UW BEHANDELING MET DABRAFENIB/TAFINLAR EN TRAMETINIB/MEKINIST - ENKELE BELANGRIJKE TIPS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "UW BEHANDELING MET DABRAFENIB/TAFINLAR EN TRAMETINIB/MEKINIST - ENKELE BELANGRIJKE TIPS"

Transcriptie

1 UW BEHANDELING MET DABRAFENIB/TAFINLAR EN TRAMETINIB/MEKINIST - ENKELE BELANGRIJKE TIPS KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_dermato_010

2 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Uw behandeling met Dabrafenib/Trametinib 3 03 Het praktische verloop van uw behandeling 4 04 Bijwerkingen 7 05 Thuismedicatie en Dabrafenib/Trametinib 18 Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 2

3 01 INLEIDING In deze brochure geven we u enkele handige tips om bijwerkingen te vermijden of te behandelen. We vermelden ook wanneer u het best de arts, de verpleegkundige (consulent) of de apotheker contacteert. Zij geven u graag meer uitleg. Deze brochure helpt u bij het omgaan met de bijwerkingen. De groene tekst zijn tips die u kunnen helpen bij het omgaan met de klacht. De rode tekst geeft u meer uitleg over wat u best niet doet bij een bepaalde klacht. Hebt u nog vragen over een bepaalde klacht, noteer ze. In een volgende consultatie zullen we deze samen bespreken. 02 UW BEHANDELING MET DABRAFENIB/TRAMETINIB U start binnenkort met een doelgerichte therapie: een behandeling met Dabrafenib/Trametinib, ook wel Tafinlar /Mekinist genoemd. Een doelgerichte kankerbehandeling blokkeert specifiek die doelmolecules die kankercellen nodig hebben voor hun groei, deling en overleving. Helaas kan die behandeling niet tot genezing leiden. Uit onderzoek - een biopsie of een anatomopathologisch onderzoek op het verwijderde melanoom - blijkt dat uw tumorcellen een BRAF-mutatie vertonen. Ongeveer 40 tot 50 procent van de patiënten met een melanoom vertoont die mutatie (genfout). Dabrafenib blokkeert doelgericht de eiwitten met het BRAF-gen in de tumorcel om de verdere groei van de tumor te verhinderen. Ook Trametinib grijpt gericht in op een andere cruciale doelmolecule in de tumorcel: MEKremmer. Doordat twee verschillende routes in de celcyclus worden aangegrepen, verhoogt de kans op een langdurig effect van de behandeling. De behandeling maakt de tumorcel minder snel resistent wanneer geneesmiddelen met een verschillend werkingsmechanisme worden gecombineerd. Het geneesmiddel kan bijwerkingen hebben. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 3

4 Als u geen bijwerkingen ondervindt, wil dat niet zeggen dat uw therapie niet werkt. Uw arts zal regelmatig een evaluatie plannen om te bekijken of de therapie goed werkt. Ondertussen wordt u ook opgevolgd om eventuele bijwerkingen tijdig te kunnen signaleren. U bespreekt de bijwerkingen het best met uw arts of verpleegkundige. Op die manier kunnen we u helpen om ze te behandelen of beter te verdragen. In deze brochure overlopen we samen met u hoe de therapie verloopt en welke bijwerkingen deze therapie voor u kan hebben. Breng uw behandelend arts of verpleegkundig consulent steeds op de hoogte van eventuele andere gezondheidsproblemen. 03 HET PRAKTISCHE VERLOOP VAN UW BEHANDELING Waar kan u uw geneesmiddel halen? Dabrafenib/Tafinlar is een geneesmiddel in de vorm van capsules. De medicatie is niet verkrijgbaar bij de apotheek in uw buurt. U krijgt een voorschrift mee om het geneesmiddel in onze ziekenhuisapotheek af te halen. De ziekenhuisapotheek bevindt zich in de kelder van K12 (ingang 12, route 1570). Met één doosje kan u het geneesmiddel gedurende één maand innemen. Trametinib/Meknist is ook een geneesmiddel in de vorm van capsules. U krijgt dat medicament mee op de poli Medische oncologie. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 4

5 Hoe neemt u dit geneesmiddel in? Trametinib neemt u eenmaal per dag in ( s morgens) Dabrafenib neemt u tweemaal per dag in ( s morgens en s avonds)! De beide producten worden nuchter ingenomen, minimum één uur voor het eten en twee uur na het eten. Neem uw medicatie steeds op hetzelfde tijdstip in, met een interval van ongeveer twaalf uur tussen de ochtend- en avonddosis. U mag Dabrafenib en Trametinib niet innemen met voedsel, enkel met een glas water. U mag de tabletten niet breken of pletten. U mag er ook niet op kauwen. Neem nooit twee dosissen in één keer in wanneer u ze de dag voordien vergeten bent. Als u moet braken na het innemen van een tablet, neem dan geen nieuwe tablet in. Enkel indien u in het braaksel een volledige tablet ziet, mag u een nieuwe tablet innemen. U moet vermijden om pompelmoessap te drinken tijdens de ganse behandeling. Pompelmoes verhoogt de concentratie in het bloed waardoor er meer bijwerkingen kunnen optreden. Stop niet met Dabrafenib en of Trametinib op eigen initiatief, maar alleen wanneer de behandelende arts dat aanraadt. Het is belangrijk om uw geneesmiddelen dagelijks in te nemen. Zo werken ze constant tegen de kankercellen met een optimale doeltreffendheid en slaagkans tot gevolg. Indien u de geneesmiddelen maar af en toe inneemt, krijgen de kwaadaardige cellen meer kans om opnieuw te groeien. U zal soms willen stoppen met de behandeling, zeker wanneer bijwerkingen de kop opsteken. Maar het is net heel belangrijk dat u volhoudt en de behandeling verder zet. Zodra u bijwerkingen ervaart, aarzel niet om contact op te nemen met uw arts of de verpleegkundig consulent. 2 co / 2 co 1 co s morgens Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 5

6 Veelgestelde vragen over de inname van Dabrafenib en Trametinib Ik ben vergeten een dosis in te nemen Als u vergeten bent om een dosis Dabrafenib in te nemen, moet u die alsnog niet innemen als er minder dan zes uur overblijft tot het tijdstip van de volgende dosis. Als u vergeten bent om een dosis Trametinib in te nemen, mag u die alleen innemen als het langer dan twaalf uur duurt tot de volgende dosis. Neem geen dubbele dosis in om de vergeten dosis in te halen! Ik heb te veel Dabrafenib en of Trametinib ingenomen Neem dan altijd contact op met uw ziekenhuisarts of huisarts. Hoe verloopt de behandeling? U zal ongeveer om de maand op controle komen bij de arts om te bespreken hoe de therapie loopt en hoe u ze verdraagt. Op bepaalde tijdstippen zal er ook een onderzoek plaatsvinden. Dat onderzoek varieert naargelang wat de arts graag in beeld wil hebben. Op die manier kan de arts de evolutie van uw ziekte goed beoordelen. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 6

7 04 BIJWERKINGEN Tijdens de behandeling kunnen er bijwerkingen optreden. De intensiteit van die bijwerkingen verschilt van persoon tot persoon. De bijwerkingen komen niet altijd in het begin van de therapievoor en treden soms laattijdig op. We zien vaak dat een bijwerking afneemt naarmate men de medicatie een langere tijd inneemt. Het is belangrijk om uw arts of de verpleegkundig consulent op de hoogte te brengen als u bepaalde bijwerkingen ervaart. Ze zullen u adviezen geven om de klachten te verminderen of te behandelen. Enkel wanneer u uw bijwerkingen vermeldt, kan er iets aan gedaan worden. Verwittig de arts /verpleegkundig consulent wanneer u bijwerkingen ervaart: waar u last van heeft die niet van voorbijgaande aard zijn die u belemmeren in uw dagelijks functioneren die ernstiger worden Volgende bijwerking kan u ervaren 1. Koorts 8 2. Veranderingen aan de huid 8 3. Vermoeidheid 9 4. Misselijkheid en braken Diarree Hartproblemen Oogproblemen Hoofdpijn Hoesten Spier- en gewrichtspijn Seksualiteit en zwangerschap 17 Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 7

8 1. Koorts Koorts is het gevolg van een reactie van het lichaam op de therapie. Soms wijst het ook op een infectie. Wanneer een koortswerend middel (bv. paracetamol) de koorts niet verhelpt, moet u contact opnemen met de arts. Tekenen van infectie kunnen zijn: koorts, zweten, koude rillingen keelpijn, hoest, verstopte neus hoofdpijn branderig gevoel bij het plassen ziektegevoel, uitputting roodheid, zwelling, ettervorming (lokale infectie) Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis?! Bij aanhoudende koorts Vanaf 38,5 C STEEDS contact opnemen met uw behandelende arts, met de verpleegkundig consulent of de verpleegkundige van de dagkliniek/hospitalisatieafdeling 2. Veranderingen aan de huid De behandeling met Dabrafenib/Trametinib kan soms bijwerkingen veroorzaken aan de huid. Stel uw ziekenhuisarts of verpleegkundig consulent daarvan op de hoogte. Als we snel optreden kunnen we ze makkelijker behandelen. Volgende bijwerkingen kunnen optreden: een droge huid (meest voorkomend): hydrateer de huid met een vette crème. Een droge huid geeft namelijk gemakkelijker aanleiding tot onderstaande nevenwerkingen en ook tot jeuk. huidkloven en een ontsteking aan de zijkant van de nagel huiduitslag waarbij de huid rood en verheven is puistjes, doorgaans in het aangezicht, op de borst of bovenrug reactie aan de handen en/of voeten, waarbij er eelt, blaren of een afschilfering ontstaan op de drukpunten van de handen of voeten. Dat kan gepaard gaan met pijn. het haar kan verdunnen of van textuur veranderen Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 8

9 Patiënten linken die huidreacties niet aan het geneesmiddel dat ze innemen. Huidinspectie is bijgevolg belangrijk zodat u veranderingen kan rapporteren aan uw zorgverleners in het ziekenhuis. Ze zullen snel de gepaste behandeling opstarten. TIPS Kies een vette, hydraterende crème waarmee u dagelijks de huid mag inwrijven. Doe dat frequenter wanneer u last hebt van een droge, schilferige huid. Een droge huid is een van de mogelijke bijwerkingen van de behandeling. Neem liever een douche in plaats van een bad. In bad zal uw huid meer verweken en dus vlugger droog worden. Droog goed tussen de tenen en vingers. Gebruik een crème vooral na het wassen. Gebruik een neutrale crème zonder alcohol. Bescherm u goed tegen de zon, wind en koude om uitdroging van de huid te voorkomen. Draag passend schoeisel dat niet klemt. Als u last hebt van jeuk, vraag dan een jeukstillend geneesmiddel aan uw arts of apotheker. LET OP Vermijd directe blootstelling aan de zon. Vermijd te warme of te frequente douches, die drogen de huid sneller uit. 3. Vermoeidheid Vermoeidheid is een frequent voorkomende bijwerking. Kenmerken zijn: u algemeen zwak voelen, gebrek aan energie zware ledematen verminderde aandacht en concentratie niet goed slapen, een toegenomen slaapbehoefte geïrriteerd zijn belemmering bij het uitvoeren van de dagelijkse activiteiten zware vermoeidheid na een inspanning Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 9

10 u niet goed voelen in uw vel vermoeid zijn zelfs na het slapen moeite om woorden te vinden of zich moeilijk kunnen uitdrukken minder aandacht besteden aan uw uiterlijk Die vermoeidheid kan een sterke impact hebben op uw dagelijkse activiteiten. Met deze tips kan u toch de mogelijke ongemakken beperken. Mag ik sporten? Sporten is ideaal voor de gezondheid. Dus ook tijdens uw behandeling is bewegen belangrijk. Wanneer u zich ziek of uitgeput voelt, mag u zich niet forceren. Maar probeer te bewegen, dat hoeft niet altijd intensief te zijn: wandelen of fietsen, de (klein)kinderen afhalen van school, te voet boodschappen doen, de auto wat verder parkeren en het laatste eindje wandelen, de trap nemen in plaats van de lift Dat kan allemaal helpen om uw uithouding en kracht op peil te houden. TIPS Probeer uw normaal levenspatroon zoveel mogelijk te behouden. Plan uw activiteiten en voer ze op uw eigen tempo uit. Geef voorrang aan de activiteiten die werkelijk nodig zijn die dag en die u graag doet. Kies ervoor om te doen wat u moet en wil doen en pas zo nodig uw activiteiten aan. Las indien nodig korte rustpauzes in. Slaap overdag niet te lang, rust regelmatig een halfuurtje. Zoek een evenwicht. Vraag hulp aan anderen wanneer nodig. Zorg voor een evenwichtige voeding en drink voldoende. Maak korte wandelingen en doe lichte activiteiten, dat kan deugd doen. Maak voldoende tijd vrij voor ontspanning. Zorg voor een goede nachtrust. Als u de slaap niet kan vatten, blijf dan niet in bed liggen. Sta op en ga iets drinken of doe kort iets ontspannend. Als u moeilijk blijft slapen, bespreek dat dan zeker met de arts en de verpleegkundige. Ze zullen u verder kunnen helpen. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 10

11 LET OP Als u zich ongewoon vermoeid voelt, wees dan voorzichtig wanneer u met de auto rijdt of machines bedient. Vermijd onnodige activiteiten, stress of spanningssituaties. Vermijd overmatig alcoholgebruik. Vermijd overdag te slapen, zodat u voldoende moe bent voor het slapengaan. Vermijd stimulerende middelen, zoals cafeïnerijke dranken, voor het slapengaan.! Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis? U bent heel moe en de bovenvermelde adviezen helpen niet. U bent langer dan 24 uur te moe om op te staan. U voelt zich verward of kan niet helder nadenken. U kan s nachts niet slapen. U bent kortademig of u heeft een snelle hartslag na een lichte inspanning. In het UZ Gent vinden vijfmaal per jaar vermoeidheidsessies voor patiënten en hun familie plaats. U kan ook individueel terecht bij de verpleegkundig consulent en de psychologen voor verdere begeleiding. U kan mindfulness volgen, een therapie die haar nut al bewezen heeft voor deze bijwerking. Voor meer informatie daarover kan u terecht bij Ingrid Jacobs, psychologe (ingrid.jacobs@uzgent.be of ) 4. Misselijkheid en braken Misselijkheid kan soms voorkomen. De intensiteit ervan verschilt van persoon tot persoon. Het kan in uitzonderlijke gevallen leiden tot braakneigingen en braken. Bij de meeste patiënten gaat het om een zwakke tot matige vorm van die bijwerking. U kan last hebben van: verminderde eetlust een zwaar gevoel in de maag een opgeblazen gevoel een pijnlijke maag Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 11

12 braakneigingen De misselijkheid treedt meestal op tijdens een korte periode, vooral in de beginfase van de behandeling. Bepaalde voedingsregels kunnen u helpen. TIPS NEEM UW MEDICATIE NUCHTER IN. Wanneer u de gewoonte heeft om uw medicatie een uur voor de maaltijd in te nemen, probeer het dan eens om twee uur na de maaltijd in te nemen. Wanneer u gegeten heeft, zal u de medicatie misschien beter verdragen. Eet voedsel dat u lekker vindt. Drink regelmatig water, maar kleine hoeveelheden om geen opgeblazen gevoel te hebben. Zorg ervoor dat u frisse lucht hebt. Bij braken, spoel uw mond met koud water, en wacht een tot twee uur alvorens te eten. Geef de voorkeur aan koude of lauwe voedingsmiddelen. Die geven minder geur af dan warm voedsel. Vraag aan uw (huis)arts een geneesmiddel tegen misselijkheid of braken. Neem het antibraakgeneesmiddel dertig minuten voor de maaltijd in of zoals voorgeschreven door uw arts. LET OP Vermijd sterke kruiden, te zoet, gebraden of vet voedsel (bv. gefrituurd voedsel). Vermijd drinken tijdens de maaltijd, dat neemt uw eetlust weg. Vermijd onmiddellijk te gaan liggen na de maaltijd, een halfzittende houding is beter. Indien u misselijk bent, vermijd dan sterke geuren. Die verergeren de misselijkheid alleen maar. Vermijd alcoholische dranken. Rook minder, of stop ermee. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 12

13 ! Wanneer neemt u contact op het met het ziekenhuis? Als de misselijkheid of het braken leidt tot: Onvoldoende voedselopname met ernstig gewichtsverlies tot gevolg. Uitdroging (dorst, droge huid, droge lippen, weinig plassen). Zeer frequent braken (meer dan driemaal per dag). 5. Diarree De behandeling met Dabrafenib/Trametinib kan leiden tot een verandering in uw stoelgangpatroon. Meestal gaat het over diarree. Dat betekent dat u vaker stoelgang maakt en dat uw stoelgang waterig kan zijn. Die bijwerking is doorgaans licht tot matig ernstig. Ze gaat meestal niet gepaard met pijnlijke krampen zoals bij buikgriep. TIPS Drink regelmatig water zodat u voldoende vocht opneemt (1,5 l). Wanneer u veel vocht verliest moet u 2 tot 2,5 l drinken, bijvoorbeeld sportdranken (Aquarius, AA drink) zodat u ook de nodige mineralen binnen hebt. Kijk regelmatig na of uw urine niet te donker is. Dat kan een teken zijn van uitdroging. Eet vet- en vezelarme voeding zoals: pasta, wit brood of rijst mager vlees (kalkoen, kip) cornflakes vis geschild fruit Stop tijdelijk met het eten van vezelrijke voeding. Het slijmvlies van de sluitspier kan geïrriteerd zijn door de diarree. Gebruik zacht toiletpapier of een washandje. Zorg voor een goede lichaamshygiëne en breng een zinkzalf aan ter hoogte van de sluitspier om de huid te beschermen. Vraag aan uw (huis)arts een geneesmiddel tegen diarree. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 13

14 LET OP Vermijd voedingsmiddelen die de darmbeweging doen toenemen: grote en vetrijke maaltijden alcohol (bier, wijn) cafeïnehoudende dranken (koffie, thee, chocolade) voeding met grove vezels, zaden of pitten (volkorenbrood) schillen van fruit, noten Vermijd voedingsmiddelen die de gasvorming verhogen: ui, prei, kool, knoflook, paprika, komkommer, meloen koolzuurhoudende dranken Vermijd voedingsmiddelen die de darmslijmvliezen irriteren: sterke kruiden en specerijen. Vermijd producten die sorbitol bevatten (snoepgoed en kauwgom). Vermijd water drinken tijdens en tot een uur na de maaltijd. Vermijd melk en zuivelproducten (melk, yoghurt, ijs, kaas, room). Ook aanhoudende misselijkheid of buikpijn met verlies van eetlust kan een bijwerking zijn ter hoogte van het maag-darmstelsel. Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis?! Als de diarree gepaard gaat met koorts, ernstige krampen of braakneigingen. Als u last hebt van uitdrogingsverschijnselen: een droge mond, een droge tong, droge lippen, een droge en verrimpelde huid en donkere urine. Als u meer dan zesmaal per dag diarree hebt. Als u last hebt van een bloederige stoelgang of zwarte stoelgang. Als u last hebt van slijm in de stoelgang. 6. Hartproblemen De behandeling met Dabrafenib/Trametinib kan in zeldzame gevallen een verhoogde bloeddruk veroorzaken. Wanneer u reeds last hebt van een verhoogde bloeddruk of vroeger hartproblemen hebt gehad is het aan te raden dat te melden aan uw arts. Uw arts zal mogelijks een aantal bijkomende onderzoeken voorstellen. Normaal gezien zal u geen symptomen ondervinden van een verhoogde bloeddruk, tenzij die extreem hoog is of lang aanhoudt. Uw arts zal uw bloeddruk controleren en een behandeling opstarten indien nodig. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 14

15 Mogelijke symptomen van een verhoogde bloeddruk: hoofdpijn oorsuizingen gezichtsproblemen vermoeidheid neusbloedingen Mogelijke symptomen van hartproblemen: hartkloppingen pijn of een drukkend gevoel op de borst kortademigheid vochtopstapeling ter hoogte van de onderste ledematen Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis?! Bij symptomen die op hartproblemen kunnen wijzen, moet u steeds een arts raadplegen: uw huisarts, uw ziekenhuisarts of de Spoedgevallendienst. 7. Oogproblemen De behandeling met Dabrafenib/Trametinib kan in zeldzame gevallen problemen ter hoogte van de ogen veroorzaken: rode, geïrriteerde, pijnlijke ogen wazig zicht een verhoogde gevoeligheid voor licht zwelling van het ooglid Oogproblemen kunnen het gezichtsvermogen aantasten wanneer ze niet worden behandeld. Het is belangrijk om spoedig contact op te nemen met het ziekenhuis wanneer er klachten optreden. TIPS BIJ PIJNLIJKE OGEN Laat de ogen zoveel mogelijk rusten. Bescherm de ogen tegen scherp licht met een zonnebril (ook eventueel thuis). Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 15

16 Rust met gesloten ogen. LET OP Vermijd te sterke lichtschommelingen. Breng niet te veel make-up aan. 8. Hoofdpijn Hoofdpijn komt vaak voor. Laat het weten aan uw arts wanneer u op consultatie komt. U mag een pijnstillend middel (bv. paracetamol 1 gram) innemen.! Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis? Als u vaak hevige hoofdpijn krijgt. Als u s nachts wakker wordt van de hoofdpijn. Als de aard of frequentie van de hoofdpijn verandert. 9. Hoesten Als u gedurende de behandeling last krijgt van een prikkelhoest of een aanhoudende droge hoest, moet u dat melden aan de arts. Medicatie kan die bijwerking verhelpen. Rook niet om nog meer irritatie te vermijden. Bevochtig de slijmvliezen door waterdamp te inhaleren. Gebruik daarvoor geen olie van munt/eucalyptus aangezien die de slijmvliezen nog meer prikkelen. 10. Spier- en gewrichtspijn Spier- en gewrichtspijn komt soms voor na het gebruik van Dabrafenib/Trametinib. Vaak kan men de pijn tijdelijk verzachten met warmte, bv. een warm bad of hot pack. Daarnaast kan rust ook voorkomen dat de spieren overmatig worden belast. Bij aanhoudende pijn kan u een pijnstiller (bv. paracetamol 1 gram) innemen. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 16

17 11. Seksualiteit en zwangerschap Tijdens uw behandeling is het belangrijk om voorbehoedsmiddelen te gebruiken. Een zwangerschap moet nu voorkomen worden, omdat de therapie schadelijk kan zijn voor de baby. Is dit toch het geval, verwittig dan onmiddellijk de arts. Ook borstvoeding wordt afgeraden. Men weet niet welk effect het kan hebben op uw baby. U moet geen contactvoorzorgsmaatregelen nemen zoals bij een behandeling met chemotherapie. Normaal gezien wordt er bij chemotherapie gevraagd om niet in contact te komen met lichaamsvochten van de persoon die chemo gekregen heeft (geslachtsgemeenschap, uitwerpselen, speeksel, zweet ) omdat resten actieve stof schadelijk kunnen zijn. Bij doelgerichte kankertherapie is dat niet het geval. De invloed van een behandeling op de seksualiteit is voor iedere patiënt verschillend. Zowel de lichamelijke als emotionele gevolgen van uw ziekte en behandeling kunnen gevolgen hebben voor uw seksuele behoefte en uw seksleven. Het is goed mogelijk dat u uw seksleven nu minder belangrijk vindt. Misschien moeten u en uw partner nog wennen aan de nieuwe situatie. Door de therapie kan u ook een aantal lichamelijke klachten ondervinden zoals vermoeidheid en diarree. Ook daardoor kan de zin om te vrijen sterk verminderd zijn. Tijdens uw behandeling hebt u misschien meer behoefte aan begrip, warmte en intimiteit, maar dat is niet altijd gemakkelijk realiseerbaar. Het is belangrijk om seksuele problemen bespreekbaar te maken. Door erover te praten met uw partner leert u elkaar beter te begrijpen. Ook met uw zorgverleners kan u problemen rond seksualiteit bespreken.! Het is belangrijk dat u of uw partner NIET zwanger wordt. De medicatie kan schadelijk zijn voor een ongeboren kind. Hormonale anticonceptie kan een verminderde werking geven in combinatie met Dabrafenib. U moet daarom extra voorzorgsmaatregelen nemen. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 17

18 05 THUISMEDICATIE EN DABRAFENIB/TRAMETINIB Het is belangrijk dat u alle medicatie, voedingssupplementen of homeopathische middelen die u inneemt, doorgeeft aan uw arts. Die kunnen eventueel een interactie hebben met Dabrafenib of Trametinib. Vragen? Noteer ze hier Deze brochure werd enkel ontwikkeld voor gebruik binnen het UZ Gent. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Kankercentrum-UZ Gent. Het UZ Gent kan op geen enkele wijze verantwoordelijk worden gesteld bij gebruik van deze brochure/dit protocol buiten het UZ Gent. Uw behandeling met Dabrafenib/Tafinlar en Trametinib/Mekinist 18

CRIZOTINIB (XALKORI )

CRIZOTINIB (XALKORI ) CRIZOTINIB (XALKORI ) KANKERCENTRUM Onco_thor_019 INHOUDSOPGAVE 01 Wat doet dit geneesmiddel? 3 02 Inname 3 03 Pletten / breken 3 04 Combinatie met andere geneesmiddelen 4 05 Bijzondere voorzorgsmaatregelen

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET IMNOVID

UW BEHANDELING MET IMNOVID UW BEHANDELING MET IMNOVID KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_060 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt Imnovid? 3 03 Hoe verloopt de behandeling? 3 04 Adviezen bij de inname van Imnovid 3 05 Bijwerkingen

Nadere informatie

Pomalidomide Therapie PATIËNTENBROCHURE

Pomalidomide Therapie PATIËNTENBROCHURE PATIËNTENBROCHURE Pomalidomide Therapie De merknaam van Pomalidomide is Imnovid. Pomalidomide behoort tot de groep geneesmiddelen die inwerken op het immuunsysteem. Het wordt samen met cortisonen (dexamethasone)

Nadere informatie

CERITINIB (ZYKADIA ) KANKERCENTRUM. Onco_thor_022

CERITINIB (ZYKADIA ) KANKERCENTRUM. Onco_thor_022 CERITINIB (ZYKADIA ) KANKERCENTRUM Onco_thor_022 WAT VINDT U TERUG IN DEZE BROCHURE / INHOUD(SOPGAVE) 01 Wat doet dit geneesmiddel? 3 02 Inname 3 03 Pletten / breken 3 04 Combinatie met andere geneesmiddelen

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Nexavar SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Nexavar SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Nexavar Nexavar Uw arts schreef u een nieuw geneesmiddel voor, Nexavar. Deze behandeling richt zich op kankercellen (targeted therapie). Nexavar

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Afinitor SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Afinitor SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Afinitor Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van uw behandeling voor nierkanker heeft uw arts het geneesmiddel Afinitor voorgeschreven.

Nadere informatie

Tyverb - Xeloda. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Tyverb - Xeloda. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Tyverb - Xeloda Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum

Nadere informatie

IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER

IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER MEDISCHE ONCOLOGIE KANKERCENTRUM - UZ GENT Onco_alg_051 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt immunotherapie? 3 03 Wanneer kan ik een effect van de immunotherapie verwachten?

Nadere informatie

Dabrafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom

Dabrafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom Dabrafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog en de oncologieverpleegkundige.

Nadere informatie

ERLOTINIB (TARCEVA ) KANKERCENTRUM. Ono_thor_017

ERLOTINIB (TARCEVA ) KANKERCENTRUM. Ono_thor_017 ERLOTINIB (TARCEVA ) KANKERCENTRUM Ono_thor_017 INHOUDSOPGAVE 01 Wat doet dit geneesmiddel? 3 02 Inname 3 03 Pletten / breken 3 04 Combinatie met andere geneesmiddelen 4 05 Bijzondere voorzorgsmaatregelen

Nadere informatie

Tyverb - Lapatinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Tyverb - Lapatinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Tyverb - Lapatinib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Sutent SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Sutent SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Sutent Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van uw behandeling voor gevorderde niercelkanker heeft uw arts het geneesmiddel Sutent

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET IPILIMUMAB (YERVOY ) ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN

UW BEHANDELING MET IPILIMUMAB (YERVOY ) ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN UW BEHANDELING MET IPILIMUMAB (YERVOY ) ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN Oncologie/0175 We geven u enkele handige tips om bijwerkingen te beperken en vermelden wanneer u best de arts, de verpleegkundige

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Therapie Lonsurf

Patiënteninformatie. Therapie Lonsurf Patiënteninformatie Therapie Lonsurf Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Omschrijving en doel van de procedure/ behandeling... 3 Verloop van de therapie... 4 Hoeveel tabletten innemen?... 4 Hoe en wanneer

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET THALIDOMIDE

UW BEHANDELING MET THALIDOMIDE UW BEHANDELING MET THALIDOMIDE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_064 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt Thalidomide? 3 03 Hoe verloopt de behandeling? 3 04 Adviezen bij de inname van Thalidomide

Nadere informatie

Stivarga - Regorafenib

Stivarga - Regorafenib Stivarga - Regorafenib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET GLIVEC - ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN

UW BEHANDELING MET GLIVEC - ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN UW BEHANDELING MET GLIVEC - ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_dermato_016 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Werking van Glivec 3 03 Verloop van de behandeling 3 04 Adviezen bij de

Nadere informatie

PATIËNTENBROCHURE Therapie met Gazyvaro (Immunotherapie)

PATIËNTENBROCHURE Therapie met Gazyvaro (Immunotherapie) PATIËNTENBROCHURE Therapie met Gazyvaro (Immunotherapie) WAT IS OBINITUZUMAB? De merknaam van Obinituzumab is Gazyvaro. Obinituzumab is een immunotherapie: een behandeling die werkt via het immuunsysteem

Nadere informatie

Lonsurf trifluridine/tipiracil

Lonsurf trifluridine/tipiracil Lonsurf trifluridine/tipiracil Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

ENZALUTAMIDE (XTANDI )

ENZALUTAMIDE (XTANDI ) ENZALUTAMIDE (XTANDI ) KANKERCENTRUM Onco_uro_050 WAT VINDT U TERUG IN DEZE BROCHURE / INHOUD(SOPGAVE) 01 Wat doet dit geneesmiddel? 3 02 Inname 3 03 Pletten of breken 3 04 Combinatie met andere geneesmiddelen

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET VEMURAFENIB (ZELBORAF ) - ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN

UW BEHANDELING MET VEMURAFENIB (ZELBORAF ) - ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN UW BEHANDELING MET VEMURAFENIB (ZELBORAF ) - ENKELE BELANGRIJKE RAADGEVINGEN KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_dermato_017 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt Vemurafenib? 3 03 Hoe verloopt de behandeling?

Nadere informatie

Giotrif - Afatinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Giotrif - Afatinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Giotrif - Afatinib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

Therapie met ABVD (Celremmende therapie) PATIËNTENBROCHURE

Therapie met ABVD (Celremmende therapie) PATIËNTENBROCHURE PATIËNTENBROCHURE Therapie met ABVD (Celremmende therapie) Inleiding Deze brochure biedt u de nodige informatie over uw therapie ABVD. U leest hierin meer over de behandeling zelf, bijzondere richtlijnen

Nadere informatie

Cabometyx - Cabozantinib

Cabometyx - Cabozantinib Cabometyx - Cabozantinib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Tyverb SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Tyverb SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Tyverb Patiënteninformatie doelgerichte therapie Dosis en toediening Tyverb is beschikbaar in tabletten van 250 mg. De aanbevolen dosis volgens voorschrift

Nadere informatie

Mekinist Trametinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Mekinist Trametinib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Mekinist Trametinib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

Dagboekje voor de opvolging van uw behandeling

Dagboekje voor de opvolging van uw behandeling Dagboekje voor de opvolging van uw behandeling Dit boekje behoort toe aan Beste patiënt(e), Uw arts heeft u een geneesmiddel voorgeschreven ter behandeling van melanoom, een specifieke vorm van huidkanker.

Nadere informatie

Lynparza - Olaparib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Lynparza - Olaparib. Product Informatie Fiche. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. Lynparza - Olaparib Product Informatie Fiche T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Iressa SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Iressa SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Iressa Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van de behandeling tegen longkanker heeft uw arts een behandeling met Iressa voorgeschreven.

Nadere informatie

SF Z. Oncologisch support Team. Tarceva SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS

SF Z. Oncologisch support Team. Tarceva SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Oncologisch support Team Tarceva Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van de behandeling tegen longkanker heeft uw arts een behandeling met Tarceva voorgeschreven.

Nadere informatie

PRAKTISCHE PATIËNTENINFORMATIE

PRAKTISCHE PATIËNTENINFORMATIE PRAKTISCHE PATIËNTENINFORMATIE STARTEN MET ISENTRESS Samen met uw arts heeft u besloten ISENTRESS (raltegravir, MSD) als één van de HIVgeneesmiddelen te gaan gebruiken voor de behandeling van HIV. In

Nadere informatie

BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie

BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie Uw darmen zijn erg gevoelig voor straling en ze raken gemakkelijk geïrriteerd. Daardoor kunt u last krijgen

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET NIVOLUMAB (OPDIVO ) - IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER MEDISCHE ONCOLOGIE

UW BEHANDELING MET NIVOLUMAB (OPDIVO ) - IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER MEDISCHE ONCOLOGIE UW BEHANDELING MET NIVOLUMAB (OPDIVO ) - IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER MEDISCHE ONCOLOGIE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_dermato_009 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt immunotherapie? 3 03 Hoe verloopt de

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET NIVOLUMAB (OPDIVO ) - IMMUNOTHERAPIE

UW BEHANDELING MET NIVOLUMAB (OPDIVO ) - IMMUNOTHERAPIE UW BEHANDELING MET NIVOLUMAB (OPDIVO ) - IMMUNOTHERAPIE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_055 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt immunotherapie? 3 03 Hoe verloopt de immunotherapie? 5 04 Wanneer

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Pembrolizumab (Keytruda )

Patiënteninformatie. Pembrolizumab (Keytruda ) Patiënteninformatie Pembrolizumab (Keytruda ) Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Wat u moet weten over uw behandeling Pembrolizumab... 3 Wat is de samenstelling van deze therapie?... 3 Waar wordt de therapie

Nadere informatie

Voeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie

Voeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie Voeding en zwangerschapsbraken Algemene informatie Afdeling Diëtetiek IJsselland Ziekenhuis In deze folder vindt u algemene informatie over ernstig braken tijdens de zwangerschap. Wat is zwangerschapsbraken?

Nadere informatie

Misselijkheid en braken tijdens chemotherapie

Misselijkheid en braken tijdens chemotherapie Misselijkheid en braken tijdens chemotherapie In overleg met uw behandelend arts hebt u besloten tot een behandeling met chemotherapie. Door deze behandeling kunnen misselijkheid en braken optreden. In

Nadere informatie

NEORAL - SANDIMMUN KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_hemato_033

NEORAL - SANDIMMUN KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_hemato_033 NEORAL - SANDIMMUN KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_033 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Doseringen 3 03 Inname 3 04 Bijwerkingen 4 Neoral - Sandimmun 2 01 INLEIDING Het werkzame bestanddeel van Neoral

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Therapie VECTIBIX

Patiënteninformatie. Therapie VECTIBIX Patiënteninformatie Therapie VECTIBIX Inhoud Inleiding... 3 Omschrijving van uw therapie Vectibix... 3 Wat is Vectibix?... 3 Hoe wordt Vectibix toegediend?... 3 Waar wordt de therapie toegediend?... 4

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET GAZYVARO - LEUKERAN

UW BEHANDELING MET GAZYVARO - LEUKERAN UW BEHANDELING MET GAZYVARO - LEUKERAN KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_052 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (= behandeling met cytostatica) krijgt u? 3 02 Hoe verloopt uw behandeling? 3 03 Overzicht

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET SPRYCEL

UW BEHANDELING MET SPRYCEL UW BEHANDELING MET SPRYCEL KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_063 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt Sprycel? 3 03 Hoe verloopt de behandeling? 3 04 Adviezen bij de inname van Sprycel 3 05 Bijwerkingen

Nadere informatie

MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie

MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING na radiotherapie MONDSLIJMVLIESONTSTEKING na radiotherapie Bij bestraling van de mond- en keelholte kunt u last krijgen van een pijnlijke mond en keel. Ze zien rood en zijn gezwollen.

Nadere informatie

BIJSLUITER. VITAMINE A IE/ml drank (waterig)

BIJSLUITER. VITAMINE A IE/ml drank (waterig) BIJSLUITER VITAMINE A 50.000 IE/ml drank (waterig) Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien

Nadere informatie

RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker

RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker 2 RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker (rectumcarcinoom) Geconfronteerd worden met endeldarmkanker brengt veel vragen en onzekerheden met zich mee. Via deze brochure proberen

Nadere informatie

Bijwerkingen van chemotherapie. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Bijwerkingen van chemotherapie. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Bijwerkingen van chemotherapie Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Mondverzorging 3 Huidverzorging 4 Voeding 5 Vermoeidheid 6 Haarverzorging 7 Diarree

Nadere informatie

IRESSA. Oncologisch Support Team

IRESSA. Oncologisch Support Team IRESSA Oncologisch Support Team Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van de behandeling tegen longkanker heeft uw arts een behandeling met Iressa voorgeschreven. Dit geneesmiddel bestaat

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET GAZYVARO - BENDAMUSTINE

UW BEHANDELING MET GAZYVARO - BENDAMUSTINE UW BEHANDELING MET GAZYVARO - BENDAMUSTINE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_053 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (= behandeling met cytostatica) krijgt u? 3 02 Hoe verloopt uw behandeling? 3 03 Overzicht

Nadere informatie

Uw therapie: Abiraterone (Zytiga ) informatie voor patiënten

Uw therapie: Abiraterone (Zytiga ) informatie voor patiënten Uw therapie: Abiraterone (Zytiga ) informatie voor patiënten Inleiding In dit boekje vindt u specifieke informatie over uw therapie Abiraterone, het verloop van de therapie, bijzondere richtlijnen bij

Nadere informatie

TARCEVA. Oncologisch Support Team

TARCEVA. Oncologisch Support Team TARCEVA Oncologisch Support Team Patiënteninformatie doelgerichte therapie In het kader van de behandeling tegen longkanker heeft uw arts een behandeling met Tarceva voorgeschreven. Dit geneesmiddel bestaat

Nadere informatie

10 tips voor een veilig geneesmiddelengebruik. 18 november 2013 az Sint-Blasius Dendermonde Meer info? info@azsintblasius.be

10 tips voor een veilig geneesmiddelengebruik. 18 november 2013 az Sint-Blasius Dendermonde Meer info? info@azsintblasius.be 10 tips voor een veilig geneesmiddelengebruik 18 november 2013 az Sint-Blasius Dendermonde Meer info? info@azsintblasius.be Als je ziek bent of ouder wordt moet je vaak verschillende geneesmiddelen innemen.

Nadere informatie

Reumatologie. Patiënteninformatie. Leflunomide. Bij reumatische aandoeningen. Slingeland Ziekenhuis

Reumatologie. Patiënteninformatie. Leflunomide. Bij reumatische aandoeningen. Slingeland Ziekenhuis Reumatologie Leflunomide i Patiënteninformatie Bij reumatische aandoeningen Slingeland Ziekenhuis Algemeen In deze folder kunt u lezen over het medicijn Leflunomide en waar u op moet letten wanneer u het

Nadere informatie

Aambeien Helderrood bloed op de ontlasting of op het toiletpapier? Jeuk of pijn aan de anus? Dan kunnen er aambeien in het spel zijn.

Aambeien Helderrood bloed op de ontlasting of op het toiletpapier? Jeuk of pijn aan de anus? Dan kunnen er aambeien in het spel zijn. Aambeien Helderrood bloed op de ontlasting of op het toiletpapier? Jeuk of pijn aan de anus? Dan kunnen er aambeien in het spel zijn. Zolang aambeien aan de binnenkant van de anus zitten, is er niets aan

Nadere informatie

Vemurafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom

Vemurafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom Vemurafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog en de

Nadere informatie

CARFILZOMIB REVLIMID DEXAMETHASONE

CARFILZOMIB REVLIMID DEXAMETHASONE CARFILZOMIB REVLIMID DEXAMETHASONE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_040 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (=Cytostatica) krijgt u? 3 02 Voorbereiding en verloop van de behandeling 3 03 Overzicht van

Nadere informatie

Veilig en correct medicatiegebruik

Veilig en correct medicatiegebruik Veilig en correct medicatiegebruik Als je ziek bent of ouder wordt moet je vaak verschillende geneesmiddelen innemen. Door deze op een goede manier te gebruikt, kunnen ze de kwaliteit van je leven verbeteren.

Nadere informatie

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS)

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS) Prikkelbare Darm Syndroom (PDS/IBS) MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl U heeft van uw arts gehoord dat u een Prikkelbare Darm heeft. Een andere benaming voor Prikkelbare Darm Syndroom

Nadere informatie

CARFILZOMIB DEXAMETHASONE

CARFILZOMIB DEXAMETHASONE CARFILZOMIB DEXAMETHASONE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_037 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (=cytostatica) krijgt u? 3 02 Voorbereiding en verloop van de behandeling 3 03 Overzicht van de behandeling

Nadere informatie

BIJSLUITER. PROMETHAZINE 1 mg/ml suikervrije stroop

BIJSLUITER. PROMETHAZINE 1 mg/ml suikervrije stroop BIJSLUITER PROMETHAZINE 1 mg/ml suikervrije stroop Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien

Nadere informatie

PROGRAFT KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_hemato_034

PROGRAFT KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_hemato_034 PROGRAFT KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_034 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Doseringen 3 03 Inname 3 04 bijwerkingen 4 Prograft 2 01 INLEIDING Het werkzame bestanddeel van Prograft is tacrolimus. 02

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET IPILIMUMAB (YERVOY ) - IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER MEDISCHE ONCOLOGIE

UW BEHANDELING MET IPILIMUMAB (YERVOY ) - IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER MEDISCHE ONCOLOGIE UW BEHANDELING MET IPILIMUMAB (YERVOY ) - IMMUNOTHERAPIE BIJ KANKER MEDISCHE ONCOLOGIE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_dermato_006 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt immunotherapie? 3 03 Hoe verloopt

Nadere informatie

Darzalex (daratumumab) PATIËNTENBROCHURE

Darzalex (daratumumab) PATIËNTENBROCHURE PATIËNTENBROCHURE Darzalex (daratumumab) TOON DEZE FOLDER AAN UW HUISARTS, HUISAPOTHEKER EN THUISVERPLEEGKUNDIGE www.ziekenhuisgeel.be 2 Behandelschema Darzalex (daratumumab) is een doelgerichte therapie.

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Revlimid (lenalidomide)

Patiënteninformatie. Revlimid (lenalidomide) Patiënteninformatie Revlimid (lenalidomide) 2 Inhoud Inleiding... 4 Omschrijving en doel van de behandeling... 4 Richtlijnen voor het innemen van Revlimid... 4 Bijwerkingen... 9 Speciale controle van uw

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET MABTHERA FLUDARABINE CYCLOFOSFAMIDE

UW BEHANDELING MET MABTHERA FLUDARABINE CYCLOFOSFAMIDE UW BEHANDELING MET MABTHERA FLUDARABINE CYCLOFOSFAMIDE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_009 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (= behandeling met cytostatica) krijgt u? 3 02 Hoe verloopt uw behandeling?

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Adviezen bij borstkasbestraling

Patiënteninformatie. Adviezen bij borstkasbestraling Patiënteninformatie Adviezen bij borstkasbestraling Inhoud Inleiding... 3 Adviezen bij borstkasbestraling... 3 Sliklast... 3 Prikkelhoest en verhoogde slijmproductie... 4 Vermoeidheid... 4 Huidreacties...

Nadere informatie

Dabrafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom

Dabrafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom Dabrafenib bij inoperabel of uitgezaaid melanoom Inleiding De informatie in dit document is bedoeld als aanvulling op de informatie die u al heeft gekregen van uw behandelend internist-oncoloog en de oncologieverpleegkundige.

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Betaserc, tabletten 8 of 16 mg. Betahistine dihydrochloride

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Betaserc, tabletten 8 of 16 mg. Betahistine dihydrochloride BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Betaserc, tabletten 8 of 16 mg Betahistine dihydrochloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke informatie

Nadere informatie

JINARC (tolvaptan) Voorlichtingsbrochure voor patiënten. Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring.

JINARC (tolvaptan) Voorlichtingsbrochure voor patiënten. Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Om maximaal voordeel te halen uit de effecten van JINARC op uw gezondheid, het juiste gebruik ervan te verzekeren en de ongewenste effecten ervan te beperken, zijn er bepaalde maatregelen/voorzorgsmaatregelen

Nadere informatie

ZOMETA AANVULLENDE BEHANDELING BIJ BORSTKANKER

ZOMETA AANVULLENDE BEHANDELING BIJ BORSTKANKER ZOMETA AANVULLENDE BEHANDELING BIJ BORSTKANKER KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_seno_046 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Hoe werkt Zometa? 3 03 Hoe verloopt de behandeling met Zometa? 4 04 Kan ik last hebben

Nadere informatie

10 tips voor een veilig geneesmiddelengebruik. Maart 2018 az Sint-Blasius Dendermonde Meer info?

10 tips voor een veilig geneesmiddelengebruik. Maart 2018 az Sint-Blasius Dendermonde Meer info? 10 tips voor een veilig geneesmiddelengebruik Maart 2018 az Sint-Blasius Dendermonde Meer info? info@azsintblasius.be Als je ziek bent of ouder wordt, moet je vaak verschillende geneesmiddelen innemen.

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET ABVD

UW BEHANDELING MET ABVD UW BEHANDELING MET ABVD KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_001 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (= behandeling met cytostatica) krijgt u? 3 02 Hoe verloopt uw behandeling? 3 03 Onderzoeken 5 04 Medicatie

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET HERCEPTIN SC

UW BEHANDELING MET HERCEPTIN SC UW BEHANDELING MET HERCEPTIN SC KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_seno_036 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Wat is Herceptin? 3 03 Hoe werkt Herceptin? 4 04 Het verloop van de behandeling 5 05 Welke bijwerkingen

Nadere informatie

RVG 23266/ Version 2014_01 Page 1 of 5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER

RVG 23266/ Version 2014_01 Page 1 of 5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Version 2014_01 Page 1 of 5 1.3.1.3 PATIENT INFORMATION LEAFLET BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER BETAHISTINE dihcl APOTEX 8 MG, TABLETTEN BETAHISTINE dihcl APOTEX 16 MG, TABLETTEN Betahistine dihydrochloride

Nadere informatie

Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. A.Vogel ArnicaforceMed forte gel. Arnica Montana L.

Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. A.Vogel ArnicaforceMed forte gel. Arnica Montana L. Versie: Roundup ID46136 Pagina 1 van 5 Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Arnica Montana L. Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie

Nadere informatie

Zwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat

Zwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat Zwangerschapsbraken Zwangerschapsbraken wordt ook wel hyperemesis gravidarum genoemd. Het is een term die wordt gebruikt voor overmatig braken tijdens de eerste helft van de zwangerschap. Veel vrouwen

Nadere informatie

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten (en hun naasten) die door de behandelend arts methotrexaat voorgeschreven hebben gekregen.

Nadere informatie

Weer naar huis na een dikke darmoperatie

Weer naar huis na een dikke darmoperatie Weer naar huis na een dikke darmoperatie U heeft een darmoperatie ondergaan en mag nu naar huis. Daarom ontvangt u deze folder. In deze folder is algemene informatie opgenomen die van belang is wanneer

Nadere informatie

Wat is Erbitux? Door zijn gerichte werking heeft deze therapie minder nevenwerkingen tov chemotherapie.

Wat is Erbitux? Door zijn gerichte werking heeft deze therapie minder nevenwerkingen tov chemotherapie. THERAPIE: ERBITUX Wat is Erbitux? Erbitux is een doelgerichte therapie(targeted therapy). De werkzame stof in Erbitux, Cetuximab, is een monoklonaal antilichaam. Cetuximab bindt zich aan de epidermale

Nadere informatie

Wat kunt u zelf doen?

Wat kunt u zelf doen? Hoofdpijn Bijna iedereen heeft wel eens hoofdpijn. Altijd vervelend, maar niet altijd even ernstig, of van even lange duur. Er zijn dan ook verschillende soorten hoofdpijn: spanningshoofdpijn, migraine,

Nadere informatie

Uw behandeling met YERVOY (ipilimumab)

Uw behandeling met YERVOY (ipilimumab) Uw behandeling met YERVOY (ipilimumab) Patiëntenfolder YERVOY is onderworpen aan aanvullende monitoring. U wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden. Dit educatieve materiaal is een verplichte

Nadere informatie

BIJSLUITER. PROMETHAZINE 1 mg/ml suikervrije stroop

BIJSLUITER. PROMETHAZINE 1 mg/ml suikervrije stroop BIJSLUITER PROMETHAZINE 1 mg/ml suikervrije stroop Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien

Nadere informatie

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Therapie: Erbitux

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Therapie: Erbitux SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Therapie: Erbitux Inhoud Wat is Erbitux Hoe wordt Erbitux toegediend? Wat is belangrijk om te weten als u Erbitux krijgt toegediend? Huid reacties Enkele raadgevingen Duur

Nadere informatie

RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker

RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker 2 RADIOTHERAPIE bij endeldarmkanker (rectumcarcinoom) Geconfronteerd worden met endeldarmkanker brengt veel vragen en onzekerheden met zich mee. Via deze brochure proberen

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Therapie CETUXIMAB

Patiënteninformatie. Therapie CETUXIMAB Patiënteninformatie Therapie CETUXIMAB Inhoud Inleiding... 3 Samenstelling van uw therapie CETUXIMAB... 3 Verloop van de therapie... 3 Belangrijk om te weten... 4 Mogelijke nevenwerkingen van Erbitux...

Nadere informatie

Infobrochure. Chemo. Bijwerkingen en veiligheidsmaatregelen thuis. mensen zorgen voor mensen

Infobrochure. Chemo. Bijwerkingen en veiligheidsmaatregelen thuis. mensen zorgen voor mensen Infobrochure Chemo Bijwerkingen en veiligheidsmaatregelen thuis mensen zorgen voor mensen Mogelijke bijwerkingen en oplossingen Door het geven van de chemo kunnen bijwerkingen zich voordoen. Het is niet

Nadere informatie

Ustekinumab. (Stelara) Dermatologie

Ustekinumab. (Stelara) Dermatologie Ustekinumab (Stelara) Dermatologie Inhoudsopgave Inleiding 4 1. Hoe werkt Ustekinumab (Stelara) 4 2. Wat moet u weten voordat u Ustekinumab (Stelara) gebruikt 5 Gebruik Ustekinumab (Stelara) niet 5 Wees

Nadere informatie

BIJSLUITER. TRETINOÏNE 0,1% crème

BIJSLUITER. TRETINOÏNE 0,1% crème BIJSLUITER TRETINOÏNE 0,1% crème Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later

Nadere informatie

Na een buikoperatie: adviezen voor thuis

Na een buikoperatie: adviezen voor thuis Patiënteninformatie Na een buikoperatie: adviezen voor thuis Na een buikoperatie: adviezen voor thuis 1312776 Na een buikoperatie.indd 1 1 03-03-17 13:44 Na een buikoperatie: adviezen voor thuis Polikliniek

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Benzac Wash 5%, suspensie Benzoylperoxide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Benzac Wash 5%, suspensie Benzoylperoxide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Benzac Wash 5%, suspensie Benzoylperoxide Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie voor u. Dit geneesmiddel kan zonder

Nadere informatie

XGEVA (DENOSUMAB) KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_alg_010

XGEVA (DENOSUMAB) KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_alg_010 XGEVA (DENOSUMAB) KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_alg_010 INHOUDSTAFEL 01 Hoe werkt Xgeva? 3 02 Hoe verloopt de behandeling? 3 03 Adviezen bij de behandeling 4 04 Bijwerkingen van Xgeva 4 05 De kostprijs 6

Nadere informatie

Praktische informatie over chemotherapie

Praktische informatie over chemotherapie Praktische informatie over chemotherapie Beste patiënt Een behandeling met chemotherapie bestaat uit het toedienen van één of meerdere celremmende geneesmiddelen, cytostatica genoemd. De bedoeling van

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET GEMCITABINE CISPLATINE DEXAMETHASONE

UW BEHANDELING MET GEMCITABINE CISPLATINE DEXAMETHASONE UW BEHANDELING MET GEMCITABINE CISPLATINE DEXAMETHASONE KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_057 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (= behandeling met cytostatica) krijgt u? 3 02 Hoe verloopt uw behandeling?

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. BENZAC 5% Gel BENZAC 10% Gel Benzoylperoxide

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. BENZAC 5% Gel BENZAC 10% Gel Benzoylperoxide BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER BENZAC 5% Gel BENZAC 10% Gel Benzoylperoxide Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke informatie in voor

Nadere informatie

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde

Nadere informatie

Starten met chemotherapie BEP. Alles wat u vooraf moet weten

Starten met chemotherapie BEP. Alles wat u vooraf moet weten Starten met chemotherapie BEP Alles wat u vooraf moet weten Deze folder bevat informatie over: Het praktisch verloop van uw behandeling met BEP De mogelijke bijwerkingen We geven u enkele handige tips

Nadere informatie

Carboplatine en Vinorelbine

Carboplatine en Vinorelbine Carboplatine en Vinorelbine INFORMATIEBROCHURE VOOR DE PATIËNT INHOUD 1. VERLOOP VAN DE BEHANDELING...4 2. AANDACHTSPUNTEN BIJ CHEMOTHERAPIE...5 3. MOGELIJKE BIJWERKINGEN...6 4. BELANGRIJKE WEETJES...8

Nadere informatie

1. Wat is Urfadyn PL en waarvoor wordt dit middel gebruikt?

1. Wat is Urfadyn PL en waarvoor wordt dit middel gebruikt? Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Urfadyn PL 100 mg harde capsules Nifurtoïnol Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor

Nadere informatie

dagziekenhuis inwendige geneeskunde Zoledroninezuur

dagziekenhuis inwendige geneeskunde Zoledroninezuur dagziekenhuis inwendige geneeskunde Zoledroninezuur Inhoud Zoledroninezuur 3 Voorbereiding 3 Rijvaardigheid en gebruik van machines 3 Gebruik bij ouderen 4 Uitzonderingen bij gebruik 4 Combinatie met andere

Nadere informatie

UW BEHANDELING MET BEACOPP ESCALATED

UW BEHANDELING MET BEACOPP ESCALATED UW BEHANDELING MET BEACOPP ESCALATED KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_hemato_044 INHOUDSTAFEL 01 Welke chemotherapie (= behandeling met cytostatica) krijgt u? 3 02 Hoe verloopt uw behandeling? 4 03 Onderzoeken

Nadere informatie

IMRT van de prostaat

IMRT van de prostaat info voor de patiënt IMRT van de prostaat Urogenitale radiotherapie UZ Gent, Uro-oncologische groep IMRT van de prostaat IMRT staat voor intensiteitsgemoduleerde radiotherapie. Dankzij deze techniek wordt

Nadere informatie