Still going strong? Uitkomsten van de vierde peiling EIBO in toekomstig perspectief. Symposium PPON 25 jaar, 7 november Prof. Dr.

Transcriptie

1 Still going strong? Uitkomsten van de vierde peiling EIBO in toekomstig perspectief Symposium PPON 25 jaar, 7 november 2013 Prof. Dr. Ron Oostdam Hoogleraar-onderzoeksdirecteur Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding van de Hogeschool van Amsterdam; Hoogleraar Onderwijsleerprocessen (UvA) en Lector Maatwerk in leren en instructie (HvA)

2 Waarom een peiling EIBO? Evaluatie op stelselniveau Ideologische doelstelling Vakinhoudelijke doelstelling Drietal centrale vraagstukken betreffende vakinhoud Kwaliteit Normering Continuïteit Toekomstperspectief: hoe verder?

3 Opzet van de peiling 2012 Aanbodvragenlijst voor schoolleiding en leerkachten Engels Attitudelijst voor leerlingen Toetsen voor lezen, schrijven, spreken, luisteren, spellen, woordenschat Steekproef (446 scholen benaderd; uiteindelijk 51 scholen deelgenomen lage respons van 11,4%); totaal 1146 leerlingen Aanvullend 6 VVTO-scholen meegenomen in de peiling die al 8 jaar aanbod voor Engels verzorgen (20 scholen benaderd 30% respons); totaal 180 leerlingen

4 Evaluatie op stelselniveau: de ideologische doelstelling Als nieuw vak ingevoerd in 1986; tevens verplicht vak op Pabo Zeer algemeen geformuleerde kerndoelen; streefdoelen waarvoor scholen een inspanningsverplichting hebben Leggen van een eerste basis Nadruk op mondelinge communicatie en lezen Ontwikkelen positieve houding voor het leren van vreemde taal Toetsing beperkt en vooral gericht op communicatie, inzet en attitude van leerlingen (daarom ook geen onderdeel van Eindtoets)

5 Conclusie met betrekking tot de ideologische doelstelling Meerderheid van de leerkrachten is gemotiveerd voor het vak Overgrote meerderheid van leerkrachten (80%) vindt dat aandacht voor Engels niet ten koste gaat van taal, lezen en rekenen Steeds positievere houding ten opzichte van vroeg(er) beginnen (40% van de leerkrachten vindt dat een goed idee) Ongeveer 90% vindt dat het vak hun leerlingen aanspreekt Houding van leerlingen is in peiling 2012 nog positiever geworden Leerlingen vinden het geen gemakkelijk vak, maar wel belangrijk Positie van het vak is op geen enkele wijze omstreden en staat niet ter discussie

6 Centrale vraagstukken betreffende vakinhoudelijke doelstelling Kwaliteit - Normering - Continuïteit

7 Vraagstuk omtrent kwaliteit Qua onderwijstijd is het vak wat mager bedeeld: gemiddeld ruim drie kwartier per week in de groepen 7 en 8 (soms zeer grote verschillen tussen scholen) Leerlingen op de VVTO-scholen hebben gemiddeld genomen ruim 40% meer lessen Engels gekregen dan EIBO-leerlingen Zeer diverse scholing van leerkrachten (vergelijkbaar met resultaten vorige peiling); een derde heeft geen specifieke scholing gehad; vooral behoefte aan verbetering taalvaardigheid Engels Aanzienlijke variatie qua methoden, maar over het algemeen gebruik van verantwoord lesmateriaal

8 Vraagstuk omtrent normering Leidt het onderwijs tot gewenste leerresultaten? Voldoen de leerlingprestaties aan gestelde normen? Minimum (90-95% ) Voldoende (70-75%) Is er sprake van verbetering in vergelijking met de vorige peiling?

9 Normering: behaalde standaarden Lezen Luisteren Woordenschat minimum 92 (92) 95 (95) 84 (84) voldoende 50 (50) 66 (65) 50 (50) voldoende VVTO Percentage leerlingen dat de standaard heeft behaald; tussen haakjes de percentages van de peiling Net als bij de vorige peilingen zijn er geen standaarden vastgesteld voor spreekvaardigheid

10 Normering: contrasten tussen Lezen Spreken Luisteren Woordenschat Kleine vooruitgang Hetzelfde niveau Hetzelfde niveau Kleine vooruitgang Klein effect (Cohen s d.34) Matig effect (Cohen s d.52)

11 Normering: contrasten tussen EIBO-VVTO Lezen Spreken Luisteren Woordenschat Klein effect (Cohen s d.36) Groot effect (Cohen s d.86) Matig effect (Cohen s d.52) Matig effect (Cohen s d.55)

12 Vraagstuk omtrent continuïteit met vo Meestal gebruik van methodegebonden toetsen Veel aandacht voor spreken in de lessen maar nauwelijks toetsing van spreekvaardigheid Woordenschat wordt verreweg het meest getoetst 51% van de basis scholen draagt geen leerlingresultaten over richting vo (en vo vraagt er ook niet om!) 31% doet overdracht alleen in vorm van rapportcijfers

13 Algemene conclusie Still going strong? Ideologische doelstelling: Volledig behaald! Vakinhoudelijke doelstelling: Kwaliteit - matig Normering - twijfelachtig tot onvoldoende Continuïteit - onvoldoende VVTO lijkt potentie te hebben, maar overtuigt nog niet!

14 Hoe nu verder? Inspireren of accepteren? Wanneer Leuk more than enough is - gewoon tevreden zijn met wat er bereikt is Zo niet, dan toekomstperspectief uitzetten met duidelijke doelstellingen en bijbehorend beleid Centrale vraag daarbij: op welke aspecten is in de huidige praktijk verbetering mogelijk en haalbaar?

15 Toekomstperspectief; Een poging tot... Uitbreiden onderwijstijd (verdubbeling van het aantal klokuren) Inzetten op startmoment vanaf groep 5 is voor de meeste scholen haalbaar en realistisch (nog eerder beginnen mag natuurlijk altijd) Maar - dan wel met een stevig inhoudelijk lesprogramma met duidelijke leerdoelen (uitbreiding lestijd impliceert niet automatisch beter onderwijs en hogere leeropbrengsten) Inzet vakleerkrachten Engels (naast of in plaats van reguliere leerkracht) in samenwerking met vo Verplichting voor vo-scholen voor realisatie doorgaande leerlijn Op termijn - gestandaardiseerde toetsing van het eindniveau

16 Tijd om het vak een impuls te Dank geven? voor uw aandacht