Monument: Delft, Aula TU

Transcriptie

1 Monument: Delft, Aula TU REGISTER Monumentnummer Identificatienummer Basisregistratie Provincie Zuid-Holland Gemeente Delft Plaats Delft Straat/huisnummer Mekelweg 5 Postcode 2628 CC Kadastrale aanduiding Delft K 2810 Datum inschrijving in register beschermde monumenten Datum, deel en nummer van inschrijving in openbare registers Aanduiding of korte omschrijving Complexonderdeel van complex [naam of complexnummer] Aula bestaande uit auditorium, vier collegezalen en senaatszaal; luchtbrug en drie kunstwerken N.v.t.

2 KENNIS: WAARDERING I Cultuurhistorische waarde: belang van het object/complex 1. als bijzondere uitdrukking van (een) culturele, sociaaleconomische en/of bestuurlijke/beleidsma tige en/of geestelijke ontwikkeling(en); 2. als bijzondere uitdrukking van (een) geografische, landschappelijke en/of historisch-ruimtelijke ontwikkeling; 3. als bijzondere uitdrukking van (een) technische en/of typologische ontwikkeling(en); 4. wegens innovatieve waarde of pionierskarakter; 5. wegens bijzondere herinneringswaarde. II Architectuur- en kunsthistorische waarde: (bijzonder) belang van het object/complex 1. voor de geschiedenis van de architectuur en/of bouwtechniek; 2. voor het oeuvre van een bouwmeester, architect, ingenieur of kunstenaar; 3. wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp; 4. wegens het bijzondere materiaalgebruik, de ornamentiek en/of monumentale kunst; Het gebouw bezit cultuurhistorische waarde vanwege zijn bijzondere representatieve functie voor de TU en als markering van de belangrijke naoorlogse ontwikkelingsfase van de TU. De aula is van architectuurhistorische waarde voor het oeuvre van architecten Van den Broek & Bakema, als gaaf voorbeeld van brutalistische architectuur en vanwege de hoge esthetische kwaliteit van compositie, detaillering en materiaalgebruik. De waarde ligt ook in de bijzondere bouwconstructie en in het expressieve karakter van de sculpturale vormgeving. De bijzondere esthetische kwaliteit van de constructie komt voort uit de wijze waarop de vorm direct van de functie is afgeleid. De kuip van het auditorium is boven het maaiveld uitgetild en het dak lijkt daar als een deksel boven te zweven. De aula is van belang vanwege de combinatie van architectuur en kunst (betonplastiek) in een ruimtelijke samenhang.

3 5. wegens de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur(onderdelen). III Situationele en ensemblewaarde 1. betekenis van het object als essentieel (cultuurhistorisch, functioneel en/of architectuurhistorisch en visueel) onderdeel van een complex; 2. a. bijzondere, beeldbepalende betekenis van het object voor het aanzien van zijn omgeving; b. bijzondere betekenis van het complex voor het aanzien van zijn omgeving, wijk, stad of streek; 3. a. bijzondere betekenis van het complex wegens de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing in relatie tot de onderlinge historischruimtelijke context en in relatie tot de daarbij behorende groenvoorzieningen, wegen, wateren, bodemgesteldheid en/of archeologie; b. bijzondere betekenis van het object wegens de wijze van verkaveling/ inrichting/ voorzieningen. IV Gaafheid en herkenbaarheid: belang van het object/complex 1. wegens de architectonische gaafheid en/of herkenbaarheid van ex- en/of interieur; 2. wegens de materiële, technische en/of De aula is in functioneel opzicht het centrale gebouw, dienstbaar aan alle faculteiten, en speelt die rol ook visueel. Het gebouw valt op door de markante situering aan het begin van de Mekelweg. De aula is als het ware het visitekaartje van de campus van de TU. Het gebouw is bijzonder vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing in relatie tot de onderlinge historisch-ruimtelijke context en in relatie tot de daarbij behorende groenvoorziening en infrastructuur gelet op de opzet naar voorbeeld van een zogenoemd schaats- of railmodel. De belangrijkste wijziging aan het exterieur is het dichtzetten van een deel van de ruimte onder het gebouw waardoor het minder is gaan zweven. In het interieur is de niet-oorspronkelijke wandbekleding van de zalen het meest in het oog springend. Desondanks verkeert het gebouw in een gave staat. De duidelijk zichtbare betonconstructie is goed bewaard gebleven.

4 constructieve gaafheid; 3. als nog goed herkenbare uitdrukking van de oorspronkelijke of een belangrijke historische functie; 4. wegens de waardevolle accumulatie van belangwekkende historische bouwen/of gebruiksfasen; 5. (van specifiek het complex) wegens de gaafheid en herkenbaarheid van het gehele ensemble van samenstellende onderdelen (hoofd- en bijgebouwen, hekwerken, tuinaanleg e.d.); 6. in relatie tot de structurele en/of visuele gaafheid van de stedelijke, dorpse of landschappelijke omgeving. De oorspronkelijke (=huidige) functie is nog volledig aan het gebouw afleesbaar. De aula ligt nog altijd als een goed herkenbaar scharnierpunt tussen de oude stad en nieuwe wijk. V Zeldzaamheid 1. belang van het object/complex wegens absolute zeldzaamheid in architectuurhistorisch, bouwtechnisch, typologisch of functioneel opzicht; 2. uitzonderlijk belang van het object/complex wegens relatieve zeldzaamheid in relatie tot één of meer van de onder I t/m III genoemde kwaliteiten. Onderdelen zonder monumentale waarde: - Exterieur - Interieur Receptiegeschiedenis, prijzen e.d. Overige De aula is aangewezen als gemeentelijk monument.

5 Het kunstwerk staat niet op de BAG KENNIS: FEITENVERZAMELING Oorspronkelijke functie(s), bij meer zelfstandige zaken in 1 mon.nr) op grond van een thesaurus, overeenkomend met registeromschrijving Typologie Huidige functie (met jaartal) Naam object Stijl/stroming Bouwtijd (ook de planfase) Aula Auditorium en onderwijsgebouw Aula (2012) Aula TU Delft Brutalisme 1957: eerste ontwerp 1961: start bouw 1966: oplevering Architect(en)/ontwerper(s) Van den Broek & Bakema Uitvoerder (aannemer Aannemer: H.F. Boersma e.d.) Constructeur: H. van Dusschoten, Rijksgebouwendienst Opdrachtgever Rijksgebouwendienst Exterieur Het langwerpige gebouw, dat met de korte zijde naar de Mekelweg is gekeerd, is te onderscheiden in drie bouwdelen: het zwevende auditorium dat als luifel boven de hoofdtoegang hangt, het middeldeel met hoofdentree, garderobe en trappenhuizen en het opgetilde achterste deel met de collegezalen. De collegezalen waren voor de naastgelegen Natuurkundefaculteit, een luchtbrug verbindt beide gebouwen. De aula bestaat uit een betonconstructie uit ter plaatse gestort gewapend en voorgespannen beton. De voorspanning is in het interieur zichtbaar in schroefeinden in het beton, die ook als ornament meedoen. Het auditorium is schotelvormig met schuin oplopende betonnen wanden, gedragen door massieve betonnen kolommen en afgedekt met een zwevend dak. Tussen dak en kuip een glasstrook en omlopende buitengalerij. Het gehele gebouw wordt afgedekt door een vouwdak. Gevels van ruw beton, vensterstroken met zware houten stijlen in een gelijkmatig ritme, bewegende delen van staal.

6 gebouw, constructietechniek Interieur (indeling) interieur, techniek en materialen Aan de achterzijde steekt het dagverblijf van de amanuensis als bakje uit de gevel. De trapzone in het interieur zet zich voort in het exterieur en versterkt daarmee de expressiviteit. De ritmiek van de wisselende plaatsing van de raampartijen in de gevel draagt ook hier ook aan bij. Betonconstructie van ter plaatse gestort gewapend en voorgespannen beton, massieve betonnen kolommen, vrij zwevend vouwdak. Gevels van ruw beton, vensterstroken met zware houten stijlen in een gelijkmatig ritme, bewegende delen van staal. De hoofdentree is een grote open, centrale ruimte met een vide waarin dubbele trappen leiden naar de foyer op het eerste bordes en het auditorium. De zone met de binnentrappen zet zich buiten voort. Deze buitentrappen versterken de expressiviteit. De ruimtewerking van de foyer wordt gedomineerd door de split-levelopbouw. Het auditorium heeft de vorm van een halve zeshoek, 52 bij 34 meter, 152 senaatszetels en 1040 zitplaatsen. Galerij aan binnen- en buitenzijde. De 4 collegezalen zijn gegroepeerd rondom een ruitvormige hal. Ze hebben een trapeziumvorm en zijn geheel gesloten. De afwerking van het interieur kenmerkt zich door onbehandeld beton, hout voor de niet-dragende wanden en grote glasvlakken. Ook de constructie is zichtbaar, zoals de uit de muur stekende einden van de voorspanningsstaven. In de foyer (60m x 21m) een afwerking met gekleurde mozaïektegeltjes en oranje geschilderde leidingschachten. Het auditorium bestaat uit een ongedeelde ruimte met wandvlakken van schoon beton en een gedeeltelijke bekleding van grenenhouten lamellen (nu: bamboe). De binnenwanden van de collegezalen zijn oorspronkelijk met hout bekleed (nu bamboe). Kunstwerken/orgels/ gedenktekens/meubels die onderdeel zijn van het monument nr. 1 Plastiek op het voorplein Materiaal/techniek Beton Locatie (in/aan het Voorplein beschermde monument) Kunstenaar Carel Visser Voorstelling Compositie met geometrische vormen Datering Ca Stijl/stroming Afmetingen nr. 2 Materiaal/techniek Locatie (in/aan het Wandschildering Wand tussen foyer en grote zaal.

7 beschermde monument) Kunstenaar Joost van Rooijen Voorstelling Ellipsvormige patronen Datering 1966 Stijl/stroming Afmetingen nr. 3 Materiaal/techniek Locatie (in/aan het beschermde monument) Kunstenaar Voorstelling Datering Stijl/stroming Afmetingen Groen Erfgoed: aanleg beplanting Plaquettes W. Put De aula is gesitueerd aan de Mekelweg, de centrale hoofdas van de TU-wijk waaraan alle monumentale gebouwen zijn gesitueerd. Aan de noordzijde grenst het na het Zuidplanstoen. Geschiedenis Roerende objecten van belang voor het gebouw Relevante wijzigingen Bezocht Overige Het exterieur is vrijwel ongewijzigd. Het achterste deel, dat vrij van het maaiveld ( opgetild ) was en waar zich de fietsenstalling bevond, is in 1991 dichtgezet en in gebruik genomen als universiteitsrestaurant. In is dit deel opnieuw ingericht door architectenbureau Mecanoo. In de centrale vide is een glazen lift toegevoegd. De collegezalen kregen akoestische panelen. De grenenhouten wandbekleding van lamellen zijn vervangen door bamboe. Dit laatste geldt ook voor het auditorium. Op 9 oktober 2012 D. Koper (RCE), G.J van der Harst (gemeente Delft), M. Panman (gemeente Delft), R. Kuil (TU vastgoed) Links naast de entree zijn na 1969 betonnen zitbanken aangebracht die ook als fietsenstalling dienen. Dit is een losstaande latere toevoeging. KENNIS: BRONNEN Primaire bronnen,

8 kaarten, literatuur, documentatie, websites Nr. 1 Bouw 40(1966) p Nr. 2 K. Mans en W. Van Winden, Architectuurgids van Delft , Delft 1992 Nr. 3 N.l. Prak, De nieuwe aula van de Technische Hogeschool, Delftse Studiën, Assen 1967 Nr. 4 I. Szenassy, Architectuur in Nederland , Amsterdam 1969 Nr. 5 H. Ibelings (red.) Van den Broek en Bakema Architectuur en stedenbouw, Rotterdam 2000 Interviews bewoners, gebruikers