Diabetes en dialyse: een overzicht. Henk Bilo Symposium diabetes en nierziekten 22 januari 2009

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Diabetes en dialyse: een overzicht. Henk Bilo Symposium diabetes en nierziekten 22 januari 2009"

Katrien de Haan
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Diabetes en dialyse: een overzicht Henk Bilo Symposium diabetes en nierziekten 22 januari 2009

2 Diabetische nefropathie Bij T1DM micro- en macroalbuminurie = verhoogd renaal en cardiovasculair risico Bij T2DM: microalbuminurie = verhoogd cardiovasculair risico macroalbuminurie = idem; slechtere prognose dan een mammacarcinoom of een coloncarcinoom

3 ESRD en DM Epidemiologie Preventie Complicaties Behandelingsvormen voor ESRD Behandelingsmogelijkheden voor DM

4 ESRD incidentie wereldwijd

5 ESRD prevalentie wereldwijd

6 Incidentie ESRD per miljoen inwoners, 2006

7 Incidentie ESRD, 2006

8 Prevalentie ESRD, 2006

9 Incidentie ESRD (per miljoen inwoners), Jalisco (Mexico) Japan Luxembourg Malaysia Netherlands New Zealand Norway Pakistan Philippines Rep. of Korea Romania Russia Scotland Shanghai Spain Sweden Taiwan Thailand Turkey U.K.^ United States Uruguay

10 Transplantaties (per miljoen inwoners), 2006 data presented only for those countries from which relevant information was available. All rates are unadjusted. ^UK: England, Wales, & Northern Ireland (Scotland data reported separately). Data from Argentina, Czech Republic, Israel, Japan, Luxembourg, Shanghai, & Taiwan are dialysis only. Latest data for Canada, Croatia, & Italy are for Data for France include 13 regions in 2005 & 15 regions in 2006.

11 Verhouding dialyse / Tx, 2006

12 Behandelingsvormen bij dialyse, 2006

13 incidentie patienten met diabetes, 2006

14 Percentage incidentie patienten met diabetes Japan Luxembourg Malaysia Netherlands New Zealand Norway Pakistan Philippines Rep. of Korea Romania Russia Scotland Spain Sweden Taiwan Turkey U.K.^ United States Uruguay

15 Nieuwe ESRD gevallen en DM in VS

16 Prevalentie Tx vs dialyse / miljoen Gegevens 2004 (USRDS) dialyse %DM abs DM/m VS ,6 501 België ,5 146 Duitsland ,2 237 Finland ,1 253 Japan ,0 761 Nederland ,0 55

17 prevalentie T1DM vs T2DM T1DM T2DM Bron: RENINE

18 Mortaliteit in Nederland Totaal DM Bron: RENINE 1992

19 Leeftijd van ontstaan T1DM en ESRD Swedish Childhood Diabetes Registry 12,032 kinderen met DM FU max 27 jaar, 33 ESRD uit 4,414 mensen met T1DM > 15 jaar (0.7%) Optreden vóór puberteit verlengt tijd tot ESRD Svensson, Diabetes Care 2006; 29: 538

20 Leeftijd van ontstaan T2DM en ESRD Pima Indianen. T2DM <20 yrs) bij 96 van 1856 T2DM ESRD-incidentie mortaliteit jr Vroeg begin 25/1000 jr 15.3/1000 jr Later begin 5.4/1000 jr 7.3/1000 jr Pavkov, JAMA 2006; 296: 421

21 ESRD en DM Epidemiologie Preventie Complicaties Behandelingsvormen voor ESRD Behandelingsmogelijkheden voor DM

22 Bloeddruk en ESRD Kaiser Permanente, cohort studie, n=316,675 BL GFR 60 ml/min/1.73 m², dipstick neg 8,210,431 mensjaren follow-up, 1149 ESRD BP (mmhg) gecorrigeerd RR < 120/ / ( ) / ( ) / ( ) / ( ) / ( ) 210/ ( ) Hsu, Arch Intern Med 2005; 165: 923

23 BMI en kans op ESRD N = 320,252 volwassenen in Kaiser Permanente BMI (kg/m²) RR voor ESRD (95% CI) , ,87 ( ) ( ) ( ) ( ) Hsu, Ann Intern Med 2006; 144: 21

24 ESRD en DM Epidemiologie Preventie Complicaties Behandelingsvormen voor ESRD Behandelingsmogelijkheden voor DM

25 DM en ischemische hartziekten Prevalentie ischemische hartzieketen bij start RRT: T1DM 36% T2DM 49% Schomig, Nephrol Dial Transpl 2000; 15 (S5): 111 Hoog risico op de novo DM tijden RRT Foley, Diabetologia 1997; 40: 1307

26 Overleving T1DM vs T2DM Single center, observationeel, T2DM, n = 209 HD, PD, nier en/of pancreas transplantatie T1DM T2DM non-dm n = 16 (8%) 67 (32%) 126 (60%) 1-yr overleving 100% 80% 97% 5-yr overleving 82% 29% 88% Variables: leeftijd, CVD, PAD Biesenbach 2000; 23: 1860

27 Ethniciteit, mortaliteit, ESRD en QoC Medline review, ; 51 studies VS en UK Hoger risico op ESRD bij: - African Americans en Hispanics in US - Aziaten in UK Lanting, Diab Care 2005; 28: 2280

28 Vaattoegang bij DM distal hypoperfusion ischemic syndrome Vaker optredend bij: - diabetes mellitus - brachiocefaal vs radiocefaal vs kunststof Leon, Clin J Am Soc Nephrol 2007; 2: 175 van Hoek, Eur J Vasc Endovasc Surg 2006; 32: 710

29 ESRD en DM Epidemiologie Preventie Complicaties Behandelingsvormen voor ESRD Behandelingsmogelijkheden bij ESRD Behandelingsmogelijkheden voor DM

30 Totale Medicare kosten bij ESRD ESRD spending obtained from Medicare ESRD claims, & includes all Medicare as primary payor claims as well as amounts paid by Medicare as secondary payor.

31 ESRD, DM en kosten 2,020 met DM, 2,170 zonder DM, US$ DM non-dm Pre-ESRD kosten/jr 38,041 22,538 ESRD kosten/jr 96,014 53,653 Joyce, Diab Care 2004; 27: 2829

32 Anemie en diabetes Vaak ernstiger Eerder optredend Later herkend Minder adequaat behandeld Minder goede reactie op toegediende Epo? equipotente Epo doses? Ritz, Nephrol Dial Transplant 2005; 20 (S6): vi21

33 Atorvastatine, HD, en DM: 4D studie Secundaire eindpunten Placebo Atorvastatine CV incidenten totaal 39% 33% RR 0,8 (0,68-0,99) Cerebrovasc incidenten 11% 13% Totale mortaliteit 50% 48% Niet-CV gerel. mortaliteit 25% 24% waarbij: Fatale infecties 11% 10% Fatal maligniteiten 3% 3% Wanner C, NEJM 2005; 353: 238

34 Nier-Tx bij T2DM tot , gematchte niet - diabetische controles (64 vs 64) Follow-up 37 (DM) vs 41 (niet-dm) maanden mortaliteit DM niet-dm 5 years 82% 77% Amputations 8 0 Boucek P, NDT 2002; 17: 1678

35 Overleving vs DM vs roken bij PD Start PD , n = 1293; FU mndn 11% T1DM, 24% T2DM 17% rokers, 51% gestopt, 38% niet-rokers Mortality: - 43% niet-diabeten - 59% T1DM - 62% T2DM (ex)rokers >> niet-rokers Braatvedt, NZ Med J 2006; 119(1234): U1977

36 Preemptieve nier-pancreas transplantatie Graft and ontvanger overleving in eerste 12 maanden , preempt eerst dialyse n = 13 n = 29 (RRT 39±16.5 mn) Pat overleving 100% 69% Nier-Tx 100% 89% Pancreas-Tx 84% 65.5% Grochowiecki, Transplant Proc 2006; 38(1): 261

37 Eilandjes- en nier-tx bij T1DM 34 T1DM; 7 jr FU +I-K Tx -I-K Tx n = yr overleving 90% 51% CV mortaliteit 1/21 4/13 IMT 1-3 jr 13±30 245±20 µm Fiorina, Diab Care 2003; 26: 1129

38 Effecten nier-pancreas transplantatie T1DM, n = 351, 7 jaar follow-up mortality Nier-pancreas Tx 23% Nier Tx alleen 44% Wachtlijst 60% Rocca, Kidney Int 2001; 60: 1964

39 ESRD en DM Epidemiologie Preventie Complicaties Behandelingsvormen voor ESRD Behandelingsmogelijkheden voor DM

40 Glucosecontrole vs overleving prospectieve observationele studie; gem FU 2.7 jr 150 ESRD met DM, 60.5±10.2 yrs BL HbA1c <7.5% 7.5% n = yr overleving (%) yr yr Morioka, Diab Care 2001; 24: 909

41 Zelfmeting van glucose: beïnvloeding door icodextrine

42 Zelfmeting van glucose: beïnvloeding door hoogte

43 HBGM gebruik glucose-oxidase strips Maltose- and malto(tri)se gevoelig: Accuchek Compact Free-style Accu-check Sensor Comfort Ascensia Contour Maltose- and malo(tri)se ongevoelig: Ascensia Breeze One Touch Ultra Glucocard Memory 2 Precision Extra GlucoTouch

44 CGMS bij diabetes en CAPD 8 insuline behandelde CAPD patienten Goed verdragen, betrouwbare resultaten. Marshall, Kidney Int 2003; 64(4): 1480

45 Glucose in dialyse vloeistof? 44 HD-patienten, 10 DM; 10 weken met en zonder glucose met zonder SBD 144±20 149±20 mmhg DBD 73±10 76±10 mmhg Glucose 7.0± ±1.5 mmol/l Sangill, Am J Kidney Dis 2006; 47: 636

46 HD membranen vs plasma insuline spiegels bij DM en HD Diabetes, n = 20, insuline spiegels tijdens HD Cellulose triacetaat (CTA) vs polyester-polymeer alloy (PEPA) vs polysulfon (PS) - Vermindering van IRI spiegels bij alle membranen - Grootste daling bij PS Abe, Clin Nephrol 2008; 69(5): 354

47 Dank Dank u voor u voor uw uw aandacht! tijd!

Vergelijkbare documenten

DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE. Dialyse patiënt met diabetes Mellitus. Insulinebehoefte rond start van HD. Vraag. Hemodialyse & hypoglykemie

Dialyse patiënt met diabetes Mellitus DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE Casus: Mevr. L, 65 jaar, DM2 Net gestart met HD 2 x daags 22 E insuline sc. Ingrid de Vries & Casper Franssen Toegang: getunnelde