Stand van zaken gemeentelijke gebouwen December 2016

Transcriptie

1 Stand van zaken gemeentelijke gebouwen December 2016 De gemeente Harlingen heeft een aantal jaar geleden energiescans van haar (kantoor)gebouwen laten maken door DEC Nederland. Aan de hand van deze energiescan zijn verschillende energiebesparende maatregelen uitgevoerd. Er is behoefte aan meer inzicht in de voortgang en het vervolg van de te nemen energiebesparende maatregelen uit de energiescans. Na het bestuderen van de ontvangen energiescan, een inspectie van het pand door Bouwadvies Wybe de Jong, en diverse interne overleggen geven we hieronder per onderdeel vanuit de energiescan aan welke maatregelen al zijn uitgevoerd, welke maatregelen technisch of qua investering niet mogelijk zijn en welke maatregelen we nog gaan uitvoeren. Hieronder staat dit per gebouw aangegeven. 1. GEMEENTEKANTOOR WADDENPROMENADE 1.1. Verlichting Binnen het gemeentekantoor Waddenpromenade zijn en worden alle defecte spaarlampen structureel vervangen door LED-verlichting. Inmiddels is naar schatting 50% vervangen. Dit kan in 2017 versneld worden opgepakt. Het overgrote deel is bovendien al voorzien van een bewegingssensor. Ook de veiligheidslichten zijn vervangen door duurzaam LED. Een daglichtregeling bij vertrekken met glaspartijen is niet toegepast omdat de huidige armaturen hiervoor niet geschikt zijn. Hiervoor moeten hele nieuwe armaturen voor worden aangeschaft. Bij vervanging van de armaturen kan deze daglichtregeling wel worden toegepast. Voor een goede werking verdient het de aanbeveling de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar schoon te (laten) maken in verband met rendementsverlies. Dit kan in het schoonmaakcontract worden meegenomen. Het kan een besparing van 40% opleveren. - Versneld oppakken van het vervangen van spaarlampen door LEDverlichting - Daglichtregeling meenemen bij vervangen van armaturen - In het schoonmaakcontract opnemen dat de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar worden schoongemaakt 1.2. Verwarming Het temperatuur niveau van het gebouw is lager ingesteld. Dit wordt regelmatig gecontroleerd en zo nodig bijgesteld. De ketelwatertemperatuur is ingeregeld. Dit houdt in dat de watertemperatuur van de CV is bijgesteld om een hoger rendement uit de HR ketel te halen, wat een besparing van 1 tot 4% kan opleveren. Deze ketelwatertemperatuur wordt nu structureel gemonitord en als blijkt dat de temperatuur te hoog of laag is, dan wordt deze aangepast. Dit is een continue proces dat is ingevoerd.

2 Door het CV-systeem waterzijdig in te regelen, krijgt elke radiator het juiste volume water. Dit kan wel een besparing op van 5 tot 15% opleveren. Het daarvoor benodigde in beeld brengen van de complete werktuigbouwkundige installatie en het berekenen van de warmteafgifte is inmiddels gebeurd. In 2017 wordt het systeem opnieuw ingeregeld. Tijdens het jaarlijks onderhoud wordt nu een optimale instelling van de regelaars en schakelklokken systematisch vastgelegd. Het plaatsen van een lucht/water-warmtepomp is niet mogelijk. Om deze maatregel uit te voeren dient het pand voldoende luchtdicht en geïsoleerd te zijn. Dit is nagenoeg onmogelijk bij dit gebouw. Het heeft het geen zin hier nog verder naar te kijken. Het is niet verstandig om de bestaande ketel op dit moment te vervangen voor een geschakelde ketel. De huidige ketel is pas in 2027 afgeschreven. De investering om de ketel nu te vervangen, is dan hoger dan de geraamde terugverdientijd van een termijn van 10 jaar. Het verdient wel aanbeveling dat wanneer de huidige ketel afgeschreven is, deze dan te vervangen door een geschakelde ketel. Dit kan in het eerst volgende MJOB opgenomen worden. Voor het plaatsen van een WKK is de investering hoger dan de besparing omdat een WKK alleen rendabel/interessant is wanneer deze de gehele dag (24u) volop wordt gebruikt. Daar is in dit kantoorpand geen sprake van. - Het CV-systeem wordt in 2017 waterzijdig ingeregeld. - In het volgende MJOB opnemen dat wanneer de huidige ketel afgeschreven is, deze te vervangen door een geschakelde ketel Ventilatie Binnen het kantoorgebouw is de regeling voor de verdeling van de luchthoeveelheid ingesteld. Deze instelling wordt gemonitord en bij klachten wordt deze aangepast. De kierafdichting van het gebouw wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld. Dit is een continue proces. Er is een WTW (Warmteterugwin) installatie aanwezig - n.v.t Warmwatervoorziening In het waddenkantoor hangt een 50 liter boiler. Deze boiler is meer dan 15 jaar oud. Deze vervangen door een eco-variant, levert een energiebesparing op. Een grotere besparing kun je bewerkstelligen door voor een kleinere variant te kiezen. Voor dit kantoorgebouw is een 30 liter boiler voldoende. Hoewel de huidige boiler in technische zin nog niet aan vervanging toe is, is de investering slechts gering (ca, 300,-- excl. plaatsen). Het loont zich om de boiler op korte termijn te vervangen door een 30 liter, eco-variant. - Op korte termijn de 50 liter boiler vervangen door een 30 liter, eco-variant

3 1.5. Machines en apparatuur In de repro ruimte staat veel apparatuur, dat ook in stand-by het nodige vermogen gebruikt. Door alle apparaten uit te schakelen met een centraal schakelaar, kan het stand-by vermogen verminderd worden. Tegenwoordig schakelen de medewerkers na einde werkdag alle apparatuur in de reproruimte uit. Een centrale schakelaar voegt niets meer toe Koeling/airconditioning De zonneschermen zijn vervangen door warmtewerende screens. Ook is er op diverse plekken, waar warmte werd vastgehouden folie op de ramen aangebracht, die naast lichtwerend ook warmtewerend zijn. Hierdoor hoeft beduidend minder gekoeld te worden, wat de nodige energiebesparing met zich meebrengt. Daar waar dit nodig is omdat warmte te veel wordt vastgehouden, wordt systematisch folie aangebracht. In het waddenkantoor bevinden zich twee koelkasten. In zijn algemeenheid, loont het zich op dit moment om een koelkast te vervangen als deze 8 jaar of ouder is. Moderne koelkasten zijn 60 procent zuiniger dan een koelkast uit De koelkast op de bovenverdieping is meer dan 15 jaar oud. Deze vervangen door een koelkast met een A+++ label levert een behoorlijke besparing op. Hoewel deze koelkast in technische zin nog niet aan vervanging toe is, is de investering slechts gering (ca, 300,--). Het loont zich om deze op korte termijn te vervangen door eentje met een A+++ label. De koelkast op de benedenverdieping is pas 1 jaar oud en heeft al een hoog label. - Daar waar dit nodig is omdat warmte nog te veel wordt vastgehouden, systematisch folie aanbrengen. - De huidige koelkast op de bovenverdieping op korte termijn vervangen door een koelkast met een A+++ label Regeling De huidige regeltechniek voor o.a. de verwarming en ventilatie is verouderd. Deze regeltechniek dient vervangen te worden. Het vervangen van deze regeltechniek is opgenomen in het huidige MJOB ( ) en staat voor 2018 op de planning. - Overeenkomstig het huidige MJOB de regeltechniek in 2018 vervangen Thermische schil Het pand is voorzien van isolatie. De huidige normen van nieuwbouw liggen strenger. Het is technisch gezien mogelijk om buitenmuren, vloeren en daken extra na te isoleren alleen hiervoor is een dusdanige investering voor nodig dat dit nooit in 10 jaar kan worden terugverdient. Door het na isoleren van buitenmuren, vloeren en daken verandert het binnenklimaat met als gevolg dat ook hiervoor maatregelen getroffen moeten worden. Op dit moment is hier geen duidelijkheid over. Bij een volgend groot onderhoud kan hier verder naar gekeken worden. Dit kan in het eerst volgend MJOB worden meegenomen.

4 Het isoleren van de gevelopeningen (beglazing) is wel mogelijk door het gebruik van HR++ glas. Het vervangen van beglazing staat in het huidige MJOB voor het jaar 2017 op de planning. Bij deze vervanging kan gekozen worden voor HR++ glas. De kierafdichting van het gebouw wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld. Dit is een continue proces. - Bij het vervangen van de beglazing dat in het MJOB voor 2017 staat gepland, kiezen voor HR++ glas. - In het eerst volgend MJOB meenemen om bij het uitvoeren van groot onderhoud de afweging te maken om eventueel de muren, vloeren en daken extra na te isoleren.

5 2. STADHUIS 2.1. Verlichting Binnen het stadhuis zijn nagenoeg alle defecte spaarlampen structureel vervangen door LED verlichting. Bij defecte TL armaturen worden deze structureel vervangen door TL armaturen met een hoger rendement. De gevelverlichting is ook vervangen door LED (besparing 80%). Het opsporen van stand- by gebruikers heeft geen invloed op de energiebesparing. In het stadhuis zijn relatief weinig werkplekken aanwezig. De werkplekken die er zijn, bevinden zich niet in een glasrijke ruimte en de aanwezige verlichting wordt dagelijks na einde werkdag door de schoonmaaksters uitgedaan. Omdat dit in het archief wel rendabel is, is daar een bewegingssensor aangebracht. Voor een goede werking verdient het de aanbeveling de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar schoon te (laten) maken in verband met rendementsverlies. Dit kan in het schoonmaakcontract worden meegenomen. Het kan een besparing van 40% opleveren. - In schoonmaakcontract opnemen dat de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar worden schoongemaakt 2.2. Verwarming Een belangrijke maatregel die getroffen is, is het aanbrengen van een tochtsluis bij de voordeur. Het temperatuur niveau van het gebouw is lager ingesteld. Dit wordt regelmatig gecontroleerd en zo nodig bijgesteld. De ketelwatertemperatuur is ingeregeld. Dit houdt in dat de watertemperatuur van de CV is bijgesteld om een hoger rendement uit de HR ketel te halen, wat een besparing van 1 tot 4% kan opleveren. Deze ketelwatertemperatuur wordt nu structureel gemonitord en als blijkt dat de temperatuur te hoog of laag is, dan wordt deze aangepast. Dit is een continue proces dat is ingevoerd. Vanuit de energiescan kwam naar voren dat de transportpomp vervangen diende te worden, deze is inmiddels al vervangen. Op dit moment wordt bekeken om het klimaat in het archief in z n geheel aan te passen. Door het CV-systeem waterzijdig in te regelen, krijgt elke radiator het juiste volume water. Dit is niet mogelijk omdat er geen ventielen zijn om dit te doen. De transportpomp is vervangen door een energiezuinige. De Cv-ketel is al van hoge energiezuinige waarde. Het plaatsen van een lucht/water-warmtepomp is niet mogelijk. Om deze maatregel uit te voeren dient het pand voldoende luchtdicht en geïsoleerd te zijn. Dit is gelet op de leeftijd en de monumentale status van het pand niet uitvoerbaar. Voor het plaatsen van een WKK is de investering hoger dan de besparing omdat een WKK alleen rendabel/interessant is wanneer de gehele dag (24u) volop wordt gebruikt. Daar is in dit kantoorpand geen sprake van. Extra warmte geleidingsschotten plaatsen tegen de ingebouwde convectoren is, door de huidige indeling van het pand, niet mogelijk.

6 Wat gaan we doen: - Bekijken om het klimaat in het archief in z n geheel aan te passen (is in onderzoek) 2.3. Ventilatie In het gebouw is in het archief één ventilator aanwezig. Deze ventilator wordt op dit moment handmatig bediend en functioneert goed. Het gebouwd leent zich er niet voor om een WTW (Warmteterugwin)unit te gaan plaatsen. WTW units worden alleen in ventilatiesystemen aangebracht. Dit is bij het stadhuis niet aanwezig. Het vervangen van de wisselstroom voor een zuinige gelijkstroom, is niet aantrekkelijk omdat er op dit moment maar één luchtventilator aanwezig is. De investering weegt dan niet op tegen het rendement Warmwatervoorziening De boiler is onlangs vervangen door een Eco variant Machines en apparatuur Het onderzoeken van de stand-by modus van apparaten en machines heeft weinig zin omdat er maar relatief weinig werkplekken aanwezig zijn Koeling/airconditioning Vanwege de monumentale status van het gebouw, is het niet zo maar mogelijk om zonwering of warmte werend folie aan te brengen. Dit dient eerst met de monumentenwacht overlegd te worden. Dit wordt op dit moment onderzocht. Afhankelijk van de uitkomst zal in eerste instantie vanuit het oogpunt van lichtreflexie folie worden aangebracht die tevens warmte werend zal zijn. Het maken van een koppeling met de decentrale koeling en de regeltechniek voor de verwarming, is niet rendabel omdat er maar 1 koelventilator aanwezig is. In het stadhuis zijn twee koelkasten. Deze zijn nog geen jaar oud en hebben al een hoog label. - Afhankelijk van of dit vanuit monumentale overwegingen kan, zonnewering of warmte werend folie aanbrengen.

7 2.7. Regeling Binnen het stadhuis zijn de thermostatische radiator elementen vervangen. Ook het uitbouwen van de na-regelingen van de convectoren is uitgevoerd Thermische schil Het stadhuis heeft steens muren, het na- isoleren is alleen mogelijk door het plaatsen van voorzetwanden aan de binnenzijde. Vanuit monumentaal oogpunt is dit niet wenselijk. Dit geldt ook voor het isoleren van de vloeren, daken en gevelopeningen.

8 3. GEMEENTEMUSEUM HET HANNEMAHUIS 3.1. Verlichting Binnen het Hannemahuis zijn en worden alle defecte spaarlampen als structureel vervangen door LED verlichting. Inmiddels is naar schatting 50% vervangen Voor een goede werking verdient het de aanbeveling de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar schoon te maken. Er brandt onnodig verlichting in ruimten waar op dat moment geen publiek is. Het is lastig om in de bestaande situatie dit sluitend te regelen dat verlichting op tijd aangaat, zodat publiek niet in donkere ruimtes binnenkomt. Een bewegingssensor op de armatuur biedt geen oplossing. Gekeken kan worden of er mogelijkheden zijn om voor de ingang van de ruimtes een sensor te plaatsen. - In het schoonmaakcontract opnemen dat minimaal 1x per jaar de sensoren, armaturen en lampen worden schoon gemaakt. - Onderzoeken of het mogelijk is bewegingssensoren te plaatsen voor de ingang van ruimtes Verwarming Het temperatuur niveau van het gebouw is lager ingesteld. Dit wordt regelmatig gecontroleerd en zo nodig bijgesteld. Door het CV-systeem waterzijdig in te regelen, krijgt elke radiator het juiste volume water. Op dit moment is dit niet mogelijk. Hiervoor dient namelijk eerst de complete werktuigbouwkundige installatie tot in detail in beeld te worden gebracht en de warmteafgifte berekend te worden. Dit kan wel een besparing op van 5 tot 15% opleveren. Het plaatsen van een lucht/water warmtepomp is niet mogelijk omdat het pand niet voldoende luchtdicht is. Dit is niet uitvoerbaar. Voor het plaatsen van een WKK is de investering hoger dan de besparing omdat een WKK alleen rendabel/interessant is wanneer deze de gehele dag (24u) volop wordt gebruikt. Daar is in dit pand geen sprake van. In het huidige MJOB staat (vervanging van) het verwarmingssysteem voor 2022 op de planning. Dan kan goed gekeken worden naar duurzame varianten en technieken. Op dit moment is de instelling van de regelaars van de schakelklokken van de verwarming niet optimaal. Dit kan dan in combinatie met het vervangen van de regeltechniek uitgevoerd worden. - Overeenkomstig het huidige MJOB het verwarmingssysteem in 2022 vervangen. Hierbij wordt alles meegenomen Ventilatie De luchtbehandeling kast die aanwezig is, komt nog niet in aanmerking voor vervanging. Deze is pas afgeschreven in Hierdoor is het nog niet interessant om de luchtbehandeling kast aan te passen met een Warmte Terugwin(WTW) installatie. Dit kan worden meegenomen in het volgende MJOB.

9 Wat gaan we doen: - Aanbrengen van WTW bij vervanging luchtbehandelingskast. Meenemen in volgend MJOB (2024 e.v.) 3.4. Warmwatervoorziening De boiler staat in het huidige MJOB in 2018 voor vervanging gepland. Dan kan tevens naar een ECO variant of kleinere boiler gekeken worden. Wat gaan we doen: - Het vervangen van de boiler door een kleinere, eco-variant overeenkomstig het huidige MJOB in 2018 oppakken Machines en apparatuur Door de apparaten uit te schakelen met een centraal schakelaar, kan het stand-by vermogen verminderd worden. Gelet op het gering aantal werkplaatsen, levert dit te weinig op. Daarbij schakelen de medewerkers na einde werkdag alle apparatuur uit. Een centrale schakelaar voegt niets meer toe Koeling/airconditioning Vanwege de monumentale status van het gebouw, is het niet zo maar mogelijk om zonwering of warmte werend folie aan te brengen. Dit is ook niet nodig, vanwege weinig tot geen glasoppervlaktes aanwezig zijn in de werkruimtes. In het Hannemahuis staan 2 koelkasten. Deze zijn redelijk nieuw (nog geen vijf jaar) en hebben al een hoog label Regeling De temperatuur regeling is in het voorhuis van het gemeentemuseum niet optimaal. Het is mogelijk om hiervoor individuele temperatuurregelingen aan te brengen. Deze maatregel kan verder worden onderzocht. Wat gaan we doen: - Onderzoek doen naar het aanbrengen van een individuele temperatuurregeling in het voorhuis (in combinatie met het vervangen van het verwarmingssysteem (2022)).

10 3.8. Thermische schil Het Hannemahuis heeft steens muren, het na- isoleren is alleen mogelijk door het plaatsen van voorzetwanden aan de binnenzijde. Vanuit monumentaal oogpunt is dit niet wenselijk. Dit geldt ook voor het isoleren van de vloeren, daken en gevelopeningen.

11 4. GEMEENTEKANTOOR DE GROENLANDSVAARDER 4.1. Verlichting In de Groenlandsvaarder zijn nagenoeg alle spaarlampen inmiddels vervangen door LED verlichting, inclusief de veiligheidslichten. Systematisch worden bewegingssensoren in de daarvoor geschikte ruimten aangebracht. Eind 2017 is dit afgerond. Het opsporen van stand-by gebruikers heeft geen invloed op de energiebesparing. De aanwezige verlichting wordt dagelijks na einde werkdag door de schoonmaaksters uitgedaan. Voor een goede werking verdient het de aanbeveling de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar schoon te maken. - In het schoonmaakcontract opnemen dat de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar worden schoongemaakt 4.2. Verwarming Het temperatuur niveau van het gebouw is lager ingesteld. Dit wordt regelmatig gecontroleerd en zo nodig bijgesteld. De ketelwatertemperatuur is ingeregeld. Dit houdt in dat de watertemperatuur van de CV is bijgesteld om een hoger rendement uit de HR ketel te halen, wat een besparing van 1 tot 4% kan opleveren. Deze ketelwatertemperatuur wordt nu structureel gemonitord en als blijkt dat de temperatuur te hoog of laag is, dan wordt deze aangepast. Dit is een continue proces dat is ingevoerd. Door het CV-systeem waterzijdig in te regelen, krijgt elke radiator het juiste volume water. Dit is niet mogelijk vanwege het ontbreken van ventielen. De Cv-ketel is al van hoge energiezuinige waarde. Het plaatsen van een lucht/water-warmtepomp is niet mogelijk. Om deze maatregel uit te voeren dient het pand voldoende luchtdicht en geïsoleerd te zijn. Dit is gelet op de leeftijd en de monumentale status van het pand niet uitvoerbaar. Voor het plaatsen van een WKK is de investering hoger dan de besparing omdat een WKK alleen rendabel/interessant is wanneer de gehele dag (24u) volop wordt gebruikt. Daar is in dit kantoorpand geen sprake van. Wat gaan we doen: 4.3. Ventilatie Het gebouwd leent zich er niet voor om een WTW unit te gaan plaatsen. WTW units worden alleen in ventilatiesystemen aangebracht. Dit is in de Groenlandsvaarder niet aanwezig. De kierafdichting van het gebouw wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld. Dit is een continue proces. Het vervangen van de wisselstroom voor een zuinige gelijkstroom ventilatie, is niet aantrekkelijk. Er zijn twee losse ventilatoren aanwezig, waarvan één al een gelijkstroom

12 uitvoering is. Bij de tweede is dit alleen mogelijk bij een totale vervanging van de ventilator. Dit vindt na 2024 plaats en kan in het volgende MJOB worden meegenomen Wat gaan we doen: - Bij vervanging van de tweede ventilator, deze vervangen door een gelijkstroom uitvoering. Meenemen in volgend MJOB (2024 e.v.) 4.4. Warmwatervoorziening De 80 liter- boiler wordt vervangen door een 10 liter variant. Wat gaan we doen: 4.5. Machines en apparatuur Door alle apparaten uit te schakelen met een centraal schakelaar, kan het stand-by vermogen verminderd worden. Tegenwoordig schakelen de medewerkers na einde werkdag alle apparatuur uit. Een centrale schakelaar voegt niets meer toe Koeling/airconditioning In de Groenlandsvaarder is daar waar dit nodig was, inmiddels zonnewering geplaatst. Een koppeling maken tussen de decentrale koeling en de regeltechniek van de verwarming, is met het huidige systeem niet uitvoerbaar omdat er maar één verwarmingsgroep is. In de Groenlandvaarder is een koelkast. Deze is vijf jaar oud en heeft al een hoog label. Wat gaan we doen: 4.7. Regeling Binnen de Groenlandsvaarder zijn de thermostatische radiator elementen vervangen Thermische schil De Groenlandsvaarder heeft steens muren, het na- isoleren is alleen mogelijk door het plaatsen van voorzetwanden aan de binnenzijde. Vanuit monumentaal oogpunt is dit niet wenselijk. Dit geldt ook voor het isoleren van de vloeren, daken en gevelopeningen. Wel zijn er voorzetramen geplaatst.

13 5. GEMEENTEWERKEN, WESTERZEEDIJK 5.1. Verlichting Aan de Westerzeedijk zijn nagenoeg alle spaarlampen inmiddels vervangen door LED verlichting, inclusief de veiligheidslichten. Systematisch worden bewegingssensoren in de daarvoor geschikte ruimten aangebracht. In 2018 is dit afgerond. Een daglichtregeling bij vertrekken met glaspartijen is niet toegepast omdat de huidige armaturen hiervoor niet geschikt zijn. Hiervoor moeten hele nieuwe armaturen voor worden aangeschaft. Bij vervanging van de armaturen kan deze daglichtregeling wel worden toegepast. Voor een goede werking verdient het de aanbeveling de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar schoon te (laten) maken in verband met rendementsverlies. Dit kan in het schoonmaakcontract worden meegenomen. Het kan een besparing van 40% opleveren. - Systematisch bewegingssensoren aanbrengen (2018 afgerond) - Daglichtregeling meenemen bij vervangen van armaturen - In het schoonmaakcontract per direct opnemen dat de sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar worden schoongemaakt 5.2. Verwarming Het temperatuur niveau van het gebouw is lager ingesteld. Dit wordt regelmatig gecontroleerd en zo nodig bijgesteld. De ketelwatertemperatuur is ingeregeld. Dit houdt in dat de watertemperatuur van de CV is bijgesteld om een hoger rendement uit de HR ketel te halen, wat een besparing van 1 tot 4% kan opleveren. Deze ketelwatertemperatuur wordt nu structureel gemonitord en als blijkt dat de temperatuur te hoog of laag is, dan wordt deze aangepast. Dit is een continue proces dat is ingevoerd. Bij het jaarlijkse onderhoud vindt reiniging van de direct- en indirect gestookte toestellen. Door het CV-systeem waterzijdig in te regelen, krijgt elke radiator het juiste volume water. Op dit moment is dit niet mogelijk. Hiervoor dient namelijk eerst de complete werktuigbouwkundige installatie tot in detail in beeld te worden gebracht en de warmteafgifte berekend te worden. Dit kan wel een besparing op van 5 tot 15% opleveren. Vanwege de erg weinig werkplekken in dit gebouw, is dit echter niet rendabel. De Cv-ketel is al van hoge energiezuinige waarde. Het plaatsen van een lucht/water-warmtepomp is niet mogelijk. Om deze maatregel uit te voeren dient het pand voldoende luchtdicht en geïsoleerd te zijn. Dit is gelet op de leeftijd van het pand niet uitvoerbaar. Voor het plaatsen van een WKK is de investering hoger dan de besparing omdat een WKK alleen rendabel/interessant is wanneer deze de gehele dag (24u) volop wordt gebruikt. Daar is hier geen sprake van.

14 5.3. Ventilatie Binnen het kantoorgebouw is de regeling voor de verdeling van de luchthoeveelheid ingesteld. Deze instelling wordt gemonitord en bij klachten wordt deze aangepast. De kierafdichting van het gebouw wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld. Dit is een continue proces. - n.v.t Wamwatervoorziening In het huidige MJOB staat voor 2019 in de planning om de boiler te verhangen door een zonneboilersysteem. Wat gaan we doen: - De boiler vervangen door een zonlichtboiler. overeenkomstig het huidige MJOB in 2019 oppakken Machines en apparatuur Het onderzoeken van de stand-by modus van apparaten en machines in het kantoorgebouw heeft weinig zin omdat er maar relatief weinig werkplekken aanwezig zijn Koeling/airconditioning Op de westerzeedijk bevindt zich één koelkast. In zijn algemeenheid, loont het zich op dit moment om een koelkast te vervangen als deze 8 jaar of ouder is. Moderne koelkasten zijn 60 procent zuiniger dan een koelkast uit De koelkast op de Westerzeedijk is meer dan 8 jaar oud. Deze vervangen door een koelkast met een A+++ label levert een behoorlijke besparing op. Hoewel deze koelkast in technische zin nog niet aan vervanging toe is, is de investering slechts gering (ca, 300,--). Het loont zich om deze op korte termijn te vervangen door eentje met een A+++ label. - De huidige koelkast op korte termijn vervangen door een koelkast met een A+++ label Regeling De huidige regeltechniek is verouderd en kan geoptimaliseerd worden. Vervanging is al voor 2018 meegenomen in het huidige MJOB. Hierbij wordt ook gekeken naar de vervanging van de thermostatische radiator elementen. - De huidige regeltechniek vervangen. Zoals opgenomen in het huidige MJOB in 2018 opplakken.

15 5.8. Thermische schil Het kantoorgebouw aan de Westerzeedijk is in 2008 verbouwd en volledig geïsoleerd. De loodsen zijn niet geïsoleerd. Gelet op de functie die deze hebben, heeft naïsoleren hiervan geen toegevoegde waarde.

16 maatregel Waddenkantoor Stadhuis Hannemahuis Groenlandsvaarder Westerzeedijk 1. VERLICHTING Vervangen spaarlampen door LED 50% gereed. Veiligheidslichten gereed Versneld oppakken (afgerond 2017) Nagenoeg gereed, Inclusief gevelverlichting en veiligheidslichten Bewegingssensoren Nagenoeg gereed Zijn daar waar rendabel aangebracht Daglichtregeling Bij vervangen armatuur n.v.t. (te weinig glasrijke ruimtes aanwezig) 50% gereed Nagenoeg gereed Inclusief de veiligheidslichten Gaat onderzocht worden n.v.t. (te weinig glasrijke ruimtes aanwezig) Worden systematisch aangebracht (eind 2017 gereed) n.v.t. (te weinig glasrijke ruimtes aanwezig) Nagenoeg gereed inclusief veiligheidslicht en Worden systematisch aangebracht (eind 2018 gereed) Bij vervangen armatuur In schoonmaak- contract opnemen dat sensoren, armaturen en lampen minimaal 1x per jaar worden schoongemaakt Per direct Per direct Per direct Per direct Per direct 2. VERWARMING Keteltemperatuur inregelen gereed gereed gereed gereed gereed Temperatuur lager instellen gereed gereed gereed gereed gereed Optimale instelling regelaars gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. systematisch vastleggen Plaatsen luchtwaterpomp Niet uitvoerbaar Niet uitvoerbaar Niet uitvoerbaar Niet uitvoerbaar Niet uitvoerbaar Warmtekrachtkoppeling (WKK) Niet rendabel Niet rendabel Niet rendabel Niet rendabel Niet rendabel

17 De werkbouwkundige installatie in beeld brengen en de warmteafgifte berekenen om vervolgens het Cv-systeem waterzijdig te regelen Cv-installatie In beeld gebracht. Systeem wordt in 2017 waterzijdig ingeregeld Ketel vervangen door geschakelde ketel wordt in het volgende MJOB opgenomen Niet mogelijk waterzijdig in te regelen i.v.m. ontbreken ventielen -Transportpomp is vervangen -Ketel is van energiezuinige waarde -het klimaat in het archief wordt momenteel in zijn geheel onderzocht Vervanging van het verwarmingssysteem staat in het huidige MJOB voor 2022 op de planning Niet mogelijk waterzijdig in te regelen i.v.m. ontbreken ventielen Is al van hoge energiezuinige waarde Niet rendabel (te weinig werkplekken op kantoor) Is al van hoge energiezuinige waarde 3. VENTILATIE Regeling voor verdeling van de luchthoeveelheid instellen Gelijkstroom uitvoering ventilatie Warmteterugwin (WTW) unit plaatsen gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed n.v.t. onrendabel n.v.t. Eerste ventilator is al zo uitgevoerd. Vervanging tweede wordt meegenomen in volgend MJOB aanwezig Niet uitvoerbaar Wordt naar gekeken Niet uitvoerbaar in volgend MJOB n.v.t. Niet uitvoerbaar

18 4. WARMWATERVOORZIE NING Boiler vervangen Per direct gereed Staat in het huidige MJOB voor 2018 op de planning gereed Staat in het huidige MJOB voor 2019 in de planning 5. MACHINES EN APPARATUUR Centrale schakelaar Geen toegevoegde waarde meer Geen toegevoegde waarde Geen toegevoegde waarde Geen toegevoegde waarde meer Geen toegevoegde waarde 6. KOEL/AIRCONDITIONING Zonne/warmtewering Koelkast vervangen Warmtewerende screens zijn aangebracht en aanbrengen warmtewerend folie wordt systematisch aangepakt. Koelkast op de bovenverdieping per direct vervangen. Mogelijkheden worden onderzocht (vanwege monumentale status) Niet nodig Daar waar nodig is inmiddels zonnewering geplaatst. Koppeling decentrale koeling en regeltechniek verwarming? Niet nodig n.v.t n.v.t. n.v.t. Per direct

19 7. REGELING Regeltechniek vervangen In MJOB voor 2018 gepland gereed De mogelijkheden voor een individuele temperatuurregeling in het voorhuis worden onderzocht in combinatie met de vervanging van het verwarmingssysteem (2022) gereed In MOJB voor 2018 gepland 8. THERMISCHE SCHIL HR++ beglazing toepassen Muren vloeren daken naisoleren Kierdichtheid Meenemen bij vervangen beglazing dat in het MJOB voor in 2017 staat gepland Bij uitvoeren groot onderhoud (wordt in volgend MJOB ingepland) afweging voor na-isolatie maken. Wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld Vanwege monumentale status maatregelen niet wenselijk Wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld Vanwege monumentale status maatregelen niet wenselijk Wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld Vanwege monumentale status maatregelen niet wenselijk Wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld Het kantoorgebouw is in 2008 volledig geïsoleerd. Wordt regelmatig gecontroleerd en voor zover mogelijk hersteld

20