Grootschalige PV projecten in Nederland Nieuw Sloten, Amsterdam en Nieuwland, Amersfoort

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Grootschalige PV projecten in Nederland Nieuw Sloten, Amsterdam en Nieuwland, Amersfoort"

Transcriptie

1 PVupSCALE project Grootschalige PV projecten in Nederland Nieuw Sloten, Amsterdam en Nieuwland, Amersfoort Ir. Jadranka Cace, RenCom Drs. Emil ter Horst, Horisun Workshop Grootschalige implementatie van zonnestroom in onze steden ECN, 29 mei 2008

2 250 kwp project, Nieuw Sloten, Amsterdam De eerste grootschalige zonnestroom project in de woningbouw Schaal: 100 woningen Opgeleverd in 1996 Volledig geïntegreerd systeem: fysiek, elektrisch en organisatorisch Initiatiefnemer: Energiebedrijf Amsterdam (nu NUON) Gebaseerd op goodwill NUON is de eigenaar, geen financiële voordelen voor bewoners Oriëntatie PV areas : Z, W, O Hellingshoeken: 20, 25, 35 en 80 Investeringskosten: 2,5 miljoen Subsidies door Novem en EC BIPV in Nederland /JC /

3 BIPV in Nederland /JC /

4 Penthouse Penthouse hoogbouw, grote dak 4 x 1800 W 4 x 1800 W Gevel 60 V DC Oost laagbouw, Zuid West SMA 150 kw SMA 3 x 5 kw 300 V DC kwh meting inverterruimte Naar de traforuimte BIPV in Nederland /JC /

5 Ontwikkelingsfase Betrokken partijen en uitkomsten Optimale moment voor de implementatie van PV initiatief vooronderzoek B&W, GrB Opdracht tot vooronderzoek DRO, GrB, BW, MD Report: vooronderzoek Start betrokkenheid in N. Sloten Nota van uitgangspunten Ruimtelijk en stedenbouwkundig Programma van eisen DRO, GrB, DOW, BW, MD, Commissie van bijstand Nota uitgangspunten DRO, GrB, DOW, BW, MD Ruimtelijk en stedenbouwkundige programma van eisen Start betrokkenheid energiebedrijf voor N. Sloten Stedenbouwkundig plan Bouwkundig ontwerp verkoop bouw exploitatie DRO, GrB, DOW, BW, MD Stedenbouwkundig plan DRO, GrB, projectontwikkelaar, architect, energiebedrijf, PV leverancier Bouwkundig ontwerp Makelaar, notaris, BW, projectontwikkelaar, bank Verkoopakte, notariële akte BW, projectontwikkelaar, bouwbedrijf, PV leverancier, Gebouw, PV installatie Eigenaar / bewoner wooncomfort BIPV in Nederland /JC /

6 Lessen uit N. Sloten Bouwkundige integratie: de gebruikte combinatie niet waterdicht Veel van de betrokken partijen hebben geen kennis van PV De verzekeraar weet niet in welke categorie PV thuis hoort Om zonnepanelen als dakbedekking of gevelbekleding toe te passen is vakkennis nodig van de PV en van de elektrische installaties Goodwill is goed, commitment is beter Continuïteit in projectbegeleiding is erg belangrijk BIPV in Nederland /JC /

7 Projectbeschrijving Opgeleverd in Waterkwartier in Nieuwland Zeven bouwlocaties: 501 PV woningen, scholen, sporthal Totale capaciteit: 1 1,3 MWp Doelstellingen: kostenreductie, acceptatie grootschalige zonnestroom projecten, techniekontwikkeling CO 2 besparing BIPV in Nederland /JC /

8 Projectbeschrijving (2) Initiatiefnemer: energiebedrijf REMU (nu ENECO) Subsidies: Novem en EC Eis gemeente: duurzaamheid Eigendomsconcepten zonnestroom systemen: bewonereigenaar, ENECO eigenaar, woningcorporatie eigenaar Bewoner eigenaars hebben 25% van de investeringskosten betaald Huurders krijgen 20% van de (gecalculeerde) opgewekte elektriciteit ENECO is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van zonnestroom systemen gedurende 10 jaar In 2008 zullen de nieuwe afspraken worden gemaakt met de bewoners BIPV in Nederland /JC /

9 Projectbeschrijving (3) Zonnepanelen als dakbedekking, gevelbekleding en/of zonnescherm Multi- en mono kristallijne panelen, standaard en semitransparant Individuele systemen 0,8-4,4 kwp Oriëntatie ZO, Z, ZW Hellingshoeken: BIPV in Nederland /JC /

10 Deelprojecten en architecten Deelprojecten en architecten Sportcentrum (Weerstra Architecten, Drachten) Kinderdagverblijf Plons (C. Moller, Cita Architecten, Utrecht) Schoolwoningen (Van den Berg Architecten, Utrecht) Jersey (Loof& van Stigt Architecten, Amsterdam) Panta Rhei (Architectenbureau van Straalen, Zeist) Pergola (Architectenbureau van Straalen, Zeist) Watergentiaan (Galis Architectenbureau BNA, Delft) Cascade (Duinker, Van der Torre, Amsterdam) Pitrus, Mattenbies, Rietgors (Klaus en Kaan Architecten, Rotterdam) Kroosbuurt (De Jong, Hoogveld de Kat, Utrecht) Oppervlakte solar modules (m 2 ) Waterwoningen Gele Lis (Atelier Z, Rotterdam) 370 totaal m BIPV in Nederland /JC /

11 Deelprojecten Jersey Panta Rhei Watergentiaan Cascade BIPV in Nederland /JC /

12 Deelprojecten Schoolwoningen Energiebalanswoningen Kroosbuurt Pitrus, Mattenbies, Rietgors BIPV in Nederland /JC /

13 Conclusies (1): technische monitoring (Ecofys en Universiteit Utrecht, 2007) Heel succesvol project: grote diversiteit aan mooie PV architectuur, goede promotie, meer dan bezoekers Het grootste deel van zonnestroom systemen functioneert goed Een aantal systemen vertoont gebreken als gevolg van van: string stoornissen en/of beschaduwing Monitoring units soms buiten functie Een softwarematige fout in alle monitorings units missing data string errors BIPV in Nederland /JC /

14 Conclusies (2): bewoners interviews door J. Cace and E. ter Horst, mart 2008 Sterktes Lagere elektriciteitskosten Hogere waarde huis Bijdrage aan energie- en milieubesparing Zwaktes Geen handleiding, geen contactpersoon bij ENECO, geen communicatie door ENECO Veel lekkages in het begin Onzekerheid over de kosten op lange termijn (beheer, onderhoud, evt. vervanging van componenten) Geen mogelijkheden voor dakuitbreidingen Onduidelijke eigendomsgrenzen tussen de huiseigenaar en ENECO en tussen de woningen BIPV in Nederland /JC /

15 Conclusies (3): architecten interviews door J. Cace, september 2007 Zonnestroom legt eisen op de ruimtelijke ordening en op het bouwkundig ontwerp Het is niet mogelijk de dakpannen simpelweg door zonnepanelen te vervangen: waterdichte laag en aanpassing van de bouwlogistiek nodig Kennisoverdracht nodig om te voorkomen dat nieuwe partijen dezelfde fouten maken Projectontwikkelaars houden vast aan de traditionele bouwstijl die moeilijk combineert met de hightech uitstraling van zonnepanelen Meer keuze in zonnepanelen wenselijk: kleuren, maatvoering en textuur en de bijbehorende passtukken en bevestigingsmaterialen Teveel nadruk op zonne-energie BIPV in Nederland /JC /

Zonnestroom Achter de Hoven. 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom

Zonnestroom Achter de Hoven. 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom Zonnestroom Achter de Hoven 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom Zonnestroom systeem: Zonnepanelen Draagconstructie Omvormer Kabels en leidingen Beveiliging Meting J. Cace, 26

Nadere informatie

Het ontwerpen van PV-installaties (zonnestroomsystemen) Jacco Putman

Het ontwerpen van PV-installaties (zonnestroomsystemen) Jacco Putman Het ontwerpen van PV-installaties (zonnestroomsystemen) Jacco Putman Topics - Korte intro - Het ontwerpen Artist's rendering of Orange's solar concept tent - Keuze van panelen en omvormers - Wat betekent

Nadere informatie

Regelgeving: een jungle?

Regelgeving: een jungle? Elektriciteitswet 1998 Gefundeerd op het traditionele systeem Grootschalige productie, transport naar passieve consumenten Kosten van transport collectief gemaakt Project Stroom: - integratie gas en elektriciteitswet

Nadere informatie

Ervaringen met zonnepanelen

Ervaringen met zonnepanelen Ervaringen met zonnepanelen 17 MEI 2017 Even mezelf introduceren Evert Raaijen Getrouwd, 3 kinderen (2 getrouwd, 1 uit huis studerend) 3 keer opa Werk: Elektrotechnische achtergrond (UT) Business development

Nadere informatie

Solar Green Point. Gemeente Geldermalsen

Solar Green Point. Gemeente Geldermalsen Solar Green Point Gemeente Geldermalsen Coöperatieve vereniging Coöperatieve principes Rochdale nog steeds actueel (1844) Open en vrijwillig lidmaatschap Democratische controle door de leden Economische

Nadere informatie

PV systemen. PV systemen. Oskomera Solar Power Solutions (OSPS) Wegens de toenemende vraag naar groene energie en CO 2 besparende

PV systemen. PV systemen. Oskomera Solar Power Solutions (OSPS) Wegens de toenemende vraag naar groene energie en CO 2 besparende 2014 Complete maatwerkpakketten Specifiek voor woningbouw Voor alle configuraties Standaard op voorraad Direct geleverd Uitgebreide kennis aanwezig Training mogelijk PV systemen Foto: residentiële systemen

Nadere informatie

STATION EINDHOVEN GROOTSE ZONNEDAK IN NEDERLAND. 22 december 2017

STATION EINDHOVEN GROOTSE ZONNEDAK IN NEDERLAND. 22 december 2017 STATION EINDHOVEN GROOTSE ZONNEDAK IN NEDERLAND Smart & Sustainable Cultural Heritage PV-systeem op Sporenkap en in Glasdak passage ONTWERP & REALISATIE 22 december 2017 luc.veeger@arcadis.com UITGANGSPUNTEN

Nadere informatie

Vooronderzoek Zonnepanelen VvE Mauritius Augustus Jan Klootsema

Vooronderzoek Zonnepanelen VvE Mauritius Augustus Jan Klootsema Vooronderzoek Zonnepanelen VvE Mauritius Augustus 2012 Jan Klootsema Aanleiding Zonnepanelen Meer en meer VvE s hebben interesse in zonnepanelen. De stroom die wordt opgewerkt wordt gebruikt voor de collectieve

Nadere informatie

Agenda. Verdieping. Cursus op 1 en 29 november Advies op maat voor uw VvE via VVE010

Agenda. Verdieping. Cursus op 1 en 29 november Advies op maat voor uw VvE via VVE010 Agenda Techniek Geld: Energiebelasting, Saldering, Regeling Verlaagd Tarief Geld: Investeren en Terugverdienen Leveranciers en offertes De VvE en PV s. Wat te doen bij welke VvE? Verdieping Cursus op 1

Nadere informatie

Zonne-energie een aantrekkelijke investering? 10-mei 2012 John van Dam

Zonne-energie een aantrekkelijke investering? 10-mei 2012 John van Dam 1 Zonne-energie een aantrekkelijke investering? 10-mei 2012 John van Dam Zonneboilers Terugloopsysteem 33 jaar Zonneboilers van klein tot groot 60.000 systemen gerealiseerd in de woningbouw NL Vestigingen

Nadere informatie

Harderwijk in de zon

Harderwijk in de zon Harderwijk in de zon Informatieavond zonne-energie Veluwe Duurzaam samen met Gemeente Harderwijk 17 juni 2014 ir. A.D. Hekstra Handicom Solar solar@handicom.nl 0341-412629 Vanavond Zonnestraling -> warmte

Nadere informatie

De zon als energiebron!

De zon als energiebron! De zon als energiebron! Zelf elektriciteit opwekken met de zon? Door middel van (diverse) subsidie(s) is het zéér rendabel! Met zonnepanelen verlaagt u uw energiekosten. Deze besparing wordt alleen maar

Nadere informatie

ing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012

ing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012 Zonnige kansen voor ondernemers in Rheden ing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012 Hoe werkt een zonnepaneel? 2 Wat gebeurt er met opgewekte stroom? Deel van de opgewekte stroom wordt direct verbruikt (zelflevering).

Nadere informatie

Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op?

Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op? Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op? Door: Ronald Franken en Maarten Corpeleijn (r.franken@atrive.nl / m.corpeleijn@atrive.nl) 3 september 2013 Ten geleide Met het nieuwe energie-akkoord

Nadere informatie

VRP Antwerpen 8 mei 2008. Drs. Catrinus B. Tuinstra 5P BGM bv Dordrecht- Aardenburg

VRP Antwerpen 8 mei 2008. Drs. Catrinus B. Tuinstra 5P BGM bv Dordrecht- Aardenburg VRP Antwerpen 8 mei 2008 Drs. Catrinus B. Tuinstra 5P BGM bv Dordrecht- Aardenburg - Zoncampagnes in Zeeland - SDE nieuwe subsidieregeling PV - Richtlijnen toepassing Zonne-energie - Praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

Introductie 040energie

Introductie 040energie 1 Introductie 040energie 040energie is een 100% non profit vereniging Vrijwilligers, door burgers, voor burgers Doel: betaalbare, duurzame energie middels lokale energieopwekking en energiebesparing Bestaat

Nadere informatie

BIPV. Waar praten we over?

BIPV. Waar praten we over? BIPV Waar praten we over? Inhoud Nieuws Kosten Begrippen PV, PV Si, TFL, PV-installatie BAPV BIPV-projecten Aandachtspunten Organisaties in NL Links en events Publicaties Toekomst? Afsluiting 30 mei 2012

Nadere informatie

VORMGEVING SAMENWERKING. AGENDA 1. Wie zijn wij / Referenties / Technologie 2. Installatie uitdagingen voor installaties tot 3x80A

VORMGEVING SAMENWERKING. AGENDA 1. Wie zijn wij / Referenties / Technologie 2. Installatie uitdagingen voor installaties tot 3x80A VORMGEVING SAMENWERKING AGENDA 1. Wie zijn wij / Referenties / Technologie 2. Installatie uitdagingen voor installaties tot 3x80A Wie zijn wij Wij: leveren landelijk kwaliteits producten en diensten die

Nadere informatie

Presentatie Pioneering 27 september 2011

Presentatie Pioneering 27 september 2011 Presentatie Pioneering 27 september 2011 1 Contactgegevens Dinkelborgh energie (DBE) Presentatie voor Pioneering Hans Visser (DBE) 06 53 87 86 79 Dinkelborgh Energie Wilhelminastraat 8 7591 TN Denekamp

Nadere informatie

Grootschalige implementatie van zonnestroom in onze steden

Grootschalige implementatie van zonnestroom in onze steden 29 mei 2008 Grootschalige implementatie van zonnestroom in onze steden Marcel Elswijk Agenda 10:15 EgoN - PV UPSCALE Marcel Elswijk 10:30 Wat hebben de Nederlandse zonnesteden ons geleerd? Jadranka Cace

Nadere informatie

Notitie Potentieel dakoppervlak voor zonnestroompanelen (PV) in de gemeente Utrechtse Heuvelrug

Notitie Potentieel dakoppervlak voor zonnestroompanelen (PV) in de gemeente Utrechtse Heuvelrug Notitie Potentieel dakoppervlak voor zonnestroompanelen (PV) in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door beoordeeld door Erwin Mikkers Corina Onderstijn

Nadere informatie

DUW Parkstad. De uitstoot van broeikasgassen zorgt voor klimaatverandering!

DUW Parkstad. De uitstoot van broeikasgassen zorgt voor klimaatverandering! DUW Parkstad De uitstoot van broeikasgassen zorgt voor klimaatverandering! DUW Parkstad Woningen stoten veel broeikasgassen uit. Nieuwbouw moet vanaf 2020 energieneutraal zijn. Maar hoe maken we bestaande

Nadere informatie

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Trends:: Stijgende prijzen? foto: epa Duitse zon drukt dagprijs Nederlandse stroom 31-01-2012

Nadere informatie

Bespaartips. 1 persoon 2317 2 personen 3424 3 personen 4092 4 personen 4604 5 personen 5292 6 personen 5430

Bespaartips. 1 persoon 2317 2 personen 3424 3 personen 4092 4 personen 4604 5 personen 5292 6 personen 5430 Zonnepanelen Agenda Bespaartips Wat zijn de materialen in zonnepanelen Wattpiek Dakoriëntatie Uitgangspunten aanschaf zonnepanelen Teruglevering (salderen) Wanneer betaal je niet teveel Wat betaal je als

Nadere informatie

Prijsontwikkelingen ZonPV

Prijsontwikkelingen ZonPV Geosciences Copernicus Institute of Sustainable Development Energy & Resources Prijsontwikkelingen ZonPV Wilfried van Sark Universiteit Utrecht Stichting Monitoring Zonnestroom Solar Solutions Haarlemmermeer

Nadere informatie

ZONNESTROOM Mieke Weterings

ZONNESTROOM Mieke Weterings ZONNESTROOM Mieke Weterings adviseur duurzaam en gezond bouwen ZONNESTROOM KAN BIJDRAGEN AAN MILIEU, PORTEMONNEE, MAAR. 1000 VRAGEN. ( zeker voor VvE s) ZONNESTROOM HOE WERKT HET EIGENLIJK? ALLES OP HET

Nadere informatie

Den Haag aan de wind Workshop ontmoet en groet Duurzaam Den Haag

Den Haag aan de wind Workshop ontmoet en groet Duurzaam Den Haag Den Haag aan de wind Workshop ontmoet en groet Duurzaam Den Haag Jadranka Cace, RenCom Dag van de Duurzaamheid 11 november 2010 Pilot Waarom project mini met mini windturbines windturbines in Den in Den

Nadere informatie

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Voorbeeldproject voor een gecombineerde inzet van duurzame energiebronnen voor de productie van warmte en elektriciteit Presentatie 18 dec. VV. Berkum Eddy Bramer

Nadere informatie

Zonnestroom voor het Friese MKB

Zonnestroom voor het Friese MKB Zonnestroom voor het Friese MKB Informatiebijeenkomst, Provinciehuis Jadranka Cace, projectleider j.cace@fryslan.nl 2 oktober 2014 Ambities Structurele toepassing van zonnestroom bij MKB Praktijktoepassing:

Nadere informatie

Alles over Building Integrated PV (BIPV)

Alles over Building Integrated PV (BIPV) Alles over Building Integrated PV (BIPV) Menno van den Donker & Minne de Jong Solar Energy Application Centre, www.seac.cc Over ons en over SEAC Menno van den Donker Nuon Helianthos Flexible thin film

Nadere informatie

Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste

Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste Zonnestroom opwekken met de daken van Viveste Welkom Waarom zonnestroom opwekken? Koppeling met visie trias energetica 1e stap: beperk verbruik door bv. isolatie, renovaties 2e stap: duurzaam opwekken

Nadere informatie

Maak de. Juiste keuze. Voor uw SDE+ project

Maak de. Juiste keuze. Voor uw SDE+ project Maak de Juiste keuze Voor uw SDE+ project OVER SDE+ De SDE+ 2014 is een exploitatiesubsidie voor bedrijven, instellingen en non-profit instellingen die willen investeren in duurzame energie, waaronder

Nadere informatie

Veel Gestelde Vragen Project Zon Thuis voor Huurders Complex 105 en 141 Versie 28 januari 2015 / JKO pagina 1 van 5

Veel Gestelde Vragen Project Zon Thuis voor Huurders Complex 105 en 141 Versie 28 januari 2015 / JKO pagina 1 van 5 Versie 28 januari 2015 / JKO pagina 1 van 5 Waarom doet SWZ dit aanbod? Om de woonlasten voor onze huurders te beperken willen wij zonne-energie voor onze huurders beschikbaar maken. Kosten voor het gebruik

Nadere informatie

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting

Nadere informatie

Duurzame Energie in Utrecht

Duurzame Energie in Utrecht Duurzame Energie in Utrecht The future is now Dr. Wilfried van Sark Groep Natuurwetenschap en Samenleving Universiteit Utrecht Beat the Heat NOW!, 12 december 2009 inhoud Klimaatprobleem Waarom de zon

Nadere informatie

Zonnestroom projecten gerealiseerd van juni t/m nov 2015

Zonnestroom projecten gerealiseerd van juni t/m nov 2015 Zonnestroom projecten gerealiseerd van juni t/m nov 2015 Uitbreiding van n eerder systeem op n ander dak. Vermogen van de installatie: 2.600 wattpiek 10 Hyundai 260 All Black Steca 2500 2.210 kwh De Heurne

Nadere informatie

Adviesrapport zonnestroominstallatie Groothandel de Vries

Adviesrapport zonnestroominstallatie Groothandel de Vries Groothandel de Vries T.a.v. Piet de Vries Pollemaplein 14 2277 GG Zwolle Harderwijk, 18-01-18 Zonnestroom Nederland B.V. Ceintuurbaan 2-110b 3847 LG Harderwijk T 085 06 55 480 E info@zonnestroomnederland.nl

Nadere informatie

Alles over Zonnepanelen. Niek Tramper

Alles over Zonnepanelen. Niek Tramper Alles over Zonnepanelen. Niek Tramper Inhoud: 1. Zonnestroominstallatie 2. Terugleveren/ Verbruik 3. Paneel/bevestiging/Omvormer 4. Elektriciteitmeter 5. Productie 6. Salderen 7. Besparing / terugverdientijd

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam bouwen

Seminarie Duurzaam bouwen Seminarie Duurzaam bouwen Hernieuwbare energie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Leefmilieu Brussel Monitoring van PV-systemen, zonneboilers en warmtepompen David MARTENS CENERGIE Doelstelling(en)

Nadere informatie

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam

Zonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam Zonnestroom voor VvE s Week van de VvE februari 2019 Amsterdam 1 Even voorstellen Joost de Valk Judith Roodenrijs Zonne-adviseurs coöperatie U.A. advies aan: VvE s, bedrijven, scholen > 160 VvE s in Amsterdam

Nadere informatie

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant?

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Energie verwarming en SWW Stijgende prijzen woningen zonder spouwisolatie Woningen met enkel glas Woningen zonder dakisolatie 2 1 Energie elektriciteit

Nadere informatie

Haalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering

Haalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Haalbaarheid van Zon-PV 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Agenda Zon-PV Algemeen Business case Giesbers Business case Flynth Investeren door Green Spread Over Green Spread Zonnepanelen

Nadere informatie

Activiteiten ICDuBo. Maak kennis met alle facetten van duurzaam bouwen in de hal van 2.000 m2 vol inspirerende oplossingen en voorbeelden.

Activiteiten ICDuBo. Maak kennis met alle facetten van duurzaam bouwen in de hal van 2.000 m2 vol inspirerende oplossingen en voorbeelden. Van duurzaam denken naar duurzaam doen Activiteiten ICDuBo Kenniscentrum Inspiratie: Maak kennis met alle facetten van duurzaam bouwen in de hal van 2.000 m2 vol inspirerende oplossingen en voorbeelden.

Nadere informatie

Voordelig groene stroom met zonnepanelen van uw eigen dak

Voordelig groene stroom met zonnepanelen van uw eigen dak Bewoners informatie Voordelig groene stroom met zonnepanelen van uw eigen dak Hoe werkt het U krijgt zonnepanelen op het dak van uw woning. U betaalt niet voor de zonnepanelen, maar voor de zonnestroom.

Nadere informatie

Waarom zonnestroom? 21 maart 2013 1

Waarom zonnestroom? 21 maart 2013 1 Waarom zonnestroom? De zon is ruim voorradig. Je eigen stroom duurzaam zelf opwekken. Verwachte levensduur panelen ca. 30 jaar. Minder afhankelijk van de grote maatschappijen Minder invloed van wat ver

Nadere informatie

PV Rekenblad PV-installaties: Nog economisch rendabel?

PV Rekenblad PV-installaties: Nog economisch rendabel? PV Rekenblad PV-installaties: Nog economisch rendabel? B. Verhelst HoWest. GKG, dept. Electrical Engineering HoWest - Lemcko Kortrijk, Belgium Bart.verhelst@howest.be 1 2 3 4 Introductie Zo was het vroeger

Nadere informatie

Solar Frontier productinformatie

Solar Frontier productinformatie Solar Frontier productinformatie De hoogste opbrengst, zelfs onder zware omstandigheden In veel situaties zijn de omstandigheden voor een zonne-energiesysteem niet 100% optimaal. Maar wat wordt nu precies

Nadere informatie

Schothorst Amersfoort

Schothorst Amersfoort Schothorst Amersfoort Veel voorkomende Vragen/problemen Achterstallig onderhoud Verouderde installaties Klachten over tocht en kou Ventilatie problemen ( buitenluchtkwaliteit en binnenklimaat) Verouderde

Nadere informatie

De installatie zelf. Opbrengst

De installatie zelf. Opbrengst De installatie zelf Risico s van het installeren en beheren van zonnepanelen Frank Smits Directeur eigenaar Parkstad Inspecties Vice voorzitter vakgroep Beheer en Inspecties Bestuurslid UNETO-VNI GG klein

Nadere informatie

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Rekenen aan rendement zonnepanelen Monique van der Meij Energie-adviseur Monique.vanderMeij@flynth.nl mobiel: 06 53 26 19 68 LTO Noord Programma Ondernemer

Nadere informatie

Projectteam woningstichting Vestia Den Haag Zuid-West

Projectteam woningstichting Vestia Den Haag Zuid-West SBR NATIONALE RENOVATIE PRIJS 2009 - CATEGORIE WONINGBOUW revitalisatie van een woonwijk door renovatie naast sloop/nieuwbouw, met respect voor het verleden: renovatie van 168 woningen in de woonwijk De

Nadere informatie

Stichting Monitoring Zonnestroom

Stichting Monitoring Zonnestroom Stichting Monitoring Zonnestroom HIER Opgewekt, Amersfoort, 15 november 2012 Stichting Monitoring Zonnestroom Stichting organiseert kennis over PV systemen in Nederland, om te ontsluiten aan gebruikers.

Nadere informatie

Zonnepanelen in de Zorg

Zonnepanelen in de Zorg GREENSPREAD Zonnepanelen in de Zorg Van idee tot exploitatie Zorginstellingen - 15 zonne-energie-projecten circa 15.000 zonnepanelen - ruim 4 MWp aan vermogen voldoende duurzame stroom voor circa 1.300

Nadere informatie

Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie

Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie Groen Duurzame energie komt voort uit schone en onuitputtelijke bronnen zoals de bodem, zon, wind of water. U kunt deze op kleine schaal zelf opwekken. De energie

Nadere informatie

Start van Zon op het Dok. De Witte Boei Amsterdam Eric de Lange 18 oktober 2017

Start van Zon op het Dok. De Witte Boei Amsterdam Eric de Lange 18 oktober 2017 Start van Zon op het Dok De Witte Boei Amsterdam Eric de Lange 18 oktober 2017 Klimaatverandering zet door LARS EIST IJS! Wie is Zon op Nederland Iedereen in Nederland in staat stellen zelf zonnestroom

Nadere informatie

NDA. De zon als bron van bruikbare energie ENERGIEBEHEER VAN GEBOUWEN. Nederlandse Dakdekkers Associatie (NDA)

NDA. De zon als bron van bruikbare energie ENERGIEBEHEER VAN GEBOUWEN. Nederlandse Dakdekkers Associatie (NDA) NDA ENERGIEBEHEER VAN GEBOUWEN De zon als bron van bruikbare energie Nederlandse Dakdekkers Associatie (NDA) NDA ENERGIEBEHEER VAN GEBOUWEN Daken spelen een cruciale rol in het energiebeheer van gebouwen.

Nadere informatie

Nu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!!

Nu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!! Nu ook zonnepanelen mogelijk op west, oost en noord georiënteerde daken!!!! Tot voor kort was het alleen mogelijk en rendabel om zonnepanelen te monteren op zuid georiënteerde daken. Daken aan de west,

Nadere informatie

d.d Daniel Kool & Wouter van den Heuvel

d.d Daniel Kool & Wouter van den Heuvel d.d. 31-08-2016 Daniel Kool & Wouter van den Heuvel Onafhankelijke rol als intermediair Wij helpen consumenten onafhankelijk en stapsgewijs met duurzaamheid advies en (totaal)oplossingen op weg naar energieneutraal

Nadere informatie

Adviesrapport zonnestroominstallatie Bedrijf X

Adviesrapport zonnestroominstallatie Bedrijf X Bedrijf X T.a.v. Henk de Vries Zonnelaan 18 1234 AB Amsterdam Leusden, 10-06-19 Zonnestroom Nederland B.V. Hamersveldseweg 120 3833 GT Leusden T 085 06 55 480 E info@zonnestroomnederland.nl www.zonnestroomnederland.nl

Nadere informatie

28 december 2011. Subsidieaanvraag Stadsinitiatief Rotterdam. Solar Green Point

28 december 2011. Subsidieaanvraag Stadsinitiatief Rotterdam. Solar Green Point 28december2011 SubsidieaanvraagStadsinitiatiefRotterdam SolarGreenPoint Inhoudsopgave Voorwoord...1 1. Introductie Solar Green Point.......2 2. Salderingsregeling Electriciteitswet..........2 3. Activiteiten....3

Nadere informatie

De zon als energiebron

De zon als energiebron De zon als energiebron Voor bedrijven nog aantrekkelijker! Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV (in Engels photo voltaic) panelen genoemd. De panelen worden aangesloten op één

Nadere informatie

Bijlage: Green Deal Sun Share Breda

Bijlage: Green Deal Sun Share Breda 1. Breda DuurSaam Breda DuurSaam is een onafhankelijke coöperatie die projecten opzet, begeleidt en uitvoert die bijdragen aan een volhoudbare, leefbare en gezonde Bredase samenleving. Deze projecten richten

Nadere informatie

NEKOVRI 22 SEPTEMBER 2015 Jan-Jaap van Os MSc.

NEKOVRI 22 SEPTEMBER 2015 Jan-Jaap van Os MSc. Het echte rendement van uw zonnepanelen NEKOVRI 22 SEPTEMBER 2015 Jan-Jaap van Os MSc. AGENDA Zonne-installaties Zonnepanelen, opbouw en verschillen Opgewekte zonnestroom Paneel vermogen Degradatie Performance

Nadere informatie

Evaluatie Subsidieregeling zonnepanelen

Evaluatie Subsidieregeling zonnepanelen Evaluatie Subsidieregeling zonnepanelen 2011-2013 Opsteller: Jasper Schilling, DSB Den Haag heeft de ambitie om in 2040 een klimaatneutrale stad te zijn. Om dit te bereiken dient de energievoorziening

Nadere informatie

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek Introductie Ernst van Tongeren Directeur Besseling Installatietechniek Programma 1. Presentatie duurzame technieken (E. vantongeren) 2. Bouwkundige randvoorwaarden (H. Nieman) 3. Presentatie praktijkvoorbeeld

Nadere informatie

ZonneEnergie voor Thuis

ZonneEnergie voor Thuis ZonneEnergie voor Thuis Programma 20:00 22:00 Welkom Introductie ReestdalEnergie ZonneEnergie: het hoe en waarom Pauze ZonneEnergie van ReestdalEnergie Afsluiting Vragenvuur Reestdal Duurzame Energie

Nadere informatie

Zonne-energie. Zonnepanelen & zonnecollectoren

Zonne-energie. Zonnepanelen & zonnecollectoren Zonne-energie Zonnepanelen & zonnecollectoren ZONNE-ENERGIE Maak gebruik van de zon! Door zelf energie op te wekken middels zonnepanelen en/of zonneboilersystemen kan uw organisatie veel besparen op de

Nadere informatie

Potentieel zonne-energie en isolatie provincie Utrecht

Potentieel zonne-energie en isolatie provincie Utrecht Potentieel zonne-energie en isolatie provincie Utrecht Ecofys Netherlands BV Kanaalweg 16-G P.O. Box 8408 3503 RK Utrecht The Netherlands T: +31 (0) 30 66 23 300 F: +31 (0) 30 66 23 301 E: info@ecofys.com

Nadere informatie

compatible met SAJ SAJ is futureproof Net gekoppelde omvormer AC aangesloten omvormer Plug & Play concept

compatible met SAJ SAJ is futureproof Net gekoppelde omvormer AC aangesloten omvormer Plug & Play concept WEGWIJS compatible met SAJ 1 t/m 60k omvormers IJburg, Amsterdam SAJ staat al ruim 15 jaar aan de top van de markt als aanbieder van kwalitatief hoogwaardige producten. SAJ is futureproof Net gekoppelde

Nadere informatie

Pouwel Slurink GROENOPGEWEKT 5.0 MEPPEL WWW.GROENOPGEWEKT.NL

Pouwel Slurink GROENOPGEWEKT 5.0 MEPPEL WWW.GROENOPGEWEKT.NL GROENOPGEWEKT 5.0 MEPPEL Pouwel Slurink WWW.GROENOPGEWEKT.NL Presenta@e: Pouwel Slurink - GroenOpgewekt 5.0 15 maart 2016 Ruinerwold GCZWD (Gebiedscoöpera@e Zuid West Drenthe) 15 maart 2016 Energie voor

Nadere informatie

Leveranciers PV-Systemen

Leveranciers PV-Systemen Leveranciers PV-Systemen Zonnepanelen - Sharp Sharp is begonnen met grootschalige productie van PV in 1963, sindsdien heeft Sharp zich ontwikkeld tot een wereldwijd fabrikant van PV. Sharp is een bekend

Nadere informatie

Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016

Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016 PV Haalt Vlaanderen de doelstellingen? Stefan Dewallef PV-platform ODE-Vlaanderen December 2016 Technische stand van zaken Kostprijzen Marktevoluties Volumes - Vlaanderen Content Soltech 2 Technische stand

Nadere informatie

Is uw dak geschikt? ing. J.J. (Jacco) van de Sandt. Energie- en bouwkundig adviseur Stichting VvE Belang. Oegstgeest 1 april 2019

Is uw dak geschikt? ing. J.J. (Jacco) van de Sandt. Energie- en bouwkundig adviseur Stichting VvE Belang. Oegstgeest 1 april 2019 Is uw dak geschikt? ing. J.J. (Jacco) van de Sandt Energie- en bouwkundig adviseur Stichting VvE Belang Oegstgeest 1 april 2019 ꓫ Ongeschikt Redenen om het NIET te doen (of uit te stellen) Dak te hoog

Nadere informatie

Infosessie Bedrijven Zonne-energie voor uw bedrijf 16/05/2017. Zero Emission Solutions

Infosessie Bedrijven Zonne-energie voor uw bedrijf 16/05/2017. Zero Emission Solutions Infosessie Bedrijven Zonne-energie voor uw bedrijf 16/05/2017 Zero Emission Solutions : facts and figures Gevestigd in Aalst Opgericht in 2009 Zaakvoerder Alex Polfliet Zonne-energie-expert 12 ervaren

Nadere informatie

Zon op Alphen aan den Rijn Projecten Rijnvicus en Zeegersloot. Alphen aan den Rijn Aad Brouwer 11 juni 2018

Zon op Alphen aan den Rijn Projecten Rijnvicus en Zeegersloot. Alphen aan den Rijn Aad Brouwer 11 juni 2018 Zon op Alphen aan den Rijn Projecten Rijnvicus en Zeegersloot Alphen aan den Rijn Aad Brouwer 11 juni 2018 Agenda: Waarom dit initiatief? Waarom een Coöperatie? Wie is Zon op Nederland De PostCodeRoos

Nadere informatie

Warmwater collectorsystemen

Warmwater collectorsystemen Warmwater collectorsystemen Warmwater collectorsystemen. Warmwater collectorsystemen zijn vloeistof gevulde installaties waar vloeistof door de buizen in de collector stroomt. Om de buizen in de collector,

Nadere informatie

Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding

Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven Datum Referentie Behandeld door 13 december 2011 20111278-07 P. Smoor/LSC 1 Inleiding

Nadere informatie

Grote daken vangen veel zon Uw dak als energiebron

Grote daken vangen veel zon Uw dak als energiebron Grote daken vangen veel zon Uw dak als energiebron Jaap Baarsma, voorzitter Holland Solar Holland Solar, sinds 1983 dé branchevereniging van de Nederlandse zonne-energiesector Arthur van Schendelstraat

Nadere informatie

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend

Purmerend stapt over op Zonnestroom. Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Purmerend stapt over op Zonnestroom Een initiatief van Opgewekt in Purmerend Wie is Opgewekt In Purmerend (OIP) Stichting die zich inzet voor de bevordering van duurzaamheid in en om Purmerend. Evenementen

Nadere informatie

Saldering. Wido van Heemstra Agentschap NL

Saldering. Wido van Heemstra Agentschap NL Saldering Wido van Heemstra Agentschap NL De wetgeving nu 2 Wat verstaan we onder salderen? In de wet wordt dit woord nergens gebruikt, dus verschillende interpretaties en misverstanden mogelijk Belangrijkste

Nadere informatie

Zonnestroom voor VVE s

Zonnestroom voor VVE s Zonnestroom voor VVE s Wim Schutten 21 februari 2019 Zonnestroom voor VVE s Volgorde der dingen in duurzaamheid Draagvlak binnen de VVE Techniek Ontwerp Kosten & baten Hoe en hoe te verdelen Hoe een offerte

Nadere informatie

Algemeen en Organisatie

Algemeen en Organisatie Welkom! Programma 20:00 Deel 1 Algemeen en Organisatie Techniek 20:45 Pauze 21:00 Deel 2 Plan van Aanpak Voorbeelden en RIC Gemeente Raalte: Duurzaamheidslening Vragen 22:00 Afsluiting Algemeen en Organisatie

Nadere informatie

De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie

De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie Rooftop Energy Zonnepanelen zonder investering Workshop 25 minuten: 15 minuten inhoud

Nadere informatie

Informatieavond Zonnepanelen. Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar)

Informatieavond Zonnepanelen. Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar) Informatieavond Zonnepanelen Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar) 16 mei 2013 Agenda Informatieavond 19:30 Welkom Aanleiding Energiepunt Wonen (Gem.

Nadere informatie

Flexibele & Rendabele Zonne-energie

Flexibele & Rendabele Zonne-energie Flexibele & Rendabele Zonne-energie Voor Verenigingen van Eigenaren Herman is een product van LENS Inleiding Zonne-energie is duurzaam én winstgevend. Wij geloven in een wereld waar mensen hier samen de

Nadere informatie

PRIJSVRAAG ZON OP DE ZWIJGER

PRIJSVRAAG ZON OP DE ZWIJGER PRIJSVRAAG ZON OP DE ZWIJGER 19 september 2014, Amsterdam Beste lezer, Stichting De Groene Grachten, Stadsherstel en de gemeente Amsterdam hebben samen het initiatief genomen om een prijsvraag uit te schrijven:

Nadere informatie

Grootschalige PV projecten in Nederland. Dennis de Jong Directeur Solarcentury Benelux B.V.

Grootschalige PV projecten in Nederland. Dennis de Jong Directeur Solarcentury Benelux B.V. Grootschalige PV projecten in Nederland Dennis de Jong Directeur Solarcentury Benelux B.V. 2 Activiteiten op drie continenten 3 Over Solarcentury Opgericht in 1998 door de Engelse energiegoeroe Jeremy

Nadere informatie

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander Pieter van der Ploeg Strategie Alliander Inhoud 1. Wat is Alliander 2. Van ambitie naar concrete vraag 3. Van nu en hier naar daar en straks en hoe kom ik daar 4. Wie doen mee 5. Voorbeeld van belang van

Nadere informatie

SEGHWAERT MAAKT VAART ZONNEPANELEN; WAAR MOET IK OP LETTEN? 9 JUNI 2018

SEGHWAERT MAAKT VAART ZONNEPANELEN; WAAR MOET IK OP LETTEN? 9 JUNI 2018 SEGHWAERT MAAKT VAART ZONNEPANELEN; WAAR MOET IK OP LETTEN? 9 JUNI 2018 AGENDA 14:00 Inleiding 14:05 Aanbieders van zonnepanelen / stroom 14:50 Pauze 15:00 Soorten / toepassingen van zonnepanelen 15:45

Nadere informatie

STEEK ENERGIE IN JE WONING! UNIEK AANBOD VOOR WIPPOLDER

STEEK ENERGIE IN JE WONING! UNIEK AANBOD VOOR WIPPOLDER STEEK ENERGIE IN JE WONING! UNIEK AANBOD VOOR WIPPOLDER INLEIDING WAT STAAT ER OP HET PROGRAMMA? 19:30 uur Energiebesparende maatregelen (Energieloket) 20:15 uur Pauze met koffie en thee 20:30 uur Informatiemarkt:

Nadere informatie

MEI Westerkwartier 4 april 2011

MEI Westerkwartier 4 april 2011 Duurzame Energie veranderingen in de markt van Photo Voltaische systemen (PV) MEI Westerkwartier 4 april 2011 Frans Debets Duurzame energie 4 redenen om het te ontwikkelen 1. Klimaatbeleid, CO2 reductie

Nadere informatie

Stappenplan Zon op Huurwoning Amsterdam

Stappenplan Zon op Huurwoning Amsterdam Context Klimaatprobleem Er is sprake van een wereldwijd klimaatprobleem, waarbij de temperatuur over de afgelopen decennia structureel is opgelopen. Deze trend wordt veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgas,

Nadere informatie

Een nieuwe tool om meer te weten te komen over fotovoltaïsche zonne-energie De 9 referentiedocumenten van Leefmilieu Brussel Ontwikkeld in het kader van een openbare aanbesteding in 2008 door Leefmilieu

Nadere informatie

Jij en energie: zonne-energie

Jij en energie: zonne-energie De oneindige bron: Zonne-energie Passieve zonne-energie Een soort zonne-energie zal je al snel kunnen bedenken en dat is passieve zonne-energie. Passieve zonne-energie is energie waar je niets voor hoeft

Nadere informatie

Kasbah zonnepanelen dak

Kasbah zonnepanelen dak Kasbah zonnepanelen dak Asp e ct en haalb aarhe id s s tu die 6 september 201L Initiatief van: Reactie van: Wim Wolbrink Wik irmovations verteltheater@herder.nl rvrvrv.rvik-innovations.nl Haalbaarheidsstudie

Nadere informatie

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN 01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal

Nadere informatie

Dat Bolwerk Zutphen kwh

Dat Bolwerk Zutphen kwh Dat Bolwerk Zutphen 19.000 kwh Motivatie; De houten gebinten, het metselwerk en de details waarmee dit in elkaar is gezet, eigenlijk het vakwerk van de arbeiders van vroeger, bewonder ik. De kleinste details

Nadere informatie

Eemstroom ZonneBerg - Licht op het dak

Eemstroom ZonneBerg - Licht op het dak Eemstroom ZonneBerg - Licht op het dak Globaal denken, lokaal handelen Zonlicht voorziet de aarde van enorm veel energie: duurzame energie. De hoeveelheid zoninstraling en de daaruit te halen energie is

Nadere informatie

Gebouwgeintegreerde zonne-energiesystemen - Building Integrated Solar

Gebouwgeintegreerde zonne-energiesystemen - Building Integrated Solar Gebouwgeintegreerde zonne-energiesystemen - Building Integrated Solar In hal 10 van de Bouwbeurs kunt u een overzicht krijgen van de technische oplossingen voor de integratie van zonne-energieproducten

Nadere informatie

OVERDIMENSIONEREN MET SMA OMVORMERS

OVERDIMENSIONEREN MET SMA OMVORMERS OVERDIMENSIONEREN MET SMA OMVORMERS ZONNESTROOMINSTALLATIE TECHNISCHE PARAMETERS PANELEN V MPP = 30,3V V OC = 37,5V KARAKTERISTIEKE CURVE VAN EEN PV MODULE: I-V CURVE EN MAXIMUM POWER POINT (MPP) P MPP

Nadere informatie