U kunt het boek bestellen via

Transcriptie

1 4 Deze tekst is (deels) afkomstig uit de zesde uitgave van het boek Ondernemen in Flex Eigenrisicodragen wordt u ZW aangeboden en WGAdoor Professionals in Flex. Heeft u advies of ondersteuning nodig bij het uitwerken van een businesscase? Neem dan contact op met Professionals in Flex via info@professionalsinflex.nl. Hoofdstuk 2 Eigenrisicodragen ZW en WGA U kunt het boek bestellen via Inleiding Uw werknemers zijn verplicht verzekerd voor ziekte of arbeids ongeschiktheid na hun dienstverband. Via de Ziektewet (ZW) en de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) kunnen zij een uitkering krijgen bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. In module 2 vindt u meer informatie over de inhoud van deze wetgeving. In dit hoofdstuk wordt de optie besproken om voor deze regelingen eigenrisicodrager te worden. Het is gebruikelijk dat UWV de uitkeringen van de ZW en de WGA uitvoert en de werkgever daarvoor sociale premies betaalt. U kunt echter ook besluiten om als werkgever zelf het risico te dragen voor bepaalde uitkeringen van uw (ex-)werknemers. Als dat risico laag is, of als u denkt het beter te kunnen doen dan UWV, kan dat voor u een afweging zijn om eigenrisicodrager te worden. U draagt dan geen premie meer af aan UWV. Op het moment dat een werknemer recht heeft op een uitkering, draagt u zelf de kosten hiervan. Het risico hiervoor kunt u particulier herverzekeren of u kunt de kosten zelf dragen. Spraakverwarring: Bent u eigenrisicodrager? De vraag Bent u eigenrisicodrager Ziektewet? levert vaak spraakverwarring op. Twee oorzaken zijn hier van belang: bij veel mensen is het onderscheid tussen Ziektewet en ziekteverzuim bij medewerkers die nog in dienst zijn vaak niet helder; bovendien wordt eigenrisicodragen vaak geïnterpreteerd als geen (private) verzekering hebben. De spraakverwarring is dan begrijpelijk. Iemand die geen ziekteverzuimverzekering heeft afgesloten en zelf het risico draagt voor het doorbetalen van het loon van zijn zieke werknemers, is dan al gauw geneigd hierop met ja te antwoorden. Dat is echter niet waar eigenrisicodragen Ziektewet om gaat. Met eigenrisicodragen wordt bedoeld dat men uit het publieke bestel is gestapt. Of dit vervolgens privaat is herverzekerd of dat de onderneming vervolgens zelf het risico gaat dragen, is voor deze vraag dus niet relevant. 120 ONDERNEMEN IN FLEX

2 Eigenrisicodragen ZW en WGA Interessant? De afweging voor het eigenrisicodragen ZW of WGA verschilt wezenlijk voor wat betreft de complexiteit van de uitvoering. Als eigenrisico drager ZW bent u zelf verantwoordelijk voor de volledige uitvoering van de ZW. Dat houdt in dat u zelf moet vaststellen of er sprake is van arbeidsongeschiktheid, de hoogte van de uitkering moet berekenen en deze moet betalen. Verder moet u een volledige uitkeringsadministratie bijhouden. Naast het risico dat u draagt bent u dus zelf uitvoerder van de ZW. Zie verder hierna bij eigenrisicodragen ZW. Als eigenrisicodrager voor de WGA draagt u wel het financiële risico, maar blijft de uitvoering bij UWV. UWV beoordeelt of er recht is op een WGA-uitkering en berekent de hoogte van de WGA-uitkering. Op verzoek betaalt UWV ook de uitkering en stuurt vervolgens de rekening naar u resp. uw verzekeraar. Zie verder bij eigenrisicodragen WGA. Afgezien van de complexiteit van de uitvoering, geldt voor de eigenrisicodrager één overweging die voor zowel de WGA als de ZW van toepassing is: u verwacht dat uw verzuim en schade lager worden door het zonder UWV te gaan doen. Bijvoorbeeld omdat uw onderneming voornamelijk met studenten of met buitenlandse uitzendkrachten werkt die vaak een zeer laag verzuim hebben. Het is ook mogelijk dat u uw verzuimbeleid zo goed organiseert, dat u hier beter op presteert. In al deze gevallen kan het de moeite waard zijn om de mogelijkheden van het eigenrisicodragen verder te onderzoeken. Bepaling van de premie ZW en WGA (publiek bestel) De ZW-premie wordt per bedrijf vastgesteld. De premie die u betaalt voor de Ziektewet van uw flexkrachten is afhankelijk van de grootte van uw onderneming. Voor kleine ondernemingen geldt dat er een uniforme sectorpremie geldt, maar hoe groter de onderneming, hoe meer de premie individueel wordt vastgesteld. De premie is sectoraal, indien uw jaarlijkse loonsom in 2015 gelijk of lager was dan De premie is gedeeltelijk gedifferentieerd, indien uw loonsom in 2015 hoger was dan maar lager dan De premie is geheel gedifferentieerd, indien uw loonsom in 2015 gelijk of hoger was dan Deze grenzen gelden voor de premies in 2017 en worden ieder jaar opnieuw vastgesteld. Voor 2018 gelden de loonsommen in 2016, etc. De premies ZW en WGA zijn te vinden in de Nota Gedifferentieerde premies WGA en ZW die te downloaden is van de site van UWV. ONDERNEMEN IN FLEX 121

3 4 Eigenrisicodragen ZW en WGA Aanmelden als eigenrisicodrager U kunt tweemaal per jaar eigenrisicodrager worden: per 1 januari en per 1 juli. Uw aanvraag daarvoor moet ten minste dertien weken voor de beoogde ingangsdatum (dus vóór 2 oktober of vóór 1 april) bij de Belastingdienst binnen zijn. Als startende werkgever kunt u eigenrisicodrager worden met ingang van het moment waarop u werkgever wordt. U kunt het aanvraagformulier downloaden via de website van de Belastingdienst. Met de aanvraag stuurt u ook een verklaring mee, dat u zich laat ondersteunen door een gecertificeerde arbodienst of arbodeskundige. Een garantieverklaring is sinds 2013 niet meer nodig voor eigenrisicodragen ZW, maar wel voor eigenrisicodragen WGA. Omdat het niet eenvoudig is een bankgarantie voor de WGA te krijgen, is de praktijk dat hiervoor een verzekering moet worden afgesloten. Een verklaring van de verzekeraar komt dan in de plaats van een bankgarantie. Als u uw aanvraag heeft ingediend, ontvangt u van de Belastingdienst een beschikking. Wisselen van risicodrager Omdat het eigenrisicodragen steeds gebruikelijker is in de branche, komt het ook steeds vaker voor dat men overweegt om te wisselen tussen de private verzekeraars waar men het risico heeft verzekerd, dan wel dat men overweegt om het risico niet langer te verzekeren en weer terug te keren naar het publieke bestel (UWV). Bij dergelijke wisselingen van de wacht is het van belang dat er voldoende duidelijkheid is over de uitloop van de lopende ziektegevallen (de zogenaamde staart-lasten ) en de consequenties hiervan voor uw organisatie. Bij terugkeer in het publieke bestel kunt u de eerste drie jaar niet opnieuw eigenrisicodrager ZW en/of WGA worden. Met ingang van 1 januari 2017 is de wet- en regelgeving sterk veranderd. De consequenties van een verandering kunnen dus groot zijn. Laat u goed informeren Eigenrisicodragen ZW Zieke werknemers die niet meer bij u in dienst zijn, hebben bij ziekte recht op een ZW-uitkering. Dit geldt voor ex-werknemers die bij (of binnen vier weken na) het einde van hun arbeidsovereenkomst ziek worden en werknemers van wie de arbeidsovereenkomst eindigt tijdens ziekte (zoals mensen met een tijdelijk contract, oproepkrachten en uitzendkrachten). U kunt kiezen of de uitvoering van de Ziektewet, het vaststellen van de uitkering en het betalen ervan door UWV dient te gebeuren of dat u dit zelf gaat organiseren. In dat laatste geval wordt u eigenrisicodrager ZW. U hoeft dan aan de Werkhervattingskas geen ZW-premie meer te betalen. Maar daar krijgt u uiteraard de rekening voor de te betalen ZW-uitkeringen voor terug. Het is dus van belang dat u uw eigen (te verwachten) verzuimlasten vergelijkt met de voor u geldende premie. Die premie kunt u 122 ONDERNEMEN IN FLEX

4 Eigenrisicodragen ZW en WGA vinden op de beschikking die u daarover heeft ontvangen. Eigenrisicodrager worden voor de Ziektewet is een ingrijpende keuze met vergaande consequenties. Zowel de potentiële besparingen als potentiële extra kosten kunnen zeer hoog oplopen. Hoewel dit voor veel uitzenders taaie materie is, is het vanwege de hoge bedragen waar het om gaat van groot belang om hier een bewuste keuze te maken. Er zijn twee mogelijkheden die hierna worden toegelicht. Als u geen eigenrisicodrager wordt, kiest u voor publieke uitvoering door UWV. Publieke uitvoering Als UWV de uitvoering verricht, dan kunt u zich beperken tot het ziek melden van uw uitzendkrachten bij UWV, zodra er sprake is van een recht op ZW. Het is soms nog een misvatting dat daarmee de kous af is en dat u geen enkel risico meer draagt voor deze gevallen. Om twee redenen gaat dit niet op. Ten eerste betaalt u een hogere premie als het verzuim oploopt door de invoering van de gedifferentieerde premie, die hoger wordt naarmate er meer ex-medewerkers van u een ziektewetuitkering krijgen. Als UWV de uitvoering doet, heeft u overigens nauwelijks zicht op de ontwikkeling van het verzuim van uw ex-medewerkers. Ten tweede bent u voor een deel van de uitzendkrachten verplicht om de wettelijke uitkering aan te vullen conform de cao-bepalingen. Deze aanvullingen worden niet door UWV betaald, u moet dat zelf doen of laten doen. Meer informatie over de verplichte aanvulling op de ziektewetuitkering vindt u in module 3. Private uitvoering Besluit u om eigenrisicodrager ZW te worden, dan betaalt u niet langer de publieke premie ZW voor de Werkhervattingskas. In plaats daarvan betaalt u zelf de kosten van de wettelijke uitkeringen en uiteraard de kosten van de uitvoering. Om eigenrisicodrager te worden, moet u een verzoek indienen bij de Belastingdienst. Hierboven onder Aanmelden als risicodrager leest u hier meer over. Het feitelijk uitvoeren van het eigenrisicodragerschap ZW is niet eenvoudig. Het verschil met de loondoorbetaling bij ziekte van uw vaste medewerkers of contractanten is dat u feitelijk uitvoerder van de wet (ZW) wordt namens UWV. Met alle ingewikkelde regelgeving die daarbij hoort. UWV behoudt een controlerende rol om te kijken of u deze wet ook naar behoren uitvoert. Om eigenrisicodrager te kunnen worden, moet u bovendien een arbocontract afsluiten. Vanwege de complexiteit en de eisen is het gebruikelijk om de uitvoering en/of de risico s te delegeren aan een dienstverlener die hier in gespecialiseerd is, wel of niet in combinatie met een verzekering. Op de markt zijn diverse partijen die de uitvoering van de Ziektewet voor u ONDERNEMEN IN FLEX 123

5 4 Eigenrisicodragen ZW en WGA kunnen verzorgen én ervaring hebben in de flexbranche. Deze partijen hebben zelf weer banden met verzekeraars (of zijn daar onderdeel van). De keuze om eigenrisicodrager te worden is een ingewikkelde en hangt bijvoorbeeld af van het verzuim onder uw uitzendkrachten, de inspanningen die u zich wilt getroosten om dat verzuim te reduceren of (nog beter) te voorkomen, de veranderende wetgeving etc. Laat u zich daarom tijdig grondig informeren door een onpartijdig bureau. Dat kunt u doen bij een brancheorganisatie of adviesorganisatie. In het overzicht leveranciers achter in dit boek kunt u dienstverleners vinden die u verder op weg kunnen helpen Eigenrisicodragen WGA Na twee jaar ziekte (de zogenaamde wachttijd) hebben uw (ex-)werknemers mogelijk recht op een WGA-uitkering. Tot 1 januari 2017 werd er nog onderscheid gemaakt tussen werknemers in vaste dienst (WGA Vast) en werknemers met een tijdelijk contract of een uitzendcontract (WGA Flex). Met ingang van 1 januari 2017 is dit onderscheid vervallen en betaalt u één premie WGA. Per 1 januari 2017 heeft u een keuze moeten maken of u voor deze gecombineerde WGA wel of geen eigenrisicodrager wenste te worden. Voor uw keuze om wel of geen eigenrisicodrager WGA te worden, maakt het (wettelijk) niet uit of u wel of geen eigenrisicodrager ZW bent. U kunt dus bijvoorbeeld kiezen om wel eigenrisicodrager ZW te worden (of te blijven) maar niet voor de WGA of omgekeerd. Toch zit hier wel een praktische belemmering aan. Een verzekeraar zal niet snel het WGA-risico willen verzekeren als men geen invloed heeft op de Ziektewet en daarmee de instroom in de WGA. Verplichtingen bij eigenrisicodragen WGA UWV bepaalt altijd of uw (ex-)werknemer recht heeft op de uitkering, hoe lang deze duurt en hoe hoog de uitkering is. Op verzoek (en dat gebeurt ook meestal vanwege het gemak) betaalt UWV ook de uitkering iedere maand aan uw (ex-)werknemers. U of uw verzekeraar betaalt vervolgens de kosten weer aan UWV. Kiest u ervoor de uitkering zelf aan uw (ex-) werknemers te betalen, dan krijgt u de gegevens van UWV. Als eigenrisicodrager heeft u echter meer dan alleen financiële verplichtingen. U dient ook zorg te dragen voor een goede re-integratie van uw zieke ex-werknemer. Dit houdt onder meer in het aanbieden van scholing, sollicitatietrainingen en het controleren van de sollicitatieinspanningen. Daarnaast moet u erop toezien dat ook de gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemer zijn verplichtingen, voortvloeiend uit de wet, nakomt. U hebt daar ook belang bij, omdat de uitkeringslasten WGA gedurende de eerste tien jaar worden doorberekend in uw 124 ONDERNEMEN IN FLEX

6 Eigenrisicodragen ZW en WGA gedifferentieerde WGA-premie. Zoals al eerder opgemerkt, is in de praktijk voor het eigenrisicodragen WGA een verzekering noodzakelijk. Er zijn diverse verzekeraars die het risico van u kunnen overnemen. Een combinatie van deze verzekering met een verzekering van de ZW-lasten van uw ex-werknemers (bij eigenrisicodragen ZW) resp. van de verplichte loondoorbetaling bij ziekte van werknemers tijdens een dienstverband bij dezelfde verzekeraar ligt dan voor de hand. De verzekeraar heeft dan immers de mogelijkheid maatregelen te nemen om in een vroeg stadium het verzuim te beïnvloeden. Bedrijfsovername en eigenrisicodragerschap WGA Bij een bedrijfsovername kunnen de verplichtingen van het eigenrisicodragerschap voor rekening van de nieuwe eigenaar komen. Dat is het geval in de volgende situaties: de oude en de nieuwe eigenaar zijn beide eigenrisicodrager; alleen de nieuwe eigenaar is eigenrisicodrager; alleen de oude eigenaar is eigenrisicodrager. Bij overdracht van een deel van het bedrijf blijft het risico (de staartverplichting ) mogelijk achter bij de oude eigenaar. De consequenties van het niet juist inschatten van de WGA-verplichtingen bij een overname kunnen groot zijn. Het is raadzaam om bij een overname hier tijdig advies over in te winnen. ONDERNEMEN IN FLEX 125