Verantwoordelijke uitgever: Tania Dekens, administrateur-generaal FAMIFED Trierstraat Brussel

Transcriptie

1 Verantwoordelijke uitgever: Tania Dekens, administrateur-generaal FAMIFED Trierstraat Brussel

2 INHOUDSTAFEL Inhoudstafel FAMIFED in de kijker... 3 Woordje... 3 FAMIFED binnen de sociale zekerheid... 4 FAMIFED als organisatie... 4 Het dagelijkse bestuur... 4 FAMIFED en zijn opdrachten en visie FAMIFED als regulator... 7 De elektronische fluxen en het Kadaster van de kinderbijslag... 7 Het administratief toezicht op de fondsen... 8 Het financieel toezicht op de fondsen... 9 De betoelaging van de fondsen... 9 De dienst Bemiddeling De Frontdesk De controles aan huis FAMIFED als kinderbijslagfonds De gezinnen van FAMIFED Derden Gewaarborgde gezinsbijslag Het dossierbeheer Projecten Nieuwe stap in de overdracht van de kinderbijslag aan de deelentiteiten Samenwerking met de deelentiteiten FAMIFED wordt verkozen tot "Federale Overheidsorganisatie van het Jaar" DUODAY Integratie van de DIBISS FAMIFED viert zijn eerste verjaardag lancering van myfamifed Social School FamiFlex FAMIFED en zijn personeel Opleiding en ontwikkeling Welzijn op het werk Gezondheid Personeelsgegevens Statistieken van de kinderbijslag in Actoren Kraamgeld Adoptiepremie Leeftijdstoeslagen Kinderbijslag volgens de gezinssituatie

3 Kinderbijslag volgens de rang in het gezin Kinderen met een aandoening Geplaatste kinderen De financiën van de kinderbijslag Overzicht van het jaar Opdrachtenrekeningen Beheersrekeningen Balans FAMIFED informeert en communiceert Met de gezinnen Met de kinderbijslaginstellingen Met de andere professionelen FamiPedia Good Public Governance: jaarrapport van het Auditcomité Samenstelling van het Auditcomité Bevoegdheden van het Auditcomité Uitoefening van de bevoegdheden

4 1. FAMIFED in de kijker WOORDJE Eenmaal is nog geen gewoonte, 2015 was een bewogen jaar, rijk aan samenwerkingen. De regionalisering van de kinderbijslag heeft in 2015 een nieuwe wending genomen. Het jaar begon namelijk met de overdracht van het kinderbijslagbudget. Een tweede fundamentele stap (na de overdracht van de bevoegdheid in 2014) naar de werkelijke overname van de kinderbijslag door de deelentiteiten. FAMIFED is overigens nauw met hen en ook met andere actoren blijven samenwerken, door aan de besprekingen en de bij de uitvoering van de zesde Staatshervorming betrokken werkgroepen deel te nemen. Met de concretisering van de akkoorden rond de integratie van het kinderbijslagfonds DIBISS (Dienst voor de Bijzondere Socialezekerheidsstelsels) bij FAMIFED heeft FAMIFED vorig jaar de rationalisering van het betaalcircuit voortgezet. De werkgroepen, die uit medewerkers van FAMIFED en de DIBISS bestaan, werken aan de voltooiing van deze integratie en zorgen ervoor dat alles zo goed mogelijk verloopt voor zowel het personeel van FAMIFED en de DIBISS als voor de gewaarborgde continuïteit van de dienstverlening ten opzichte van de gezinnen. Als alles verloopt zoals gepland, zou een deel van het personeel van de DIBISS zich al in september 2016 bij de teams van Brussel en van de provinciale bureaus van Gent, Luik en Bergen moeten voegen. Bekommerd om een kwaliteitsvolle dienstverlening te verlenen en om de contacten met de gezinnen te verbeteren, is FAMIFED nog verder gegaan in de ontwikkeling van moderne hulpmiddelen en in de digitalisatie van zijn diensten door myfamifed te lanceren. Hierdoor kunnen kinderbijslagdossiers online geraadpleegd worden en is het mogelijk om gemakkelijk en veilig toegang tot de gegevens te hebben. FAMIFED zal overigens in mei 2016 op de PUBLICAbeurs meedingen naar de prijs van het "meest ict-connected overheidsproject". Op 1 juli blies FAMIFED zijn eerste kaarsje uit. Denk even terug, in 2014 werd RKW FAMIFED, de bevoegdheid van de gezinsbijslag werd overgedragen en de stelsels van de werknemers en van de zelfstandigen werden geharmoniseerd. De nieuwe website deed eveneens zijn intrede. We zijn trots om een jaar later vast te stellen dat de balans positief is. De veranderingen werden goed aanvaard door ons personeel en door de gezinnen voor wie we altijd gewaakt hebben over de stipte en juiste betaling van de kinderbijslag. Al die inspanningen waren de moeite waard omdat we in maart met enorm veel vreugde voor onze verbintenissen en onze vakkundigheid beloond werden door de prijs van de Federale Overheidsorganisatie van het Jaar te winnen. We hebben bovendien een bijzondere vermelding van de jury gekregen voor de federale instelling die de zesde Staatshervorming en de bevoegdheidsoverdracht van de kinderbijslag in handen heeft genomen. Die erkenning is zeer belangrijk voor ons personeel dat gemotiveerd blijft en zijn werk zo goed mogelijk uitvoert, ondanks een onzekere context. Tania Dekens & Anne Ottevaere Tania Dekens, administrateur-generaal Anne Ottevaere, adjunct-administrateur-generaal 3

5 FAMIFED BINNEN DE SOCIALE ZEKERHEID FAMIFED ALS ORGANISATIE Het Beheerscomité FAMIFED is een publieke instelling die paritair beheerd wordt. Zijn Beheerscomité, voorgezeten door Bea Cantillon, hoogleraar en directeur van het Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck aan de Universiteit Antwerpen, bestaat uit vertegenwoordigers van de representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties, afgevaardigden van gezinsorganisaties en sociale organisaties, de Vereniging der Kassen voor Gezinsvergoedingen en sinds 2014 ook vertegenwoordigers van de Vlaamse Gemeenschap, het Waalse Gewest, de Duitstalige Gemeenschap en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie. In 2015 kwam het Beheerscomité een keer per maand samen. Het boog zich gemiddeld over 20 puntenper vergadering, waaronder de voortgang van de zesde Staatshervorming, de nieuwe regelgeving inzake kinderbijslag, personeelszaken, etc. De vergaderingen van het Beheerscomité worden voortaan voorbereid in samenwerking met de vertegenwoordigers van de deelentiteiten. Het dagelijkse bestuur Het dagelijkse bestuur is in handen van de administrateur-generaal en de adjunct-administrateur-generaal. Zij worden daarin ondersteund door het 'Comex', het uitvoerend comité met directieleden uit alle departementen, de project- en de communicatieverantwoordelijke. Het Comex bepaalt de visie en strategie van de instelling, volgt de activiteiten op en evalueert de realisaties. Het komt wekelijks samen. 4

6 FAMIFED EN ZIJN OPDRACHTEN EN VISIE We verbinden ons Als regulator: tot het goed beheren van de kinderbijslagregeling voor alle gezinnen. FAMIFED stuurt daartoe de werking van 13 kinderbijslagfondsen. Hun taak bestaat in het jaarlijks betalen van ongeveer 6,5 miljard euro kinderbijslag aan meer dan 1,6 miljoen gezinnen. tot het ontwikkelen en het optimaal gebruiken van elektronische fluxen voor de volledige regeling. Met die elektronische gegevens kan het recht op kinderbijslag automatisch onderzocht worden. Als operator: tot het stipt, correct en ononderbroken betalen van de gezinsbijslag aan meer dan een derde van de Belgische gezinnen voor meer dan 1,3 miljard euro per jaar (2015). FAMIFED is voor de volledige openbare sector bevoegd, met uitzondering van de plaatselijke en provinciale overheidsdiensten. tot de betaling van specifieke kinderbijslag gewaarborgde gezinsbijslag. tot een proactief informatie- en communicatiebeleid op maat van de gezinnen. Als expert: tot het actief bijdragen aan het gezinsbeleid van de regering. Een know-how en het beheer van kennis en ondersteuning (reglementering, informatica tools,...) ter beschikking van de professionele, het gezinsbeleid van de regering en de deelentiteiten (6de staatshervorming). Wij bouwen mee aan een toekomst waarin het recht op kinderbijslag voor elk gezin proactief onderzocht wordt op basis van de gegevens beschikbaar via de elektronische gegevensstromen; waarin de gezinnen van het begin tot het einde maximaal begeleid worden in de uitoefening van hun recht op gezinsbijslag. Daarbij gaat een speciale aandacht uit naar de sociaal kwetsbare gezinnen, met veelal jonge kinderen, die een bijzonder belang hebben bij de kinderbijslag om hun gezinsbudget in evenwicht te houden; waarin de gezinnen de complexe kinderbijslagregelgeving vertaald zien in een performante, klantvriendelijke en kwaliteitsvolle dienstverlening; waarin de gezinnen spontaan geïnformeerd worden over de kinderbijslagregelgeving in een heldere, toegankelijke taal. 5

7 FAMIFED en zijn duurzaam energie- en milieubeheer Via duurzame ontwikkeling zoekt men naar een evenwicht tussen drie soorten kapitaal, die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en allen bijdragen tot hetzelfde doel: levenskwaliteit menselijk en sociaal kapitaal (gezondheid, kennis, opleiding, cultuur, ); economisch kapitaal (machines, gebouwen, financiële middelen, ); milieukapitaal (natuurlijke rijkdommen, de kwaliteit van het milieu, ). Overheidsdiensten hebben hier een voorbeeldrol te vervullen ten opzichte van de burger door duurzame ontwikkeling te integreren in hun beleid. FAMIFED heeft zich ook in 2015 verder ingezet om een duurzaam omgevings- en energiebeleid te voeren: alle afval wordt gesorteerd voor de ophaling; bij aankopen werd steeds een ecologische clausule aan de lastenboeken toegevoegd; renovatiewerken zijn opgestart in verschillende provinciale bureaus. Het PB van Gent werd al gerenoveerd; bij treinstakingen werd via het intranet een initiatief tot carpooling gelanceerd; in de strijd tegen tabak organiseerde het Agentschap infosessies om te stoppen met roken. FAMIFED komt trouwens tussen in de kost van rookstopmiddelen voor de medewerkers die beslissen te stoppen met roken; 6

8 2. FAMIFED als regulator DE ELEKTRONISCHE FLUXEN EN HET KADASTER VAN DE KINDERBIJSLAG Om het recht op en het bedrag van de gezinsbijslag te bepalen, moeten de kinderbijslagfondsen beschikken over betrouwbare identificatie en socio-professionele gegevens van alle actoren die het recht op kinderbijslag (kunnen) beïnvloeden. Het Agentschap definieert, organiseert en controleert die gegevens en staat in voor het beheer en de veilige uitwisseling ervan via elektronische weg, via het Kadaster van de kinderbijslag. Het Kadaster stuurt de elektronische berichten via distributie- en consultatiestromen naar de bevoegde in het Kadaster geïntegreerde kinderbijslaginstellingen. Maar het Kadaster is ook zelf een repertorium van kinderbijslagdossiergegevens. Op 31 december 2015 waren in het Kadaster actoren opgenomen van het werknemersstelsel en de overheidssector: rechthebbenden bijslagtrekkenden rechtgevende kinderen actoren die het recht op gezinsbijslag kunnen beïnvloeden. In 2015 zorgde het Kadaster voor de overdracht van elektronische berichten over de actoren die het recht op kinderbijslag (kunnen) beïnvloeden: verdeelde berichten (push) en geraadpleegde berichten (pull), afkomstig uit authentieke bronnen. Gezien het onbetwistbare belang van het Kadaster en de elektronische gegevens, is het noodzakelijk dat die gegevens betrouwbaar en beschikbaar zijn. Het Agentschap staat dan ook garant: voor de beschikbaarheid van het Kadaster en de verwerkingstermijn van de berichten; voor de integriteit, de geldigheid en de betrouwbaarheid van de gegevens in het Kadaster. Verdeelde berichten in 2015 Elektronische berichten Aantal RIP-attesten DmfA-attesten Attesten (tijdelijke) werkloosheid Berichten van het Rijksregister en de Kruispuntbank Attesten ziekte-invaliditeit Attesten schoolinschrijvingen Multifunctionele attesten van de OCMW s Attesten inschrijving als werkzoekende Attesten arbeidsongevallen Attesten begin of einde zelfstandige activiteit Attesten kinderen getroffen door een aandoening Attesten beroepsziekten Attesten tijdkrediet Attesten einde wachttijd als werkzoekende Attesten Febelfin TOTAAL

9 Geraadpleegde berichten in 2015 Elektronische berichten Aantal Berichten van het Rijksregister en de Kruispuntbank RIP-attesten Attesten (tijdelijke) werkloosheid Attesten RSZ Attesten begin of einde zelfstandige activiteit Multifunctionele attesten van de OCMW s Attesten tijdskrediet Attesten beroepsziekten Attesten niet-uitkeringsgerechtigde volledig werklozen TOTAAL HET ADMINISTRATIEF TOEZICHT OP DE FONDSEN In 2015 werkte FAMIFED samen met de 12 vrije kinderbijslagfondsen om een optimale service aan de gezinnen te bieden. Als beheerder van het stelsel, ziet het agentschap erop toe dat de kinderbijslagfondsen de kinderbijslagregelgeving correct en uniform toepassen. Per fonds stelt FAMIFED een profiel op voor elke variabele. Zo kan voor alle fondsen en voor het globale kinderbijslagstelsel het gemiddelde kwaliteitsniveau gemeten worden op basis van de resultaten van de steekproeven, van het belang van de variabele en van de grootte van het kinderbijslagfonds. Het gemiddelde kwaliteitspercentage speelt een belangrijke rol bij de toekenning van de responsabiliseringstoelage. Om de controle nog performanter te maken, werd de controlemethode meer dan 10 jaar na de invoering ervan geactualiseerd. Sinds 2014 gebeurt de meting aan de hand van 20 variabelen in plaats van 16. Bovendien wordt elke individuele fout gewogen in functie van de gevolgen van de fout voor het gezin. Gemiddelde kwaliteitspercentages per variabele in 2015 (alle kinderbijslagfondsen samen) Variabele Aantal Gemiddeld kwaliteit streekproeven percentage Het statuut van de rechthebbende en de trimestrialisering ,84 % De voorrangsrechten ,34 % De aanwijzing van de bijslagtrekkende ,93 % De leeftijdsbijslag en de rang ,63 % De (thesis)studenten ,83 % De leercontractanten/werkzoekende schoolverlaters ,59 % De kinderen met een aandoening ,42 % De geplaatste kinderen ,01 % De sociale toeslagen 42bis en 50ter ,33 % De eenoudertoeslag ,33 % De wezenbijslag ,49 % Het kraamgeld en de adoptiepremie ,41 % De bevoegdheidsvaststelling en de bevoegdheidsoverdracht ,14 % De controle met bezoeken aan de gezinnen ,74 % De dossiers in onderzoek en in beraad ,73 % De opvolging van de opmerkingen gemaakt in de vorige controle ,42 % De nieuwe debetten in het controlejaar ,87 % De bestaande debetten (ontstaan voor het controlejaar) ,60 % De niet-geboekte debetten ,54 % Het handvest van de sociaal verzekerde ,84 % TOTAAL ,89 % 8

10 In 2015 voerde het Agentschap steekproeven uit in de 66 betaalkantoren van de 12 kinderbijslagfondsen. Het gewogen gemiddelde kwaliteitsniveau voor het hele stelsel bedroeg 97,89 %. Nadat in 2014 ook bij FAMIFED als betaalinstelling van start werd gegaan: met de controle van een beperkt aantal controlethema', werd deze jaarlijkse controle vanaf 2015 uitgebreid tot alle controlethema's waardoor binnen FAMIFED dezelfde kwaliteitsmeting plaatsvindt als bij de kinderbijslagfondsen. HET FINANCIEEL TOEZICHT OP DE FONDSEN FAMIFED gaat jaarlijks na of de kinderbijslagfondsen het voorbije jaar de toegekende financiële middelen correct aanwendden. Het financieel toezicht bestaat uit een controle van de kinderbijslagverrichtingen (betaalde gezinsbijslagen en terug te vorderen bijslagen) en een controle van de beheersverrichtingen (toelagen en werkingskosten). De kinderbijslagfondsen rapporteren op regelmatige tijdstippen over hun financiële situatie volgens welbepaalde modellen, wat het financiële beheer van de fondsen transparant maakt. Daarnaast beschikt het agentschap als regulerende instelling over het wettelijke instrumentarium, waarmee de risico s op insolvabiliteit en ontoereikende reserves bij de kinderbijslagfondsen kunnen worden beheerd. Het betreft een getrapt systeem waarbij na het overschrijden van een eerste alarmdrempel, de kinderbijslagfondsen verplicht worden zelf de nodige herstelmaatregelen te treffen om hun financiële gezondheid te verbeteren. Indien een tweede (strengere) alarmdrempel wordt overschreden, kan FAMIFED de minister voorstellen de erkenning van het kinderbijslagfonds in te trekken. DE BETOELAGING VAN DE FONDSEN FAMIFED kent aan de fondsen twee toelages toe: een toelage op grond van de werklast (= toelage voor administratiekosten); een toelage in functie van het kwaliteitsniveau van het beheer (= responsabiliseringstoelage). Bedragen die FAMIFED uitkeerde aan de 12 vrije kinderbijslagfondsen in 2015 voor de betaling van de gezinsbijslagen en de financiering van de administratiekosten. Financieel toezicht Gezinsbijslag Administratiekosten Betaalde gezinsbijslagen Terug te vorderen bijslagen Inkomsten Uitgaven ,95 EUR ,23 EUR Toelage administratiekosten ,29 EUR Responsibilisering ,71 EUR Werkingskosten ,10 EUR 9

11 DE DIENST BEMIDDELING De dienst Bemiddeling komt tussen als een gezin of een instelling moeilijkheden ondervindt bij de uitoefening of toepassing van een recht op kinderbijslag. Ook de kinderbijslaginstellingen en de sociale organisaties doen een beroep op de dienst als ze geconfronteerd worden met gezinssituaties, professionele of maatschappelijke situaties waar de praktische toepassing van de wetgeving vragen oproept. De dienst Bemiddeling zet hen op het juiste spoor (142 adviezen in 2015). In 2015 gaf de dienst Bemiddeling schriftelijke antwoorden (via brief of ) op vragen om inlichtingen of verzoeken om een recht op kinderbijslag te on derzoeken : antwoorden door de dienst Nationale Bemiddeling en antwoorden door de dienst Internationale Bemiddeling. 96,60 % van die antwoorden werd gegeven binnen de 30 dagen (99,38 % bij de Nationale Bemiddeling en 93,47 % bij de Internationale Bemiddeling). De medewerkers van de dienst Bemiddeling beantwoordden ook telefonische oproepen ( bij de Nationale Bemiddeling en bij de Internationale Bemiddeling). Daarnaast registreerde en behandelde de dienst Bemiddeling 526 klachten tegen kinderbijslagfondsen. 62,98 % van de klachten werd onderzocht binnen de 45 dagen. Uit het jaarverslag 2015 van de federale ombudsmannen blijkt ten slotte dat zij in klachten ontvingen over het Agentschap zelf. Slechts een van die klachten werd door de ombudsmannen gegrond beschouwd. DE FRONTDESK De Frontdesk is het centrale onthaalplatform van FAMIFED en is op werkdagen doorlopend open van 8 uur tot 17 uur. De onthaalmedewerkers staan er dag in dag uit garant voor een vriendelijk en professioneel onthaal, afgestemd op de specifieke noden van elk gezin. Ze antwoorden er op de vragen van de bezoekers, verduidelijken de werking van het kinderbijslagstelsel en zoeken uit of een gezin al dan niet recht heeft op bepaalde toeslagen. Ze informeren de gezinnen ook aan de telefoon. In 2015 verwelkomden de medewerkers van de Frontdesk bezoekers. Dank zij een efficiënte organisatie en een maximale flexibiliteit van de medewerkers van de dienst, werden 84,88 % van hen onthaald binnen de 10 minuten. Bovendien werd 79,90 % van de briefwisseling binnen de vijf dagen aan de juiste bestemmeling bezorgd, 62,38 % zelfs binnen de twee dagen. Naast het centrale onthaal in Brussel staan ook de 9 provinciale bureaus in voor de ontvangst van de bezoekers. DE CONTROLES AAN HUIS Via huisbezoeken onderzoekt het Agentschap of de toekenningsvoorwaarden voor de kinderbijslag nog steeds vervuld zijn en of de gezinnen het maximale bedrag krijgen waar ze recht op hebben. In 2015 voerde het Agentschap thuisbezoeken uit, waarvan 69,37% binnen vier weken na de aanvraag. 19,90% van die controles leidden tot een regularisatie van de kinderbijslag, 8,21% tot het opsporen van een onverschuldigd bedrag en in 8,47% werden betalingen van onverschuldigde kinderbijslag voorkomen. De aanwezigheid van de controleurs en sociaal inspecteurs op het terrein maakt het dus mogelijk tegelijk betalingen van kinderbijslag te regulariseren, situaties op te sporen die kunnen leiden tot onverschuldigde betalingen van kinderbijslag of onverschuldigde betalingen te voorkomen. Het gericht toetsen van de beschikbare elektronische gegevens aan de situatie op het terrein blijft dus noodzakelijk. 10

12 3. FAMIFED als kinderbijslagfonds DE GEZINNEN VAN FAMIFED Het Agentschap betaalt gezinsbijslag voor (voormalige) werknemers waarvan de werkgevers FAMIFED kozen als kinderbijslagfonds, voor zelfstandigen aangesloten bij FAMIFED, voor de overheidssector (behalve de DIBISS) en gewaarborgde gezinsbijslag. Daarnaast is FAMIFED ook nog exclusief bevoegd om de gezinsbijslagen te betalen voor: de gezinnen van werknemers van wie de werkgever ambtshalve of van rechtswege aangesloten is bij FAMIFED (horeca, diamantsector, ); de gezinnen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag; de gezinnen van voormalige NMBS-werknemers; de gezinnen van wie het recht een residuair karakter heeft (gezinnen van studenten, personen met een handicap, kinderen met een handicap die recht hebben voor zichzelf en huispersoneel); de gezinnen van werklozen die sinds 1990 nooit in de privésector gewerkt hebben; de gezinnen van wie het recht een specifieke internationale dimensie vertoont (bv. grensarbeiders); de gezinnen van, of wezen van, voormalige personeelsleden van de Staat, Gemeenschappen, Gewesten en autonome overheidsbedrijven; de gezinnen van de personeelsleden van de overheidsinstellingen die de betaling van de kinderbijslag toevertrouwd hebben aan het Agentschap (= derden). De bedragen van de kinderbijslag, toeslagen, premies en inkomensgrenzen in de regeling van de werknemers en zelfstandigen, de overheidssector en de regeling van de gewaarborgde gezinsbijslag vindt u op Categorieën van gezinnen (op 31 december 2015) Gezinnen Werknemers en zelfstandingen Gewaarborgde gezinsbijslag Overheidsdiensten De gezinnen voor wie FAMIFED de kinderbijslag betaalt in het werknemersstelsel, bevinden zich vaak in een atypische socio-professionele situatie (werkloosheid, invaliditeit, ). Dat uit zich zowel in de reden van het recht als in de betaalde schaal. Voor de gezinnen die in zulke situatie verkeren, betekent de maandelijkse kinderbijslag een essentiële bijdrage in de kosten voor de opvoeding van hun kinderen. 11

13 Dossiers beheerd door FAMIFED (werknemersstelsel): reden van recht (op 31 december 2015) 68,21 % actieve werknemers 16,10 % werklozen 8,95 % invaliden 3,97 % wezen 2,77 % gepensioneerden Dossiers beheerd door de kinderbijslagfondsen: reden van recht (op 31 december 2015) 77,31 % actieve werknemers 11,19 % werklozen 7,30 % invaliden 3,19 % wezen 1,01 % gepensioneerden Het Agentschap betaalt in verhouding dan ook veel meer verhoogde schalen: Dossiers beheerd door FAMIFED (werknemersstelsel): betaalde schalen (op 31 december 2014) 75,01 % gewone schaal 24,99 % verhoogde schaal Dossiers beheerd door de kinderbijslagfondsen: betaalde schalen (op 31 december 2014) 81,72 % gewone schaal 18,28 % verhoogde schaal 12

14 DERDEN Sinds 1 juli 2014 heeft FAMIFED de publieke sector overgenomen, met uitzondering van de provinciale en lokale besturen. Voor de publieke sector heeft het Agentschap in 2015 gezinsbijslag betaald aan gezinnen voor een totaal van ,73 EUR. In zijn bestuursovereenkomst heeft het Agentschap zich ertoe verbonden om in samenwerking met de RSZ een inventaris op te stellen van alle openbare werkgevers die nog zelf de kinderbijslag betalen voor (een deel van) hun personeelsleden. Samen met de controlecyclus door het departement Controle van de openbare werkgevers geïntegreerd in het Kadaster heeft die inventaris als doel na te gaan of alle openbare werkgevers de dossiers waarvoor ze zelf de kinderbijslag betalen, correct beheren, zowel administratief (toepassing van wet en regelgeving), als technisch (integratie van de gegevens in het Kadaster) en financieel (budgettaire aanrekening van de uitbetaalde kinderbijslag). Die instrumenten worden in het kader bevoegdheidsoverdracht nu ook gebruikt voor de voorbereiding in 2013 van de overnames van openbare werkgevers die hun kinderbijslagdossiers nog voor de overdracht willen toevertrouwen aan FAMIFED. Een doeltreffend vangnet GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG De sociale rol van FAMIFED als kinderbijslagfonds komt ten volle tot uiting in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag, waarvoor de RKW als enige bevoegd is. Dat stelsel werd in 1971 ingevoerd voor gezinnen die in geen andere Belgische, buitenlandse of internationale regeling recht hebben op gezinsbijslagen en vormt zo een doeltreffend vangnet voor de sociaal meest kwetsbare gezinnen, die anders uit de boot dreigen te vallen. Op 31 december 2015 hadden gezinnen recht op gewaarborgde gezinsbijslag. In 2015 werd voor ,11 EUR aan gewaarborgde gezinsbijslag uitbetaald. Aanvragen gewaarborgde gezinsbijslag In 2015 ontving FAMIFED aanvragen om gewaarborgde gezinsbijslag. Op basis van de elementen in de aanvraag wordt eerst nagegaan of er mogelijk een recht bestaat op kinderbijslag (= toelaatbaarheid) en er dus een verder onderzoek nodig is. Blijkt een andere instelling bevoegd te zijn, dan wordt de aanvraag doorverwezen. Als niet voldaan is aan de voorwaarden om gewaarborgde gezinsbijslag te krijgen, dan wordt de aanvraag geweigerd. Van de onderzoeken naar toelaatbaarheid resulteerden er 937 in een weigering of een door verwijzing (8,7 %) en (91,3 %) in een verder onderzoek. Van aanvragen in 2015 werden er na een grondiger onderzoek (51,7 %) goedgekeurd. De redenen om een aanvraag voor gewaarborgde gezinsbijslag te weigeren zijn divers: niet voldoen aan de verblijfsvoorwaarden, de nodige inlichtingen niet verstrekken, te hoge of niet-controleerbare inkomsten, kinderen die geplaatst of niet ten laste waren van de aanvrager, te laat ingediende aanvragen, 13

15 HET DOSSIERBEHEER De behandeling van een kinderbijslagdossier omvat vier belangrijke fasen: Het onderzoek van de aanvraag In 2015 ontving FAMIFED nieuwe aanvragen. Sinds 1 juli 2014 en de invoering van de Algemene Kinderbijslagwet is er geen voorafgaand onderzoek meer nodig om te bepalen of de rechthebbende thuishoort in het regime van de werknemers dan wel dat van de zelfstandigen, aangezien dezelfde wettelijke bepalingen geldig zijn voor beide regimes. De toekenning en de betaling Het onderzoek naar het recht wil vooral vaststellen of het kind, met name wanneer het ouder is dan 18 jaar, de voorwaarden vervult om recht te hebben op kinderbijslag, die gestort wordt bij de moeder of, bij gebrek daaraan, aan de persoon die het kind opvoedt (zelfs in geval van plaatsing). Het te betalen bedrag wordt bepaald door de socio-professionele situatie en familiale situatie van de rechthebbende en de bijslagtrekkende, maar ook van de leeftijd en de eventuele beperking waar het kind aan lijdt. Op eigen initiatief wisselt FAMIFED ook gegevens uit met andere kinderbijslagfondsen om de groepering te wettigen van kinderen opgevoed door verschillende bijslagtrekkenden in hetzelfde gezin. In 2015 werd dat onderzoek in 79,03 % van de behandelde gevallen afgerond binnen de maand, in 94,28 % binnen de 2 maanden en in 97,26 % binnen de 3 maanden. Het onderzoek naar nieuwe aanvragen heeft geleid tot een weigering van de aanvraag in 9,51 % van de gevallen en tot een doorverwijzing naar een ander orgaan of een ander regime in 4,93 % van de gevallen. In afwachting van het resultaat van het onderzoek, ontvangen de meeste gezinnen provisioneel de basiskinderbijslag. FAMIFED analyseert altijd de informatie die het ontvangt om een eventueel recht op een voordeliger bedrag vast te stellen, rekening houdend met de mogelijkheid om uit eigen beweging de algemene ministeriële afwijking voor rechthebbenden die het recht op een voordeliger schaal openen toe te passen. Als de sociale toeslagen niet worden toegekend worden de gezinnen echter ook verzocht om alle gegevens te leveren op basis waarvan dat recht kan worden onderzocht ten gevolge van een wijziging van de gezinssamenstelling of van de inkomsten. In 2015 zijn er gezinnen geïnformeerd over die mogelijkheid. De kinderbijslag wordt elke maand zo stipt mogelijk betaald. In 2015 werd 97,92 % van de gezinnen betaald op de vaste datum. Voor alle gezinnen binnen de algemene regeling is dat de 8ste van de maand, voor de dossiers van de openbare sector de voorlaatste werkdag van de maand. De opvolging van de bestaande rechten Het aantal herbeoordelingen in dossiers blijkt uit het aantal wijzigingen en uit het aantal afgeleverde brevetten (een indicator voor het aantal doorverwezen dossiers). In 2015 werden wijzigingen uitgevoerd na een herbeoordeling van het recht op basis van ontvangen informatie en werden brevetten afgeleverd. De turnover, als indicator voor de rotatie van de dossiers, bedroeg 82,2 % in Dit bijzonder hoge percentage wordt verklaard door opnieuw de voorrangsvolgorde ten gunste van de zelfstandige vader voor de loontrekkende moeder in te voeren. Door de inwerkingtreding van de algemene wet is dat voor die gezinnen het gevolg van de behandelingsprocedure. 14

16 De opvolging van de betalingen Zijn sociale rol indachtig, biedt FAMIFED elk gezin dat geconfronteerd wordt met een terugvordering, de mogelijkheid een aanvraag in te dienen om af te zien van de terugvordering. Als blijkt dat het gezin te goeder trouw was bij het ontstaan van de schuld, dat de gezinsinkomsten een bepaald bedrag niet overschrijden en de terugvordering vanuit sociaal oogpunt niet aangewezen is, dan kan het Agentschap volledig of gedeeltelijk afzien van de terugvordering van de onverschuldigde betaling. In 2015 werden zo 47 gunstige beslissingen genomen voor een totaalbedrag van EUR. Het aantal rechtszaken als barometer voor een goed beheer FAMIFED spant zich voortdurend in voor een uniforme toepassing van de regelgeving en een gelijke behandeling van alle gezinnen. Als gezinnen niet akkoord gaan met een beslissing van het Agentschap over hun recht op gezinsbijslag, kunnen zij een beroep indienen bij de arbeidsrechtbank. FAMIFED staat in voor de gerechtskosten, tenzij de rechter oordeelt dat het om een roekeloze of tergende klacht gaat. Op 31 december 2015, waren er 757 actieve dossiers in de categorie "verdediging in rechte", waarvan 598 Franstalige en 159 Nederlandstalige dossiers. Tussen 1 januari en 31 december 2014 brachten sociaal verzekerden 183 zaken voor de rechtbank (126 Franstalige et 57 Nederlandstalige). 131 zaken werden afgehandeld (61 Franstalige en 70 Nederlandstalige). De meeste rechtszaken worden door de gezinnen aangespannen en gaan over beslissingen om de kinderbijslag te stoppen of te verminderen. De rechtszaken die door FAMIFED voor de rechtbank gebracht worden, handelen over de terugvordering van onterecht betaalde gezinsbijslagen. 15

17 Juni Mei April Maart Februari Januari 4. Projecten 2015 Nieuwe stap in de overdracht van de kinderbijslag aan de deelentiteiten Begin 2015 werd een nieuwe stap gezet in het overdrachtsproces van de kinderbijslag. Ter herinnering, de bevoegdheid voor de kinderbijslag werd al in 2014 overgedragen. Op 1 januari 2015 was het de beurt aan het budget. Die overdracht ging gepaard met het vertrek uit het Globaal Beheer. Elke entiteit ontvangt voortaan een dotatie die via de schatkist aan FAMIFED wordt betaald. Het Agentschap beheert vervolgens de verdeling over de verschillende kinderbijslagfondsen. De deelentiteiten hebben tot uiterlijk 31 december 2019 om de betaling en het beheer van de kinderbijslag over te nemen. Samenwerking met de deelentiteiten De samenwerking tussen de deelentiteiten en FAMIFED met het oog op de regionalisering van de kinderbijslag is nog versterkt. De deelentiteiten zetten hun werk in het Beheerscomité van FAMIFED voort. In het kader van de uitvoering van de zesde Staatshervorming stelt FAMIFED bovendien als expert zijn knowhow ter beschikking van de professionals en de deelentiteiten en wordt het doorlopende kennisbeheer verzekerd (reglementering, informatica-instrumenten, etc.). FAMIFED WORDT VERKOZEN TOT "FEDERALE OVERHEIDSORGANISATIE VAN HET JAAR" FAMIFED behaalde in maart 2015 de titel van Overheidsorganisatie van het Jaar op federaal niveau. De jury van professionals beloonde zo het Agentschap voor zijn engagement en vakkundigheid. Met de keuze voor een instelling als FAMIFED, erkennen de organisatoren en de jury eens te meer de meerwaarde van de openbare sector voor het sociale en economische milieu. FAMIFED kreeg ook een speciale vermelding van de jury voor zijn actieve betrokkenheid bij de zesde Staatshervorming en de bevoegdheidsoverdracht van de kinderbijslag naar de deelentiteiten. DUODAY Zoals elk jaar bewees FAMIFED opnieuw zijn engagement voor een sterk diversiteitsbeleid. Zo nam FAMIFED. Op 26 maart voor de tweede keer deel aan DUOday. Zes personen met een handicap konden onder begeleiding van onze medewerkers actief deelnemen aan de dagelijkse taken van onze verschillende diensten en zo hun professionele vorming in de praktijk brengen. Integratie van de DIBISS Om het betaalcircuit te rationaliseren en zo het toekomstige kinderbijslagbeheer door de deelentiteiten te vereenvoudigen, was de fusie van de twee openbare kinderbijslagfondsen noodzakelijk. Het algemeen bestuur van FAMIFED en dat van de DIBISS (Dienst voor de Bijzondere Socialezekerheidsstelsels) hebben begin 2015 de gesprekken over de toekomstige integratie van het fonds van de DIBISS in FAMIFED opgestart. Er werd een werkstructuur opgericht bestaande uit een stuurgroep en meerdere themawerkgroepen. De Beheerscomités van FAMIFED en de DIBISS gingen in mei 2015 akkoord met de fusie door integratie. Die werd met het akkoord van de Ministerraad in juli bekrachtigd. Sinds september ijveren meerdere projectgroepen samengesteld uit medewerkers van FAMIFED en van de DIBISS voor de optimale integratie van het personeel en voor de doorlopende betaling van de kinderbijslag. 16

18 November October September Augustus FAMIFED viert zijn eerste verjaardag FAMIFED blies op 1 juli 2015 zijn eerste kaarsje uit. Een naamswijziging en een verandering van de visuele identiteit waren noodzakelijk omwille van de omwentelingen in het kinderbijslaglandschap ( zesde Staatshervorming, Algemene kinderbijslagwet, harmonisatie van de kinderbijslagstelsels voor werknemers en zelfstandigen, etc.). De nieuwe website van FAMIFED vierde ook zijn eerste verjaardag met als uitdaging FAMIFED te profileren als de informatiebron voor de verschillende doelgroepen (gezinnen, professionelen, Gemeenschappen en Gewesten). Om aan die doelstelling te beantwoorden, bestaat de site uit drie luiken: de gezinnen, de professionelen en de Gemeenschappen en Gewesten. LANCERING VAN MYFAMIFED FAMIFED lanceerde op 31 juli het gloednieuwe myfamifed. Dankzij dit moderne instrument kunnen de gezinnen voortaan online de betalingen van hun kinderbijslag raadplegen, op afstand bepaalde persoonlijke gegevens wijzigen of aanvragen indienen, bv. om kraamgeld. De toegang via de website is volledig beveiligd dankzij de persoonlijke verbinding via de e-id. Op 31 december 2015 telde myfamifed logins en acties (vragen om attesten en vooruitbetaald kraamgeld, wijziging van gegevens, etc.). Daarnaast kunnen de gezinnen met de app FAMICALCUL hun kinderbijslag op een tablet, een smartphone of een pc berekenen. SOCIAL SCHOOL De sociale netwerken zijn noodzakelijke communicatiekanalen voor FAMIFED. Er werden ambassadeurs gekozen binnen de organisatie. Als ambassadeur helpen die medewerkers om het imago van FAMIFED intern en extern te bevorderen. Op 27 oktober nodigden we de ambassadeurs uit om hen toelichting te geven bij hun rol en om te polsen naar hun verwachtingen als ambassadeur. Gastspreker op die sessie was de Community Manager van de MIVB. Sindsdien deden de ambassadeurs al dienst als testgroep voor verschillende communicatiecampagnes die FAMIFED intern of bij de gezinnen wil lanceren. FamiFlex Décember Juli Als moderne instelling boog FAMIFED zich ook over de invoering van een systeem dat zich niet langer baseert op aanwezige uren maar op de opvolging van prestaties. Het Agentschap lanceerde het project FamiFlex dat een beter evenwicht tussen het werk en het privéleven en een grotere verantwoordelijkheid van de medewerkers vooropstelt. In 2015 liep er een pilootproject in vijf diensten: HR, Onderwijs, PB Luik, Financiën en Monitoring. Het doel? De haalbaarheid van het systeem onderzoeken. De resultaten waren vrij bemoedigend om de uitbreiding van het systeem naar alle medewerkers van FAMIFED te overwegen vanaf januari

19 5. FAMIFED en zijn personeel Het Agentschap is zich ervan bewust dat zijn medewerkers het meest kostbare kapitaal zijn. Immers: enkel met competente en geëngageerde medewerkers is een kwaliteitsvolle en klantvriendelijke dienstverlening aan de gezinnen mogelijk. Investeren in de aanwerving en begeleiding van zijn personeel is dus voor FAMIFED heel vanzelfsprekend een eerste prioriteit. Maar het HR-beleid omvat niet alleen de selectie, de aanwerving en de opleiding van nieuwe medewerkers. Het is immers ook belangrijk dat de medewerkers die al in dienst zijn, zich goed blijven voelen bij het Agentschap. Daarom schenkt FAMIFED bijzonder veel aandacht aan het welzijn van zijn medewerkers op hun werkplek en aan het evenwicht tussen werk en privé. Die bijzondere aandacht voor het welzijn van de medewerkers van het Agentschap is des te belangrijker omdat de context waarbinnen FAMIFED evolueert veel onzekerheid genereert. De opleiding OPLEIDING EN ONTWIKKELING FAMIFED biedt nieuwe medewerkers bij hun indiensttreding een continu ontwikkelingstraject aan, zodat zij zich gemakkelijker kunnen integreren in hun nieuwe functie. De cel Interne Opleiding van het departement Gezinnen staat in voor de opleiding van medewerkers die aan de slag gaan als dossierbeheerder om gezinsbijslagen te betalen aan de gezinnen en ook van nieuwe medewerkers in andere diensten of departementen (bv. nieuwe juristen of nieuwe sociaal controleurs). De cel zorgt ervoor dat de nieuwe collega s ingewijd worden in de complexe kinderbijslagreglementering en de gebruikte informaticatoepassingen en zorgt ook voor de bijscholing van dossierbeheerders die bv. langdurig afwezig waren. Niet alleen het aantrekken en integreren van nieuwe medewerkers is belangrijk. Het is minstens even belangrijk om te investeren in hun toekomst binnen de instelling. De medewerkers worden dan ook voortdurend aangemoedigd om hun kennis uit te breiden, nieuwe competenties te verwerven en te evolueren in hun loopbaan. Zo werden in functies ter bevordering naar niveau B vacant verklaard. Bij het overgangsexamen naar niveau B waren 107 medewerkers van niveau C geslaagd voor module 2.1 van Selor. 15 medewerkers van niveau B en C waren geslaagd voor de laatste proef (interview) van het overgangsexamen naar niveau A en werden naar dit niveau bevorderd. 10 medewerkers van niveau D waren geslaagd voor de laatste proef van het overgangsexamen naar niveau C (interview) en werden naar dit niveau bevorderd. In het kader van hun loopbaantraject namen 110 medewerkers deel aan een gecertificeerde opleiding. 102 van hen slaagden en kregen zo recht op een premie voor competentieontwikkeling. Ten slotte kunnen alle medewerkers deelnemen aan opleidingen georganiseerd bij het Opleidingsinstituut van de federale overheid (OFO). De evaluatiecycli In december 2015 werd een informatiesessie georganiseerd om de medewerkers bij het gebruik van het hulpmiddel Crescendo de nodige ondersteuning te verschaffen en om de gebruikers nuttige informatie over reglementaire nieuwigheden bij de evaluatiecycli te bezorgen. De dienst HR heeft tijdens het eerste kwartaal van 2015 een kwaliteitscontrole uitgevoerd van de evaluaties van einde 2014-begin 2015 om de kwaliteit van de evaluaties van de medewerkers te optimaliseren. Na die controle werd een 94,65 % van de medewerkers bij het Agentschap behaalden een "voldoet aan de verwachtingen" en 4,01 % kregen de vermelding "uitzonderlijk" voor de evaluatiecyclus % van de medewerkers kregen de vermelding "te verbeteren". 0,33 % kreeg een "onvoldoende". 18

20 feedback aan de evaluatoren bezorgd over de kwaliteit van hun evaluaties en er werd hun ondersteuning verschaft om indien nodig de kwaliteit van de evaluaties te verbeteren. Ondersteuning en ontwikkeling leidinggevenden Via het project Change wil FAMIFED zijn medewerkers zo goed mogelijk ondersteunen tijdens de (toekomstige) veranderingen binnen FAMIFED. Het traject bestaat uit twee delen: Een basistraject LEAD (Learn Engage Adapt Develop) waaraan alle leidinggevenden, ongeacht hun niveau (van humaniora tot universitair niveau) of dienst, verplicht deelnemen (+/- 230 leidinggevenden). Een bijkomend traject AIM (Analyse, Improve, Master) dat toegankelijk is voor de leden van het middenkader die, in het kader van een selectieprocedure voor een directiefunctie, deelnamen aan een development center Wat het luik LEAD betreft werd er, aansluitende op de 3 basisopleidingen (projectbeheer, changemanagement en prestatiegericht leidinggevenden) die de leidinggevenden volgden in 2014, in 2015 een workshop georganiseerd rond de opmaak van prestatie-indicatoren. Daarnaast konden de leidinggevenden deelnemen aan een enquête rond hun ontwikkelingsbehoeften. Uit deze enquête kwam naar voor dat er vooral behoefte is rond de uitwisseling van best practices. Dit wordt verder uitgewerkt in Wat het luik AIM betreft schreven er zich in leidinggevenden in voor het traject WELZIJN OP HET WERK FAMIFED hecht veel waarde aan het welzijn op het werk van zijn medewerkers. Het is immers belangrijk dat de medewerkers zich goed (blijven) voelen bij het Agentschap. Via verschillende acties wordt getracht om het welzijn, en daarmee samenhangend, de motivatie en betrokkenheid van de medewerkers te verhogen. Gezonde week De medewerkers hebben aan de gezonde week deelgenomen: er werd fruit uitgedeeld en er werden conferenties over stress, massages en sportsessies georganiseerd. Om de week af te sluiten kregen alle medewerkers de vrijdagmorgen een ontbijt aangeboden en een fles om de nieuwe drinkfonteinen in de keukens in te huldigen. Dag van de diversiteit Het Agentschap is zich ervan bewust dat diversiteit een pluspunt is en dat die ruim is vertegenwoordigd bij zijn personeel. Een diversiteitsbeleid is overigens een van de essentiële pijlers van een modern humanresourcesbeleid waar de competenties een belangrijker factor zijn dan leeftijd, geslacht, afkomst, levensbeschouwing, handicap enz. In november 2015 nam FAMIFED nogmaals deel aan de federale dag van de diversiteit rond het thema seksuele geaardheid. Sport FAMIFED biedt haar medewerkers de mogelijkheid om lessen Tai Chi te volgen. Die discipline leidt door de interactie die ze teweegbrengt tussen het lichaam, het bewustzijn en de ademhaling tot een betere stressbeheersing en verbetert zowel de algemene gezondheidstoestand als de vitaliteit. Meer zuurstoftoevoer, de activering van bepaalde spieren en een betere bloedsomloop zorgen namelijk voor kalmte en sereniteit. Omdat de lessen zeer enthousiast onthaald werden, besloot de Rijksdienst zelf een lessenreeks te organiseren in zijn gebouwen. De lessen werden gegeven door een ervaren kinesiste gespecialiseerd in relaxatiemethodes. Telewerk Vandaag de dag is telewerk een proces dat goed verankerd is binnen de verschillende diensten of departementen bij FAMIFED. Na het verwerven van voldoende autonomie in het werk, hebben de medewerkers van het Agentschap de mogelijkheid om een aanvraag om te telewerken in te dienen. Het Agentschap verbindt zich ertoe om tegemoet te komen aan de telewerkaanvragen binnen de 2 maanden, binnen de grenzen van het beschikbare materiaal (laptop, hoofdtelefoon, ). 19

21 Op 31 december 2015 telde FAMIFED 540 telewerkers, of 55,48 % van haar volledige personeelsbestand (excl. SMALS). De telewerkers zijn verdeeld op de volgende manier: 41 controleurs en inspecteurs van het departement Controle; 499 medewerkers in andere diensten en departementen; Het Agentschap telt ook 14 telewerkers van SMALS. Onlineverwerking van verloven en documentatiebeheer Door zijn vereenvoudigingsbeleid verder te zetten bij de verwerking van verloven of van uurroosterveranderingen en bij het verminderd papierverbruik voor periodieke berichten heeft het Agentschap de toepassing Arno Web uitgebreid naar het beheer van alle soorten verlof (syndicaal verlof, politiek verlof, loopbaanonderbreking, verlof om dwingende reden en omstandigheidsverlof) en van telewerk- en compensatiedagen en het Agentschap zorgt ervoor dat fiscale fiches elektronisch ter beschikking staan. Hospitalisatieverzekering GEZONDHEID Sinds 2000 biedt FAMIFED zijn personeelsleden een gratis hospitalisatieverzekering aan waarmee hij zijn personeel een goede gezondheidszorg wil bieden. De medewerkers hebben ook de mogelijkheid om - dankzij de aanmoedigingspremie van de Sociale dienst van het Agentschap - hun partner en kinderen mee te beschermen tegen financiële risico s bij ziekte of ongeval. Omdat FAMIFED de verzekering wou blijven aanbieden tegen een redelijke en beheersbare prijs, besliste hij vanaf 1 januari 2012 over te stappen naar het raamcontract van de FOD P&O bij AG Insurance. De nieuwe hospitalisatieverzekering biedt een uitgebreidere dekking. Nieuw is ook de derdebetalersregeling, waardoor het ziekenhuis de facturen rechtstreeks afhandelt met de verzekeraar en de medewerkers ze dus niet eerst moeten betalen. Griepvaccin Jaarlijks organiseert de dienst Preventie en Gezondheidszorg een collectieve vaccinatie tegen de seizoensgriep. De kosten worden volledig gedragen door FAMIFED. Psychosociale risico-analyse De interne dienst voor preventie heeft in samenwerking met de externe dienst voor preventie in 2015 een risicoanalyse voor de dienst Financieel Toezicht laten uitvoeren. 20

22 PERSONEELSGEGEVENS Onze medewerkers Volgens geslacht Volgens statuut Volgens niveau Volgens taalrol Volgens leeftijd Volgens arbeidsstelsel 21

23 6. Statistieken van de kinderbijslag in 2014 ACTOREN Het kinderbijslagstelsel voor werknemers kent verschillende actoren: de rechthebbende: de persoon die het recht opent op basis van zijn werk of gelijkgestelde situatie (werkloosheid, invaliditeit, pensioen, ); de bijslagtrekkende: de persoon aan wie de kinderbijslag betaald wordt, meestal de moeder of de persoon die het kind opvoedt; het rechtgevend kind: het kind voor wie kinderbijslag betaald wordt. In 2015 werd kinderbijslag uitgekeerd voor 2,7 miljoen kinderen en meer dan 1,6 miljoen gezinnen. De actoren in het kinderbijslagstelsel Op 31 december 2015 Aandeel FAMIFED Rechthebbenden ,15 % Bijslagtrekkenden ,91 % Rechtgevende kinderen ,92 % De bedragen van de kinderbijslag, toeslagen, premies en inkomensgrenzen vindt u op KRAAMGELD ADOPTIEPREMIE Op 31 december 2015 Aandeel FAMIFED Eerste geboorte ,69 % Op 31 december ste rank Aandeel FAMIFED ,05 % Tweede en volgende geboorte ,28 % TOTAAL ,10 % 2 de rank en volgende 52 34,62 % TOTAAL ,73 % LEEFTIJDSTOESLAGEN Kinderen krijgen een leeftijdsbijslag bovenop de kinderbijslag vanaf de leeftijd van 6 jaar. Die leeftijdsbijslag stijgt als het kind 12 en 18 jaar wordt. De bedragen van de leeftijdsbijslag verschillen volgens de rang van het kind, naargelang het gezin enkel de basiskinderbijslag krijgt of ook nog een toeslag, verhoogde wezenbijslag of gewaarborgde gezinsbijslag, en naargelang de geboortedatum van het kind. 22

24 Rechtgevende kinderen Aantal op 31 december 2015 Aandeeel FAMIFED 0-5 jaar ,84 % 6-11 jaar ,51 % jaar ,75 % jaar ,66 % + 25 jaar ,59 % TOTAAL ,92 % KINDERBIJSLAG VOLGENS DE GEZINSSITUATIE Aandeel Gewone schaal op 31 december 2015 FAMIFED Arbeidsprestaties ,07 % Geen arbeidsprestaties ,48 % Totaal gewone schaal ,45 % Verhoogde schalen op 31 december 2015 Werklozen en gepensioneerden (art. 42 bis) Aandeel FAMIFED ,83 % Invaliden (art. 50ter) ,10 % Wezen (art. 50bis) ,51 % Eenoudergezinnen (art.41) ,74 % Totaal verhoogde schalen ,71 % TOTAAL ,92 % Sociale toeslagen Wie langer dan zes maanden werkloos of (brug)gepensioneerd of invalide is, kan recht hebben op een sociale toeslag bij de kinderbijslag. Het gezinsinkomen mag een bepaalde grens wel niet overschrijden. Wie opnieuw aan het werk gaat na langdurige werkloosheid of ziekte, kan de toeslag nog maximaal twee jaar behouden. Het bedrag van de toeslag varieert volgens de rang van het kind in het gezin. Voor invaliden ligt het bedrag voor het eerste kind hoger. Het bedrag vanaf het derde kind is hoger als het om een eenoudergezin gaat. Sinds 2013 stellen we vast dat het aantal invalide personen met recht op een supplement, gevoelig gestegen is. Toeslagen voor eenoudergezinnen Alleenstaande ouders die geen sociale toeslag ontvangen, kunnen een toeslag op de kinderbijslag krijgen als hun inkomen een bepaalde grens niet overschrijdt. Het bedrag varieert volgens de rang van het kind in het gezin. Voor kinderen van eerste of tweede rang is het bedrag gelijk aan dat van de sociale toeslag voor langdurig werklozen en (brug)gepensioneerden. 23

25 Aantal kinderen in een eenoudergezin met recht op een toeslag Op 31 december 2015 Aandeel FAMIFED Gezinnen ,76 % Kinderen ,24 % Verhoogde wezenbijslag Kinderen die één of beide ouders verloren hebben, kunnen verhoogde wezenbijslag krijgen, zolang de overlevende ouder niet hertrouwt of geen nieuw gezin vormt. Het bedrag van de verhoogde wezenbijslag is onafhankelijk van de rang van het kind in het gezin. Kinderen die recht geven op verhoogde wezenbijslag Op 31 december 2015 Aandeel FAMIFED Kinderen ,71 % KINDERBIJSLAG VOLGENS DE RANG IN HET GEZIN Het bedrag van de kinderbijslag hangt af van de rang van het kind in het gezin. De kinderbijslag stijgt tot en met het derde kind. Rechtgevende kinderen volgens rang Rank van de kind Aantal op 31 december 2015 Aandeel FAMIFED Eerste kind ,62 % Tweede kind ,73 % Derde kind ,05 % Vierde kind ,25 % Vijfde kind en volgende ,48 % TOTAAL ,92 % In 2015 hadden gezinnen in het kinderbijslagstelsel gemiddeld 1,73 kinderen. KINDEREN MET EEN AANDOENING Kinderen met een aandoening kunnen een toeslag op de kinderbijslag krijgen tot hun 21ste. De handicap of aandoening moet erkend zijn door de medische dienst van de FOD Sociale Zekerheid. Vóór 1 mei 2009 vielen kinderen geboren vóór 1 januari 1993 nog onder een oud evaluatiesysteem waarin ze pas recht hadden op de toeslag als ze minstens 66 % lichamelijk of geestelijk gehandicapt waren. Vanaf 1 mei 2009 vallen alle nieuwe aanvragen en herzieningsaanvragen echter automatisch onder het nieuwe evaluatiesysteem dat geïntroduceerd werd in 2003 en waarin niet alleen de ernst van de aandoening, maar ook de gevolgen ervan worden geëvalueerd aan de hand van 3 pijlers, waardoor meer kinderen met een aandoening in aanmerking komen voor de toeslag: 24