Notitie. Betreft : Berekening plaatsgebonden risico en groepsrisico hogedruk aardgasleiding t.b.v. bestemmingsplan Landgoed Heideburgh te Rucphen

Transcriptie

1 Notitie Aan : BVR Projectontwikkeling B.V. en Langendijk B.V. Van : ir. S. Valk en ir. drs. D. Lobregt (Royal Haskoning) Datum : 29 november 2011 Kopie : L.J.A. Rombouts MSc, ing. E.M. Reurslag en J.J.H. Jannink BSc (Royal Haskoning) Onze referentie : 9W5076/N0002_EV/Rott HASKONING NEDERLAND B.V. INDUSTRIE & ENERGIE Betreft : Berekening plaatsgebonden risico en groepsrisico hogedruk aardgasleiding t.b.v. bestemmingsplan Landgoed Heideburgh te Rucphen 1 Inleiding In het gebied tussen Roosendaal en Rucphen worden een 18-holes golfbaan, landgoederen en nieuwe natuur ontwikkeld. Het gaat hierbij om een gebied van ongeveer 90 hectare. De globale ligging van het plangebied Heideburgh is in de onderstaande Figuur 1.1 weergegeven (zie oranje kader). Figuur 1.1 Globale ligging van het plangebied Heideburgh Sinds 1 januari 2011 is het nieuwe externe veiligheidsbeleid omtrent ondergrondse buisleidingen van kracht. In dit nieuwe beleid (Besluit externe veiligheid buisleidingen [1] (Bevb)) is onder andere vastgesteld dat bij vaststelling van een bestemmingsplan, op grond waarvan een kwetsbaar, beperkt kwetsbaar of risicoverhogend object wordt toegelaten, het plaatsgebonden risico en het groepsrisico verantwoord c.q. berekend dient te worden. Volgens de Risicokaart [2] lopen er twee ondergrondse buisleidingen door het plangebied, zie Figuur 1.2. Dit betreft een hogedruk aardgasleiding en een buisleiding voor brandbare vloeistoffen (zgn. K1-leiding). In onderhavige notitie wordt het plaatsgebonden risico en het groepsrisico voor de hogedruk aardgasleiding getoetst. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het rekenpakket CAROLA [5]. CAROLA is vanaf 1 januari 2011 voorschreven in de Revb als rekenpakket voor ondergrondse hogedruk aardgastransportleidingen met de bijbehorende Handleiding Risicoberekeningen Bevb. [3] A company of Royal Haskoning 29 november W5076/N0002_EV/Rott 1/1

2 Figuur 1.2 Risicokaart plangebied Heideburgh zowel hogedruk aardgasleiding (Gasunie) en K1-leiding (Main) [2] 2 Situatiebeschrijving 2.1 Plangebied Het plangebied strekt zich uit over de gemeenten Roosendaal en Rucphen. Het doel van de ontwikkeling van Landgoed Heideburgh is om een golfbaan met landgoederen te ontwikkelen en wel op zodanige wijze dat dit een bijdrage levert aan de versterking van de natuurlijke en landschappelijke kwaliteiten van het plangebied en een bijdrage levert aan de door de gemeenten beoogde ontwikkeling van de recreatieve functie. In Figuur 2.1.a is de beoogde indeling van het terrein weergegeven. 29 november W5076/N0002_EV/Rott 2/1

3 Figuur 2.1.a Bestemmingen binnen het plangebied 2.2 Leidingen Door het plangebied lopen twee leidingen, een hogedruk aardgasleiding en een K1-leiding, zoals weergegeven in Figuur 1.2. In deze notitie wordt alleen de hogedruk aardgasleiding in beschouwing genomen. In onderstaande tabel zijn de kenmerken van deze aardgasleiding opgenomen. Aan de hand van deze leidingkenmerken berekent CAROLA [5] het invloedsgebied. Dit gebied is relevant voor de beoordeling van het groepsrisico en is in onderstaande figuur weergegeven. De leidingdata is op 16 september 2011 door de Gasunie aangeleverd. Tabel 2.1 Leiding informatie hogedruk aardgasleiding Kenmerk Waarde Eenheid Naam A KR-009 [-] Stof Aardgas [-] Inwendige diameter 18 [inch] 0,457 [m] Werkdruk 66,20 [bar] [Pa] 29 november W5076/N0002_EV/Rott 3/1

4 Figuur 2.2 Invloedsgebied hogedruk aardgasleiding 2.3 Populatie Voor de bepaling van het groepsrisico is de populatie binnen het invloedsgebied van de hogedruk aardgasleiding meegenomen (i.c. circa 225 meter). Voor de inventarisatie van de aanwezige personen is gebruik gemaakt van de Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico. De populatie van de huidige situatie is opgenomen in Tabel 2.2. Tabel 2.3 geeft de populatie weer voor de toekomstige situatie. Tabel 2.2 Populatie huidige situatie Omschrijving Populatie Dag Nacht Invloedsgebied a) 2,5 personen/ha 5 personen/ha a) Uitgaande van incidentele woonbebouwing, met 50% van de personen aanwezig in de dagperiode en 100% in de nachtperiode [4]. Tabel 2.3 Populatie toekomstige situatie Omschrijving Populatie Dag Nacht Golfbaan binnen invloedsgebied a) 29 personen 29 personen a) Voor de populatie voor de toekomstige situatie wordt uitgegaan van een maximum bezetting van de golfbaan: Er starten per uur maximaal 24 personen (6 flights van 4 om de 10 minuten); Een traag speeltempo is 2 uur per 9 holes; daarmee verblijven er maximaal 48 personen op de 9 holes nabij het invloedsgebied; Ongeveer 60% van de oppervlakte van de 9 holes bevinden zich binnen het invloedsgebied (zie figuur 2.1.b), waarmee er maximaal 29 personen zich binnen het invloedsgebied begeven. 29 november W5076/N0002_EV/Rott 4/1

5 Figuur 2.1.b Oppervlakte invloedsgebied aardgasleiding ( m2) en totale oppervlakte van de 9 holes nabij het invloedsgebied ( m2). 3 Resultaten 3.1 Plaatsgebonden risico Het BevB [1] geeft de volgende definitie voor het plaatsgebonden risico: Risico op een plaats nabij een buisleiding, uitgedrukt als de kans per jaar dat een persoon die onafgebroken en onbeschermd op die bepaalde plaats zou verblijven, overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongewoon voorval met die buisleiding. Het plaatsgebonden risico (PR) van de leiding is, op basis van diverse leidingkenmerken, door het rekenpakket CAROLA [5] berekend. Het PR is onafhankelijk van het aantal personen in de omgeving. De planontwikkeling heeft derhalve geen invloed op het PR en is in de huidige situatie gelijk aan de het PR in de toekomst (bij gelijke leidingkenmerken). Het PR is weergegeven in onderstaande figuur. 29 november W5076/N0002_EV/Rott 5/1

6 1E-6 1E-7 1E-8 Figuur 3.1 Plaatsgebonden risicocontouren hogedruk aardgasleiding 3.2 Groepsrisico Het BevB [1] geeft de volgende definitie voor het groepsrisico. Cumulatieve kansen per jaar per kilometer buisleiding dat ten minste 10, 100 of 1000 personen overlijden als rechtstreeks gevolg van hun aanwezigheid in het invloedsgebied van een buisleiding en een ongewoon voorval met die buisleiding. Het groepsrisico (GR) van de leiding is, op basis van diverse leidingkenmerken en omliggende populatie, door het rekenpakket CAROLA [5] berekend. Het GR van de huidige situatie is weergegeven in Figuur 3.2. In Figuur 3.3 is het GR weergegeven voor de toekomstige situatie, waarbij de planontwikkeling Heideburgh is betrokken. 29 november W5076/N0002_EV/Rott 6/1

7 Figuur 3.2 Groepsrisico FN curve voor A van N.V. Nederlandse Gasunie; Huidige situatie Figuur 3.3 Groepsrisico FN curve voor A van N.V. Nederlandse Gasunie; Toekomstige situatie Voor het groepsrisico is geen grenswaarde vastgesteld. Wel is er de zogeheten oriëntatiewaarde, deze dient door het bevoegde gezag (de vergunningverlener, zijnde de provincie of de gemeente) te worden gehanteerd bij de overwegingen omtrent het groepsrisico. Deze oriëntatiewaarde is de lijn die de kans weergeeft op een ongeval met 10 of meer dodelijke slachtoffers van ten hoogste 10-4 per jaar en de kans op een ongeval met 100 of meer dodelijke slachtoffers van ten hoogste 10-6 per jaar. 4 Toetsing Wettelijk kader Sinds 1 januari 2011 is het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) in werking getreden. Planontwikkelingen dienen vanaf dat moment getoetst te worden aan dit Besluit. Voor het plaatsgebonden risico geldt dat er zich geen (geprojecteerde) kwetsbare objecten mogen bevinden binnen de plaatsgebonden risico (PR) contour van 10-6 per jaar. Voor (geprojecteerde) beperkt kwetsbare objecten geldt de PR 10-6 contour als richtwaarde. 29 november W5076/N0002_EV/Rott 7/1

8 Bij het groepsrisico wordt gebruik gemaakt van een oriëntatiewaarde. Het groepsrisico wordt weergegeven in een grafiek. Daarnaast geldt een verantwoordingsplicht, waarbij het bevoegd gezag verplicht wordt gesteld om advies in te winnen bij hulpverleningsdiensten omtrent aspecten als hulpverlening en zelfredzaamheid. Toetsing plaatsgebonden risico Binnen de PR 10-6 contour zijn zowel in de huidige situatie als in de toekomstige situatie geen (beperkt) kwetsbare objecten aanwezig. Derhalve voldoet dit aan het Bevb. Toetsing groepsrisico Het berekende groepsrisico ligt voor zowel de huidige als voor de toekomstige situatie ruim onder de oriëntatiewaarde. Echter, de toename in het groepsrisico is groter dan 10%. Hiervoor dient volgens artikel 12 van het Bevb een volledige verantwoording van het groepsrisico opgesteld te worden. 5 Conclusies Op basis voor voorgaande wordt het volgende geconcludeerd: Het plaatsgebonden risico van de hogedruk aardgasleiding voldoet aan de grens- en richtwaarde van het Bevb; Het voorgenomen plan leidt tot een groepsrisico dat ver onder de oriëntatiewaarde ligt. Als gevolg van de planontwikkeling Heideburgh doen zich geen knelpunten voor ten aanzien van de externe veiligheid als gevolg van de aanwezigheid van de hogedruk aardgasleiding. Dit geldt zowel voor het plaatsgebonden risico als het groepsrisico. Wel dient er volgens artikel 12 van het Bevb een volledige verantwoording groepsrisico opgesteld te worden. 6 Referenties [1] Besluit van 24 juli 2010, houdende milieukwaliteitseisen externe veiligheid voor het vervoer van gevaarlijke stoffen door buisleidingen (Besluit externe veiligheid buisleidingen Bevb), staatsblad 686, 24 juli 2010, vastgesteld op 21 december 2010, in werking vanaf 1 januari 2011; [2] Publieke risicokaart, bezocht 22 september 2011; [3] Handleiding Risicoberekeningen Bevb, versie 1.0, d.d. 20 december 2010; [4] Ministerie van VROM, Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico (versie 1.0), november 2007; [5] CAROLA rekenpakket ; parameterbestand november W5076/N0002_EV/Rott 8/1

9 Notitie Aan : BRV Projectontwikkeling B.V. en Langendijk B.V. Van : ing. E.M. Reurslag en ir. drs. D. Lobregt (Royal Haskoning) Datum : 29 november 2011 Kopie : L.J.A. Rombouts MSc en J.J.H. Jannink BSc (Royal Haskoning) Onze referentie : 9W5076/N0001_EV/Nijm HASKONING NEDERLAND B.V. INDUSTRIE & ENERGIE Betreft : Berekening plaatsgebonden risico en groepsrisico K1-leiding t.b.v. bestemmingsplan Landgoed Heideburgh te Rucphen 1 Inleiding In het gebied tussen Roosendaal en Rucphen worden een 18-holes golfbaan, landgoederen en nieuwe natuur ontwikkeld. Het gaat hierbij om een gebied van ongeveer 90 hectare. De globale ligging van het plangebied Heideburgh is in de onderstaande Figuur 1.1 weergegeven (zie oranje kader). Figuur 1.1 Globale ligging van het plangebied Heideburgh Sinds 1 januari 2011 is het nieuwe externe veiligheidsbeleid omtrent ondergrondse buisleidingen van kracht. In dit nieuwe beleid (Besluit externe veiligheid buisleidingen [1] (Bevb)) is onder andere vastgesteld dat bij vaststelling van een bestemmingsplan, op grond waarvan een kwetsbaar, beperkt kwetsbaar of risicoverhogend object wordt toegelaten, het plaatsgebonden risico en het groepsrisico verantwoord c.q. berekend dient te worden. Volgens de Risicokaart [2] lopen er twee ondergrondse buisleidingen door het plangebied, zie Figuur 1.2. Dit betreft een hogedruk aardgasleiding en een buisleiding voor brandbare vloeistoffen (zgn. K1-leiding). In onderhavige notitie wordt het plaatsgebonden risico en het groepsrisico voor de buisleiding met brandbare stoffen getoetst. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het wettelijk vastgestelde rekenpakket Safeti-NL [4] met de bijbehorende Handleiding Risicoberekeningen Bevb [3]. A company of Royal Haskoning 29 november W5076/N0001_EV/Nijm 1/1

10 Figuur 1.2 Risicokaart plangebied Heideburgh zowel hogedruk aardgasleiding (Gasunie) en K1-leiding (Main) [2] 2 Situatiebeschrijving 2.1 Plangebied Het plangebied strekt zich uit over de gemeenten Roosendaal en Rucphen. Het doel van de ontwikkeling van Landgoed Heideburgh is om een golfbaan met landgoederen te ontwikkelen en wel op zodanige wijze dat dit een bijdrage levert aan de versterking van de natuurlijke en landschappelijke kwaliteiten van het plangebied en een bijdrage levert aan de door de gemeenten beoogde ontwikkeling van de recreatieve functie. In Figuur 2.1.a is de beoogde indeling van het terrein weergegeven. 29 november W5076/N0001_EV/Nijm 2/1

11 Figuur 2.1.a Bestemmingen binnen het plangebied 2.2 Leidingen Door het plangebied lopen twee leidingen, een hogedruk aardgasleiding en een K1-leiding, zoals weergegeven in Figuur 1.2. In deze notitie wordt alleen de K1-leiding in beschouwing genomen. In onderstaande tabel zijn de kenmerken van deze K1-leiding opgenomen. Tabel 2.1 Leiding informatie K1-leiding [2] Kenmerk Waarde Eenheid Naam Main Line [-] Stof Petroleum [-] Stofklasse K1 [-] Modelstof n-octaan [-] Inwendige diameter 33 [inch] 0,848 [m] Werkdruk 52 [bar] [Pa] Effectafstand dodelijk 45 [m] (invloedsgebied) Lengte [m] 29 november W5076/N0001_EV/Nijm 3/1

12 2.3 Populatie Voor de bepaling van het groepsrisico is de populatie binnen het invloedsgebied van de K1- leiding meegenomen (i.c. circa 45 meter). Hierbij is gebruik gemaakt van de Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico [4]. De populatie van de huidige situatie is opgenomen in Tabel 2.2. Tabel 2.2 Populatie huidige situatie Omschrijving Populatie Dag Nacht Invloedsgebied a) 2,5 personen/ha 5 personen/ha a) Uitgaande van incidentele woonbebouwing, met 50% van de personen aanwezig in de dagperiode en 100% in de nachtperiode [4]. Tabel 2.3 Populatie toekomstige situatie Omschrijving Populatie Dag Nacht Golfbaan binnen invloedsgebied a) 7 personen 7 personen a) Voor de populatie voor de toekomstige situatie wordt uitgegaan van een maximum bezetting van de golfbaan: Er starten per uur maximaal 24 personen (6 flights van 4 om de 10 minuten) Een traag speeltempo is 2 uur per 9 holes; daarmee verblijven er maximaal 48 personen op de 9 holes nabij het invloedsgebied. Ongeveer 13% van de oppervlakte van de 9 holes bevinden zich binnen het invloedsgebied (zie figuur 2.1.b), waarmee er maximaal 7 personen zich binnen het invloedsgebied begeven. Figuur 2.1.b Oppervlakte invloedsgebied K1-leiding ( m2) en totale oppervlakte van de 9 holes nabij het invloedsgebied ( m2). 29 november W5076/N0001_EV/Nijm 4/1

13 2.4 Plaatsgebonden risico Het BevB [1] geeft de volgende definitie voor het plaatsgebonden risico: Risico op een plaats nabij een buisleiding, uitgedrukt als de kans per jaar dat een persoon die onafgebroken en onbeschermd op die bepaalde plaats zou verblijven, overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongewoon voorval met die buisleiding. Het plaatsgebonden risico (PR) van de leiding is, op basis van diverse leidingkenmerken, door het rekenpakket Safeti-NL [5] berekend. Het PR in onafhankelijk van het aantal personen in de omgeving. De planontwikkeling heeft derhalve geen invloed op het PR en is in de huidige situatie gelijk aan de het PR in de toekomst (bij gelijke leidingkenmerken). Het PR is weergegeven in onderstaande figuur. Figuur 2.2 Plaatsgebonden risicocontouren K1-buisleiding 2.5 Groepsrisico Het BevB [1] geeft de volgende definitie voor het groepsrisico. Cumulatieve kansen per jaar per kilometer buisleiding dat ten minste 10, 100 of 1000 personen overlijden als rechtstreeks gevolg van hun aanwezigheid in het invloedsgebied van een buisleiding en een ongewoon voorval met die buisleiding. 29 november W5076/N0001_EV/Nijm 5/1

14 Het groepsrisico (GR) van de leiding is, op basis van diverse leidingkenmerken en omliggende populatie, door het rekenpakket Safeti-NL [5] berekend. Het GR van de huidige situatie is weergegeven in Figuur 2.3. In Figuur 2.4 is dit weergegeven voor de toekomstige situatie, waarbij de planontwikkeling Heideburgh is betrokken. Figuur 2.3 Groepsrisico K1-buisleiding Huidige situatie Figuur 2.4 Groepsrisico K1-buisleiding Toekomstige situatie 29 november W5076/N0001_EV/Nijm 6/1

15 Voor het groepsrisico is geen grenswaarde vastgesteld. Wel is er de zogeheten oriëntatiewaarde, deze dient door het bevoegde gezag (de vergunningverlener, zijnde de provincie of de gemeente) te worden gehanteerd bij de overwegingen omtrent het groepsrisico. Deze oriëntatiewaarde is de lijn die de kans weergeeft op een ongeval met 10 of meer dodelijke slachtoffers van ten hoogste 10-4 per jaar en de kans op een ongeval met 100 of meer dodelijke slachtoffers van ten hoogste 10-6 per jaar. 3 Effectbeschrijving Wettelijk kader Sinds 1 januari 2011 is het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) in werking getreden. Planontwikkelingen dienen vanaf dat moment getoetst te worden aan dit Besluit. Voor het plaatsgebonden risico geldt dat er zich geen (geprojecteerde) kwetsbare objecten mogen bevinden binnen de plaatsgebonden risico (PR) contour van 10-6 per jaar. Voor (geprojecteerde) beperkt kwetsbare objecten geldt de PR 10-6 contour als richtwaarde. Bij het groepsrisico wordt gebruik gemaakt van een oriëntatiewaarde. Het groepsrisico wordt weergegeven in een grafiek. Daarnaast geldt een verantwoordingsplicht, waarbij het bevoegd gezag verplicht wordt gesteld om advies in te winnen bij hulpverleningsdiensten omtrent aspecten als hulpverlening en zelfredzaamheid. Toetsing plaatsgebonden risico Binnen de PR 10-6 contour zijn zowel in de huidige situatie als in de toekomstige situatie geen (beperkt) kwetsbare objecten aanwezig. Derhalve voldoet dit aan het Bevb. Toetsing groepsrisico Het groepsrisico wordt voor zowel de huidige als toekomstige situatie berekend op minder dan 10 slachtoffers. Conform het Bevb vindt beoordeling van het groepsrisico pas plaats bij 10 slachtoffers en meer. Een verantwoording van het groepsrisico is derhalve niet aan de orde. 4 Conclusies Op basis voor voorgaande kan het volgende geconcludeerd worden: Het plaatsgebonden risico van K1-transportleiding voldoet aan de grens- en richtwaarde van het Bevb; Het groepsrisico van de K1-transportleiding wordt berekend op minder dan 10 slachtoffers. Een verantwoording van het groepsrisico is derhalve niet aan de orde. Dit geldt voor zowel de huidige als de toekomstige situatie waarin de planontwikkeling betrokken is; Als gevolg van de planontwikkeling Heideburgh doen zich geen knelpunten voor ten aanzien van de externe veiligheid als gevolg van de aanwezigheid van de K1-transportleiding. Dit geldt zowel voor het plaatsgebonden risico als het groepsrisico. 29 november W5076/N0001_EV/Nijm 7/1

16 5 Referenties [1] Besluit van 24 juli 2010, houdende milieukwaliteitseisen externe veiligheid voor het vervoer van gevaarlijke stoffen door buisleidingen (Besluit externe veiligheid buisleidingen Bevb), staatsblad 686, 24 juli 2010, vastgesteld op 21 december 2010, in werking vanaf 1 januari 2011; [2] Professionele risicokaart, bezocht 28 juni 2011; [3] Handleiding Risicoberekeningen Bevb, versie 1.0, d.d. 20 december 2010; [4] Ministerie van VROM, Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico (versie 1.0), november 2007; [5] Safeti-NL, versie 6.54, juni november W5076/N0001_EV/Nijm 8/1