Palliatieve zorg bij patiënten met eindstadium nierfalen. Noordwest Ziekenhuis

Transcriptie

1 Palliatieve zorg bij patiënten met eindstadium nierfalen Gideon Verhave Internist-nefroloog Marianne Komen Dialyseverpleegkundige Noordwest Ziekenhuis

2 Leerdoelen Welke behandel(on)mogelijkheden zijn er voor mensen die lijden aan nierfalen en wat is hun prognose? Hoe ziet palliatieve zorg voor nierfalen patiënten eruit? Welke ontwikkelingen zijn er op het gebied van palliatieve zorg voor nierfalen patiënten? Hoe kunnen wij samen en transmuraal de palliatieve zorg optimaliseren?

3 Behandeling bij eindstadium nierfalen Nierfunctievervangende therapie bij mensen waarbij nierfunctie < 15 % daalt bij wie dat gepaard gaat met gezondheidsklachten. Transplantatie Dialyse Hemodialyse Peritoneaaldialyse

4 Werking niertransplantatie

5 Werking van hemodialyse

6 Werking van peritoneaaldialyse

7 Nierfunctievervangende therapie

8 Aantal transplantatie patiënten

9 Aantal dialyse patiënten

10 Dialysevorm per leeftijdsgroep

11 Overleving op dialyse

12 Dialyse versus transplantatie

13 Overleving met nierfunctie vervangende therapieën 64% van de patiënten die dialyseren is ouder dan 65 jaar Van de kwetsbare ouderen overlijdt 58% binnen 1 jaar na start dialyse!

14 Dialyse = overleven?

15 Is dialyse overleven? Onze mening: De jongere patiënt is zeker beter af met transplantatie De oudere patiënt kan soms jaren onbezorgd dialyseren met behoud van kwaliteit van leven Echter : meer aandacht nodig voor de kwetsbare ouderen!

16 Ontwikkelingen op het gebied van palliatieve zorg Landelijke richtlijnen Palliatieve zorg bij eindstadium nierfalen (2017) Richtlijn nierfunctievervangende behandeling: wel of niet? (2016) NWZ initiatieven Voorlichting nierfalenpoli Folder: stoppen met dialyse Betrokkenheid COP team / Palliatieve werkgroep

17 Hoe ziet onze palliatieve zorg eruit? Wanneer is een nierfalen patiënt palliatief? Welke lichamelijke en geestelijke klachten zijn te verwachten? Wat zijn onze taken als team?

18 Wanneer is een patiënt met nierfalen palliatief? 1. De patiënt met eindstadium nierfalen die besluit geen nierfunctievervangende therapie te willen starten 2. De kwetsbare patiënt in de dialysefase met een hoog risico op overlijden op korte termijn 3. De patiënt die besluit dialyse te staken

19 Niet starten met dialyse : conservatieve therapie Nierfalen poli: patiënten met nierfunctie < 20% waarbij keuze gemaakt moet worden over nierfunctie vervangende therapie Keuzes : Dialyse Transplantatie Conservatief behandelen is ook een keus! Casusbespreking

20 Conservatieve behandeling VS Dialyse

21 Conservatieve behandeling VS Dialyse

22 Conservatieve behandeling VS Dialyse

23 Conservatieve behandeling VS Dialyse

24 Te kort door de bocht?

25 Wanneer is een patiënt met nierfalen palliatief? 1. De patiënt met eindstadium nierfalen die besluit geen nierfunctievervangende therapie te willen starten 2. De kwetsbare patiënt in de dialysefase met een hoog risico op overlijden op korte termijn 3. De patiënt die besluit dialyse te staken

26 De kwetsbare patiënt in de dialysefase met een hoog risico op overlijden op korte termijn met veel comorbiditeit in een verpleeghuis of met volledige immobiliteit met een versnelde functionele achteruitgang in het afgelopen half jaar met veel problemen bij de dialyse (zoals hypotensie, wegrakingen, toegangsproblemen) met ondervoeding en/of serumalbumine < 20 g/l met herhaaldelijke ziekenhuisopnames in het afgelopen halfjaar.

27 Casus Mevr X Voorgeschiedenis Dialysepatiënt sinds 2012 Thuissituatie Laatste jaar 11 x opname voor verschillende kwalen

28 Wanneer is een patiënt met nierfalen palliatief? 1. De patiënt met eindstadium nierfalen die besluit geen nierfunctievervangende therapie te willen starten 2. De kwetsbare patiënt in de dialysefase met een hoog risico op overlijden op korte termijn 3. De patiënt die besluit dialyse te staken

29 De patiënt die besluit dialyse te staken Levensverwachting meestal dagen, tot maximaal drie weken als de patiënt nog restdiurese heeft

30 Hoe ziet onze palliatieve zorg eruit? Wanneer is een nierfalen patiënt palliatief? Welke lichamelijke en geestelijke klachten zijn te verwachten? Wat zijn onze taken als team?

31 Lichamelijke en geestelijke klachten

32 Hoe ziet onze palliatieve zorg eruit? Wanneer is een nierfalen patiënt palliatief? Welke lichamelijke en geestelijke klachten zijn te verwachten? Wat zijn onze taken als team?

33 Stappenplan ( aanbevelingen ) 1. Informeer patiënten op de nierfalenpoli volledig over alle vormen van behandeling inclusief conservatieve behandeling 2. Geef mensen een schatting van hun prognose zodat ze een goede afweging kunnen maken 3. Start tijdig met Advance Care Planning 4. Overweeg dialyse niet te starten bij kwetsbare ouderen 5. Mogelijkheid van COP consult aanbieden

34

35 Wat zijn onze taken als team In de fase voor dialyse : goede voorlichting, screening voor geschiktheid om te dialyseren In de fase van dialyse : tijdige herkenning van de kwetsbare patiënt, aanbieden COP-consult Bij stop dialyse : goede informatievoorziening, overdragen van zorg aan verpleeghuis / huisarts en zorg voor goede palliatie

36 Stoppen met dialyse dialyse/234153_dia_stoppen-met-dialyse_2017_06.pdf

37 COP-zorg team COP-zorg team sinds 2014 NWZ locatie Den Helder vanaf september 2016 ook NWZ locatie Alkmaar Wat kunnen ze voor ons betekenen? Wie schakelt het COP-zorg team in?

38 We kunnen ( en willen ) het niet alleen Input van netwerk rondom de patiënt nodig Zijn er al ervaringen uit de zaal? Tips en suggesties? Samen betrokken - Samen Beter!

39 Bedankt voor jullie aandacht