7875/15 nuf/las/as 1 DG E - 1C

Transcriptie

1 Raad van de Europese Unie Brussel, 22 april 2015 (OR. en) 7875/15 NOTA van: aan: het secretariaat-generaal van de Raad SPORT 11 JEUN 25 EDUC 96 SOC 228 EMPL 136 het Comité van permanente vertegenwoordigers/de Raad nr. vorig doc.: 6984/15 SPORT 8 JEUN 16 EDUC 80 SOC 161 EMPL 81 Betreft: Ontwerpconclusies van de Raad over het optimaal benutten van breedtesport in de ontwikkeling van transversale vaardigheden, met name bij jongeren - Aanneming De Groep sport heeft verscheidene vergaderingen gewijd aan de opstelling van bovengenoemde conclusies, met het oog op aanneming in de zitting van de Raad Onderwijs, Jeugdzaken, Cultuur en Sport op mei De tekst heeft thans de instemming van alle delegaties. Het Comité van permanente vertegenwoordigers wordt derhalve verzocht de in de Groep sport bereikte overeenstemming over de ontwerpconclusies te bevestigen en de tekst met het oog op aanneming en bekendmaking in het Publicatieblad voor te leggen aan de Raad. 7875/15 nuf/las/as 1 DG E - 1C NL

2 BIJLAGE Conclusies van de Raad over het optimaal benutten van breedtesport in de ontwikkeling van transversale vaardigheden, met name bij jongeren DE RAAD VAN DE EU EN DE VERTEGENWOORDIGERS VAN DE REGERINGEN DER LIDSTATEN, IN HET KADER VAN DE RAAD BIJEEN, HERINNEREND AAN DE POLITIEKE ACHTERGROND VAN DIT ONDERWERP, ALS BESCHREVEN IN DE BIJLAGE, EN MET NAME AAN HET VOLGENDE: 1. De Europa 2020-strategie en de bijbehorende vlaggenschipinitiatieven, waarin de nadruk wordt gelegd op de noodzaak jongeren met de nodige vaardigheden en competenties toe te rusten en de hoge niveaus van jongerenwerkloosheid in Europa aan te pakken, alsmede het Syntheseverslag over de evaluatie halverwege van de Europa 2020-strategie 1, waarin als een van de belangrijkste resultaten de waardevolle rol van de sportsector als instrument voor sociale samenhang en inclusie wordt vermeld. 2. Het werkplan van de Europese Unie voor sport ( ) 2, waarin wordt gewezen op de belangrijke bijdrage van sport aan de algemene doelstellingen van de Europa 2020-strategie, aangezien de sector in sterke mate slimme, duurzame en inclusieve groei kan helpen bewerkstelligen. In één van de drie prioriteiten van het werkplan, namelijk "sport en samenleving", wordt het verband tussen sport en werkgelegenheid, onderwijs en opleiding belicht. 1 2 Document 16559/14. PB C 183 van /15 nuf/las/as 2

3 3. In de Resolutie van de Raad van 20 juli 2006 over de erkenning van de waarde van nietformeel en informeel leren in de jeugdsector in Europa 3 wordt benadrukt dat niet-formeel en informeel leren ervoor kunnen zorgen dat jongeren aanvullende kennis, vaardigheden en competenties verwerven, en kunnen bijdragen tot hun persoonlijke ontwikkeling, sociale inclusie en actief burgerschap, en op die manier hun vooruitzichten op werk verbeteren, en dat meer erkenning voor deze leervormen naar behoren in aanmerking moet worden genomen door werkgevers, het formeel onderwijs en het maatschappelijk middenveld in het algemeen. 4. De Aanbeveling van de Raad van 20 december 2012 betreffende de validatie van niet-formeel en informeel leren 4, waarin mogelijkheden en mechanismen worden omschreven waardoor kennis, vaardigheden en competenties die door niet-formeel en informeel leren zijn verworven, een belangrijke rol kunnen spelen bij het verhogen van de inzetbaarheid en de mobiliteit, evenals bij het verbeteren van de motivatie voor een leven lang leren. 3 4 PB C 168 van PB C 398 van /15 nuf/las/as 3

4 ONDERSCHRIJVEN HET VOLGENDE 5. Het beoefenen van breedtesport 5 is in de eerste plaats een lichamelijke vrijetijdsbesteding, maar biedt daarnaast extra meerwaarde wat betreft een gezondere en in het algemeen inclusievere en duurzamere maatschappij in Europa. Breedtesportbeoefening kan positieve sociale houdingen en waarden tot ontwikkeling brengen, evenals persoonlijke vaardigheden en competenties, met inbegrip van transversale vaardigheden 6, zoals het vermogen om kritisch na te denken, initiatief te nemen, problemen op te lossen en in samenwerkingsverband te werken Er moet worden ingespeeld op de toenemende eisen van een geavanceerde kenniseconomie, met name inzake het ontwikkelen van transversale vaardigheden en het vermogen die vaardigheden efficiënt in uiteenlopende sectoren toe te passen; in tijden van snel veranderende arbeidsmarktbehoeften hechten werkgevers bijzonder veel waarde aan transversale vaardigheden, maar zij geven dikwijls te verstaan dat nieuwe krachten niet over die vaardigheden beschikken "Breedtesport": georganiseerde sport die op lokaal niveau door amateursporters wordt beoefend, en sport voor iedereen. Bron: Verordening (EU) nr. 1288/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van "Erasmus+": het programma van de Unie voor onderwijs, opleiding, jeugd en sport (PB L 347 van ). Diverse instanties en organisaties hebben deze vaardigheden anders benoemd, van "sleutelcompetenties" tot "zachte vaardigheden", "overdraagbare vaardigheden" of "essentiële vaardigheden", "kernvaardigheden voor werk" of "kernvaardigheden voor inzetbaarheid". Volgens het glossarium van het Europees beleidsnetwerk inzake levenslange begeleiding (European Lifelong Guidance Policy Network - ELGPN zijn transversale vaardigheden nuttig voor andere banen en beroepen dan die welke die mensen op een bepaald moment hebben of kort tevoren hebben gehad. Deze vaardigheden kunnen ook via activiteiten buiten het werk, vrijetijdsbesteding of door onderwijs of opleiding zijn aangeleerd. Meer in het algemeen zijn dit vaardigheden die zijn aangeleerd in een bepaalde context of om een specifieke situatie of probleem aan te pakken, en die overdraagbaar zijn naar een andere context. COM(2012) 0669 final. 7875/15 nuf/las/as 4

5 7. Wat de bijdrage van sport aan het ontwikkelen van transversale vaardigheden betreft, valt er zeker voor jongeren nog potentieel te ontsluiten, aangezien via niet-formeel 8 en informeel leren 9 verworven vaardigheden waardevol zijn voor de persoonlijke en de professionele ontwikkeling, onder meer op de arbeidsmarkt en voor een leven lang leren De waarde van door niet-formeel en informeel leren tijdens breedtesport verworven transversale vaardigheden onder de aandacht brengen van en zichtbaar maken voor beoefenaars zelf, ouders, vrijwilligers en personeel, maar ook voor de samenleving in het algemeen, met inbegrip van werkgevers, is de eerste stap naar de erkenning van die vaardigheden. BEKLEMTONEN HETGEEN VOLGT: 9. Sport levert een bijdrage tot de strategische doelstellingen van de Unie, zijnde groei, werkgelegenheid en sociale cohesie, ook ten aanzien van de dringende problemen waar Europa thans mee wordt geconfronteerd, zoals de aanhoudend hoge werkloosheidsgraad bij jongeren 11 in Europa. Teneinde het volledige potentieel van sport op dit gebied verder te ontsluiten, is het belangrijk om met andere beleidsdomeinen, zoals onderwijs en opleiding, jeugdzaken en werkgelegenheid, sociale zaken en volksgezondheid te werken aan een sectoroverschrijdende aanpak Definitie: "niet-formeel leren": leren dat plaatsvindt door geplande activiteiten (in termen van leerdoelen en leertijd) met een bepaalde vorm van leerondersteuning (bijvoorbeeld relatie leerling-leraar), maar dat geen deel uitmaakt van het formele onderwijs- en opleidingsstelsel; Bron: PB L 347 van Definitie: "informeel leren" : leren dat voortvloeit uit dagelijkse bezigheden in verband met werk, gezinsleven of vrijetijdsbesteding dat niet georganiseerd of gestructureerd is in termen van leerdoelen, leertijd of leerondersteuning; het kan vanuit het gezichtspunt van de leerling onbedoeld zijn; Bron: PB L 347 van Wat het verwerven van vaardigheden buiten het formele onderwijs betreft, blijkt uit onderzoek dat 52% van de Europeanen het mogelijk acht vaardigheden aan te leren die later bruikbaar zijn in andere sectoren (bijvoorbeeld problemen oplossen, in samenwerkingsverband werken, enz.). Bron: Special Eurobarometer 417 (2014) "European area of skills and qualifications", blz. 12. In het tweede kwartaal van 2014 waren meer dan 5 miljoen jongeren (onder de 25 jaar) in de 28 EU-lidstaten werkloos. Dat betekent een werkloosheidsgraad van 21,7%. Het percentage NEET-jongeren (die niet werken, geen onderwijs of opleiding volgen noch stage lopen) was 13%. Bron: Eurostat 7875/15 nuf/las/as 5

6 10. Niet-traditionele sporten 12 zijn vaak bijzonder aantrekkelijk voor jongeren, ook kansarme, en de mogelijkheden die deze sporten bieden kunnen verder worden onderzocht. 11. Bekwaam personeel in breedtesport, waaronder vrijwilligers, is van essentieel belang voor bewustmaking en voor het ontsluiten van de meerwaarde en de voordelen die breedtesport te bieden heeft met betrekking tot het ontwikkelen van transversale vaardigheden. VERZOEKEN IN DIT KADER DE LIDSTATEN VAN DE EU, MET INACHTNEMING VAN HET SUBSIDIARITEITSBEGINSEL: 12. De stakeholders van breedtesport, de maatschappij en werkgevers er bewuster van te maken dat door de beoefening van breedtesport verworven transversale vaardigheden een persoonlijke, sociale en economische meerwaarde hebben die bruikbaar is in andere sectoren. 13. Met andere relevante sectoren en onder EU-lidstaten samen te werken en goede praktijken uit te wisselen inzake de voordelen van vaardigheden die buiten het formele onderwijs via nietformeel en informeel leren tijdens breedtesportbeoefening zijn verworven. 14. Het ontwikkelen van de kennis, vaardigheden en competenties van bekwaam personeel in breedtesport, waaronder vrijwilligers, aan te moedigen met het oog op het versterken van sociale en educatieve waarden en van transversale vaardigheden door middel van breedtesport. 15. Innovatieve partnerschappen aan te moedigen tussen aanbieders van formeel en niet-formeel leren en in alle jeugd- en sportsectoren aan te moedigen teneinde leerbenaderingen te ontwikkelen die toepasselijk zouden kunnen zijn in de breedtesportsector. 12 Opkomende sportactiviteiten die jongeren aanspreken, zoals straatvoetbal, urban gymnastics en parkour, skateboarden/longboardskaten, stuntschaatsen, straatbasketbal (streetball) en urban streetdance. 7875/15 nuf/las/as 6

7 16. Met name onder jongeren de zelfbeoordeling van vaardigheden, inclusief de door de breedtesport verworven transversale vaardigheden, te propageren, evenals het gebruik van de meest voorkomende vaardigheidsbewijzen en cv-sjablonen, in het bijzonder Europass. 17. Gebruik te maken van de bestaande regelingen aan de hand waarvan door niet-formeel en informeel leren tijdens sportbeoefening verworven vaardigheden en ervaring gevalideerd kunnen worden. 18. Op nationaal en lokaal niveau nog meer verbetering te brengen in het algemeen beoefenen van breedtesport door jongeren, inclusief kansarme jongeren,, en in dit verband het positieve potentieel van niet-traditionele sporten te benutten. VERZOEKEN DE COMMISSIE EN DE LIDSTATEN, IN HET KADER VAN HUN RESPECTIEVE BEVOEGDHEDEN: 19. Ervoor te ijveren dat door breedtesport verworven transversale vaardigheden naar waarde worden geschat, zodat zij in de diverse sectoren daadwerkelijk ten behoeve van werkgelegenheid, leermobiliteit of een leven lang leren kunnen worden gebruikt. 20. De positieve resultaten van door breedtesportsectorbeoefening ontwikkelde transversale vaardigheden te onderkennen en te integreren in nationaal en Europees beleid en in strategieën betreffende sport, jeugdzaken, sociale zaken, gezondheid, onderwijs en werkgelegenheid. 21. De specifieke bijdrage die breedtesportorganisaties leveren doordat zij niet-formele leermogelijkheden aanbieden, te onderkennen en te ondersteunen. 7875/15 nuf/las/as 7

8 22. Het potentieel voor samenwerking met de jeugdsector te onderzoeken, met name met betrekking tot: a. de toepassing van de methodes en instrumenten van niet-formeel leren in de sportsector; b. het gebruik van sportactiviteiten in de niet-formele leermethoden in de jeugdsector; c. het aanmoedigen van meer door Europees Vrijwilligerswerk gefinancierde projecten waarbij jonge vrijwilligers van non-profitorganisaties in de sportsector worden betrokken; d. het inzetten van sportactiviteiten als instrument voor sociale inclusie en outreachwerk, onder meer gezien de bijdrage die deze activiteiten leveren aan het implementeren van de jongerengarantie in Europa. 23. Waar passend, onder meer in het kader van de Europese Week van de Sport, initiatieven aan te moedigen inzake de educatieve waarde van sport en de waarde van het bevorderen van sociaal inclusieve gemeenschappen. 24. Samen te werken om de normen op het vlak van trainen en coachen en op het vlak van de opleiding van trainers en coaches, alsmede van vrijwilligers, op een hoger peil te brengen, door het faciliteren van de uitwisseling van informatie en ervaringen tussenbeleidsmakers en de stakeholders binnen de sport 25. Vrijwilligerswerk in sport, en bewustwording van de waarde van dat vrijwilligerswerk, in het bijzonder door het verwerven van transversale vaardigheden, aan te moedigen, en tevens vrijwilligerswerk als een belangrijke vorm van niet-formeel leren te onderkennen en de nationale en grensoverschrijdende mobiliteit van jonge vrijwilligers te bevorderen. 26. Doeltreffend gebruik van EU-financieringsinstrumenten zoals het Erasmus+-programma aan te moedigen als mogelijkheid tot het ontwikkelen van transversale vaardigheden, met name onder jongeren, om ook sociale inclusie, actieve burgerzin en een toenemende beoefening van breedtesport te bevorderen. 27. Gebruik te maken van het follow-upproces van de Aanbeveling van de Raad van 20 december 2012 betreffende de validatie van niet-formeel en informeel leren voor het ontwikkelen van een aanpak inzake via sport verworven transversale vaardigheden. 7875/15 nuf/las/as 8

9 VERZOEKEN DE EUROPESE COMMISSIE: 28. In het kader van de Europa 2020-strategie een studie te verrichten naar de bijdrage van sport tot de inzetbaarheid van jongeren op de arbeidsmarkt, en daarbij onder meer te kijken naar het aspect transversale vaardigheden die worden verworven door het beoefenen van breedtesport. 29. De sportdimensie in de bestaande debatten en evenementen omtrent het vaardighedenbeleid te mainstreamen teneinde aandacht te vragen voor en meer concrete manieren te verkennen tot het verwerven van transversale vaardigheden tijdens en door sportbeoefening. 30. Onder andere binnen het mandaat van de door het EU-werkplan voor sport ingestelde deskundigengroepen voort te gaan met het verzamelen van gegevens, het formuleren van beste praktijken en het analyseren van het sociale en economische belang van sport en van de vraag hoe breedtesport een bijdrage levert aan werkgelegenheid, onderwijs en opleiding, met bijzondere aandacht voor de ontwikkeling van persoonlijke en transversale vaardigheden. 31. De uitwisseling van informatie en goede praktijken, doeltreffend leren van gelijken en netwerkvorming onder de lidstaten te faciliteren, in het bijzonder met het oog op het ontwikkelen van toegankelijker, aantrekkelijker en gediversifieerder breedtesport, met name voor jongeren. VERZOEKEN DE SPORTBEWEGING TE OVERWEGEN: 32. Met name jongeren en hun ouders er bewust van te maken dat tijdens en door sportbeoefening verworven vaardigheden een bijzondere waarde hebben die bruikbaar is in andere sectoren. 33. In bekwaam personeel te investeren dat in zijn werk gebruik maakt van de meest recent beschikbare methoden, zodat de meerwaarde die sport kan opleveren, onder meer in de vorm van het verwerven van vaardigheden, ten volle benut kan worden. 7875/15 nuf/las/as 9

10 34. Het sportpersoneel bewuster te maken van de voordelen van door sportbeoefening via nietformeel en informeel leren verworven vaardigheden en van de algemene sociale en economische meerwaarde van breedtesport. 35. Het potentieel voor samenwerking en uitwisseling van goede praktijken met de jongerenorganisaties te onderzoeken, met name wat betreft de toepassing van methodes en instrumenten van niet-formeel leren in de sportsector. 36. Beste praktijken uit te wisselen over de manieren waarop de breedtesportbeweging kan worden bevorderd en gediversifieerd; goede praktijken uit te wisselen betreffende het ontwikkelen van nieuwe soorten breedtesport, bijvoorbeeld niet-traditionele sporten. 7875/15 nuf/las/as 10

11 BIJLAGE bij de BIJLAGE HERINNEREND AAN DE POLITIEKE ACHTERGROND VAN DIT VRAAGSTUK 1. De Aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren 13, waarin wordt gesteld dat sociale competentie samenhangt met het persoonlijke en sociale welbevinden, hetgeen inzicht vereist in de manier waarop mensen voor een optimale lichamelijke en geestelijke gezondheid kunnen zorgen, mede in het besef dat die van onschatbare waarde is voor de mensen zelf, hun familie en hun directe sociale omgeving, en kennis van de manier waarop een gezonde leefstijl hiertoe kan bijdragen. Voor een succesvolle interpersoonlijke en sociale participatie is het essentieel inzicht te hebben in de in verschillende samenlevingen en omgevingen (bijvoorbeeld op het werk) algemeen geaccepteerde gedragscodes en omgangsvormen. Hierbij staat de vaardigheid centraal om in verschillende omgevingen constructief te communiceren, blijk te geven van tolerantie, verschillende standpunten te verwoorden en te begrijpen, te onderhandelen en vertrouwen te scheppen, en zich in te voelen. Men moet in staat zijn om te gaan met stress en frustraties, deze op constructieve wijze onder woorden te brengen en onderscheid te maken tussen privé- en beroepsleven. 2. In de Europese richtsnoeren voor de validatie van niet-formeel en informeel leren 14 wordt onderstreept dat de validatie van niet-formeel en informeel leren in toenemende mate wordt beschouwd als een manier om een leven lang en levensbreed leren te verbeteren. Meer Europese landen leggen er de nadruk op dat het belangrijk is dat leerervaringen buiten instellingen voor formeel onderwijs en formele opleiding, bijvoorbeeld op het werk, in vrijetijdsbesteding en thuis, zichtbaar worden gemaakt en worden gewaardeerd PB L 394 van , blzn Europese richtsnoeren voor de validatie van niet-formeel en informeel leren. Cedefop (2009) 7875/15 nuf/las/as 11 BIJLAGE bij de

12 3. In de Raadsconclusies over de rol van sport als bron en motor van actieve sociale insluiting 15 wordt benadrukt dat toegang tot en deelname aan diverse aspecten van sport belangrijk zijn voor de persoonlijke ontwikkeling, voor iemands gevoel van identiteit en erbij horen, voor lichamelijk en geestelijk welzijn, voor ontplooiingsmogelijkheden, voor maatschappelijke vaardigheden en netwerken, interculturele communicatie en inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. 4. In de Raadsconclusies van 29 november 2011 over de bevordering van actief burgerschap door vrijwilligerswerk in de sport 16 wordt beklemtoond dat vrijwilligerswerk in de sport als een belangrijk instrument om competenties en vaardigheden te vergroten moet worden bevorderd, ook in een niet-formele en informele leervorm. 5. In de Raadsconclusies van 15 februari 2013 over investeren in onderwijs en opleiding, een antwoord op "Een andere kijk op onderwijs: investeren in vaardigheden voor betere sociaaleconomische resultaten" en de jaarlijkse groeianalyse voor , wordt de lidstaten verzocht maatregelen te treffen om transversale vaardigheden en competenties te ontwikkelen, zoals beschreven in de aanbeveling van 2006 inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren. 6. In de Raadsconclusies van 26 november 2013 betreffende de bijdrage van sport aan de economie van de EU en in het bijzonder aan het aanpakken van jongerenwerkloosheid en sociale insluiting 18, wordt onderkend dat jongeren via betrokkenheid bij sport specifieke persoonlijke en professionele vaardigheden verwerven die hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt ten goede komen. Voorbeelden daarvan zijn leren leren, sociale en burgerschapscompetenties, leiderschap, communicatie, werken in teamverband, discipline, creativiteit, ondernemerschap PB C 326 van PB C 372 van PB C 64 van PB C 32 van /15 nuf/las/as 12 BIJLAGE bij de