RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK HILDEGARDIS MAVO AFDELING VMBO G(T)

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK HILDEGARDIS MAVO AFDELING VMBO G(T) Plaats: Rotterdam BRIN-nummer: 02VG-14 Registratienummer: Onderzoek uitgevoerd op: 10 november 2011 Conceptrapport verzonden op: 23 november 2011 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 21 december 2011 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.

2 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 10 november 2011 een onderzoek uitgevoerd op de Hildegardis Mavo, afdeling vmbo g(t), om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. Toezichthistorie De inspectie heeft op de Hildegardis Mavo, afdeling vmbo-g(t) in 2009 een kwaliteitsonderzoek uitgevoerd, omdat de opbrengsten voor het onderbouwrendement onbekend waren en het rendement voor de bovenbouw als onvoldoende beoordeeld was. In plaats van het onderbouwrendement is daarom de kwaliteitszorg beoordeeld. Omdat de kwaliteitszorg als onvoldoende was beoordeeld en het bovenbouwrendement naar verhouding te laag was, is de kwaliteit van het onderwijs op de Hildergardis Mavo als onvoldoende beoordeeld. Daarnaast was er onvoldoende borging van de kwaliteit van het onderwijs en de toetsing, werd de ontwikkeling van leerlingen en hun onderwijsprestaties onvoldoende gemonitord en legde de school in de schoolgids te weinig verantwoording af over de kwaliteit van het onderwijs. Leerlingen met leerwegondersteuning hadden op de Hildegardis Mavo doorgaans geen handelingsplan. Het onderwijsleerproces en de begeleiding van leerlingen werden als voldoende beoordeeld. De afgelopen jaren heeft een herschikking van de scholen die bij LMC horen plaatsgevonden en dat heeft tot gevolg gehad dat de opbrengstenkaart van de Hildegardis Mavo pas in 2010 gemaakt kon worden. De opbrengstenkaarten van 2008 en 2009 van de Horeca Vakschool Rotterdam, afdeling vmbo-g(t) hebben betrekking op de leerlingen uit de leerjaren 3 en 4 van de Hildegardis Mavo. Aanleiding In 2009 is afgesproken dat in het najaar van 2011 een tussentijds kwaliteitsonderzoek wordt uitgevoerd om na te gaan of de tekortkomingen op het gebied van de kwaliteitszorg en de zorg voor lwoo-leerlingen opgeheven zijn. Onderzoeksopzet De inspectie heeft de kernindicatoren onderzocht op de aspecten: de opbrengsten, de zorg en begeleiding, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Daarnaast zijn de oordelen over het onderwijsleerproces uit het kwaliteitsonderzoek overgenomen, omdat er geen indicaties zijn dat er tekortkomingen zijn. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. - Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het schoolbezoek heeft overhandigd. - Schoolbezoek, waarbij de inspectie over de kwaliteitszorg en de zorg gesprekken gevoerd met het management en met docenten. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en het bevoegd gezag. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op H /8 Pagina 2 van 9

3 Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. H /8 Pagina 3 van 9

4 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Resultaten * De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.2 * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-g(t). 1.3 * De leerlingen van de opleiding vmbo-g(t) behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4 * Bij de opleiding vmbo-g(t) zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. Leerstofaanbod 2.1 * De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. 2.2 * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma s. 2.3 * De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen. Schoolklimaat 4.4 * De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. 4.7 * Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. 4.8 * De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen. H /8 Pagina 4 van 9

5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming 6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van de individuele leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg 8.1 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school tijdig de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. 8.4 De school zoekt de structurele samenwerking met ketenpartners waar noodzakelijke interventies op leerlingniveau haar eigen kerntaak overschrijden. Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. H /8 Pagina 5 van 9

6 Wet- en regelgeving N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). N4 Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). N5 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5). nee ja H /8 Pagina 6 van 9

7 2.2 Beoordeling Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de opbrengsten van het onderwijs op de afdeling vmbo-g(t) van de Hildegardis Mavo als onvoldoende. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen. De opbrengsten met betrekking tot de (school)examens worden, afgemeten aan de prestaties van de leerlingen over drie jaar, als onvoldoende beoordeeld door de inspectie. Ook het rendement van de bovenbouw wordt door de inspectie als onvoldoende beoordeeld. De school werkt in haar kwaliteitszorg en de zorg en begeleiding van leerlingen systematisch en planmatig; de inspectie heeft de kwaliteitszorg en de zorg en begeleiding als voldoende beoordeeld. De school leeft de onderzochte wet- en regelgeving na. Toelichting Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Opbrengsten De Hildegardis Mavo kan zich verantwoorden over het rendement van de onderbouw. Uit de gegevens blijkt dat de meeste leerlingen die in de bovenbouw zitten een advies vmbo-(g)t of lager hadden meegekregen van de basisschool. Het rendement van de bovenbouw is in de laatste schooljaren zeer laag geweest: circa de helft van de leerlingen haalde onvertraagd het diploma. Naar verhouding bleven veel leerlingen zitten of verlieten de school zonder diploma. De gemiddelde cijfers op het centraal examen waren in de periode niet hoger dan 5.7. In 2011 was het gemiddelde cijfer licht gestegen tot 5.9. Het verschil, gemeten over drie jaar, in gemiddelde cijfers tussen het schoolexamen en het centraal examen is binnen de marge van 0.5 gebleven. In het schooljaar is wel sprake geweest van een overschrijding van deze marge (0.61). Volgens de schoolleiding zijn belangrijke oorzaken voor het lage bovenbouwrendement en de lage cijfers op het centraal examen dat de Hildegardis Mavo naar verhouding te veel leerlingen heeft toegelaten met te grote leerachterstanden of waarvoor het vbmbo-g(t) niet haalbaar is. Bovendien zijn deze leerlingen in een leeromgeving geplaatst die niet krachtig genoeg was om een oplossing te bieden voor deze leerlingen. De inspectie onderschrijft de analyse van de schoolleiding, maar is tegelijkertijd van mening dat de school er alles aan moet doen om de zittende generatie leerlingen een volwaardig diploma te laten behalen. H /8 Pagina 7 van 9

8 Kwaliteitsverbetering Door de school zijn vanaf 2009 een aantal maatregelen genomen om vooral de technischinstrumentele kwaliteit op orde te brengen: het aannamebeleid is aangescherpt, waardoor er meer leerlingen op de school komen die daadwerkelijk in staat zijn om een vmbo-g(t) opleiding met succes af te ronden. De overgangsnormen zijn aangescherpt, waardoor leerlingen kansrijker zijn in de bovenbouw. De leeromgeving is krachtiger gemaakt door pedagogisch-didactische afspraken te maken over het lesverloop, door het taalonderwijs en rekenonderwijs te intensiveren, door het uitzetten van leerroutes voor individuele leerlingen en door het instrumenteren daarvan door middel van keuzewerktijd en Muiswerk. Het frequent monitoren van de leerlingprestaties in alle leerjaren en het inzetten van genormeerde toetsen om de achterstanden te diagnosticeren en om te bepalen of de leerlingen voldoende hebben geleerd. Het frequent monitoren van leerkrachten voor wat betreft het nakomen van afspraken over de kwaliteit van de lessen en de prestaties van hun leerlingen. Het opnieuw ontwikkelen van de PTA S, de vakleerplannen en de schoolexamens. Ter voorbereiding hierop zijn trainingen gevolgd en afspraken gemaakt over de kwaliteit van de toetsen en de controle daarop. Het maken van een handelingsplan voor elke lwoo-leerling. Het weergeven van de kwaliteit van het onderwijs in de schoolgids. De inspectie stelt vast dat de school veel energie heeft gestoken in het aanbrengen van structuur in het primaire proces (een herkenbaar lespatroon, een instrumentarium dat achterstanden effectief bestrijdt en individueel leren ondersteunt, het waarborgen van het niveau en het inrichten van een toegankelijk leerlingvolgsysteem). De opbrengstgerichtheid van de leerkrachten en de schoolleiding is versterkt, maar de inspectie plaatst de kanttekening dat de schoolleiding en de leerkrachten te weinig eisen aan elkaar stellen en soms kiezen voor lage opbrengsten bij een vak en niet voor een interventie in het belang van de leerlingen. Dit neemt niet weg dat verbeteringen zichtbaar worden. De opbrengsten beginnen in het schooljaar licht te verbeteren. Het verschil in gemiddelde cijfers tussen het schoolexamen en het centraal examen is gereduceerd tot 0.37 (was in nog 0.61), het gemiddelde cijfer op het CE is licht gestegen, er blijven minder leerlingen zitten in de bovenbouw en minder leerlingen verlaten de school ongediplomeerd. H /8 Pagina 8 van 9

9 3. TOEZICHTARRANGEMENT De kwaliteit van het onderwijs vertoont tekortkomingen in de opbrengsten en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan de Hildegardis Mavo, afdeling vmbo-g(t) een aangepast arrangement zwak toe. De afdeling valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de opbrengsten in 2012 weer van voldoende niveau zijn. In het najaar van 2012 voert de inspectie een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit. H /8 Pagina 9 van 9