Maak kennis met Electronic Design & Manufacturing EDM programmavoorstelling 28 april 2009

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Maak kennis met Electronic Design & Manufacturing EDM programmavoorstelling 28 april 2009"

Transcriptie

1 Maak kennis met Electronic Design & Manufacturing EDM programmavoorstelling 28 april 2009 Agenda 15u00 Sirris-IMEC samenwerking Elektronica Herman Derache, Directeur Sirris-Vlaanderen 15u15 IMEC s PBA initiatief Herman Maes, Divisiedirecteur INVOMEC, IMEC 15u30 EDM programma: ONDERWERP Industrie getuigenis 1 OEM perspectief Gert D Handschotter, Manager E.D.&A. Industrie getuigenis 2 EMS perspectief Jos Corstjens, Director Industrialisation TBP Electronics Kwaliteitsmanager van het jaar 2008 (VCK) - European Quality leader 2009 (EOQ) 16u25 EDM programma: DOELSTELLING 16u45 - Pauze - 17u15 17u15 EDM programma: AANBOD, ONDERZOEK en SAMENWERKINGSFORMULE Gevolgd door Vragenronde & Afsluiting 18u30 Netwerking en vrije discussie Stands: EDM IMEC - Sirris Broodjesbuffet 20u00 - Einde imec restricted

2 EDM programmavoorstelling Sirris - IMEC Sirris Herman Derache IMEC Herman Maes EDM programmavoorstelling Onderwerp 2

3 Electronic Design & Manufacturing programma Het onderwerp Printed Board Assembly: Wat? Componenten gesoldeerd op een Printed Circuit Board realiseert een elektronische functie. Belang? Basis bouwblok van elektronische systemen en modules. Basisplatform om elektronica lees intelligentie te introduceren in producten. Lage instapdrempel, brede beschikbaarheid, universeel toegepaste industriële technologie Groot aandeel toepassingsonafhankelijke ontwerp, kwalificatie en productieproblematieken imec restricted Electronic Design & Manufacturing programma Het onderwerp IMEC PBA initiatief PBA kennis- en dienstverleningsteam Biedt een PBA (incl. PCB) ontwikkelingservice en niet-technologische, product ontwikkelingsmethodologie r&d aan in samenwerking met IMEC onderzoeksgroepen, externe kenniscentra, regionale en internationale industrie. In samenwerking met imec restricted

4 Electronic Design & Manufacturing dienstverlening Design-for-X (incl. Manufacturing, Test, Reliability, ) Electronische assemblage RoHS en loodvrij soldeer implementatie Sinds 1/7/2005 Geert Willems RoHS@imec.be Met steun van: RoHS Service Electronic Design & Manufacturing programma Dienstverlening sinds 1/7/2005 De dienstverlening (tot 27/4/09) 758 Q&A interventies voor 245 bedrijven/organisaties 264 bedrijfsbezoeken 19 events/seminaries 45 publicaties/presentaties 75 projecten 21 GO, 15 KMO, 1 ORG Seminars Publications Helpdesk Consultancy Analysis imec restricted

5 Electronic Design & Manufacturing programma De uitdagingen voor de elektronische industrie Productontwikkeling Industrie getuigenis 1 OEM perspectief Gert D Handschotter, Manager E.D.&A. Productie Industrie getuigenis 2 EMS perspectief Jos Corstjens, Director Industrialisation TBP Electronics Kwaliteitsmanager van het jaar 2008 (VCK) European Quality leader 2009 (EOQ) imec restricted EDM programmavoorstelling Industriegetuigenissen OEM perspectief EMS perspectief 5

6 EDM programmavoorstelling Doelstelling Electronic Design & Manufacturing programma De industriële problematiek Technologische evolutie: nieuwe componenten, materialen, processen en combinaties in nieuwe toepassingen. Zeer complexe, internationale toeleveringsketen OEM, ODM, ontwerphuizen, EMS PCB producenten Component fabricanten, componentdistributeurs Toenemende, complexe regelgeving: RoHS, WEEE, ELV, EuP, Reach, De loodvrije assemblage revolutie: meer variabelen, kleinere procesvensters, meer en gewijzigde falingsmechanismen, complexer, minder robust, Hoge techniciteit vs. zwakke wetenschappelijke onderbouw. Hoofdzakelijk ervaringsgebaseerd werken. Honderden universiteiten en onderzoekcentra werken aan IC, micro- en nanotechnologie. Wie werkt er aan PCB en PBA technologie, het basisplatform van de elektronicaindustrie? imec restricted

7 Electronic Design & Manufacturing programma De industriële problematiek Grote uitdagingen voor zowel de OEM (Design) als EMS (Manufacturing) Individueel bedrijf heeft te weinig middelen om de technologische evolutie en regelgeving te vertalen in efficiente ontwerp- en kwalificatierichtlijnen. Communicatie en controle in de complexe, internationaal opererende toeleveringsketen dient in belangrijke mate verbeterd te worden. Ondersteuning door kenniscentra die zich toeleggen op de PCB/PBA problematiek is meer dan welkom. imec restricted Electronic Design & Manufacturing programma Elektronica BETER en toch GOEDKOPER Hoe? KENNIS en SAMENWERKING Kennis en samenwerking rond PCB & PBA hardware realisatie: PCB en PB assemblage technologie Ontwerp: Design-for-X X: Manufacturing, Reliability, Test, RoHS, cost, Kwalificatie Productieprocessen, productielogistiek en productkwaliteit Betrouwbaarheid onder gegeven werkingscondities imec restricted

8 Electronic Design & Manufacturing programma Samenwerking Samenwerking rond: HOE PCB/PBA ontwikkelen, produceren en kwalificeren Samenwerking tussen: De spelers in de elektronische toeleveringsketen: OEM, ODM, EMS, ontwerphuis, PCB, component, Kenniscentra: IMEC, Sirris, KHBO, Samenwerking hoe? Via open innovatie naar een win-win voor alle partijen Samenwerking s doel: Versterking van de competentie en concurrentiekracht van de regionale elektronicasector. imec restricted Electronic Design & Manufacturing programma Objectieven Bedrijfszekere PBA kosteffectief realiseren op wetenschappelijk onderbouwde wijze Ontwikkeling en onderhouden van: Ontwerprichtlijnen: Design-for-X Kwalificatierichtlijnen Ontwerp, kwalificatie, productie en test kwantificatiehulpmiddelen Aanbieden van op kwaliteit geselecteerde kennis. Direct en praktisch toepasbaar bij/in: Het ontwerp: goedkopere PBA van betere kwaliteit Het kwalificeren: efficiënter en effectiever Het produceren: beter voorbereid Het testen: effectiever en beter gekwantificeerd De werking: beter gekwantificeerde betrouwbaarheid imec restricted

9 Electronic Design & Manufacturing programma Concreet en actueel Hoe vermijden we dit? Falingen vastgesteld tijdens assemblage, bij opstart, na twee jaar werking,! Antwoord: KENNIS en SAMENWERKING! Materiaalselectierichtlijnen en PCB ontwerprichtlijnen Onderbouwd met fysisch modellen Afgetoetst tussen PCB, EMS en OEM Maximaal gebruikmakende van industriestandaarden: IPC, JEDEC, imec restricted Electronic Design & Manufacturing programma Communicatie, aansturing, controle EDM Ontwerprichtlijnen, kwalificatierichtlijnen, kwantificatietools in de toeleveringsketen: Specificatie Kwalificatie Meetbaarheid en controleerbaarheid Kwaliteitsbeheersing Objectieve communicatie Wetenschappelijke onderbouw Kwalificatie OEM-ODM-Testlabo PCB Componenten Materialen Verpakking Product concept OEM Product ontwerp OEM-ODM Fysisch ontwerp OEM-ODMontwerphuis Productie OEM-ODM-EMS Distributie OEM-ODM-EMS DE KLANT imec restricted

10 Electronic Design & Manufacturing programma IWT steunprogramma s: dienstverlening en onderzoek VIS-Programma: Vlaamse InnovatieSamenwerkingsverbanden. Stimuleren van innovatie-activiteiten in het Vlaamse bedrijfsleven met financiële steun van de Vlaamse overheid. Projecten dienen door netwerken van bedrijven te worden ingediend. Technologische Dienstverlening TD: ELIAS & ELIAS 2 Collectief Onderzoek CO: CO-PBA-DfX Thematische InnovatieStimulering TIS sub-regionale InnovatieStimulering RIS VIS - Haalbaarheidsstudies VIS - Samenwerkingsprojecten imec restricted Electronic Design & Manufacturing programma De Wetenschappelijke onderbouw: CO-PBA-DfX Toegepast basis O&O PCB & PBA O&O IMEC DACTEL, IMECAT, Alshira, Shift, Bioflex, Stella,.. O&O Wereldwijd Research/industrie groepen inemi, NPL, TWI, Calce, HDPUG, Research projecten IDEALS, LeadOut, GreenRose, Flexnolead, LFSforSME, enz Industriële methodologie ontwikkeling CO-PBA-DfX Kennis inventarisatie Modellering FEM Materiaal falingsfysica Simulatie & experimentele verificatie Engineering modellen Richtlijnen & tools DfX Kwalificatie Industrie standaarden IPC, JEDEC, Industrie: Product ontwikkeling en productie Industriële praktijk Industriële noden Randvoorwaarden imec restricted

11 Electronic Design & Manufacturing programma De wetenschappelijke onderbouw: CO-PBA-DfX subsidieert 2 VTE IMEC 1 VTE Sirris 2 jaar Start CO-PBA-DfX: 1/10/2008 Actueel: 5 VTE werkt rond PBA industriële dienstverlening (IMEC+Sirris) imec restricted IMEC PBA team IMEC PBA team: mix of scientific and industrial background Geert Willems Team leader 10 years research in micro-electronics PhD Engineering 10 years industrial experience: PBA technology, assembly, NPI >3 years consultancy RoHS Service Alain Carton PCB/PBA design (15/1/2008) Ing. Electronics Engineering >15 years of industrial PCB/PBA design experience IPC certificatie: CID IPC-A-600 & 610 inspector Piet Watté Reliability & Qualification (18/8/2008) >5 years metal research experience PhD Physics >10 years industrial exp.: quality, reliability and accelerated testing 6σ Black Belt >15 years research + >35 years of industrial experience Goal: Bridging the gap between Research and Industry Know what research can offer to industry practice. Understand industry needs and boundary conditions. imec restricted

12 IMEC en Sirris R&D IMEC/REMO IMEC/UG/CMST Sirris Bart Vandevelde Teamleader REliability MOdelling Johan Debaets Teamleader PCB technologie PBA technologie Testmethoden Stephan Masselis Mechanisch modelleren Konstanza Lambrinou Falingsfysica Materialen Melina Lofrano FEM modellering Tomas Podprocky Testmethoden Marc Bollen Business proces modellering Kennis management imec restricted EDM samenwerking EDM Partners EDM Leden EDM partners Engineering- & productiebedrijven IMEC & Sirris Onderzoekpartners Actieve samenwerking EDM leden Alle geinteresseerde bedrijven Informering Voordelen imec restricted

13 Agenda 15u00 Sirris-IMEC samenwerking Elektronica Herman Derache, Directeur Sirris-Vlaanderen 15u15 IMEC s PBA initiatief Herman Maes, Divisiedirecteur INVOMEC, IMEC 15u30 EDM programma: ONDERWERP Industrie getuigenis 1 OEM perspectief Gert D Handschotter, manager E.D.&A. Industrie getuigenis 2 EMS perspectief Jos Corstjens, Director industrialisation TBP Electronics Kwaliteitsmanager van het jaar 2008 (VCK)- European Quality leader 2009 (EOQ) 16u25 EDM programma: DOELSTELLING 16u45 - Pauze - 17u15 17u15 EDM programma: AANBOD, ONDERZOEK en SAMENWERKINGSFORMULE Gevolgd door vragenronde & Afsluiting 18u30 Netwerking en vrije discussie Broodjesbuffet Stands: EDM IMEC - Sirris imec restricted EDM programmavoorstelling Pauze tot 17u15 13

14 EDM programmavoorstelling Onderzoek en Aanbod De fundamentele vraagstelling Meten is weten Kwantificeren is kennis Gekwantificeerde kennis leidt tot effectiviteit en efficiëntie. Een elektronisch product is veel meer dan een elektrisch schema: Maakbaarheid, kwaliteit, betrouwbaarheid, testbaarheid, yield, de X-factoren Cost Material Availability Maintainability Manufacturability Design-for-X Environment Testability Reliability Installation Hoe kwantificeren? Hoe afweegbaar maken t.o.v. Ontwikkelingskost Productkost Hoe objectief ontwerpopties vergelijken? imec restricted

15 De fundamentele vraagstelling: CO-PBA-DfX aanpak Industriële methodologie ontwikkeling CO-PBA-DfX Basisprincipes: Maximale kwantificatie Wetenschappelijk onderbouwd Praktijkgericht Nu ontwerpen en produceren Kennis inventarisatie Modellering FEM Materiaal Falingsfysica Simulatie & experimentele verificatie Engineering modellen Richtlijnen & tools DfX Kwalificatie imec restricted Onderzoek en aanbod 1. Concepten Geert Willems 2. Een preview van het aanbod Geert Willems 3. Een blik op de modellering Piet Watté 4. Demonstratie PBA kwantificatietool concept Geert Willems - Alain Carton Tomas Podprocky imec restricted

16 1. Concepten Definities MAAKBAARHEID Manufacturability is a measure for the simplicity and efficiency of the manufacturing process to obtain a quality product at minimal cost with a short lead time produced in the required volumes and timely delivered. KWALITEIT The properties of the product whatever they may be agree to or exceed specifications. A non-quality issue is any property of the product that does not satisfy specifications or expectations. BETROUWBAARHEID Reliability is the ability of the product to maintain it s Quality under stated conditions for a specified period of time. imec restricted Concepten: het basis axioma De kwaliteit en de betrouwbaarheid van een PBA kan worden gekwantificeerd met behulp van de PBA falingsdistributie. Wat ook het type faling moge zijn Een kwaliteitsproduct zal: Een lage dead-on-arrival vertonen. Een lage en korte early-failure distributie vertonen Een betrouwbaar product heeft: Een wear-out tijdstip dat ligt voorbij de gespecificeerde operationale levensduur van het product. Een falingsdistributie die binnen aanvaardbare grenzen valt voor de gegeven werkingscondities imec restricted

17 1. Concepten: het basis axioma Kwaliteits- en betrouwbaarheids criteria h(t) R( t< tef) nσr( t< tef) > Rmin (1 R) h( t t t ) + nσ ( t t t ) < h EF R( t> t wo wo ) nσ ( t> t R R wo h(t) EF cycles ) > R a wo wo UL t ( t) = exp( wo θ wo β hfatal hlatent hwear-out h(t) tef two hul hwo(t) ) R(t) R(t) Quality/Reliability class Non-quality/Non-reliability Marginal Basic Standard High Very high Engineering s dream Management s utopia cycles n (# σ) N< C% <50% 50% 63% 90% 95% 98% 99% 99.9% Rfatal Rlatent Rwear-out R(t) Rmin REF Rwo(t) two tef imec restricted Concepten: de kwantificatie aanpak Voorspelling van de falingsdistributie van PBA Basisprincipes van methodiek: Alle aspecten moeten kunnen gecovered worden. Werkbaar met ruwe conceptuele benaderingen en schattingen bv. conceptfaze nieuwe PBA. Werkbaar met gedetailleerde gegevens van een specifieke PBA: stuklijst, CAD data. Aansluitend bij bestaande standaarden: IPC-7912: End item DPMO for Printed Circuit Board Assemblies imec restricted

18 1. Concepten: de kwantificatie aanpak Input module CO research O&O research PBA basic dataset PBA knowledge database Bath tub calculator Failure distribution PBA data expander PBA expanded dataset: DO level Cost calculator Cost Assembly flow calculator Assembly flow model imec restricted Concepten: de kwantificatie aanpak Modellering van de factoren die bijdragen tot falingsdistributie: volledige spectrum Falingsdistributie bepalende elementen specification Component PCB supply DESIGN ASSEMBLY TEST Operational Environment Qualification specification Auxiliary materials supply SCREENING imec restricted

19 2. Het aanbod Gestructureerde op kwaliteit geselecteerde informatie. Standards information guide Laminate overview Product development checklists PBA risk evaluation PBA assembly questionnaire BOM verification NPI questionnaire: technology needs, industrialisation, business Kwantificatie tools Demo imec restricted Het aanbod DfX guideline - IPC Class 2 electronics Part 1: PBA parts specification PCB Components Part 2: Assembly specification Assembly materials Assembly processes Part 3: PBA design Alignment structures: fiducials Assembly flow selection Component placement Part 4: PCB design Density class definition Density class selection Layout rules (some basics no details no footprint) Structural test access imec restricted

20 2. Het aanbod: PCB voorbeeld Kwaliteit-specificatie Referentie naar industriestandaarden: IPC imec restricted Het aanbod: PCB voorbeeld PCB materiaal keuze Referentie naar industriestandaarden: IPC imec restricted

21 2. Het aanbod: PCB voorbeeld Materiaal selectiecriteria Physics-of-Failure modelling allowed cycles for 100 ppm defects N0.01% for 100 ppm after reflow soldering T=210 C V(ia) S(tress) F(actor) [1000 / mm] CTEz = CTEz = 0.04 CTEz = CTEz = CTEz = imec restricted Een blik op de modellering Input module CO research O&O research PBA basic dataset PBA knowledge database Bath tub calculator Failure distribution PBA data expander PBA expanded dataset Cost calculator Cost Assembly flow calculator Assembly flow model imec restricted

22 3. Een blik op de modellering: zwakke schakelgedrag Totale betrouwbaarheid R = R FM1 x R FM2 x R FM3 x x R FMN interconnecties interconnecties Printed Printed circuit circuit board board FM 1 Thermische Vermoeiing SJ FM 2 Brosse breuk IMC lagen FM 3 Sn whiskering x FM FM 5 FM 6 4 C(onductive) Kirkendall Scheuren A(nodic) voiding Via s F(ilament) x FM N Delaminatie PCB imec restricted Een blik op de modellering: van macro naar micro Fysisch model Macro Macro niveau niveau Engineering modellen Micro niveau FE model Falingsdistributie Falingsdistributie Vroeguitval Vroeguitval Wear Wear out out 1 1 R(t) R(t) R(t) R(t) Rfatal Rfatal Rlatent Rlatent Rwear-out Rwear-out R(t) R(t) Rmin Rmin REF REF Rwo(t) Rwo(t) two two tef tef cycles cycles imec restricted

23 3. Een blik op de modellering: van macro naar micro Externe belasting Macro Macro niveau niveau Macro FEM Micro Micro niveau niveau Micro FEM Temperatuur variaties Vibraties Schokken Power cycling Lokale vervorming PBA Eigenfrekwenties & Responsies op externe belasting Courtesy: P. Limaye, IMEC Geometrie Materialen SJ spanning/rek imec restricted Een blik op de modellering: modellen in opbouw PTH via betrouwbaarheid Analytisch model gebaseerd op IPC- TR-579 Eindig elementen model Invloed van inner land layers Invloed van surface finishes Hoe loodvrij solderen de PTH via betrouwbaarheid heeft beinvloed Delaminatie van de PCB Diffusie van gasvormige decompositie in het laminaat kan scheurvorming veroorzaken Invloed van de Cu lagen, invloed van het opslaan imec restricted

24 3. Een blik op de modellering: modellen in opbouw Soldeerverbinding thermische vermoeiing Analytische modellen (afstand tot neutrale punt benadering) gebaseerd op IPC-D-279, voor SAC en SnPb soldeer Eindige elementen modellen imec restricted Een blik op de modellering: Voorbeeld van way of working voor ontwerprichtlijnen: via s Fysisch model CO onderzoek O&O onderzoek Micro niveau FE model PBA kennis database Badkuip curve IPC-TR-579 T T Diameter Diameter via via Dikte Dikte pcb pcb Glastemperatuur Glastemperatuur α α 1 en 1 en α α 2 Dikte 2 Dikte Cu Cu Courtesy: B. Vandevelde, M. Lofrano Ontwerprichtlijnen imec restricted

25 3. Een blik op de modellering: Voorbeeld van way of working voor ontwerprichtlijnen: via s Via Stress Factor Via Stress Factor VSF VSF = = D/(d D/(d x x t) t) D: dikte van de PCB D: dikte van de PCB d: via gaatmat d: via gaatmat t: dikte van de Cu deposit t: dikte van de Cu deposit plating thickness 30 µm drill hole [mm] tmlb N1% in a (-40/125 C) test cycles to fracture Ontwerp richtlijnen V(ia) S(tress) F(actor) [1000 / mm] CTEz = CTEz = 0.04 CTEz = CTEz = 0.03 CTEz = plating thickness 35 µm drill hole [mm] tmlb allowed cycles for 100 ppm defects N0.01% for 100 ppm after reflow soldering T=210 C V(ia) S(tress) F(actor) [1000 / mm] CTEz = CTEz = 0.04 CTEz = CTEz = CTEz = imec restricted Een blik op de modellering: het resultaat Modellen identificeren standard, mid en high performance laminaatcategorieën in functie van ontwerp, assemblage, werking,. PCB vereisten Ontwerp Soldering Werking e.a. Engineering model imec restricted

26 EDM programmavoorstelling Onderzoek en Aanbod DEMO 4. Demonstratie PBA kwantificatietool concept Input module CO research O&O research PBA basic dataset PBA knowledge database Bath tub calculator Failure distribution PBA data expander PBA expanded dataset: DO level Cost calculator Cost Assembly flow calculator Assembly flow model imec restricted

27 4. Demonstratie PBA kwantificatietool concept Input ODB++ PBA-DfX tool DEMO CO research O&O research PBA basic dataset Display Driver board PBA knowledge DPMO & Testcoverage Bath tub calculator Yield before/after test PBA data expander PBA expanded dataset Display Driver board Cost calculator Cost Assembly flow calculator Assembly flow model imec restricted Demonstratie PBA kwantificatietool concept Display Driver board ############################################# ###Geometry Information ############################################# GEOM C3E G_PIN C3Epin Surf G_PIN C3Epin Surf G_PIN C3Epin Surf G_PIN C3Epin Surf G_ATTR 'COMPONENT_DEFAULT_PADSTACK' 'C3Epin' G_ATTR 'COMPONENT_OUTLINE_OVERHANG' 'no' G_ATTR 'COMPONENT_LAYOUT_SURFACE' 'both' G_ATTR 'COMPONENT_LAYOUT_TYPE' 'surface' G_ATTR 'COMPONENT_PLACEMENT_OUTLINE' '' G EOM DIL8M3 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_PIN defdilpin Thru 1.0 G_ATTR 'COMPONENT_PLACEMENT_OUTLINE' '' G_ATTR 'COMPONENT_LAYOUT_SURFACE' 'both' G_ATTR 'COMPONENT_OUTLINE_OVERHANG' 'no' G_ATTR 'COMPONENT_DEFAULT_PADSTACK' 'defdilpin' Note: PBA-DfX tool GEOM Molex_FPC1000_6 All numbers are for concept demonstration only. No attempt was made to include accurate DPMO or test coverage values. imec restricted

28 4. Demonstratie PBA Basic Data set PBA description at PCB/PBA and BOM level Input ODB++ PBA basic dataset Display Driver board PCB description BOM description PBA description Buildup Hole Properties Board-Outline Identification Dimensional Material Legislation Assembly Location Operational Assembly 2nd Level Interconnect Test Mounting Environmental imec restricted Demonstratie Data expansion Combine: PBA specific information: components, PCB, assembly processes, test processes, operational conditions, PCB/PBA know-how Manufacturing error rates (DPMO) Test access and test coverage for test methods Failure distributions for different failure mechanisms Assembly equipment capabilities Etc., etc. PBA basic dataset Display Driver board Into PBA expanded data set at DO level PBA data expander PBA expanded dataset Display Driver PBA knowledge DPMO & Testcoverage imec restricted

29 4. Demonstratie PBA extended dataset PBA expanded dataset Display Driver Board PBA description at Defect Opportunity (DO) level Structure Defect opportunity DO for PCB and PBA level For each BOM item Full set of Defect Opportunities according IPC-7912 Defect Categories: component-placement-termination For each DO entry (row) Set of PCB/PBA properties (across sheets) Set of PCB/PBA properties DPMO and DPMO per manufacturing defect type Test access and test efficiency per defect type for different test techniques Reliability failure parameters imec restricted Demonstratie Yield calculation For a certain defect opportunity DO k (IPC-7912) DPMO prior to test: DPMO k = DPMO i i Summing over error categories for a specific DO k (by definition) Ex: Component placement DO = missing + wrong + misplacement DPMO after test t: t DPMO = (1 TA TE) DPMO k i i i i DO k : Test access per error category: TA i DO k : Test efficiency for error category i: TE i Yield First pass yield: After test t: DO k= 1 DO k= 1 (1 DPMO k 10 t (1 DPMO k 10 6 ) 6 ) imec restricted

30 EDM programmavoorstelling Samenwerkingsformule EDM samenwerking EDM Partners EDM Leden EDM partners Engineering- & productiebedrijven IMEC & Sirris Onderzoekpartners Actieve samenwerking EDM leden Alle geinteresseerde bedrijven Informering Voordelen imec restricted

31 Samenwerkingsovereenkomst EDM Programma Kader overeenkomst Partner Overeenkomst (bedrijf-imec-sirris) (IP in project addendum) Bijlage: rechten en plichten Programma lid Overeenkomst (bedrijf-imec-sirris) (geen IP) Bijlage: rechten en plichten Gebruikerscommissie Projecten CO-PBA-DfX Addendum Project X Addendum imec restricted Samenwerkingsovereenkomst EDM samenwerkingsovereenkomst: Document 1 Kaderovereenkomst: PARTNER of LID Bedrijf - IMEC - Sirris Automatisch verlengd opzegbaar In bijlage Jaarlijkse financiële bijdrage Rechten en plichten Voor EDM PARTNERS Addendum per (gesubsidieerd) project: Document 2 Projectspecifieke IP IMEC-Sirris co-eigenaarschap IP-gunstregelingen voor partners indien van toepassing Reglement van orde gebruikerscommissie (IWT vereiste) imec restricted

32 Samenwerkingsovereenkomst Financiële bijdrage: principes Waarom bijdrage? Economische waarde van het aangebodene Ondersteuning van PBA werking IMEC en Sirris Engagement van partners bevorderen Bijdragestructuur en grootte van de bijdrage: Lage drempel Rekening houdende met draagkracht en economische waarde voor het bedrijf Prioriteiten van het subsidiërende orgaan IWT Regionaal gericht maar open naar de wereld Zo eenvoudig mogelijk imec restricted Samenwerkingsovereenkomst Principes Bijdrage afhankelijk van grootte van het bedrijf: Aansluiting en bijdrage per vestiging Aantal personeelsleden per vestiging Alle bedrijfsvestigingen in België worden op gelijke voet behandeld onafhankelijk van eigenaarschap. Mogelijkheid tot aansluiten van buitenlandse bedrijfsvestigingen zowel voor Belgische als niet-belgische ondernemingen. Mogelijkheid van aansluiting van professionele organisaties. imec restricted

33 Financiële bijdragen structuur imec restricted Daarvoor krijgt men: imec restricted

34 En voor de PARTNERS K E N N I S imec restricted En voor de PARTNERS PARTNER rechten Inspraak in EDM programma: Prioriteiten Nieuwe onderzoeksprojecten Rechten en plichten Samenstelling en organisatie EDM management meeting: 20 mei 2009 UG-CMST, Technologiepark 914, Zwijnaarde Participatie in onderzoeksprogramma Deelname aan werkvergadering 3 juni 2009 IMEC, Heverlee Inzage in onderzoeksactiviteiten Uitwerken van ondersteunende cases imec restricted

35 Samenwerkingsovereenkomst: praktisch Bent u geinteresseerd, neem contact met ons op. Samenwerkingsovereenkomsten worden op eenvoudig verzoek toegestuurd. U kan uw interesse kenbaar maken via het interesseformulier. Het eerste contract heeft een looptijd tot 31/12/2010 Sirris en IMEC helpen de crisis het hoofd te bieden Gratis partner/lidmaatschap voor 2009 Lidmaatschapsbijdrage: vanaf 1/1/2010 imec restricted EDM programmavoorstelling Vragenronde? 35

36 EDM programmavoorstelling Afsluiting Het logo imec restricted

37 Wij nodigen u graag uit om toe te treden tot het Programma imec restricted Dank voor uw interesse Meer informatie Bezoek de stands Neem contact met ons op: edm@imec.be 016/ Kris.Vandevoorde@imec.be 016/ Geert.Willems@imec.be 0498/ imec restricted

Electronic Design & Manufacturing Programma. EDM Event 2011. 30 september 2011 Geert Willems. Met steun van

Electronic Design & Manufacturing Programma. EDM Event 2011. 30 september 2011 Geert Willems. Met steun van Electronic Design & Manufacturing Programma EDM Event 2011 30 september 2011 Geert Willems Met steun van Inhoud 1. EDM programma situering 2. EDM programma actueel Missie Aanbod Lidmaatschap Het team 3.

Nadere informatie

PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat? EDM Event Geert Willems Geert Willems 30 september 2011

PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat? EDM Event Geert Willems Geert Willems 30 september 2011 PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat? EDM Event 2011 Geert Willems Geert Willems 30 september 2011 1. Kwaliteitcijfers Wat hebben we nodig? Om de yield Y of het falingsrisico P te bepalen dient

Nadere informatie

Elektronische module (PBA) ontwikkeling en assemblage Wat kunnen we leren van de IC industrie?

Elektronische module (PBA) ontwikkeling en assemblage Wat kunnen we leren van de IC industrie? Elektronische module (PBA) ontwikkeling en assemblage Wat kunnen we leren van de IC industrie? Techwatch 2009 18 november 2009 Geert Willems IMEC - Sirris Inhoud 1. Printed Board Assembly: wat en hoe?

Nadere informatie

Electronic Design & Manufacturing Program Connectronics (Division of Connect Group N.V.) EMS Printed Board Assemblage

Electronic Design & Manufacturing Program Connectronics (Division of Connect Group N.V.) EMS Printed Board Assemblage Connectronics (Division of Connect Group N.V.) EMS Printed Board Assemblage IMEC Leuven 16 september 2010 Bart Allaert Overzicht van de presentatie Korte voorstelling van Connectronics Samenwerking Connectronics

Nadere informatie

PBA ontwerp- en realisatieproblematiek in het RoHS tijdperk

PBA ontwerp- en realisatieproblematiek in het RoHS tijdperk PBA ontwerp- en realisatieproblematiek in het RoHS tijdperk Bits & Chips Hardware Conference 2010 17 juni 2010 Geert Willems imec EDM programma Inhoud 1. RoHS en PBA: wat is er veranderd sinds 2006? 2.

Nadere informatie

VIS-Traject Prosperita output

VIS-Traject Prosperita output VIS-Traject Prosperita output PRoductverbetering dankzij Ontwerp- en SPecificatieregels voor Elektronica Realisatie en InTegrAtie gebaseerd op fysische modellering Een handleiding PBA realisatie en integratie

Nadere informatie

Betrouwbaar PCB Design Hoe doe je dat? Richard Prent, CID+

Betrouwbaar PCB Design Hoe doe je dat? Richard Prent, CID+ Betrouwbaar PCB Design Hoe doe je dat? Richard Prent, CID+ Diensten en Producten: Over Novatrace 1. PCB design 2. CAD bibliotheek beheer 3. Erkend distributeur EDA Tools: PCB design verificatie IPC footprint

Nadere informatie

RoHS Service in België:

RoHS Service in België: RoHS Service in België: Twee jaar ervaring met loodvrije soldeerkwaliteit Geert Willems TNO NEVAT Seminarie 9/11/07 - Eindhoven Senior Consultant RoHS Service manager IMEC Interuniversitair MicroElectronica

Nadere informatie

PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat?

PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat? PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat? Geert Willems Imec EDM programma NEVAT EMS Congres 27 maart 2012 Wat willen we weten? Badkuipcurve: PBA ogenblikkelijke uitvalskans in functie van tijd Uitvalskans

Nadere informatie

De uitdagind voor loodvrij implementatie van 2000 verschillende Boards binnen 2 jaar

De uitdagind voor loodvrij implementatie van 2000 verschillende Boards binnen 2 jaar TU-Delft Bond voor Materialenkennis De uitdagind voor loodvrij implementatie van 2000 verschillende Boards binnen 2 jaar Juni 2004 door Gert Gerrits Manager Technology & Innovations Stork Electronics Inhoud

Nadere informatie

Mat-Tech Center of Competence for Solder technology

Mat-Tech Center of Competence for Solder technology Mat-Tech Center of Competence for Solder technology Hoe houd je loodvrije producten ook betrouwbaar? Erik Brom Technical Commercial Director Mat-Tech BV Rotterdamseweg 137 2628 AL Delft The Netherlands

Nadere informatie

RoHS Uitdagingen voor de elektronische toeleveringsketen. Geert Willems imec Leuven EDM programma

RoHS Uitdagingen voor de elektronische toeleveringsketen. Geert Willems imec Leuven EDM programma RoHS Uitdagingen voor de elektronische toeleveringsketen Geert Willems imec Leuven EDM programma Inhoud 1. RoHS en PBA: wat is er veranderd sinds 2006? 2. De PBA realisatieketen: wie doet wat? 3. Wat er

Nadere informatie

Evaluatie 6 de EDM workshop: PCB specificatie in het loodvrije tijdperk

Evaluatie 6 de EDM workshop: PCB specificatie in het loodvrije tijdperk EDM Evaluatie Workshop #6, Evaluatie 6 de EDM workshop: PCB specificatie in het loodvrije tijdperk Via cracking Delaminatie Td-T260-T288 CTEz, α1, α2 IPC 4101C /99/101/102/103/121/ 122/124/125/126/127/

Nadere informatie

RoHS dienstverlening Vlaanderen

RoHS dienstverlening Vlaanderen Nationale bijeenkomst ELFNET 19 april 2006, Eindhoven RoHS dienstverlening Vlaanderen RoHS service RoHS@imec.be Een gezamenlijke dienstverlening Met steun van: Inhoud Technologisch dienstverleningsproject

Nadere informatie

Product Quality Management, onze toekomst René Tuinhout

Product Quality Management, onze toekomst René Tuinhout Product Quality Management, onze toekomst René Tuinhout Agenda No. 2 1 Tijdsindeling Binnen TestNet is gesproken over Product Kwaliteit (in 2011 en tijdens de Summerschool 2012). Een TestNet-werkgroep

Nadere informatie

Risk & Requirements Based Testing

Risk & Requirements Based Testing Risk & Requirements Based Testing Tycho Schmidt PreSales Consultant, HP 2006 Hewlett-Packard Development Company, L.P. The information contained herein is subject to change without notice Agenda Introductie

Nadere informatie

IPC Certification and Validation Center. PIEK Training and Certification

IPC Certification and Validation Center. PIEK Training and Certification 1 Schelsberg 111-113 6413 AC Heerlen The Netherlands P. +31(0)45-5703333 Auf der Hüls 198 52068 Aachen Deutschland T. +49(0)241-9435956 PIEK Training and Certification PCB Design PCB Fabrication PCB Assembly

Nadere informatie

13/07/2012. Op naar Product Quality Monitoring René Tuinhout. Agenda. Tijdsindeling. K o f f i e p a u z e. TestNet Summerschool, juni 2012

13/07/2012. Op naar Product Quality Monitoring René Tuinhout. Agenda. Tijdsindeling. K o f f i e p a u z e. TestNet Summerschool, juni 2012 Op naar Product Quality Monitoring René Tuinhout Agenda No. 2 Tijdsindeling K o f f i e p a u z e No. 3 1 Introductie Zaterdag 9 juni 2012 Vrijdag 15 juni 2012 Zaterdag 16 juni 2012 Zaterdag 9 juni 2012

Nadere informatie

Ketenregisseur: hoe managet u het. schaap met de vijf poten? Technology meets Business. dr.ir. Jeroen A.W.M. Vos

Ketenregisseur: hoe managet u het. schaap met de vijf poten? Technology meets Business. dr.ir. Jeroen A.W.M. Vos Ketenregisseur: hoe managet u het schaap met de vijf poten? Technology meets Business dr.ir. Jeroen A.W.M. Vos Inhoud Grote resultaten middels een unieke aanpak Bewezen resultaten in de industriële praktijk

Nadere informatie

PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat?

PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat? PBA kwaliteit: cijfers graag! Hoe doen we dat? Geert Willems Imec EDM programma Bits & Chips Hardware Conference 9 juni 2011 Electronic Design & Manufacturing programma MISSIE Het ondersteunen van de industrie

Nadere informatie

Design For Excellence

Design For Excellence Design For Excellence Onderdeel PCB Specificaties Nevat Technologie groep Opgesteld door Maikel Iven 10-12-2008 Pagina 1 van 10 Inhoudsopgave Hoofdstuk Pagina 1.Doel...3 1.1.Doel van dit document...3 2.Normen...3

Nadere informatie

Key component obsolete: geen levering & redesign. revenues. Te hoge kostprijs: geen marktgroei. Nulserie vertraagd: te late markt introductie

Key component obsolete: geen levering & redesign. revenues. Te hoge kostprijs: geen marktgroei. Nulserie vertraagd: te late markt introductie revenues Key component obsolete: geen levering & redesign Te hoge kostprijs: geen marktgroei Nulserie vertraagd: te late markt introductie Development Introduction Growth Maturity Decline Voorbeelden van

Nadere informatie

Simultane Product en Productieontwikkeling

Simultane Product en Productieontwikkeling Simultane Product en Productieontwikkeling Pascal Pollet, 24/10/2013 11.11.13 1 Sirris > WIE? Collectief Centrum van de Technologische Industrie 2400 lidbedrijven 130 Experten met high tech infrastructuur

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst HiLumi en IPAC

Deelnemersbijeenkomst HiLumi en IPAC Deelnemersbijeenkomst HiLumi en IPAC Toon Verhoeven DIFFER is part of Toon Verhoeven ILO voor ITER en ESS ILO voor ITER voor DIFFER, Eindhoven Dutch Institute for Fundamental Energy Research ILO voor ESS

Nadere informatie

Samenwerking in de Toeleveringsketen. Hans Simonse Nevat EMS Technologie Groep Halin electronics BV

Samenwerking in de Toeleveringsketen. Hans Simonse Nevat EMS Technologie Groep Halin electronics BV Samenwerking in de Toeleveringsketen Hans Simonse Nevat EMS Technologie Groep Halin electronics BV Agenda: Voorstellen Keten - Samenwerking Voorbeelden Slotopmerking Nevat Mission Statement Nevat stelt

Nadere informatie

Waarom testen? Het draait allemaal om: - winst marge - klant tevredenheid - product inzicht (van productie tot eind gebruiker)

Waarom testen? Het draait allemaal om: - winst marge - klant tevredenheid - product inzicht (van productie tot eind gebruiker) Waarom testen? Zorgen dat het ontwikkelde product geschikt is voor zijn einddoel Minimale transportschade, waardoor minder beschadigde producten bij einddoel Voorkomen van schade claims en juridische kosten

Nadere informatie

Totaalleverancier voor de Elektronica industrie.

Totaalleverancier voor de Elektronica industrie. Totaalleverancier voor de Elektronica industrie. Peter van Oostrom (pvo@romex.nl) Test & Measurement ESD Solutions Cleanroom Products Soldering Equipment (www.testprobes.nl) (www.esd.nl) (www.cleanroom.nl)

Nadere informatie

GOVERNMENT NOTICE. STAATSKOERANT, 18 AUGUSTUS 2017 No NATIONAL TREASURY. National Treasury/ Nasionale Tesourie NO AUGUST

GOVERNMENT NOTICE. STAATSKOERANT, 18 AUGUSTUS 2017 No NATIONAL TREASURY. National Treasury/ Nasionale Tesourie NO AUGUST National Treasury/ Nasionale Tesourie 838 Local Government: Municipal Finance Management Act (56/2003): Draft Amendments to Municipal Regulations on Minimum Competency Levels, 2017 41047 GOVERNMENT NOTICE

Nadere informatie

Electronic Design & Manufacturing Programma. EDM Event. imec. 16 september Met steun van

Electronic Design & Manufacturing Programma. EDM Event. imec. 16 september Met steun van Electronic Design & Manufacturing Programma EDM Event imec 16 september 2010 Met steun van EDM programma: agenda 1. Onze visie 2. In de praktijk: het PCB specificatieverhaal 3. Het EDM aanbod vandaag 4.

Nadere informatie

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN 50600 normering de nieuwe norm is compleet Niek van der Pas Voorzitter NEN commissie: Computerruimten en datacenters Nederland NEN 'Computerruimtes en

Nadere informatie

Flex-Rigid Boy van Veghel Technical Manager Q.P.I. circuits B.V. WWW.QPIGROUP.COM

Flex-Rigid Boy van Veghel Technical Manager Q.P.I. circuits B.V. WWW.QPIGROUP.COM Flex-Rigid Boy van Veghel Technical Manager Q.P.I. circuits B.V. Q.P.I. CIRCUITS B.V. Inleiding Toepassing Waarom flex-rigid Materiaal keuze en eigenschappen Kwaliteit/betrouwbaarheid Constructie/productie

Nadere informatie

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master

Nadere informatie

3 rd Electronic Design & Manufacturing Workshop

3 rd Electronic Design & Manufacturing Workshop Sinds het effectief worden van de Restriction of Hazardous Substances (RoHS) richtlijn op 1 juli 2006 heeft de elektronicasector een ware revolutie ondergaan door het overschakelen naar het loodvrij solderen.

Nadere informatie

1 st Electronic Design & Manufacturing Workshop

1 st Electronic Design & Manufacturing Workshop Sinds het effectief worden van de Restriction of Hazardous Substances (RoHS) richtlijn op 1 juli 2006 heeft de elektronicasector een ware revolutie ondergaan door het overschakelen naar het loodvrij solderen.

Nadere informatie

Het voorspellen van de levensduur van LED verlichting met gebruik van omgevingstesten En enkele voorbeelden van faal mechanismen

Het voorspellen van de levensduur van LED verlichting met gebruik van omgevingstesten En enkele voorbeelden van faal mechanismen Het voorspellen van de levensduur van LED verlichting met gebruik van omgevingstesten En enkele voorbeelden van faal mechanismen Boudewijn Jacobs Philips Lighting 3 december 2015 Toename in foutmodes Onze

Nadere informatie

PLM & CAD Consultancy

PLM & CAD Consultancy 2 Over USG 3 Facts & Figures PARTNERS Elke maand helpen we 90.000 mensen aan het werk via ons netwerk van 5.195 medewerkers in 944 kantoren in 8 landen. Dit maakt ons de 2de grootste speler in de Nederlandse

Nadere informatie

VALUE ENGINEERING: THE H E G A G ME! E

VALUE ENGINEERING: THE H E G A G ME! E VALUE ENGINEERING: THE GAME! Involvement Process for Technical Projects Feedback/Learning/Knowledge Management Involvem ment Business Process Engineering Estimating Project Director Detailed Engineering

Nadere informatie

Welkom bij PHOENIX CONTACT

Welkom bij PHOENIX CONTACT Welkom bij PHOENIX CONTACT Hoe efficiënter te produceren? Through hole - componenten integreren in het SMT proces Thijs van den Akker Productmanager Device Connectors Phoenix Contact B.V. Zevenaar Basis

Nadere informatie

De maakbaarheid van een ontwikkeling. Presentatie: Bart van Berlo

De maakbaarheid van een ontwikkeling. Presentatie: Bart van Berlo De maakbaarheid van een ontwikkeling Presentatie: Bart van Berlo Informatie maatschappij Wij en komende generaties kunnen ons dagelijkse leven niet meer voorstellen zonder elektronica. Mobiele communicatie,

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 2+

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 2+ PRESTATIEVERKLARING Nr. 0031 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: fischer nail anchor FNA II 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Metalen ankers voor gebruik in beton (lichte lasten) Beoogd

Nadere informatie

SHP-TS TwinArc SA SHP-TS 400W TWINARC E40 SL PRODUCT OVERVIEW

SHP-TS TwinArc SA SHP-TS 400W TWINARC E40 SL PRODUCT OVERVIEW Range Features Range of high pressure sodium lamps with double arc tube construction Dual arc tube design guarantees immediate re-strike after a power interruption Doubled lamp life and reduced occurrence

Nadere informatie

BESCHIKKING VAN DE COMMISSIE

BESCHIKKING VAN DE COMMISSIE L 37/74 Publicatieblad van de Europese Unie 10.2.2010 IV (Handelingen die vóór 1 december 2009 zijn aangenomen krachtens het EG-Verdrag, het EU-Verdrag en het Euratom- Verdrag) BESCHIKKING VAN DE COMMISSIE

Nadere informatie

Process Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014

Process Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014 Process Mining and audit support within financial services KPMG IT Advisory 18 June 2014 Agenda INTRODUCTION APPROACH 3 CASE STUDIES LEASONS LEARNED 1 APPROACH Process Mining Approach Five step program

Nadere informatie

AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models

AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models Pepijn Vemer, George van Voorn, Isaac Corro Ramos, Maiwenn Al, Talitha Feenstra Rationale In theorie: Doe alles! Een model

Nadere informatie

Investment Management. De COO-agenda

Investment Management. De COO-agenda Investment Management De COO-agenda Vijf thema s 1) Markt 2) Wet- en regelgeving 3 5) Rol van de COO 5 3) Operations 4) Technologie 2012 KPMG Accountants N.V., registered with the trade register in the

Nadere informatie

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( )

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( ) Testplan Module 12: Bachelor assignment (201500466) BSc Chemical Engineering, academic year: 2017-2018 Module information Module examiners Module parts EC Gardeniers, Bouwmeester, Betlem, Huskens, Brilman,

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS opleider

EXIN WORKFORCE READINESS opleider EXIN WORKFORCE READINESS opleider DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Qmicro B.V. Vincent Spiering Business development manager. Voor de ledenbijeenkomst BCS Enschede, 10 december 2014

Qmicro B.V. Vincent Spiering Business development manager. Voor de ledenbijeenkomst BCS Enschede, 10 december 2014 Qmicro B.V. Vincent Spiering Business development manager Voor de ledenbijeenkomst BCS Enschede, 10 december 2014 About Qmicro Qmicro develops and manufactures solutions enabled by micro chip technology

Nadere informatie

Heat & Flame Experience

Heat & Flame Experience Heat & Flame Experience 7 februari 2012 Kallo PROGRAMMA Programma 12.30u: Ontvangst & welkomstwoord 13.30u: Overzicht van de nieuwe kledingnormen en het fit for use principe 14.35u: Evolutie in de verschillende

Nadere informatie

3.D.1. Sector- en keteninitiatieven

3.D.1. Sector- en keteninitiatieven 3.D.1. Sector- en keteninitiatieven General Document approval by: John Waltman (Europe) Classification: Approved for External / 3rd Party Use Document version: 4.0 Approval status: Approved NON-DISCLOSURE

Nadere informatie

Zuiveren met verstand. RFID tags als verklikkers in de afvalwaterzuivering. S.A.C. (Saskia) Hanneman Innovatietechnoloog Waterschapsbedrijf Limburg

Zuiveren met verstand. RFID tags als verklikkers in de afvalwaterzuivering. S.A.C. (Saskia) Hanneman Innovatietechnoloog Waterschapsbedrijf Limburg Zuiveren met verstand RFID tags als verklikkers in de afvalwaterzuivering S.A.C. (Saskia) Hanneman Innovatietechnoloog Waterschapsbedrijf Limburg Zuiveren met verstand - inhoud WwTP Simpelveld Plant setup

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever EXIN WORKFORCE READINESS werkgever DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Vermoeiing getackeld met hulp van FEM

Vermoeiing getackeld met hulp van FEM Themadag Ontwikkeling traplooplift gietoptimalisatie Vermoeiing getackeld met hulp van FEM Mart Heerschap MG technical solutions BV Onderwerpen Wat is vermoeiing? Effect van productie methode op vermoeiing

Nadere informatie

Business Process Management

Business Process Management Business Process Management Prof. dr. Manu De Backer Universiteit Antwerpen Katholieke Universiteit Leuven Hogeschool Gent Wat is een bedrijfsproces? Een verzameling van (logisch) gerelateerde taken die

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. Bevestiging achteraf in gescheurd of ongescheurd beton, zie bijlage, in het bijzonder bijlages B 1 tot en met B 6

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. Bevestiging achteraf in gescheurd of ongescheurd beton, zie bijlage, in het bijzonder bijlages B 1 tot en met B 6 PRESTATIEVERKLARING Nr. 0020 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: fischer High-Prestatie Anchor FH II, FH II-I 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Momentgecontroleerd spreidanker Beoogd gebruik

Nadere informatie

Beta s rol in toekomstige PhD programma s

Beta s rol in toekomstige PhD programma s Sessie Lunteren, over Verleden, heden en toekomst van het PhD onderwijs Beta s rol in toekomstige PhD programma s Geert-Jan van Houtum Wetenschappelijk directeur van Onderzoeksschool Beta voor Operations

Nadere informatie

PCB design-rules om een goed produceerbaar design voor HDI en VHDI printen te maken

PCB design-rules om een goed produceerbaar design voor HDI en VHDI printen te maken PCB design-rules om een goed produceerbaar design voor HDI en VHDI printen te maken Door: Boy van Veghel 1 Onderwerpen Component pitch Verschillende Stack-ups Mogelijkheden drill-pairs Design rules HDI

Nadere informatie

van het ontwerp op de testbaarheid van het product.

van het ontwerp op de testbaarheid van het product. Peter van Oostrom, Romex B.V. PVO@Romex.nl De van het ontwerp op de testbaarheid van het product. Romex.B.V. 2019 1 De impact van het printplaatontwerp op de testbaarheid van het product. Het elektronica

Nadere informatie

Waarom kan omzetting naar loodvrij ook aantrekkelijk zijn? Ing. Peter Orth

Waarom kan omzetting naar loodvrij ook aantrekkelijk zijn? Ing. Peter Orth Waarom kan omzetting naar loodvrij ook aantrekkelijk zijn? Ing. Peter Orth Wat kunnen we verwachten? 3T (wie zijn we? / wat doen we?) Welke stoffen zijn er na 1 juli 2006 verboden? Welke aspecten spelen

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie L 136/11

Publicatieblad van de Europese Unie L 136/11 24.5.2008 Publicatieblad van de Europese Unie L 136/11 BESCHIKKING VAN DE COMMISSIE van 23 april 2008 tot wijziging van bijlage A bij Beschikking 2006/679/EG betreffende de technische specificaties van

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. bijlages B 1 tot en met B 4

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. bijlages B 1 tot en met B 4 PRESTATIEVERKLARING Nr. 0069 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: fischer Inslag anker EA II 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Metalen ankers voor gebruik in beton (zware lasten) Beoogd

Nadere informatie

ISO 9001: Business in Control 2.0

ISO 9001: Business in Control 2.0 ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. Bevestiging achteraf in gescheurd of ongescheurd beton, zie bijlage, in het bijzonder bijlages B 1 tot en met B 4

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. Bevestiging achteraf in gescheurd of ongescheurd beton, zie bijlage, in het bijzonder bijlages B 1 tot en met B 4 PRESTATIEVERKLARING Nr. 0081 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: fischer Doorsteek anker FAZ II 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Momentgecontroleerd spreidanker Beoogd gebruik Bevestiging

Nadere informatie

ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security

ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security ISA SP-99 Manufacturing and Control Systems Security IT Security in de industrie, 11 mei 2006 Standards Certification Education & Training Publishing Conferences & Exhibits Bianca Scholten, ISA Netherlands

Nadere informatie

Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS

Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS AGENDA q Skilledin introductie q Zin & Onzin van On-line process analyzers q Samenvatting TRAIN TO RETAIN TRAIN TO RETAIN -TRAINING Development

Nadere informatie

Global sourcing, local control?

Global sourcing, local control? Global sourcing, local control? Aansturing van de global sourcing functie Jos Kea en Marianne Ruys, 15 oktober 2009 Dit rapport is bestemd voor de organisatie van de opdrachtgever. Verspreiding en reproductie

Nadere informatie

MSS Micro SCADA Systeem

MSS Micro SCADA Systeem Wijnand van Asseldonk / Alex Otten MSS Micro SCADA Systeem Agenda ICT in een oogopslag Aanleiding ontwikkeling MSS Keuzemogelijkheden Uitwerking van de keuze Aanvullende wensen ICT in een oogopslag Opgericht

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 1

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 1 PRESTATIEVERKLARING Nr. 0036 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: fischer Zykon-Hammerset anchor FZEA II 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Metalen ankers voor gebruik in beton (zware lasten)

Nadere informatie

EPC ESCO VME. Sven Wuyts Factor4

EPC ESCO VME. Sven Wuyts Factor4 EPC ESCO VME Sven Wuyts Factor4 Energie Prestatie Contract Energy Service COmpany Vereniging van MedeEigenaars Sven Wuyts Factor4 Factor4: Antwerpen en Amsterdam Ingenieurs en financieel experts Energiebesparingsprojecten

Nadere informatie

NETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency

NETWORK CHARTER. #ResourceEfficiency NETWORK CHARTER 1 WHAT IS THE EREK NETWORK? EREK stands for the European Resource Efficiency Knowledge Centre, a vibrant platform to enable and reinforce businesses and especially small and medium sized

Nadere informatie

Risico s van CO2 leidingen

Risico s van CO2 leidingen takes gastransport further Risico s van CO2 leidingen Kennistafel buisleidingen T. Veenstra HSE coordinator Utrecht, 7 september 2010 Groningen, 9-9-2010 1 Inhoud Duurzaamheidsbeleid van Gasunie Ontwikkelingen

Nadere informatie

Annual event/meeting with key decision makers and GI-practitioners of Flanders (at different administrative levels)

Annual event/meeting with key decision makers and GI-practitioners of Flanders (at different administrative levels) Staten-Generaal Annual event/meeting with key decision makers and GI-practitioners of Flanders (at different administrative levels) Subject: Sustainable Flemish SDI Nature: Mobilising, Steering Organisers:

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. DoP: 0094 voor injectiesysteem fischer FIS V (Lijm anker voor gebruik in beton) NL

PRESTATIEVERKLARING. DoP: 0094 voor injectiesysteem fischer FIS V (Lijm anker voor gebruik in beton) NL PRESTATIEVERKLARING DoP: 0094 voor injectiesysteem fischer FIS V (Lijm anker voor gebruik in beton) NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: DoP: 0094 2. Beoogd(e) gebruik(en): Bevestiging achteraf

Nadere informatie

Digital municipal services for entrepreneurs

Digital municipal services for entrepreneurs Digital municipal services for entrepreneurs Smart Cities Meeting Amsterdam October 20th 2009 Business Contact Centres Project frame Mystery Shopper Research 2006: Assessment services and information for

Nadere informatie

State of art flex constructies

State of art flex constructies State of art flex constructies Spoor / gap 25-50µm Pitch

Nadere informatie

Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98

Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98 Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98 Level 4 Business Planning & Logistics ISA-99 beveiliging binnen het control domain Level 3

Nadere informatie

Besluitenlijst CCvD HACCP/ List of decisions National Board of Experts HACCP

Besluitenlijst CCvD HACCP/ List of decisions National Board of Experts HACCP Besluitenlijst CCvD HACCP/ List of decisions National Board of Experts HACCP Dit is de actuele besluitenlijst van het CCvD HACCP. Op deze besluitenlijst staan alle relevante besluiten van het CCvD HACCP

Nadere informatie

ATEX serie ATEX range

ATEX serie ATEX range ATEX serie ATEX range εx ATEX SERIE / ATEX RANGE Deze afsluiters zijn ontworpen en geproduceerd in overeenstemming met CE richtlijnen 94/9 apparaten en protectiesystemen gebruikt in potentiële explosieve

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. DoP: voor fischer RM II (Lijm anker voor gebruik in beton) NL

PRESTATIEVERKLARING. DoP: voor fischer RM II (Lijm anker voor gebruik in beton) NL PRESTATIEVERKLARING DoP: 0090 1. Unieke identificatiecode van het producttype: DoP: 0090 voor fischer RM II (Lijm anker voor gebruik in beton) NL 2. Beoogd(e) gebruik(en): Bevestiging achteraf in gescheurd

Nadere informatie

De Marketeer is niet meer; leve de Geomarketeer! Over de integratie van lokatie in marketing

De Marketeer is niet meer; leve de Geomarketeer! Over de integratie van lokatie in marketing De Marketeer is niet meer; leve de Geomarketeer! Over de integratie van lokatie in marketing dr. Jasper Dekkers Afdeling Ruimtelijke Economie, vrije Universiteit amsterdam Korte introductie Economie Geo

Nadere informatie

Wilbert Prinssen. Draadloos sensornetwerk met LoRaWAN

Wilbert Prinssen. Draadloos sensornetwerk met LoRaWAN Tata Steel Slide Wilbert Prinssen Draadloos sensornetwerk met LoRaWAN IA&R Promodag bij Tata Steel 31 januari 2018 Slide 2 Inhoud van deze presentatie 1 Introductie bedrijf en toepassing 2 Situatie 3 Doelstelling

Nadere informatie

Joop Cornelissen BMC Klantendag 2011. Professionaliseren dienstverlening CMS

Joop Cornelissen BMC Klantendag 2011. Professionaliseren dienstverlening CMS Joop Cornelissen BMC Klantendag 2011 Professionaliseren dienstverlening CMS Agenda Introductie CIBER Waarom verder professionaliseren Tijdslijnen selectietraject Businesscase Scope implementatie Status

Nadere informatie

Het EPD, hoe deal ik ermee? NVFG - Nederlandse Vereniging voor Farmaceutische Geneeskunde. CRA dag 25 april 2013

Het EPD, hoe deal ik ermee? NVFG - Nederlandse Vereniging voor Farmaceutische Geneeskunde. CRA dag 25 april 2013 0 Het EPD, hoe deal ik ermee? NVFG - Nederlandse Vereniging voor Farmaceutische Geneeskunde CRA dag 25 april 2013 Het EPD, hoe deal ik ermee? Moderators: Sharon Anderson Hans Martens Presentators: Robbert

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS professional

EXIN WORKFORCE READINESS professional EXIN WORKFORCE READINESS professional DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is

Nadere informatie

End-to-End testen: de laatste horde

End-to-End testen: de laatste horde End-to-End testen: de laatste horde Dieter Arnouts Agenda Begrip End-to-End testen in het test proces Praktische aanpak End-to-End Test Omgeving Uitdagingen End-to-End testen: De laatste horde 11/10/2010

Nadere informatie

Building effective IT demandsupply

Building effective IT demandsupply Building effective IT demandsupply structures Gerard Wijers Director Governance and Sourcing Management Agenda» Introductie Demand-Supply» Demand-Supply bij Vopak» Demand-Supply bij van Gansewinkel» Discussie

Nadere informatie

Operational Excellence

Operational Excellence Operational Excellence Totaal oplossing voor Operational Excellence biedt inzage in verbeteringspotentieel For more information visit us at www.novotek.com 12/02/2015 Page 2 Agenda Wat is Operational Excellence?

Nadere informatie

Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker

Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker Wim Tindemans Manager Business Applications Business and Automation Solutions Egemin NV Agenda Probleemstelling Tegenstelling tussen

Nadere informatie

Intelligente en toegankelijke proces & instrumentatie diagramma s (P&ID) met Creo Schematics. Koenraad Achten Presales Engineer

Intelligente en toegankelijke proces & instrumentatie diagramma s (P&ID) met Creo Schematics. Koenraad Achten Presales Engineer Intelligente en toegankelijke proces & instrumentatie diagramma s (P&ID) met Creo Schematics Koenraad Achten Presales Engineer Wie is Savaco Platinum Partner van PTC 25 jaar ervaring CAD, PDM & PLM Gevestigd

Nadere informatie

Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie

Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie 11 december 2014 Het project EUregio Life Cycle Costing (EULC2) is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van

Nadere informatie

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 25/2/2016. Biocide CLOSED CIRCUIT

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 25/2/2016. Biocide CLOSED CIRCUIT 1 25/2/2016 Biocide CLOSED CIRCUIT 2 Regulatory background and scope Biocidal products regulation (EU) nr. 528/2012 (BPR), art. 19 (4): A biocidal product shall not be authorised for making available on

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 1

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 1 PRESTATIEVERKLARING Nr. 0078 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: fischer betonschroef ULTRACUT FBS II 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Metalen ankers voor gebruik in beton (zware lasten)

Nadere informatie

Type-, partij- of serienummer, dan wel een ander identificatiemiddel voor het bouwproduct, zoals voorgeschreven in artikel 11,lid 4: Zie bijlage 1

Type-, partij- of serienummer, dan wel een ander identificatiemiddel voor het bouwproduct, zoals voorgeschreven in artikel 11,lid 4: Zie bijlage 1 DoP S-SCV001 page 1 / 6 S-SCV Unieke identificatiecode van het product: SMART S-SCV Type-, partij- of serienummer, dan wel een ander identificatiemiddel voor het bouwproduct, zoals voorgeschreven in artikel

Nadere informatie

Uitdagingen bij de ontwikkeling van draadloze producten D&E event FHI ( s Hertogenbosch) 9 oktober 2013

Uitdagingen bij de ontwikkeling van draadloze producten D&E event FHI ( s Hertogenbosch) 9 oktober 2013 Uitdagingen bij de ontwikkeling van draadloze producten D&E event FHI ( s Hertogenbosch) 9 oktober 2013 Uitdagingen bij de ontwikkeling van draadloze producten Welkom Productontwikkelproces volgen: Inhoud

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 1

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 1 PRESTATIEVERKLARING Nr. 0021 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: Rebar connection with fischer injection mortar FIS EM 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Mortel voor achteraf aangebrachte

Nadere informatie

De beste prijs / kwaliteit verhouding in tijd, rekening houdend met de Product Life Cycle

De beste prijs / kwaliteit verhouding in tijd, rekening houdend met de Product Life Cycle De beste prijs / kwaliteit verhouding in tijd, rekening houdend met de Product Life Cycle Presentatie is gericht op Projective Capacitive Touchscreens (PCAP) Voorstellen 20 jaar ervaring in de touchscreen

Nadere informatie

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas IPFOS Bestuurders Conferentie Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas SCENARIO PLANNING DE TOEKOMST VOOR PENSIOENFONDSEN? Onno de Vrij, SAS HET

Nadere informatie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL PRESTATIEVERKLARING Nr. 0072 NL 1. Unieke identificatiecode van het producttype: injectiesysteem fischer FIS V 2. Beoogd(e) gebruik(en): Product Lijm anker te gebruiken in beton Beoogd gebruik Voor bevestigen

Nadere informatie

Reliability en Compliancy in elektronica developments. Jan Betten Manager Development at Variass Group

Reliability en Compliancy in elektronica developments. Jan Betten Manager Development at Variass Group Reliability en Compliancy in elektronica developments Jan Betten Manager Development at Variass Group Variass is the EMS and system supplier in high technology solutions for tomorrow s markets: industry,

Nadere informatie

TIS 050583. The one page strategy een strategie die werkt!

TIS 050583. The one page strategy een strategie die werkt! TIS 050583 The one page strategy een strategie die werkt! ONE PAGE STRATEGY LEREND NETWERK Technologiemarketing Prof. Simonne Vermeylen www.suntzu.be Sun.tzu@telenet.be br@ins.trust confidential 3 NIETS

Nadere informatie