WIJZIGINGSPLAN KOOPMANSPOLDER. Ontwerp

Transcriptie

1 WIJZIGINGSPLAN KOOPMANSPOLDER Ontwerp

2

3 WIJZIGINGSPLAN KOOPMANSPOLDER CODE /

4

5 GEMEENTE MEDEMBLIK / WIJZIGINGSPLAN KOOPMANSPOLDER TOELICHTING INHOUDSOPGAVE blz 1. INLEIDING Aanleiding Plangebied Geldende regeling Leeswijzer 2. BELEIDSKADER 3. BESCHRIJVING ONTWIKKELING Huidige situatie Natuurontwikkeling 4. MILIEU- EN OMGEVINGSASPECTEN Milieuzonering Geluid Water Bodem Archeologie Ecologie Externe veiligheid Luchtkwaliteit Kabels en leidingen 5. UITVOERBAARHEID Maatschappelijke uitvoerbaarheid Economische uitvoerbaarheid Grondexploitatie 6. JURIDISCHE REGELING BIJLAGE Bijlage 1 Voorschriften bestemming Natuurgebied

6

7 blz 1 1. INLEIDING Aanleiding Ten noordoosten van de kern Wervershoof ligt de Koopmanspolder. Het betreft een buitendijks gelegen agrarisch gebied met een oppervlakte van circa 14 hectare. De polder is in het Gebiedsplan Kop en West-Friesland aangewezen voor nieuwe natuur als onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). In overleg met diverse betrokken organisaties (Provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Staatsbosbeheer en Dienst Landelijk Gebied, e.a.) is een inrichtingsplan voor de Koopmanspolder ontwikkeld. Dit plan gaat uit van het omzetten van de landbouwgrond naar natte natuur met een lichte recreatieve functie. Het voorliggende plan stelt de bestemmingswijziging van de agrarische percelen in de Koopmanspolder, ten behoeve van de natuur voor Plangebied Het plangebied van dit wijzigingsplan ligt tussen Werververshoof en Andijk, ten noorden van de West Friese Omringdijk langs de Kagerdijk, Zeeweg en Dijkweg. De begrenzing is afgestemd op het inrichtingsplan voor de Koopmanspolder. De ligging van het plangebied is weergegeven in figuur 1. Figuur 1. De ligging van het plangebied

8 blz Geldende regeling Het plangebied is momenteel planologisch geregeld in het bestemmingsplan IJsselmeergebied 1997 van de voormalige gemeente Andijk, dat is vastgesteld op 30 juni 1997 en grotendeels is goedgekeurd op 13 februari Het plangebied valt hierin onder de bestemming Agrarische doeleinden. Op grond van artikel 11 van het bestemmingsplan kunnen burgemeester en wethouders de bestemming wijzigen in de bestemming Natuurgebied, waarbij de bepalingen in artikel 10 van het bestemmingsplan van toepassing worden. De natuurontwikkeling kan juridisch-planologisch worden geregeld via deze wijzigingsbevoegdheid. Hiervoor dient een wijzigingsplanprocedure te worden doorlopen. Het meest oostelijke deel van de Koopmanspolder is in het bestemmingsplan IJsselmeergebied bestemd voor dagrecreatieve doeleinden. Aan deze locatie is echter de goedkeuring onthouden. Deze percelen hebben daarom nog een agrarische bestemming op basis van een ouder bestemmingsplan. De gewenste invulling voor de betreffende percelen is nat grasland. Dit kan op basis van de geldende regeling worden gerealiseerd Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op het beleidskader dat relevant is voor de ontwikkeling. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 de ontwikkeling nader beschreven en wordt getoetst aan de voorwaarden voor het wijzigen van het bestemmingsplan. In hoofdstuk 4 worden vervolgens de milieu- en omgevingsaspecten beschreven. In hoofdstuk 5 wordt de juridische planbeschrijving gegeven. In hoofdstuk 6 wordt de uitvoerbaarheid van de ontwikkeling behandeld.

9 blz 3 2. BELEIDSKADER Het beleid, wat voor het plangebied relevant is, komt in dit hoofdstuk aan de orde. Het rijksbeleid wordt niet besproken, omdat dit geen concreet beleidskader voor het plan biedt. Door de gemeente Medemblik zijn geen specifieke beleidsuitgangspunten met betrekking tot de ontwikkelingen in het plangebied geformuleerd. Structuurvisie Noord-Holland 2040 Het ruimtelijk beleid van de provincie Noord-Holland is vastgelegd in de Structuurvisie Noord-Holland 2040 (vastgesteld op 21 juni 2010). In de structuurvisie geeft de provincie een toekomstbeeld, waaruit het provinciaal belang volgt. Het toekomstbeeld is als volgt gedefinieerd: De Provincie Noord-Holland zorgt dat Noord-Holland een mooie, veelzijdige en internationaal concurrerende provincie blijft door in te zetten op klimaatbestendigheid, ruimtelijke kwaliteit en duurzaam ruimtegebruik. Het plangebied ligt in een gebied dat is aangewezen als Ecologische Hoofdstructuur, Fijnmazige waterberging en Weidevogelleefgebied. Het realiseren van natte natuur binnen een gebied dat is aangewezen voor natuurontwikkeling en waterberging sluit goed aan op de beleidsdoelstellingen voor het plangebied. Voor de weidevogels dient de openheid van het gebied te worden gewaarborgd. Een groot deel van het plangebied blijft agrarisch grasland dat op een ambachtelijke wijze wordt onderhouden. De ontwikkeling doet dan ook geen inbreuk op waardevol weidevogelgebied. Om het geschetste toekomstbeeld ruimtelijk te realiseren, heeft de Provincie provinciale belangen benoemd. De drie hoofdbelangen (klimaatbestendigheid, ruimtelijke kwaliteit en duurzaam ruimtegebruik) vormen gezamenlijk de ruimtelijke hoofddoelstelling van de Provincie. De hoofdbelangen zijn in de Structuurvisie uitgewerkt. In de Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie (vastgesteld op 21 juni 2010) zijn regels verbonden aan de hoofdbelangen. De ontwikkelingen die dit wijzigingsplan voorstelt zijn niet in strijd met de verordening. Beeldkwaliteitsplan Westfriese Omringdijk Omdat de provincie Noord-Holland grote waarde aan het landschappelijke en cultuurhistorische karakter van de Westfriese Omringdijk (WFO) hecht, heeft de provincie een beeldkwaliteitsplan voor het gebied langs deze historische dijk vastgesteld. Het uitgangspunt voor ontwikkelingen op de dijk of in de directe omgeving ervan, is dat deze bijdragen aan het behoud en de versterking van de cultuurhistorische en landschappelijke waarde en het karakter van de WFO. De Koopmanspolder neemt een bijzondere plaats in het tracé van de WFO, aangezien deze tussen het huidige en het oude tracé van de dijk ligt. De ontwikkeling vindt plaats in het traject IJsselmeerdijk. De Koopmanspolder wordt binnen dit traject specifiek benoemd als ontwikkelingslocatie (proefpolder). Voor de voorlanden en oevers geldt dat deze een natuurlijke uitstraling moeten krijgen, met toegankelijkheid voor extensieve recreatie. De ontwikkeling in dit wijzigingsplan sluit hierop aan.

10 blz BESCHRIJVING ONTWIKKELING Huidige situatie De Koopmanspolder is een stuk buitendijks gelegen agrarische cultuurgrond. De polder grenst aan de zuidzijde aan de West Friese Omringdijk en wordt aan de noordzijde door een kleiner dijklichaam begrensd. Hierachter ligt het Natura-2000 gebied, het IJsselmeer. Noordwestelijk van de Koopmanspolder ligt het natte natuurgebied Vooroevers. Het oostelijk deel hiervan betreft een baai met een dagrecreatie functie. Een luchtfoto van het plangebied en de omgeving is weergegeven in figuur 2. Figuur 2. Luchtfoto plangebied en omgeving De polder is in het kader van de dijkversterking door het Hoogheemraadschap in gebruik genomen als gronddepot. Een deel van de polder heeft deze functie nog steeds. De rest is in gebruik gegeven voor beweiding met schapen. Momenteel is er geen sprake van specifieke natuurwaarden Natuurontwikkeling De agrarische percelen in de Koopmanspolder worden ontwikkeld tot natte natuur met een lichte recreatieve functie. De voorgestelde inrichting van de Polder is zodanig van opzet, dat deze als pilot kan dienen voor innovatief waterbeheer volgens het achteroeverconcept. Voor de Koopmanspolder betekent dit een flexibel peilbeheer dat ontvankelijk is voor aanpassing op grond van opgedane ervaringen. Het ontwerp De provincie Noord-Holland hecht grote waarde aan het landschappelijke en cultuurhistorische karakter van de Westfriese Omringdijk. De dijk heeft de status van provinciaal monument. Binnen de ontwerpopgave van de Koopmanspolder sluit de omvorming van het gronddepot aan op de betekenis van de landschappelijke, recreatieve en cultuurhistorische waarde van de Westfriese Omringdijk.

11 blz 5 In het ontwerp voor de polder wordt met dijkjes en sloten het patroon van een draaikolk gevormd. Dit refereert aan een leeglopende polder. Op deze wijze wordt een landmark gecreëerd. De realisatie van de landmark sluit goed aan bij het realiseren van een watersysteem dat flexibel en visvriendelijk is en waar natte natuur zich kan ontwikkelen. Verder worden in de polder enkele dwarssloten in ere hersteld en natuurvriendelijke oevers aangelegd. Een impressie van het ontwerp is weergegeven in figuur 3. Figuur 3. Impressie ontwerp Koopmanspolder Het streven is verder om een kunstwerk met een praktische functie als uitkijkpunt centraal in de landmark te realiseren. De locatie van dit kunstwerk is in figuur 3 weergegeven. Watersysteem Het watersysteem zal zodanig worden ingericht dat een lange aanvoerweg wordt gerealiseerd, met een goede doorstroming in de polder. Ook is een goede uitwisseling met het IJsselmeer van belang, om onder andere de vismigratie te bevorderen en kwaliteit van het water te waarborgen. De wateraanvoer wordt ter plaatse van de huidige inlaat in het westen van het plangebied gerealiseerd. Er wordt uitgegaan van een visvriendelijke hevel met windmolen, waarmee vissen in en uit de polder kunnen komen. Beheer Na inrichting zal de Koopmanspolder in eigendom en beheer van Staatsbosbeheer komen. Met het Hoogheemraadschap, Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer worden afspraken gemaakt over het toepassen van inno-

12 blz vatief waterbeheer. De in- en uitlaatconstructie alsmede de molen zullen in eigendom en onderhoud van het Hoogheemraadschap komen. Gebruik De landmark in de polder zal recreatief toegankelijk zijn. Meest recente idee is om de landmark ook tijdens het schaatsseizoen ten volle te laten benutten als ijsbaan. Het oostelijke deel van de polder zal een agrarische nevenfunctie blijven behouden; dit deel is niet toegankelijk voor recreanten, maar kan beweid worden door bijvoorbeeld schapen. Dit gebied blijft ook een functie van weidevogelgebied houden. De polder blijft rondom bereikbaar via de bestaande paden op de dijken.

13 blz 7 4. MILIEU- EN OMGEVINGSASPECTEN Ter bescherming van de kwaliteit van de (leef)omgeving wordt naast specifieke (milieu)wetgeving de ruimtelijke ordening ingezet. In de volgende paragrafen worden deze aspecten per thema onderzocht Milieuzonering In het kader van een goede ruimtelijke ordening is ruimtelijke afstemming tussen bedrijfsactiviteiten, voorzieningen en gevoelige functies (woningen) noodzakelijk. Net als in de huidige situatie staat de bestemmingsplanregeling geen functies toe die vanuit het oogpunt van milieuzonering een belemmering kunnen vormen voor de uitvoerbaarheid van dit wijzigingsplan Geluid In de Wet geluidhinder (Wgh) wordt onderscheid gemaakt tussen geluidgevoelige functies enerzijds en niet-geluidsgevoelige functies anderzijds. Indien een geluidsgevoelige functie mogelijk wordt gemaakt en binnen de zone van een weg, spoorweg of een industriegebied ligt, dient onderzocht te worden of voldaan wordt aan de voorkeursgrenswaarde. Voor dit bestemmingsplan kan worden gesteld dat geen geluidgevoelige functies mogelijk worden gemaakt, waar in het kader van de Wgh onderzoek naar gedaan moet worden. Dit aspect levert voor het wijzigingsplan geen belemmeringen op Water Vanwege het grotere belang van het water in de ruimtelijke ordening, wordt van waterschappen een vroege en intensieve betrokkenheid bij het opstellen van ruimtelijke plannen verwacht. Bovendien is de watertoets een verplicht onderdeel in de bestemmingsplanprocedure geworden. De ontwikkelingen die dit wijzigingsplan mogelijk maakt zijn in overleg met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier tot stand gekomen. Er worden diverse ingrepen in het watersysteem voorgesteld en er wordt in de toekomst een actief beheer van het Hoogheemraadschap verwacht. Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is dan ook nauw betrokken bij de planvorming en staat positief tegenover de ontwikkelingen in het plangebied Bodem Bodemkwaliteit Het uitgangspunt wat betreft de bodem in het plangebied is, dat de kwaliteit ervan zodanig dient te zijn dat er geen risico s zijn voor de volksgezondheid bij het gebruik van het plangebied. Het plangebied is momenteel in gebruik als agrarische cultuurgrond en gronddepot. Er worden geen verontreinigingen in de bodem verwacht. Aangenomen wordt dat de bodem geschikt is

14 blz voor de natuurfunctie. Bij het (deels) beëindigen van het gronddepot dient de grond schoon opgeleverd te worden. Een bodemonderzoek in het kader van dit wijzigingsplan kan daarom achterwege blijven. Ontgronding Voor de natuurontwikkeling worden sloten verbreed en laagtes gecreëerd. Indien er meer dan m 3 bodemmateriaal naar elders wordt afgevoerd, is een ontheffing op grond van de Ontgrondingenverordening Noord- Holland noodzakelijk. Omdat het uitgangspunt is dat gewerkt wordt met een gesloten grondbalans, zal er geen sprake zijn van een dergelijk grondverzet. De genoemde ontheffing is in beginsel niet noodzakelijk Archeologie Ter implementatie van het Verdrag van Malta in de Nederlandse wetgeving is in 2007 de Wet op de archeologische monumentenzorg als onderdeel van de Monumentenwet in werking treden. De kern van deze wet is dat wanneer de bodem wordt verstoord, de archeologische resten intact moeten blijven. De wet verplicht gemeenten bij het opstellen van ruimtelijke plannen en projecten rekening te houden met de in hun bodem aanwezige waarden. Het plangebied van dit wijzigingsplan ligt niet in een gebied met een bijzondere archeologische waarde. Wel zijn er aanwijzingen op historische menselijke activiteiten rondom het plangebied, waaronder de aanleg van de West Friese Omringdijk en een oudere zeekerende dijk. Hierom is advies ingewonnen bij de dienst Archeologie West Friesland. Deze adviseert om een archeologisch bureauonderzoek gecombineerd met een eenvoudige veldkartering uit te voeren. Voorafgaand aan het uitvoeren van de grondwerkzaamheden zal daarom een inventariserend archeologisch veldonderzoek worden uitgevoerd. Indien dit onderzoek uitwijst dat zich archeologische indicatoren of resten in de bodem bevinden, worden afspraken gemaakt over vervolgonderzoek of archeologische begeleiding van de grondwerkzaamheden. Indien noodzakelijk wordt het ontwerp voor de natuurontwikkeling naar aanleiding hiervan aangepast. De uitvoerbaarheid van dit wijzigingsplan komt hiermee niet in het geding Ecologie In het wijzigingsplan dient rekening te worden gehouden met het beleid en de wetgeving ten aanzien van de natuurbescherming. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen gebiedsbescherming en soortenbescherming. Uitgangspunt is dat met beide geen strijdigheid ontstaat. Gebiedsbescherming De bescherming van Natura 2000-gebieden en Beschermde Natuurmonumenten is geregeld in de Natuurbeschermingswet. Indien ontwikkelingen (mogelijk) negatieve effecten op de natuurwaarden binnen deze gebieden

15 blz 9 hebben, moet een vergunning worden aangevraagd. Daarnaast moet rekening worden gehouden met het beleid ten aanzien van de Ecologisch Hoofdstructuur (EHS). Het plangebied maakt geen deel uit van een Natura 2000-gebied. Wel ligt direct ten noorden van het plangebied het Natura 2000-gebied het IJsselmeer. Ook maakt het plangebied en het IJsselmeer onderdeel uit van de EHS. Dit wijzigingsplan is gericht op het ontwikkelen van natuurwaarden binnen het plangebied. De ontwikkeling vindt aansluitend aan een recreatieplas plaats. Binnen het plangebied is momenteel sprake van agrarisch gebruik en gebruik als een gronddepot. De natuurontwikkeling in combinatie met een lichte recreatieve functie en agrarisch medegebruik heeft dan ook geen negatieve effecten op de natuurwaarden van het IJsselmeer. Het plan stelt een versterking van de EHS voor. Vanuit de natuurbescherming bestaan geen belemmeringen voor dit wijzigingsplan. Soortenbescherming Op grond van de Flora- en faunawet geldt een algemeen verbod voor het verstoren en vernietigen van beschermde plantensoorten, beschermde diersoorten en hun vaste rust- of verblijfplaatsen. Onder voorwaarden is ontheffing van deze verbodsbepalingen mogelijk. Voor soorten die vermeld staan in Bijlage IV van de Habitatrichtlijn en een aantal Rode-Lijst-soorten zijn deze voorwaarden zeer streng. Ten aanzien van de soortenbescherming wordt geconstateerd dat de ontwikkelingen zijn gericht op de versterking van het plangebied en de omliggende gebieden als ecologisch habitat. Wel bestaat de kans dat tijdens de werkzaamheden die voor de maatregelen nodig zijn enkele soorten tijdelijk worden verstoord. Het gaat bijvoorbeeld om weidevogels die tijdelijk in het gebied verblijven. Om strijdigheden met de Flora- en faunawet te voorkomen zal buiten deze perioden met de werkzaamheden in het plangebied worden begonnen. Voor alle soorten blijft de algemene zorgplicht van kracht. Bij verstoring van dieren moeten deze de gelegenheid krijgen te vluchten naar een nieuwe leefomgeving. In de toekomstige situatie ontstaat ecologisch gezien een betere situatie Externe veiligheid Externe veiligheid gaat over het beheersen van de risico's voor de omgeving bij gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen als vuurwerk, lpg en munitie over weg, water en spoor en door buisleidingen. In het plangebied worden geen risicovolle of kwetsbare objecten voorgesteld. Het aspect externe veiligheid vormt voor de voorgestane ontwikkelingen dan ook geen beperkingen en aanvullend onderzoek kan achterwege blijven.

16 blz Luchtkwaliteit Een onderdeel van de Wet milieubeheer betreft luchtkwaliteit. De wet is enerzijds bedoeld om de negatieve effecten op de volksgezondheid aan te pakken, als gevolg van te hoge niveaus van luchtverontreiniging. Anderzijds heeft de wet tot doel mogelijkheden te creëren voor ruimtelijke ontwikkeling, ondanks overschrijdingen van de Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit. Dit wijzigingsplan maakt natuurontwikkeling mogelijk op enkele percelen die momenteel zijn bestemd als agrarische grond. Er worden geen ontwikkelingen mogelijk gemaakt die in betekende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Het project zal dan ook geen overschrijding van de grenswaarden voor luchtkwaliteit vooroorzaken. Hiermee voldoet het wijzigingsplan aan de Wet milieubeheer voor wat betreft luchtkwaliteit en zijn er op het gebied van luchtkwaliteit geen belemmeringen te verwachten Kabels en leidingen In of nabij het plangebied lopen geen leidingen of kabels die voorzien moeten worden van een planologische regeling.

17 blz UITVOERBAARHEID Wettelijk bestaat de verplichting om inzicht te geven in de uitvoerbaarheid van een wijzigingsplan. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in de maatschappelijke en de economische uitvoerbaarheid Maatschappelijke uitvoerbaarheid In het kader van de maatschappelijke uitvoerbaarheid worden de ontwikkelingen in de Koopmanspolder gepresenteerd aan omwonenden en andere betrokkenen. Op deze wijze worden deze betrokken bij de planvorming en wordt draagvlak gecreëerd. Dit wijzigingsplan, dat de natuurontwikkeling planologisch mogelijk maakt, doorloopt de in de Wet ruimtelijke ordening (Wro) opgenomen procedure. Het ontwerpwijzigingsplan wordt gedurende zes weken ter visie gelegd. Tijdens deze periode bestaat voor een ieder de mogelijkheid voor het indienen van zienswijzen. Hiermee bestaat de mogelijkheid om tegen het plan in verweer te komen. De procedure toont de maatschappelijke uitvoerbaarheid van het plan aan Economische uitvoerbaarheid De natuurontwikkeling in de Koopmanspolder is een project dat is geïnitieerd door verschillende overheidsinstellingen. Vanuit deze instellingen zijn financiële middelen gereserveerd. Dienst Landelijk Gebied heeft het ontwerp getoetst op de haalbaarheid binnen het beschikbare projectbudget. Hiermee is de economische uitvoerbaarheid voldoende gewaarborgd Grondexploitatie Door middel van de grondexploitatieregeling in de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) beschikken gemeenten over mogelijkheden voor het verhalen van kosten. Daarnaast hebben gemeenten sturingsmogelijkheden. Indien sprake is van bepaalde bouwplannen, dient de gemeente hiervoor in beginsel een exploitatieplan op te stellen. Omdat er in dit wijzigingsplan geen bouwplannen mogelijk worden gemaakt, wordt afgezien van het vaststellen van een exploitatieplan.

18 blz JURIDISCHE REGELING Dit wijzigingsplan geeft toepassing aan de wijzigingsbevoegdheid die is opgenomen in artikel 11 van het bestemmingsplan IJsselmeergebied Hiermee wordt de bestemming Agrarische doeleinden gewijzigd naar Natuurgebied. De bepalingen in artikel 10 van het bestemmingsplan worden hierbij van toepassing. Dit wijzigingsplan gaat vergezeld van een plankaart. Op deze kaart is het plangebied met de toekomstige bestemmingen weergegeven. Voor dit gebied vervangt het wijzigingsplan de bestemming van de gronden in het bestemmingsplan IJsselmeergebied Na onherroepelijk worden van het wijzigingsplan maakt de plankaart deel uit van het bestemmingsplan IJsselmeergebied De voorschriften van het bestemmingsplan IJsselmeergebied 1997 blijven van toepassing. De voorschriften die betrekking hebben op het plangebied zijn in bijlage 1 bij dit wijzigingsplan opgenomen. ===

19 BIJLAGE 1

20

21

22

23