ONDERZOEKSOPDRACHT KCNR februari 2014

Transcriptie

1 ONDERZOEKSOPDRACHT KCNR februari 2014 Invulinstructie: Dit formulier is bedoeld voor onderzoeksopdrachten die in een periode van gemiddeld 4 maanden (kunnen) worden uitgevoerd. Voor kortere klussen komt nog een apart formulier Alle onderzoeksopdrachten geschikt voor afstuderen, moeten voldoen aan de eisen van het HBO eindniveau: zie bijlage. Zie verder de cursief gedrukte aanwijzingen per item. Titel van het project (Kort en krachtige weergave van het onderwerp) WAD doet het er toe? Verkennend onderzoek naar de invloed van het werelderfgoed Waddenzee op de sense of place van bewoners van de kustregio van Friesland en Groningen Korte omschrijving van de onderzoeksopdracht Voor de kustregio van Friesland en Groningen bestaan twee tegenstrijdige perspectieven. Enerzijds wordt het als een probleemgebied ervaren waar door demografische veranderingen (krimp) de leefomstandigheden verslechteren, anderzijds als een gebied met een unieke cultuurhistorische erfenis dat door zijn sterke relatie met het werelderfgoed Waddenzee toeristisch-recreatief ontsloten kan worden. In verschillende, vaak sectoraal georganiseerde netwerken wordt nagedacht over de toekomst van deze regio waarin inwoners verspreid over 2 havensteden en een veertigtal dorpen woonachtig zijn. Maar in de verschillende visies en plannen spelen de bewoners nog een ondergeschikte rol. Dat is opmerkelijk aangezien ook bewoners betekenis hechten aan de plek waar zij wonen en werken. Maar over deze sense of place is weinig bekend. Het onderzoek heeft tot doel om op vier exemplarische plekken in de kustregio Friese havenstad, Fries dorp, Gronings dorp, Groningse havenstad- met behulp van enquêtes de sense of place in kaart te brengen. De resultaten van deze enquête zullen gebruikt worden voor het formuleren van aanbevelingen hoe bewoners te laten participeren in de planvorming m.b.t. het noordelijk kustgebied. Aanleiding tot de onderzoeksopdracht en de huidige situatie De aanwijzing van de Waddenzee tot werelderfgoed inspireert vele plannenmakers. Daarnaast zijn nog twee ontwikkelingen van invloed op noordelijke kustregio: demografische veranderingen (krimp) en klimaatverandering (zeespiegelstijging). Dit heeft aanleiding gegeven tot ontstaan van de volgende veelal sectorale plannen: Klimaatverandering De klimaatverandering is van grote invloed op de toekomst van de waddenkust. In de eerste plaats zullen de zeedijken over de volledige lengte versterkt moeten worden (tijdens de laatste keuring is het grootste deel van de dijken afgekeurd). Daarnaast zullen

2 klimaatadaptatieplannen opgesteld moeten worden om te kunnen omgaan met neerslagoverschotten en de verzilting van de landbouwgronden de eerste kilometers achter de dijk. Deze plannen worden opgesteld en uitgevoerd in het kader van het Deltaprogramma 2013 (deelprogramma Wadden). Hierbij staat de waterveiligheid voorop, hoewel men open staat voor een meer integralere benadering van de kustverdedigingsproblematiek. Uit eerder onderzoek van het kenniscentrum NoorderRuimte blijkt dat op lokaal niveau, met uitzondering van de Eemsdelta, het fenomeen klimaatadaptatie onbekend is. Natuurontwikkeling Het werelderfgoed Waddenzee inspireert tot het opstellen van plannen voor natuurherstel. De in de kustregio actieve terreinbeherende natuurorganisatie concentreren zich op het vergroten van de biodiversiteit van hun buitendijkse terreinen (vooral kweldergebied) en achten vergroting van het areaal binnendijkse natuur passen de vigerende beleidslijnen voor de ontwikkeling van het werelderfgoedgebied. Hoewel er enig oog is voor de recreatieve functie van de natuurgebieden is ook hier nauwelijks sprake van een integrale benadering. Toerisme en recreatie In tegenstelling tot het kustgebied van Neder-Saksen en Sleeswijk-Holstein is de Nederlandse waddenkust toeristisch niet ontwikkeld. Het toerisme in de Nederlandse waddenregio concentreert zich met name op de eilanden. Niettemin is ontwikkeling van het toerisme als speerpunt nummer 1 benoemd om de economische neergang van het gebied tegen te gaan. Binnen de toeristisch-recreatieve sector zijn verschillende visies op gesteld om dit te bewerkstelligen. Zo zijn in opdracht van de Kamer van Koophandel Noord- Nederland scenario s ontwikkeld om via het vliegveld Eelde meer buitenlandse toeristen te interesseren voor het waddenkustgebied. Bij het nadenken over versterking van de toeristische functie wordt echter nauwelijks stil gestaan bij de hiervoor noodzakelijk ontsluiting van het noordelijk kustgebied. Culturele landschapsontwikkeling Vrij recent zijn de initiatieven die vanuit kringen rond het Oerol-festival (Terschelling) worden genomen. Centraal hierin staat het besef dat wij mensen verlangen naar het ongerepte maar bestaan bij de gratie van het interveniëren in een gebied als de waddenkust. Met behulp van o.a. kunstzinnige uitingen wil men langs de gehele waddenkust een eigentijdse invulling geven aan het landschap waarin de waarden die we daaraan geven zich weerspiegelen. Een dergelijke permanente tentoonstelling, met het estuaire de Nantes als lichtend voorbeeld, zal volgens de initiatiefnemers de waddenkust aantrekkelijker maken voor buitenlandse bezoekers. Op dit moment zoekt men verbinding met plannen die gemaakt worden voor de kustverdediging en de toeristische ontsluiting van het gebied. Gewenste situatie met betrekking tot het vraagstuk Een onderzoeksrapport met: - Een theoretische uitwerking van het begrip sense of place - Resultaten van de enquêtes uitwerkt per onderzoekslokatie - Een eerste verkenning hoe de resultaten van het onderzoek binnen de verschillende sectorale plannen toegepast kunnen worden

3 - Het organiseren in juni van een expertmeeting waarin de resultaten van het onderzoek en de aanbevelingen met vertegenwoordigers van de verschillende sectoren worden besproken. Geschikt voor studenten van de opleidingen Bouwkunde, CT, met belangstelling voor hoger ruimtelijk schaalniveau De volgende kennis/skills zijn noodzakelijk en/of gewenst Gevoel voor sociale wetenschap Affiniteit met kustlandschappen Vermogen bestaande plannen kritisch te evalueren Helder en overtuigend presenteren van aanbevelingen BIJ INTERNE OPDRACHTGEVER Lectoraat Onderzoekslijn Onderzoekprogramma Mariene Wetlands Studies (Hans Revier) i.s.m. Krimp en Leefomgeving (Sabine Meier). Contactgegevens Contactpersoon: Hans Revier Contactgegevens: Website: BIJ EXTERNE OPDRACHTGEVER Contactgegevens Bedrijf: Contactpersoon: Contactgegevens:

4 Website:

5 Participatie vormen lectoraten bnr Gewenste vorm X Opmerkingen (wensen, tijd etc.) Verstrekken opdracht Opdrachtgever op afstand (weinig contact) Opdrachtgever intensief (veel contact) Bijdragen aan opdrachten van anderen Expert (te consulteren) Expert (actief) Interne opdrachtgever ook voor andere projecten Deelnemer kennisuitwisselingsbijeenkomsten Deelnemer themagroepen Coach (proces) Lerende met eigen ontwikkelagenda Advisering bnr Openstellen van lectoraat en eigen kenniskringen Openstellen van eigen netwerken

6 Competentieniveau Aspect Niveau 1 (basisfase) Aard van de taak Eenvoudig Gestructureerd X Niveau 2 (kernfase) Gestructureerd X Eindniveau (specialisatiefase) Ongestructureerd X Aard van de context Normen voor adequaat handelen Kennis Past bekende methoden direct toe volgens vaststaande normen Bekend Eenvoudig Monodisciplinair In de schoolsituatie Is ondernemend, heeft een open houding Beheerst basiskennis, maakt gebruik van bronnen Past bekende methoden aan wisselende situaties aan Bekend Monodisciplinair In de praktijk onder begeleiding Past wetenschappelij ke kennis toe, is resultaatgericht, is besluitvaardig Gebruikt basiskennis, maakt zich doelgericht nieuwe kennis eigen Verbeterd methoden en past normen aan de situatie aan Onbekend Multidisciplinair In de praktijk zelfstandig Toont visie, is innovatief Gebruikt kennis op een toegepast wetenschappelijke manier, draagt bij aan kennisontwikkeling

7 Kwaliteit van de output Criteria Praktijkresultaat Resultaat Adequaat Gevonden resultaat: Levert een daadwerkelijke oplossing. Verankerd in de probleemcontext Toelaatbaar en duurzaam Valide Gevonden resultaat : Geaccepteerd in probleemcontext Acceptabel in het probleemdomein Conceptueel onderbouwd Goed verklaard Generalisering aannemelijk gemaakt Verantwoording Consistent Inhoudselementen: In zichzelf consistent Onderling consistent Resultaat als proces Controleerbaar Uitvoering is: Compleet Achteraf nog gedetailleerd te volgen Transparant, duidelijk gecommuniceerd Vakkundig Uitvoering is: Resultaateffectief Kenniseffectief Efficiënt Toelaatbaar Betrouwbaar Logisch Uitvoering is niet toevallig beïnvloed door Degenen die de activiteiten uitvoeren Toestand van de organisatie rondom hen heen Onvolkomenheden Toevallig Redeneringen zijn vrij van: Inhoudelijke redeneerfouten Onzakelijke argumenten Gegoochel met betekenissen