Codewijzigingsvoorstel inzake een overgangsbepaling voor productie-eenheden

Transcriptie

1 <BOL1><BOL2><BOL3><BOL4><BOL5><BOL6> OL1><BOL2><BOL3><BOL4><BOL5><BOL6> <BOL1><BOL2><BOL3><BOL4><BOL5><BOL6> Raad van Bestuur van de NMa T.a.v. de heer ir. G.J.L. Zijl Postbus BH DEN HAAG Onderwerp Ons kenmerk Codewijzigingsvoorstel inzake een overgangsbepaling voor productie-eenheden Behandeld door ir. J. Janssen Telefoon Faxnummer Datum 29 juni 2007 Federatie van Energiebedrijven in Nederland Utrechtseweg AR Arnhem Postbus GD Arnhem Telefoon Fax Internet sectie Netbeheerders Geachte heer Zijl, Hierbij ontvangt u een voorstel van de gezamenlijke netbeheerders tot wijziging van de voorwaarden ex artikel 31, lid 1, onderdeel a van de Elektriciteitswet 1998 (de Netcode Elektriciteit). De voorgestelde wijziging betreft een overgangsbepaling ten behoeve van productie-eenheden die aangesloten zijn op MS- en HSnetten voordat de spanningskwaliteitscriteria voor MS- en HS-netten in de Netcode Elektriciteit waren voorgeschreven. De overgangsbepaling dient te worden opgenomen in hoofdstuk 7 van de Netcode Elektriciteit en heeft betrekking op paragraaf van de Netcode Elektriciteit. Aanleiding tot dit codewijzigingsvoorstel De normen voor de spanningskwaliteit op de aansluiting van een productieeenheid op het net en voor de spanningskwaliteit die volgt uit de stroomlimieten voortkomend uit de machineontwerpnormen zijn niet optimaal op elkaar afgestemd. Daarom is er zorg bij producenten dat zij op enig moment worden geconfronteerd met aansluitingen met een spanningskwaliteit die nog wel binnen de bandbreedte van artikel van de Netcode Elektriciteit valt, maar waarbij bepaalde spanningskwaliteitsaspecten slechter zijn, dan waar de generator, lokaal vertaald vanuit de stroombelastingen, volgens de ontwerpnorm tegen zou moeten kunnen. Om dat te voorkomen wordt de onderhavige overgangsbepaling voorgesteld. ABN-AMRO bank ING Bank Postbank KvK Arnhem

2 Hoofdlijn van het codewijzigingsvoorstel Hoofdregel blijft dat de spanningskwaliteit op de aansluiting wordt begrensd door de aan de NEN-EN 50160: Spanningskarakteristieken in openbare elektriciteitsnetten ontleende criteria in art van de Netcode Elektriciteit. Voor productie-eenheden die al waren aangesloten op een MS- of HS-net voordat de criteria voor MS- en HS-netten in bedoeld artikel voor de eerste maal zijn vastgesteld, wordt een overgangsbepaling toegevoegd. Voor deze productieeenheden geldt dat, indien de in de Netcode Elektriciteit omschreven spanningskwaliteit minder goed is dan de spanningskwaliteit die de generator volgens de internationale norm IEC 60034: Rotating electric machines moet kunnen verdragen, de in IEC veronderstelde spanningskwaliteit geldt. Inhoud van het codewijzigingsvoorstel Voorgesteld wordt om aan paragraaf 7.3 van de Netcode Elektriciteit na artikel twee nieuwe artikelen toe te voegen. De desbetreffende paragraaf is hieronder weergegeven. De toe te voegen tekst is rood gemarkeerd. Groene tekst is onderdeel van een reeds in procedure zijnd codewijzigingsvoorstel, namelijk voorstel d.d. 8 november 2006 (NMa-dossier ). ( ) 7.3 Overgangs- en slotbepalingen I n gevallen waarin aan een of meer bepalingen van deze regeling op het tijdstip van inwerkingtreding ervan niet wordt voldaan, en de netbeheerder daardoor zijn wettelijke taken niet kan uitvoeren, treedt de netbeheerder m et de betrokkene, of treden de gezam enlijke netbeheerders onderling, in overleg teneinde vast te stellen welke aanpassingen noodzakelijk zijn en binnen welke termijn deze dienen te zijn doorgevoerd Bij renovaties en modificaties van bestaande aansluitingen, installaties of productie-eenheden zal door de netbeheerder na overleg m et de aangeslotene worden vastgesteld in hoeverre zoveel als technisch en econom isch m ogelijk aan deze regeling kan worden voldaan a I ndien: - een productie-eenheid is aangesloten op een net van 3 kv en hoger, èn - deze productie-eenheid is aangesloten voor 14 april 2000, èn - een generator van deze productie-eenheid is ontworpen volgens de norm I EC 60034: Rotating electric machines danwel de op het mom ent van de bouw van de desbetreffende productie-eenheid van toepassing zijnde internationale of Nederlandse voorganger van die norm, èn - de spanningskwaliteitscriteria zoals bedoeld in van deze regeling een spanningskwaliteit definiëren die zou leiden tot hogere harmonische en/ of asym m etrische strom en in de generator dan welke volgens bedoelde norm voor de generator toelaatbaar zijn, Pagina 2/ juni 2007

3 gelden indien en voor zover de desbetreffende productie-eenheid in bedrijf is, in afwijking van 3.2.1, op netten in norm ale bedrijfstoestand op het overdrachtspunt van de desbetreffende aansluiting de uit de bedoelde norm af te leiden equivalente spanningskwaliteitscriteria als m axim um. I ndien van toepassing worden deze equivalente spanningskwaliteitscriteria vastgelegd in de aansluit- en transportovereenkom st tussen de producent en de netbeheerder b I ndien de producent of de netbeheerder vermoedt dat de situatie zoals bedoeld in 7.3.2a van toepassing is, wordt, zo m ogelijk tegelijkertijd, de spanningskwaliteit op het overdrachtspunt gem eten door de netbeheerder en de stroomkwaliteit op de generator door de producent en worden de in 7.3.2a bedoelde equivalente spanningskwaliteitscriteria bepaald m et behulp van deze m etingen Voor zover in deze code wordt verwezen naar technische norm en geldt dat indien een nieuwe versie daarvan wordt vastgesteld die nieuwe norm geldt. I n- dien deze norm wordt neergelegd in een wettelijke regeling dan wordt deze toegepast zodra deze van kracht wordt Deze regeling wordt aangehaald als: NetcCode Elektriciteit. ( ) Toelichting op het codewijzigingsvoorstel In de Netcode Elektriciteit zijn spanningskwaliteitscriteria vastgelegd, waaraan op de overgang van net naar installatie (het overdrachtspunt van de aansluiting) voldaan moet worden. Deze criteria zijn ontleend aan de Europese norm NEN-EN 50160: Spanningskarakteristieken in openbare elektriciteitsnetten, maar voor de Nederlandse situatie op onderdelen aangescherpt en uitgebreid. De elektrische eigenschappen van generatoren zijn vastgelegd in de internationale norm IEC 60034: Rotating electric machines. Complicatie bij de onderlinge relatie tussen genoemde normen is, dat de NEN-EN de netspanningskwaliteit voorschrijft in de vorm van spanningskenmerken. Dus bijvoorbeeld spanningsasymmetrie en maximaal toelaatbare harmonischen in de spanning. De generatorkarakteristieken in de IEC daarentegen zijn vastgelegd in de vorm van stroomkenmerken. Dus in dit voorbeeld stroomasymmetrie en maximaal toelaatbare harmonische stromen. De elektrotechnische eigenschappen van de productie-eenheid, in het bijzonder de generatorkarakteristiek en de impedantie van de step-up transformator zijn derhalve cruciaal bij de beoordeling of de netspanningskwaliteit in een bepaalde specifieke situatie voldoende is. Op basis van de artikelen en volgende van de Netcode Elektriciteit hebben de gezamenlijke netbeheerders in de HS-netten een PQM-meetprogramma uitgevoerd. Op basis van de resultaten daarvan is een eerder codewijzigingsvoorstel opgesteld. Dit codewijzigingsvoorstel is opgesteld in nauw overleg met een werk- Pagina 3/ juni 2007

4 groep waarin ook materiedeskundigen namens de Sectie Productie van Energie- Ned vertegenwoordigd zijn. Het bedoelde codewijzigingsvoorstel (kenmerk ) is op 19 juni 2006 ter vaststelling aangeboden aan de Raad van Bestuur van de NMa. Het heeft onder dossiernummer inmiddels ter openbare inzage gelegen van 9 november tot en met 21 december Bij de besprekingen tussen producenten en netbeheerders over het bovengenoemde codewijzigingsvoorstel is door producenten de zorg geuit dat de daadwerkelijke spanningskwaliteit op de aansluiting op enig moment in de buurt komt van de in de Netcode Elektriciteit opgenomen grenswaarden en dan eventueel slechter is dan de bij het ontwerp van de generator veronderstelde minimumkwaliteit. Bij generatoren die zijn aangesloten voordat de onderhavige spanningskwaliteitscriteria in de Netcode Elektriciteit van toepassing werden, en tussentijds niet ingrijpend zijn gereviseerd, kan niet worden verwacht dat bij het ontwerp rekening is gehouden met deze kwaliteitscriteria. Daarom is een overgangsbepaling geformuleerd naar analogie van een aantal andere, reeds bestaande overgangsbepalingen. Zoals aangegeven, dient de minimale netspanningskwaliteit in een specifieke situatie bepaald te worden door vertaling van de stroomkenmerken uit de IEC aan de hand van de elektrotechnische eigenschappen van de generator en de step-up transformator. Voor nieuwe installaties mag verwacht worden dat de ontwerper van de installatie rekening houdt met de spanningskwaliteitskenmerken, zoals opgenomen in de Netcode Elektriciteit. Voor oude installaties is dat geen redelijk uitgangspunt. Het achteraf aanpassen van de installatie is eveneens geen realistische oplossing. Overigens geldt de bedoelde overgangsbepaling uitsluitend indien de generator parallel draait met het net. Dit is een belangrijke nuancering omdat het parallel draaien van de generator op zichzelf al een positieve invloed heeft op de netspanningskwaliteit. Consequenties van het codewijzigingsvoorstel voor aangeslotenen Met deze overgangsbepaling wordt beoogd een stukje zorg bij producenten weg te nemen dat generatoren versneld verouderen ten gevolge van een spanningskwaliteit die slechter kan worden dan dat bij het ontwerp van de generator is verondersteld. Indien de spanningskwaliteit op de aansluiting van een productie-eenheid inderdaad in het bedoelde gebied komt, zal de netbeheerder op basis van de overgangsbepaling in zijn net maatregelen moeten nemen, terwijl hij dat op basis van uitsluitend de bestaande tekst van artikel wellicht nog niet had hoeven doen. Pagina 4/ juni 2007

5 De netbeheerder zal dus mogelijk eerder tot netverzwaring of andere compenserende maatregelen over moeten gaan. Op basis van de thans beschikbare PQMmeetresultaten is de bedoelde situatie vooralsnog niet aan de orde. Andere aangeslotenen zullen geen nadeel van deze maatregel ondervinden, met uitzondering van die aangeslotenen wier installaties de spanningskwaliteit op één of meer aspecten verslechteren en die bij toepassing van de onderhavige overgangsbepaling eerder dan zonder die bepaling op grond van maatregelen moeten treffen ter beperking van die verslechtering. Gevolgde procedure bij het codewijzigingsvoorstel Het voorstel tot codewijziging is in de vergadering van de Sectieraad Netbeheerders op 10 mei 2007 vastgesteld als voorstel van de gezamenlijke netbeheerders aan de Raad van Bestuur van de NMa zoals bedoeld in artikel 32 van de Elektriciteitswet Het overleg met de representatieve organisaties van partijen op de elektriciteitsmarkt zoals bedoeld in artikel 33 van de Elektriciteitswet 1998 heeft plaatsgevonden in een vergadering van het Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten (GEN) op 7 juni De relevante passage uit het verslag van deze vergadering treft u aan als bijlage bij deze brief. In de genoemde vergadering van het GEN is door VEMW voorgesteld om, op grond van het non-discriminatiebeginsel, de overgangsbepaling te verbreden van alleen productie-eenheden naar alle (kapitaalintensieve) installaties die zijn aangesloten voor inwerkingtreding van de op die installaties van toepassing zijnde bepalingen uit de codes. Hoewel dat op zich een voor de hand liggende en sympathieke gedachte is, is de uitvoering daarvan minder eenvoudig. Er konden ter vergadering geen concrete praktijkvoorbeelden worden genoemd, laat staan een limitatieve opsomming daarvan. Naar het oordeel van de gezamenlijke netbeheerders zullen eventueel op te nemen overgangsbepalingen altijd begrensd moeten zijn tot concrete probleemsituaties. Een ongeconditioneerde en ongelimiteerde overgangsbepaling brengt voor de aangeslotene en/of de netbeheerder te veel onzekerheden met zich mee. Vandaar dat is afgesproken om in een ad hoc werkgroepje met materiedeskundigen vanuit de achterban van de leden van het GEN te inventariseren voor welke andere situaties een vergelijkbare overgangsbepaling gewenst is. VEMW heeft er voor gepleit om het onderhavige voorstel aan te houden en pas ter vaststelling aan de Raad van Bestuur van de NMa aan te bieden als de overgangsbepaling is verbreed naar andere installaties in bovengenoemde zin. Enkele anderen hebben er daarentegen voor gepleit om het onderhavige voorstel zo Pagina 5/ juni 2007

6 spoedig mogelijk aan de Raad van Bestuur van de NMa aan te bieden vanwege de samenhang van dit voorstel met het bij de Raad in behandeling zijnde voorstel van 19 juni 2006 inzake spanningskwaliteitscriteria voor HS-netten (NMa-dossier ). Implementatie van het codewijzigingsvoorstel De onderhavige codewijziging vergt geen aanpassing in administratieve systemen of technische installaties. Er hoeft bij de vaststelling ervan daarom geen rekening gehouden te worden met een implementatietermijn. Naar aanleiding van een suggestie van Pawex, gedaan bij de behandeling van het onderhavige voorstel in het GEN, verzoeken wij u om bij de behandeling en de besluitvorming omtrent dit voorstel de samenhang met nog lopende dossier omtrent spanningskwaliteitscriteria voor HS-netten te waarborgen. Uiteraard zijn wij desgewenst graag bereid dit gewijzigd codewijzigingsvoorstel nader toe te lichten. U kunt daarvoor contact opnemen met de heer J. Janssen van ons bureau (gegevens zie briefhoofd). Hoogachtend, namens de gezamenlijke netbeheerders ir.drs. J.J. Damsté directeur sectie Netbeheerders Pagina 6/ juni 2007

7 Bijlage relevante passage uit verslag Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten d.d. 7 juni 2007 De voorzitter opent om uur de vergadering van het Gebruikersplatform voor pure elektriciteitsonderwerpen. Aanwezig Namens representatieve organisaties: EnergieNed Sectie Handel & Verkoop: ir. Th.A.C. de Waal; PAWEX: mr. K. Paardekooper en mr. M.J. Scholten; Platform Meetbedrijven: M.J. Hagen; VEMW: ir. E. te Brake en ir. J.J.M. van de Worp; Vereniging Afvalbedrijven: M. Sanders Namens de netbeheerders: EnergieNed Sectie Netbeheerders: ir.drs. J.J. Damsté en ir. J. Janssen; TenneT: ir. J.J.S. Veerman Voorzitter: drs.ing. P.H. Corton Secretaris: mr. W.H. van Oorspronk Verhinderd COGEN Nederland, EnergieNed Sectie Productie, EnergieNed Sectie Retail, FME-CWM, Glaskracht Nederland, GTS, MKB- Nederland, Produktschap Tuinbouw, VNCI, VNG, VNO-NCW, VOEG en ZLTO ( ) 1 Voorstel tot wijziging van de Netcode Elektriciteit in verband met overgangsbepaling voor productie-eenheden aangesloten op MSen HS-netten voordat spanningscriteria voor deze netten in Code zijn voorgeschreven (GEN ) VEMW beoordeelt het positief dat dit voorstel op verzoek van en in overleg met vertegenwoordigers van de Sectie Productie is opgesteld. VEMW benadrukt dat dit ook mogelijk zou moeten zijn indien het vertegenwoordigers van andere representatieve organisaties zou betreffen. Vanuit de vertegenwoordigers van de netbeheerders wordt daarop benadrukt dat het altijd mogelijk is én mogelijk is geweest voor representatieve organisaties om codevoorstellen te doen. De aan het onderhavige voorstel ten grondslag liggende gedachten spreekt VEMW aan. Van kapitaal intensieve installaties die voor 2000 reeds aangesloten waren, kan immers niet verwacht worden dat zij in dezelfde mate rekening moeten houden met normen voor spanningskwaliteit, als installaties die na het ver- Pagina 7/ juni 2007

8 Bijlage relevante passage uit verslag Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten d.d. 7 juni 2007 schijnen van die normen zijn aangesloten. Zoals het voorstel thans luidt vindt VEMW het voorstel echter discriminatoir. Het is immers alleen een oplossing voor de zorgen van de producenten. Verschillende leden van VEMW die zijn aangesloten op hetzelfde spanningsniveau als de grote productie-eenheden, maken zich ook zorgen over de ontwikkelingen van de spanningskwaliteit. VEMW dringt er daarom op aan het onderhavige voorstel te veralgemeniseren. Het voorstel van VEMW komt erop neer dat voor alle installaties aangesloten voordat de Netcode Elektriciteit voor de eerste maal is vastgesteld, geregeld moet worden dat indien de spanningskwaliteit door de Netcode minder goed is dan de spanningskwaliteit die de installatie volgens de daarvoor destijds gebruikelijke norm(en) moet kunnen verdragen, hiervoor de spanningskwaliteit volgens de daarvoor destijds gebruikelijke norm(en) geldt. De vertegenwoordigers van de netbeheerders achten dit een theoretische benadering. Het voorstel ziet uitsluitend op het mogelijk tegelijkertijd optreden van harmonische en asymmetrische stromen, waardoor oudere generatoronderdelen die daarop niet gemaakt zijn, eerder zouden kunnen verouderen. De vertegenwoordigers van de netbeheerders kunnen geen andere installatie-onderdelen bedenken die ook last van het mogelijk tegelijkertijd optreden van harmonische en asymmetrische stromen zouden kunnen ondervinden en verzoekt VEMW de zorg van haar leden te concretiseren en met voorbeelden te komen. VEMW geeft aan dat ten aanzien van vele spanningskwaliteitscriteria aangesloten bedrijven en instellingen in problemen kunnen komen. Dit is inherent aan het gegeven dat de installaties zijn neergezet voordat deze normen van kracht waren. Een inventarisatie van alle toekomstige technische problemen met de spanningskwaliteit lijkt VEMW ondoenlijk, omdat dit volledige informatie veronderstelt. Daarom heeft volgens VEMW een algemene aanpak de voorkeur. Anders moet de code bij elk opkomend technisch probleem worden aangepast. VEMW moet haar leden raadplegen om een beter beeld te scheppen over deze problemen. Zij wijst erop dat haar leden mogelijk andere problemen met de spanningskwaliteit kunnen hebben of krijgen dan degene waarvoor het onderhavige voorstel is bestemd en herhaalt het discriminatoir te achten om nu een specifieke regeling voor de aspecten waarover producenten zich zorgen maken, te treffen. De vertegenwoordigers van de netbeheerders vragen zich af wat dan het referentiekader zou moeten zijn. Verwijzen naar de destijds voor een installatie gebruikelijke norm(en) achten zij, gelet op de veelheid van normen, veel te onbepaald en daarom niet mogelijk. Een algemene regeling treffen zonder dat daaraan een duidelijk knelpunt ten grondslag ligt, is voor hen evenmin aanvaardbaar. Zij wijzen erop dat VEMW een goed jaar geleden bij de discussie over de in de Netcode voor HS-netten vast te leggen spanningskwaliteitscriteria, nog het standpunt innam dat er geen andere eisen moesten gelden dan de uit de relevante Europese normen (in dat geval de NEN-EN 50160) voortvloeiende eisen. Pagina 8/ juni 2007

9 Bijlage relevante passage uit verslag Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten d.d. 7 juni 2007 Na enige verdere discussie bieden de vertegenwoordigers van de netbeheerders aan om met vertegenwoordigers van VEMW en de betreffende leden van VEMW na te gaan of en zo ja waar en waardoor leden van VEMW problemen ondervinden met de spanningskwaliteit. VEMW verklaart zich hiertoe bereid. Vervolgens ontspint zich een discussie wat dit betekent voor het onderhavige voorstel. De vertegenwoordigers van de netbeheerders zien geen aanleiding het onderhavige voorstel, dat een zeer specifieke en beperkte reikwijdte heeft, in verband met laatstbedoeld overleg op te schorten. VEMW meent dat het onderhavige voorstel wel opgeschort moet worden en direct veralgemeniseerd moet worden, juist wegens de zeer specifieke en beperkte reikwijdte ervan, waardoor producenten bevoordeeld worden ten koste van andere aangeslotenen. De voorzitter constateert dat de overige vertegenwoordigde representatieve organisaties het voorstel voor het daaraan ten grondslag liggende probleem onderschrijven. PAWEX benadrukt daarop dat het onderhavige voorstel wel in samenhang moet worden gezien met het voorstel van ruim een jaar geleden tot wijziging van de Netcode in verband met de spanningskwaliteitscriteria voor HSnetten. De voorzitter zegt toe dat hiervoor in de begeleidende brief aan de NMa aandacht zal worden gevraagd. Geen der aanwezigen ziet in het feit dat de NMa over dit voorstel nog geen besluit heeft genomen, aanleiding het onderhavige voorstel op te schorten. De voorzitter concludeert voorts dat in de begeleidende brief aan de NMa vermeld zal worden dat VEMW van oordeel is dat de regeling veralgemeniseerd dient te worden en dat naar aanleiding hiervan nader overleg tussen de vertegenwoordigers van de netbeheerders en representatieve organisaties zal plaatsvinden of er andere zorgen over de spanningskwaliteit zijn. Alle representatieve organisaties zullen bij nader inzien voor dit overleg worden uitgenodigd. ( ) Pagina 9/ juni 2007