Memorandum over geheugen 2. Revisie van herinneringen Jonge en oude geheugens Reminiscenties Mijn tijd was de beste Vergeettechniek?

Transcriptie

1 Memorandum over geheugen 2 Revisie van herinneringen Jonge en oude geheugens Reminiscenties Mijn tijd was de beste Vergeettechniek?

2 Iets wat in de jeugd gebeurd is, is dikwijls het gevolg van een voorval op latere leeftijd. - Marten Toonder

3 DNA Onbekend

4 DNA Onbekend Is mijn vader wel mijn echte vader? Zijn mijn broers en zussen wel mijn echte familie? Grote twijfels en onbeantwoorde vragen over familiebanden laten diepe sporen na in het leven van de mensen. Caroline Tensen helpt mensen om voor eens en altijd duidelijkheid te scheppen.

5

6

7

8 DNA Onbekend Herinneringen geven je niet een verleden, maar een versie van je verleden.

9 Iets wat in de jeugd gebeurd is, is dikwijls het gevolg van een voorval op latere leeftijd. - Marten Toonder

10 Herziene herinneringen Altering of reported experience, Offer et al., : 67 jongens (gemiddeld 13) ondervraagd over zelfbeeld, persoonlijkheid, seksualiteit, gezin, school, godsdienst, opvoeding 1997: opnieuw ondervraagd, nu gemiddeld 48 Twee verzamelingen van antwoorden Verschil na 35 jaar?

11 Herziene herinneringen Instructie aan 48-jarigen: Geef het antwoord dat passend zou zijn voor toen je 13 was Begin van de vraag: Toen je net op de middelbare school zat

12 Herziene herinneringen Vraag: Kreeg je wel eens een draai om je oren? 1962: 82% Ja 1997: 33% Ja

13 Herziene herinneringen Vraag: Wie (is) was je moeders oogappeltje, jij of een van de andere kinderen? 1962: 14% Ik 1997: 30% Ik

14 Herziene herinneringen Lijk je meer op je vader of op je moeder? 1962: vader (71%), moeder (29%) 1997: vader (49%), moeder (51%)

15 Herziene herinneringen Wie neemt thuis de belangrijke beslissingen? 1962: 24% moeder 1997: 45% moeder

16 Herziene herinneringen Heb je een strenge vader? 1962: ja (21%), nee (79%) 1997: ja (48%), nee (52%) Worden vaders strenger in de herinnering?

17 Herziene herinneringen Conclusie: Geheugen zit vol zwartwittelevisies Typisch geval van wijsheid achteraf In voordeel van de ouderdom

18

19

20

21 Toename honderdplussers 1900: 10 honderdplussers Tot 1950: < 40 honderdplussers 1997: 1000 honderdplussers 2013: jaarlijks 700 mensen die honderd worden 1 januari 2014: > 2000 honderdplussers honderdvijfplussers: 80 (M: 1 op 7)

22

23

24 De bandbreedte van oud Aan bovenzijde toegenomen door hogere levensverwachting Aan onderzijde toegenomen door oud zo jong mogelijk te laten beginnen

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36 Het geheugen op leeftijd Wat gaat achteruit?

37 Wat gaat achteruit? De top 3: 1. Niet op namen kunnen komen 2. Niet op woorden kunnen komen 3. Je plannen vergeten Oorzaak volgens ouderen: leeftijd Oorzaak volgens jongeren: druk leven

38 Grijze cellen MAAS-studie: geen relatie tussen geheugenklachten en feitelijke kwaliteit geheugen Geheugenklachten: depressief en zorgelijk Belangrijk: herstel vertrouwen in geheugen

39 Maastricht Aging Study (MAAS) Omschrijft zichzelf als vergeetachtig: jaar: 50% jaar: 40% jaar: 30%

40 Het geheugen op leeftijd Reminiscenties

41 Novum: reminiscentie-effect > 60 jaar: naar verhouding veel herinneringen uit periode jaar Veroorzaakt in grafieken reminiscentiehobbel

42

43

44

45 Günter Grass, De rokken van de ui, 2007 Aantal pagina s per levensjaar 0-16 jaar: gemiddeld 5 pagina s per jaar 16-17: : : : : : gemiddeld 15 pp per jaar

46 Reminiscentie-effect: verklaringen 1. Biologische verklaring: conditie geheugen Probleem: emigratie laat hobbel verschuiven 2. Memorabele periode: eerste-keer ervaringen 3. Periode van vorming Vgl. memorabele leeservaringen Eeuwelingen: overlappende verklaringen

47

48 Reminiscenties en mijn tijd

49 Mijn tijd was de beste

50

51

52

53

54

55

56

57 Mijn tijd Films die mijn tijd typeren: Uitgekomen rond je twintigste Wie was de beste James Bond? Sean Connery, Roger Moore, Timothy Dalton, Pierce Brosnan, Daniel Craig? Die hem speelde toen je twintig was Appreciatie popmuziek

58

59

60 Lastige vragen over vergeten Als er een vergeettechniek bestond, zou u daar dan gebruik van maken?

61 Lastige vragen over vergeten Hebt u wel eens een herinnering aan uzelf uit het geheugen van iemand anders willen verwijderen? Eén voorbeeld volstaat.

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71 Dus Niet kunnen vergeten, ook niet wat je graag zou willen vergeten, is een verkapte zegen. Onthou dat!!

72