Klassen en interface worden gedeclareerd in een andere klasse/interface. Vermeiden Altijd static

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klassen en interface worden gedeclareerd in een andere klasse/interface. Vermeiden Altijd static"

Transcriptie

1 GUI: Overerving: Klassen niet gemeenschappelijke eigenschappen. Deze eigenschappen kinnen in een meer algemene klasse worden geschreven. Vb student, docent persoon Uitbreiding van reeds bestaande klassen. Geneste klassen Klassen en interface worden gedeclareerd in een andere klasse/interface. Vermeiden Altijd static Non static nested classes = innerclass Object van innerclass is altijd geassocieerd met object van omsluitende class Local inner class Anonymous inner class Observer patroon Verschilllende Observer objecten kijken naar wijzigingen/gebeurtenissen in aantal Observerableobjecten. Vb: Temperatuur C /F /K/ Indien het object temperatuur veranderd zullen de Observers mee veranderen. Er is geen actie zolang er geen wijziging is bij de Observerable object. Public void update (observable obj, object arg) obj = object dat wijzigt arg = mogelijkheid iets extra door te gaven van observable naar observers. extends observable = observer functie toevoegen in code implements observable = eigen observer maken te beginnen van de al bestaande observer

2 AWT Basisklasse component Container bevat component (en is een component) Heavyweight componenten: native code voor op scherm 3 stappen o Widgets, containers & layout o Eventhandlers o Display (automatisch voor applets, start thread voor opvang user interactive) Niet handig door het gebruik van native code, oplossing hiervoor is SWING SWING Voordelen bij: Veel wijzigingen in UI Dezelfde data op verschillende manieren tonen Duur en veel fouten als UI nauw verweven met functionele kern Model View Controller Model: kern data & functionaliteit View: toont informatie aan de gebruiker Controller: handelt user inputs Consistensie tussen model en UI zorgt de change propagation mechanisme.

3 Eventhandling AWT Even opvangen door methodes te overschrijven Voordeel Snelheid door gebruik van native code Goede browser ondersteuning Beste OS integratie Nadeel compabiliteti (native code) veel kleinere componenten set Swing Event is object en grijpt plaats in object Meerdere eventklasses (Action, Mouse,..) Handling wordt gedelegeerd naar ander object (= listener) Bij event wordt listeners gewaarschuwd Kan op elk platform Groot bereik van de componenten set Ja kan de GUI zelf configureren OS onafhankelijk extra plug in voor de browser trager, pure java lijkt niet op de native GUI van het OS C# Delegate Is een object dat een referentuie naar een methode kan bevatten Methode kan opgeroepen worden door deze referentie Analoog aan functiepointer in C/C++ Declaratie: delegate returntype delegatename(parameterlijst) Event = automatische melding dat een actie heeft plaatsgegrepen Werking: o Object dat interesse heeft in gebeurtenis registreert eventhandler o Als event optreedt: alle geregisteerde handelers worden opgeroepen o Evenhandlers worden voorgesteld door delegaties

4 C Variabelen en constanten Inhoud kan wijzigen tijdens het uitvoeren van het programma. Naam voor een stukje geheugen. Primitieve datatypes Int, double, char, Declaraties van variabelen en constanten #define PI Enumeration constant: constante weergeven door middel van nummer; lente=0 zomer=1 Operatoren Rekenkundige: ++, +, * Vergelijkings: <, <=,==,!= Logische:! (not), && (and) Toekenning: =, +=, *= Eenvoudige in/output Output: printf( getal = %d,q) met %d plaats van de integer opgeslagen in variable q Input: scanf( %d,q) Controle structuren Selectie o If o Switch o Conditionele operator Array s Herhaling o For o While o Do ( while) Groeperen van gegevens van eenzelfde datatype Elk element wordt benaderd via index In C elk element na elkaar in geheugen volgens oplopende index Eenmaal array gedeclareerd grootte niet meer aan te passen

5 Introspectie Mogelijkheid om bij runtime het type van het object te achterhalen. Reflectie Het process waarbij een programma zijn eigen stuctuur en gedrag kan bekijken en aanpassen. Database toegang vanuit programma s De connectie kan op verschillende manieren gebeuren: Microsoft: ODBC Java: JDBC C# (+ andere): ADO.net Object Relational Mapping (ORM) ODBC Open DataBase Connectivity, ontwikkeld door SQL. Heeft als doel om toegang te maken tot gelijk welke data tot gelijk welke toepassing. Onafhankelijk van het Database Management System (DBMS) De database driver vertaalt de dataqueries afkomstig uitde applicatie naar commando s verstaanbaar voor het DBMS. Laat programma s toe om SQL te gebruiken zonder de interface naar de databank te kennen. Nadeel: databank moet geregistreerd zijn (windows niveau)

6 Java & JDBC Java DataBase Connectivity Databanken toegankelijk vanuit Java. 4 mogelijkheden: JDBC ODBC bridge Java en native driver Java en middelware puur Java Voordelen JDBC: Eenvoudig Ook via netwerk, enkel URL nodig Toegang tot metadata (info over data, vb type van een kolom)

7 ADO.net Multi tier: gemakkelijk code op verschillende lagen van toepassing te gebruiken Nadeel: Enkel tijdelijke connecties met de databank XML based Schaalbaar Snel zeker ism SQLserver niet mogelijk wijzig dataprovider zonder code te wijzigen Native dataproviders maar voor beperkt aantal databanken beschikbaar. Dataset: Kan meer dan 1 datatable bevatten Wijzigingen worden bijgehouden Ondervragen ook mogelijk zonder databank Converteerbaar naar XML Datareader: snel ophalen van data, enkel voorwaarts doorlopen van een resultaatset Data adapter: Brug tussen dataset en databron Gebruikt commando s voor aanpassen databron als dataset wijzigd. ORM Object Relational Mapping Programma: objecten (class persoon met lijst van telefoonummers) Databank: relationeel (tabellen met enkelvoudige data) Techniek waarbij gegevens uit databases gekoppeld worden aan object georiënteerde programmatalen. Hierdoor ontstaat een soort van virtuele database die kan benaderd worden door programmeertalen. Voordeel: Nadeel: Niet bezig houden met data uit resultset te halen en in objecten te plaatsen, of bijvoorbeeld de data in de objecten in de databank te bewaren. Traag, door het automatiseert toevoegen van code is deze niet afgestemd op je databank en is er overhead.

8 Compileren en decompileren Compileren: Programmacode naar een formaat dat de computer verstaat. Bij java.java(tekstueel) compilen.class (binair) Interpreten: Instructies in broncode worden via parser vertaalt Voordeel: Testen gaat sneller Nadeel: programma uitvoeren trager omdat instructies telkens opnieuw worden omgezet JVM zal de.class files eerst interpreteren. Worden ze veel gebruikt dan worden ze ook omgezet. Decompileren Van binaire code (.class) java (.java) Nadeel: iedereen kan je programma dan lezen. Obfuscators; deze verduisteren de.class Indien je PC geen JVM bezit kan je ook gebruik maken van programma s die rechtstreeks omzetten naar native code. Debuggen Programma onderzoeken op fouten. Debuggen door zelf de variabelen op het scherm te plaatsen door printf of door een build in programma die de variabelen in de gaten houdt. Met breekpunten laat je je debugger de code doorlopen tot op een bepaald punt. Loggen: wordt tussen de code geplaatst. Kan je indelen in verschillende graden van belangrijkheid om zo slechte de output tot een minimum te herleiden. Wordt gebruikt om fouten op te sporen aan de hand van de handelingen door de gebruiker.

9 XML Wat? Markuptaal (zoals html), het toevoegen van symbolen om zo aan te geven hoe de tekst eruit ziet. Ontwikkeld om data te beschrijven en te structureren XML tags, zelf te definiëren, sommige toepassingen standaard XML <> HTML HTML toont de data terwijl XML de data beschrijft, XML daarom geen vervanger voor HTML. Waarom? Creëren/bewaren/verzenden van elektronische informatie beperkt en gecontroleerd door de gebruikte applicatie. Vb Word, excell, XML laat toe meer controle zelf uit te voeren. Voordelen: Gemakkelijke implementatie en compatibel met SGML/HTML Geleerd uit ervaringen met HTML XML is corss platform, soft hardware onafhankelijk middel voor het bewaren en versturen van informatie Bruikbaar met bestaande webprotocols (http) en mechanismes (URL) Meerdere toepassingen mogelijk (HTML te speciefiek) Gemakkelijk te verwerken door programma s (java, javascript, C++, ) Formele en korte specificatie XML documenten gemakkelijk te verstaan en te maken. Uitgebreid link mechanisme Unicode Data oriented, niet human oriented (gemakkelijk door computers te behandelen)

10 Validatie DTD Document Type Definition Validatie = kijken of XML document voldoen aan de beschrijvingen (=regels) volgens DTD. Doel: Well formed: conform de XML syntax Valid: Well formed + conform regels DTD. Definieren van legale bouwblokken voor XML documenten Bij het uitwissel van XML documenten tussen applicaties is er een beschrijving nodig DTD Alles wat niet specifiek is goedgekeurd wordt niet toegstaan Nadeel: te weinig datatypes Xschema Voordelen tov DTD: DTD te weinig datatyperingen DTD niet schaalbaar en uitbreidbaar Moeilijk om onafhankelijke DTD s te combineren DTD niet goed samen met namespaces XML documenten zijn Xschema s Relatie Xlink Verwijzing naar 1 of meerdere documenten via URI Xpath Taal om informatie in XML documenten te vinden en te navigeren dor de elementen en de attributen. Werkt met knopen; parent, child, broer Xpointer Verwijzing naar deel in een document (Bij HTML eerst echt nodig ankers te plaatsen) Xquery Taal om XML documenten te ondervragen. Maakt gebruik van xpath.

Vakgroep CW KAHO Sint-Lieven

Vakgroep CW KAHO Sint-Lieven Vakgroep CW KAHO Sint-Lieven Objecten Programmeren voor de Sport: Een inleiding tot JAVA objecten Wetenschapsweek 20 November 2012 Tony Wauters en Tim Vermeulen tony.wauters@kahosl.be en tim.vermeulen@kahosl.be

Nadere informatie

INFITT01 - Internettechnologie WEEK 8

INFITT01 - Internettechnologie WEEK 8 INFITT01 - Internettechnologie WEEK 8 Programma Databases (JDBC, JNDI, ORM, JPA) MVC & Spring/Struts EJB Databases Veel web applicaties moeten informatie over langere tijd op kunnen slaan. Een voor de

Nadere informatie

SYNTRA-WEST. Initiatiecursus JAVA. Deel

SYNTRA-WEST. Initiatiecursus JAVA. Deel SYNTRA-WEST Initiatiecursus JAVA Deel Syntra-West Syntra-West (vroeger Vormingsinstituut West-Vlaanderen) Doorniksesteenweg 220 8500 Kortrijk Tel. 056/26.02.00 Fax 056/22.81.07 i Inhoudsopgave SYNTRA-WEST...

Nadere informatie

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I WOSI Ruud Jungbacker en Michael de Vries - Technisch ontwerp Website Document historie Versie(s) Versie Datum Status Omschrijving / wijzigingen 0.1 20 nov 2008 Concept

Nadere informatie

Zelftest Java concepten

Zelftest Java concepten Zelftest Java concepten Document: n0838test.fm 22/03/2012 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST JAVA CONCEPTEN Om de voorkennis nodig

Nadere informatie

Zelftest Inleiding Programmeren

Zelftest Inleiding Programmeren Zelftest Inleiding Programmeren Document: n0824test.fm 22/01/2013 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST INLEIDING PROGRAMMEREN Deze

Nadere informatie

Visual Basic.NET. Visual Basic.NET. M. den Besten 0.3 VB. NET

Visual Basic.NET. Visual Basic.NET. M. den Besten 0.3 VB. NET Visual Basic.NET M. den Besten 0.3 VB. NET Inhoud Voorwoord Deel 1 Visual Basic.NET 1.1 Inleiding...13 1.2 De programmeertaal Visual Basic.NET...14 1.3 Microsoft Visual Basic 2010 Express Edition...15

Nadere informatie

public Bier ( string N, double P, Brouwerij B) { Naam = N; AlcoholPerc = P; Brouwer = B;

public Bier ( string N, double P, Brouwerij B) { Naam = N; AlcoholPerc = P; Brouwer = B; Beschouw bijvoorbeeld de twee onderstaande klassen, waarvan de attributen en eigenschappen geannoteerd zijn met bijkomende XML-annotaties: using System ; using System. Xml ; using System. Xml. S e r i

Nadere informatie

Zelftest Programmeren in Java

Zelftest Programmeren in Java Zelftest Programmeren in Java Document: n0883test.fm 22/01/2013 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST PROGRAMMEREN IN JAVA Deze test

Nadere informatie

Datatypes Een datatype is de sort van van een waarde van een variabele, veel gebruikte datatypes zijn: String, int, Bool, char en double.

Datatypes Een datatype is de sort van van een waarde van een variabele, veel gebruikte datatypes zijn: String, int, Bool, char en double. Algemeen C# Variabele Een variabele is een willekeurige waarde die word opgeslagen. Een variabele heeft altijd een datetype ( De soort waarde die een variabele bevat). Datatypes Een datatype is de sort

Nadere informatie

http://www.liacs.nl/home/kosters/java/

http://www.liacs.nl/home/kosters/java/ sheets Programmeren 1 Java college 2, Walter Kosters De sheets zijn gebaseerd op de hoofdstukken 2 tot en met 6 van: D. Bell en M. Parr, Java voor studenten, Prentice Hall, 2002 http://www.liacs.nl/home/kosters/java/

Nadere informatie

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding OVERZICHT VAN HET PROGRAMMEREN Inleiding Als je leert programmeren lijkt het nogal overweldigend om die eerste stappen te doorworstelen. Er zijn dan ook heel wat programmeertalen (Java, Ruby, Python, Perl,

Nadere informatie

Tentamen Object Georiënteerd Programmeren TI1206 29 oktober 2014, 9.00-11.00 Afdeling SCT, Faculteit EWI, TU Delft

Tentamen Object Georiënteerd Programmeren TI1206 29 oktober 2014, 9.00-11.00 Afdeling SCT, Faculteit EWI, TU Delft Tentamen Object Georiënteerd Programmeren TI1206 29 oktober 2014, 9.00-11.00 Afdeling SCT, Faculteit EWI, TU Delft Bij dit tentamen mag je geen gebruik maken van hulpmiddelen zoals boek of slides. Digitale

Nadere informatie

Programmeren in Java les 3

Programmeren in Java les 3 4 september 2015 Deze les korte herhaling vorige week loops methodes Variabelen Soorten variabelen in Java: integer: een geheel getal, bijv. 1,2,3,4 float: een gebroken getal, bijv. 3.1415 double: een

Nadere informatie

Sima. Programmeren. 2e graad

Sima. Programmeren. 2e graad Sima Programmeren 2e graad David De Ruyter 23-4-2018 Inhoudsopgave Programmeren deel 1 - Een algoritme... 2 Voorbeelden... 3 Algoritme vs. programma... 3 Stappen naar succes... 4 Probleemstelling:... 4

Nadere informatie

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding. Het spiraalmodel. De programmeertaal. vervolgens de berekening van het totale bedrag, incl. BTW:

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding. Het spiraalmodel. De programmeertaal. vervolgens de berekening van het totale bedrag, incl. BTW: OVERZICHT VAN HET PROGRAMMEREN Inleiding Als je leert programmeren lijkt het nogal overweldigend om die eerste stappen te doorworstelen. Er zijn dan ook heel wat programmeertalen (Java, Ruby, Python, Perl,

Nadere informatie

Powerpoint presentatie College 5 Gilbert van Lierop & Farshad Salamat

Powerpoint presentatie College 5 Gilbert van Lierop & Farshad Salamat Powerpoint presentatie College 5 Gilbert van Lierop & Farshad Salamat Wat is een database? Een verzameling van georganiseerde data Een database bestaat uit applicaties, SQL en het DBMS Watis eendbms? EenDBMS

Nadere informatie

Zelftest XML Concepten

Zelftest XML Concepten Zelftest XML Concepten Document: n1035test.fm 18/02/2010 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING Om een idee te hebben van wat we verwachten als voorkennis

Nadere informatie

Informatie & Databases

Informatie & Databases Informatie Wat is informatie en waaruit het bestaat? Stel op een kaart staat het getal 37 geschreven. Wat kun je dan zeggen van het cijfer 37? Niets bijzonders, toch? Alleen dat het een getal is. Gaat

Nadere informatie

Ontwerp van Informatiesystemen

Ontwerp van Informatiesystemen 1ste bach HIB Ontwerp van Informatiesystemen Prof. Verelst Q www.quickprinter.be uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen 112 2,50 Online samenvattingen kopen via www.quickprintershop.be Table of Contents

Nadere informatie

Programmeren: Visual Basic

Programmeren: Visual Basic PETERSTUYVESANT COLLEGE INFORMATICA 2009-2010 Programmeren: Visual Basic Algemene Kennis: 01. Programmeren Programmeren is het schrijven van een computerprogramma, een concrete verzameling instructies

Nadere informatie

Open SQL Server Management Studio en log in als Administator. Je ziet dan wat je in figuur 2.1 ziet.

Open SQL Server Management Studio en log in als Administator. Je ziet dan wat je in figuur 2.1 ziet. Hoofdstuk 2 Een ASP.NET applicatie met ADO.NET opzetten In dit hoofdstuk ga je een eenvoudige website opzetten, waarbij je een aantal gegevens uit een database ophaalt. Je moet je kennis van ADO.NET dus

Nadere informatie

return an ; } private I L i s t l i j s t ;

return an ; } private I L i s t l i j s t ; In bovenstaande code werd de binding t e k s t. DataBindings. Add(new Binding ( Text, l i j s t, ) ) ; gebruikt om de eigenschap Text van het object tekst (dwz. tekst.text) te binden aan het object lijst.

Nadere informatie

Objectgeorïenteerd werken is gebaseerd op de objecten die door het systeem gemanipuleerd worden.

Objectgeorïenteerd werken is gebaseerd op de objecten die door het systeem gemanipuleerd worden. Herhaling Objectgeorïenteerd werken is gebaseerd op de objecten die door het systeem gemanipuleerd worden. De basisbouwsteen is het object; een geïntegreerde eenheid van data en operaties werkend op deze

Nadere informatie

Het besturingssysteem of operating system, vaak afgekort tot OS is verantwoordelijk voor de communicatie van de software met de hardware.

Het besturingssysteem of operating system, vaak afgekort tot OS is verantwoordelijk voor de communicatie van de software met de hardware. Het besturingssysteem of operating system, vaak afgekort tot OS is verantwoordelijk voor de communicatie van de software met de hardware. Het vormt een schil tussen de applicatiesoftware en de hardware

Nadere informatie

Object Oriented Programming

Object Oriented Programming Object Oriented Programming voor webapplicaties Door Edwin Vlieg Waarom OOP? Basis uitleg over OOP Design Patterns ActiveRecord Model View Controller Extra informatie Vragen OOP Object Oriented Programming

Nadere informatie

Programmeren in Java 3

Programmeren in Java 3 26 september 2007 Deze les korte herhaling vorige les Unified Modelling Language notatie van een class afleiding pointers abstracte classes polymorphisme dubieuze(?) constructies interfaces Meer over class

Nadere informatie

Voor de database wordt een Access 2000 bestand gebruikt, met voorlopig 1 tabel:

Voor de database wordt een Access 2000 bestand gebruikt, met voorlopig 1 tabel: Eenvoudig voorbeeld. Er wordt verondersteld dat er met VS 2008 EXPRESS gewerkt wordt. Voor de database wordt een Access 2000 bestand gebruikt, met voorlopig 1 tabel: (Sommige schermafdrukken zijn afkomstig

Nadere informatie

icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous

icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous 2006-2007 Inhoudsopgave 1 2 1.1 Programmeertaal PHP5..................... 2 1.2 MySQL database......................... 3 1.3 Adobe Flash...........................

Nadere informatie

Java. Basissyllabus. Egon Pas

Java. Basissyllabus. Egon Pas Java Basissyllabus Egon Pas 2011 BeanPole bvba Gasmeterlaan 92-9000 Gent BTW BE 472.902.516 Tel: + 32 9 224 42 17 Fax: + 32 9 223 62 88 www.beanpole.be info@beanpole.be 1 Programmeren 1.1 Hoe werkt een

Nadere informatie

Inleiding Visual Basic en VBA. Karel Nijs 2009/01

Inleiding Visual Basic en VBA. Karel Nijs 2009/01 Inleiding Visual Basic en VBA Karel Nijs 2009/01 Leswijze Eerst wat theorie Begeleid met (korte) oefeningen Ms Excel 2003 Online hulp: http://www.ozgrid.com/vba/ http://msdn.microsoft.com/en-us/library/sh9ywfdk(vs.80).aspx

Nadere informatie

Online c++ leren programmeren:

Online c++ leren programmeren: Online c++ leren programmeren: Inhoud 1)Waar vind ik een c++ compiler?... 2 2)Hoe start ik een programma in c++?... 2 3)Een eerste c++ programma:... 3 Een eerste programma schrijven:... 3 Mijn eerste programma

Nadere informatie

ECTS fiche. Module info. Evaluatie. Gespreide evaluatie OPLEIDING. Handelswetenschappen en bedrijfskunde HBO Informatica

ECTS fiche. Module info. Evaluatie. Gespreide evaluatie OPLEIDING. Handelswetenschappen en bedrijfskunde HBO Informatica ECTS fiche Module info OPLEIDING STUDIEGEBIED AFDELING MODULE MODULENAAM Programmeren 5 MODULECODE B STUDIEPUNTEN 10 VRIJSTELLING MOGELIJK ja Handelswetenschappen en bedrijfskunde HBO Informatica Evaluatie

Nadere informatie

Tentamen Object Georiënteerd Programmeren TI1200 30 januari 2013, 9.00-12.00 Afdeling SCT, Faculteit EWI, TU Delft

Tentamen Object Georiënteerd Programmeren TI1200 30 januari 2013, 9.00-12.00 Afdeling SCT, Faculteit EWI, TU Delft Tentamen Object Georiënteerd Programmeren TI1200 30 januari 2013, 9.00-12.00 Afdeling SCT, Faculteit EWI, TU Delft Bij dit tentamen mag je geen gebruik maken van hulpmiddelen zoals boek of slides. Dit

Nadere informatie

Dynamische webapplicaties in Java

Dynamische webapplicaties in Java Dynamische webapplicaties in Java October 7, 2006 In java is het mogelijk dynamische webpagina s te implementeren. De code om de dynamische gegevens te genereren staat in servlets of Java Server Pages

Nadere informatie

Klassen & objecten, overerving, abstracte klassen, debuggen, interfaces, formulieren, polymorfie, statische methoden, event-handlers

Klassen & objecten, overerving, abstracte klassen, debuggen, interfaces, formulieren, polymorfie, statische methoden, event-handlers 1 Inhoud Klassen & objecten, overerving, abstracte klassen, debuggen, interfaces, formulieren, polymorfie, statische methoden, event-handlers 2 Geluidsbronnen simulator, deel 2 Inleiding De weergave versnellen

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Inleiding. Hoofdstuk 2: Klassen en objecten Datahiding: afschermen van implementatiedetails. Naar de buitenwereld toe enkel interfaces.

Hoofdstuk 1: Inleiding. Hoofdstuk 2: Klassen en objecten Datahiding: afschermen van implementatiedetails. Naar de buitenwereld toe enkel interfaces. Hoofdstuk 1: Inleiding Objectoriëntatie: 1. Objecten & klassen: samenwerking van componenten om bepaald doel te bereiken; herbruikbaarheid. 2. Encapsulation: afschermen gedragingen en kenmerken van de

Nadere informatie

Dynamiek met VO-Script

Dynamiek met VO-Script Dynamiek met VO-Script Door Bert Dingemans DLA Ontwerp & Software bert@dla-architect.nl Inleiding Op de SDGN nieuwsgroep voor Visual Objects ontstond laatst een draad van berichten over de nieuwe libraries

Nadere informatie

eerste voorbeelden in Java

eerste voorbeelden in Java Beginselen van programmeren 2 eerste voorbeelden in Java vereisten: een editor: om programma in te tikken en te bewaren een Java compiler: zet ingetikte (bron-) programma om naar byte-code een Java Virtuele

Nadere informatie

IMP Uitwerking week 13

IMP Uitwerking week 13 IMP Uitwerking week 13 Opgave 1 Nee. Anders moet bijvoorbeeld een venster applicatie een subklasse zijn van zowel Frame en WindowListener. Als de applicatie ook een button of een menu heeft, dan moet het

Nadere informatie

Software architectuur

Software architectuur Software architectuur Object orientatie Andy Verkeyn Mei 1999 - Maart 2000 - April 2003 Derde versie Andy.Verkeyn@rug.ac.be http://allserv.rug.ac.be/~averkeyn Het OO (object oriented) paradigma ziet een

Nadere informatie

Syntra-West. Syntra-West Doorniksesteenweg 220 8500 Kortrijk Tel. 056/26.02.00 Fax 056/22.81.07

Syntra-West. Syntra-West Doorniksesteenweg 220 8500 Kortrijk Tel. 056/26.02.00 Fax 056/22.81.07 Syntra-West Syntra-West Doorniksesteenweg 220 8500 Kortrijk Tel. 056/26.02.00 Fax 056/22.81.07 i Inhoudsopgave SYNTRA-WEST... 0 INITIATIECURSUS JAVA & DATABASE-DEVELOPNMENT... 0 JBUILDER 2005... 0 1. INLEIDING...

Nadere informatie

Technische nota AbiFire Rapporten maken via ODBC

Technische nota AbiFire Rapporten maken via ODBC Technische nota AbiFire Rapporten maken via ODBC Laatste revisie: 23 januari 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Systeeminstellingen in AbiFire... 3 2.1 Aanmaken extern profiel... 3 2.2 Toewijzing extern

Nadere informatie

Programmeren in C ++ met wxwidgets les 5

Programmeren in C ++ met wxwidgets les 5 Elektrotechniek/Embedded Systems engineering inf2d Programmeren in C ++ met wxwidgets les 5 cursus 2009-2010 ir drs E.J Boks Les 5 Grafische toolkits Basisbeginselen gebruik grafische toolkit WxWidgets

Nadere informatie

Zelftest Informatica-terminologie

Zelftest Informatica-terminologie Zelftest Informatica-terminologie Document: n0947test.fm 01/07/2015 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INTRODUCTIE Deze test is een zelf-test, waarmee u

Nadere informatie

9. MYSQL. Daarin zien we het administratie paneel van mysql.

9. MYSQL. Daarin zien we het administratie paneel van mysql. 9. MYSQL We kunnen ook in dit systeem gebruik maken van de gekende ACCESS databanken. Zolang het maar relationale databanjken zijn kunnen we er gebruik van maken. In PHP echter maakt men meestal gebruik

Nadere informatie

Wat is een grafische gebruikersinterface (GUI)?

Wat is een grafische gebruikersinterface (GUI)? Wat is een grafische gebruikersinterface (GUI)? GUI is een Engelse afkorting voor Graphical User Interface, oftewel grafische gebruikersinterface. Het is de term voor het bedieningspaneel van een computerprogramma.

Nadere informatie

Een stoomcursus door Edgar de Graaf, november 2006

Een stoomcursus door Edgar de Graaf, november 2006 Programmeren in Java Een stoomcursus door Edgar de Graaf, november 2006 Deze tekst geeft een zeer korte inleiding in de programmeertaal Java, uitgaande van kennis van de taal C++. Daarnaast bestudere men

Nadere informatie

Wat is JAVA? Peter van Rijn

Wat is JAVA? Peter van Rijn Wat is JAVA? Peter van Rijn Wat is JAVA? een concept een platform een ontwikkelomgeving een mentaliteit 2 Het ontstaan van JAVA Patrick Naughton ergernis over de verschillende programma bibliotheken schrijft

Nadere informatie

Building rich user interfaces in Java

Building rich user interfaces in Java Building rich user interfaces in Java Een introductie tot Oracle s JavaFX Spreker(s) : Datum : E-mail : Laurens Bossen en Paul van der Slot 20-03-2014 Laurens.bossen@transfer-solutions.com, paul.van.der.slot@transfer-solutions.com

Nadere informatie

Technisch ontwerp. Projectteam 6. Project "Web Essentials" 02 april 2009. Versie 2.1.0

Technisch ontwerp. Projectteam 6. Project Web Essentials 02 april 2009. Versie 2.1.0 Projectteam 6 Faculteit Natuur en Techniek Hogeschool Utrecht Projectleider: Hans Allis, hans.allis@student.hu.nl Technisch ontwerp Project "Web Essentials" 02 april 2009 Versie 2.1.0 Teamleden: Armin

Nadere informatie

Portability, Interoperability of toch maar Connectivity Portability, Interoperability of toch maar Connectivity.

Portability, Interoperability of toch maar Connectivity Portability, Interoperability of toch maar Connectivity. Portability, Interoperability of toch 1 Even Voorstellen Diploma s: 1980 Bachelor of Science Civil Engineering (Cairo, Egypte) 1986 Doctoraal in Geodesie (TU Delft, Nederland) Enige Automatiseringservaring:

Nadere informatie

Studiewijzer Keuzedeel Verdiepingsoftware (AO)

Studiewijzer Keuzedeel Verdiepingsoftware (AO) Studiewijzer Keuzedeel Verdiepingsoftware (AO) Keuzedeel: Verdieping software AO versie 1.0 Crebo: 25187 Cohort: 2016-2017 Keuzedeelhouder(s): Dhr. J.A. van Helden Datum: 18-1-2017 Keuzedeel: Verdieping

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 3. 3.5 Het Boekenwinkeltje... 90 3.5.1 Registreer.aspx... 90 3.6 Opgaven... 97

INHOUDSOPGAVE 3. 3.5 Het Boekenwinkeltje... 90 3.5.1 Registreer.aspx... 90 3.6 Opgaven... 97 Inhoudsopgave 1 Inleiding 8 1.1 Het.Net Framework................................ 8 1.1.1 Het.Net Ontwikkelingsmodel....................... 8 1.1.2 Compilatie en Uitvoering in.net.....................

Nadere informatie

Variabelen en statements in ActionScript

Variabelen en statements in ActionScript Ontwikkelen van Apps voor ios en Android Variabelen en statements in ActionScript 6.1 Inleiding Als we het in de informatica over variabelen hebben, bedoelen we een stukje in het geheugen van de computer

Nadere informatie

Sparse columns in SQL server 2008

Sparse columns in SQL server 2008 Sparse columns in SQL server 2008 Object persistentie eenvoudig gemaakt Bert Dingemans, e-mail : info@dla-os.nl www : http:// 1 Content SPARSE COLUMNS IN SQL SERVER 2008... 1 OBJECT PERSISTENTIE EENVOUDIG

Nadere informatie

Javascript oefenblad 1

Javascript oefenblad 1 Leer de basis van Javascript. Javascript oefenblad 1 Niels van Velzen Javascript oefenblad 1 Pagina 2 Inleiding Javascript is niet altijd even makkelijk. Vooral aan het begin is het even wennen hoe de

Nadere informatie

Installatie SQL: Server 2008R2

Installatie SQL: Server 2008R2 Installatie SQL: Server 2008R2 Download de SQL Server 2008.exe van onze site: www.2work.nl Ga naar het tabblad: Downloads en meld aan met: klant2work en als wachtwoord: xs4customer Let op! Indien u een

Nadere informatie

Copyright IBS 2006. Nieuwbouw. Vereenvoudigd en versnelt Java ontwikkeling. Huub Cleutjens

Copyright IBS 2006. Nieuwbouw. Vereenvoudigd en versnelt Java ontwikkeling. Huub Cleutjens Nieuwbouw Vereenvoudigd en versnelt Java ontwikkeling Huub Cleutjens Inhoud IBS en Java Keuzes: taal / architectuur Productiviteit / arbeidsdeling IBS Java Development Accelerator Persistence UI Persistence

Nadere informatie

Overerving & Polymorfisme

Overerving & Polymorfisme Overerving & Polymorfisme Overerving Sommige klassen zijn speciaal geval van andere klasse Docent is een speciaal geval van werknemer, dwz. elke docent is ook werknemer Functionaliteit van docent = functionaliteit

Nadere informatie

Tentamen Imperatief en Object-georiënteerd programmeren in Java voor CKI

Tentamen Imperatief en Object-georiënteerd programmeren in Java voor CKI Tentamen Imperatief en Object-georiënteerd programmeren in Java voor CKI Vrijdag 22 januari 2010 Toelichting Dit is een open boek tentamen. Communicatie en het gebruik van hulpmiddelen zijn niet toegestaan.

Nadere informatie

APPLICATIEBOUW 1E COLLEGE: INTRODUCTIE. Onderdeel van SmartProducts

APPLICATIEBOUW 1E COLLEGE: INTRODUCTIE. Onderdeel van SmartProducts APPLICATIEBOUW 1E COLLEGE: INTRODUCTIE Onderdeel van SmartProducts EVEN VOORSTELLEN DOCENT Fjodor van Slooten N208 (Horstring Noord) F.vanSlooten@utwente.nl Assistentie door: Hans Tragter, Marc Schreiber,

Nadere informatie

Kleine cursus PHP5. Auteur: Raymond Moesker

Kleine cursus PHP5. Auteur: Raymond Moesker Kleine cursus PHP5 Auteur: Raymond Moesker Kleine cursus PHP PHP is platform en CPU onafhankelijk, open source, snel, heeft een grote userbase, het is object georiënteerd, het wordt omarmd door grote bedrijven

Nadere informatie

1e college Introductie Applicatiebouw. Applicatiebouw{ } Onderdeel van SmartProducts

1e college Introductie Applicatiebouw. Applicatiebouw{ } Onderdeel van SmartProducts 1e college Introductie Applicatiebouw Applicatiebouw{ } Onderdeel van SmartProducts EVEN VOORSTELLEN DOCENT Fjodor van Slooten N208 (Horstring Noord) F.vanSlooten@utwente.nl Assistentie door: Nadia Klomp,

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FNWI. Voorbeeld van tussentoets Inleiding programmeren

Universiteit van Amsterdam FNWI. Voorbeeld van tussentoets Inleiding programmeren Universiteit van Amsterdam FNWI Voorbeeld van tussentoets Inleiding programmeren Opgave 1: Wat is de uitvoer van dit programma? public class Opgave { static int i = 0 ; static int j = 1 ; int i = 1 ; int

Nadere informatie

Angular Best Practices Door Alex en Chris van Beek

Angular Best Practices Door Alex en Chris van Beek Angular Best Practices Door Alex en Chris van Beek Over ons Enthousiastelingen Software Architecten bij Luminis Arnhem B.V. Gespecialiseerd in Microsoft technologie:.net, Azure en Windows Twitter: @Beekje

Nadere informatie

Capita Selecta Design Patterns voor administratieve applicaties

Capita Selecta Design Patterns voor administratieve applicaties Capita Selecta voor administratieve applicaties Bij afstudeerproject: Generiek framework voor administratieve toepassingen in een webgeörienteerde omgeving Henk van de Ridder 26 augustus 2006 Inhoud 26

Nadere informatie

inhoudsopgave Dankbetuiging 13 Inleiding 15

inhoudsopgave Dankbetuiging 13 Inleiding 15 inhoudsopgave Dankbetuiging 13 Inleiding 15 Voor wie is dit boek?.... 16 Wat staat er in dit boek?.... 16 De bijbehorende website... 17 Veel plezier!... 17 deel 1: Xcode en Swift 1 Hello, world! 21 Het

Nadere informatie

Programmeren met databanken volgens het lagenmodel in C#

Programmeren met databanken volgens het lagenmodel in C# Programmeren met databanken volgens het lagenmodel in C# met Visual Studio en MySQL HA-2267-02 Informaticabeheer Bert Cauwenberg en Lieven Pauwels Werkgroep Handel 2016 Guimardstraat 1, 1040 Brussel Guimardstraat

Nadere informatie

Session Beans.

Session Beans. Session Beans joost.vennekens@kuleuven.be Prequel: annotaties Nieuw Java feature Gestructureerde manier om extra info toe te voegen aan code (ipv. commentaar) @Author( name = "Joost Vennekens", date =

Nadere informatie

HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) In deze module leer je projecten op te stellen en te programmeren in de VB.NET-omgeving.

HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) In deze module leer je projecten op te stellen en te programmeren in de VB.NET-omgeving. STUDIEFICHE CVO DE AVONDSCHOOL Opleiding HBO5 Informatica Netwerkbeheer (90 studiepunten) Module A5 Programmeren 1 (9 studiepunten) Plaats van de module in de opleiding: In deze module leer je projecten

Nadere informatie

Programmeerstructuren met App Inventor

Programmeerstructuren met App Inventor Programmeerstructuren met App Inventor Kevin Krul, Universiteit Utrecht Roncalli, Bergen op Zoom Inhoud: Les 1: Introductie tot App Inventor, when statement en variabelen. Les 2: Introductie if-statement

Nadere informatie

Selenium IDE Webdriver. Introductie

Selenium IDE Webdriver. Introductie Selenium IDE Webdriver Het Wielsem 10, 5231 BW s- Hertogenbosch, telefoon 073-6409311 e- mail info@testwork.nl internet http://www.testwork.nl 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Selenium IDE... 3 3

Nadere informatie

Inleiding programmeren

Inleiding programmeren Inleiding programmeren Docent: José Lagerberg Assistenten: Robin de Vries, Jordy Perlee, Dimitri Belfor, Stephen Swatman, Erik Kooistra, Daan Kruis, Daniel Louwrink Cursusinformatie: https://staff.fnwi.uva.nl/j.m.lagerberg

Nadere informatie

i ll take off to the cloud

i ll take off to the cloud i ll take off to the cloud Webbased applicaties gebouwd door ILE programmeurs Gepresenteerd door: Drs. Martijn van Breden Lead software architect Pantheon Automatisering 26-4-2017 1 Historie Pantheon Ontstaan

Nadere informatie

Formulieren en waarden posten naar een view

Formulieren en waarden posten naar een view Hoofdstuk 4 Formulieren en waarden posten naar een view Waarden posten naar een view in een Zend-project gaat heel anders dan dat je gewend bent. Om dit mechanisme te leren, kunnen we het beste een eenvoudige

Nadere informatie

6,1. Samenvatting door een scholier 1809 woorden 28 oktober keer beoordeeld. Informatica

6,1. Samenvatting door een scholier 1809 woorden 28 oktober keer beoordeeld. Informatica Samenvatting door een scholier 1809 woorden 28 oktober 2005 6,1 16 keer beoordeeld Vak Methode Informatica Turing informatica samenvatting. hst3: algoritme:een beschrijving van stappen die gedaan moeten

Nadere informatie

Mijn eerste ADO.NET applicatie

Mijn eerste ADO.NET applicatie Hoofdstuk 2 Mijn eerste ADO.NET applicatie ADO staat voor ActiveX Database Objects. Dit is een verzameling klassen die onderdeel uitmaken van het.net framework, waarmee je verbinding kunt maken met een

Nadere informatie

Correspondentie inzake overnemen of reproductie kunt u richten aan:

Correspondentie inzake overnemen of reproductie kunt u richten aan: Vrijwel alle namen van software- en hardwareproducten die in deze cursus worden genoemd, zijn tegelijkertijd ook handelsmerken en dienen dienovereenkomstig te worden behandeld. Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Als een PSD selecties bevat, deelt de lijn van het programma zich op met de verschillende antwoorden op het vraagstuk.

Als een PSD selecties bevat, deelt de lijn van het programma zich op met de verschillende antwoorden op het vraagstuk. HOOFDSTUK 3 3.1 Stapsgewijs programmeren In de vorige hoofdstukken zijn programmeertalen beschreven die imperatief zijn. is het stapsgewijs in code omschrijven wat een programma moet doen, net als een

Nadere informatie

APPLICATIEBOUW 1E COLLEGE: INTRODUCTIE. Onderdeel van SmartProducts

APPLICATIEBOUW 1E COLLEGE: INTRODUCTIE. Onderdeel van SmartProducts APPLICATIEBOUW 1E COLLEGE: INTRODUCTIE Onderdeel van SmartProducts EVEN VOORSTELLEN DOCENT Fjodor van Slooten N208 (Horstring Noord) F.vanSlooten@utwente.nl Assistentie door: Hans Tragter, Nadia Klomp,

Nadere informatie

Programmeren: Visual Basic

Programmeren: Visual Basic PETERSTUYVESANT COLLEGE INFORMATICA 2009-2010 Programmeren: Visual Basic Document Afbaking 01. VERSCHILLENDE PROGRAMMEERTALEN 02. PROGRAMMEER PAKKETTEN 03. GUI 03.1 GUI ELEMENTEN 03.2 GUI EIGENSCHAPPEN

Nadere informatie

Tentamen Objectgeorienteerd Programmeren IN1205 Voorbeeld

Tentamen Objectgeorienteerd Programmeren IN1205 Voorbeeld Tentamen Objectgeorienteerd Programmeren IN1205 Voorbeeld Afdeling ST Faculteit EWI TU Delft Bij dit tentamen mag u gebruik maken van: Barnes, Object-Oriented Programming with Java en de Notitie Algoritmiek

Nadere informatie

Een topprogrammeur in het OO programmeren is Graig Larman. Hij bedacht de volgende zin:

Een topprogrammeur in het OO programmeren is Graig Larman. Hij bedacht de volgende zin: Java Les 2 Theorie Beslissingen Algemeen Net als in het dagelijks leven worden in software programma s beslissingen genomen, naast het toekennen van waarden aan variabelen zijn beslissingen één van de

Nadere informatie

4 ASP.NET MVC. 4.1 Controllers

4 ASP.NET MVC. 4.1 Controllers 4 ASP.NET MVC ASP.NET is het.net raamwerk voor het bouwen van webapplicaties. De MVC variant hiervan is speciaal ontworpen voor het bouwen van dergelijke applicaties volgens het Model-View-Controller paradigma.

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Programmeren (IN1608WI), 2 februari 2012, 9.00-11.00, Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2.

Tentamen Inleiding Programmeren (IN1608WI), 2 februari 2012, 9.00-11.00, Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2. Tentamen Inleiding Programmeren (IN1608WI), 2 februari 2012, 9.00-11.00, Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2. Gesloten boek tentamen, bij dit tentamen mag je geen gebmik maken van

Nadere informatie

Programmeren met databanken volgens het lagenmodel in C#

Programmeren met databanken volgens het lagenmodel in C# Programmeren met databanken volgens het lagenmodel in C# met Visual Studio en MySQL HA-2267-04 Informaticabeheer Bert Cauwenberg en Lieven Pauwels Werkgroep Handel 2017 Guimardstraat 1, 1040 Brussel Guimardstraat

Nadere informatie

Interactief, real time security management

Interactief, real time security management P2000 en P2000LE SECURITY MANAGEMENT SYSTEEM Interactief, real time security management P2000 Security Management Systeem Schaalbaar, intuïtief en eenvoudig in gebruik Het Johnson Controls P2000 security

Nadere informatie

Opdracht 7a. Applicatiebouw 2014/2015

Opdracht 7a. Applicatiebouw 2014/2015 Applicatiebouw 2014/2015 Opdracht 7a Inhoud Applicatiebouw op dag 7 College In het college wordt oa. overerving behandeld, waarmee je uit een bestaande klasse een nieuwe andere klasse kan maken. Ook zijn

Nadere informatie

Nog even snel kleine issues oplossen

Nog even snel kleine issues oplossen VNSG Magazine juni 2015 Tips & Tricks CRM/SRM Nog even snel kleine issues oplossen Introductie Zo voor de vakantie zouden we nog even snel kleine issues oplossen. In deze tips & tricks worden weer een

Nadere informatie

1.7 Ontleding van het eerste programma... 14

1.7 Ontleding van het eerste programma... 14 Inhoudsopgave 1 Inleiding 1 1.1 Wat kan je met Java doen?..................... 1 1.2 Over Java............................... 3 1.3 Gebruik van dit boek......................... 5 1.4 Installatie...............................

Nadere informatie

Beheer van databanken

Beheer van databanken Beheer van databanken Wim De Proost Jan Jochems Pieter Van den Akkerveken Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Bachelor Informatica 3 de jaar Academiejaar 2011-2012 2 Inhoud INLEIDING... 3

Nadere informatie

BEFDSS. Het Belgische uitwisselingsformaat voor onderzoekgegevens afkomstig van visueel rioolonderzoek. 1/12/2006 1 / 6

BEFDSS. Het Belgische uitwisselingsformaat voor onderzoekgegevens afkomstig van visueel rioolonderzoek. 1/12/2006 1 / 6 Het Belgische uitwisselingsformaat voor onderzoekgegevens afkomstig van visueel rioolonderzoek. 1/12/2006 1 / 6 Inhoudstafel... 1 1 Voorwoord... 3 2 De samenstelling van het uitwisselingsformaat... 4 3

Nadere informatie

Informatie Systeem Ontwikkeling ISO 2R290

Informatie Systeem Ontwikkeling ISO 2R290 Informatie Systeem Ontwikkeling ISO 2R290 docent: Prof. dr. Paul De Bra Gebaseerd op: Database System Concepts, 5th Ed. doel van dit vak kennis van en inzicht in basisbegrippen over informatiesystemen

Nadere informatie

PHP-OPDRACHT SITE BOUWEN

PHP-OPDRACHT SITE BOUWEN PHP-OPDRACHT SITE BOUWEN PERIODE 4 LEERJAAR 1 Opleiding: Duur: Applicatieontwikkelaar 1 onderwijsperiode (4-8 weken) Voorkennis: Basiscursus PHP 5.4 Victor Peters (978 90 125 8499 9) Basiscursus XHTML,

Nadere informatie

Service Data Objects. Wat is SDO? Dynamic data API

Service Data Objects. Wat is SDO? Dynamic data API Service Data Objects Het is tegenwoordig misschien moeilijk voor te stellen maar er zijn nog steeds situaties waarbij je geen netwerk verbinding hebt. Hier ben ik de afgelopen tijd meerdere malen tegenaan

Nadere informatie

Acht stappen voor JSF

Acht stappen voor JSF Acht stappen voor JSF Inleiding In deze tutorial zullen we JSF (Java server faces) installeren. Wat we niet beschrijven is hoe te werken met JSF, over dit onderwerp zijn er genoeg boeken en internetsites

Nadere informatie

DataFlex 19.0 SQL Server

DataFlex 19.0 SQL Server Connections to SQL Server 1 Agenda Connecties Aanpassingen in applicaties 2 Connecties Kort overzicht 3 SQL manier Connectie maken met een server (login) Connectie stelt je in staat om tabellen in een

Nadere informatie

output management www.advanced-forms.com

output management www.advanced-forms.com output management www.advanced-forms.com Advanced-Forms Advanced-Forms is een state-of-the-art, gebruiksvriendelijke- en flexibele outputmanagementoplossing voor bedrijven van elke grootte. Met Advanced-Forms

Nadere informatie

Java virtuele machine JVM

Java virtuele machine JVM Implementatie Java Java virtuele machine JVM Java programma vertaald naar byte code instructies Byte code instructies uitgevoerd door JVM JVM is processor architectuur kan in principe in hardware worden

Nadere informatie