Dames en heren, Geachte burgemeesters, Schepenen van Cultuur, Beste journalisten,

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Dames en heren, Geachte burgemeesters, Schepenen van Cultuur, Beste journalisten,"

Peter Cools
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Donderdag 25 november 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Lancering Erfgoedbank vier regio s Op de digitale trein Dames en heren, Geachte

1 Donderdag 25 november 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Lancering Erfgoedbank vier regio s Op de digitale trein Dames en heren, Geachte burgemeesters, Schepenen van Cultuur, Beste journalisten, Hartelijk welkom in De Markten! Op het Cultuurforum 2020 in juni, dat ik samen met de verenigde cultuursector organiseerde, stelden we dat e-cultuur in de toekomst gewoon cultuur zal zijn. De lijntjes tussen de twee vervagen. Cultuur wordt dus ook een stukje e-cultuur, tot we het verschil niet meer zien. Daarom moet iedereen mee zijn. En hoe doe je dat beter dan met iets wat dicht bij de mensen staat: het lokale erfgoed, hun erfgoed. 1

2 Een dag als vandaag, waar we deze Erfgoedbank lanceren, zie ik als een ideale stap naar dat proces. Digitalisering biedt een venster op een boeiend nieuwe wereld. Erfgoed is toch niet nieuw, denkt u misschien? Wel integendeel, voor veel mensen en ik denk vooral voor jongeren is erfgoed gloednieuw en boeiend! Ik denk bijvoorbeeld aan de boomballen en aan vintage-kledij: net omdat ze deel uitmaken van een traditie maar tegelijkertijd als nieuw gezien worden, vinden jongeren die fenomenen zo interessant. Daarom steun ik de lancering van deze Erfgoedbank van ganser harte! Sommigen zien een contrast tussen e-cultuur en erfgoed, maar dat is maar schijn: die twee werelden sluiten perfect op elkaar aan. Dat erfgoed bewaard moet worden is maar één deel van het verhaal. We moeten het ook ontsluiten, uitdragen, communiceren, delen (sharen) en verspreiden Jullie digitale Erfgoedbank maakt dat allemaal mogelijk. De verzamelde erfgoedcellen Kempens Karakter, Meetjesland, Noorderkempen en Waasland bieden een schat aan beelden, informatie en entertainment! 2

3 Dames en heren, Ik zie drie belangrijke punten die van dit verhaal een succes hebben gemaakt. In de eerste plaatse hebben jullie knap samengewerkt. Elke erfgoedcel zal beschikken over een eigen toegangsportaal en collectiebeheer, terwijl de structuur van de banken identiek zal zijn. Zo zijn jullie herkenbaar zonder de eigen identiteit te verliezen. Jullie bewijzen dat er nog tussenniveaus zijn die een eigen dynamiek (en plan) kunnen ontwikkelen. Wat van onderuit opborrelt, kun je niet tegenhouden, integendeel je moet het stimuleren. Als minister van Cultuur kan ik dat via de erfgoedconvenanten doen en daar investeren we al enkele jaren aanzienlijke sommen in. En met resultaat! In het voorjaar van 2009 hebben de vier partners hun kennis en ervaring bijeengebracht om te starten met de ontwikkeling van een nieuwe en geavanceerde databank en kijk, vandaag is de lancering al zover! Een tweede punt dat erg belangrijk is, zou ik willen samenvatten onder de noemer de standaard, niet toevallig de standaard. Uitwisselbaarheid, compatibiliteit, overdracht, : het staat of valt met de digitale standaarden. Zijn die moeilijk te implementeren of te gesloten, verliezen we alle voordelen van de digitalisering. Daarom had ik een onderzoek gevraagd naar standaarden voor archivering, ontsluiting en uitwisseling van digitale culturele erfgoedgegevens. Onder de naam Cultureel ErfgoedStandaarden Toolbox kortweg CEST, 3

4 kreeg deze publicatie de vorm van een wiki. Die wiki biedt een afzonderlijke set van standaarden die garant kan staan voor een minimale kwaliteit bij digitaliseringsinitiatieven. De wiki biedt ook nuttige casussen die je via praktische scenario s uitleggen hoe je een specifieke digitaliseringsopdracht kwaliteitsvol kunt uitvoeren. Zo kan de CEST-wiki een plaats worden waar de sector alle kennis over digitaliseringsstandaarden bundelt. Dat kan als een technische kwestie overkomen, maar willen we de digitale trein nemen, dan moeten we (ook) technische obstakels aan de kant schuiven. Een goede interoperabiliteit van digitale bestanden (en hun metadata) kan er alleen komen door meer samenwerking tussen digitaliseringsinitiatieven. Daar zijn jullie een uitstekend voorbeeld van! Dames en heren, De digitale trein brengt me op mijn derde punt: Vlaanderen zit op de digitale trein. De Vlaamse overheid geeft het goede voorbeeld en blijft de digitalisering stimuleren. Vlaamse instellingen investeren ca. 3% van hun jaarlijks werkingsbudget in digitalisering (exclusief personeelskosten), tegenover 1,1% in de Europese Unie. Van de Vlaamse instellingen heeft 36% een digitaliseringplan opgemaakt. Dat is iets meer dan het EU-gemiddelde (33%). Voor archieven en musea liggen onze cijfers nóg hoger, namelijk 43% en 44%. 4

5 Toch moeten we nog een tandje bijsteken. Voor audiovisuele materialen (10,5%)(film, video, audio) zijn de Vlaamse cijfers vergelijkbaar met de EU-cijfers, maar als we de Vlaamse digitalisering vergelijken met Nederland staan de Nederlandse instellingen veel verder in de digitalisering van hun collecties. Binnen Vlaanderen doen we nochtans al veel. Regionale initiatieven groeien, bijvoorbeeld via convenanten, uit tot belangrijke trekkers op het vlak van digitaal cultureel erfgoed. Het Oost-Vlaamse initiatief voor musea, MovE, maakt de collecties van de deelnemende musea online doorzoekbaar en verhoogt de zichtbaarheid. De erfgoedcel van Meetjesland heeft trouwens haar inventarissysteem met MovE afgestemd. Dat zorgt voor een betere doorstroming. Erfgoedplus.be werkt op het grondgebied van Limburg en Vlaams- Brabant aan een online ontsluitingsbank voor alle collectiebeherende organisaties op het grondgebied. Ook het Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur (CRKC) werkt aan de ontsluiting van het religieuze erfgoed via Religieus Erfgoed Online. En dan, dames en heren, mogen we uiteraard niet de Waalse Krook vergeten dat een gecentraliseerd en gedigitaliseerd multimediaal archief moet worden. Het wordt een zeer belangrijk project, want het gaat niet zo goed met ons multimediaal archief: zo zijn van de 5

6 populaire Vlaamse sitcom uit 1955 Schipper naast Mathilde slechts 9 van de 185 afleveringen bewaard gebleven. Naast het Instituut voor Bewaring en Ontsluiting, zal de Waalse Krook ook een Bibliotheek van de toekomst en een Centrum voor Nieuwe Media zijn. Verleden, heden en toekomst zullen er op een prachtige manier op elkaar kunnen inspelen. Intussen draagt Vlaanderen ook Europees zijn steentje bij. Meer dan dertig miljoen pagina s uit de Gentse boekentoren kun je raadplegen op Europeana, de online bibliotheek van het Europees erfgoed. Ik liet in 2010 ook een haalbaarheidsstudie uitvoeren naar de mogelijkheid, de voorwaarden en de uitvoeringsmodaliteiten van een Vlaamse horizontale metadata aggregator. Dat klinkt ingewikkeld maar moet vooral voor vereenvoudiging zorgen: een dergelijke aggregator verzamelt op basis van internationale standaarden uit diverse erfgoeddatabanken metadata over digitale bestanden, slaat deze duurzaam op en wisselt ze uit. Deze aggregator moet op zijn beurt dan weer open staan voor het internationale niveau, waardoor de gegevens bijvoorbeeld in Europeana opgenomen kunnen worden. U ziet: we zitten op de digitale trein en die is in volle beweging. Dat vind ik trouwens zo fantastisch aan de digitale evoluties en aan deze erfgoedbanken: particulieren zullen van thuis uit met een log-in de mogelijkheid hebben om via een eenvoudige oplaadfunctie eigen 6

7 materiaal digitaal aan te leveren. Elke persoon zal zelf kunnen bijdragen aan de digitale erfgoedbank en zo beweging kunnen maken in de digitale wereld. Dames en heren, ik wil jullie nog eens van harte feliciteren met deze boeiende erfgoedbanken. Geniet van alles wat je er op kan vinden receptenfiches, landschapsfoto s, volksliederen, dialectwoorden, -, gebruik ze en verspreid ze, over heel Vlaanderen! Dank voor uw aandacht, Joke Schauvliege Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur 7

Vergelijkbare documenten

Vrijdag 7 september 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Vrijdag 7 september 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Vrijdag 7 september 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Overhandiging kwaliteitslabel Erkend Cultureel Archief aan Archief OCMW Gent, Ieper en Waregem