Voorstelling Cenergie. door Koen Govers

Transcriptie

1 Voorstelling Cenergie door Koen Govers

2 Inhoud Voorstelling Cenergie Pioniersprojecten Werkwijze Cenergie Voorbeeldprojecten Vergelijking klassiek alternatief Visie Project Voorstel ereloon Waarom Cenergie kiezen? 2 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

3 :: VOORSTELLING CENERGIE 3 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

4 :: Voorstelling Cenergie Focus: Energie-efficiëntie in gebouwen Aanpak: Integrale dienstverlening doorheen de levenscyclus van gebouwen Advies-, ontwerp-, ingenieurs- en managementdiensten Duurzaam evenwicht tussen : Energie-efficiëntie Comfort Project- en Facilitybeheer Kostenefficiëntie Onafhankelijk advies- en ingenieursbureau Multidisciplinair team van 38 medewerkers 4 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

5 Voorstelling Cenergie 1997: ontstaan uit STEM (UA) Energieboekhouding intercommunales E-Scan Ventilatie, koeling en elektrische verwarming 67% Verwarming 18% Verlichting 5% Apparaten 10% 5 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

6 Referenties Consultancy Onderzoeksprojecten Vlaams energiebeleid & EU projecten Duurzame bedrijventerreinen POM 850 uitgevoerde energie-audits 32 energieplannen voor de industrie (auditconvenant) Ontwerp & Engineering 320 projecten advies nieuwbouw/renovatie 20 engineeringprojecten speciale technieken Energiebeheer gebouwen in maandelijkse opvolging Energieboekhouding voor KUL, Ugent, NBB, Infrax, Stad Gent Project Management Duurzaam bouwen : 120 projecten integrale bouwbegeleiding ESCO : lid van Belesco, pionier voor Escotrajecten

7 :: PIONIERSPROJECTEN 7 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

8 Enkele pioniersprojecten 1999 Ecohuis, Antwerpen Conceptbepaling (WP, passieve nachtventilatie, dubbele gevel, materialen) Bijstand IRS bij opstellen lastenboek 2001 SD Worx, Kortrijk Eerste grondbuis, actieve nachtventilatie basisengineering 2002 Havenbedrijf Gent Eerste passiefkantoor Massieve constructie lichte gevel 2003 De Zande, Beernem Eerste passiefschool 2004 Floréac, Lochristi Eerste toepassing betonkernactivering 2006 Bethaniënhuis, Zoersel Eerste hybride ventilatie 8 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

9 Enkele pioniersprojecten 2008 Schoten 100 service-appartementen + gemeenschapscentrum Grondbuis, satellietboilers, luchtdicht 2009 Aeropolis II, Brussel Grootste passiefkantoor Benelux Grondbuis, nachtventilatie, 2010 Droogloodsen, Kortrijk Energiezuinige renovatie Hybride ventilatie 2011 SD Hasselt nieuwbouwkantoor, laag energie, thermal grid 2011 Gheelodroom Laag energie appartementsgebouw, WKK, variabel debiet 2011 Stebo nieuwbouwkantoor, passief, CO2-neutraal en energie-neutraal 9 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

10 Pioniersproject 2006 Bethaniënhuis, Zoersel Eerste hybride ventilatie 10 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

11 Bethaniënhuis Zoersel Renovatie en herbestemming van een klooster tot een functioneel Administratief en Cultureel Centrum Beknopte historiek problematiek en behoeften gemeente Integrale projectbenadering dienstverlening: reorganisatie geografisch en structureel conceptie en verbouwing Maatregelen mbt duurzaamheid opzetten van een geïntegreerd ICT-platform exploitatie en Facility Management Energie-concept Besluit 11 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

12 Beknopte historiek 12 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

13 13 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

14 Beknopte historiek decentrale en verouderde werkomgeving van gemeentediensten hoge onderhoudskost gebouwen veelvuldige verplaatsingen personeel inefficiëntie van dienstverlening en organisatie beperkte controle renovatie en uitbreiding van voormalig gemeentehuis? opportuniteit aankoop Bethaniënhuis integratie van nagenoeg alle diensten focus on core-business > professionalisering kwalitatieve dienstverlening aan bevolking uitbesteding van facilitaire diensten herbestemming waardevol kloostergebouw (landmark) PPS-wedstrijdaanbesteding DBFMO conceptie, financiering, veranderingsmanagement, ICT-platform en exploitatie ACZ 14 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

15 Reorganisatie geografisch 15 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

16 Reorganisatie structureel Optimalisatie van processen Voorheen: :: Kasteel (voormalig gemeentehuis) :: OCMW :: Lokale politie :: Zusterhuis (dienst vrije tijd) :: 3 Antennes (St.Antonius, Zoersel, Halle) Nu: :: 1 Administratief Centrum - Socio-culturele delen - Gemengde delen :: 2 Antennes (Zoersel, Halle) Nieuwe organisatiestructuur centralisatie van diensten (ocmw, lokale politie, gemeente) vormen van clusters (front- en backoffice) combineerbare staffuncties lokale antennes 16 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

17 Reorganisatie ICT-platform Geïntegreerd ICT-platform Voorheen per entiteit een stand-alone ICT-platform en telefoon Kasteel (voormalig gemeentehuis) OCMW Oostmallebaan Zusterhuis Lokale politie Loketdienst St-Antonius 4 Schoolvestigingen 3 Bibliotheken Kinderopvang Technische dienst Nu 1 platform voor al deze diensten/afdelingen Netwerk, serverpark, software, bureauticamaterieel, telefonie, faxing, printing, copying, Meer middelen door schaalvergroting (vb. ICT-model voor electronisch stemmen in raadzaal) 17 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

18 Reorganisatie structureel Voorheen OCMW & Gemeente: 2 aparte bedrijven Gezamenlijke functies Nu 1 gezamenlijke organisatie 1 financiële dienst 1 secretariaat 1 personeelsdienst 1 sociale dienst 1 frontoffice 1 managementteam 1 communicatiedienst 18 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

19 :: WERKWIJZE CENERGIE 19 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

21 Energie Comfort Gebruik Bv. Flexibiliteit Budget 21 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

22 Conceptie en verbouwing 22 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

24 Comfortanalyse 24 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

25 Maatregelen mbt duurzaamheid Hergebruik van bestaande gebouw Optimalisatie van de gebouwenschil (compactheid en isolatie) Beperken van interne lasten (daglichtsturing, zonwerende beglazing, oriëntatie sheddak) Recuperatie van regenwater voor sanitair gebruik ICT: sturing verwarming van socio-culturele ruimten via reservering Verlichting: sturing via aanwezigheidsdetectie en daglichtsturing Hybride ventilatie en nachtkoeling 25 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

26 Exploitatie en Facility Management engagement voor 20 jaar Technisch- en gebouwenonderhoud HVAC Elektriciteit HS / MS Energie en nutsvoorzieningen Data en ICT Brandbeveiliging Gebouw Reguliere schoonmaak Exploitatie socio-culturele ruimten vergaderruimten foyer en kapel (feestzaal & seminarieruimte) Klusjesdienst 26 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

31 Compartimentering Brandcompartimentering Debiet: dag-nacht Functie (EPB) 31 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

32 Energieconcept Uitdaging: hoe een oud klooster aanpassen aan de comforteisen voor een moderne kantooromgeving, met aandacht voor energie- en kostenefficiëntie? 32 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

33 Principeschema hybride ventilatie 33 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

34 Verbeteren gebouwschil Overkoepeling patio: betere compactheid en minder warmteverlies Nieuwe ramen: 70 % reductie warmteverlies tov enkel glas Dakisolatie: 16 cm isolatie Muurisolatie geen optie owv historisch karakter en bouwfysische problemen met binnenisolatie 34 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

35 Verwarming Bestaande recente ketels behouden: Condenserende ketel Hoogrendementsketel Bijplaatsen nieuwe condenserende ketel Opsplitsing van het gebouw in verschillende gebruikszones 35 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

37 Energiebesparende maatregelen elektriciteit Actieve koeling in burelen en vergaderzalen vermijden door: Interne warmtewinsten verminderen Energiezuinige verlichting met sturing ifv daglicht en aanwezigheid Zonnewinsten verminderen Sheddak zonder directe zoninstraling Spectraal selectieve beglazing zuid- en westgevel Hybride ventilatie toepassen s Nachts intensief ventileren met koele buitenlucht Thermische massa benutten Free cooling (intensieve ventilatie) overdag indien de temperatuur oploopt Hygiënische ventilatie via hetzelfde systeem Intelligent sturingssysteem zorgt voor optimale werking 37 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

38 Elektriciteit Daglichtfactor Verhouding van hoeveelheid licht binnen t.o.v. hoeveelheid licht buiten Vb lux buiten en 500 lux binnen DF 5 Bij een daglichtfactor van 5 is er een verlichtingsniveau van 500 lux tijdens 70% van de kantooruren door daglicht mogelijk 38 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

39 Elektriciteit Verlichting - Regeling: Mogelijke besparing 39 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

40 Gemotoriseerde ramen 40 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

41 Gemotoriseerde ramen Toevoer van verse lucht Gestuurd volgens: Info weerstation (windsnelheid, windrichting, regen) Temperatuursensor (comfort) CO2-sensor (bezetting) Werking: Hygiënische ventilatie: vensters worden enkele millimeters opengestuurd Nachtkoeling en freecooling: volledige kipstand 41 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

42 HVAC - Koeling - passief Nachtventilatie en freecooling Deze passieve koeltechniek kan enkel werken in combinatie met andere maatregelen Beperking interne warmtewinsten Efficiënte verlichting Energiezuinige kantoorapparatuur Zonwering Op O-, W- en Z-gevel 42 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

43 Akoestische doorgang 43 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

44 Akoestische doorgang Beperken van: Geluidsoverdracht tussen de kantoren en de gang Lage drukval omwille van de natuurlijk drijvende krachten (stack effect) 44 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

45 Dakextractoren 45 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

46 Dakextractoren Indien de natuurlijke krachten onvoldoende blijken te zijn Ondersteuning: Dagventilatie Nachtventilatie Gemotoriseerde kleppen 46 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

47 Hybride Ventilatie Kantoren: Patio: Natuurlijke toevoer, indien noodzakelijk ondersteund door mechanische afvoer Afvoer via een luchtgroep met warmtewiel (7.000 m³/u) Afvoer via 2 dakextractoren (2 x m³/u) Mechanische pulsie via verdringingsventilatie Recuperatie van de warmte uit de extractielucht van de kantoren via een warmtewiel 47 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

48 Principeschema hybride ventilatie 48 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

49 HVAC ventilatie Recuperatie Warmtewiel Vochtrecuperatie (hygroscopisch) Hoog rendement Bewegende delen Klein lekdebiet mogelijk 49 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

50 Luchtgroep Warmtewiel 85% rendement Overgedimensioneerde extractie Directe expansiekoeling voor koeling raadzaal Frequentiesturing Direct aangedreven ventilatoren Aangepaste vraagsturing met VAV-dozen en koppeling met hybride ventilatie 50 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

51 HVAC Koeling passief Nachtventilatie en freecooling Doel Intensieve ventilatie Thermisch zomercomfort garanderen Koelvermogen creëren door gebruik te maken van buitenlucht 51 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

52 HVAC Koeling passief Natuurlijke ventilatie: drijvende krachten Wind effect Winddruk op gebouwschil als drijvende kracht Toevoer via hoge druk zijde (loef) Afvoer via lage druk zijde (lij) 52 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

53 HVAC Koeling passief Schoorsteeneffect stackeffect Afhankelijk van: Temperatuurverschil binnen-buiten Relatieve vochtigheid Gebouwhoogte Eigenschappen toevoeropeningen 53 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

54 HVAC Koeling passief Combinatie Schoorsteeneffect en stack effect Reële situatie Kunnen elkaar versterken Kunnen elkaar tegenwerken 54 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

55 HVAC Koeling passief Nachtventilatie en freecooling Randvoorwaarden Kans op overdreven tocht tijdens bezetting beperken Opengaande delen voldoende stevig (sterke wind mogelijk) Buitenlucht niet te sterk vervuild Buitenomgeving niet te lawaaierig Nood aan voldoende, beschikbare thermische massa Massieve structuur: bv. betonnen draagstructuur Geen valse plafonds Gemotoriseerd raam ingeven als regelbare toevoeropening (RTO) niet mogelijk in EPB-software Brandcompartimentering dient rekening te houden met luchtstroming 55 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

56 HVAC Koeling passief Nachtventilatie en freecooling Deze passieve koeltechniek kan enkel werken in combinatie met andere maatregelen Beperking interne warmtewinsten Efficiënte verlichting Energiezuinige kantoorapparatuur Zonwering Op O-, W- en Z-gevel 56 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

57 HVAC ventilatie Ventilatiesystemen Hybride ventilatie Mechanische ventilatie als het moet, natuurlijke ventilatie als het kan Gemotoriseerd raam als luchttoevoer Stuurbaar, controleerbaar (debiet, tocht,..) Grotere debieten mogelijk overdag (free cooling) Grotere debieten mogelijk s nachts (nachtkoeling) 57 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

58 Regeling Vraaggestuurde ventilatie Moduleren van het debiet verse lucht in functie van de daadwerkelijk aanwezige personen. 58 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

59 Elektriciteit Beperken van de koudevraag intern: verlichting Enkel voldoende verlichten wanneer nodig. Opgesteld vermogen Maximaal 10 W/m² voor kantoren Maximaal W/m².100 lux Hoogperformante TL-verlichting met elektronische ballast Vermindert verbruik met 15 tot 25 % Lichtterugval op einde levensduur 5 à 10 % in plaats van 20 à 30% Verlenging levensduur van naar uur Halogeenverlichting en gloeilampen vermijden 59 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

60

61 Afgifte verwarming Bestaande radiatoren werden behouden uitgerust met thermostatisch kraanwerk Vloerverwarming in de patio (hoge ruimte) op 12 cm isolatie 61 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

62 Duurzaam beheren Energiezorgsysteem opstarten Energieboekhouding met telemetrie Energiejaarrapport Aardgas (m3) Meetcampagnes jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt Werkelijk Verwacht Defecte regeling: de verwarming start elke werkdag om 1u en warmt lokalen op tot 26 à 28 C. Vanaf 7u: dagregime = 22 C jan 0:00 21 jan 0:00 22 jan 0:00 23 jan 0:00 Buitentemperatuur Kantoortemperatuur 62 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

63 Gezoneerd verwarming systeem Verwacht verbruik , ,00 KWh , ,00 Blok rechts Blok links Atrium Admin Raadzaal Kapel Socio ,00 totaal ,00 0,00 Ringleiding Ringleiding Zonering Standaard - werkregime Gedetailleerd -werkregime Gedetailleerd -werkregime 63 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

64 Uit voorgaande grafiek zien we de verschillende scenario s met een opdeling van hun verbruiken per zone. Daaruit kunnen we de belangrijkste verbruikersgroepen zien namelijk het administratief gedeelte, socio-cultureel gedeelte, de kapel en dan de overige functies. We merken tevens indien er gezoneerd wordt, de verbruiken overenkomstig zijn met hun gebruikspatroon. Anderzijds indien er niet gezoneerd wordt, zorgen lokalen die niet in gebruik zijn voor een meerverbruik. In onderstaande tabel worden de verbruiken per onderdeel opgelijst alsook hun te verwachten kostprijs. Scenario 0 Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Methode Kengetal Dynamisch Dynamisch Dynamisch Werkregime Algemeen Standaard Gedetailleerd Gedetailleerd Werkuren Werkuren Werkuren + extra uren Werkuren + extra uren systeem Energiezuinig Ringleiding Ringleiding Zonering totaal oppervlakte m² 5.370, , , ,17 Totaal verwacht verbruik kwh , , ,10 Totaal verwacht verbruik kwh/m² 100 ( gem.128) 155,95 195,16 149,25 gasprijs /kwh 0,03 0, , , Jaarlijks verwachte kostprijs /j , , , ,71 Besparing KWh/j Scenario 3 t.o.v ,73 Besparing % 24% Besparing /j 7.757,37 64 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

66 Evaluatie energie en comfort Brandstofverbruik: reëel versus simulatie Vrij goede overeenkomst Aardgas (kwh) jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov Gesimuleerd totaal Werkelijk totaal Erbisweb 66 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

67 Evaluatie energie en comfort Brandstofverbruik: reëel versus simulatie Vrij goede overeenkomst Verbeteropties: 200 Regeling Nachtverlaging Weekendverlaging Gebruikstijden Aardgas (m3) ,5 1 Tijd (Uur) 50 0,5 0:00 13 nov :00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0:00 14 nov 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0:00 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0:00 15 nov 16 nov 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0 Gas algemeen (kwh) Bedrijfsuren Norm Erbisweb 67 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

68 Evaluatie energie en comfort Elektriciteitsverbruik Benchmark-verbruik voor kantoren met actieve koeling: 120 kwh/m² Benchmark-verbruik voor kantoren zonder actieve koeling: 60 kwh/m² Raming obv simulaties: 65 kwh/m² Reëel: 44 kwh/m² 68 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

69 Evaluatie energie en comfort Waterverbruik in /7 dagen bezetting in gebouw => invloed op verwarmingsbehoefte 63 % regenwater 37 % leidingwater 69 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

70 :: CERTIFICERING EPC/EPB 70 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

72 :: VISIE PROJECT 72 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

73 Visie Project Eenvoudig en duurzaam Totale TCO< normaal Isolatieniveau > normaal Maximalisatie passieve technieken Aandeel technieken afhankelijk van isolatiegraad en ambitie Visitekaartje 73 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::

74 :: WAAROM VOOR CENERGIE KIEZEN?

75 Waarom voor Cenergie kiezen? Unieke no-nonsense aanpak Focus op energie efficiëntie, duurzaamheid Integraal dienstenpakket, gehele levenscyclus Kwalitatieve technische partner Enthousiasme, bezieling, betrokkenheid medewerkers Maatschappelijk verantwoord ondernemend

76 Waarom voor Cenergie kiezen? Het referentiebureau voor LE, passief en energieproducerende gebouwen Energieconcepten die werken Doeltreffend ontwerp met efficiënte simulaties Met minimale Total Cost of Ownership (TCO) Onafhankelijk adviseur Tussen bouwheer en aannemers Tussen gebouwbeheerder en dienstverleners

77 Vestigingen Hoofdkantoor Antwerpen Gitschotellei Berchem Vestiging Heusden- Zolder Magazijnstraat Heusden-Zolder Vestiging Gent Burggravenlaan Gent Vestiging Brussel Meiersplein 2, bus Brussel

78 Dank u voor uw aandacht 78 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t ::