Gedeputeerde Staten van Overijssel, namens dezen, mevrouw dr. ing. G.J.M. Vos, hoofd eenheid Zorg en Cultuur

Transcriptie

1 Provinciale Staten van Postadres Provincie Postbus GB Zwolle Telefoon Telefax Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk Datum ZC/2004/ Bijlagen Doorkiesnummer Inlichtingen bij hr. M. Even Onderwerp Sociaal-economische peilstok. Hierbij ontvangt u de Sociale Atlas. Deze atlas ontvangt u gezien de toezegging van ons college aan u in de vergadering van 13 november 2003 om met een sociaal-economische peilstok te komen. Met deze atlas is tevens uitvoering gegeven aan de IPO-afspraak om de voorstellen van de commissie Simons te implementeren, te beginnen met het opstellen van een sociale rapportage. Gedeputeerde Staten van, namens dezen, mevrouw dr. ing. G.J.M. Vos, hoofd eenheid Zorg en Cultuur ATTENTIE: GEWIJZIGD RABO Zwolle Het provinciehuis is vanaf het NS-Station bereikbaar: met stadsbus lijn 1 richting Berkum, halte provinciehuis Bezoek adres Luttenbergstraat 2 Zwolle

2 September, 2004 SOCIALE ATLAS OVERIJSSEL

3 INHOUDSOPGAVE 1 Algemene sociale kenmerken van overijssel Bevolking in overijssel... 2 bevolkingsdichtheid... 3 bevolkingsmutatie... 4 ontgroening en vergrijzing... 6 bevolkingsprognose Arbeidsmarkt in overijssel... 9 beroepsbevolking...10 werkloosheidspercentage...11 nww-ers naar fase Werkgelegenheid in overijssel...13 banen naar sectoren...14 banen en vestigingen naar grootteklasse Inkomen in overijssel Uitkeringen in overijssel Wonen in overijssel Mobiliteit in overijssel Diversiteit in overijssel Huishoudenssamenstelling in overijssel Herkomst bevolking in overijssel Asielzoekers in overijssel Modern burgerschap in overijssel Arbeidsparticipatie in overijssel...26 bruto arbeidsparticipatie naar geslacht Bibliotheken in overijssel Verenigingen en gemeenschapscentra in overijssel Zorg in overijssel...31 huisartsen, tandartsen en apotheken...31 aanleunwoningen en organisaties eerstelijnszorg...32 verzorgings-,verpleeghuizen en serviceflats...33 intramurale zorg Zorg om jeugd in overijssel Onderwijs in overijssel...35 basisonderwijs...35 voortgezet onderwijs...36 cumi leerlingen voortgezet onderwijs Jeugdwerkloosheid in overijssel Leefbaarheid en veiligheid in overijssel...40 overlast...40 vandalisme...41 verkeersongevallen...42 mishandeling in huiselijke kring...43 milieuklachten...44 september,

4 1 ALGEMENE SOCIALE KENMERKEN VAN OVERIJSSEL 1.1 BEVOLKING IN OVERIJSSEL Radardiagram Bevolkingsdichtheid Bevolkingsprognose 50 Ontgroening 0 Nederland Bevolkingsmutatie Vergrijzing Verklaring indicatoren radardiagram: Bevolkingsdichtheid: Aantal inwoners per km 2 oppervlakte land (2003) Ontgroening: Personen t/m 14 jaar als percentage totale bevolking (2003) Vergrijzing: Personen ouder dan 65 als percentage totale bevolking (2003) Bevolkingsmutatie: Bevolkingsmutatie Bevolkingsprognose: Bevolkingsprognose Positie De provincie is dunner bevolkt dan het gemiddelde voor Nederland; Toch zal naar verwachting de bevolking in de provincie de komende tien jaar sneller groeien dan gemiddeld in Nederland; Dat is een voortzetting van de tendens die zich nu ook al voordoet, getuige de hogere bevolkingsmutatie in het afgelopen jaar in de provincie; Het aandeel van de jongere mensen (ontgroening) en het aandeel van de oudere mensen (vergrijzing) wijken nauwelijks af van het Nederlandse gemiddelde. september,

5 BEVOLKINGSDICHTHEID Figuur Aandeel bevolking in totale Nederlandse bevolking, ,8% 0,6% 1,0% 2,0% 0,3% Noordwest- 0,4% Noordoost- 0,7% 1,2% 0,6% 0% 2% 4% 6% 8% 10% Bron: ABF Research, 2003 Figuur Bevolkingsdichtheid; aantal inwoners per km 2, t.o.v. Nederland, Noordwest- Noordoost Nederland Bron: ABF Research, 2003 In de provincie woont bijna 7% van de Nederlandse bevolking; iets meer dan de helft hiervan woont in de drie grote stedelijke regio s (, Netwerkstad Zwolle/Kampen en ); De bevolkingsdichtheid in deze drie verstedelijkte gebieden van de provincie is dan ook hoog en ligt ruim boven de gemiddelde Nederlandse bevolkingsdichtheid; In de overige gebieden, vooral in Noordwest-, Noordoost en is de bevolkingsdichtheid erg laag; hier liggen de plattelandsgebieden, waarbij opvalt dat in de beide Twentse regio s de bevolkingsdichtheid wat hoger ligt dan in de andere gebieden. september,

6 BEVOLKINGSMUTATIE Figuur Groei bevolking, en Nederland, ,60% 1,61% 0,93% Noordwest- 0,51% 0,64% 0,80% Noordoost- 0,20% 0,58% Nederland: 0,54 % 0,11% 0,0% 0,2% 0,4% 0,6% 0,8% 1,0% 1,2% 1,4% 1,6% 1,8% 2,0% Bron: ABF Research, 2003 Tabel Bevolkingsontwikkeling,, 1 januari 2002 tot 1 januari 2003 Totaal 2002 Natuurlijke aanwas Bevolkingsmutatie migratiesaldo Administratieve correcties Noordoost Noordwest Totaal Netwerkstad Zwolle/ Kampen Nederland Bron: ABF Research, 2003 In 2002 is de bevolking in de provincie met inwoners, zes per duizend inwoners, toegenomen; daarmee lag de procentuele bevolkingsgroei in de provincie (0,60%) iets boven het landelijke gemiddelde (0,56%); De groei van de bevolking ligt in 2002 alleen in en onder het Nederlandse gemiddelde; ook in de is de groei niet hoog; in Twente blijft de groei van de bevolking dus achter; Voor de groei van de bevolking is de natuurlijke aanwas (= geboorte minus sterfte) in de meeste gebieden de belangrijkste factor; zij is in alle gebieden positief; Echter voor de uiteindelijke bevolkingsontwikkeling is het migratiesaldo (het verschil tussen de mensen die de gemeente verlaten versus de mensen die in de gemeente komen wonen) ook van invloed; het migratiesaldo is het hoogst in de en in de (s deel); in de plattelandsregio s Noordoost- en Zuidwest Twente en Noordoost- verlaten meer mensen het gebied dan dat er komen wonen. september,

7 Tabel Uitsplitsing natuurlijke aanwas,, 1 januari 2002 tot 1 januari 2003 Sterften Geboorten Natuurlijke aanwas Noordoost Noordwest Nederland Bron: ABF Research, 2003 Tabel Uitsplitsing migratie, Overijsel, 1 januari 2002 tot 1 januari 2003 Buitenlands vertrek (emigratie) Buitenlandse Vestiging (immigr) Buitenlands migratiesaldo Binnenlands vertrek Binnenlandse vestiging Binnenlands migratiesaldo Bevolkings mutatie migratiesaldo Noordoost- Twente Zuidwest- Twente Noordoost Noordwest Netwerkstad Twente Netwerkstad Zwolle/ Kampen Nederland nvt nvt nvt nvt Bron: ABF Research, 2003 Uitsplitsing van de natuurlijke aanwas laat zien dat het aantal geboorten het aantal sterfgevallen overtreft; betrekken we er de absolute omvang van de bevolking bij dan is het aantal geboorten het hoogst in (14,6 per duizend inwoners) en het laagst in de (12,3 per duizend inwoners); qua sterftegevallen is de sterfte het hoogst in de (9,7 per duizend inwoners) en het laagst in Noordoost- (7,5 per duizend inwoners); Het binnenlands migratiepatroon is qua aantal betrokken personen veel groter dan het buitenlands migratiepatroon; dat geldt voor alle gebieden; Alleen in de drie grootstedelijke regio s (, Netwerkstad Zwolle/Kampen en ) telt het binnenlandse migratiepatroon een positieve score; verder zijn alle saldi negatief; er vertrekken dus meer mensen uit de plattelandsgebieden dan dat er bij komen; het positieve buitenlandse migratiesaldo kan maar in enkele regio s (Noordwest- en ) het negatieve binnenlandse migratiesaldo compenseren. september,

8 ONTGROENING EN VERGRIJZING Figuur Ontgroening*,, 1 januari 2003 Noordwest- Noordoost- 19,5% 18,6% 19,3% 18,1% 20,5% 21,3% 21,5% 20,0% 20,3% Nederland: 18,6 % 0% 10% 20% 30% * ontgroening betreft het aandeel van de bevolking van 0 tot en met 14 jaar ten opzichte van de totale bevolking Bron: ABF Research, 2003 Figuur Vergrijzing*,, 1 januari 2003 Noordwest- Noordoost- 13,8% 14,1% 12,6% 14,1% 13,7% 13,8% 13,3% 14,2% 14,3% Nederland: 13,7 % 0% 10% 20% 30% * vergrijzing geeft aan hoeveel mensen van 65 jaar en ouder er zijn ten opzichte van de totale bevolking Bron: ABF Research, 2003 Het relatief aantal jongeren in de provincie is groter dan in Nederland gemiddeld; alleen in de ligt dit percentage onder het landelijke gemiddelde; De vergrijzing ligt iets boven het landelijke gemiddelde; in, Zuidwest- Twente, en (s deel) is de vergrijzing in de provincie het verst voortgeschreden. september,

9 Tabel Leeftijdsopbouw bevolking (absoluut), en Nederland, 1 januari 2003 < 15 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Totaal Noordoost Noordwest Netwerkstad Zwolle/ Kampen Nederland Bron: ABF Research, 2003 Tabel Leeftijdsopbouw bevolking (procentueel), en Nederland, 1 januari < 15 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Totaal 20,3% 10,8% 12,7% 15,7% 14,6% 11,6% 14,3% 100% 20,0% 12,2% 12,9% 15,0% 13,7% 12,0% 14,2% 100% Noordoost- 21,5% 12,9% 12,7% 15,4% 13,4% 10,8% 13,3% 100% Noordwest- 21,3% 12,4% 12,9% 14,9% 13,6% 11,1% 13,8% 100% 20,5% 11,3% 11,6% 16,9% 14,8% 11,2% 13,7% 100% 18,1% 13,2% 15,3% 15,1% 13,2% 11,0% 14,1% 100% Netwerkstad Zwolle/ Kampen 19,3% 13,9% 16,9% 15,1% 12,7% 9,5% 12,6% 100% 18,6% 12,4% 16,1% 16,0% 12,9% 9,9% 14,1% 100% 19,5% 12,7% 14,3% 15,3% 13,5% 10,9% 13,8% 100% Nederland 18,6% 11,9% 14,4% 16,1% 14,2% 11,2% 13,7% 100% Bron: ABF Research, 2003 De leeftijdsopbouw in de provincie telt verhoudingsgewijs meer jongeren tot 25 jaar en minder personen tussen de 25 en 65 jaar; het aandeel ouderen is vergelijkbaar; Duidelijk is ook te zien dat de jongeren van jaar verhoudingsgewijs veel in de regio s met de grote steden zitten, waar immers de hogere onderwijsvoorzieningen zijn geconcentreerd. september,

10 BEVOLKINGSPROGNOSE Figuur Verwachte bevolkingsontwikkeling, en Nederland, 1 januari 2002 tot 1 januari ,6% 9,1% 6,5% 3,9% Noordwest- 6,4% Noordoost- 4,0% 1,8% 2,5% : 4,9% Nederland: 3,5% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% Bron: I&O Research, 2003 (CBS & Primosprognoses) Tabel Verwachte bevolkingsontwikkeling, en Nederland, 1 januari 2002 tot 1 januari 2010 Totaal 2002 Totaal 2010 Verschil absoluut Verschil procentueel ,5% ,8% Noordoost ,0% Noordwest ,4% ,9% ,5% Netwerkstad Zwolle/ Kampen ,1% ,6% ,9% Nederland ,5% Bron: I&O Research, 2003 (CBS & Primosprognoses) Voor de provincie wordt vanaf 2002 tot het jaar 2010 een bevolkingsgroei voorzien van inwoners, een groei van inwoners per jaar (ter vergelijking: groei in 2002: inwoners); De verwachte bevolkingsgroei (4,9%) ligt ruim boven het landelijke gemiddelde (3,5%); De relatief sterkste groei van de bevolking wordt in de Netwerkstad Zwolle/Kampen (9,1%) verwacht, maar ook in de (6,5%) en Noordwest- (6,4%) is de groei aanzienlijk; laag daarentegen is de verwachte bevolkingsgroei in (1,8%) en in de (1,6%). september,

11 1.2 ARBEIDSMARKT IN OVERIJSSEL Radardiagram Inkomen NWW (fase 3+4) 50 0 Werkloosheid Nederland Arbeidsparticipatie Arbeidsongeschiktheid Verklaring indicatoren radardiagram: Inkomen: Gemiddeld besteedbaar inkomen per inwoner, 2000 (gegevens Sjoerd) Werkloosheid: Werkloosheidspercentage, aantal NWW-ers tov beroepsbevolking 2003 Arbeidsongeschiktheid: Gemiddeld % WAO, WAZ en Wajong ontvangers totaal 2002 Arbeidsparticipatie: Bruto-Arbeidsparticipatie, 2003 NWW (fase 3+4) NWW-Werklozen (fase 3 + fase 4), 2003 Positie Het inkomen in de provincie is nagenoeg gelijk aan het landelijke besteedbare inkomen per inwoner; Het werkloosheidspercentage en het arbeidsongeschiktheidspercentage liggen iets onder het landelijke gemiddelde. Het aantal moeilijk bemiddelbare niet-werkende werkzoekenden (NWW-ers) ligt rond het landelijke gemiddelde. De bruto arbeidsparticipatie (beroepsbevolking (15-64 jaar) in procenten van de bevolking (15-64 jaar) ligt op het landelijke gemiddelde. september,

12 BEROEPSBEVOLKING Figuur Bruto-arbeidsparticipatie, en Nederland, ,2 66,9 67,9 67,1 68,4 69,7 69,1 67,3 68, , Noordoost- Noordwest- Netwerkstad Zwolle/Kampen Nederland Bron: CWI, CBS, ETIL (5e rapportage, juni 2004) Tabel Bruto arbeidsparticipatie en werklozen (NWW), en Nederland, 2003 Beroepsbevolking Bevolking jaar Bruto arbeids - participatie Werklozen (NWW) jaargemiddelde , , Noordoost , Noordwest , , , Netwerkstad Zwolle/Kampen , , , Nederland , * Bruto arbeidsparticipatie = beroepsbevolking in procenten van de bevolking (15 t/m 64 jaar). Bron: CBS, CWI, ETIL (5 e rapportage, juni 2004) De bruto-arbeidsparticipatie ligt in (67,3%) onder het landelijke gemiddelde (68,8%); Alleen in de Netwerkstad Zwolle/Kampen (69,7%) en de (69,1%) is de brutoarbeidsparticipatie hoger dan in Nederland; in (65,3%) daarentegen ligt de bruto-arbeidsparticipatie ruim onder het Nederlandse gemiddelde. september,

13 WERKLOOSHEIDSPERCENTAGE Figuur Werklozen (NWW) in procenten van de beroepsbevolking, en Nederland, , ,4 5,2 4,7 6,0 4,3 7,3 9,3 7,7 8,0 2 0 Noordoost- Noordwest- Netwerkstad Zwolle/Kampen Nederland Bron: CWI, CBS, ETIL (5e rapportage, juni 2004) Tabel Aantal werklozen (NWW), en Nederland, 2003 Beroepsbevolking Werklozen (NWW) jaargemiddelde Werklozen (NWW) jaargemiddelde procentueel , ,2 Noordoost ,7 Noordwest , , ,6 Netwerkstad Zwolle/Kampen , , ,7 Nederland ,0 Bron: CBS, CWI, ETIL (5 e rapportage, juni 2004) Het aandeel werklozen (NWW) is in (7,7%) iets lager dan in Nederland (8,0%); In de is het aandeel werklozen (NWW) het hoogst (11,6%), ruim vier procent boven het provinciale gemiddelde; ook in de ligt het werkloosheidspercentage hoger (9,3%); in alle andere regio s ligt het werklozenpercentage ruim onder het provinciale gemiddelde. september,

14 NWW-ERS NAAR FASE Figuur Verdeling van het aantal werklozen (NWW) naar fase,, 1 april 2004 Netwerkstad Zwolle/Kampen Noordwest- Noordoost- Nederland 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bron: CWI Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Fase overig Fase 1: Fase 2: Fase 3: Fase 4: direct bemiddelbaar met een grote kans op werk; na een kort arbeidsinpassingstraject bemiddelbaar; na een lang arbeidsinpassingstraject bemiddelbaar; (nog) niet bemiddelbaar, vaak door persoonlijke belemmeringen. Tabel Provincie ; werklozen (NWW) naar fase, en Nederland;1 april 2004 Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Fase overig Totaal Noordoost Noordwest Netwerkstad Zwolle/Kampen Nederland Bron: CWI De verdeling van het aantal werklozen naar mate van bemiddelbaarheid verschilt niet veel tussen de provincie en Nederland; zo is aandeel gemakkelijk bemiddelbare werklozen (fase 1 en 2) voor 37% tegen Nederland 36%; Tussen de regio s bestaan er daarentegen wel verschillen; zo is het aandeel moeilijk bemiddelbare werklozen (fase 3 en 4) in de het hoogst (60%) en in het laagst (47%). september,

15 1.3 WERKGELEGENHEID IN OVERIJSSEL Radardiagram Agrarische sector 150 Vestigingen > Nijverheid Nederland Vestigingen <10 Commerci?le Diensten Niet-Commerci?le Diensten Verklaring gebruikte indicatoren: Agrarische sector: Aantal bezette arbeidsplaatsen in agrarische sector (2003) Nijverheid Aantal bezette arbeidsplaatsen in de nijverheidssector (2003) Commerciële Diensten: Aantal bezette arbeidsplaatsen bij commerciële diensten sector (2003) Niet-commerciële Diensten: Aantal bezette arbeidsplaatsen bij niet-commerciële Diensten (2003) Vestigingen <10: Procentuele aantal bezette arbeidsplaatsen bij vestigingen met minder dan 10 werknemers (2003) Vestigingen >100: Procentuele aantal bezette arbeidsplaatsen bij vestigingen met meer dan 100 werknemers (2003) Positie In is een bovengemiddeld aantal personen werkzaam in de agrarische sector. Ook in de nijverheidssector is een bovengemiddeld aantal personen werkzaam. De commerciële dienstverlening is relatief minder aanwezig. In zijn relatief meer personen werkzaam bij vestigingen met meer dan 100 werkzame personen. De werkgelegenheid bij kleine bedrijven is licht ondervertegenwoordigd. september,

16 BANEN NAAR SECTOREN Figuur Verdeling van het aantal bezette arbeidsplaatsen naar sector,, 1 april 2003 Netwerkstad Zwolle/Kampen Noordwest- Noordoost- Nederland Bron: Provincie /BIRO 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Agrarische sector Nijverheid Commerciële diensten Niet-commerciële diensten Tabel Bezette arbeidsplaatsen naar hoofdsector,, 1 april 2003 Agrarische sector Nijverheid Commerciële diensten Niet-comm. diensten Noordoost Noordwest Netwerkstad Zwolle/Kampen Nederland Bron: Provincie /BIRO Totaal Vergeleken met Nederland, omvat de werkgelegenheid in relatief meer arbeidsplaatsen in de landbouw en nijverheid en minder arbeidsplaatsen in de dienstverlening; de verdienstelijking van de werkgelegenheidsstructuur is dus kleiner; Toch vormen de commerciële diensten in alle gebieden de sector met de meeste arbeidsplaatsen; Noordwest- kent verhoudingsgewijs de meeste arbeidsplaatsen in de nijverheid (38%) en de regio s (14%), Noordoost- (13%) en (11%) in de landbouw. september,

17 BANEN EN VESTIGINGEN NAAR GROOTTEKLASSE Tabel Procentuele verdeling van het aantal bezette arbeidsplaatsen en vestigingen, naar grootteklasse van de vestiging,, 1 april 2003 (excl. de uitkomsten van de Landbouwtellingen van het CBS) Grootteklasse van de vestiging op basis van het aantal bezette arbeidsplaatsen arbeidsplaatsen vestigingen Arbeidsplaatsen Vestigingen Noordoost- Arbeidsplaatsen Vestigingen Noordwest- Arbeidsplaatsen Vestigingen Arbeidsplaatsen Vestigingen Arbeidsplaatsen Vestigingen Netwerkstad Zwolle/ Kampen Arbeidsplaatsen Vestigingen Arbeidsplaatsen Vestigingen Arbeidsplaatsen Vestigingen Nederland Arbeidsplaatsen Vestigingen Bron: Provincie /BIRO = 100 Totaal 24,2 82,5 26,2 83,5 25,2 83,0 28,5 85,7 23,6 81,3 18,2 82,8 14,0 79,8 16,2 82,0 20,0 82,5 22,3 85,9 45,7 16,5 47,5 15,5 46,4 16,0 42,7 13,4 50,1 17,6 34,7 15,4 32,6 17,6 35,6 15,9 38,8 15,9 36,7 12,8 30,1 1,0 26,3 1,0 28,4 1,0 28,7 1,0 26,3 1,1 47,1 1,8 53,4 2,6 48,2 2,1 41,2 1,6 41,0 1,3 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 In de provincie zit ruim 40% van de werkgelegenheid in vestigingen met 100 of meer arbeidsplaatsen, terwijl deze slechts 1,6% van het totaal aantal vestigingen uitmaken; daarin wijkt de provincie niet af van het beeld voor Nederland als geheel. Verhoudingsgewijs de meeste grote bedrijven zijn in de drie stedelijke regio s (Netwerkstad Twente, Netwerkstad Zwolle/Kampen) en ) gevestigd; de kleine bedrijven (tot tien werkzame personen) zitten verhoudingsgewijs meer in Noordwest-. september,

18 1.4 INKOMEN IN OVERIJSSEL Figuur Gemiddeld besteedbaar inkomen per inwoner/ huishouden,, 2000 Nederland Noordwest- Noordoost Gemiddeld besteedbaar per inwoner [euro] Gemiddeld besteedbaar per huishouden [euro] Bron: ABF Research 2003 (Bron gemiddeld besteedbaar inkomen Nederland: CBS) In geheel ligt het gemiddelde besteedbaar inkomen per inwoner lager dan in Nederland ( euro). Daarentegen is het gemiddelde besteedbaar inkomen per huishouden in wel weer hoger dan het landelijke gemiddelde. De verklaring zit in het grotere aantal mensen in een huishouden in, vergeleken met Nederland. In de Netwerksteden Zwolle/ Kampen en Twente ligt het gemiddeld besteedbare inkomen per huishouden het laagst in de provincie; in de regio s, en Noordoost- daarentegen het hoogst.. september,

19 1.5 UITKERINGEN IN OVERIJSSEL Figuur WW, WAO, WAZ en Wajong ontvangers als percentage van inwoners jaar,, 2002 Nederland Noordwest- Noordoost- 0,0% 2,5% 5,0% 7,5% 10,0% 12,5% % WW % WAO % WAZ % Wajong Bron: ABF Research, 2003 Tabel WW, WAO, WAZ en Wajong ontvangers,, 2002 Lopende WW uitkeringen totaal op 1 januari [uitkeringen] WAO ontvangers totaal [personen] WAZ ontvangers totaal [personen] Wajong ontvangers totaal [personen] ABW ontvangers Totaal [uitkeringen] Noordoost Noordwest Netwerkstad Tw ente Nederland Bron: ABF Research, 2003 Het aandeel uitkeringsontvangers ligt in de provincie net boven het landelijke gemiddelde; Het aantal arbeidsongeschikten vormt in alle regio s de grootste groep uitkeringstrekkers; Het aantal uitkeringen is het grootst in de en het kleinst in Noordoost-. september,

20 1.6 WONEN IN OVERIJSSEL Tabel Gemiddelde Woningbezetting,, 2001 Woningvoorraad begin Totale bevolking Gemiddelde Woningbezetting Noordoost Twente ,7 Zuidwest Twente ,7 Noordoost ,8 Noordwest , , , , , ,5 Nederland ,4 Bron: ABF-Research, 2003 De gemiddelde woningbezetting in (2,5) ligt hoger dan het landelijke gemiddelde van 2,4 persoon per woning; Er is een duidelijk verschil in de provincie; de gemiddelde woningbezetting in meer stedelijke gebieden als, Netwerkstad Zwolle/Kampen en de is veel lager (een gemiddelde bezetting van 2,4 persoon per woning) dan in de overige meer plattelands georiënteerde regio s, waar de gemiddelde bezetting per woning rond de 2,7 ligt; op iedere duizend woningen bedraagt het verschil dan 300 inwoners. september,

21 Figuur Percentage koopwoningen,, % 52% 54% Nederland 51% 70% Noordwest- 64% Noordoost- 75% 71% 72% 0% 15% 30% 45% 60% 75% 90% 105% 120% Bron: I&O Research, 2003 (Sociaal Cultureel Planbureau) Figuur WOZ-Waarde huizen,, Noordwest 118 Noordoost- 149 Zuidwest Twente 138 Noordoost Twente Regionale en provinciale WOZ-waarde berekende als gemiddelde van gemeenten. Bron: ABF-Research, 2003 Het percentage koopwoningen ligt in de provincie (58%) hoger dan het landelijke gemiddelde van 51%. Dit percentage ligt in alle regio s boven het landelijke gemiddelde, het hoogst in de Noordoost- (75%), het laagst in Netwerkstad Zwolle/Kampen (52%); De gemiddelde waarde van een woning in de provincie varieert sterk; de gemiddelde waarde van een woning is het hoogst in en Noordoost- ( euro) en het laagst in de ( euro), een verschil van euro (meer dan een kwart). september,

22 1.7 MOBILITEIT IN OVERIJSSEL Figuur Afgelegde afstand in km, per persoon per vervoersmiddel per dag in 2000/ 2001 Netwerkstad Zwolle/Kampen Noordwest- Noordoost- * gegevens voor Nederland onbekend. Bron: I&O Research, 2003 (CBS) busgebruik treingebruik autogebruik Tabel Afgelegde afstand,, 2000/ 2001 busgebruik treingebruik autogebruik totaal 0,8 1,0 15,6 17,3 0,5 1,6 15,7 17,8 Noordoost- 0,9 1,5 17,2 19,6 Noordwest- 0,7 1,1 16,2 18,1 0,8 1,9 16,0 18,7 0,5 2,5 15,4 18,4 Netwerkstad Zwolle/Kampen 0,6 3,0 15,5 19,1 0,9 3,9 15,8 20,5 0,8 2,3 15,6 18,7 Nederland 1,3* 2,8 15,6** 19,7 * inclusief tram en metro ** afgelegd als bestuurder Bron: I&O Research, 2003 (CBS) De gemiddelde afgelegde afstand in kilometers per persoon per dag in bedraagt 18,7 kilometer; De afgelegde afstand per persoon per dag ligt in de regio s, Netwerkstad Zwolle/Kampen en Noordoost-, zeg maar het westelijke deel van de provincie, boven het provinciale gemiddelde; De afgelegde afstand per auto bedraagt per dag gemiddeld 15,6 kilometer; de grootste dagelijkse afstand per auto wordt in Noordoost- afgelegd (17,2 kilometer); Het gebruik van het openbaar vervoer (trein en bus) is het grootst in de drie stedelijke regio s, waar ook de meeste openbaar vervoersvoorzieningen aanwezig zijn. september,

23 2 DIVERSITEIT IN OVERIJSSEL Radardiagram Gezinnen samenwonend & kinderen Asielzoekers 50 0 Eenoudergezinnen Nederland Allochtonen niet-westers Allochtonen Westers Verklaring indicatoren radardiagram: Gezinnen samenwonend kinderen: Aandeel samenwonende gezinnen met kinderen t.o.v. totaal aantal huishoudens (2002) Eenoudergezinnen: Aandeel eenoudergezinnen t.o.v. van totaal aantal huishoudens (2002) Allochtonen Westers: Aandeel Westerse allochtonen t.o.v. totale bevolking (2003) Allochtonen niet- Westers: Aandeel niet Westerse allochtonen t.o.v. totale bevolking (2003) Asielzoekers: * Aandeel Asielzoekers t.o.v. totale bevolking (2002) *aandeel asielzoekers voor Nederland onbekend en daarom hier gelijk gesteld aan gemiddelde Positie In de provincie wonen vergeleken met de provincie vooral gezinnen, al dan niet met kinderen, en relatief weinig eenoudergezinnen. Specifieke bevolkingsgroepen als allochtonen (zowel Westers als niet-westers) zijn ondervertegenwoordigd; er wonen dus relatief minder allochtonen in de provincie. september,

24 2.1 HUISHOUDENSSAMENSTELLING IN OVERIJSSEL Figuur Huishoudenstypes,, 2002 Nederland Noordwest- Noordoost- 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Alleenstaand een-oudergezinnen Samenwonend zonder kinderen Samenwonend met kinderen Bron: ABF Research, 2003 Tabel Huishoudenstypes, 2002 eenoudergezinnen Alleenstaand Samenwonend zonder kinderen Samenwonend met kinderen Huishoudens totaal Noordoost Noordwest Nederland Bron: ABF Research, 2003 De provincie telt vergeleken met Nederland als totaal minder alleenstaanden (30,9% tegen 34,6% in Nederland), maar wel meer huishoudens met kinderen (34,0% tegen in Nederland (30,2%); In de drie stedelijke regio s (, Netwerkstad Zwolle/Kampen en ) zijn verhoudingsgewijs meer alleenstaanden en eenoudergezinnen te vinden, terwijl in de meer plattelands georiënteerde regio s relatief veel gezinnen met kinderen wonen. september,

25 2.2 HERKOMST BEVOLKING IN OVERIJSSEL Figuur Aandeel allochtonen in bevolking, ,7% 20,1% 12,8% 22,9% Noordwest- 5,7% 6,6% 7 Noordoost- 4,8% Nedeland 18,8% 7,2% 10,8% 0% 5% 10% 15% 20% 25% Bron: ABF Research, 2003 Tabel Allochtonen in bevolking,, 2003 Bevolking Allochtonen Allochtonen westers Allochtonen niet westers Allochtonen Allochtonen westers Allochtonen niet westers ,8% 8,0% 2,8% ,2% 4,6% 2,6% Noordoost ,8% 3,2% 1,6% Noordwest ,6% 3,8% 2,8% ,7% 3,2% 2,5% ,9% 11,0% 11,9% Netwerkstad Zwolle/ Kampen ,8% 5,8% 7,0% ,1% 8,7% 11,3% ,7% 7,1% 6,7% Nederland ,8% 8,7% 10,0% Bron: ABF Research, 2003 In ligt het percentage allochtonen (13,7%) ruim 5% onder het landelijke gemiddelde van 18,8%. Binnen de provincie ligt alleen in de (20,1%) en in Netwerkstad Twente (22,9%) het aandeel allochtonen in de bevolking boven het landelijke en provinciale gemiddelde; in de andere regio s ligt het aandeel allochtonen ruim onder het provinciale gemiddelde (13,7%); dit komt omdat allochtonen verhoudingsgewijs meer in de grote steden wonen; In de drie stedelijke regio s (, Netwerkstad Zwolle/Kampen en ) wonen meer allochtonen uit niet-westerse landen dan allochtonen uit westerse landen; in de vijf andere regio s is precies het omgekeerde patroon te zien. september,

26 2.3 ASIELZOEKERS IN OVERIJSSEL Figuur Aantal asielzoekers per inwoners in, 2003 asz/1.000 inw 6,9 4,3 4,9 8,1 Noordwest- 14,9 Noordoost- 6,3 1,5 4,6 : 5, Bron: I&O Research, 2003 (COA) Tabel Aantal asielzoekers en asielzoekers per inwoners,, 2003 asielzoekers inwoners asz/1.000 inw , ,6 Noordoost ,3 Noordwest , , , , , ,5 Bron: I&O Research, 2003 (COA) In de provincie woonden in 2003 ruim asielzoekers, wat overeenkomt met gemiddeld 5,5 asielzoekers per inwoners; in Noordwest- is het aantal asielzoekers het grootst (14,9) en in (1,5) het kleinst; Asielzoekers zijn verhoudingsgewijs meer te vinden in de meer plattelands georiënteerde regio s dan in de meer stedelijke regio s. september,

27 3 MODERN BURGERSCHAP IN OVERIJSSEL Radardiagram Arbeidsparticipatie Mannen 150 Ontmoetingsplekken* Verenigingen* Arbeidsparticipatie Vrouwen Bibliotheken Nederland Politieke Participatie * geen landelijke gegevens beschikbaar voor indicatoren ontmoetingsplekken en verenigingen in radardiagram gebruikte indicatoren Arbeidsparticipatie Mannen: Bruto Arbeidsparticipatie Mannen (gemiddeld), 2003 Arbeidsparticipatie Vrouwen: Bruto Arbeidsparticipatie Vrouwen (gemiddeld), 2003 Bibliotheken: Bibliotheken, Aantal bibliotheken per inwoners, 2003 Politieke Participatie: Opkomst verkiezingen; gemiddelde Tweede Kamer (2003), Gemeenteraden (2002) en Europees Parlement (1999) Verenigingen: Verenigingen per inwoners, 2002 Ontmoetingsplekken: Aantal dorpshuizen, buurt- en wijkcentra, Kulturhuizen en jeugdhonken per inwoners, 2003 Positie De arbeidsparticipatie van mannen ligt in de provincie op het landelijke gemiddelde, die van vrouwen ligt iets onder het landelijke gemiddelde; De politieke betrokkenheid, gemeten in de opkomst bij de drie laatste verkiezingen, ligt in de provincie boven het landelijke gemiddelde; Wat betreft de mogelijkheden voor sociale interactie ontbreken landelijke gegevens, waardoor vergelijking niet mogelijk is; dat geldt niet voor de bibliotheekvoorzieningen die in de provincie per inwoners meer aanwezig zijn. september,

28 3.1 ARBEIDSPARTICIPATIE IN OVERIJSSEL BRUTO-RBEIDSPARTICIPATIE NAAR GESLACHT Figuur Bruto arbeidsparticipatie naar geslacht,, 2003 in procenten Noordoost- Noordwest- Netwerkstad Zwolle/Kampen Nederland Bron: CBS, ETIL mannen vrouwen * Bruto arbeidsparticipatie = beroepsbevolking in procenten van de bevolking (15 t/m 64 jaar). De bruto-arbeidsparticipatie voor mannen verschilt weinig tussen Nederland, de provincie en de regio s; alleen in de ligt zij wat lager; De bruto-arbeidsparticipatie voor vrouwen verschilt daarentegen veel sterker; zo is de brutoarbeidsparticipatie van vrouwen in de provincie lager dan in Nederland; ook tussen de regio s zijn de verschillen groter; zo bedraagt de bruto-arbeidsparticipatie voor vrouwen in de Netwerkstad Zwolle/Kampen en de bijna 60%, terwijl zij in Noordwest- en net boven de 50% ligt. september,

29 3.2 POLITIEKE PARTICIPATIE IN OVERIJSSEL Figuur Opkomstpercentages verkiezingen, en Nederland, % 80% 60% 86% 84% 66% 68% 88% 61% 86% 86% 79% 59% 53% 52% 84% 58% 81% 55% 84% 80% 58% 58% 43% 44% 40% 32% 34% 35% 26% 35% 31% 34% 30% 20% 0% Noordoost- Twente Noordoost- Noordwest- Netwerkstad Twente Netwerkstad Zwolle/ Kampen Overijsel Nederland Verk 2e Kamer Verk gemeenteraden Verk Europees Parlement Bron: ABF Research, 2003 Het opkomstpercentage voor de tweede kamerverkiezingen en de verkiezingen voor het Europese Parlement lagen hoger dan in Nederland. De opkomst in bij de verkiezingen voor de gemeenteraden is gelijk aan het landelijke gemiddelde van 58%. september,

30 3.3 BIBLIOTHEKEN IN OVERIJSSEL Figuur Aantal openbare bibliotheken per inwoners, 2003 : 0,87 Noordwest- Noordoost- 0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 Bron: I&O Research, 2003 (se Bibliotheek Dienst) Tabel Aantal openbare bibliotheken per inwoners,, 2003 Aantal bibliotheken Bibliotheken per inw 15 1, ,91 Noordoost- 19 1,64 Noordwest- 12 1,88 8 1, ,37 6 0,38 6 0, ,87 Nederland* 483 0,30 Bron provinciale gegevens: I&O Research, 2003 (se Bibliotheek Dienst) Bron Nederland: *CBS, exclusief volksbibliotheken, 2002 Het aantal openbare bibliotheekvoorzieningen is relatief hoog in de provincie; met zo n 0,87 bibliotheken per lijken deze voorzieningen goed bereikbaar voor de meeste inwoners van de provincie; Het aantal bibliotheken per inwoners ligt in het westelijke deel van de provincie (Noordoost-, Noordwest- en ) hoger dan in de rest van de provincie; dat geldt niet voor de beide Netwerksteden (Twente en Zwolle/Kampen) waar het aantal bibliotheken per inwoner verhoudingsgewijs veel lager is; Een betere maat dan het aantal bibliotheken zou het aantal lidmaatschappen en het aantal geleende boeken per van de bevolking zijn. september,

31 3.4 VERENIGINGEN EN GEMEENSCHAPSCENTRA IN OVERIJSSEL Figuur Verenigingen per inwoners,, 2003 : 6,3 Noordwest- Noordoost Maatschappelijke verenigingen Gezondheidsverenigingen Cultuur-, sport en spelverenigingen Overige verenigingen Bron: I&O Research, 2003 (Handelsregister KvK februari 2003) Tabel Verenigingen,, 2003 Maatschappelijke verenigingen Cultuur-, sport en spelverenigingen Gezondheidsvere nigingen Overige verenigingen Noordoost Noordwest Netwerkstad Zwolle/ Kampen Bron: I&O Research, 2003 (Handelsregister KvK februari 2003) Totaal Gemiddeld zijn er in de provincie per inwoners 6,3 verenigingen; binnen de provincie is het aantal verenigingen per inwoners in de stedelijke gebieden (, en Netwerkstad) lager dan in de landelijke gebieden. Het aantal maatschappelijke verenigingen is verhoudingsgewijs het sterkst vertegenwoordigd in de drie stedelijke regio s (, Netwerkstad Zwolle/Kampen, ); het aantal cultuur-, sport- en spelverenigingen is daarentegen weer sterker vertegenwoordigd in de overige, meer landelijke regio s. september,

32 Figuur Aantal dorpshuizen, buurt- en wijkcentra, Kulturhuizen en jeugdhonken per inwoners, ,94 1,09 1,15 2,80 Noordwest- 3,14 Noordoost- 1,73 1,12 0,85 Bron: I&O Research (Gemeentegidsen), : 1,46 Tabel Aantal dorpshuizen, buurt- en wijkcentra, Kulturhuizen en jeugdhonken per inwoners, 2003 locaties 2003 centra per inw oners 11 0, ,12 Noordoost- 20 1,73 Noordwest- 20 3, , , , , ,46 Bron: I&O Research (Gemeentegidsen), 2003 Het aantal dorpshuizen, buurt- en wijkcentra, Kulturhuizen en jeugdhonken per inwoners in bedraagt 1,46; In de regio s Noordwest- (3,14), (2,94) en (2,84) zijn verhoudingsgewijs meer dorpshuizen, buurt- en wijkcentra, Kulkturhuizen en jeugdhonken te vinden; in de regio (0,85) de minste. september,

33 4 ZORG IN OVERIJSSEL HUISARTSEN, TANDARTSEN EN APOTHEKEN Figuur 4.1 Aantal huis-, tandartsen en apotheken per inwoners, 2002 Noordwest- Noordoost- 0,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1 1,2 huisarts tandarts apotheek Bron Huisartsen:: ABF research, 2003 Bron Tandartsen en Apotheek: I&O Research (BIRO), 2003 Tabel 4.1 Aantal huis-, tandartsen en apotheken, 2002 Huisartsen Tandartsen Apotheek Noordoost Noordwest Netwerkstad Zwolle/Kampen Bron Huisartsen:: ABF research, 2003 Bron Tandartsen en Apotheek: I&O Research (BIRO), 2003 Het aanbod van huisartsen in de provincie bedraagt 0,53 per inwoners; de verschillen tussen de regio s zijn niet erg groot; de meeste huisartsen zijn te vinden in de (0,68) en de minste in (0,47) Ook het aantal tandartsenpraktijken (0,27 per inwoners voor de provincie) is redelijk evenwichtig over de regio s verdeeld; verhoudingsgewijs komen de meeste tandartsenpraktijken voor in de (0,32) en de minste in de regio s Noordoost- en Noordwest- (0,19); Het aantal apotheken per inwoners bedraagt voor de provincie 0,11; er is weinig verschil in spreiding over de regio s. september,

34 AANLEUNWONINGEN EN ORGANISATIES EERSTELIJNSZORG Figuur 4.2 Aanleunwoningen per inwoners van 65 jaar en ouder per gemeente, Noordwest- 41 Noordoost : 34,6 Bron: I&O Research (ABF/VVZS Kerncijfers zorginstellingen), 2003 Tabel 4.2 Aantal aanleunwoningen en steunpunten thuiszorg en mantelzorg,, 2001 Aanleunwoningen Thuiszorgvoorziening Steunpunt mantelzorg Zuidwest Twente Noordoost Noordwest Netwerkstad Zwolle/Kampen Bron: I&O Research (ABF/VVZS Kerncijfers zorginstellingen), 2003 Het gemiddelde aantal aanleunwoningen per inwoners van 65 jaar en ouder bedraagt in de provincie 34,6 aanleunwoningen. Het aantal aanleunwoningen ligt in (0,20) ver onder het provinciale gemiddelde; in de Netwerkstad Zwolle/Kampen (0,47) en (0,46) ruim er boven; De tien provinciale steunpunten mantelzorg (informele zorg door bekenden en familie) zijn goed verspreid over de regio s; alleen de regio heeft geen vestigingspunt; Iedere regio heeft meerdere steunpunten van de professionele thuiszorg binnen haar grenzen; vanwege de bereikbaarheid herbergen de plattelandsregio s de meeste steunpunten thuiszorgvoorziening. september,

35 VERZORGINGS-,VERPLEEGHUIZEN EN SERVICEFLATS Figuur 4.3 Capaciteit in verzorgings-, verpleeghuizen en serviceflats per inwoners van 65 jaar en ouder,, Netwerkstad Zwolle/ Kampen Noordwest- 70 : 96 Noordoost Bron: I&O Research (VVZS), bedden per 1000 inwoners 65+ Tabel 4.3 Capaciteit in verpleeg-, verzorgingshuizen en capaciteit dagbehandeling,, 2002 Dagbehandeling Verpleeg- en verzorgingshuizen Zuidwest Twente Noordoost Noordwes t Netwerkstad Zwolle/Kampen Bron: I&O Research (VVZS), 2003 De capaciteit in verzorgings-, verpleeghuizen en serviceflats per inwoners van 65 jaar en ouder bedraagt in de provincie 96 bedden. Er is veel variatie in het aantal bedden per ouderen in de provincie; zo telt Noordoost- Twente verhoudingsgewijs erg veel capaciteit in verzorgings- en verpleeghuizen (249 bedden per ouderen); het aangrenzende echter weer relatief weinig (64 bedden per ouderen); dit geldt ook voor de Netwerkstad Zwolle/Kampen met veel capaciteit en het aangrenzende Noordwest- en Noordoost met weinig capaciteit; In alle regio s is capaciteit in de dagbehandeling aanwezig; in de zijn de meeste plaatsen beschikbaar. september,

36 INTRAMURALE ZORG Tabel 4.4 Intramurale instellingen in, 1 januari 2002 feitelijke opgenomen aantal bezettingsgraad capaciteit patiënten verpleegdagen (in %) Algemene ziekenhuizen Almelo ,4 Deventer Enschede ,5 Hardenberg ,8 Zwolle , Revalidatie -instellingen Enschede ,5 Zwolle , Psychiatrische ziekenhuizen Balkbrug ,4 Deventer Enschede ,1 Raalte , Psychiatrische ziekenhuizen, deeltijd Deventer Enschede Raalte Verstandelijk gehandicapten Almelo ,7 Deventer ,1 Enschede ,4 Hardenberg Hardenberg ,9 Kampen ,7 Losser ,8 Oldenzaal ,3 Olst Zwolle , Bron: I&O Research, 2003 (Prismant) (Afgerond op tientallen.) Intramurale voorzieningen zitten vooral in de grotere steden in de provincie; voorzieningen voor verstandelijke gehandicapten zijn iets meer verspreid. september,

37 5 ZORG OM JEUGD IN OVERIJSSEL 5.1 ONDERWIJS IN OVERIJSSEL BASISONDERWIJS Figuur Leerlingen in het basisonderwijs,, 2003 Nederland Noordwest- Noordoost- 0% 25% 50% 75% 100% Bo - Leerlingen overig Bo - Leerlingen laag opgeleide allochtone ouders Bo - Leerlingen laag opgeleide autochtone ouders (incl. kinderen schippers en trekkende bevolking) Bron: ABF Research, 2003 (Centraal Financierings Instituut) Tabel Leerlingen in het basisonderwijs Noordoost Twente, 2003 Leerlingen totaal (alle groepen) Leerlingen overig Leerlingen schipperkinder en Leerlingen laag opgeleide autochtone ouders Leerlingen trekkende bevolking Leerlingen laag opgeleide allochtone ouders Noordoost- Twente Noordoost Noordwest Netwerkstad Twente Netwerkstad Zwolle/ Kampen Nederland Bron: ABF Research, 2003 (Centraal Financieringsinstituut) In de provincie zitten iets minder leerlingen van laag opgeleide ouders in het basisonderwijs dan in Nederland; In zijn de minste leerlingen aanwezig van laag opgeleide ouders; in de en in Noordwest- daarentegen ligt het dit percentage juist weer hoger. september,

38 VOORTGEZET ONDERWIJS Figuur Leerlingen in het voortgezet,, 2003 (naar plaats waar de school staat) Nederland Noordwest- Noordoost- 0% 25% 50% 75% 100% Vo - Leerlingen Algemeen Vo - Leerlingen HAVO Vo - Leerlingen VMBO Vo - Leerlingen VWO Bron: ABF Research, 2003 (Centraal Financieringsinstituut) Tabel Leerlingen in het voortgezet onderwijs,, 2003 (naar plaats waar de school staat) Leerlingen totaal Leerlingen Algemeen Leerlingen HAVO Vo - Leerlingen VMBO Vo - Leerlingen VWO Noordoost Noordwest Netwerkstad Twente Netwerkstad Zwolle/ Kampen Nederland Bron: ABF Research, 2003 (Centraal Financieringsinstituut) In alle regio s zijn alle typen voortgezet onderwijs aanwezig; wel zijn er duidelijke verschillen naar de omvang van het aanwezige type schoolvoorziening; Vergeleken met Nederland zitten er in de provincie minder leerlingen op het VWO: 15,5% tegen 18,5%; binnen de provincie zitten in de de meest VWO-leerlingen opschool en in Noordoost- het minst; In Noordoost- en gaan verhoudingsgewijs de meeste VMBO leerlingen naar school. september,

39 Radardiagram Jeugd Cumileerlingen ABW ontvangers 50 0 WW ontangers Nederland WAO ontvangers Wajong ontvangers Verklaring indicatoren: Cumi leerlingen: WW ontvangers: Wajong ontvangers: WAO ontvangers: ABW ontvangers: Culturele Minderheden Leerlingen in derde klas of hoger ten opzichte van totale aantal leerlingen in voortgezet onderwijs Lopende uitkeringen in leeftijdscategorie jaar in Werkloosheid Wet. Lopende uitkeringen in leeftijdscategorie jaar in Wet Arbeidsongeschiktvoorziening jonggehandicapten Ontvangers in leeftijdscategorie jaar in Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering Ontvangers totaal < 25 jaar in Algemene Bijstandswet/ Wet Werk en Bijstand Positie In de provincie ligt het aandeel Cumileerlingen, het aantal WW-, Wajong-, WAO- en ABW ontvangers in de leeftijdscategorieën onder de 25 jaar ruim onder het landelijke gemiddelde. september,

40 CUMI LEERLINGEN VOORTGEZET ONDERWIJS Het handelt hier om leerlingen uit het derde leerjaar en hoger uit culturele minderheden (cumi): - afkomstig uit Bosnië, Griekenland, Hercegowina, Italië, voormalig Joegoslavië, Kaapverdië, Kroatië, Marokko, Portugal, Slovenië, Spanje, Tunesië en Turkije. - leerlingen die behoren tot de Molukse bevolkingsgroep en leerlingen die behoren tot de Surinaamse, Antilliaanse of Arubaanse bevolkingsgroep en die nog geen vier schooljaren onderwijs in Nederland hebben gevolgd. - leerlingen afkomstig uit de Oost-Europese landen (m.u.v. de DDR) voor zover deze leerlingen nog geen twee schooljaren onderwijs in Nederland hebben gevolgd. - anderstalige leerlingen afkomstig uit een land buiten Europa die het basisonderwijs niet geheel in Nederland hebben gevolgd. - leerlingen die behoren tot de zigeuners en woonwagenbewoners. Bron: Ministerie OCW Tabel Cumi-leerlingen t.o.v. totaal aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs,, 2002 (naar plaats waar school staat) Leerlingen totaal VO Cumi-leerlingen absoluut Cumi-leerlingen relatief ,8% ,8% Noordoost ,5% Noordwest ,4% ,1% ,5% ,3% ,9% ,3% Nederland ,9% Bron: ABF Research, 2003 In de provincie is het aantal Cumi-leerlingen (2,3%) aanzienlijk lager dan in Nederland (3,9%); Binnen de provincie is het aantal Cumi-leerlingen veruit het hoogst in de (6,9% van het totaal aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs)), gevolgd door de (3,5% van het totaal aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs); erg laag is het aandeel in Noordoost- (0,5%) en (0,8%). september,

41 5.2 JEUGDWERKLOOSHEID IN OVERIJSSEL Figuur Aantal uitkeringen per jongeren (onder 25 jaar),, 2003 Nederland Netwerkstad/ Kampen Noordwest- Noordoost- 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 Lopende WW uitkeringen; jaar WAO ontvangers; jaar Wajong ontvangers; jaar ABW ontvangers Totaal < 25 jaar Bron: ABF Research, 2003 Tabel Aantal uitkeringen, jongeren jaar,, 2003 Ontvangers WW Ontvangers Wajong Ontvangers WAO Ontvangers ABW Noordoost Noordwest Netwerkstad Zwolle/Kampen Nederland Bron: ABF Research, 2003 In de provincie ligt het gemiddelde aantal uitkeringen per jongeren (personen jonger dan 25 jaar) met 12% boven het landelijke gemiddelde van 11%. Het is vooral de gemeente Twenterand die een hoog promillage jongeren met een uitkering heeft en boven het provinciaal gemiddelde uitkomt; de andere gemeenten hebben een promillage onder het provinciaal gemiddelde; Het aantal Wajong-uitkeringsgerechtigden is de grootste groep. Deze groep jongeren valt feitelijk buiten de arbeidsmarkt, omdat zij (meestal) in een begeleidingstraject zitten en nog niet in staat zijn om te werken. september,

42 6 LEEFBAARHEID EN VEILIGHEID IN OVERIJSSEL OVERLAST Figuur 6.1 Aantal meldingen overlast per inwoners in, ,9 19,0 15,7 20,9 5,7 Noordwest- 10,5 Noordoost- 7,1 8,9 4, Bron: I&O Research, 2003 (Politieregio's IJsselland en Twente) Tabel 6.1 Aantal meldingen overlast per inwoners,, 2001 aantal meldingen Overlast per , ,9 Noordoost ,1 Noordwest , , , , , ,9 Nederland onbekend onbekend * onder overlast valt een breed scala aan meldingen zoals overlast door nabijheid horeca, geluidshinder, overlast van/door jeugd, overlast van/door dieren et cetera. Bron: I&O Research, 2003 (Politieregio's IJsselland en Twente) Het aantal meldingen van overlast in de provincie bedraagt 13,9 meldingen per inwoners; In de drie stedelijke gebieden in de provincie (, Netwerkstad Zwolle/Kampen en ) zijn er aanzienlijk meer meldingen van overlast per inwoners; in de overige regio s ligt het aantal meldingen van overlast onder het provinciale gemiddelde. september,