Complexnummer: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort

Transcriptie

1 Complexnummer: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort T F E info@cultureelerfgoed.nl Complexnaam: Amerikaanse huizen Aantal complexonderdelen: Monumentnummers van complexonderdelen: , , Woonplaats : Gemeente: Provincie: Sittard Sittard-Geleen Limburg Hoofdadres van hoofdobject: Vijverweg AN Sittard Complexomschrijving: Complex omvattende de drie zogenoemde AMERIKAANSE HUIZEN, bestaande uit een ensemble van twee landhuizen en een herenhuis in een door het Nieuwe Bouwen be'nvloede stijl. Gebouwd in 1933, in opdracht van Herbert Paulsen, naar een ontwerp van architect J. Gärtner te Sittard. Opdrachtgever Herbert Paulsen, in 1874 te Holtum geboren, emigreerde in 1906 als scheepstimmerman naar Amerika. Naderhand bouwde hij op een hooggelegen plek in de Allegheny Mountains ten oosten van Pittsburg een hotel in de vorm van een schip. Dit hotel kreeg de naam Grand View-ship Hotel, "the only steamboat in the mountains". Met dit hotel maakte Paulsen fortuin en keerde sindsdien geregeld in Sittard terug. Aan de oostzijde van het tussen 1921 en 1933 aangelegde stadspark wilde hij eveneens een gebouw laten verrijzen in de vorm van een schip. Daartoe werd de rooilijn een groot aantal meters naar achteren gelegd. Zijn bouwplan werd echter afgekeurd. Hij verleende vervolgens architect Joseph Gärtner de opdracht om de drie bovengenoemde huizen te bouwen: een aanzienlijk herenhuis in het midden, geflankeerd door twee kleinere landhuizen, die elkaars spiegelbeeld vormen. Uitgangspunt voor het ontwerp van de landhuizen bleef Paulsen's hotelboot. De de ronde vensters van het grote herenhuis doen denken aan de patrijspoorten van een schip en ook de voor- en achterdekken zijn in de vormgeving van dit pand te ontdekken. Op de plek waar moest worden gebouwd, was een grote vijver gelegen, die uitgebaggerd moest worden en deels gedempt met vulzand. Vanwege het moerassige gebied is het souterrain geheel in beton uitgevoerd. De bakstenen gevels zijn afgewerkt met "terra nova", wit pleisterwerk. Oorspronkelijk stalen kozijnen. De drie ver teruggerooide huizen krijgen door de grote voortuinen, die samen een parkje vormen, extra allure. Pagina 1/ 11

2 De ruimte onder het balkon aan de linker zijgevel van het herenhuis aan de Vijverweg 8 werd omstreeks 1950 gedicht vanwege de bouw van een praktijkruimte voor dr. Croughs. Het ontwerp daartoe werd gemaakt door architect W. Schelberg te Sittard. Nadien werd het landhuis aan de achtergevel uitgebreid met een serre plus een terrasoverkapping. De bijgebouwde garages, de aan de achtergevel gebouwde serre en de gedeeltelijk overkapping van het rechter balkon van Vijverweg 8, alsmede de uit de eerste helft van de jaren negentig van de 20ste eeuw daterende achtergevelaanbouwen van Vijverweg 9 zijn UITGESLOTEN van bescherming. Waardering De drie zogenoemde Amerikaanse huizen aan de Vijverweg zijn van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een plaatselijke historische ontwikkeling, zijn van belang als bijzonder specimen van een typologische ontwikkeling en hadden ten tijde van de bouw een sterke innovatieve waarde. De architectuurhistorische waarden van dit complex zijn groot tot zeer groot. De panden zijn van bijzonder belang vanwege de bouwstijl, zijn van belang voor het oeuvre van architect Gärtner, beschikken over hoogwaardige esthetische kwaliteiten, zijn van belang vanwege het materiaalgebruik en beschikken over een bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur. De drie landhuizen zijn vanwege de situering ten zeerste verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van Sittard in de eerste helft van de twintigste eeuw en zijn van zeer grote betekenis voor het aanzien van de wijk en stad. Daarnaast heeft het geheel bijzondere betekenis vanwege verkaveling en inrichting van de percelen en bestaat er een sterke historisch-ruimtelijke relatie tussen constructiemethode en bodemgesteldheid. Het complex is van belang vanwege de redelijk tot hoge mate van architectonische gaafheid, beschikt over samenstellende onderdelen van hoogwaardige architectonische kwaliteit en is van groot belang in relatie tot de visuele gaafheid van de omgeving. Bovendien beschikt het complex in bovenregionaal kader over een hoge mate van cultuurhistorische, architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid. De drie zogenoemde Amerikaanse huizen aan de Vijverweg vertegenwoordigen een algemeen belang vanwege het geheel aan voornoemde waarden. Pagina 2/ 11

3 Monumentnummer*: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort T F E info@cultureelerfgoed.nl Status : rijksmonument Inschrijving register* : Kadaster deel/nummer : 12589/2 Complexnummer: Complexnaam: Amerikaanse huizen Woonplaats * : Gemeente*: Provincie*: Sittard Sittard-Geleen Limburg Plaatselijke aanduiding: Vijverweg AN Sittard Kadastrale gemeente*: Sectie*: Kad.object*: App: Grondperceel: SITTARD C 4019 Rijksmonumentomschrijving*: Inleiding VILLA in een door het Nieuwe Bouwen beïnvloede stijl, Gebouwd in opdracht van Herbert Paulsen, naar een ontwerp van architect Joseph Gärtner te Sittard. Vrijstaand gesitueerd in de lineaire bebouwing aan de oostzijde van het Sittardse stadspark, samen met de twee naburige villa's sterk teruggerooid ten opzichte van de Vijverweg. De villa's Vijverweg 7 en Vijverweg 9 vormen daarbij elkaars spiegelbeeld. Achter de villa staat een platgedekte garage die dateert uit de bouwtijd. Omschrijving Markante vrijstaande villa met souterrainverdieping en twee BOUWLAGEN, in dwarsrichting ten opzichte van de Vijverweg. Het huis wordt gedekt door een achter kopgevels verzonken PLAT DAK. Hoge schoorsteen. Gewapend betonnen fundament. Binnen- en buitenmuren van klinkers. De gevels zijn boven de verticaal gemetselde bakstenen plint voorzien van grof wit pleisterwerk. Rechthoekige stalen vensters en deuren. Ongeglazuurde rode dorpels. Betonnen luifels annex lateien. Pagina 3/ 11

4 Het exterieur van de villa wordt gedomineerd door een aantal in hoogte variërende geometrische volumes. In het rechterdeel van de VOORGEVEL een halfronde erker met balkon. De bakstenen plint is rondom deze erker uitgebouwd in de vorm van een bloembak, die doorloopt in de drie bakstenen bordestrappen. In de plint naast de erker twee gekoppelde souterrainvensters. In de erker vijf stalen vensters, voorzien van geel gekleurd glas-in-lood in de bovenlichten. De ronde betonnen balkonvloer fungeert als erkerluifel en loopt door in de luifel boven de entreepartij aan de rechter zijgevel. Het balkon is toegangelijk via een rechthoekige stalen deur. In het linkerdeel van de voorgevel is in de tweede laag een rechthoekig stalen vensterkozijn met dubbele verticale indeling geplaatst. Boven voornoemde balkondeur en het vensterkozijn in de tweede laag een over de voorgevelbreedte geprofileerde betonluifel. De rechter ZIJGEVEL wordt gedomineerd door een risalerend, de dakhoogte overstijgend blokvormig trappenhuisvolume. In dit trappenhuis een trapsgewijs oplopende reeks stalen vensters, oorspronkelijk voorzien van een glas-in-lood-raam; ca 1950 vervangen door een reeks vensters met gekleurd kathedraalglas. Deze vensters worden gescheiden door geprofileerde verticale traceringen, die eveneens de drie souterrainvensters met gekleurd glas-in-lood van elkaar scheiden. Dit trappenhuisrisaliet heeft in de rechts uitgebouwde zijde een rechthoekige stalen deur, waarvan de indeling authentiek is. Ter linkerzijde van het trappenhuis bevindt zich het zijgevelvlak waarin het portiek is ondergebracht, onder de doorlopende erkerluifel. Voor de entree een bordes met een drietal bakstenen traptreden en rode betegeling. De authentieke rechthoekige paneeldeur is nog aanwezig. De betonluifel is boven deze deur verbreed. Naast het portiek een kleine uitgebouwde scheidingsmuur. In de tweede laag, boven de portiekluifel, de authentieke vlaggenmast met houder en een rechthoekig dubbel verticaal geleed stalen vensterkozijn. Op de gevelhoek een hemelwaterafvoer met vergaarbak. Ter rechterzijde van het trappenhuis een gevelvlak waarin in de eerste laag een rechthoekig, dubbel verticaal geleed stalen vensterkozijn. Op de gevelhoek een hemelwaterafvoer met vergaarbak. De ACHTERGEVEL heeft in de linker vensteras twee boven elkaar geplaatste stalen vensters met dubbele verticale indeling. In de plint een souterrainvenster. In de eerste laag van de rechtergevelhelft van origine een dubbele stalen tuindeur met zijlichten. Deze tuindeur is vervangen door een aluminium schuifpui. Hierboven, in de tweede laag, een uitgebouwde slaapkamer. Het licht verhoogde bakstenen terras onder deze uitbouw is aan de rechterzijde gedicht met een aluminium windscherm. De linker ZIJGEVEL heeft in de eerste laag van het linkerdeel een rechthoekig, dubbel verticaal ingedeeld stalen vensterkozijn met glas-in-lood bovenlicht onder een betonluifel. In de plint onder dit kozijn één drievoudig en één enkelvoudig souterrainvenster. In de tweede laag een viervoudige reeks stalen vensters, onderbroken door een hemelwaterafvoer met vergaarbak. Boven deze vensters een doorlopende betonluifel. In het rechterdeel van de linker zijgevel een rechthoekige erker met betonluifel en balkon. Rondom uitgebouwde bakstenen plint annex bloembak. In de erker een verticaal ingedeeld stalen venster met glas-in-lood bovenlichten. Het balkon is toegankelijk via een rechthoekige stalen deur. Het INTERIEUR van de villa is, inclusief de indeling, vrijwel ongewijzigd bewaard gebleven. Achter de villa staat een platgedekte garage die dateert uit de bouwtijd. Pagina 4/ 11

5 Waardering De villa met garage is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een plaatselijke historische ontwikkeling, is van belang als bijzonder specimen van een typologische ontwikkeling en had ten tijde van de bouw een sterke innovatieve waarde. De architectuurhistorische waarden van de villa worden bepaald door de bouwstijl, door de betrokkenheid van architect Gärtner, door de hoogwaardige esthetische kwaliteit, het materiaalgebruik en de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur. De villa is een essentieel onderdeel van het complex Amerikaanse huizen aan de Vijverweg, is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van Sittard, is van betekenis voor het aanzien van Sittard en beschikt over een historisch-ruimtelijke relatie met de bodemgesteldheid. De architectonische gaafheid van ex- en interieur is groot. Bovendien is het pand van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de omgeving. Bovendien beschikt het pand over een hoge mate van cultuur- en architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid. De villa vertegenwoordigt een algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden. Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis Pagina 5/ 11

6 Monumentnummer*: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort T F E info@cultureelerfgoed.nl Status : rijksmonument Inschrijving register* : Kadaster deel/nummer : 12589/2 Complexnummer: Complexnaam: Amerikaanse huizen Woonplaats * : Gemeente*: Provincie*: Sittard Sittard-Geleen Limburg Plaatselijke aanduiding: Vijverweg AN Sittard Kadastrale gemeente*: Sectie*: Kad.object*: App: Grondperceel: SITTARD C 3878 Rijksmonumentomschrijving*: Inleiding VILLA in een door het Nieuwe Bouwen beïnvloede stijl, Gebouwd in opdracht van Herbert Paulsen, naar een ontwerp van architect Joseph Gärtner te Sittard. Vrijstaand gesitueerd in de lineaire bebouwing aan de oostzijde van het Sittardse stadspark, samen met de twee naburige villa's sterk teruggerooid ten opzichte van de Vijverweg. De villa's Vijverweg 7 en Vijverweg 9 vormen daarbij elkaars spiegelbeeld. UITGESLOTEN van bescherming zijn de twee lagen tellende aanbouw met garage uit 1991, de bakstenen tuinmuur en de in 1995 gerealiseerde eetkameraanbouw aan de achtergevel. Omschrijving Markante vrijstaande villa met souterrainverdieping en twee BOUWLAGEN, in dwarsrichting ten opzichte van de Vijverweg. Het huis wordt gedekt door een achter kopgevels verzonken PLAT DAK. Hoge schoorsteen. Gewapend betonnen fundament. Binnen- en buitenmuren van klinkers. De gevels zijn boven de verticaal gemetselde bakstenen plint voorzien van grof wit pleisterwerk. Rechthoekige stalen vensters en deuren. Ongeglazuurde grijze dorpels. Betonnen luifels annex lateien. Pagina 6/ 11

7 Het exterieur van de villa wordt gedomineerd door een aantal in hoogte variërende geometrische volumes. In het linkerdeel van de VOORGEVEL een halfronde erker met balkon. De bakstenen plint is rondom deze erker uitgebouwd in de vorm van een bloembak, die doorloopt in de drie bakstenen bordestrappen aan de linker zijgevel. In de plint naast de erker twee souterrainvensters. In de erker vijf stalen vensters, oorspronkelijk met glas-in-lood in de bovenlichten. De ronde betonnen balkonvloer fungeert als erkerluifel en loopt door in de luifel boven de entreepartij aan de linker zijgevel. Het balkon is toegangelijk via een rechthoekige stalen deur. In het rechterdeel van de voorgevel is in de tweede laag een rechthoekig stalen vensterkozijn met dubbele verticale indeling geplaatst. Boven voornoemde balkondeur en het vensterkozijn in de tweede laag een over de voorgevelbreedte geprofileerde betonluifel. De linker ZIJGEVEL wordt gedomineerd door een risalerend, de dakhoogte overstijgend blokvormig trappenhuisvolume. In dit trappenhuis een trapsgewijs oplopende reeks stalen vensters, waarin het authentieke glas-in-lood bewaard is gebleven. Deze vensters worden gescheiden door geprofileerde verticale traceringen, die eveneens de drie souterrainvensters met glas-in-lood van elkaar scheiden. Dit trappenhuisrisaliet heeft in de links uitgebouwde zijde een rechthoekige stalen deur, waarvan de indeling authentiek is. Ter rechterzijde van het trappenhuis bevindt zich het zijgevelvlak waarin het portiek is ondergebracht, onder de doorlopende erkerluifel. Voor de entree een bordes met een drietal bakstenen traptreden en rode betegeling. De authentieke rechthoekige paneeldeur is nog aanwezig. De betonluifel is boven deze deur verbreed. Links naast het portiek een kleine uitgebouwde scheidingsmuur. In de tweede laag, boven de portiekluifel, de authentieke vlaggenmast met houder en een rechthoekig dubbel verticaal geleed stalen vensterkozijn. Op de gevelhoek een hemelwaterafvoer met vergaarbak. Ter linkerzijde van het trappenhuis een gevelvlak waarin in de eerste laag oorspronkelijk een rechthoekig, dubbel verticaal geleed stalen vensterkozijn, waarnaast een hemelwaterafvoer met vergaarbak. Ten gevolge van de aanbouw aan de achtergevel is dit venster vervangen door twee rechthoekige vensters, waartussen de hemelwaterafvoer. De rechteras van de ACHTERGEVEL, waarin oorspronkelijk twee boven elkaar geplaatste stalen vensters met dubbele verticale indeling en een souterrainvenster in de plint, wordt aan het oog onttrokken door de twee lagen tellende aanbouw. De rest van de achtergevel wordt aan het oog onttrokken door de aangebouwde eetkamer. In de eerste laag van de terugliggende linker gevelhelft bevond zich oorspronkelijk een dubbele stalen tuindeur met zijlichten. Hierboven, in de tweede laag, een uitkragend slaapkamerbalkon, ondersteund door een kolom en toegankelijk via een rechthoekige stalen deur. In de oksel van de oorspronkelijke achtergevel en de oorspronkelijke achtergeveluitbouw was in elke laag een rechthoekige, thans kunststof deur geplaatst. De deur in de eerste laag gaf toegang tot het voormalige terras, de deur in de tweede laag tot het balkon. De rechter ZIJGEVEL heeft in de eerste laag van het rechterdeel een rechthoekig, dubbel verticaal ingedeeld stalen vensterkozijn met bovenlicht. In de plint onder dit kozijn ÚÚn drievoudig en twee enkele souterrainvensters. Dit kozijn is geplaatst onder een luifel. In de tweede laag een drievoudige Pagina 7/ 11

8 vensterreeks. Boven deze vensters een doorlopende betonluifel. Hemelwaterafvoer met vergaarbak. In het linkerdeel van de rechter zijgevel een rechthoekige erker met betonluifel en balkon. Rondom uitgebouwde bakstenen plint annex bloembak. In de erker een verticaal ingedeeld stalen venster, oorspronkelijk voorzien van glas-in-lood bovenlichten. Het balkon is toegankelijk via een rechthoekige stalen deur. Beide gevelhelften worden van elkaar gescheiden door een aangebouwd schoorsteenkanaal, uitlopend in een hoge schoorsteen. De INTERIEURindeling van de villa is op diverse onderdelen gewijzigd, het trappenhuis verkeert in authentieke staat. Waardering De villa is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een plaatselijke historische ontwikkeling, is van belang als bijzonder specimen van een typologische ontwikkeling en had ten tijde van de bouw een sterke innovatieve waarde. De architectuurhistorische waarden van de villa worden bepaald door de bouwstijl, door de betrokkenheid van architect Gärtner, door de hoogwaardige esthetische kwaliteit, het materiaalgebruik en de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur. De villa is een essentieel onderdeel van het complex Amerikaanse huizen aan de Vijverweg, is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van Sittard, is van betekenis voor het aanzien van Sittard en beschikt over een historisch-ruimtelijke relatie met de bodemgesteldheid. De architectonische gaafheid van ex- en interieur is redelijk. Bovendien is het pand van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de omgeving. Bovendien beschikt het pand over een hoge mate van cultuur- en architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid. De villa vertegenwoordigt een algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden. Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Kastelen, landhuizen en parken Kasteel, buitenplaats Landhuis Pagina 8/ 11

9 Monumentnummer*: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort T F E info@cultureelerfgoed.nl Status : rijksmonument Inschrijving register* : Kadaster deel/nummer : 12589/2 Complexnummer: Complexnaam: Amerikaanse huizen Woonplaats * : Gemeente*: Provincie*: Sittard Sittard-Geleen Limburg Plaatselijke aanduiding: Vijverweg AN Sittard Kadastrale gemeente*: Sectie*: Kad.object*: App: Grondperceel: SITTARD C 3879 Rijksmonumentomschrijving*: Inleiding VILLA in een door het Nieuwe Bouwen beïnvloede stijl, Gebouwd in opdracht van Herbert Paulsen, naar een ontwerp van architect Joseph Gärtner te Sittard. Vrijstaand gesitueerd in de lineaire bebouwing aan de oostzijde van het Sittardse stadspark, samen met de twee villa's aan weerszijden sterk teruggerooid ten opzichte van de Vijverweg. De ruimte onder het balkon aan de linker zijgevel werd omstreeks 1950 gedicht vanwege de bouw van een praktijkruimte voor dr. Croughs. Het ontwerp daartoe werd gemaakt door architect W. Schelberg te Sittard. UITGESLOTEN van bescherming zijn de bijgebouwde garages, de aanbouwen aan de achtergevel, de gedeeltelijke overkapping van het balkon aan de rechter gevelzijde, de houten vensterluiken, alsmede de bakstenen scheidingsmuur tussen de achtertuinen van Vijverweg 8 en Vijverweg 9. Omschrijving Markant vrijstaande villa op een in hoofdvorm rechthoekige PLATTEGROND, gesitueerd in lengterichting ten opzichte van de Vijverweg. Het huis is voorzien van een souterrainverdieping en symmetrisch opgebouwd uit in hoogte variërende volumes van twee cq. drie BOUWLAGEN, welke refereren aan het beeld van boven elkaar gelegen scheepsdekken en Pagina 9/ 11

10 -bruggen. De zijgevels zijn van origine in de tweede laag voorzien van balkons, ondersteund door twee hoekkolommen. Het huis wordt gedekt door achter kopgevels verzonken PLATTE DAKEN. Gewapend betonnen fundament. Binnen- en buitenmuren van klinkers. De plint is aan de voor- en zijgevels bekleed met hardsteen; aan de achtergevel een in hoogte verspringende, in halfsteens verband gemetselde genuanceerde bakstenen plint met rollaag. De gevels zijn boven de plinten voorzien van grof wit pleisterwerk. Stalen vensters en deuren. Ongeglazuurde rode dorpels. Betonnen luifels annex lateien. Symmetrische VOORGEVEL. Een terugliggend middenvolume van drie bouwlagen, voorzien van drie vensterassen. Centraal in de eerste laag een rechthoekige van oorsprong dubbele stalen entreedeur met bovenlicht, thans vervangen door een enkelvoudige kunststof deur met zij- en bovenlichten. Deze deur wordt aan weerszijden geflankeerd door twee rechthoekige stalen T-vensters, met decoratieve verticale geleding parallel aan de vensterstijlen. Voor dit middenvolume een aan weerszijden verbreed bordes met vier trappen, bekleed met hardsteen. In de tweede bouwlaag, boven de entree een aanzienlijk balkon, toegankelijk via drie dubbele stalen deuren met decoratieve verticale geleding, parallel aan de deurstijlen. In de derde laag drie verticaal ingedeelde, ronde stalen vensters. Authentieke vlaggenmast in houder. Aan beide zijden van het middenvolume een volume van twee lagen met balkon, in de voorgevel voorzien van één vensteras. In deze assen een rechthoekig, verticaal ingedeeld stalen souterrainvenster met roosterwerk; in de eerste laag een rechthoekig stalen vensterkozijn met zij- en bovenlichten, onderling gescheiden door twee geprofileerde verticale traceringen. Deze traceringen lopen door in de vensterlijst van het rechthoekige stalen venster in de tweede laag. Dit venster is verticaal ingedeeld en heeft een decoratieve verticale geleding parallel aan de vensterstijlen. Het aanzicht van de ZIJGEVELS wordt bepaald door het trapsgewijs oplopen van de bouwlagen. De rechter zijgevel heeft in de eerste laag twee rechthoekige stalen T-vensters met niet-authentieke luiken. Onder deze vensters, in de plint, twee rechthoekige stalen T-vormige souterrainvensters met roosters. In de tweede laag een gevelbreed balkon, steunend op twee hoekkolommen. Een centraal geplaatst, verticaal ingedeeld rechthoekig stalen venster, aan weerszijden geflankeerd door twee smalle, rechthoekige stalen balkondeuren. Dit middenvenster en de balkondeur in de rechterhelft van de zijgevel worden aan het oog onttrokken door de balkonopbouw. In de derde laag twee rechthoekige, smalle stalen balkondeuren. Op de gevelhoeken hemelwaterafvoeren met vergaarbakken. In de linker zijgevel is de open ruimte onder het balkon gedicht door de omstreeks 1950 gebouwde praktijkruimte. De praktijkruimte heeft in de voorgevel een rechthoekig, verticaal ingedeeld stalen venster; in de zijgevel een risalerend gevelvlak, waarin centraal een verdiept geplaatste deur, met aan weerszijden een rechthoekig verticaal ingedeeld stalen venster; in de achtergevel twee smalle stalen vensters met bovenlicht en luiken. In de plint onder deze vensters een verticaal ingedeeld souterrainvenster. Centraal in de tweede laag van de linker zijgevel een verticaal ingedeeld rechthoekig stalen venster, aan weerszijden geflankeerd door twee smalle, rechthoekige stalen balkondeuren. In de derde laag twee rechthoekige stalen balkondeuren. Pagina 10/ 11

11 Een vlakke, onregelmatig ingedeelde ACHTERGEVEL, waarin in drie vensterassen herkenbaar zijn. In het verhoogde middendeel, van de derde naar de eerste laag, achtereenvolgens een rechthoekig verticaal ingedeeld stalen venster; een reeks van vijf gekoppelde stalen trappenhuisvensters, waaruit het oorspronkelijke glas-in-lood ten dele is verdwenen; in de eerste laag oorspronkelijk een rechthoekige stalen keukendeur, waarnaast een rechthoekig, dubbel verticaal ingedeeld vensterkozijn. Deze situatie is gewijzigd door de realisatie van een achteruitgang met kunststof deur, het stalen keukenkozijn is vervangen door een rechthoekig kunststof kruiskozijn. Rechts naast de achteruitgang de trap, waarlangs de souterrainverdieping van buitenaf bereikbaar is. In het rechterdeel van het achtergevelvlak twee boven elkaar geplaatste rechthoekige, verticaal ingedeelde stalen vensters. Het venster in de eerste laag heeft niet-authentieke luiken. Het linker achtergevelvlak was oorspronkelijk op dezelfde wijze ingedeeld, maar wordt in de eerste laag aan het oog onttrokken door de aangebouwde serre. Het venster in de eerste laag is verwijderd en de vensterlijst uitgebroken, waardoor de aangebouwde serre vanuit de woonkamer bereikbaar is. Het INTERIEUR van de villa is, inclusief de indeling, grotendeels ongewijzigd bewaard gebleven. Waardering De villa is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een plaatselijke historische ontwikkeling, is van belang als bijzonder specimen van een typologische ontwikkeling en had ten tijde van de bouw een sterke innovatieve waarde. De architectuurhistorische waarden van het pand worden bepaald door de bouwstijl, door de betrokkenheid van architect Gärtner, door de hoogwaardige esthetische kwaliteit, het materiaalgebruik en de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur. De villa is een essentieel onderdeel van het complex Amerikaanse huizen aan de Vijverweg, is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van Sittard, is van betekenis voor het aanzien van Sittard en beschikt over een historisch-ruimtelijke relatie met de bodemgesteldheid. De architectonische gaafheid van ex- en interieur is redelijk. Bovendien is het pand van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de omgeving. Bovendien beschikt het pand over een hoge mate van cultuur- en architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid. De villa vertegenwoordigt een algemeen belang vanwege het geheel van voornoemde waarden. Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Woonhuis Pagina 11/ 11