbeweging versnelde waterafvoer overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering ten behoeve van water aan- en afvoer worden watergangen intensief onderhouden. overige belastingen overige Waterhuishouding (overig) brakke kwel zorgt voor hogere zout gehalten De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast is er ook een invloed vanuit stedelijk gebied. De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. Sleutelfactoren voor ecologie nog niet duidelijk daarom voorstel voor praktijkexperimenten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Naam waterlichaam: Afwatering kern Middelharnis Code waterlichaam: NL19_51_2 pagina 293 van 320

294 Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Het waterlichaam voldoet aan de Goede Chemische (GCT) in zowel ten tijde van de rapportage 2009 als die van Er is geen achteruitgang. In 2014 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. Er wordt een overschrijding geconstateerd voor abamectine en koper. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 waren deze stoffen nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. Daarnaast is van alle metingen in de periode abamectine slechts eenmaal boven de detectiegrens is aangetroffen. Waarschijnlijk is er sprake van een incidentele overschrijding. Er dient vermeldt te worden voor koper dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan de benodigde informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken* ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht * ontoereiken ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken* matig Fytoplankton (EKR) * matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 ontoereiken* DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) ontoereiken* matig Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 * Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 * Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht * E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Afwatering kern Middelharnis Code waterlichaam: NL19_51_2 pagina 294 van 320

295 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand abamectine (abmtne) - koper (Cu) Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * ontoereiken Biologie E-slecht * ontoereiken Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering kern Middelharnis Code waterlichaam: NL19_51_2 pagina 295 van 320

296 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Aanleg NVO/project land De Vliegers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water 0,5 km Voortgang: km Motivering: Uitgevoerd: 0,5 Natuurvriendelijke oevers met plas/dras berm > 10 m breed (3 km), project Land De Vliegers. Uitvoering 0,5 km in periode , de rest na 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer 1,5 km Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 1,5 natuurvriendelijk onderhoud/maaibeheer; vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat dit kostenneutraal kan onderzoek uitvoeringsgericht aanvoerplan zoet water Middelharnis Uitgevoerd: 1 Opstellen uitvoeringsgericht aanvoerplan zoet water in en om Middelharnis; kosten incl. modellenstudie waterkwaliteit voor bepalen maximale inlaatbehoefte. Uitvoeren aanvoerplan zoet water Middelharnis aanpassen inlaat / doorspoelen / scheiden water In uitvoering: 1 Uitvoeren aanvoerplan zoet water in en om Middelharnis. De geraamde kosten hebben betrekking op de aanpassing van het regionale watersysteem. Een extra marge is genomen in verband met engineeringskosten. De kosten zijn verder exclusief eventuele meerkosten voor inlaat- en doorvoervoorzieningen bij het nieuw aan te leggen zoetwateraanvoertraject Noordrand. Naam waterlichaam: Afwatering kern Middelharnis Code waterlichaam: NL19_51_2 pagina 296 van 320

297 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek verbeteren peilbeheer meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Afwatering kern Middelharnis Code waterlichaam: NL19_51_2 pagina 297 van 320

298 Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement fosfor totaal, Overige relevante verontreinigende stoffen chloride, fosfor totaal chloride, Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, fosfor totaal, Vis-kwaliteit, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden Overschrijding van P norm waarschijnlijk ten dele ten gevolge van natuurlijke achtergrondbelasting via brakke kwel. In 2014 overschrijden koper en abamectine de norm. Voor abamectine lijkt er sprake van eenmalige overschrijding en het gehalte voor koper is nog niet gecorrigeerd voor achtergrondwaarden en biobeschikbaarheid. De prognose is daarom dat in 2021 zal worden voldaan. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw een bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Nutrienten zijn hier ook voor een belangrijk deel afkomstig uit stedelijk gebiedde gemeente voldoet aan haar wettelijke verplichtingen wat betreft riolering en het is moeilijk om op dit punt nog grote investeringen te vragen. Voor chloride geldt dat om landbouwkundige redenen het chloride-gehalte via doorspoelen lager wordt dan de norm voor licht brak water. Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. Onzekerheid over effectiviteit. Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering kern Middelharnis Code waterlichaam: NL19_51_2 pagina 298 van 320

299 Factsheet: NL19_52_2 Afwatering Dirksland -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Dirksland Code: NL19_52_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Karakterschets: De afwatering Dirksland wordt in het oosten begrensd door gemaal Smits. De watergang is circa 15 m breed en circa 2 m diep.het waterpeil is m in de zomer en -1,25 in de winter. vanuit het Haringvliet wordt met zoet water doorgespoeld. Het achterliggend gebied is circa 2500 ha groot en in het gebied treedt brakke kwel op. Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 299 van 320

300 Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belsting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Landbouw tegennatuurlijk laag waterpeil met effect op ecologie De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast is er ook een invloed vanuit stedelijk gebied. De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. Sleutelfactoren ecologie nog niet duidelijk daarom voorstel tot praktijkexperimenten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 300 van 320

301 Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam aan de Goede Chemische (GCT). In de rapportage 2014 is er sprak evan een overschrijding van de som van benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was deze stof nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. De prognose is dat op termijn voldaan wordt aan de normen voor prioritaire stoffen. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm. In 2009 was er een overschrijding van ammonium, in 2014 voor ammonium, koper en imidacloprid. De overschrijding van ammonium kan waarschijnlijk in de toekomst teniet worden gedaan. Ten tijde van de vorige rapportage in 2009 was imidacloprid nog niet eerder gemeten en niet in het monitoringsprogramma opgenomen. Doordat er inmiddels meer inzicht is verkregen in het voorkomen van stoffen, zijn er in het monitoringsprogramma ten behoeve van de rapportage 2014 enkele stoffen meer opgenomen ten opzichte van Er is dus geen sprake van een daadwerkelijke achteruitgang. In zijn algemeenheid wordt imidacloprid regelmatig aangetroffen als gevolg van diffuse verspreiding in het milieu. Bronbeleid is nodig om dit te voorkomen. Voor wat betreft koper dient vermeld te worden dat voor een groot aantal metalen correcties voor de achtergrondconcentratie en biologische beschikbaarheid van toepassing is. Wegens gebrek aan informatie om deze correcties uit te kunnen voeren, is deze in dit geval nog niet toegepast. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht ntoereiken Vis (EKR) ontoereiken* Fytoplankton (EKR) ontoereiken matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 ontoereiken matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht ontoereiken ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 301 van 320

302 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand koper (Cu) - imidacloprid (imdcpd) - ammonium (NH4) Motivering ecologische toestand: Alleen fosfaat lijkt achteruit te zijn gegaan. De meetwaarden liggen echter zeer dicht bij elkaar op het grensvlak tusen ontoereikend en matig. Toevalligheid bij de bemonstering speelt hier een rol bij de toetsing. Er is geen sprake van feitelijke achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet nie Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * ontoereiken Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 302 van 320

303 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: In uitvoering: 2 natuurvriendelijker onderhoud / maaibeheer; kosten neutraal onderzoek mogelijkheden aanleg natuurvriendelijke oevers Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg natuurvriendelijke oevers/vispaaiplaatsen 2 km onderzoek omleiden /scheiden zoete en brakke waterstromen Uitgevoerd: 1 omleiden c.q. scheiden zoete en brakke waterstromen (noord-zuid gradient) Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 303 van 320

304 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek verbeteren peilbeheer meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek vismigratie **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het onderzoek moet duidelijk maken of maatregelen nodig zijn om vismigratie te bevorderen Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Uitwerken doelstellingen en maatregelen Zuiderdiep en omgeving **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In verband met het Kierbesluit treedt er verandering in het gebied op. Dit heeft invloed op divese waterlichamen waarbij watertype en doelstelling kunnen wijzigen. Dit vraagt om nader onderzoek omdat er nog keuzemogelijkheden zijn. Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 304 van 320

305 De basis voor uitwerking van maatregelen ontbreekt nog vanwege onduidelijkheid over toekomstig watertype. Dit is een gevolg van het Kierbesluit over d e Haringvlietsluizen. De focus is daarom gelegd op onderzoek en het uitwerken van doelstellingen en maatregelen in samenspraak met uitvoerders van het Kierbesluit. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Chemische toestand, stikstof totaal, fosfor totaal, som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen, Overige relevante verontreinigende stoffen stikstof totaal, fosfor totaal Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Doorzicht Motivering per motiveringsgrond: Natuurlijke omstandigheden stikstof en fosfaat zijn hoog mede ten gevolge van natuurlijke achtergrondbelasting via brakke kwel In 2014 is er nog sprake van een overschrijding van een prioritaire stof. Naar verwachting zal dit ten gevolgen van landelijk stoffenbeleid in 2021 niet meer zo zijn. ammonium, koper en imidacloprid overschrijden de normen voor overige stoffen. deels ten gevolge van historische belasting. Voor zover dit niet het geval is moet landelijk stoffenbeleid het probleem oplossen. Onevenredig kostbaar Voor dit waterlichaam is bemesting door de landbouw de belangrijkste bron van nutriënten, die het bereiken van de doelen nog niet mogelijk maakt. Hoewel het generieke mestbeleid significant bijdraagt aan doelrealisatie is het voor het bereiken van de doelen in 2021 naar verwachting niet voldoende. Nog zwaardere inzet leidt echter tot disproportionele kosten voor de landbouwsector, zoals is vastgesteld in de politieke besluitvorming van de Actieprogramma s in het kader van de Nitraatrichtlijn. Daarenboven geldt dat de voorraad nutriënten in de bodem dusdanig is dat ook bij 0-bemesting de niveaus in het water in 2021 boven de norm zullen liggen (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Technisch onhaalbaar Voorbereiding en uitvoering van het totale voorgestelde pakket aan KRW-maatregelen in de komende planperiode vraagt voldoende kennis en capaciteit. Waar de uitvoeringscapaciteit niet toereikend is om alle benodigde maatregelen te treffen wordt op basis van kosteneffectiviteit, draagvlak en andere relevante overwegingen een prioriteitsvolgorde van maatregelen bepaald. Dat betekent voor dit waterlichaam dat de doelen nog niet worden gerealiseerd (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014).. onzekerheid over effectiviteit Maatregelen zijn vermoedelijk effectief, maar voordat deze in de praktijk worden toegepast moet de effectiviteit of toepasbaarheid daarvan in de desbetreffende situatie nader worden onderzocht, of moet de ervaring van pilotprojecten worden afgewacht (zie ook: Adviesnota Schoon Water, Rijn-West 2014). Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 305 van 320

306 Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Dirksland Code waterlichaam: NL19_52_2 pagina 306 van 320

307 Factsheet: NL19_53_2 Afwatering Stellendam -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Stellendam Code: NL19_53_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Stellendam Code waterlichaam: NL19_53_2 pagina 307 van 320

308 Karakterschets: Het waterlichaam afwatering Stellendam ligt aan de zuidoostkant van Stellendam. Aan de noordkant wordt het waterlichaam begrensd door het gemaal Stellendam dat het overtollige water afvoert naar de Haven van Stellendam. De zuidelijke grens ligt ruim 1 km verder bij de provinciale weg N215. De oppervlakte van het waterlichaam is 1 ha. Het grootste deel van het waterlichaam ligt in het landelijk gebied, het gedeelte bij het gemaal ligt in bebouwd gebied. Het waterlichaam heeft in de zomer een waterpeil van NAP 0,60 m en in de winter NAP 0,95 m. De waterdiepte ligt in de zomer tussen 1,0 en 1,5 m. Het water heeft een chloride gehalte boven de norm voor zwak brak. Het waterlichaam heeft steile oevers die voorzien zijn van een houten beschoeiing. In het bebouwd gebied grenst het waterlichaam aan de tuinen bij de huizen. Hier bestaat de beschoeiing plaatselijk uit beton of steen en de begroeiing is divers. In het landelijk gebied staan langs het grootste deel van de oevers rietkragen of gras. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw belasting met nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) waterpeilen kunstmatig geregeld en tegennatuurlijk regulering waterbeweging wateroverdracht stroomgebieden (wateraanvoer en/of waterafvoer) Landbouw gebiedsvreemd zoet water wordt door het gebied geleid overige belastingen intensief beheer en onderhoud (incl. oevers) Afwatering Water- en oeverplanten worden gemaaid De voornaamste belasting wordt gevormd door uit- en afspoeling van nutrienten en gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast is er ook een invloed vanuit stedelijk gebied. De waterbeheersing is sterk gericht op de functie akkerbouw. Dit leidt tot lage waterpeilen en doorspoeling voor verziltingsbestrijding. Sleutelfactoren ecologie nog niet duidelijk daarom voorstel tot praktijkexperimenten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Afwatering Stellendam Code waterlichaam: NL19_53_2 pagina 308 van 320

309 Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 (geen normoverschrijdingen) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Ten tijde van de rapportage in 2009 voldeed het waterlichaam nog niet aan de Goede Chemische (GCT) als gevolg van een overschrijdende concentratie van kwik. In de rapportage van 2014 voldoet dit waterlichaam wel aan de Goede Chemische ; er is dus geen sprake van achteruitgang. De parameter kwik wordt nu niet meer in overschrijdende concentraties aangetroffen. Overigens werd deze stof tijdens de rapportage 2009 onterecht als overschrijdende stof aangemerkt. Dit ten gevolge van een meetfout. Net als ten tijde van de rapportage 2009 voldoen nog niet alle gemeten specifiek verontreinigende stoffen aan de norm en wordt de nrom voor ammonium overschreden. De overschrijding van ammonium zal op termijn waarschijnlijk niet meer voorkomen. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) ontoereiken ontoereiken ntoereiken Overige waterflora (EKR) E-slecht E-slecht slecht Vis (EKR) ontoereiken* matig Fytoplankton (EKR) matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,11 E-slecht ontoereiken ntoereiken Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 1,80 ontoereiken matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,90 E-slecht E-slecht slecht Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand ammonium (NH4) Naam waterlichaam: Afwatering Stellendam Code waterlichaam: NL19_53_2 pagina 309 van 320

310 Motivering ecologische toestand: Niet van toepassing. Er is geen sprake van achteruitgang. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet nie* C-voldoet Ecologie Totaal E-slecht * E-slecht Biologie E-slecht * E-slecht Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = ontoereikend rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Afwatering Stellendam Code waterlichaam: NL19_53_2 pagina 310 van 320

311 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanpassen maaibeheer uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 1,1 natuurvriendelijker onderhoud / maaibeheer; kosten neutraal 1,1 km Afkoppelen (3,5 ha) en vernieuwen riolering Spuipad overige emissiereducerende maatregelen Gemeente X Uitgevoerd: 1 betreft verzorgingsgebied voor zowel NL19_44 als NL19_53 onderzoek mogelijkheden aanleg NVO/vispaaiplaatsen Uitgevoerd: 1 mogelijkheden aanleg natuurvriendelijke oevers/vispaaiplaatsen onderzoek omleiden /scheiden waterstromen Uitgevoerd: 1 omleiden c.q. scheiden zoete en brakke waterstromen (noord-zuid gradient) Naam waterlichaam: Afwatering Stellendam Code waterlichaam: NL19_53_2 pagina 311 van 320

312 Maatregelen gepland voor de periode Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek beinvloedbaar deel nutrienten **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Uit- en afspoeling van nutrienten is een belangrijke belastingsbron waardoor doelen niet worden gehaald. Onderscheid dient te worden gemaakt in natuurlijk deel van d e belasting (te verdisconteren in het GEP) en het aandeel vanuit landbouwkundige activiteiten (aan te pakken met maatregelen en/of landelijk mestbeleid). Onderzoek naar haalbaarheid maatregelen in brakke wateren **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Nader onderzoek is nodig welke maatregelen in brakke wateren haalbaar zijn en welk effect ze sorteren op het doelbereik. Onderzoek verbeteren peilbeheer meerdere waterlichamen **) stuks Andere richtlijn: **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Andere richtlijn: Andere richtlijn: Andere richtlijn: Onderzoek vismigratie **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het onderzoek moet duidelijk maken of maatregelen nodig zijn om vismigratie te bevorderen Praktijkonderzoek mogelijkheden vegetatie brakke wateren Goeree-Overflakkee **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. Het praktijkonderzoek richt zich op het in beeld brengen van mogelijkheden en eventuele belemmerende factoren voor plantengroei in brakke wateren op Goeree-Overflakkee Uitwerken doelstellingen en maatregelen Zuiderdiep en omgeving **) stuks **) in totaal voor meerdere waterlichamen. In verband met het Kierbesluit treedt er verandering in het gebied op. Dit heeft invloed op divese waterlichamen waarbij watertype en doelstelling kunnen wijzigen. Dit vraagt om nader onderzoek omdat er nog keuzemogelijkheden zijn. Naam waterlichaam: Afwatering Stellendam Code waterlichaam: NL19_53_2 pagina 312 van 320

313 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Afwatering Stellendam Code waterlichaam: NL19_53_2 pagina 313 van 320

314 Factsheet: NL19_54_2 Afwatering Witte Brug -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Afwatering Witte Brug Code: NL19_54_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Maas Provincie Zuid-Holland Goeree-Overflakkee Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Afwatering Witte Brug Code waterlichaam: NL19_54_2 pagina 314 van 320