Inhoudsopgave. 1. Inleiding Definities reserves en voorzieningen Functies van reserves en voorzieningen 5. 4.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoudsopgave. 1. Inleiding Definities reserves en voorzieningen Functies van reserves en voorzieningen 5. 4."

Transcriptie

1 Nota Reserves en Voorzieningen Mei 2011

2 Inhoudsopgave blz. 1. Inleiding 3 2. Definities reserves en voorzieningen 3 3. Functies van reserves en voorzieningen Rentetoerekening en/of inflatiecorrectie 6 6. Vorming en besteding van reserves en voorzieningen 8 7. Overzicht reserves en voorzieningen 9 8. Beoordeling huidige reserves en voorzieningen Voorstellen tot actualisatie reserves en voorzieningen 25 2

3 1. Inleiding Voor u ligt de nota reserves en voorzieningen. Het betreft een actualisatie van de nota reserves en voorzieningen uit Bestaande regels en richtlijnen zijn opnieuw beoordeeld en nieuwe afspraken over beleid en kaders staan in deze geactualiseerde nota. Reserves en voorzieningen maken deel uit van het weerstandsvermogen en vormen een belangrijk onderdeel bij de beoordeling van de financiële positie van een gemeente. Door decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten zijn ook de risico s toegenomen. Een gezonde financiële positie pleit voor het op voldoende niveau instandhouden van diverse reserves en voorzieningen voor het kunnen opvangen van onverwachte uitgaven. In deze nota worden de volgende onderwerpen besproken: - de begrippen reserves en voorzieningen; - de functies die reserves en voorzieningen vervullen; - de gehanteerde indeling in Winsum; - de wijze van rentetoerekening; - de vorming en besteding van reserves en voorzieningen; - een overzicht van de huidige reserves en voorzieningen; - een beoordeling van de huidige reserves en voorzieningen; - voorstellen tot actualisatie van de reserves en voorzieningen. 2. Definities reserves en voorzieningen Uitgangspunt voor het gemeentelijk reserve- en voorzieningenbeleid is het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). Onderscheid reserves en voorzieningen Wettelijk is bepaald dat reserves onderdeel uitmaken van het eigen vermogen. Voorzieningen daarentegen vallen onder het vreemd vermogen. Het verschil tussen een voorziening en een reserve ligt in het feit dat er bij voorzieningen altijd sprake is van een (redelijk in te schatten) verplichting. De bestemming van een voorziening kan niet worden veranderd. Bij een reserve kan de raad de bestemming van de middelen met een besluit nog veranderen. Reserves Reserves maken deel uit van het eigen vermogen en zijn bedrijfseconomisch gezien vrij te besteden. Het in bedrijfseconomische zin vrij besteedbaar zijn van de reserve wil zeggen dat tot het moment van daadwerkelijke aanwending er altijd voor gekozen kan worden om op basis van een politieke heroverweging de reserve op te heffen of in te zetten voor een ander doel. Slechts de raad is bevoegd tot het vormen en muteren van een reserve, als onderdeel van het budgetrecht en alleen de raad kan de bestemming van de reserves wijzigen. 3

4 In het BBV regelt artikel 43 de vorming en indeling van de reserves. 1. In de balans worden de reserves onderscheiden naar: a. de algemene reserve; b. bestemmingsreserves die dienen om ongew schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht, maar die niet specifiek besteed hoeven te worden; c. overige bestemmingsreserves. 2. Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de raad een bepaalde bestemming heeft gegeven. De algemene reserves zijn alle reserves, niet zijnde bestemmingsreserves. Op een algemene reserve ligt dus geen bestemming waardoor de algemene reserve vrij besteedbaar is. De voorwaarde bij de bestemmingsreserve onder 1.b is dat de besteding niet is gebonden. Is de besteding wel gebonden dat wil zeggen dat de middelen moeten worden teruggegeven als ze niet zijn ingezet voor het specifieke doel dan vallen de middelen onder de voorzieningen indien ze niet in het begrotingsjaar worden besteed. Voor de reserves op de balans geldt dat de aard en reden, alsmede de toevoegingen en onttrekkingen worden toegelicht. Het principe eerst resultaat bepalen, dan pas bestemmen is hierbij van toepassing. Bij de jaarrekening wordt per reserve het verloop gedurende het jaar in een overzicht weergegeven, conform het BBV artikel 54. Voorzieningen Voorzieningen maken deel uit van het vreemd vermogen en zijn bedrijfseconomisch niet alternatief aanwendbaar. Een voorziening dient om toekomstige financiële verplichtingen of risico s af te dekken. Voorzieningen worden onafhankelijk van het rekeningresultaat gevormd en tegelijkertijd met de jaarrekening aan de raad voorgelegd. Daarbij wordt de noodzaak tot het treffen van een voorziening aangegeven en een financiële onderbouwing met betrekking tot de noodzakelijk geachte. Voorzieningen mogen niet groter of kleiner zijn dan de verplichtingen en risico s waarvoor ze zijn ingesteld. Daarnaast kan een een voorziening worden ingesteld om de uitgaven c.q. verplichtingen in de tijd gezien gelijkmatig te verdelen. Artikel 44 (BBV) bepaalt dat: 1. Voorzieningen worden gevormd vanwege: a. verplichtingen en verliezen waarvan de op balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; b. op de balansdatum bestaande risico s ter zake van bepaalde verwachte verplichtingen of verliezen waarvan de redelijkerwijs te schatten is; c. kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot een gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. 2. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b. 3. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. 4

5 Artikel 44, lid 2 bepaalt dat op grond van nieuwe regels vanuit de commissie BBV ontvangen voorschotbedragen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren niet meer als voorziening mogen worden opgenomen. Met ingang van moeten deze worden opgenomen onder de overlopende passiva, zoals opgenomen in artikel 49, onderdeel b. Meerjarige specifieke uitkeringen waarvan de meerjarige subsidieperiode voor aanving mogen echter ook na als voorziening blijven staan totdat er een nieuwe (meerjarige) subsidieperiode aanbreekt. Is de van de verplichting of het risico niet redelijkerwijs in te schatten, dan komt deze in aanmerking voor vermelding in de paragraaf weerstandsvermogen als onderdeel van de inventarisatie van risico s. Voorzieningen worden niet meegenomen bij de berekening van het weerstandsvermogen. Het BBV (artikel 55) vereist in de toelichting op de balans dat de voorzieningen naar aard en reden worden toegelicht, tevens wordt het verloop gedurende het jaar in een overzicht weergegeven in de jaarrekening. 3. Functies van reserves en voorzieningen Reserves en voorzieningen kunnen de volgende betekenis (functie) hebben voor de gemeente: Financieringsfunctie Investeringen in kapitaalgoederen worden gefinancierd met langlopende middelen. Dit kan in de vorm van vreemd vermogen (langlopende geldlening en/of voorzieningen) of eigen vermogen (reserves) Bestedingsfunctie Bestemmingsreserves en voorzieningen hebben een bestedingsfunctie. Ze zijn ingesteld om aan een van te voren bepaald doel te worden besteed. Bufferfunctie De bufferfunctie dient voor het opvangen van eventuele onvoorziene uitgaven en ter afdekking van bestaande risico s. Verplichtingenfunctie De verplichtingenfunctie heeft betrekking op de vorming van een voorziening om aan toekomstige financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Egalisatiefunctie Reserves en voorzieningen kunnen worden gevormd om baten en lasten over de jaren heen gelijkmatig te verdelen. Extreme pieken en dalen in de exploitatie kunnen zo worden voorkomen. Inkomensfunctie Hiervan is sprake indien de door de reserve gegenereerde bespaarde rente wordt ingezet als dekkingsmiddel voor de exploitatielasten. Nadeel van deze constructie is dat indien de reserve wordt gebruikt dit inkomen voor afdekking van de uitgaven (gedeeltelijk) wegvalt. 5

6 Er ontstaat dan een tekort op de begroting. Met het structureel toerekenen van rente aan de exploitatie dient daarom voorzichtig te worden omgegaan 4. Bij invoering van het BBV is, op grond van artikel 43 en 44, een eigen indeling gemaakt van de reserves en voorzieningen in onderstaande categoriën. reserves: R1. Algemene reserve: een reserve waaraan geen specifieke bestemming is gegeven en die dient als buffer voor eventuele rekeningtekorten en als algemeen weerstandsvermogen. R2. Bestemmingsreserve: een reserve waaraan door de raad een bepaalde bestemming is gegeven en waarbij er sprake is (geweest) van een niet noodzakelijke keuze. R3. Bestemmingsreserve: van derden ontvangen middelen die uitsluitend voor een bepaald doel bestemd zijn maar waar geen terugbetalingsverplichting aan verbonden is (zie ook indeling voorzieningen, punt 3). R4. Egalisatiereserve: een reserve die dient om ongew schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht voor door de gemeente geleverde prestaties, maar die niet specifiek besteed hoeven te worden. R5. Egalisatiereserve: een reserve die dient om éénmalige investeringsbijdragen gedurende de gebruiksduur van de betreffende investering in jaarlijkse termijnen ten gunste van de exploitatie te laten komen. voorzieningen: V1. Egalisatievoorziening: een voorziening die dient om ongew schommelingen in kosten op te vangen die in dit begrotingsjaar of voorafgaande begrotingsjaren zijn ontstaan. Voorbeelden zijn: onderhoudsvoorzieningen. V2. Voorziening: een voorziening ten behoeve van toekomstige lasten in verband met verplichtingen of risico s die niet voorzienbaar zijn en waarvan en tijdstip van optreden onzeker zijn maar waarvan de wel redelijkerwijs is in schatten. V3. Voorziening: van derden, niet van het Rijk, ontvangen nog niet bestede middelen die uitsluitend voor een bepaald doel bestemd zijn en waar wel een terugbetalingsverplichting aan verbonden is. 5. Rentetoerekening en/of inflatiecorrectie In artikel 2, vierde lid, van het BBV staat dat onder de baten en lasten ook de over het eigen vermogen berekende bespaarde rente wordt bedoeld. Dit betekent dat, als de gemeente werkt met berekende bespaarde rente, deze bespaarde rente als baten en lasten wordt gezien. De rente over het eigen vermogen wordt als last toegerekend en vervolgens ook onder de baten opgenomen. Met andere woorden het hangt af van de methode van rentetoerekening of er sprake is van bespaarde rente. Als het wordt toegepast is het slechts een administratieve post die dient om tot uitdrukking te brengen welke bedrag aan rente is bespaard door de inzet van eigen financieringsmiddelen. 6

7 In de praktijk komen drie methoden van renteomslag voor die alle drie mogelijk blijven onder het BBV: 1. In de renteomslag wordt ook berekende rente over eigen vermogen en voorzieningen verwerkt; 2. Alleen de werkelijk betaalde rente wordt verwerkt in de renteomslag; 3. Er wordt geen renteomslag toegepast. Een gemeente die methode 1 toepast moet op grond van artikel 2, vierde lid BBV, de bespaarde rente over het eigen vermogen onder de baten en lasten opnemen. Dus als de gemeente werkt met de renteomslagmethode waarin ook de berekende bespaarde rente wordt meegenomen, wordt deze bespaarde rente als baten en lasten gezien; de rente over het eigen vermogen wordt als last toegerekend (aan de programma s waarbij de betreffende activa behoren) en vervolgens ook onder de baten opgenomen (bij het programma waarin de rentebaten worden verantwoord). Een gemeente die methode 2 of methode 3 toepast neemt geen bespaarde rente mee in de renteomslag en hoeft deze dan ook niet op te nemen bij de baten en lasten. In onze financiële verordening is in art. 9, lid 3, de volgende bepaling opgenomen: De omslagrente voor de rentetoerekening aan de activa wordt bepaald door het rentetotaal van de uitstaande leningen en de bij begroting vastgestelde gecalculeerde rente over het eigen vermogen en de voorzieningen. Hiermee heeft Winsum de keuze gemaakt voor methode 1. De rente die over de reserves wordt berekend wordt niet uitgegeven, maar bespaard. Doordat in de kapitaallasten die over alle producten worden doorbelast ook deze (fictieve) rentecomponent is opgenomen, kan ook aan de batenzijde een (fictieve) rentebate worden geraamd. In de praktijk is slechts sprake van een administratieve boeking. De reserves en voorzieningen worden gebruikt als intern financieringsmiddel. Dat betekent dat onder andere met deze middelen investeringen worden gefinancierd. Als deze interne financieringsmiddelen niet aanwezig zouden zijn zou de gemeente bij een bank geld moeten lenen en daarover rente verschuldigd zijn. Deze rente wordt door deze interne financiering nu uitgespaard. Omdat de bespaarde rente als algemeen structureel dekkingsmiddel wordt gebruikt, levert de beschikking over die reserves wel een dekkingsprobleem op. Immers het financieringstekort loopt op doordat minder eigen financieringsmiddelen aanwezig zijn. Hierdoor wordt (fictieve) bespaarde rente omgezet in een hogere raming voor rente over dit financieringstekort: dus een hogere debetrente in de rekeningcourant. Als te hanteren beleidslijn is daarom afgesproken de bespaarde rente als dekkingsmiddel af te bouwen. Dat houdt in dat bij begrotingsoverschotten een gedeelte van dit overschot gebruikt zou kunnen worden voor de afbouw. De grootte/ van de afbouw zou jaarlijks bij de kadernota worden bepaald. In zijn algemeenheid staan we nog steeds achter deze beleidslijn. We moeten echter ook reëel zijn. Als we bij de bepaling van het financieringstekort (boekwaarde activa minus opgenomen geldleningen en minus eigen financieringsmiddelen) geen rekening meer moeten houden met de eigen financieringsmiddelen, heeft dit fors negatieve consequenties. Het is wellicht iets zuiverder, maar we brengen onszelf in grote problemen. Het is ook niet reëel om te veronderstellen dat onze eigen financieringsmiddelen in een hele korte periode zullen zijn verbruikt. We hebben deze 7

8 eigen financieringsmiddelen nu eenmaal, en waarom zouden we deze niet als zodanig mogen gebruiken? Wij stellen voor voorlopig geen uitvoering te geven aan het streven om de bespaarde rente als dekkingsmiddel af te bouwen. Bij een aantal reserves en voorzieningen wordt de bespaarde rente gebruikt als specifiek dekkingsmiddel voor kosten die op de betreffende functie worden gemaakt. Dit betreft de volgende reserves en voorzieningen: - Rentetoerekening reserve afkoopsommen onderhoud graven ten gunste van functie 724 lijkbezorging; - Rentetoerekening egalisatiereserve vuilverwerking ten gunste van functie 721 afvalverwijdering en verwerking; - Rentetoerekening egalisatiereserve rioolrechten en voorziening vervanging rioleringen ten gunste van functie 722 riolering en waterzuivering; - Rentetoerekening reserve museum Wierdenland ten gunste van functie 541 oudheidkunde/musea. De rente wordt berekend over het saldo van de reserves en voorzieningen per 1 januari van het boekjaar tegen het voor dat boekjaar geldende (reken-)rentepercentage. Voor 2011 is dit 5%. Hoe gaan we om met rentetoerekening aan reserve en voorzieningen? In de gemeente Winsum gelden de volgende afspraken: - Aan reserves wordt geen rente toegevoegd (is wettelijk wel toegestaan). De rente komt in principe ten gunste van de algemene dienst (functie 914 geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar). - Aan voorzieningen mag wettelijk geen rente worden toegevoegd (artikel 45 BBV). Wel is inflatiecorrectie mogelijk mocht dat, bij de periodieke beoordeling van de, noodzakelijk zijn. Dit laatste geldt bijvoorbeeld voor voorzieningen die tegen contante waarde zijn gewaardeerd. Aan deze voorzieningen mag wel rente worden toegerekend. Om de voorziening op langere termijn op peil te houden, is rentetoevoeging aan voorzieningen die tegen contante waarde zijn gewaardeerd, noodzakelijk. 6. Vorming en besteding van reserves en voorzieningen In de gemeentewet is bepaald dat de raad de bevoegdheid heeft tot het vaststellen of wijzigen van de begroting. Het instellen en muteren van reserves en voorzieningen valt dus onder de bevoegdheid van de raad. Het rechtstreeks toevoegen en onttrekken van middelen aan reserves via de exploitatie is niet toegestaan (Besluit Begroting en Verantwoording). Dit betekent dat alle reservetoevoegingen en -onttrekkingen via functie 980 lopen (functie 980 betreft mutaties reserves die verband houden met de hoofdfunctie 0 tot en met 9), zodat een duidelijker onderscheid kan worden gemaakt tussen het resultaat voor en het resultaat na bestemming. Resultaatbestemming wordt geautoriseerd door de raad. Mutaties in voorzieningen vloeien uitsluitend voort uit het aanpassen van de van de voorziening aan een nieuw noodzakelijk niveau of uit vermindering vanwege aanwending voor het doel waavoor de voorziening is ingesteld. 8

9 Toevoeging en onttrekking van middelen aan voorzieningen vindt conform het BBV rechtstreeks, dus voorafgaand aan resultaatbepaling, plaats. Autorisatie van de raad is hiervoor, gezien het karakter van de voorzieningen, niet nodig. Voor de vorming van zowel reserves als voorzieningen geldt dat er duidelijke uitgangspunten moeten liggen met betrekking tot: - het doel van de reserve of voorziening; - de toevoegingen en onttrekkingen; - een eventueel vast te stellen boven- en/of ondergrens; - gebruik bespaarde rente. 7. Overzicht reserves en voorzieningen Hieronder volgt een overzicht van alle huidige reserves en voorzieningen. Algemene reserve Algemene reserve (R1) Nummer Algemene buffer voor de exploitatie en voor de opvang van (negatieve) rekeningssaldi. Overschotten begroting, bestuursrapportages, kadernota, jaarrekening, overheveling overschotten van andere reserves; alle mutaties op basis van raadsbesluiten c.q. resultaatbestemming. Tekorten bestuursrapportages, kadernota, jaarrekening, overheveling tekorten van andere reserves; alle mutaties op basis van raadsbesluiten c.q. resultaatbestemming. Noodzakelijke/gew Minimale sluit aan bij het benodigde weerstandsvermogen uit de paragraaf weerstandsvermogen in de begroting. Bijzonderheden Geen. Reserve opbrengst verkoop aandelen Essent Algemene reserve (R1) Nummer Algemene buffer. De reserve dient ter compensatie van de weggevallen dividend opbrengsten. Eenmalige voeding door verkoop aandelen Essent. Op grond van raadsbesluiten. Noodzakelijke/gew Niet van toepassing. Bijzonderheden Deze reserve dient als intern financieringsmiddel. Reserve bovenwijkse voorzieningen Nummer

10 Noodzakelijke/gew Bespaarde rente Bijzonderheden Een buffer voor het treffen van voorzieningen welke een wijkoverstijgend nut hebben. Deze voeding vindt plaats op grond van gerealiseerde opbrengsten Deze opbrengst wordt verkregen door verkoop van grond uit grondexploitaties; per verkochte m2 grond wordt een bedrag afgezonderd voor voeding van deze reserve. Deze voeding wordt geboekt voor resultaatbestemming. Overige voeding op basis van raadsbesluiten. en vinden uitsluitend plaats op basis van raadsbesluiten of door resultaatbestemming. Niet bekend. Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Financiën. Geen. Reserve huisvesting onderwijs Nummer Dekking van uitgaven voor huisvesting ten behoeve van het openbaar en bijzonder onderwijs. Binnen de algemene uitkering van het gemeentefonds kan jaarlijks een fictieve uitkering ten behoeve van Onderwijshuisvesting worden berekend. Indien dit bedrag hoger is dan de geraamde c.q. werkelijke huisvestingslasten wordt het saldo gestort in de reserve. Indien de uitkering ten behoeve van onderwijs huisvesting lager is dan de geraamde c.q. werkelijke huisvestingslasten wordt het saldo onttrokken aan de reserve. Noodzakelijke/gew Niet bekend. Bijzonderheden Mutatie van deze reserve vindt plaats bij het opmaken van de jaarrekening en beïnvloed hiermee de van het resultaat. De reserve krijgt hiermee het karakter van een egalisatiereserve. Reserve dorpshuizen Nummer Egaliseren van subsidieaanvragen voor de aanpassing / verbetering van dorpshuizen. Jaarlijks ten laste van de exploitatie. Op basis van raadsbesluiten. Noodzakelijke/gew Maximaal Bijzonderheden Geen. 10

11 Reserve leefbaarheid Nummer Buffer voor uitgaven met betrekking tot het leefbaarheidsbudget buurtinitiatieven. Niet bestede gelden van het jaarlijks leefbaarheidsbudget buurtinitiatieven worden gestort. en vinden plaats op basis van collegebesluiten. Noodzakelijke/gew Maximaal Bijzonderheden Het doel en gebruik van de reserve leefbaarheid is onlangs aangepast conform het raadsinitiatief leefbaarheidsbudget buurtinitiatieven. Reserve bijzondere bijstand Nummer Een buffer voor de volledig ten laste van de gemeente komende kosten van bijzondere bijstand. Het saldo van de jaarlijks geraamde en betaalde kosten van de bijzondere bijstand wordt (indien noodzakelijk geacht) gestort c.q. onttrokken aan deze reserve. Zie bij voeding. Noodzakelijke/gew Maximaal Bijzonderheden Mutatie van deze reserve vindt plaats bij het opmaken van de jaarrekening en beïnvloed hiermee de van het resultaat. De reserve krijgt hiermee het karakter van een egalisatiereserve. Reserve bosaanleg Netlaan Nummer Wordt gebruikt voor dekking toemomstige investeringen terrein voormalig AsielZoekersCentrum. Reserve werd gevoed uit de exploitatie AZC. Het AZC is gesloten; er vinden geen stortingen meer plaats. Op basis van raadsbesluiten. Noodzakelijke/gew Onbekend. Bijzonderheden Geen. 11

12 Reserve grondexploitaite Nummer Een buffer voor ruimtelijke onderzoeken en het afdekken van tekorten op bestemmingsplannen. Overschotten op bestemmingsplanexploitaties. Tekorten op bestemmingsplanexploitaties. Noodzakelijke/gew Afhankelijk van de risico s van de grondexploitaties. Zonder dat hierover in het verleden expliciete besluitvorming heeft plaatsgevonden streven wij naar een minimale van 10% van de van de gezamenlijke boekwaardes van de grondexploitaties binnen de gemeente. Samen met de binnen de grondexploitaties opgenomen financiële buffer (post onvoorzien) en de Algemene reserve denken we hiermee de risico s behoorlijk te hebben afgedekt. Bijzonderheden Geen. Reserve herstructurering woningvoorraad Nummer Herstructurering van de woningvoorraad (woonplan). De voeding vindt plaats op grond van gerealiseerde opbrengsten. Deze opbrengst wordt verkregen door verkoop van grond uit grondexploitaties; per verkochte m2 grond wordt een bedrag afgezonderd voor voeding van deze reserve. Deze voeding wordt geboekt voor resultaatbestemming. Overige voeding op basis van raadsbesluiten. en vinden uitsluitend plaats op basis van raadsbesluiten of door resultaatbestemming. Noodzakelijke/gew Afhankelijk van nog vast te stellen woonplan. Bijzonderheden Geen. Reserve onderhoud water de Brake Nummer Onderhoud water de Brake 1+2. Met de bewoners is afgesproken dat het water een vastgestelde vaardiepte behoudt. Jaarlijkse storting van in de begroting. Deze voeding vindt daarnaast plaats op grond van gerealiseerde opbrengsten. Deze opbrengst wordt verkregen door verkoop van grond uit grondexploitaties van aan het water gelegen kavels. Per verkochte kavel wordt een bedrag afgezonderd voor voeding van deze reserve. Deze voeding wordt geboekt voor resultaatbestemming. Overige voeding op basis van raadsbesluiten. 12

13 en vinden uitsluitend plaats op basis van raadsbesluiten of door resultaatbestemming. Noodzakelijke/gew Bespaarde rente Bijzonderheden Afhankelijk van de werkelijke kosten van het op diepte houden. Dit is mede afhankelijk van de besprekingen die met het waterschap worden gevoerd, welk deel van het water als openbaar water moet worden beschouwd. Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Financiën. Geen. Reserve vervanging inventaris sportzalen Nummer Opvangen van schommelingen bij de vervanging van groot materiaal. Saldo aanschaf duurzaam materiaal van de kostenplaatsen gymzalen. Saldo aanschaf duurzaam materiaal van de kostenplaatsen gymzalen. Noodzakelijke/gew Maximaal Bijzonderheden Mutatie van deze reserve vindt plaats bij het opmaken van de jaarrekening en beïnvloed hiermee de van het resultaat. De reserve krijgt hiermee het karakter van een egalisatiereserve. Reserve onderhoud bruggen Nummer Buffer voor bruggenonderhoud Tot het jaar 2011 werd jaarlijks een vast bedrag gestort in de reserve. Saldo op het onderdeel onderhoud bruggen wordt gestort c.q. onttrokken. Noodzakelijke/gew Er wordt op dit moment gewerkt aan het opstellen van een meerjarig onderhoudsprogramma. Groot onderhoud c.q. vervanging vond tot heden op ad-hoc basis plaats. Met het opstellen van een meerjarig onderhoudsprogramma voor zogenaamde kunstwerken (bruggen, brughoofden en beschoeiingen) proberen we meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de kosten op de kortere, maar vooral ook op de iets langere termijn. Over de is op dit moment niets te zeggen. Bijzonderheden Geen. 13

14 Reserve verkiezingen Bestemmingsreserve reserve (R2) Nummer Egaliseren van jaarlijkse schommelingen in de niet-jaarlijkse kosten van verkiezingen Positief saldo van de geraamde structurele lasten minus de werkelijke lasten. Negatief saldo van de geraamde structurele lasten minus de werkelijke lasten. Noodzakelijke/gew Maximaal Bijzonderheden Mutatie van deze reserve vindt plaats bij het opmaken van de jaarrekening en beïnvloed hiermee de van het resultaat. De reserve krijgt hiermee het karakter van een egalisatiereserve. Reserve functiewaardering Nummer Bekostiging financiële consequenties van de functiewaardering en begeleidingskosten van het traject. heeft plaatsgevonden ten laste van de exploitatie van de afgelopen jaren. en vinden uitsluitend plaats op basis van raadsbesluiten of door resultaatbestemming. Noodzakelijke/gew Onbekend. Bijzonderheden Geen. Reserve uitvoering sportnota Bestemmingsreserve reserve (R2) Nummer Egaliseren uitvoeringskosten van de Sportnota. Positief saldo tussen het jaarlijks beschikbare budget van en de daadwerkelijke uitvoeringskosten van de Sportnota. Negatief saldo tussen het jaarlijks beschikbare budget van en de daadwerkelijke uitvoeringskosten van de Sportnota. Noodzakelijke/gew Maximaal Bijzonderheden De huidige sportnota loopt tot en met Reserve regiovisie 14

15 Nummer Op termijn dekking bieden van de jaarlijkse verplichte bijdrage aan de Regiovisie Groningen-Assen vindt plaats door een opslag voor de Regiovisie door te berekenen in te verkopen m2 grond in nieuw te ontwikkelen bestemmingsplannen. Indien de jaarlijkse bijdrage niet gedekt kan worden uit de in de exploitatie ontvangen bijdragen wordt deze aangevuld met een onttrekking aan de reserve Noodzakelijke/gew Bespaarde rente Bijzonderheden De dient dusdanig te zijn dat de dekking van de jaarlijkse bijdrage gedekt kan worden uit de in de exploitatie ontvangen bijdragen aangevuld met een onttrekking uit de reserve. Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Financiën. In de kadernota 2009 is besloten voor 2009 en 2010 een extra last op te nemen van en voor de jaren daarna een aflopende last van resp , en etc. Voorwaarde is wel dat er de komende jaren een bepaalde voeding plaatsvindt in de reserve. Reserve cofinancieringen Nummer Buffer voor gemeentelijke aandelen in cofinancieringsprojecten Op basis van raadsbesluiten Op basis van raadsbesluiten Noodzakelijke/gew Onbekend. Noodzakelijke is afhankelijk van de ambities. Bijzonderheden Geen. Reserve inkomensdeel WWB Bestemmingsreserve reserve (R2) Nummer Dekking voor toekomstige tekorten op het inkomensdeel vindt plaats indien er gemeentelijke begrotingsoverschotten zijn op bijstandsuitkeringen en inkomensvoorzieningen. vindt plaats indien er gemeentelijke begrotingstekorten zijn op bijstandsuitkeringen en inkomensvoorzieningen. Noodzakelijke/gew Onbekend. Bijzonderheden Mutatie van deze reserve vindt plaats bij het opmaken van de jaarrekening en beïnvloed hiermee de van het resultaat. 15

16 De reserve krijgt hiermee het karakter van een egalisatiereserve. Reserve museum Wierdenland Nummer De reserve is in 2008 ingesteld om het museum budgettair neutraal in de gemeentelijke begroting op te nemen. Ook de rente van de reserve wordt gebruikt ter dekking van de gemeentelijke lasten. De ontvangen bijdragen voor het museum worden gestort. De reserve wordt gebruikt voor de jaarlijkse dekking van het jaarlijkse exploitatietekort bij het museum. Noodzakelijke/gew Niet van toepassing. Bespaarde rente Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Cultuur Musea. Bijzonderheden Volgens de huidige berekening kan de gemeentelijke exploitatie tot en met het jaar 2023 budgettair neutraal verlopen met bijdragen uit de reserve. In het jaar 2024 zal de reserve volledig uitgeput zijn. Reserve WMO Nummer Egalisatiereserve voor de gemeentelijke taken Huishoudelijke verzorging en Individuele verstrekkingen. Positief saldo van de geraamde kosten op het gebied van de huishoudelijke verzorging en individuele verstrekkingen minus de werkelijke uitgaven. Negatief saldo van de geraamde kosten op het gebied van de huishoudelijke verzorging en individuele verstrekkingen minus de werkelijke uitgaven. Noodzakelijke/gew Niet van toepassing. Bijzonderheden De reserve is ingesteld bij de begroting De ramingen van de lasten sluiten aan bij de integratieuitkering WMO en de fictieve uitkering voormalige WVG-regeling uit het gemeentefonds. Mutatie van deze reserve vindt plaats bij het opmaken van de jaarrekening en beïnvloed hiermee de van het resultaat. De reserve krijgt hiermee het karakter van een egalisatiereserve. Reserve afkoopsommen onderhoud graven Bestemmingsreserve, middelen van derden (R3) Nummer De afkoopsommen zijn in het verleden ontvangen ter dekking 16

17 van het eeuwigdurende onderhoud van bepaalde graven. De afkoopsommen zijn gestort in een reserve. De reserve genereert een rente-opbrengst, welke dient ter dekking van de onderhoudslasten. Eenmalig een bedrag ontvangen. Niet van toepassing Noodzakelijke/gew Niet bekend. Bespaarde rente Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Volksgezondheid - Lijkbezorging. Bijzonderheden Geen. Egalisatiereserve vuilverwerking Egalisatiereserve; geen schommelingen (R4) Nummer Noodzakelijke/gew Bespaarde rente Bijzonderheden Voorkomen van (sterke) schommelingen van het tarief van de afvalstoffenheffing. Op begrotingsbasis is 100% kostendekkendheid uitgangspunt. Het verschil tussen de lasten en de baten bij de afvalverwijdering en -verwerking wordt gestort/onttrokken aan deze egalisatiereserve. Op begrotingsbasis is 100% kostendekkendheid uitgangspunt. Het verschil tussen de lasten en de baten bij de afvalverwijdering en -verwerking wordt gestort/onttrokken aan deze egalisatiereserve. Niet bekend. Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Milieu Reiniging. Geen. Egalisatiereserve rioolrechten Egalisatiereserve; geen schommelingen (R4) Nummer Voorkomen van (sterke) schommelingen van het tarief van de rioolheffingen Jaarlijks wordt het rekeningssaldo op de functie 722 door middel van een storting/ onttrekking op hetzelfde niveau gebracht als het begrotingssaldo op deze functie. Meer of minder kosten c.q. inkomsten op deze functie komen op deze wijze ten gunste van de belastingbetaler. Hierbij blijven de geraamde storting en de kapitaallasten buiten beschouwing. Afwijkingen van deze componenten worden meegenomen bij de beoordeling van het niveau van de Voorziening vervanging riolering. Zie voeding. Noodzakelijke/gew In principe nihil. 17

18 Bespaarde rente Bijzonderheden Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Milieu - Riolering. Geen Reserve BTW-compensatiefonds Egalisatiereserve; geen schommelingen (R4) Nummer Schommelingen als gevolg van de invoering van het BTW- Compensatiefonds te voorkomen.. Er vindt geen voeding meer plaats. Op grond van raadsbesluit. Noodzakelijke/gew Maximaal Bijzonderheden De reserve is gevormd bij invoering van het btwcompensatiefonds in 2003 om de invloed van de btw op de exploitatie te egaliseren. Nu wordt de reserve gebruikt voor mogelijke betalingsverplichtingen die voortvloeien uit controle door de belastingdienst betreffende de gemeentelijke declaraties uit het btw-compensatiefonds. Reserve zwembad de Hoge Vier Egalisatiereserve; investeringsbijdragen (R5) Nummer Opvangen van schommelingen in het niveau van het jaarlijks onderhoud op grond van het meerjarig onderhoudsprogramma. heeft plaatsgevonden door de restitutie van btw over de renovatie investering Jaarlijks tot 2010 ter dekking van de uit de renovatie voortvloeiende hogere exploitatielasten. Noodzakelijke/gew Niet van toepassing Bijzonderheden De reserve is in 2010 afgebouwd en kan worden opgeheven. Voorziening vervanging rioleringen Egalisatievoorzieningen; geen schommelingen (V1) Nummer Dekking investeringen voor het VGRP De voeding vindt plaats op grond van de jaarlijkse berekening van de van de contante waarde (CW) van de uitvoering van het VGRP. Als de berekende CW van de toekomstige lasten hoger uitkomt dan het aanwezige bedrag in de voorziening, vindt een aanvullende storting plaats in de voorziening ten laste van de exploitatie. Een onttrekking vindt plaats op grond van de jaarlijkse berekening van de van de CW van de uitvoering van het 18

19 Noodzakelijke/gew VGRP. Als de berekende CW van de toekomstige lasten lager uitkomt dan het aanwezige bedrag in de voorziening, vindt een onttrekking plaats aan de voorziening ten gunste van de exploitatie. De van deze voorziening is gebaseerd op de contante Waarde-berekening welke jaarlijks plaats vindt bij het opmaken van de jaarrekening. Bij deze CW-berekening wordt zowel rekening gehouden met de gerealiseerde opbrengsten/kosten, als met de toekomstige opbrengsten en kosten. Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Milieu-Riolering. Bespaarde rente Bijzonderheden Het VGRP loopt tot en met 2014 Voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen Egalisatievoorzieningen; geen schommelingen (V1) Nummer Het opvangen van schommelingen in het niveau van het jaarlijkse onderhoud op grond van het meerjarige onderhoudsprogramma. Op begrotingsbasis positief saldo van de gemiddelde onderhoudskosten op basis van het meerjarige onderhoudsprogramma en de voor dat jaar geraamde onderhoudslasten. Op rekeningsbasis gebeurt hetzelfde. Op begrotingsbasis negatief saldo van de gemiddelde onderhoudskosten op basis van het meerjarige onderhoudsprogramma en de voor dat jaar geraamde onderhoudslasten. Op rekeningsbasis gebeurt hetzelfde. Noodzakelijke/gew Afhankelijk van het meerjarige onderhoudsprogramma. Bijzonderheden Looptijd van de nota gebouwenonderhoud is 10 jaar, met een herziening na 5 jaar. De huidige nota loopt tot en met Bij de bepaling van de bedragen wordt uitsluitend gekeken naar de kosten van het geplande onderhoud. Verschillen tussen de ramingen en de werkelijke kosten van het klachtenonderhoud blijven buiten beschouwing en komen ten laste/ten gunste van het betreffende exploitatiejaar. Voorziening tekort grondexploitatie Boogplein Egalisatievoorzieningen; voorzienbare verplichtingen (V2) Nummer Dekking van het nadelig saldo van de grondexploitatie Boogplein. Ten laste van het rekeningsresultaat 2008 is een storting gedaan van Bij de afwikkeling van de grondexploitatie Boogplein Noodzakelijke/gew De van de voorziening sluit aan bij de contante waarde van het gecalculeerde tekort in deze grondexploitatie. Jaarlijks vindt er een hercalculatieplaats en ook jaarlijks vindt beoordeling plaats van de. 19

20 Bijzonderheden Geen. Voorziening wachtgeldverplichtingen Egalisatievoorzieningen; voorzienbare verplichtingen (V2) Nummer Voorziening voor personeelslasten van voormalige bestuurders en voormalig personeel. Er heeft een eenmalige storting plaatgevonden bij de begroting Jaarlijks ter dekking van de verplichtingen. Noodzakelijke/gew De voorziening dient aan te sluiten bij de feitelijke verplichtingen welke voortvloeien uit de rechtspositie. Deze verplichtingen worden jaarlijks, bij het opmaken van de jaarrekening, opnieuw beoordeeld. Bespaarde rente Bijzonderheden Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Financiën. De ramingen waren structureel opgenomen. Door deze verplichtingen in een voorziening op te nemen is een incidentele last ontstaan en een structureel voordeel. Voorziening bijdrage DUBO de Brake 2 Egalisatievoorzieningen; middelen van derden (V3) Nummer Het stimuleren van het gebruik van duurzame voorzieningen bij de bouw van woningen. Verkoopopbrengsten grond/kavels bestemmingsplannen door middel van een opslag op de grondprijs. Als er aantoonbaar duurzaam gebouwd wordt, kunnen de eigenaren een beroep doen op een subsidieregeling die bekostigd wordt uit dit fonds. Noodzakelijke/gew Niet van toepassing. Bijzonderheden Zie voorstel tot herziening van de DUBO voorzieningen. Voorziening bijdrage DUBO Oosterhuisen Egalisatievoorzieningen; middelen van derden (V3) Nummer Het stimuleren van het gebruik van duurzame voorzieningen bij de bouw van woningen. Verkoopopbrengsten grond/kavels bestemmingsplannen door middel van een opslag op de grondprijs. Als er aantoonbaar duurzaam gebouwd wordt, kunnen de eigenaren een beroep doen op een subsidieregeling die bekostigd wordt uit dit fonds. Noodzakelijke/gew Niet van toepassing. 20

21 Bespaarde rente Bijzonderheden Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Financiën. Zie voorstel tot herziening van de DUBO voorzieningen. Voorziening bijdrage DUBO Groenlanden-Zuid Egalisatievoorzieningen; middelen van derden (V3) Nummer Het stimuleren van het gebruik van duurzame voorzieningen bij de bouw van woningen. Verkoopopbrengsten grond/kavels bestemmingsplannen door middel van een opslag op de grondprijs. Als er aantoonbaar duurzaam gebouwd wordt, kunnen de eigenaren een beroep doen op een subsidieregeling die bekostigd wordt uit dit fonds. Noodzakelijke/gew Niet van toepassing. Bijzonderheden Zie voorstel tot herziening van de DUBO voorzieningen. Voorziening onderwijsachterstandsgelden Egalisatievoorzieningen; middelen van derden (V3) Nummer Dit is een egalisatievoorziening voor de uitvoering van het onderwijsachterstandenbeleid. De niet bestede rijksbijdrage onderwijsachterstandsgelden en overschotten op de gemeentelijke budgetten voor schoolbegeleiding en allochtone leerlingen worden gestort. vindt plaats indien de uitgaven in enig jaar hoger zijn dan de inkomsten. Niet bestede rijksmiddelen dienen uiteindelijk terugbetaald te worden. Zie voeding. en vinden plaats op basis van de uitvoeringsnotitie VVE beleid Noodzakelijke/gew Niet van toepassing. Bijzonderheden De specifieke uitkering onderwijsachterstandenbeleid liep tot en met Voorziening overschot werkdeel WWB Egalisatievoorzieningen; middelen van derden (V3) Nummer Voorziening voor, van derden ontvangen, niet bestede middelen voor reintegratie-activiteiten. De niet bestede middelen van het participatiebudget wordt 21

22 Noodzakelijke/gew Bespaarde rente Bijzonderheden gestort. Indien de uitgaven groter zijn dan het ontvangen particiaptiebudget wordt het tekort onttrokken aan de reserve. Maximaal 25% van het participatiebudget mag meegenomen worden naar het volgende jaar. Maximale voorschot op het volgende jaar bedraagt ook 25%. Ten gunste van de exploitatie: deelprogramma Financiën. Met ingang van 2008 moeten voorschotbedragen van overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel worden opgenomen onder de overlopende passiva. 8. Beoordeling huidige reserves en voorzieningen In de financiële verordening van de gemeente Winsum, vastgesteld door de raad op 17 april 2007, is onder artikel 4 lid 5 het volgende opgenomen: De begroting en de jaarstukken bevatten tevens een overzicht van de reserves en voorzieningen en de daarbij behorende relevante informatie. Dit houdt in dat tenminste twee keer per jaar, bij de begroting en bij de jaarstukken, de van de afzonderlijke reserves en voorzieningen wordt beoordeeld. Hierbij wordt gekeken naar: a. De noodzaak: is het doel of de noodzaak nog daadwerkelijk aanwezig; b. Toereikendheid: is de voldoende voor het beoogde doel of risico; c. Noodzaak/wens tot rentebijschrijving bij reserves. Vrijval van middelen uit reserves en voorzieningen komt in principe ten gunste van de algemene reserve. Het streven is de van de algemene reserve te laten aansluiten bij het benodigde weerstandsvermogen dat past bij het risicoprofiel van onze gemeente (zie ook de paragraaf weerstandsvermogen in de begroting). Concreet betekent dit dat de minimale van de algemene reserve 2,5 miljoen euro bedraagt. Alle reserves en voorzieningen zijn beoordeeld op noodzaak en toereikendheid. Uitgangspunt voor deze beoordeling zijn de gegevens uit de concept jaarrekening 2010 en de actuele begroting Tesamen geeft dat op dit moment het meest actuele beeld van het niveau en de noodzaak van de reserves en voorzieningen. In de bijlage is een overzicht opgenomen van alle reserves en voorzieningen met daarin opgenomen: - Het saldo uit de concept jaarrekening per ; - Het verwachte saldo op op basis de actuele begroting 2011; - Beoordeling van het verwachte saldo op Uit de bijlage blijkt dat een aantal reserves en voorzieningen geactualiseerd moeten worden. Daarnaast blijkt dat de van een aantal reserves niet aansluit op het huidige ambitieniveau of bij de verwachte economische ontwikkelingen. Willen we het ambitieniveau handhaven dan lopen we het risico niet over voldoende middelen te beschikken. Hieronder wordt aangegeven welke reserves en voorzieningen geactualiseerd moeten worden. Tussen haakjes is aangegeven of het om een technische (T) aanpassing gaat 22

23 (geen financiële gevolgen) of om een beleidsmatige (B) aanpassing (wel financiële gevolgen). 1. Reserve dorpshuizen (B) In de kadernota 2011 wordt voorgesteld de jaarlijkse storting in de reserve dorpshuizen te beëindigen. De dorpshuizen kunnen volgens het dorpshuizenbeleid een beroep doen op de reserve wanneer zij een onvoorziene calamiteit hebben en geen financiële middelen om deze calamiteit op te lossen. De reserve bedraagt momenteel Reserve bijzondere bijstand (B) De reserve is ingesteld als buffer voor de lasten met betrekking tot de bijzondere bijstand en dient als egalisatie reserve. De (tevens maximale ) van de reserve bedraagt Mede door aanpassing van de ramingen in de kadernota 2009 op basis van de nota armoedebeleid hebben de laatste jaren geen onttrekkingen en stortingen plaatsgevonden. In de kadernota 2011 wordt voorgesteld deze reserve op te heffen ten gunste van de algemene reserve. 3. Reserve vervanging inventaris sportzalen (B) van de reserve is het opvangen van eventuele schommelingen bij de vervanging van groot materiaal. Gezien de huidige van de reserve ( 4.039) wordt in de kadernota 2011 voorgesteld deze reserve op te heffen ten gunste van de algemene reserve. 4. Reserve verkiezingen (T) De maximale van de reserve verkiezingen is vastgesteld op Gelet op het besluit om niet meer te mogen stemmen met behulp van stemcomputers is de verwachting dat de lasten de komende jaren zullen stijgen. Vanuit dat oogpunt is het ongewenst een maximum aan te houden voor deze reserve. 5. Reserve uitvoering sportnota (T) De maximale van de reserve uitvoering sportnota bedraagt nu In de door de raad vastgestelde sportnota is aangegeven dat het verschil tussen het jaarlijkse budget en de daadwerkelijke uitvoeringskosten via de reserve uitvoering sportnota geëgaliseerd wordt. Het daarnaast instellen van een maximum aan de van de reserve levert tegenstrijdigheden op omdat egalisatie kan leiden tot een overschrijding van de maximale. Voorgesteld wordt de maximale te laten vervallen. 6. Reserve regiovisie (B) In het verleden is afgesproken dat de gemeentelijke bijdrage aan de Regiovisie Groningen Assen 2030 jaarlijks volledig moest worden terugverdiend vanuit een opslag bij de verkoop van gronden in grondexploitaties. In de kadernota 2009 is dit besluit deels teruggenomen, maar ook toen is besloten de jaarlijkse bijdrage vanuit de algemene dienst van de gemeente af te bouwen. Ook de prognoses die aan dit besluit ten grondslag lagen waren te positief. De reserve is nihil en de verwachting is niet dat we in 2011 en 2012 zoveel opbrengsten zullen hebben dat de geraamde onttrekkingen ook daadwerkelijk plaats kunnen vinden. Om structureel geen problemen te krijgen wordt in de kadernota 2011 voorgesteld om een eenmalige dotatie aan deze reserve te plegen van Hiermee kunnen we, naar verwachting, de periode overbruggen tot het moment dat de verkoop van gronden in Winsum-Oost start. 7. Reserve cofinancieringen (B) De noodzakelijke van de reserve is afhankelijk van de ambities. Er is nog geen volledig beeld van deze ambities. Wel is duidelijk dat, als we mee willen doen bij alle projecten, er veel te weinig geld is. Op dit moment is de reserve bijna geheel verzegd. 23

24 Om ook in de toekomst projecten te kunnen blijven financieren waardoor ons gebied aantrekkelijker wordt voor zowel de eigen inwoners als voor bijvoorbeeld recreanten wordt in de kadernota 2011 voorgesteld om de reserve cofinancieringen aan te vullen met een bedrag van Reserve inkomensdeel WWB (B) Op het terrein van de WWB lopen wij forse risico s. Zoals het nu lijkt zal de reserve inkomensdeel WWB eind 2011 uitgeput zijn. De verwachting is dat we ook de komende jaren nog te maken hebben met een nadelig resultaat in verband met een negatieve ontwikkeling van het aantal uitkeringsgerechtigden in onze gemeente ten opzicht van onze omgeving en ten opzichte van de rest van Nederland. In de kadernota is een voorstel opgenomen om deze reserve aan te vullen met een bedrag van Egalisatiereserve rioolrechten (T) Met ingang van 1 januari 2010 is de mogelijkheid tot het heffen van rioolrechten vervallen en kan de gemeente alleen de rioolheffing in rekening brengen. Voorgesteld wordt de egalisatiereserve te hernoemen in Egalisatiereserve rioolheffing 10. Egalisatiereserve BTW-compensatiefonds (B) Het doel van de reserve was het voorkomen van schommelingen als gevolg van de invoering van het btw-compensatiefonds. Het btw-compensatiefonds is ingevoerd in De laatste controle heeft plaastgevonden over het jaar Hoewel de wetgeving omtrent compensabele btw voortdurend in beweging is en de belastindienst tot 5 jaar terug kan controleren wordt in de kadernota 2011 voorgesteld deze reserve ( ) op te heffen ten gunste van de algemene reserve. 11. Reserve zwembad De Hoge Vier (T) De reserve is in 2010 afgebouwd en kan worden opgeheven. 12. Voorzieningen bijdrage Duurzaam Bouwen (DUBO) (T) Bij diverse nieuwbouwprojecten wordt een opslag voor duurzaamheid opgelegd bovenop de grondprijs. Deze opslag komt terecht in een duurzaamheidsfonds. Als er aantoonbaar duurzaam gebouwd wordt, kunnen de eigenaren een beroep doen op een subsidieregeling die bekostigd wordt uit dit fonds. Geconstateerd is dat er nauwelijks gebruik wordt gemaakt van de regeling. Om het gebruik van de voorziening te stimuleren wordt voorgesteld de bestemming van de voorzieningen te herzien en als overgangsregeling de fondsen opnieuw open te stellen voor de betreffende wijken volgens nieuwe voorwaarden. Daarna wordt het geld dat overblijft gestort in een nieuw te vormen reserve Duurzaamheid. Voorstel overgangsregeling 1. opnieuw beschrijven van de regeling voor de individuele subsidies. Daarbij moet in ieder geval aangegeven worden: - hoe de regeling onder de aandacht wordt gebracht van de mogelijke begunstigden; - wie gebruik kan maken van de regeling; - waarvoor de subsidie kan worden aangevraagd; - het maximale subsidiebedrag; - dat de subsidie tegelijk met de bouwvergunning moet worden aangevraagd; - op welke manier de aanvrager verantwoording aflegt over de duurzaamheid van de getroffen maatregelen; 24

25 - op welke manier de aanvrager verantwoording aflegt over de kosten van de getroffen maatregelen; - wie beslist over de toekenning van de subsidie - hoe de uitvoering van de maatregelen wordt gecontroleerd; - binnen welke termijn de aangevraagde maatregelen moeten worden uitgevoerd; - dat als er een groepsregeling is, de individuele regeling vervalt. Van belang is hoe duurzaamheid wordt gedefinieerd, en wie toetst of aan deze voorwaarde is voldaan. Eventueel kan hiervoor een beoordelingscommissie worden ingesteld. 2. naast een individuele subsidieregeling kan er ook een groeps- of wijkregeling worden ingesteld. Een groepsregeling heeft de voorkeur boven een individuele subsidieregeling. Hier kan het bijvoorbeeld gaan om projecten met gemeenschappelijke duurzame energie, zoals het aanleggen van een warmtepomp voor meerdere huishoudens, of het gezamenlijk aanschaffen van zonnepanelen die wel weer op de individuele woningen worden aangebracht.de onder 1 genoemde voorwaarden zijn hierbij ook van toepassing. Daarnaast kan er voor deze projectsubsidie ook extra begeleiding vanuit de gemeente worden aangeboden. 13. Voorziening onderwijsachterstandsgelden (T) De specifieke uitkering Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) liep tot en met De vervolgregeling mag conform artikel 44 lid 2 (BBV) niet meer in een voorziening worden opgenomen maar moet op de balans onder de overlopende passiva worden opgenomen. De voorziening kan hierdoor worden opgeheven. 14. Voorziening overschot werkdeel WWB (T) Dit betreft een voorziening die valt onder artikel 44 lid 2 van het BBV en moet daarom op de balans worden opgenomen onder de overlopende passiva. De voorziening kan worden opgeheven. 15. Reserve lopende verplichtingen (T) Voorgesteld wordt een reserve te vormen voor de afwikkeling van verplichtingen uit voorafgaande jaren. Jaarlijks blijkt dat de afwikkeling van projecten niet altijd gebonden zijn aan de jaarkalender. Op dit moment worden vaak bij de 2 e bestuursrapportage raming verlaagd en worden de bedragen in één van de eerste vergaderingen in het hieropvolgende jaar weer beschikbaar gesteld. Deze mutaties lopen op dit moment via de Algemene reserve. Om het inzicht in de van deze Algemene reserve te vergroten is het gewenst om deze mutaties via een aparte reserve te verantwoorden. Nummer Noodzakelijke/gew Reserve lopende verplichtingen Algemene reserve (R1) Afwikkeling van de lopende verplichtingen uit het voorgaande jaar Overheveling specifiek benoemde niet bestede budgetten naar een volgend jaar. Afwikkeling van lopende verplichtingen uit het voorgaande jaar op grond van begrotingswijziging Niet van toepassing 25

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN R1 9111001 Algemene Reserve Algemene buffer voor de exploitatie en voor de opvang van (negatieve) rekeningssaldi. Rekeningsvoordelen. In de afgelopen jaren is het rekeningsresultaat toegevoegd /onttrokken.

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Eijsden-Margraten. Nr. 180003 20 december 2016 Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten 1 Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient conform

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Intern document 2014/10084 behorende bij B&W nota 2014/10024 Colofon Uitgave Mei 2014 Gemeente Zundert Markt 1 4881 CN Zundert Postbus 10.001 4880 CA

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen 3. Onderscheid reserves en voorzieningen 4. Rentetoerekening 5. Reserves

Nadere informatie

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel, AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 1 1. Inleiding Artikel 11 van de verordening financieel beheer BghU 2018 bevat de volgende bepalingen 1. De directie legt minimaal eens per vijf jaar (een herijking

Nadere informatie

Beleidsnota reserves en voorzieningen

Beleidsnota reserves en voorzieningen Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Gemeente Cuijk Datum vaststelling: 14 december 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1.1 Aanleiding herziening beleidsnota reserves en voorzieningen 2 1.2 Doel van

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen November 2017 1 Inhoudsopgave 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3 2. Reserves... 4 2.1

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Ferwerderadiel. Nr. 134255 30 september 2016 Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Doelstelling van deze nota 3. Functies reserves

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2017-2020 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2. OMSCHRIJVING RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2.1. RESERVES 3

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Rottemeren Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020 September 2014 1.

Nadere informatie

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland Nota Reserves en voorzieningen Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland 2015 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Leeswijzer... 3 Hoofdstuk 2 Begripsbepalingen... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2

Nadere informatie

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorwoord De gemeente is verplicht om één keer per vier jaar een nota reserves en voorzieningen

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen December 2018 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2013-2016 Gemeente Westerveld Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Leeswijzer 3 Hoofdstuk 1 Beleid ten aanzien van de reserves 4 Soorten reserves 4 Functies van reserves

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Titel: Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Versie: 4 Datum: 14 mei 2018 Auteur(s):

Nadere informatie

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 1. Inleiding Reserves maken een onderdeel uit van de vermogenspositie van een organisatie. Sinds de start van de Omgevingsdienst zijn een beperkt aantal reserves gevormd.

Nadere informatie

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming

Nadere informatie

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011 Beleidsnota Reserves en voorzieningen Versie: 9 november 2011 I N H O U D S O P G A V E 1. Inleiding... 3 2. Wettelijk kader... 3 3. Functies van reserves en voorzieningen... 3 4. Onderscheid tussen reserves

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN MID 15 / 016 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Aan de raad, Doel en opzet van deze nota Het doel van deze nota is het beleid voor reserves en voorzieningen vast te leggen. Een tweede doel is het

Nadere informatie

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""

Nadere informatie

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Inhoudsopgave 1 Inleiding en doelstelling Blz. 2 2 Begrippen en kaders 3 3 Uitgangspunten van beleid 5 4 Weerstandsvermogen 8 5 Voorstellen

Nadere informatie

Gemeente Purmerend. Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen

Gemeente Purmerend. Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen Gemeente Purmerend Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen 1. Aanleiding 2. Doel / resultaat workshop 3. Theorie 4. Praktijk van Purmerend 5. Resume 1. Aanleiding Actualiseren

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid... 5 2.1. Inleiding...

Nadere informatie

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Provincie Zuid Holland Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Versie GS 26 mei 1 1. Inleiding en achtergrond Deze nota gaat in op het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen van de provincie

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014 Nota reserves en voorzieningen Concept, oktober 2014 Autorisatie OPSTELLERS: Dennis Ellenbroek FUNCTIONARIS Financieel specialist Versiegegevens VERSIE: DATUM: OMSCHRIJVING: 0.1 20 oktober Definitief concept

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen RMH

Nota Reserves en Voorzieningen RMH Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch

Nadere informatie

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 1 Balans per 31 december 2017 Activa Vaste activa Rekening 2017 Rekening 2016 Materiële vaste activa 192 384 Vlottende activa Voorraden 0 0 Vorderingen 1.262

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN Nota reserves en voorzieningen 2014 GR - pagina 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op: ADDENDUM PROGRAMMA- VERANTWOORDING EN REKENING 2005 GEMEENTE HAAREN In het jaarverslag 2005 (bestaande uit de programmaverantwoording en programmarekening) staan enkele onderwerpen vermeld die wij alsnog

Nadere informatie

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Versie Deelraad April 2012 Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Inhoud 1. Inleiding 4 2. Begripsbepaling 5 2.1 Reserves 5 2.2 Voorzieningen 7 2.3 Verschil tussen een bestemmingsreserve en een voorziening

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding...1 2. Algemene theorie over reserves en voorzieningen...2 3. Rente en reserves...5 4. Wijzigingen in regelgeving...8 5. Huidige

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE WAALWIJK NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 2. Begripsbepaling... 4 2.1 Reserves... 4 2.2 Voorzieningen... 7 3 Beleid en beheer van reserves... 9 3.1 De instellingscriteria...

Nadere informatie

Nota reserves. en voorzieningen

Nota reserves. en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen Inhoudsopgave Samenvatting... 3 Inleiding... 4 Het regelgevend kader... 4 Algemene reserves... 4 Bestemmingsreserve... 5 Stille reserve... 5 Voorzieningen... 6 Bevoegdheden...

Nadere informatie

Kadernota reserves en voorzieningen

Kadernota reserves en voorzieningen Gemeente Almere 11 januari 2017 Kadernota reserves en voorzieningen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN RESERVES EN VOORZIENINGEN... 4 2.1 2.2 2.3 Onderscheid reserves en voorzieningen... 4

Nadere informatie

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen)

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) 2 januari 2014 2 Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Regelgeving en kaders 3 2.1 Algemeen 3 2.2 BBV-regelgeving 3 2.3 Artikel 212 gemeentewet 3 3 Reserve versus voorziening

Nadere informatie

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 gemeente Dinkelland Raad 21 april 2015 pagina 1 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Doel van de nota...

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7 Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Voorstel: 1. Met ingang van de programmabegroting 2014-2017 een bijstelling doorvoeren van de wijze van

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 Januari 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Begripsbepaling... 5 2.1 Reserves... 5 2.2 Voorzieningen... 8 3 Beleid en beheer van reserves... 11 3.1 De instellingscriteria... 11 3.2 De wijze van

Nadere informatie

Notitie Rentebeleid 2007

Notitie Rentebeleid 2007 Notitie Rentebeleid 2007 Inhoudsopgave Inleiding 3 De positie van de nota rentebeleid 3 De werking van het marktconform percentage 3 Totaalfinanciering versus project- of objectfinanciering 4 Rentetoerekening

Nadere informatie

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming B en W - advies Gemeente Elburg Afdelingshoofd Portefeuillehouder Afdeling Advies van Datum advies Advies O.R. I.o.m. afdeling(en) I.o.m. wijkcontactambtenaar M. Boukema Bouwen 81 Milieu Jans Drost en

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015

Nota reserves en voorzieningen 2015 Datum: 27-08-2015 Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 2. Algemene kenmerken van reserves en voorzieningen... 3 2.1 Begripsbepaling reserves... 3 2.2 Begripsbepaling voorzieningen...

Nadere informatie

Nota. reserves en voorzieningen 2014. gemeente Hellendoorn

Nota. reserves en voorzieningen 2014. gemeente Hellendoorn Nota reserves en voorzieningen 2014 gemeente Hellendoorn 14INT04380 Inhoudsopgave 1 Samenvatting 2 2 Inleiding 3 2.1 Leeswijzer 3 2.2 Doelstelling 3 2.3 Uitgangspunten 3 3 Wettelijk kader en begrippen

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Zaaknummer: 1894/2019/1449840 Documentnummer: 1894/2019/1456433 Besluitnummer: 28 8.7 Onderwerp: Nota reserves en voorzieningen 2019 Openbaarheid Het collegevoorstel

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2009 1 1. Inleiding Hierbij bieden wij u de Nota Reserves en Voorzieningen 2009 aan. Deze nota is een actualisatie van de Nota Reserves en Voorzieningen zoals die in de raadsvergadering

Nadere informatie

Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva Nota spaarpotten

Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva Nota spaarpotten Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva 2013 Nota spaarpotten Nota ROV 2013 pagina 2 Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva 2013 Nota spaarpotten Gemeente Zaanstad Domein Bedrijfsvoering,

Nadere informatie

Notitie financiële positie gemeente Pekela

Notitie financiële positie gemeente Pekela Notitie financiële positie gemeente Pekela De laatste jaren is er sprake van krappe begrotingen en overschotten bij rekeningen vooral als gevolg van het incidenteel zijn van verschillende meevallers. In

Nadere informatie

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 Datum: 23 september 2016 1 Dit betreft het overzicht van de errata die zijn verwerkt in de programmarekening nadat deze door de gemeenteraad voorlopig is vastgesteld.

Nadere informatie

Uitgangspunten: Met de volgende aspecten is rekening gehouden bij het opstellen van deze nota reserves en voorzieningen:

Uitgangspunten: Met de volgende aspecten is rekening gehouden bij het opstellen van deze nota reserves en voorzieningen: GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Best Nr. 80896 16 mei 2017 Nota reserves en voorzieningen 2016 1. Inleiding Algemeen: De huidige nota Reserves en Voorzieningen is vastgesteld in 2011. Op

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk *0010100120132873* KNDK/2013/2873 Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk Concept 19-10-2013 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Begrippen 3 3. Beleidsuitgangspunten en kaderstelling 5 4.

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Versie 2.0 2 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 stelling... 5 1.3 Wettelijk kader... 5 1.4 Leeswijzer... 5 2. Begrippen en kaders...

Nadere informatie

Financiële begroting 2016

Financiële begroting 2016 Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Landsmeer Pagina 1 Pagina 2 Inhoudsopgave Samenvatting 5 1. Inleiding 6 2. Ontwikkeling totale omvang reserves en voorzieningen 7 3. Wettelijk kader 8 3.1. Reserves...

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar Wassenaar, mei 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 Toelichting grondslagen

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

NOTITIE HERIJKING RESERVES VOORZIENINGEN

NOTITIE HERIJKING RESERVES VOORZIENINGEN NOTITIE HERIJKING RESERVES EN VOORZIENINGEN 1. Inleiding Reserves maken een onderdeel uit van de vermogenspositie van een organisatie. Sinds de start van de Omgevingsdienst zijn, naast toevoegingen aan

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Jaarrekening 2015 Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Zoetermeer, juni 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2

Nadere informatie

RESERVE- EN VOORZIENINGEN BELEID STADSDEEL ZUIDOOST

RESERVE- EN VOORZIENINGEN BELEID STADSDEEL ZUIDOOST RESERVE- EN VOORZIENINGEN BELEID STADSDEEL ZUIDOOST Oktober 2008 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...4 2 ALGEMEEN...5 2.1 BESLUIT BEGROTING EN VERANTWOORDING PROVINCIES EN GEMEENTEN... 5 2.2 LEESWIJZER... 5 3

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 stelling... 3 1.3 Wettelijk kader... 3 1.4 Leeswijzer... 3 1.5 Samenvatting... 3 2. Begrippen en

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting KopGroep Bibliotheken

Jaarrekening Stichting KopGroep Bibliotheken Jaarrekening 2015 Stichting KopGroep Bibliotheken Den Helder, juli 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2 3 Opgesteld

Nadere informatie

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Algemene reserve Stand per eind 2014 1.894.000 Buffer De algemene reserve is gevormd uit rekeningresultaten uit het verleden en is de primaire buffer voor

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting De Bibliotheek

Jaarrekening Stichting De Bibliotheek Jaarrekening 2015 Stichting De Bibliotheek Weesp, mei 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio

Nadere informatie

TOELICHTING OP DE FUNCTIES RESERVES EN VOORZIENINGEN

TOELICHTING OP DE FUNCTIES RESERVES EN VOORZIENINGEN TOELICHTING OP DE FUNCTIES RESERVES EN VOORZIENINGEN Toelichting op de functies Reserves en voorzieningen bij een gemeente d.d. 31 december 2010 Bladzijde 1 Toelichting op de functies Reserves en voorzieningen

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Purmerend, maart 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 Toelichting grondslagen 1 2

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2015 2018 september 2015 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 gemeente Dalfsen 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 2. Begrippen en juridisch kader... 6 2.1. Reserves...

Nadere informatie

1. Inleiding en richtlijnen

1. Inleiding en richtlijnen NOTITIE RENTE 2017 1. Inleiding en richtlijnen 1.1 Inleiding Bij de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de invoering van de Vennootschapsbelasting (VPB) voor de lagere overheden

Nadere informatie

Beleidskader reserves en voorzieningen 2016

Beleidskader reserves en voorzieningen 2016 Beleidskader reserves en voorzieningen 2016 Augustus 2016 Inhoudsopgave 1. Wat willen we bereiken?... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Kaders... 3 1.2.1 Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten

Nadere informatie

In hoofdstuk 12 van deze nota zijn de financiële kaders opgenomen voor de grondexploitaties.

In hoofdstuk 12 van deze nota zijn de financiële kaders opgenomen voor de grondexploitaties. Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van Onderwerp Programma : wethouder mw. W.J.F. van der Rijt-van der Kruis : financiële kaders grondexploitaties : Wonen Voorstelnummer : 16.30 Info bij afdelingshoofd

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Zoetermeer, juni 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 Toelichting grondslagen 1 2

Nadere informatie

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Financiële kadernota 2017-2020 Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Nr. Onderwerp i/s 2017 2018 2019 2020 401 Minder opbrengst precario S 40.000

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo Heiloo, mei 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio Financiële

Nadere informatie

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Inhoudsopgave 1. INLEIDING 4 2. BEGRIPPENKADER 4 3. RESERVES 5 3.1 ALGEMENE RESERVES 5 3.2 BESTEMMINGSRESERVES

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard Jaarrekening 215 Schoonhoven, mei 216 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 215 Staat van baten en lasten 215 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio Financiële Diensten Bibliotheken Kenmerk:

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Erratum bij de rekening 2009

Erratum bij de rekening 2009 Erratum bij de rekening 2009 1 Grondbedrijf 1a Tussentijdse winst-/verliesname Van het nemen van winst is in de voorliggende jaarrekening 2009 afgezien. De lopende exploitatie TPE vertoont weliswaar een

Nadere informatie

Kadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard

Kadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard Kadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard 1. Inleiding Het begrip rente speelt een belangrijke rol in het gemeentelijk huishoudboekje en kent binnen de gemeentefinanciën een

Nadere informatie

Ontwerp beleidsnota. reserves, voorzieningen en fondsen MRDH 2017

Ontwerp beleidsnota. reserves, voorzieningen en fondsen MRDH 2017 METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Ontwerp beleidsnota reserves, voorzieningen en fondsen MRDH 2017 Metropoolregio Rotterdam Den Haag Postbus 66 2501 CB DEN HAAG Telefoon: 088-5445100 e-mail: informatie@mrdh.nl

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen 2006

Nota Reserves en Voorzieningen 2006 Nota Reserves en Voorzieningen 2006 Gemeente Grave, 7 november 2006 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Onderscheid tussen reserves en voorzieningen volgens het BBV...4 2.1. Eigen of vreemd vermogen... 4

Nadere informatie

Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven

Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting Weerstandvermogen: BBV wijziging verplichte kerngetallen toegevoegd. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven 1. Inleiding De volgende

Nadere informatie

Richtlijnen van de commissie BBV

Richtlijnen van de commissie BBV Richtlijnen van de commissie BBV Stellige uitspraken gelden met ingang van begrotingsjaar T+1, het jaar nadat de uitspraak is gepubliceerd. 1. Notitie Software, mei 2007 1.1 Software (als afzonderlijk

Nadere informatie

Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht

Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht Een notitie over de aanwending van het parkeerfonds nu en in de toekomst. Auteur: Ad Koijen Opdrachtgever: Wil Ronken Status: collegebehandeling Datum:

Nadere informatie

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA 2019-2022 BIJLAGE BIJ DE KADERNOTA 2019-2022 1 Inhoudsopgave COALITIEAKKOORD... 3 MAARTCIRCULAIRE EN MEICIRCULAIRE 2018... 4 INTERNE REKENRENTE... 4 LOON-/PRIJSBIJSTELLING...

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Jaarrekening 2015 Purmerend, april 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio Financiële Diensten

Nadere informatie