Concept Raadsvoorstel

Transcriptie

1 Concept Raadsvoorstel Aan de raad van de gemeente Sliedrecht Agendapunt: Sliedrecht, 6 oktober 2009 Onderwerp: Lex silencio positivo Voorgesteld besluit: 1) met betrekking tot vergunning- en ontheffingstelsels die niet vallen onder het bereik van de Europese Dienstenrichtlijn de lex silencio positivo niet in te voeren. 2) met betrekking tot vergunning- en ontheffingsstelsels die wel vallen onder het bereik van de Europese Dienstenrichtlijn de volgende wijzigingsverordening vast te stellen A) Vaststelling van de Afvalstoffenverordening 2005, 2 e wijziging waarbij deze verordening wordt aangevuld met artikel 2, lid 3 Afdeling van de Algemene wet bestuursrecht is niet van toepassing. B) Vaststelling van de Brandbeveiligingsverordening e wijziging waarbij deze verordening wordt aangevuld met artikel 2, lid 4 Afdeling van de Algemene wet bestuursrecht is niet van toepassing. C) Vaststelling van de Marktverordening gemeente Sliedrecht jaar 2006 eerste wijziging waarbij de marktverordening wordt aangevuld met Artikel 6, lid 3 Afdeling van de Algemene wet bestuursrecht is niet van toepassing. Advies opiniërende bijeenkomst: Overwegingen en alternatieven: De lex silencio positivo 1. juridisch kader: De Europese Dienstenrichtlijn, de Dienstenwet, en de Algemene wet bestuursrecht. Met de invoering van de Europese Dienstenrichtlijn (Richtlijn 2006/123/EG) en de Dienstenwet (verwachte inwerkingtreding per 28 december 2009) is het voor alle lidstaten verboden in de regelgeving onnodige of onrechtmatige belemmeringen voor de dienstverlening op te nemen. Regels mogen niet discriminatoir zijn en moeten voldoen aan de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit. De gemeente Sliedrecht heeft inmiddels haar regelgeving (verplicht) gescreend op deze eisen.

2 - 2 - Het begrip dienst Artikel 4, eerste lid, van de Dienstenrichtlijn geeft de volgende definitie van het begrip dienst : Elke economische activiteit, anders dan in loondienst, die gewoonlijk tegen vergoeding geschiedt, zoals bedoeld in artikel 50 van het Verdrag. Hierbij omschrijft artikel 50 van het EG-verdrag het begrip dienst als volgt: Dienstverrichtingen of handelingen welke gewoonlijk tegen betaling geschieden. De vergoeding vormt de economische tegenprestatie voor de betrokken dienst, ongeacht de directe of indirecte voorwaarden voor de financiering van een dienst. Het gaat bij een dienst dus in beginsel om een activiteit waarvoor een (financiële) tegenprestatie wordt verkregen die door de wederpartij, dan wel voor hem door een derde, wordt verstrekt. Daarnaast worden door de Dienstenrichtlijn eisen gesteld aan de vergunningstelsels en procedures in de regelgeving (aanvullende doorlichting). Gemeenten zijn verplicht voor 1 januari 2010 de lex silencio positivo in te voeren voor de vergunning en ontheffingsstelsels die vallen onder de reikwijdte van de dienstenrichtlijn. Daarnaast wordt invoering van de lex silencio positivo geregeld in een nieuwe paragraaf van de Algemene wet bestuursrecht. 2. De Lex silencio in het kader van de Europese Dienstenrichtlijn Voor decentrale overheden geldt de Dienstenrichtlijn en de Dienstenwet als bindend juridisch kader. In de Dienstenwet wordt in artikel 28 bepaald dat de regeling van de Lex silencio positivo in de Awb van toepassing wordt op vergunningstelsels die onder de reikwijdte van de Dienstenrichtlijn vallen. Dit betekent dat invoering van de Lex silencio positivo voor deze vergunningstelsels dus verplicht is. Slechts een dwingende reden van algemeen belang kan hierop een uitzondering vormen (zoals de bescherming van het milieu of de openbare orde), met inbegrip van een rechtmatig belang van een derde partij. Indien voor een vergunningstelsel dat onder de reikwijdte van de Dienstenrichtlijn valt, wordt afgeweken van het uitgangspunt van de vergunningverlening van rechtswege, dan zal dit expliciet in de desbetreffende regelgeving moeten worden bepaald en in de toelichting worden gemotiveerd. Voor vergunningen die vallen onder de Europese Dienstenrichtlijn is het dus verplicht de lex silencio positivo in te voeren, behalve indien er dwingende redenen van algemeen belang zijn. Paragraaf van de Algemene wet bestuursrecht is op deze vergunning- en ontheffingsstelsels derhalve automatisch van toepassing tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald. (artikel 28 Dienstenwet) Uitzondering: dwingende reden van algemeen belang. De dwingende redenen van algemeen belang zijn te vinden in overweging 40 van de Richtlijn. Het begrp is door rechtspraak van het Hof van Justitie ontwikkeld. Het begrip omvat op dit moment ten minste de volgende gronden: openbare orde, openbare veiligheid en volksgezondheid, als bedoeld in de artikelen 46 en 55 van het Verdrag; handhaving van de maatschappelijke orde; doelstellingen van het sociaal beleid; bescherming van afnemers van diensten; consumentenbescherming; bescherming van werknemers, met inbegrip van de sociale bescherming van werknemers; dierenwelzijn; handhaving van het financieel evenwicht van het socialezekerheidsstelsel; voorkoming van fraude;

3 - 3 - voorkoming van oneerlijke concurrentie; bescherming van het milieu en het stedelijk milieu, met inbegrip van stedelijke en rurale ruimtelijke ordening; bescherming van schuldeisers; waarborging van een deugdelijke rechtsbedeling; verkeersveiligheid; bescherming van intellectuele eigendom; culturele beleidsdoelen, met inbegrip van het waarborgen van de vrijheid van meningsuiting, in het bijzonder ten aanzien van de sociale, culturele, religieuze en filosofische waarden van de maatschappij; de noodzaak om een hoog niveau van onderwijs te waarborgen, behoud van de diversiteit van de pers en bevordering van de nationale taal; behoud van het nationaal historisch en artistiek erfgoed en veterinair beleid. In de praktijk kan bijvoorbeeld voor de exploitatie van een speelautomatenhal een vergunning verplicht worden gesteld. Dit moet dan wel expliciet in de regeling worden vastgelegd. In de toelichting kan dan de motivering worden opgenomen. Afdeling van de Algemene wet bestuursrecht dient niet van toepassing te worden verklaard in de regeling zelf. 3. de Lex silencio in het kader van de Algemene wet bestuursrecht De van rechtswege verleende beschikking wordt in een nieuwe paragraaf van de Algemene wet bestuursrecht geregeld: paragraaf Positieve fictieve beschikking bij niet tijdig beslissen. Deze wijziging van de Awb is onderdeel van het wetsvoorstel ter implementatie van de Dienstenrichtlijn (de Dienstenwet) De lex silencio regeling in de Awb heeft een facultatief karakter voor vergunning en ontheffingstelsels die niet onder het bereik van de Dienstenrichtlijn vallen. De toepasselijkheid van deze regeling moet dan worden geregeld in de verordeningen zelf. De Awb regelt het juridisch kader dat van toepassing is als die beslissing genomen is. 4. Algemene uitgangspunten Lex Silencio Positivo. De Lex silencio positivo betekent de van rechtswege verleende beschikking. Indien een bestuursorgaan niet binnen de wettelijke termijn een besluit neemt op een aanvraag wordt de aangevraagde vergunning van rechtswege verleend. Een negatief besluit, een afwijzing van een aanvraag om een vergunning of een ontheffing is daarmee alleen mogelijk indien binnen de wettelijke termijn de aanvraag wordt getoets en hierop wordt besloten en bekendgemaakt. Voor vergunningen die vallen onder de Europese Dienstenrichtlijn is het verplicht de lex silencio positivo in te voeren, behalve als er dwingende redenen van algemeen belang zijn. Algemene bepalingen van de regelingen van de lex silencio positivo 1. De aanvrager van de vergunning of de ontheffing moet worden geïnformeerd over het feit dat de lex silencio positivo van toepassing is en wat zijn rechten en plichten zijn. Om hieraan te voldoen kan een standaardbepaling worden opgenomen in de ontvangstbevestiging van de aanvraag om de vergunning of de ontheffing, of door publicatie van deze algemene rechten en plichten op de website van de gemeente.

4 Binnen twee weken nadat de beschikking van rechtswege is verleend dient deze gepubliceerd te worden en daarbij dient te worden vermeld dat de beschikking van rechtswege is verleend. (in het Kompas) 3. De rechtsgevolgen van een van rechtswege verleende beschikking treden pas in werking drie dagen nadat de beslistermijn ongebruikt is verstreken. Indien een beslissing op de laatste dag van de beslistermijn is genomen is het derhalve zaak deze zo spoedig mogelijk aan de aanvrager te verzenden. Bescherming bestuursorganen en rechten van derden Wel kent de lex silencio positivo enkele bepalingen die de rechten van derden en bestuursorganen beschermen: 1. Vergunningsvoorwaarden Indien vaste vergunningsvoorwaarden zijn opgenomen en gepubliceerd in de verordeningen zelf of in vastgestelde en gepubliceerder beleidsregels gelden deze voorwaarden ook voor de van rechtswege verleende vergunning. Het is raadzaam in aanvraagformulieren dergelijke voorwaarden op te nemen waardoor zij bij de vergunningaanvrager ook kenbaar zijn. Deze voorwaarden kunnen dan door het bestuursorgaan worden gehandhaaft, en zelf intrekking van de vergunning is mogelijk. Voor intrekking van de van rechtswege verleende vergunningen geldt hetzelfde als voor expliciet afgegeven vergunningen. 2. bescherming van derden Een van rechtswege verleend besluit geldt als een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. Tegen een van rechtswege verleende vergunning kan door belanghebbende derden bezwaar en beroep worden ingesteld. 3. relatie met de Wet Dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen. Indien een burger op een aanvraag niet danwel niet tijdig een besluit ontvangt, is het op grond van de Wet Dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen mogelijk dat het bestuursorgaan een dwangsom verbeurt. Voorwaarde is dat de burger aan het bestuursorgaan een (vormvrije) ingebrekestelling stuurt, na het verstrijken van de beslistermijn. De ingebrekestelling geeft het bestuursorgaan 14 dagen extra om alsnog het besluit te nemen en bekend te maken, daarna begint de dwangsom automatisch te lopen. De hoogte van de dwangsom staat vast. Voor de eerste veertien dagen dat het besluit uitblijft verbeurt het bestuursorgaan een dwangsom van 20,00 per dag. De daarop volgende veertien dagen 30,00 per dag. De daarop volgende veertien dagen 40,00 per dag. De dwangsom kan maximaal 42 dagen lopen en daarmee een maximale hoogte van 1260,00 bereiken. Indien een van rechtswege verleende beschikking in werking treedt dan is er een besluit genomen en is er automatisch geen ruimte meer voor de Wet Dwangsom en beroep. De aanvrager van de vergunning kan derhalve niet een dwangsom van het bestuursorgaan eisen.

5 Advies Gemeente Sliedrecht in het kader van de Lex Silencio Positivo 1. vergunning- en ontheffingstelsels die vallen onder het bereik van de Europese Dienstenrichtlijn Op vergunning- en ontheffingstelsels die onder het bereik van de Europese Dienstenrichtlijn vallen is de Lex Silencio Positivo automatisch van toepassing tenzij deze expliciet in de geldende verordeningen worden uitgezonderd op grond van dwingende reden van algemeen belang. (artikel 28 Dienstenwet). In de gemeente Sliedrecht zijn slechts vergunnings- en ontheffingsstelsels die onder de dienstenrichtlijn vallen opgenomen in Uiterlijk op 28 december 2009 moet met betrekking tot alle dienstenvergunningstelsels zijn bepaald met een beroep op de dwingende redenen van algemeen belang, wilt afwijken van het principe van de Lex silencio positivo zoals neergelegd in artikel 13, vierde lid van de Dienstenrichtlijn. Daarnaast moet uiterlijk op deze datum in de regeling worden vastgesteld dat afdeling van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing wordt verklaard voor de vergunningstelsels waarvoor geen uitzondering geldt. Voor de vergunningstelsels waarvoor een dwingende reden aanwezig is op grond waarvan van de afdeling niet van toepassing kan worden verklaard dient dit eveneens voor 28 december in de tekst van de regeling te worden opgenomen. concreet dienen de volgende verordeningen te worden aangepast. 1) Afvalstoffenverordening 2005 dient te worden aangevuld met artikel 2, lid 3 Afdeling van de Algemene wet bestuursrecht is niet van toepassing. Hiervoor is namelijk de dwingende reden van belang van de openbare orde van toepassing. 2) Brandbeveiligingsverordening dient te worden aangevuld met artikel 2, lid 4 Afdeling van de Algemene wet bestuursrecht is niet van toepassing. 3) Marktverordening: Marktverordening gemeente Sliedrecht jaar 2006 dient te worden aangevuld met Artikel 6, lid 3 Afdeling van de Algemene wet bestuursrecht is niet van toepassing. 2. vergunning- en ontheffingstelsels die niet vallen onder het bereik van de Europese Dienstenrichtlijn Geadviseerd wordt voor deze vergunning en ontheffingstelsels niet de lex silencio positivo in te voeren. Er treedt door invoering van de lex silendio positivo geen lastenverlichting voor het bestuursorgaan op omdat het bestuursorgaan verplicht blijft de vergunningaanvraag te toetsen. Het enige voordeel zou kunnen zijn dat bij van rechtswege verleende vergunningen geen ruimte meer is voor de Wet Dwangsom en Beroep. Om een dwangsom te verbeuren dient de burger echter nog actie te ondernemen om hierop een aanspraak te kunnen maken en blijft het bestuur bevoegd de aanvraag te weigeren. Voor de van rechtswege verleende vergunning is daarentegen geen enkele handeling van de burger vereist. Daarnaast wordt aan derdebelanghebbenden een veel grotere verantwoordelijkheid toegedeeld bij de lex silencio positivo. De derdebelanghebbende is verplicht in bezwaar en beroep te gaan om de vergunning ongedaan te maken. Het risico is bovendien dat er veel meer bezwaar- en beroepschriften ingediend worden door belanghebbenden, wat zal leiden tot hogere kosten van het apparaat.

6 - 6 - Kaderstellende en controlerende aspecten t.b.v. de gemeenteraad, uitgesplitst in: Financiële kaders directe relatie tot voorgesteld besluit Wettelijke en Beleidskaders, eventueel inhoudelijke/ruimtelijke kaders directe relatie tot voorgesteld besluit verwijzing naar eventuele voorgaande besluiten Tijdspad, monitoring en evaluatie directe relatie tot voorgesteld besluit Externe communicatie: Bekendmaking wijzigingsverordeningen in Het Kompas Burgemeester en Wethouders van Sliedrecht, de secretaris, de burgemeester, M.J. Verhoef M.C. Boevée

7 Concept Raadsbesluit De raad van de gemeente Sliedrecht; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 6 oktober 2009; b e s l u i t : 1) met betrekking tot vergunning- en ontheffingstelsels die niet vallen onder het bereik van de Europese Dienstenrichtlijn de lex silencio positivo niet in te voeren. 2) met betrekking tot vergunning- en ontheffingsstelsels die wel vallen onder het bereik van de Europese Dienstenrichtlijn de volgende wijzigingsverordening vast te stellen A) de Afvalstoffenverordening 2005, 2 e wijziging B) de Brandbeveiligingsverordening e wijziging C) de Marktverordening gemeente Sliedrecht jaar 2006 eerste wijziging Vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Sliedrecht op 7 december 2009 De griffier, De voorzitter, A. Overbeek M.C. Boevée