Inhoud. Natuurwetgeving. Wet- en regelgeving. Wet- en regelgeving. Wet- en regelgeving. Wet- en regelgeving 21/03/2017

Transcriptie

1 Inhoud CURSUS Natuurwetgeving Natuurmanagement Basis Deel ruimtelijke ordening DAG 1 Kennismaking met natuurbehoudswetgeving en beleid Natuur als toetssteen voor ruimtelijke ordening Ruimtelijke plannen en bestemmingen Stedenbouwkundige voorschriften en vergunning Bosdecreet Wat is bos Activiteiten in bossen Ontbossing en compensatieregeling Wat is recht? afspraken voor en door een gemeenschap: wetgevende macht; door een bevoegde overheid uitgevoerd: uitvoerende macht; bij betwisting beoordeling door onafhankelijke instantie: rechtsprekende macht. Maar ook: afspraken tussen burgers onderling. Wetgevende macht: parlement (Kamer en Senaat) wetten en decreten Uitvoerende macht: regering KB s, B.Vl.Reg en MB s. Rechtsprekende macht: rechtbanken collectieve afspraken: strafrechter en afspraken tussen burgers: burgerlijke rechter Moderne rechtsstaat (zoals België) is gebaseerd op scheiding der machten. Afspraken maken: wet- en regelgeving Het geheel van wetten en decreten = wetgeving Het geheel van uitvoeringsbesluiten = regelgeving verordening wet K.B. FEDERALE STAAT EUROPESE UNIE richtlijn GEWESTEN decreet B.Vl.Reg. gewestvorming o.a. milieu & natuur: geregionaliseerd in 1980 Misdaden Wanbedrijven Overtredingen Strafrechtelijke inbreuk = misdrijf 1

2 Rechterlijke macht: afspraken afdwingen Tussen overheid en burgers: via strafrechter Misdaden assisenhof Wanbedrijven correctionele rechtbank Overtredingen politierechtbank Rechterlijke macht: afspraken afdwingen Afspraken tussen burgers onderling: overeenkomst Principe: overeenkomst geldt als wet Vervolging van misdrijven gebeurt door openbaar ministerie: het parket (c) ondernemer24.nl Straf: gevangenisstraf, geldboete, alternatieve werkstraf Slachtoffer = burgerlijke partij. De strafrechter kan dan bij veroordeling een vergoeding opleggen t.v.v. slachtoffer. Burgerlijke rechter: oordeelt wie gelijk heeft (geen straf) Rechtbank van eerste aanleg Vredegerecht (basis) Rechterlijke macht: afspraken afdwingen Tegen uitspraken van een rechter is beroep mogelijk Politie- /vrederechter Correctionele RB / RB 1 ste aanleg Correctionele RB /RB 1 ste aanleg Hof van Beroep Schending rechtsregel, oordeel over wettigheid rechterlijke beslissingen Hof van Cassatie (spreekt zich dus niet uit over de feiten) Rechterlijke macht: afspraken afdwingen Een aantal bijzondere rechtbanken: Raad van State: administratieve RB, checkt uitvoeringsbesluiten op wettigheid Raad voor Vergunningenbetwistingen: specifiek voor RO Bij de Raad kan beroep aangetekend worden tegen vergunningsbeslissingen betreffende het afleveren of weigeren van een stedenbouwkundige vergunning of verkavelingsvergunning, valideringsbeslissingen en registratiebeslissingen. Grondwettelijk hof: toetst wetten aan grondrechten Milieurecht: onderdelen doelstelling - samenhang Milieurecht: onderdelen doelstelling - samenhang Wat is milieurecht? Milieuproblematiek Organisch gegroeid grote complexiteit Globale basisindeling: gebaseerd op kenmerken milieuproblematiek uitputting vervuiling milieubeheer(recht) milieuhygiëne(recht) aantasting natuurbehouds(recht) 2

3 Natuurbehoudsrecht: onderdelen Milieurecht: onderdelen doelstelling - samenhang SOORTGERICHT NATUURBELEID aanvullend GEBIEDSGERICHT NATUURBELEID randvoorwaarden natuur vogels jacht riviervisserij HORIZONTALE MAATREGELEN natuur bos landschap Belangrijkste wetten en decreten Natuurdecreet (1997) Bosdecreet (1990) Jachtdecreet (1991) De Wet of de riviervisserij (1954) Aangestuurd door Europese Vogelrichtlijn (1979) en de Europese Habitatrichtlijn (1992). KWANTITEIT incl. ruimtelijke kwaliteit ruimtelijke ordening KWALITEIT milieukwaliteit milieuhygiëne Belangrijke dwarsverbanden met ruimtelijke ordeningsrecht! 1 1 Zoek in het Bosdecreet wat we in Vlaanderen onder bossen verstaan. Zoek in het Bosdecreet wat we in Vlaanderen onder bossen verstaan. 1 Zoek in het natuurdecreet de definitie van natuur. Zoek wat we onder de algemene zorgplicht voor natuur verstaan. 1 Zoek wat we onder de algemene zorgplicht voor natuur verstaan. 3

4 1 1 In het Soortenbesluit zijn de beschermde soorten opgegeven, zoek ze op. Beschermde soorten 1 1 In een omzendbrief van 10/11/1998 staat info over het wijzigen van vegetatie en kleine landschapselementen (KLE). In bijlage 1 de code voor goede natuurpraktijk staat o.a. beschreven wat onder normaal onderhoud van vegetaties en KLE s valt. Zoek in de code (en dus omzendbrief) de normale onderhoudswerkzaamheden voor knotbomen. De normale onderhoudswerkzaamheden voor knotbomen (bijlage 1): Uitvoerende macht Uitvoerende macht Beleidsdomein RWO Beleidsdomein Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) Agentschap voor Natuur en Bos: hét aanspreekpunt voor natuur, jacht en openbare visserij Beleidsdomein Omgeving IHD* programma IHD* projecten Sigma Natuurinspectie Natuurinspecteurs Afdeling AVES (Advies vergunning en subsidies) & Relatiebeheer Beleidsadviseurs Algemene directeur Afdeling Terreinbeheer Koepel Leidend ambtenaar Afdeling Operationeel Terreinbeheer Boswachters Communicatie Strategisch beleid en projecten Afdeling Staf en ondersteunende diensten Eigen vermogen, Natuurinvest * IHD = instandhoudingsdoelstellingen = Europese natuurdoelen voor Vlaanderen, zie les Europees beschermde natuur. 4

5 Ruimtelijke ordening Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening sedert 1 januari 2009 (VCRO) ruimtelijke functies Ruimtebalans? Samenhang? Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen bindend gedeelte richtinggevend gedeelte gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan bindend Ruimtelijke Ordening: Visie en planning provinciaal ruimtelijk structuurplan provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan bindend gedeelte richtinggevend gedeelte bindend gemeentelijk ruimtelijk structuurplan gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan verkavelingsvergunningen stedenbouwkundige verordeningen stedenbouwkundige vergunningen omgevingsvergunning Ruimtelijke structuurplannen Ruimtelijke structuurplannen 5

6 Gewestplan Ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUPs) Ruimtelijke bestemmingen Ruimtelijke bestemmingen Bestemmingsvoorschriften Bestemmingsvoorschriften Verschillende categorieën. Bestemmingsvoorschriften: wat kan wel, wat kan niet? Gewestplan: K.B. van 28 december 1972 betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen RUP: typevoorschriften : B.Vl.Reg. van 11 april 2008 tot vaststelling van nadere regels met betrekking tot de vorm en de inhoud van de ruimtelijke uitvoeringsplannen Gebiedscategorieën gewestplan agrarische gebieden - ecologisch waardevol - landschappelijk waardevol groengebieden - N-gebieden (natuurgebieden) - R-gebieden (natuurgebieden met wetenschappelijke waarde) bosgebieden parkgebieden buffergebieden bestemmingsvoorschriften bestemmingsvoorschriften vastgelegd in algemene zin: K.B. van 28 december 1972 betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerpgewestplannen en gewestplannen Gebiedscategorieën RUP s Aanvankelijk per RUP opgesteld, vanaf 2008: algemene (sub)categorieën van gebiedsaanduiding: landbouw - agrarisch gebied - agrarische bedrijvenzone - bouwvrij agrarisch gebied bos overig groen - gemengd openruimtegebied - parkgebied reservaat en natuur (incl. bos!) bestemmingsvoorschriften In hoofdzaak bestemd voor ruimtelijk kader voor o.a. milieuzorg en natuurbehoud wordt concreet vastgelegd in RUPs 6

7 Zoek de ruimtelijke bestemming op van de Heydehoekstraat 5 te Veurne. Kijk na welke de voorschriften in deze bestemming zijn. Zoek de ruimtelijke bestemming op van de Heydehoekstraat 5 te Veurne. Kijk na welke de voorschriften in deze bestemming zijn. Het GRUP voor het Parkbos in Gent: geef de verschillende bestemmingscategorieën die in het gebied voorkomen. Artikel 15. (20/02/ ) 4.6. voor de landelijke gebieden kunnen volgende nadere aanwijzingen worden gegeven: De landschappelijke waardevolle gebieden zijn gebieden waarvoor bepaalde beperkingen gelden met het doel het landschap te beschermen of aan landschapsontwikkeling te doen. In deze gebieden mogen alle handelingen en werken worden uitgevoerd die overeenstemmen met de in grondkleur aangegeven bestemming, voor zover zij de schoonheidswaarde van het landschap niet in gevaar brengen De landelijke gebieden met toeristische waarde zijn gebieden waarin, met behoud van de landelijke bestemming, recreatieve en toeristische accommodatie toegestaan is, bij uitsluiting van alle verblijfsaccommodatie. Het GRUP voor het Parkbos in Gent: geef de verschillende bestemmingscategorieën die in het gebied voorkomen. Bestemmingscategorieën: bos, infrastructuur, reservaat en natuur, overig groen, bedrijvigheid, wonen, landbouw, recreatie Art 12 gebied voor waterbeheersing staat bij bestemmingscategorie natuur terwijl de typevoorschriften spreken van categorie reservaat en natuur met waterbeheersing als ondergeschikte functie binnen die categorie, het kan ook een ondergeschikte functie zijn bij categorie overig groen. Bij het parkbos kreeg het een hoofdfunctie toegewezen. let ook op de overdrukken! 7

8 Overdrukken: Statuut: ruimtelijk kwetsbaar gebied (RKG) Regeling stedenbouwkundige vergunning strenger + handhaving! Op gewestplannen: agrarische gebieden met ecologisch belang en waarde, bos-, bron-, groen- en natuurgebieden, natuurgebieden met wetenschappelijke waarde, natuurontwikkelingsgebieden, natuurreservaten, overstromings-, park- en valleigebieden. In RUPs: bos, parkgebied, reservaat en natuur, VEN, beschermde duingebieden en voor het duingebied belangrijke landbouwgebieden. De stedenbouwkundige vergunning omgevingsvergunning Vlaamse Codex RO Art somt de handelingen op die omgevingvergunningsplichtig zijn: bouwwerken (constructies plaatsen, optrekken, afbreken, herbouwen, verbouwen, uitbreiden) reliëf wijzigen, recreatieve terreinen aanleggen, woning opsplitsen of woongelegenheden wijzigen, ontbossen, bomen kappen met omtrek > 1 m op 1 m boven het maaiveld,... + een aantal kleine werken vrijgesteld van vergunning ( zie Vrijstellingsbesluit ) Omgevingsvergunning Algemene vrijstelling voor handelingen opgenomen in goedgekeurd bosbeheerplan, natuurbeheerplan, natuurinrichtingsproject, landinrichtingsplan, ruilverkavelingsplan als constructies < 40 m² ( voor grotere constructies moet wel een OV gevraagd worden) geen ontbossing ( ontbossing altijd gekoppeld aan OV 2 uitzonderingen) Algemene regel: Bomen met een stamomtrek van 1 m of meer op een hoogte van 1 m boven het maaiveld, die geen deel uitmaken van bos omgevingsvergunning ongeacht de bestemming Bomen met stamomtrek kleiner dan 1 m op een hoogte van 1 m boven het maaiveld navragen bij de gemeente Beste navragen bij gemeente want gemeentelijk RUPs, algemene plannen van aanleg, BPA s of vergunningen voor verkavelingen en verordeningen kunnen de algemene regel overrulen. Bv. een gemeentelijke stedenbouwkundige verordening kan strenger zijn en een omgevingsvergunning verplicht stellen vanaf een stamomtrek van 30 of 50 cm. gemeente kan nog extra voorwaarden stellen bij het verlenen van de vergunning 8

9 1. een omgevingsvergunning is niet nodig voor het vellen van hoogstammige bomen, op voorwaarde dat aan al de volgende vereisten voldaan is: Bomen maken geen deel uit van een bos Bomen liggen in een woongebied in de ruime zin, in een agrarisch gebied in de ruime zin of in een industriegebied in de ruime zin en niet in een woonparkgebied Bomen liggen binnen een straal van maximaal 15 meter rondom een vergunde woning, de vergunde landbouwbedrijfswoning of landbouwbedrijfsgebouwen of de vergunde bedrijfswoning of bedrijfsgebouwen. Bomen kappen buiten bos Woongebied, agrarisch gebied, niet woonparkgebied! Uitzonderingen stedenbouwkundige vergunningsplicht: 2. een omgevingsvergunning is niet nodig voor het vellen van alleenstaande hoogstammige bomen of van enkele bomen in lijnverband omwille van acuut gevaar en na voorafgaande schriftelijke instemming van de burgemeester 3. Een omgevingsvergunning is niet vereist voor het vellen van hoogstammige bomen als dit opgenomen is in een goedgekeurd beheerplan (bosbeheerplan, natuurbeheerplan, landschapsbeheerplan). 4. een omgevingsvergunning is niet vereist voor het vellen van hoogstammige bomen deel uitmakend van agroforestry-systemen 5. een omgevingsvergunning is niet vereist voor het vellen van hoogstammige bomen die geen deel uitmaken van een bos, door of op verzoek van de leidingbeheerder: a) in de beschermde of voorbehouden zone aan weerszijden van bestaande ondergrondse vervoersinstallaties voor gas of vloeistof; b) in de veiligheidsstrook van 25 meter aan weerszijden van bestaande bovengrondse hoogspanningslijnen; c) in de veiligheidsstrook van vijf meter aan weerszijden van bestaande ondergrondse hoogspanningslijnen; 9

10 6. een omgevingsvergunning is niet vereist voor het vellen van hoogstammige bomen die geen deel uitmaken van een bos, door of op verzoek van de spoorwegbeheerder, als aan een van volgende voorwaarden is voldaan: a) de hoogstammige bomen zijn gelegen binnen een ruimte van twintig meter van de vrije rand van de bestaande spoorweg; b) de hoogstammige bomen zijn hoger dan de afstand tussen de voet van de boom en de vrije rand van de bestaande spoorweg; 7. een omgevingsvergunning is niet vereist voor het vellen van hoogstammige bomen die geen deel uitmaken van een bos, op openbaar domein, mits in de onmiddellijke omgeving in het eerstvolgende plantseizoen een heraanplanting gebeurt. Jan Van Eyck heeft een huisje gekocht in Gent en wil er grondig verbouwen. Om zijn plannen te kunnen doorvoeren zou hij 3 bomen moeten rooien die naast zijn oprit staan (op 12 m van zijn voordeur). De bomen hebben een omtrek van 42 cm, 65 cm en 110 cm op 1m boven de grond. Na de grondige verbouwing vindt hij een lief uit Antwerpen. Hij besluit om naar daar te verhuizen en ook hier zouden twee bomen gerooid moeten worden om een babykamer te kunnen bouwen. De bomen staan op 4 m van het badkamerraam en hebben en omtrek van 105 en 120 cm op 1 m boven de grond. Jan en zijn lief hebben na 5 jaar vier kinderen en genoeg van de stad. Ze vinden een boerderijtje in Kortrijk en besluiten naar daar te verhuizen. Opnieuw moet er verbouwd worden. U raadt het nooit maar ook hier staan 3 bomen (omtrek 25 cm, 37 cm en 55 cm op 1 m boven de grond) in de weg voor de renovatieplannen. De bomen staan in de grote tuin op 32 m van de woning. Gent : strengere stedenbouwkundige verordening vanaf 50 cm omtrek vergunning vragen + 15 m vrijstelling geldt er niet Vergunning vragen voor debomen met omtrek 65 cm en 110 cm op 1m boven de grond + herbeplantingsvoorwaarde Antwerpen: algemene regel vrijstelling binnen 15 m, vergunning voor omtrek 1 m op 1 m boven de grond. Beide bomen mogen gekapt worden zonder vergunning want binnen de 15m van de vergunde woning. Kortrijk: strengere stedenbouwkundige verordening vanaf 30 cm omtrek / 7 meter hoogte + 15 m vrijstelling geldt er niet voor de 2/3 bomen (afhankelijk van de hoogte) moet een vergunning aangevraagd worden + herbeplantingsvoorwaarde! Zorgplicht & integratiebeginsel: andere manier bouwen zodat bomen kunnen blijven staan... 10