Innovatieve clusters en ruimtelijk beleid een economische insteek. dr. Kris Debisschop
|
|
- Emmanuel Bernard Claes
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Innovatieve clusters en ruimtelijk beleid een economische insteek dr. Kris Debisschop
2 de uitdaging(en) vandaag: reflecteren en beslissen over de relevantie van innovatieve clusters als strategisch thema in Witboek BRV, en suggesties voor concrete operationalisering, vetrekkende van een economische insteek link tussen innovatieve clusters en ruimtegebruik: inderdaad een onbeschreven blad, dus pionierswerk is hier aan de orde beleidsnota Muyters rond clusterbeleid: sprake van speerpuntsectoren en innovatieve bedrijfsnetwerken, doch opvallende afwezige bedrijfsnetwerken rond circulaire economie + géén link met ruimtelijke impact Fase 1 Innovatieve Bedrijfsnetwerken AIO: projecten vooral gericht op samenwerking, promotie en kennisuitwisseling, echter zonder aandacht voor ruimte als drager Witboek BRV: slechts zeer beperkt en vaag verwezen naar innovatieve clusters: op p in onderdeel 4.4.1: sterke ruimtelijke ruggengraat voor een kenniseconomie. op p.60 : dat er in het oosten van Vlaanderen ruimte moet zijn voor circulaire economie. 2
3 er is controverse over de al dan niet effectiviteit van clusterbeleid effectiviteit van clusterbeleid tegenwoordig in academische literatuur nadrukkelijker in vraag gesteld aanhoudende vaagheid in definitie van een cluster vraag of clusterbeleid de échte onderliggende problemen van marktfalen aanpakt (te) positieve focus op agglomeratieve externaliteiten terwijl kostenexternaliteiten en transactie- en coördinatiekosten worden geminimaliseerd geen aandacht voor balans van externaliteiten noch de evolutie van deze balans; ook geen aandacht voor middelpuntzoekende en middelpuntvliedende krachten die locatie van economische activiteiten determineren verticale interventies specifiek voor bedrijven of sectoren of horizontale interventies al dan niet met een gebiedsspecifieke component? 3
4 (innovatieve) clusters zijn per definitie elastisch, fluïde én mobiel; ruimtelijk beleid moet zich hiervan bewust zijn (innovatieve) clusters : eerder complexe adaptieve en open systemen, die zich niet administratief noch ruimtelijk laten begrenzen kennen niet alleen een kennis/r&d component maar ook een (proef)productiecomponent die gefaciliteerd moet kunnen worden op dezelfde site kunnen evolueren langsheen verschillende paden met veranderende locatiebehoeften owv externe schokken en/of omwille van (on)balans tussen agglomeratie- en kostenexternaliteiten en transactie- en coördinatiekosten vb. beleidsmaatregel studie CE Genk: begeleid start-ups in incubatoren bij integratie in (lokale) bedrijventerreinen impliceert beperkte houdbaarheidsdatum van locatie-specifiek clusterbeleid (voor zover al relevant), én dus van gevoerd ruimtelijk beleid zoniet dubbel risico van onder-begrensde ruimtelijke interventies en van ongeschikte gebiedspecifieke, al dan niet horizontale interventies sequentieel meervoudig ruimtegebruik als inrichtingsprincipe van bedrijventerreinen gelet op adaptatie van clusters (cfr. principes circulaire economie, bijv. in bouwsector) 4
5 (innovatieve) clusters zijn per definitie elastisch, fluïde én mobiel; ruimtelijk beleid moet zich hiervan bewust zijn (2) (type) agglomeratie-effect groei en adaptatie van (innovatieve) clusters jonge cluster mature cluster Opt. 2 Opt. 1 # bedrijven 5
6 (innovatieve) clusters zijn per definitie elastisch, fluïde én mobiel; ruimtelijk beleid moet zich hiervan bewust zijn (3) modern ruimtelijk beleid = denken en faciliteren in termen van adaptatie vb. suggestie joint bio- en petrochemical cluster haven van Antwerpen en haven van Gent vb. Energy Ville: initieel in Leuven, nu gezamenlijke vestiging in Genk met ruimtelijke manifestatie integreert minimale totale ruimtelijke kosten met P&L logica van bedrijven owv (andere) te capteren agglomeratievoordelen en ander schaalniveau van netwerken vraagt zoeken naar positieve economische drivers om deze beleidsdoelstelling te bereiken mét positieve weerslag op P&L vb. verticale magazijnbouw Kuehne&Nagel in Duitsland 6
7 7 sectorale grenzen vervagen, waardoor ruimtelijke segmentatie niet (meer) verdedigbaar is ihkv échte clustervorming
8 neem ruimtebehoeften als vertrekpunt, zet in op minimale totale ruimtelijke kosten en vorm op basis daarvan ruimtelijk beleid er moet ALTIJD vertrokken van inzicht in ruimtelijke structuur en DNA van de (lokale) economie essentieel gebleken in studie Circulaire economie Poort Genk en het opzetten van innovatieve bedrijfsnetwerken die inzetten op circulaire economie verwijst ook naar pad-afhankelijkheid creëert inzicht in lokale en bovenlokale ruimtelijke dragers van het economisch weefsel, en in de mate waarin bijvoorbeeld hoogte transportkosten/kwaliteit van mobiliteit (goederen én mensen) impact heeft op ruimtelijke structuur nu nog te weinig structurele aandacht voor gevraagde of te verwachten ruimtebehoefte van (innovatieve) clusters vb. Blue Energy in Oostende 8
9 neem ruimtebehoeften als vertrekpunt, zet in op minimale totale ruimtelijke kosten en vorm op basis daarvan ruimtelijk beleid ruimtebehoeften maak een behaaglijke driehoek ruimtelijk beleid impact op ruimte 9
10 inzetten op integratief agglomeratiebeleid vertrekkende van comparatieve voordelen is mogelijk beter dan clusterbeleid integratief: dynamisch proceselement leidend tot integratie met diverse beleidsoverschrijdende elementen zoals verweving (vb. maakindustrie en creatieve sector) en multifunctionaliteit, innovatieve mobiliteitsnetwerken, ecosystemen (water, natuur, energie), circulaire economie, woonvoorzieningen en zelfs city marketing agglomeratiebeleid: dynamische balans tussen het genereren/versterken van specifieke agglomeratie externaliteiten die innovativiteit (of productiviteit) verhogen door fysieke nabijheid, én het verkleinen van negatieve kostenexternaliteiten, én het verkleinen van hoge transactie- en coördinatiekosten comparatieve voordelen die voortvloeien uit de manier waarop (innovatieve) goederen en diensten worden geproduceerd (in vergelijking met andere goederen/diensten en andere plaatsen) ruimtelijk beleid (belangrijk) onderdeel van dergelijk beleid, dat zich nooit geïsoleerd noch leidend noch beperkend mag opstellen 10
11 inzetten op integratief agglomeratiebeleid vertrekkende van comparatieve voordelen is mogelijk beter dan clusterbeleid (2) minstens én hoogstens fluïditeit van (innovatieve) clusters middels ruimtelijk beleid faciliteren zonder op enig moment beperkend te zijn kiezen van passende ruimtelijke schaal én locatie voor het capteren van agglomeratieve externaliteiten zoeken naar (wederzijdse) versterking van sociaal-economische én ruimtelijke weefsel op diverse schaalniveaus evolueren van projectgericht ruimtelijk beleid naar netwerkgericht ruimtelijk beleid, met de stad als driver voor economische performantie van bedrijven introduceren van dynamische planningsinstrumenten gericht op interbestuurlijke coproductie noodzaak om te experimenteren met industrieel beleid, dus ook met ruimtelijk beleid (vb. via regelluwe zones) vraagt ook grondige analyse ex ante versus ex post 11
12 moet ruimtelijk beleid maw nog zélf innovatieve clusters ondersteunen?
1. INLEIDING. Kris Debisschop, PhD. Innovatieve clusters en ruimtelijk beleid een economische insteek
Kris Debisschop, PhD 1. INLEIDING Het beleid rond innovatieve clusters vertrekt initieel (en logischerwijs) vanuit economie en is een exponent van de nog relatief jonge discipline van industrieel beleid.
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Werktekst witboek
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werktekst witboek Beleidsatria Lokaal Leuven, 24 november 2015 / Gent, 25 november 2015 / Antwerpen, 2 december 2015 / Hasselt, 14 december 2015 / Brugge, 15 december 2015
Nadere informatieTransitie circulaire economie en stad in een ruimtelijke/stedenbouwkundige context
Transitie circulaire economie en stad in een ruimtelijke/stedenbouwkundige context Een materialenbeleid als onderdeel van een beleid CE of beleid CE tout court moet ook een ruimtelijk beleid zijn (net
Nadere informatieStadsregionale ontwikkeling
Ruimte Vlaanderen Demografische uitdagingen Brussel en brede rand Stadsregionale ontwikkeling Peter Cabus Ruimte Vlaanderen 1 I. Demografische uitdagingen 215-26 Brussel en de rand II. Een sterke stad
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Geïntegreerde gebiedsontwikkeling in regio s met een landelijk karakter.
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Geïntegreerde gebiedsontwikkeling in regio s met een landelijk karakter. Studiedag Hoera, open ruimte! (VVSG) Deinze, 1 december 2015 Kaat Smets & René van der Lecq Stand
Nadere informatieOntwerpend onderzoek naar kernversterking in Vlaanderen. Studie uitgevoerd door Maat-ontwerpers,
Ontwerpend onderzoek naar kernversterking in Vlaanderen Studie uitgevoerd door Maat-ontwerpers, 2016-2017 Witboek BRV - Nieuw ontwikkelingsmodel op basis van voorzieningen en knooppuntwaarde. - Het bestaande
Nadere informatieVeerkrachtconcepten voor bioproductieve ruimte Frederik Lerouge, KU Leuven
Veerkrachtconcepten voor bioproductieve ruimte Frederik Lerouge, KU Leuven Veerkracht van sociaal-ecologische systemen Sociaal-ecologisch systeem (SES) (o.a. Glaser et al 2008): bio-geo-fysische eenheid
Nadere informatieBELEIDSPLAN RUIMTE VLAANDEREN
BELEIDSPLAN RUIMTE VLAANDEREN Samen denken over de Vlaamse (landbouw)ruimte - - van GROENBOEK naar WITBOEK - Korte termijn acties Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Samen denken over de Vlaamse Ruimte Ruimtelijke
Nadere informatie28/01/2019 SCHAKELEN TUSSEN SCHAALNIVEAUS: GEBIEDSGERICHTE SAMENWERKING IN DE DENDERVALLEI 3 JAAR STRATEGISCH PROJECT DENDERLAND
SCHAKELEN TUSSEN SCHAALNIVEAUS: GEBIEDSGERICHTE SAMENWERKING IN DE DENDERVALLEI 3 JAAR STRATEGISCH PROJECT EERSTE COMMISSIE 22/01/2019 BORIS SNAUWAERT PROJECTCOÖRDINATOR STRATEGISCH PROJECT 1 EEN STRATEGISCH
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Werktekst witboek
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werktekst witboek VRP Brussel, 12 januari 2016 Stand van zaken en vooruitblik, Samen werken aan de toekomst Groenboek, relance en synthese Werktekst Witboek BRV (november
Nadere informatieANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS
ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht 5 stuwmotoren
Nadere informatieProvincie Vlaams Brabant
30 Provincie Vlaams Brabant 31 MISSIE Visienota Ruimte - Kernnota 32 Provincie Vlaams Brabant MISSIE Als provincie helpen we de uitdagingen van onze samenleving het hoofd te bieden. Deze visienota doet
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Werktekst witboek
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werktekst witboek Atrium centrumsteden Brussel, 7 december 2015 Stand van zaken februari 2011 mei 2012 Coproductie Groenboek BRV (mei 2012) mei 2012 juni 2013 Consultatie
Nadere informatieExpo 'Science meets Life' toont belang van biotechsector voor onze maatschappij
Expo 'Science meets Life' toont belang van biotechsector voor onze maatschappij Met de rondreizende expo 'Science meets Life' zet het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) het belang van biotechonderzoek
Nadere informatieKAMELEON ONDERNEMEN IN DE KERN
KAMELEON ONDERNEMEN IN DE KERN juni 2016 Resultaten instrumenten voor visievorming 1 Probleem Lokale besturen missen vaak een langetermijnvisie voor economische sites in de kern én een proactief beleid
Nadere informatieVlaamse Ruit of ABC As?
Vlaamse Ruit of ABC As? De ruimtelijke structuur van de Centraal Belgische metropolitane arbeidsmarkt Michiel van Meeteren, Kobe Boussauw, Ben Derudder & Frank Witlox (Universiteit Gent: SEG, AMRP & Steunpunt
Nadere informatieHet fileprobleem in Vlaanderen en de impact op bedrijfsprestaties
VIVES BRIEFING 2018/02 Het fileprobleem in Vlaanderen en de impact op bedrijfsprestaties Lieselot Baert & Jo Reynaerts KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, VIVES Steunpunt Economie &
Nadere informatieSTRATEGISCHE COÖRDINATIE OOSTENDE MAKEN WE SAMEN
STRATEGISCHE COÖRDINATIE OOSTENDE MAKEN WE SAMEN EEN NIEUWE MISSIE VOOR OOSTENDE Oostende maken we samen. Elke burger en ondernemer is betrokken bij een open beleid. Dat maakt van Oostende een slimme,
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Stand van zaken van de voorbereidingen 26/06/2015 1
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Stand van zaken van de voorbereidingen 26/06/2015 1 Historiek BRV in een notendop Fase 0: Oriëntatie en voorbereiding (04/2010-01/2011) Startnota VR Fase 1: Coproductie Groenboek
Nadere informatieCentrale Werkplaatsen l Hallen 4 & 5
Centrale Werkplaatsen l Hallen 4 & 5 als PILOOTPROJECT duurzaam stedelijk leven? Contact: agsl@leuven.be l 016/27.26.77 1 KADER l Centrale werkplaatsen: de bakermat van Kessel Lo VROEGER: een efficiënte
Nadere informatieFAQ. Decreet bovenlokale cultuurwerking Subsidie voor bovenlokale cultuurprojecten
FAQ Decreet bovenlokale cultuurwerking Subsidie voor bovenlokale cultuurprojecten cjm.vlaanderen.be INHOUD 1 Wie kan aanvragen?... 4 1.1 Kan een feitelijke vereniging indienen? 4 1.2 Kan eenzelfde aanvrager
Nadere informatieEen Toekomst voor de Stad
Een Toekomst voor de Stad Decentralisatie en opschaling in een dynamische wereld Henri L.F. de Groot Vrije Universiteit en Ecorys Deze bijdrage Recente stedelijke ontwikkeling The Urban Triumph... in een
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Gebiedsontwikkeling in regio s
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Gebiedsontwikkeling in regio s Partnerforum Gent 18 oktober 2016 Ruimtelijke staat van Vlaanderen Demografische evoluties (groei, krimp, vergrijzing, gezinsverdunning,
Nadere informatieInleiding op businessmodellen en mogelijke ondersteuning door Agentschap Ondernemen. Bernard De Potter Agentschap Ondernemen 4 december 2014
Inleiding op businessmodellen en mogelijke ondersteuning door Agentschap Ondernemen Bernard De Potter Agentschap Ondernemen 4 december 2014 Groene economie Wat? welvaartscreatieproces welzijnsverhoging
Nadere informatieRUIMTELIJKE VISIE REGIO LEIE & SCHELDE. Griet Lannoo Brussel, BRV partnerforum 16 maart 2017
RUIMTELIJKE VISIE REGIO LEIE & SCHELDE Griet Lannoo Brussel, BRV partnerforum 16 maart 2017 Regio van 13 gemeenten KORTRIJK I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 1910 Waregem Kortrijk Menen 1940
Nadere informatieOOST-VLAAMS KERNGEBIED. 22 februari 2018
OOST-VLAAMS KERNGEBIED 22 februari 2018 Wat is het Oost Vlaams Kerngebied? Een Vlaams strategisch project 2015-1 e projectaanvraag: regionale samenwerking met 21 gemeenten - Thema s: demografie, mobiliteit,
Nadere informatieRUP Centrum Infovergadering 23/08/2018
RUP Centrum Infovergadering 23/08/2018 Inhoud - Wat is een RUP? - Planningsproces - Doel en afbakening - Opbouw - Grafisch plan en stedenbouwkundige voorschriften - Wat is een Ruimtelijk UitvoeringsPlan
Nadere informatieSteunmaatregelen voor geothermische investeringen in het Vlaamse Gewest
Steunmaatregelen voor geothermische investeringen in het Vlaamse Gewest 8 november 2012 VCB - Brussel ing. Eddy Jonckheere, accountmanager transformatie & duurzaamheid - energie Overzicht Agentschap Ondernemen
Nadere informatieAdvies over Vlaanderen in 2050: mensenmaat in een metropool? Groenboek beleidsplan Ruimte
Algemene Raad 20 december 2012 AR-AR-ADV-008 Advies over Vlaanderen in 2050: mensenmaat in een metropool? Groenboek beleidsplan Ruimte Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel T +32 2 219
Nadere informatieSchieoevers Maakt de toekomst. Ontwikkelingsscenario s met focus op synergie
Schieoevers Maakt de toekomst Ontwikkelingsscenario s met focus op synergie S C H I E O E V E R S M A A K T D E T O E K O M S T Delft nog aantrekkelijker maken, létterlijk maken. Ruimte zien, kansen creëren
Nadere informatieOVERZICHT EERSTE COMMISSIE TOELICHTING 12/06/ /06/2018 SITUERING BINNEN STRATEGISCH PROJECT DENDERLAND BELEIDSCONTEXT AMBITIE & UITGANGSVRAGEN
EERSTE COMMISSIE TOELICHTING 12/06/2018 OVERZICHT SITUERING BINNEN STRATEGISCH PROJECT BELEIDSCONTEXT AMBITIE & UITGANGSVRAGEN AANPAK RUIMTELIJKE VISIE VRAAG AAN DE PROVINCIERAAD 1 RUIMTELIJKE UITDAGINGEN
Nadere informatieRUIMTELIJKE VERSNIPPERING IN VLAANDEREN
RUIMTELIJKE VERSNIPPERING IN VLAANDEREN Lien Poelmans (VITO) Studiedag Basisbereikbaarheid 29 maart 2019 VITO Not for distribution 1 RUIMTELIJKE VERSNIPPERING IN VLAANDEREN Toestand van urban sprawl in
Nadere informatieDe stad en wijk als motor voor sociale mobiliteit
De stad en wijk als motor voor sociale mobiliteit Prof. Dr. Stijn Oosterlynck Stijn.Oosterlynck@uantwerpen.be Centrum OASeS & Urban Studies Institute University of Antwerp Inhoud Stad als oord van problemen?
Nadere informatieGlobaal Sportinfrastructuurplan Vlaanderen Diederik Van Briel
Globaal Sportinfrastructuurplan Vlaanderen Diederik Van Briel Beleidskader Voorbereidende stappen - Proces Uitgangspunten Focus en Rol van Vlaanderen Vlaams regeerakkoord Beleidsnota Afbakenen type Sportinfrastructuur
Nadere informatieHoe versnipperde ruimte duurzamer inrichten? Het Vlaams beleid
Hoe versnipperde ruimte duurzamer inrichten? Het Vlaams beleid Peter Cabus Duurzaam Ruimtegebruik Antwerpen, 23 maart 2018 Leiegardens 2014, Your Estate Solution Inhoud 1. Context 2. Witboek Beleidsplan
Nadere informatieDr. Koenraad De Ceuninck Centrum voor lokale politiek Universiteit Gent
Dr. Koenraad De Ceuninck Centrum voor lokale politiek Universiteit Gent Interne staatshervorming Wat? Context? Doel? Regioscreening Wat? Doel? Evaluatie interne staatshervorming Uitgevoerd in opdracht
Nadere informatieHerbruik van hoeves DE UITDAGING IN BEELD ANNA VERHOEVE
Herbruik van hoeves DE UITDAGING IN BEELD ANNA VERHOEVE OPZET INLEIDING - Herbruik in cijfers REFLECTIE - Herbruik als uitdaging AAN DE SLAG Bouwstenen West-Vlaanderen CIJFERS OVER HERBRUIK HOEVES
Nadere informatieSport en tewerkstelling van jongeren. Marc Theeboom / Joris Philips
Sport en tewerkstelling van jongeren Marc Theeboom / Joris Philips studie Kan sport bijdragen tot competentie-ontwikkeling voor kortgeschoolde jongeren, waardoor hun tewerkstellingskansen toenemen? initiatieven
Nadere informatieInnovatie in zorg. Prof.Dr. Dominique Verté
Innovatie in zorg Prof.Dr. Dominique Verté 1. Achtergrond België = 10 e oudste land ter wereld België Vlaams Gewest Brussels H. Gewest Waals Gewest Totaal 60-plus 22,99% 24,11% 18,44% 22,41% Totaal 80-plus
Nadere informatieRegioscreening. Fase 2 evaluatie Turnhout 10 juni 2013
Regioscreening Fase 2 evaluatie Turnhout 10 juni 2013 1 Regioscreening Agenda 1. Inleiding 2. Synthese zelfevaluatie 3. Debat Stadsregio Turnhout Tafelronde 4. Verder vervolg regioscreening 2 Regioscreening
Nadere informatieWetenschap & Technologie Hertekening van het onderwijslandschap
Wetenschap & Technologie Hertekening van het onderwijslandschap Nood aan W&T profielen op het werkveld Wetenschap en technologie _Leuven 111114 1 Leuven, 14 november 2011 Eric Vermeylen Directeur kenniscentrum
Nadere informatieEen veerkrachtige Vlaamse ruimte op maat van mensen Strategische ruimtes voor maatschappelijke uitdagingen: migratie en vergrijzing
Een veerkrachtige Vlaamse ruimte op maat van mensen Strategische ruimtes voor maatschappelijke uitdagingen: migratie en vergrijzing Elise Schillebeeckx, Universiteit Antwerpen prof. Stijn Oosterlynck,
Nadere informatieDe beleidsnota Omgeving
Briefadvies De beleidsnota Omgeving 2014-2019 Briefadvies over de beleidsnota Omgeving 2014-2019 Datum van goedkeuring 9 december 2014 Volgnummer 2014 039 Coördinator + e-mailadres Sandra Sliwa, sandra.sliwa@minaraad.be
Nadere informatieMANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND
MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,
Nadere informatieAdvies. Ontbinding IWT. Brussel, 19 oktober 2015
Advies Ontbinding IWT Brussel, 19 oktober 2015 SERV_20151019_Ontbinding_IWT_ADV Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T +32 2 209 01 11 info@serv.be www.serv.be Adviesvraag:
Nadere informatieDe steenweg en de baanwinkels van morgen
De steenweg en de baanwinkels van morgen Waarom een project baanwinkels? Totaal detailhandelsaanbod Vlaanderen: 13,3 miljoen m² WVO (2008-2018: +14,7%) 11,6% leegstand Detailhandel langs steenwegen Vlaanderen:
Nadere informatieBasisgegevens & verloop
Basisgegevens & verloop Oproep stadsvernieuwingsproject 2014 Besluit VR: 24/10/2014 60.000 EUR Gunning (via onderhandelingsprocedure): 14/7/2015 Opdrachthouder: PLUSOFFICE ARCHITECTS + DELVA + SOCIAL SPACES
Nadere informatieSECTORCONVENANTS GENERATIE Inhoudelijk kader - krijtlijnen
SECTORCONVENANTS GENERATIE 2018-2019 Inhoudelijk kader - krijtlijnen Decretale basis Inhoudelijke krijtlijnen bouwen verder op de huidige generatie sectorconvenants 2016-2017 Drie decretale thema s blijven
Nadere informatieVOKA AMBITIENOTA. - Een staalkaart voor een ondernemend lokaal beleid - KLUISBERGEN
VOKA AMBITIENOTA - Een staalkaart voor een ondernemend lokaal beleid - KLUISBERGEN HET BELANG Lokale besturen zijn voor ondernemingen van groot belang. De lokale overheid is vaak het eerste aanspreekpunt
Nadere informatieCHALLENGE LANDSCHAP Kwaliteit door ontwikkelen
CHALLENGE LANDSCHAP 2070 Kwaliteit door ontwikkelen 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 1962 1962 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 2016 2016 LANDSCHAP IN 2070
Nadere informatieSMART SOCIETY IN NEDERLAND
SMART SOCIETY IN NEDERLAND Roxane Daniels Vereniging Nederlandse Gemeenten 23 april 2019 VVSG Brussel Paraplu-begrip Integrale aanpak van maatschappelijke opgaven Cross-sectoraal Publiek-privaat Bottom-up
Nadere informatieZelfevaluatie op te stellen door Innovatiecentra en. dit in het kader van de eindevaluatie van de Innovatiecentra
1. Inleiding Zelfevaluatie op te stellen door Innovatiecentra en dit in het kader van de eindevaluatie van de Innovatiecentra 07.04.2014 De evaluatiepraktijk die het departement EWI hanteert, voorziet
Nadere informatieAMBITIEDOCUMENT ZONNE-ENERGIE UITWERKING OMGEVINGSVISIE - GEMEENTE OPSTERLAND
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Opsterland. Nr. 25469 16 februari 2017 AMBITIEDOCUMENT ZONNE-ENERGIE UITWERKING OMGEVINGSVISIE - GEMEENTE OPSTERLAND 1.INLEIDING ZONNE-ENERGIE IN OPKOMST Het
Nadere informatieStreekpact Prioriteiten
Streekpact 2013-2018 20 Prioriteiten RESOC-SERR Brugge roept op om de Brugse economie- in- verandering te versterken! De partners van RESOC-SERR Brugge werken samen hard aan een bloeiend Brugs socioeconomisch
Nadere informatiePILOOTPROJECT TERUG IN OMLOOP. voorstelling strategische verkenning 3 december 2015
PILOOTPROJECT TERUG IN OMLOOP voorstelling strategische verkenning 3 december 2015 PILOOTPROJECTEN TERUG IN OMLOOP VRAAGSTELLING nieuwe vormen van economie herontwikkeling schaarse ruimte alternatieve
Nadere informatieSamenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s
Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische
Nadere informatieKringloopeconomie en omkeerbaarheid van gebouwen
Seminarie Duurzame Gebouwen Kringloopeconomie en omkeerbaarheid van gebouwen 9 juni 2017 De functionele conversie van gebouwen Juridische aspecten inzake stedenbouw en fiscaliteit Gilles Carnoy, advocaat
Nadere informatieRuimtelijk-economische agenda
Ruimtelijk-economische agenda Ruimtelijk-economische agenda Doelstelling Kadert binnen opmaak Visienota Ruimte Vlaams-Brabant => vanuit een (sub-)regionale blik werken aan een strategische agenda, waardoor
Nadere informatiePatent strategieën en onderzoek & ontwikkeling in complexe producten industrieën
Patent strategieën en onderzoek & ontwikkeling in complexe producten industrieën Samenvatting Dit proefschrift heeft tot doel het opvullen van een lacune in de literatuur. Het betreft een rechtseconomische
Nadere informatieComplexe blootstellingen in Vlaanderen visie vanuit het beleid Karen Van Campenhout VPO 21 mei 2019
Complexe blootstellingen in Vlaanderen visie vanuit het beleid Karen Van Campenhout VPO 21 mei 2019 Leiegardens 2014, Your Estate Solution Departement Omgeving Departement Omgeving is op 1 april 2017 ontstaan
Nadere informatienr. 545 van MATTHIAS DIEPENDAELE datum: 3 mei 2017 aan PHILIPPE MUYTERS DronePort Brustem - Stand van zaken
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 545 van MATTHIAS DIEPENDAELE datum: 3 mei 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT DronePort Brustem - Stand van zaken DronePort NV is een
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Logistiek Netwerk. Partnerforum Gent 18 oktober 2016
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Logistiek Netwerk Partnerforum Gent 18 oktober 2016 Ruimtebeslag in Vlaanderen 33% Prognose VITO: kan oplopen tot 50% in 2050 Ruimtebeslag = Ruimte ingenomen door
Nadere informatieBrainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen
Brainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen Dirk Plees John Dreessen Hans Damsteegt Thomas Voncken Wereldproblemen als uitgangspunt Grondstoffen Gezondheid Energie Water Bevolking Voedsel en veiligheid
Nadere informatieSmart Belgium Consulting Services
Smart Belgium Consulting Services Steven Benoit CEO Smart Belgium Consulting Smart Belgium uitdagingen & opportuniteiten Duurzame ontwikkeling Gezondheidszorg Veroudering Infrastructuur Innovaties Smart
Nadere informatieADVIES. Ontwerp van Schema voor Handelsontwikkeling september 2018
ADVIES Ontwerp van Schema voor Handelsontwikkeling 2018 20 september 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan 26 1000 Brussel Tel : 02 205 68 68 Fax :
Nadere informatiePersvoorstelling Medische Technologie Vlaanderen. 29 juni 2015
Persvoorstelling Medische Technologie Vlaanderen 29 juni 2015 Wat ging vooraf Europese richtlijn medisch hulpmiddel Een medisch hulpmiddel is elk instrument, toestel of apparaat, elke software of stof
Nadere informatieBuitenlands zeggenschap in de Vlaamse economie: een kwantitatieve analyse
Buitenlands zeggenschap in de Vlaamse economie: een kwantitatieve analyse 9 mei 2018 Inhoud Context I. Methodologie en afbakening onderzoeksopzet FATS-methodologie/belangrijke concepten Uiteindelijk aantal
Nadere informatieRol van kunststoffen in de groene economie. 17 nov 2010 Kristof Debrabandere
Rol van kunststoffen in de groene economie 17 nov 2010 Kristof Debrabandere Overzicht Kunststoffen in een duurzame economie. Het wat en het hoe. Conclusies: algemeen en concreet. Huidig model is fundamenteel
Nadere informatieUitdagingen voor bedrijfshuisvesting buiten bedrijventerreinen
Uitdagingen voor bedrijfshuisvesting buiten bedrijventerreinen De Samenkomst Infosessie 2A Stijn Vannieuwenborg Immobiliaire projectontwikkeling Leiedal Twee vaststellingen 1. 2. Ondernemers worden
Nadere informatieCentrumsteden en vergrijzing vergeleken per provincie. Socio-demografisch profiel (SDP) Anne-Leen Erauw Belfius Research. 21 maart 2017 Berchem
Centrumsteden en vergrijzing vergeleken per provincie Socio-demografisch profiel (SDP) Anne-Leen Erauw Belfius Research 21 maart 2017 Berchem 1 Belfius studies Expertise van Belfius in de lokale sector
Nadere informatieWorkshop 3 Beleidsevaluatie
Workshop 3 Beleidsevaluatie Workshops pilootbesturen BBC - Beleidsevaluatie- Starters 2011 1 Inleidende toelichting Terugkijken vorige fasen Pauze Beleidsevaluatie Lunch Aan de slag Workshops pilootbesturen
Nadere informatieWorkshop Afstemmen van ruimte en mobiliteit. Transport, Distributie & Logistiek 23/11/15
Workshop Afstemmen van ruimte en mobiliteit Transport, Distributie & Logistiek 23/11/15 Strategische visie BRV over logistieke ruimtelijke ontwikkelingen 19/11/2015 2 Probleemstelling: - Sterke ruimtelijke
Nadere informatieNaar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant
Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering Berry Roelofs Principal Consultant Utrecht, 17 december 2015 Goede uitgangssituatie, maar Nederland doet het goed 16 e economie van
Nadere informatieRVB 2017_29 Voorontwerp decreet Lokaal Sociaal Beleid
RVB 2017_29 Voorontwerp decreet Lokaal Sociaal Beleid Nota voor de Raad van Bestuur van 3 mei 2017 1 Context In het Vlaams regeerakkoord toonden de meerderheidspartijen de ambitie om een hervorming door
Nadere informatieRegionale Verschillen in Loonkosten en Arbeidsproductiviteit. Jozef Konings & Luca Marcolin
Naamsestraat 61 bus 3550 B-3000 Leuven BELGIUM Tel. 032 16 326661 vives@kuleuven.be VIVES Briefings 2013 24 MEI Regionale Verschillen in Loonkosten en Arbeidsproductiviteit Jozef Konings & Luca Marcolin
Nadere informatieStakeholders forum Logistiek Platform West-Poort 6 november 2013
Stakeholders forum Logistiek Platform West-Poort 6 november 2013 - Resultaten stemming - Inhoud Verdeling Doelgroepen... 2 Ruimte en infrastructuur... 3 Marketing en acquisitie... 5 Kennisinfrastructuur...
Nadere informatieStadskamers engageren meer dan 70 deelnemers uit de Vlaamse steden
Stadskamers engageren meer dan 70 deelnemers uit de Vlaamse steden Zowel in de kunstacademies van Deinze (KADE) als in het Mechelse Museum Hof Van Busleyeden, daagde telkens een mooie delegatie op van
Nadere informatieInnovatieve bedrijfsnetwerken 2 e oproep. Infosessie 6/11/2017 VAC Gent
Innovatieve bedrijfsnetwerken 2 e oproep Infosessie 6/11/2017 VAC Gent Inhoud Verwelkoming Vlaams Clusterbeleid Tweede oproep innovatieve bedrijfsnetwerken Verloop van de projectaanvraag inspireren informeren
Nadere informatieBinnenstadsvisie Eindhoven
Binnenstadsvisie Eindhoven Raadscie. EM 20.09.16 Vera Gielen Gebiedsmanager Centrum @GielenVera Waarom visie Geeft richting voor ontwikkeling binnenstad om ervoor te zorgen dat we in 2025 de binnenstad
Nadere informatieHergebruiksmogelijkheden van leegstand in Vlaanderen
Hergebruiksmogelijkheden van leegstand in Vlaanderen Wat en waarom? Beleidskader ruimtelijk rendement ruimtebeslag = alle ruimte die wordt ingenomen door nederzettingen huidige ritme = 6 ha per dag strategische
Nadere informatieGeel in omgevingsvisies
Geel in omgevingsvisies De RWS-bijdrage aan de nationale, provinciale en gemeentelijke omgevingsvisies Peter Harmsen Adviseur ruimtelijke ontwikkelingen Waar zijn we van? 2 RWS BEDRIJFSINFORMATIE Duurzame
Nadere informatieBedrijven willen elkaar opzoeken, overheden faciliteren
Bedrijven willen elkaar opzoeken, overheden faciliteren Kempen broedplaats voor grensoverschrijdende samenwerking Meer dan 250 ondernemers, bestuurders en intermediairs uit Nederland en België waren aanwezig
Nadere informatieDECREET BOVENLOKALE SPORTINFRASTRUCTUUR EN TOPSPORTINFRASTRUCTUUR
DECREET BOVENLOKALE SPORTINFRASTRUCTUUR EN TOPSPORTINFRASTRUCTUUR INFOSESSIE BOVENLOKAAL Mei 2017 Inhoud Beleidskader Voorcommunicatie Inhoud decreet Bovenlokale sportinfrastructuur Volgende stappen timing
Nadere informatiewww.marktonderzoek.be
Wij zetten het jaar vol inspiratie en enthousiasme in met een overzicht van enkele trends waar we als ondernemer in 2015 niet omheen kunnen. Op de hoogte zijn van deze trends en erop inspelen kan uw activiteiten
Nadere informatieBenchmark studie Artificiële intelligentie. 3 juli 2018
Benchmark studie Artificiële intelligentie 3 juli 2018 Agenda 1. Introductie - Wat is artificiële intelligentie? 2. Doelstellingen en aanpak 3. Toelichting van de resultaten 4. Het AI ecosysteem in Vlaanderen
Nadere informatieMEDEDELING AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT MEDEDELING AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: 7 de oproep inzake het indienen van een aanvraag tot onderhandelingen omtrent de totstandkoming van
Nadere informatieDE MEETINGINDUSTRIE IN VLAANDEREN. Roadshow Antwerpen 26 maart 2015
DE MEETINGINDUSTRIE IN VLAANDEREN Roadshow Antwerpen 26 maart 2015 PROGRAMMA 9.30 11.00 Resultaten meetingonderzoek & vooruitblik activiteiten Toerisme Vlaanderen 11.00-11.30 Koffiepauze 11.30 13.00 Workshop
Nadere informatieLuik Economie. Infovergadering 19 februari 2013 Steven Vanassche
Luik Economie Infovergadering 19 februari 2013 Steven Vanassche Inhoud Kenmerken Zuid-West-Vlaamse economie Fysieke ruimte om te ondernemen Mentale ruimte om te ondernemen Inhoud Kenmerken Zuid-West-Vlaamse
Nadere informatieEx ante evaluatie van beleid en regelgeving: focus op impact assessments VEP studiedag 30 april 2010
Ex ante evaluatie van beleid en regelgeving: focus op impact assessments VEP studiedag 30 april 2010 «Ik wil mensen in armoede een transparant model aanreiken waarmee zij kunnen toetsen of een beleidsmaatregel
Nadere informatieSamen naar de Europese Agenda Stad
Samen naar de Europese Agenda Stad VNG Bestuurdersdag 30 November 2015 Nicolaas Beets Dutch Urban Envoy Inhoud Doelstellingen van het NL se EU Voorzitterschap 12 Thema s voor de Europese Agenda Stad Partnerschappen
Nadere informatieSociaal kapitaal en gezondheid. Annelien Poppe Evelyn Verlinde Prof. dr. Sara Willems Prof. dr. Jan De Maeseneer
Sociaal kapitaal en gezondheid Annelien Poppe Evelyn Verlinde Prof. dr. Sara Willems Prof. dr. Jan De Maeseneer Inhoudstafel Sociaal kapitaal: definitie Sociaal kapitaal bij financieel kwetsbare welzijnszorggebruikers
Nadere informatieDe haven van Oostende, energie haven
De haven van Oostende, energie haven Evy Copejans Vlaams Instituut voor de Zee De haven van Oostende is een kleine maritieme haven, gelegen in één van de grootste en belangrijkste havengebieden ter wereld,
Nadere informatieAANBOD VAN BEDRIJVENTERREINEN IN DE PROVINCIE WEST- Cijfers per 1 januari 2018 VLAANDEREN
AANBOD VAN BEDRIJVENTERREINEN IN DE PROVINCIE WEST- VLAANDEREN 172 ha 224 ha, naar type ha 50 ha 100 ha 150 ha 200 ha 250 ha ha 30 ha 60 ha 90 ha 120 ha 150 ha 180 ha 210 ha 240 ha 270 ha 300 ha 35 ha
Nadere informatieDE MEETINGINDUSTRIE IN VLAANDEREN. Roadshow Limburg 2 april 2015
DE MEETINGINDUSTRIE IN VLAANDEREN Roadshow Limburg 2 april 2015 PROGRAMMA 9.30 11.00 Resultaten meetingonderzoek & vooruitblik activiteiten Toerisme Vlaanderen 11.00-11.30 Koffiepauze 11.30 13.00 Workshop
Nadere informatieVeerkracht en de regionale arbeidsmarkt
Veerkracht en de regionale arbeidsmarkt Kansen op vernieuwing in Rijnmond Economische Verkenningen Rotterdam, 26 februari 2014 Anet Weterings (PBL) & Frank van Oort (UU) Regionale sectorstructuur en groei
Nadere informatieEconomie & Innovatiebeleid
Economie & Innovatiebeleid ERIC SLEECKX - RAADGEVER ECONOMIE & INNOVATIE KABINET MUYTERS Topics Kernpunten uit beleidsnota minister Muyters mbt E-W-I Fusie AIO & FWO+ KT nieuwigheden Clusterbeleid Kmo-portefeuille
Nadere informatieB en W nr d.d Consultatie Metropoolregio Rotterdam-Den Haag, Economie en Bereikbaarheidsagenda
B en W nr. 14.0923 d.d. 14-10-2014 Onderwerp Consultatie Metropoolregio Rotterdam-Den Haag, Economie en Bereikbaarheidsagenda Besluiten:Behoudens advies van de commissie 1. Brief aan Bestuursforum Metropoolregio
Nadere informatieT.OP Kustzone Ruimte Vlaanderen en gebiedsontwikkeling
T.OP Kustzone Ruimte Vlaanderen en gebiedsontwikkeling Stijn Vanderheiden Ruimte Vlaanderen Oostende, 21 september 2016 Vlaams ruimtelijk ontwikkelingsbeleid: 4 ambities 1. Nieuw beleidskader voor de lange
Nadere informatieGreenbridge wetenschapspark incubator demonstrator
Greenbridge wetenschapspark incubator demonstrator - faciliteert de ontwikkeling/optimalisatie van uw technologie - helpt uw energietechnologie succesvol in de markt zetten voor (startende) bedrijven:
Nadere informatie