Ontmoetingskerk Laren NH - 16 juli Preek over Lucas 5: 1-11

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Ontmoetingskerk Laren NH - 16 juli Preek over Lucas 5: 1-11"

Dirk Smets
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Ontmoetingskerk Laren NH - 16 juli Preek over Lucas 5: 1-11 Soms is het zonde om het in het leven niet over een andere boeg te gooien. Zonde? Dat is voor velen een beladen, bekrompen woord van vroeger. Vroeger noemden ze zoveel zonde. Fietsen op zondag. Of s zondags naar het voetballen. Zelfs kaarten werd zondig genoemd en het kaartspel duivels prentenboek. Vroeger zeiden ze: homoseksualiteit is zonde. Geef daar niet aan toe! Zo kan ik nog wel even doorgaan. Wat een ellende en angst heeft die manier van denken niet teweeggebracht. Geen wonder dat mensen soms allergisch werden voor dat woord zonde. Ze wilden er niets meer van horen. En dat is jammer! Want nadenken over zonde hoort bij volwassen mens zijn. Alleen: dan moet je wel weten dat de Bijbel zonde iets anders bedoelt dan alle voorbeelden die ik zojuist gaf. Zonde is letterlijk: Je doel, je bestemming missen. Heb je het over zonde, denk dan aan een boogschutter. Als boogschutter wil je je doel raken. Maar je weet ook dat er van alles kan gebeuren waardoor dat niet lukt. De wind kan opsteken, iemand kan net even aan je arm trekken, zodat de pijl zijn doel niet raakt. Of je hebt de pech dat er een kleine afwijking in die pijl zit. Allemaal dingen waar je niet veel vat op hebt. Je kunt je doel missen buiten je schuld om. Soms kun je er wel wat aan doen: als je met een dronken kop opstaat, kun je er zeker van zijn dat boogschieten niet lukt. Als je je niet concentreert, schiet je mis. Wij denken bij zonde vaak meteen aan wat je verkeerd doet. In de bijbel is dat woord breder: Door allerlei oorzaken kan het niet goed gaan in het leven. Zonde is ook: machteloosheid, onvermogen. De kern is: je bereikt je doel, je bestemming niet. Het gaat niet, het lukt niet. Dat is zonde. Vissers op het meer van Genesareth zwoegen de hele nacht, maar vangen niets. 1

2 Ze doen hun best, werken hard, maar het gaat, het lukt niet. Die vissers laten zien hoe jouw leven kan zijn. Ze staan voor het gevoel: je doet je best, maar het lukt niet. Ik zwoeg maar ik zie geen resultaat. Ik verzet bergen, maar ik voel: ik zit op een verkeerd spoor. Die vissers staan voor wat je kunt ervaren op je werk, in relaties, waar dan ook. En wat je kunt denken: Het lukt niet, het klopt niet. Is dat alles wat er is. Dat laten de vissers zien. Jezus die daar ook is, maakt iets anders duidelijk. Hij zit op het meer van Genesareth. Eigenlijk staat er: hij zit op de zee. De zee, dat zijn in de Bijbel de doodlopende wegen die je in je leven kunt bewandelen. Het is het onvermogen om wat niet lukt. De zee is je verdriet, je gemis. De zee is ook de dood in de Bijbel. Jezus zit op de zee. Hou dat beeld maar eens voor ogen. Het symboliseert hetzelfde als lopen op het water. Dat betekent: je ontkomt in je leven niet aan alles waar die zee voor staat. Maar bovenal wil dat zitten op de zee zeggen: er is iets dat sterker is dan doodlopende wegen, sterker dan angst, verdriet, sterker dan wat verkeerd gaat, sterker dan je doel missen, sterker dan de dood. Daar vertelt Lucas over, als hij tientallen jaren na zijn leven over Jezus schrijft. Hij weet welke invloed van Jezus is uit gegaan, tijdens zijn leven, maar ook daarna. De kern van die zijn invloed was: Jezus heeft mensen godsvertrouwen gegeven. Dat Godsvertrouwen van Jezus houdt dit in: Jij bent uniek. Jij mag je eigen weg door het leven gaan, al gooi je het over een andere boeg, al wijkt jouw weg af van die van anderen. Hoe jouw weg zal zijn, dat is heel persoonlijk. Een ander kan die niet bepalen voor jou. Je mag hopen dat je vertrouwen ontvangt om zoiets te doen en te durven. Dat doet Jezus. Hij geeft mensen die merken dat ze op een dood spoor zitten vertrouwen om het op een geheel andere manier te doen. Gooi het over een andere boeg, zegt Jezus. Doe het anders, ga vandaag vissen en niet vannacht. Zo n advies lijkt vreemd, want het strookt niet met wat anderen zeggen. 2

3 Die zeggen: Vissen doe je s nachts. Dan vang je meest. Dwars tegen wat het beste lijkt klinkt hier: gooi je netten uit, overdag nu, hier, op jouw manier. Jezus is de stem van godsvertrouwen. Die stem klonk door zijn mond, 2000 jaar geleden. Die stem is niet verstomd. Die klinkt door het verhaal heen naar ons, naar jou, naar mij. Zoek je eigen weg, al zeggen alle anderen: doe het volgens onze regels, doe het niet overdag, maar s nachts. Je eigen weg is de weg naar je bestemming. Zonde is het als je je daarvan af laat leiden. Ik moet denken aan het verhaal van een vrouw van tachtig. Ze zegt: als kind wist ik al dat ik homoseksueel was. Dat was indertijd een beladen woord. Zonde! zeiden ze toen. Geef er niet aan toe. In de kerk, maar ook daarbuiten mocht ik niet zijn, zoals ik me voelde. Ik heb mijn eigen weg gezocht en gevonden. Je kunt je eigen aard niet verloochenen. Dat zou toch zonde zijn! Ik heb een relatie, ik heb mijn weg gevonden. Het is goed zo. Jezus zegt: doe het vandaag, gooi je netten uit. De vissers die dat doen merken het resultaat. Hoe groot de vangst is. Veel groter dan ze ooit hadden kunnen denken. Je zou zeggen: ze springen een gat in de lucht. Ja, maar ze zijn ook bang. Bang voor de eigen weg. Het nieuwe, het goede, het vruchtbare, jaagt ook angst aan. Ga uit van mij, zegt Petrus, ik ben een zondig mens. Hij heeft zijn netten op een ander moment uitgegooid. Hij heeft enorm veel gevangen en hij is bang. Hij zegt: ik schiet tekort, ik kan het niet, wat staat me voortaan te wachten. Ik voel me onzeker, is het wel goed wat ik doe. Is dit wel mijn bestemming of hadden al die anderen toch niet gelijk? Jezus antwoordt op dat gevoel met een zinnetje dat 365 keer in de bijbel schijnt voor te komen. Wees niet bang, zegt hij. Wees niet bang? Is het een wonder als een kind bang is. Is het een wonder als jij bang bent voor wat dreigend is. Is het een wonder dat je bang kunt zijn voor wat er komt. Een wonder dat jij kunt twijfelen aan je beslissingen. 3

4 Nee natuurlijk niet, je kunt ten prooi zijn aan duizend vrezen. Ik ben voor bijna alles bang geweest, dicht Vasalis. Wat Jezus zegt is geen oppervlakkige praat, geen goedkope dooddoener, die voorbij gaat aan je zorgen of angsten. Die drie woorden zeggen wat het zitten, het wat het lopen op het water verbeeldt: Er is iets dat sterker is dan de zee, sterker dan alles wat doodloopt in je leven. Wees niet bang, die drie woorden, vatten Jezus godsvertrouwen samen. Wees niet bang, dat zegt: Ik ben met je. In wat lukt en mislukt. In wat voorspoedig gaat en in wat tegenzit. In leven en in sterven. Wees niet bang, dat vat Jezus godsvertrouwen samen. Dat godsvertrouwen kunnen we voortzetten, dat kunnen we doorgeven aan elkaar. Dat hoor ik Jezus ook zeggen. Wees niet bang, voortaan zul je vissers van mensen zijn. Vroeger had ik bij deze woorden het beeld van de hondenvanger van Donald Duck. Iemand met een netje. Vroeger vond ik deze tekst vreselijk. Ik kreeg de associatie met vangen, gevangen nemen, met bekeringsdrang en ga zo maar door. Jezus bedoelt wat anders. Hij zegt letterlijk: voortaan zul je mensen vangen tot leven. Iemand schreef me deze week: het gaat hier om opvangen. Om ze bij het leven te brengen. In de Joodse traditie zeggen ze: een rechtvaardige is iemand met een hengel. Een hengel om iemand mee uit het water te vissen. Om elkaar op te vissen, op te vangen. Wij zijn verlengstuk van Jezus om elkaar bij het leven te brengen. Om met woorden en daden duidelijk te maken: er is iets sterker dan de zee. Wees niet bang. De vissers die vruchteloos zwoegen in de nacht, ervaren ook even dat er voor hen een weg is door het leven die goed is, vruchtbaar, een weg van leven. 4

5 Ze die hebben geweten van het mislukken, van het falen en dwalen, van mislukken, krijgen ook zicht op een overvloed die groter is dan ze konden overzien. Een overvloed aan hoop, aan troost, aan vertrouwen, aan leven, die je soms even ziet of ervaart, zie dat maar als iets van God. Wat moet je doen? Leer van die vissers. Leer van die visser, die wees niet bang begon te zeggen. Spreek hem na, leef hem na. Durf te leven op jouw manier. Gooi je netten uit overdag, nu, hier, ook al zeggen anderen dat het onzin is. Gooi het net, als het moet, in je leven over een andere boeg. Het is geen zonde om fouten te maken, geen zonde om te dwalen en te verdwalen, geen zonde om op je eigen weg keuzes te maken die afwijken van anderen. Het zou zonde zijn als jij je bestemming niet zou vinden omdat je het in je leven soms niet over je een andere, je eigen boeg gooit. En bij alles wat je doet: Wees niet bang om bang te zijn. Wees niet bang. Amen 5

Vergelijkbare documenten

Ontmoetingskerk 7 februari Lucas 5

Ontmoetingskerk 7 februari Lucas 5 Ontmoetingskerk 7 februari 2016 Lucas 5 Als iemand te midden van mensen in het water valt, zijn er vaak niet velen die in het water springen om te helpen. Enkelen of soms maar eentje zullen proberen de