Duitsland, Denemarken, gidslanden?

Transcriptie

1 Duitsland, Denemarken, gidslanden? Leo Heijne, Centre of Expertise Energy

2 Inhoud Waarom Denemarken en Duitsland? Denemarken: energiegebruik, beleid en Samso Duitsland: energiegebruik, beleid, Bürgerinitiativen Lessen Nederland

3

4

5 Denemarken Start Oliecrisis Arabische landen draaiden de oliekraan dicht Doel Rol olie verkleinen, zonder energiebronnen onafhankelijk worden van het buitenland Verder Leveringszekerheid, efficiency, gebruik Noordzeegas, ambities duurzame energie en CO2 reductie Groot draagvlak vastgelegd in wet Nu Een kwart van de energie is duurzaam Netto-exporteur Doel 2050: Fossielvrije energievoorziening elektriciteit, warmte, industrie, transport) volledig op basis van hernieuwbare energie

6 Hoe? Strak centraal overheidsbeleid: stimuleren subsidies, belastingen) en verplichten verplichte aansluiting op warmtenet, verbod op elektrische verwarming) Energiebesparing: warmtenetten 60% aangesloten op warmtenet, Ned 10%) Innovatie: belang van wind voor economie en werkgelegenheid Burgers als aandeelhouder: 90% van WKK is gedecentraliseerd lokale overheid, coöperaties), wettelijk recht op mede-eigenaarschap en compensatie waardedaling omwonenden bij windmolens

7 Map of Denmark s heating supply 26 Plant types capacity > 1 MW) ¾ Central plants Decentral plants District, commercial, and local plants Gas transmission Østkraft ¾ Nordjy ¾ llan d Ve rdo ¾ Studstrup Herning ¾ ¾ Kyndby Asnæs ¾ lle Esbjerg Skærbæk ¾ Svanemø Avedøre ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ HCØrsted ¾ Fyn ¾ Stigs n æs ¾ Ensted ¾ Kilometer s Primary fuel types Biofuels Natural gas Coal Oil Solar Other Noprod previous year Supply areas District heating Individual naturalgas Amager

8 Maatschappelijke acceptatie van windmolens Zeggenschap en financiën

9

10 Energiebeleid Duitsland Start Energiewende in 2010 met Energiekonzept für eine umweltschonende, zuverlässige und bezahlbare Energieversorgung In 2050 Die konventionellen Energieträger werden kontinuierlich durch erneuerbare Energien ersetzt Die Kernenergie ist eine Brückentechnologie auf dem Weg dorthin CO2-uitstoot 80 tot 95% lager dan in 1990 Aandeel duurzame energie 60% van de totale energie en 80% van de stroomvoorziening) Primair energieverbruik 50% lager in 2040 tov 2008

11 Energiebeleid Duitsland Na kernramp in Fukushima in 2011: alle kerncentrales uiterlijk 2022 dicht Stimuleren van hernieuwbare energie via EEG Erneuerbare Energien Gesetz): vaste prijs duurzame energie voor periode van 20 jaar voor aanbieders hernieuwbare energie Stimuleren Bürgerinitiativen: Energiewende ist Bürgerwende bijv Bioenergie- Kommunen, 100% Erneuerbare- Energie-Regionen

12

13 Die vorbildlichsten Bioenergiedörfer Deutschlands sind Jühnde-Barlissen Niedersachsen) Effelter Bayern) Feldheim Brandenburg) Dies ist das Ergebnis des bundesweiten Wettbewerbs "Bioenergiedörfer 2010 Maatschappelijke acceptatie: financieel belang plus milieu/persoonlijke waarden/normen

14 Energieregio s in Duitsland en andere Europese landen) Provincie, 17 maart 2017

15

16 Lessen voor Nederland Meer top-down - Ambitieuze lange termijn visie met groot stabiel, politiek, maatschappelijk draagvlak onafhankelijk van kleur regering - Waar willen we zelf heen - Een gezamenlijke overheid gemeente + provincie + rijk) Meer bottom-up - Eigendomsverhoudingen, zeggenschap, vergoedingen - Eenvoudig subsidiesysteem: geen subsidiepot die leeg is - Enthousiastelingen

17 Duitsland, Denemarken, gidslanden? JA Relativering Denemarken kent weinig grote energie-intensieve industrieën Buurlanden Noorwegen en Zweden Den en Du minder dichtbevolkt Den en Du hoge elektriciteitsprijzen

18 Dus: aan de slag en begin met een energieplan

19

20 Consumentenprijs elektriciteit per kwh) Nederland 0,18 EU 0,21 Duitsland 0,29 Denemarken 0,30 Consumentenprijs gas per m3) Nederland 0,75 EU 0,69 Duitsland 0,67 Denemarken 0,75 dec 2015 bron CBS)

21 Energiestartgegevens voor de provincie Groningen uit de Klimaatmonitor RWS-2014/2015)

22