DEELSESSIE 2. Deelvoorzitter Jon Meijer

Transcriptie

1 DEELSESSIE 2 Hoe houden we het Schoongewoon? Deelvoorzitter Jon Meijer

2 Rob Karstens Stadswerk en Harro Verhoeven CROW

3 NVRD Congres Schoongewoon Baten van openbare ruimte Maatschappelijk baten van inrichting en beheer Rob Karstens, Stadswerk Harro Verhoeven, CROW Dalfsen, 24 mei 2012

4 Opbouw presentatie Gevoel en beleving van baten openbare ruimte Rob Karstens, Stadswerk Feiten en cijfers over baten openbare ruimte Harro Verhoeven, CROW De uitdaging Stellingen en zaaldiscussie

5 Gevoel en beleving Een goede openbare ruimte is goed voor de leefbaarheid, de vastgoedwaarde en de sociale samenhang Goede inrichting en beheer verdient zich terug

6 Economische waarde

7 Vastgoedwaarde

8 Sociale cohesie

9 Instandhouding functionaliteit en voorkomen verloedering

10 Gevoel en beleving

11 Gevoel en waarde

12 Wat zegt ons gevoel over buurtkwaliteiten en baten? BUURTKWALITEITEN -beïnvloedbaar door beheer: - schoon - heel - participatie - contact - toezicht - minder lawaai niet beïnvloedbaar door beheer: -voorzieningen - aantrekkelijkheid inrichting openbare ruimte - aantrekkelijkheid bebouwing - huur/koopwoningen - inkomen - opleiding - werkgelegenheid BATEN -minder verhuizingen - woongenot - minder leegstand - voorkomen sloop - gezondheid - mantelzorg -- bezoek openbare ruimte - reistijdwinst -- minder overlast - minder vernielingen - minder diefstallen - minder geweldpleging BATENHOUDER -gemeente, burger -gemeente, burger -burger -gemeente, burger 12

13 Feiten en cijfers De MKBA-methode Meetlatten voor kwaliteit Kengetallen voor maatschappelijke baten Betrekken batenhouders (van co-creatie via co-financiering naar co-hesie)

14 MKBA openbare ruimte Maatregel Meetlat Kengetal Kwaliteitsverandering Maatschappelijke baat Prijskaartje Maatschappelijke baat ( ) Kosten ( ) Netto welvaartsverandering ( )

15 Historie MKBA Sinds 2000: MKBA is voor infra verplicht naast m.e.r. OEI-methode door Kabinet gekozen : eerste toepassingen in waterbeheer en woningbouw 2004: OEI-aanvullingen: o.a. voor Natuur, Water en Bodem : kentallenboek Natuur, Water, Bodem en Landschap aanvulling voor Ruimtelijke Kwaliteit voor VROM Juli 2012: CROW-publicatie 312: Baten van openbare ruimte (

16 Aantal baten van goede inrichting van openbare ruimte is al bekend, bv.: Woning nabij groen: woningwaarde + 6 tot + 14% Woning aan het water: woningwaarde +28%

17 Meetlatten voor schoon

18 Meetlatten voor heel

19 Meetlatten voor inrichting -Meetlat inrichtingskwaliteit woonstraat Niveau 1: Zeer Onpassend Niveau 2: Onpassend Niveau 3: passend Niveau 4: goed passend -Meetlat inrichtingskwaliteit buurtontsluitingsweg Niveau 5: zeer g passend Niveau 1: Zeer Onpassend Niveau 2: Onpassend Niveau 3: passend Niveau 4: goed passend -Meetlat inrichtingskwaliteit voorzieningenstraat Niveau 5: zeer g passend Niveau 1: Zeer Onpassend Niveau 2: Onpassend Niveau 3: passend Niveau 4: goed passend Niveau 5: zeer g passend 19

20 Nieuwe batenkengetallen voor openbare ruimte Buurtkwaliteit Stijging op meetlat Baat Kengetal Onderhoudskwaliteit van 1 schaalniveau omhoog verhoging 7% stijging woongenotwaarde het groen in de buurt woongenotwaarde Aantrekkelijkheid van de 1 schaalniveau omhoog verhoging 22% stijging woongenotwaarde bebouwing in de buurt woongenotwaarde Inrichtingskwaliteit van de 1 schaalniveau omhoog vermeden 3% minder leegstaande buurt leegstandkosten woningen Vertrouwen in de buurt 1 schaalniveau omhoog vermeden verhuiskosten 2% minder verhuizenden Sociale participatie in de buurt 1 extra actieveling voor sociale participatie vermeden kosten criminaliteit 9 straatroven minder

21 Rekenvoorbeeld Project: Beter groenonderhoud in wijk met woningen Kwaliteitsverandering: Beeldkwaliteit groen van C naar B op meetlat Maatschappelijke effect: Stijging woongenot Kengetal: 7% woningwaardestijging per schaalniveau Prijskaartje: Gemiddelde woningwaarde is euro Maatschappelijke baat: x x 7% = 14 mln euro (eenmalig) vuistregel: 14 / 20 = 7 ton (jaarlijks) ofwel: 700 euro (jaarlijks per woning) Afwegen tegen kosten

22 Baten in het beheerproces Fase Monitoring Initiatief Denk in maatschappelijke baten Monitor of er veranderingen zijn in de leegstand, verhuizingen, woningwaarden, tevredenheid, criminaliteit, veiligheid e.d. die aanleiding kunnen zijn voor herinrichting of verbetering van het (sociaal) beheer Bepaal welke maatschappelijke effecten in een bepaald gebied het meeste nodig zijn. Verken wat voor (sociaal) beheermaatregelen of herinrichtingen daaraan kunnen bijdragen. Maak sigarendoosberekeningen van kosten en baten. Verken wie mogelijke batenhouders zijn. Programma Formuleer de projectdoelen in termen van maatschappelijke effecten. Ga na welke batenhouders willen meewerken en/of meebetalen. Geef het project zo vorm dat de maatschappelijke baten maximaal zijn in verhouding tot de kosten. Maak desgewenst een volledige MKBA. Ontwerp Uitvoeringsontwerp Realisatie Evaluatie en overdracht Beheer Formuleer de beoogde kwaliteitsverbetering in scores op meetlatten voor inrichting en beheer. Maak belanghebbenden enthousiast en betrek ze bij het project. Probeer om de beoogde maatschappelijke effecten op te nemen in contracten en samenwerkingsovereenkomsten. Blijf bij praktische problemen sturen op de beoogde maatschappelijk effecten. Zorg dat ook de uitvoerders weten wat het uiteindelijk beoogde maatschappelijke doel is. Evalueer in hoeverre het beoogde maatschappelijk effect is behaald of komende tijd behaald kan worden. Neem het projectresultaat feestelijk in gebruik met alle batenhouders. Blijf monitoren in hoeverre het beoogde maatschappelijk effect wordt behaald. Volg maatschappelijke veranderingen en stem inrichting, (sociaal) beheer, onderhoud, reiniging en handhaving daarop af

23 De uitdaging Denk in baten! Discussier over baten! Wat zijn de maatschappelijke effecten die we met ons werk hopen te bereiken? Hoe groot zijn de maatschappelijk baten ongeveer? Kunnen we ons werk bijsturen om de maatschappelijke baten te vergroten? Wie zijn de batenhouders die we bij onze werkzaamheden kunnen betrekken? Hoe maken we onze werkzaamheden zo rendabel mogelijk?

24 Stellingen 1. De maatschappelijke waarde van reiniging is twee keer zo hoog als de kosten

25 Stellingen 2. De overheid betaalt alles en de batenhouders zijn de lachende derde Denk aan: Zwerfvuil na marktdagen Zwerfvuil na voetbalwedstrijden Zwerfvuil na evenementen Blikvangers in bermen (fietspaden en afritten)

26 Margreet van Gastel Gemeente Arnhem

27 Samen schoon in Arnhem Onderwerp Margreet van Gastel-Schäffner NVRD congres

28 Inhoud presentatie Onderwerp Samen met: Inwoners Opdrachtnemers Mensen met afstand tot arbeidsmarkt

29 Doelen samenwerking Onderwerp Eigen verantwoordelijkheid inwoners Reductie kosten Rol gemeente = regisseur: Sturen op resultaat

30 Samen met inwoners Afvalbakken Onderwerp 50% afvalbakken verwijderen Besparing van Besparing van ,- per jaar

31 Samen met inwoners - Afvalbakken Onderwerp Locaties in overleg met wijkplatformen 25 geadopteerde afvalbakken Gemeente faciliterend

32 Samen met opdrachtnemers Onderwerp Integrale opdracht voor beheer: Groen Grijs Reiniging

33 Samen met opdrachtnemers Onderwerp Reiniging: Frequentie beeldkwaliteit Kostenreductie: In wijken niveau A/B C

34 Samen met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt Onderwerp Gemeentebreed beleid social return sinds eind 2011 Werkgelegenheid voor uitkeringsgerechtigden: -Reguliere arbeidsplaats -Leerwerkbaan -Werkervaringsplek

35 Samen met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt Onderwerp Opdrachten > ,- 5% aanneemsom Voorbeeld bestekken: -Groen/grijs/reiniging -Afval inzameling 1 e succes: 14 WWB ers zijn geplaatst Evaluatie eind 2012

36 Stelling 1 Onderwerp Als 90 % van alle afvalbakken in de openbare ruimte worden weggehaald, neemt de hoeveelheid zwerfafval in de openbare ruimte nauwelijks toe.

37 Stelling 2 Onderwerp De winst van zelfwerkzaamheid in de openbare De winst van zelfwerkzaamheid in de openbare ruimte door inwoners, is een hoger kwaliteitsniveau en sociale cohesie. Het levert geen financiële besparing op.

38 Samen schoon in Arnhem Onderwerp Bedankt voor uw aandacht