PROTESTANTSE GEMEENTE te ELST. 20 augustus voorganger: Ds. Aukje Jensma organist: Jaap Jansma

Transcriptie

1 PROTESTANTSE GEMEENTE te ELST 20 augustus 2017 voorganger: Ds. Aukje Jensma organist: Jaap Jansma 1

2 VOORBEREIDING Welkom en mededelingen Moment van stilte Groet v: De Levende zal bij u zijn. a: De Levende zal u bewaren. Bemoediging v: Onze hulp is in de Naam van de Schepper, a: die hemel en aarde gemaakt heeft. Drempelgebed V: Omdat Gij ons roept A: komen wij V: Omdat Gij ons aanspreekt A: antwoorden wij V: Omdat Gij ons gevonden hebt A: zoeken wij U V: Blijf aan het woord, o God A: en roep onze namen, V: Stoor ons in onze zekerheden A: en verzeker ons van uw vasthoudende liefde, amen Aanvangslied 221 2

3 Kyrië: Gij, tot wie wij ons wenden Vanuit de verwarring van onze wereld, Waarin tot onze verbijstering ploegscharen lijken worden gebruikt als zwaarden En in vrede levende mensen Worden geveld Door haatdragende medemensen Gij, tot wie wij ons wenden Vanuit de verwarring over de gebeurtenissen In ons eigen leven Waarin we zomaar ineens geconfronteerd kunnen worden Met dreiging van ziekte, van verlies En de zorgen die daar bij komen Gij tot wie wij ons wenden In verwarring over wat we zélf ervaren Waar we een weg mee moeten vinden Onzekerheid over wat komen gaat Verdriet over wat niet blijven kan Over bedreiging van geluk v: roepen wij zingend tezamen tot u: Gloria 864: 1,3 en 5 Woord voor de kinderen: de maiskorrel en de mier 3

4 Kinderlied AWN III: 26 Er is een woord waarvan ik zing Licht meegeven DIENST VAN HET WOORD Gebed van de zondag God onze Vader Wij geloven dat u bij ons bent Dat u ons hoort Daarom bidden wij Laat ons bij u mogen zijn en u horen Vertel ons het geheim van uw liefde Voor alle mensen: Het geheim van het Woord dat altijd nieuw is. Help ons dat wij het vrolijk doorvertellen Vandaag en morgen En elke dag opnieuw Zoals ook Jezus deed, Amen Schriftlezing Jesaja 56: 1 7 (Bijbel in gewone taal) Lied psalm 67: 1 en 2 Schriftlezing Mattheus 15, Lied 647 1,2,3 en 4 4

5 Verkondiging Gemeente van Christus, Lieve mensen van God Dit verhaal uit het Evangelie van Matteüs begint ermee Dat Jezus de wijk neemt naar Tyrus en Sidon Hij trekt zich met zijn leerlingen terug na een nogal heftige confrontatie met vooraanstaande mannen uit de synagogen Die dreigend kennelijk aandoet, waar Hij in elk geval Even afstand van wil nemen. Hij gaat op de vlucht kun je wel zeggen, Het gaat hier bepaald niet over vakantie of retraite, De wijk nemen, - deze vertaling is van Piet Oussoren,- Betekent dat hij op de vlucht is Zijn aanwezigheid roept teveel heftigheid op En dat is gevaarlijk, maar hoort bij zijn leven Ooit namen zijn ouders met hem de wijk naar Egypte, En Jezus nam de wijk toen hij hoorde Dat Johannes de Doper gevangen genomen werd En later onthoofd Hier is het de zevende keer dat Mattheüs vertelt dat Hij de wijk neemt Hij voelt zich bedreigd door de Farizeeën Wil even niet gezien worden. Zou het nu spelen dan zou het kunnen dat 5

6 Hij de oproepen van telefoon en beantwoord Zoals ik laatst hoorde toen ik een jonge vrouw belde. Ik ben er even niet Er is even geen innerlijke ruimte voor contact En geen kracht om aan hulpvragen te voldoen. Het is Wonen overal, nergens thuis.nergens veilig En dan is daar ineens die vrouw Die in dat land van Tyrus en Sidon woont Maar uit Kanaän afkomstig is, geen Joodse dus. En zij schreeuwt om aandacht Voor wie? Voor haar dochter? Die zoals ze zegt vreselijk gekweld wordt door een demon Of heeft ze zelf aandacht nodig Om de zorg voor haar dochter vol te houden? Of schreeuwt ze zo hard Omdat Jezus (en zijn leerlingen) Er duidelijk niet voor voelen Op haar geschreeuw in te gaan. Integendeel: De leerlingen dringen er bij Jezus op aan Zich van haar los te maken Zodat er geen rel kan ontstaan De aandacht moet worden verlegd Zodat zijn aanwezigheid hier niet verraden wordt. Hij, Zoon van David? 6

7 De vrouw mag dan schreeuwen Met de woorden van de Joden Heer, Zoon van David, Kurie eleison, ontferm u, erbarm u, Open uw hart voor mij Zie mij, hoor mij aan: mijn dochter, mijn alles Jezus geeft niet thuis, hij zwijgt. Maar hij kan ook niet ongemerkt zich los maken Daarom reageert hij nogal formeel: Ik ben alleen gezonden naar de verloren schapen van mijn eigen volk Dat doet zeer afstandelijk aan Het zou menigeen afschrikken maar De vrouw laat zich de mond niet snoeren Zij houdt aan, blijft roepen, tot in het absurde Ze vernedert zich, zoals Rembrandt zo treffend in zijn ets heeft verbeeld Gaat voor hem op de knieën liggen: Heer, help mij De smeekbede om ontferming, om bewogenheid van Jezus Zoon van David Wordt nog heftiger, wordt hartverscheurend: Heer, Help míj dan Zelfs als Jezus antwoordt dat het niet goed is de kinderen hun brood af te nemen En het aan de honden te voeren, laat ze zich niet wegjagen Integendeel Met onwaarschijnlijke scherpte en moed antwoordt ze: Zeker, Heer, maar de honden eten toch de kruimels op Die van de tafel van hun baas vallen. 7

8 Ze laat zich niet afpoeieren, ze blijft staan, ook als ligt ze geknield, ze blijft staan in al haar kwetsbaarheid met fiere kracht En dan gebeurt het Er komt iets in beweging Jezus kan niet anders dan haar gelijk geven Ook al betekent dat dat alle grenzen onder druk komen te staan: Met haar aanhoudende roepen helpt de vrouw Jezus in te zien Dat zijn roeping misschien veelomvattender is Dan Hij voor mogelijk had gehouden Zijn blik lijkt zich te verruimen en verzachten: Hij ziet in, dat ook deze vrouw Die hij net nog rekende tot de onreine honden Ten onrechte wordt buiten gesloten. Hij ziet haar geloof, haar vertrouwen in hem Hij wordt mild: Het eleison, het ontferm u, de schreeuw om hulp Opent zijn hart en vloeit terug met een weldadige kracht Genezend, helend voor de vrouw,én voor haar dochter, Samen zullen ze dit proces van heling doormaken En er kracht tot leven uit vinden. Maar niet alleen zíj vinden heling Er gebeurt ook iets met Jezus. Aan het begin hoorden al dat Jezus zeven maal de wijk nam Vluchtte voor, ja voor wat? 8

9 Voor zijn roeping? Voor de consequenties ervan voor hemzelf? Duidelijk is dat vanaf dit punt we zien je dat Jezus ophoudt met vluchten en uitwijken, Hij gaat vanaf hier vastbesloten op Jeruzalem af Er is geen ontkomen aan Hij gaat, kome wat komt. En de volken mogen meedoen De kananese vrouw en haar dochter, de heidenen, wij, ook wij mogen meedoen Na dit oponthoud in Tyrus en Sidon Jezus trekt weer verder in Galilea, Gaat de berg op, geneest en leert.maar wijkt niet meer Hij deelt brood met iedereen die honger heeft Aan Israel en aan de volken Aan ieder die vraagt om brood van Leven Die enorme wenteling in dit Evangelie is teweeggebracht door de kananese vrouw, Die van geen ophouden weet omdat ze in hem leven ziet voor haar dochter en haarzelf Door haar gaat Jezus zien: er is méér ruimte Blijft de vraag: wat heeft de ontmoeting met Jezus bij de vrouw teweeg gebracht We kunnen natuurlijk denken: haar dochter is genezen, ze gaat weer gelukkig en wel naar huis 9

10 Daar kwam immers voor, voor de genezing van haar dochter? Toch? Erbarm u heer, Zoon van David, mijn dochter wordt vreselijk gekweld door een demon Dat zegt ze, roept ze, ze houdt niet op. Vraagt ze om genezing? Ze vraagt niet om genezing, maar laat het antwoord bij Jezus En wat zegt Jezus Niets. Hij holt niet naar haar toe om te troosten Hij zegt niet zo iets: o wat vreselijk voor u Toont geen empathisch gedrag Hoeft niet naadjes van kousen te weten Maar Hij ís er wél Hij is er zeker ook in zijn antwoord: Ik ben gekomen om de verloren schapen van Israël te redden Omdat de vrouw aanhoudt Wordt Hij gedwongen ook zijn eigen situatie in ogenschouw te nemen en zijn rol, zijn levensopdracht te heroverwegen zoals mensen dat doen als ze even niet meer weten hoe nu verder. En vaak zijn het onverwacht ontmoetingen waarin vervolg van de weg zich voor het geestesoog ontrolt En zien we in Hem de kanteling van zijn opvatting Hij opent zich op haar tweede vraag Die vraag is ánders Dat is niet de vraag om ontferming maar 10

11 De vraag om hulp Hulp voor wie? Hulp voor míj De schreeuw om ontferming en hulp Geldt niet alleen de dochter maar ook de moeder We weten niet wat de dochter heeft meegemaakt en meemaakt Maar dat het een kwaadaardig proces is Wordt duidelijk uit de wanhoop en vasthoudendheid van de moeder. Zij is bereid voor haar dochter te zorgen Maar de kwelgeest dreigt machtiger te worden dan haar zorg Dit, deze ontmoeting, deze man is haar laatste redding Hij is de profeet die haar leven vlot kan trekken Jezus hoort haar, ziet haar. Wat geeft Jezus haar mee als bemoediging: Níet, luister goed, níet de belofte van genezing Wél de bemoediging dat wat zij verlangt ook zal gebeuren, En dat zal gebeurden en kan gebeuren Geschieden, tot leven komen, Dankzij haar grote geloof Vanaf dat moment Was haar dochter genezen is wel een goede vertaling Maar er staat eigenlijk een woord dat meer een genezingsproces aangeeft Laten we zeggen: vanaf dat moment wórdt ze genezen: Moeder een dochter gaan samen een proces door 11

12 Waarin ze alle vertrouwen kunnen hebben Immers: Hij, Zoon van David, van grote belofte heeft het gezegd. Er is nog een lange weg te gaan Maar er iets gebeurd dat zich niet terug laat draaien De ontmoeting van deze vrouw met Jezus Is een helende ontmoeting Voor haar, Voor haar dochter Maar ook voor Jezus Die zijn roeping hier nieuw leert verstaan. Hier worden mensen mens aan elkaar Dat gebeurt er als de geest gaat waaien En mensen elkaar in de ogen durven zien En te spiegelen Dan worden we mens In de naam van de vader van de Zoon en de Heilige Geest, Amen Lied 152, 1,2,6,10 DIENST VAN GAVEN EN GEBEDEN Voorbeden Maak ons wakker, o God En open onze ogen Dat wij ontdekken en herkennen Uw Zoon, de mens van uw liefde Want Hij verschijnt niet in glorie 12

13 Hij komt naar ons toe In de misère van mensen Hongerige armoezaaiers Verachte vreemdelingen Rechteloze verschoppelingen Gebrandmerkte gevangene Lastige probleemgevallen Langdurige patiënten Radeloze vaders en moeders Kwijnende harten Klagende zielen Allen die ons tegen staan En allen die we maar het liefst uit de weg gaan Bidden we zingend tezamen O God, nu bidden wij niet Zoals we dat altijd deden voor de nood van de anderen Alsof ze alleen een zorg zijn voor u Nu bidden wij voor onszelf weldoorvoede mensen Wonend in een vaderland Aangekleed met alle rechten Omringd door alle zorgen Vrij om te bewegen Op elke weg waarheen dan ook Gezegende mensen En waar hebben we het aan verdiend 13

14 Wij bidden u God Dat wij niet terugschrikken En opzij gaan Voor de gedaanten Waarin uw Zoon ons tegemoet komt In de zieken met hun vragen en hun pijn In de verdrietige medemensen in hun tranen en zuchten In de dakloze met zijn stinkende kleding, moeitevolle bestaan In de gevangenen die we haast niet zonder vooroordelen kunnen aanhoren In de armen en hun kansloze kinderen Dat wij niet terugschrikken En hen vol vertrouwen in uw naam tegemoet treden Zo bidden wij u tezamen Wil horen naar wat vanuit ons binnenkamer naar u opstijgt Zo bidden wij u tezamen Bidden wij samen de woorden die u ons leert bidden: Inzameling van de gaven Slotlied: 419 Zegen: Ga heen in vrede, wees elkaar tot zegen Daartoe gedragen door de zegen van de Levende God De levende zegene en behoede u De Levende verlichte uw weg met zijn ogen en kome u tegemoet De Levende houde u in zijn hand en hart gevat en schenke u vrede a: Amen, amen, amen. 14