11. Deelopdracht 8: Invloed stress op gezondheid

Transcriptie

1 11. Deelopdracht 8: Invloed stress op gezondheid Om te kijken naar een verband tussen stress en een ander gezondheidsaspect is er een vragenlijst afgenomen bij de mensen die de stresstest gedaan hebben. Deze vragenlijst is terug te vinden in de bijlage. Daarnaast heeft er een Skype-gesprek met K. Hogenelst plaatsgevonden. Er is met hem onder andere gesproken over hoe de Polar H7 tot een HRV-waarde komt en wat er nog aan de vragenlijst veranderd kon worden. Ook is er met meneer Hogenelst overlegd over een verband zoeken tussen stress en een ander gezondheidsaspect. Hieronder staat beschreven waar naar gekeken is en wat voor verbanden er te zien zijn. Een verband vinden Om een verband te zoeken tussen stress en een ander gezondheidsaspect is naar verschillende waardes gekeken. Zo is er gekeken naar de HRV-waardes van de personen in rust en is dit vergeleken met de gemiddelde waardes van man/vrouw per leeftijdscategorie. Verder is er gekeken naar het percentage daling van de HRV-waarde tijdens de test t.o.v. de waardes in rust. Ook is er naar het percentage stijging van de HRV-waarde gedurende twee minuten na de test t.o.v. de waardes tijdens de test gekeken. Tot slot is er nog gekeken naar het percentage herstel na de test t.o.v. rust voor de test. Dit is gedaan door middel van de formule: (HRV herstel/hrv tijdens de test)/(hrv in rust/hrv tijdens test)*100%. Dit komt uiteindelijk op de formule: (HRV herstel)/(hrv in rust)*100% uit. Als dit een percentage lager dan 100% is, is de proefpersoon binnen twee minuten nog niet (volledig) hersteld en wanneer dit hoger dan 100% is, is de proefpersoon binnen twee minuten weer hersteld en heeft hij/zij zelfs een hogere HRV-waarde dan in rust voor de test. Ook is er naar de hartslag in rust, tijdens de test en na de test gekeken en naar het percentage stijging en daling van de hartslag tijdens de test en tijdens de herstelperiode. Deze waardes zijn vervolgens vergeleken met de BMI, met het aantal uur dat men sport, of men wel of niet rookt, hoeveel alcohol men drinkt, of men suikerhoudende dranken en/of dranken met cafeïne heeft gedronken, of men wel eens overspannen is geweest of een depressie heeft gehad, of men suikerziekte en/of hart- en vaatziekten heeft of dat dit in de familie voorkomt, of men persoonlijke omstandigheden heeft waardoor men stress ervaart en zo ja welk cijfer men deze omstandigheden geeft, of men andere ziektes/aandoeningen heeft, hoeveel uur men zich per dag ontspant en of men stress ervoer tijdens de stresstest. Verband Er is naar de resultaten van de polar H7 en van de vragenlijst gekeken en gezocht naar een verband hiertussen. Er zijn een aantal (mogelijke) correlaties gevonden. Dit zijn echt geen causale verbanden en om hier daadwerkelijk conclusies uit te kunnen trekken moeten er meer meetresultaten verkregen worden. Correlatie sport en HRV-waarde in rust De HRV-waarde in rust van de 51 proefpersonen is vergeleken met de gezonde HRV-waarde in rust. Hierbij zijn de 51 proefpersonen ingedeeld in drie groepen: De groep

2 die gemiddeld nul tot twee uur per week sport, de groep die gemiddeld twee tot vier uur per week sport en de groep die zes of meer per week sport. Dit om te onderzoeken of er een mogelijke correlatie bestaat tussen het aantal uur dat per week bewogen wordt en de HRV-waarde in rust. Onderstaande grafiek geeft de resultaten weer van de HRV-waarden in rust van twintig personen die nul tot twee uur per week sporten. De blauwe balk geeft de HRV-waarde van de desbetreffende persoon weer in rust. De oranje balk geeft de gezonde gemiddelde HRV-waarde in rust weer. Aangezien er geen te hoge HRV-waarde bestaat is het alleen maar beter als de blauwe balk ver boven de oranje balk uitstijgt, oftewel als de HRV-waarde in rust van de desbetreffende persoon hoger is dan de gezonde waarde in rust, is dit juist een goed teken. Uit deze resultaten is gebleken dat 50% van de twintig proefpersonen die nul tot twee uur per week sporten, een te lage HRV-waarde in rust had. Onderstaande grafiek geeft de resultaten weer van de HRV-waarden in rust van twintig personen die twee tot vier uur per week sporten. De blauwe balk geeft de HRV-waarde van de desbetreffende persoon weer in rust. De oranje balk geeft de gezonde gemiddelde HRV-waarde in rust weer.

3 Uit deze resultaten is gebleken dat 35% van de de twintig proefpersonen die twee tot vier uur per week sporten een te lage HRV-waarde in rust had. Onderstaande grafiek geeft de resultaten weer van de HRV-waarden in rust van elf personen die meer dan zes uur per week sporten. De blauwe balk geeft de HRV-waarde van de desbetreffende persoon weer in rust. De oranje balk geeft de gezonde gemiddelde HRV-waarde in rust weer. Uit deze resultaten is gebleken dat 36% van de elf proefpersonen die meer dan zes uur per week sporten een te lage HRV-waarde in rust had. Aan de hand van deze resultaten zou het erop lijken dat sporten invloed heeft op een gezonde HRV-waarde in rust en dat men door te sporten een grotere kans heeft om een

4 gezonde HRV-waarde in rust te hebben. Om deze mogelijke correlatie ook daadwerkelijk aan te tonen, moeten er meer meetresultaten verkregen worden. Correlatie Sport en stressbestendigheid Er zijn elf van de 51 mensen die zes uur of meer per week sporten. Opmerkelijk is dat zij allemaal goed tot heel goed herstellen in hun HRV-waarde na de stresstest. Dit loopt van 93% tot aan 113% en is gemiddeld ongeveer 103%. Dit is in onderstaande tabel te zien. Hierin is het aantal uur sporten in de week uitgezet tegen het herstel van de HRV-waarde na de stresstest in procenten.

5 Dit is vergeleken met de resultaten van de proefpersonen die niet of nauwelijks sporten, namelijk nul tot twee uur in de week. Deze resultaten zijn in onderstaande grafiek te zien. In deze grafiek is het aantal uur sport in de week uitgezet tegen het herstel van de HRV-waarde na de test in percentages. De resultaten zijn bij deze groep erg uitlopend in vergelijking met de groep die veel sport. Het herstelpercentage binnen twee minuten loopt namelijk uiteen van 45% tot zelfs 160%. De groep die zes of meer uur in de week sport heeft een veel stabieler patroon in de grafiek. Het gemiddelde herstel in percentage van de mensen die nul tot twee uur sporten is ongeveer 102%. Dit is vrijwel gelijk aan het gemiddelde herstel in percentage van de proefpersonen die meer dan zes uur in de week sporten. Echter zijn er in de groep die tussen de nul en twee uur sporten in de week, grote uitschieters ten opzichte van het gemiddelde. Dus het lijkt erop dat voldoende beweging een positief effect heeft op de stressbestendigheid. Verder stijgt de hartslag van de proefpersonen die zes of meer uur per week sporten tijdens de test gemiddeld met 8,68%. De stijging van de hartslag van de totale groep van proefpersonen ligt opmerkelijk een stuk hoger, namelijk 13,47%. Het lijkt er dus op dat sporters minder snel een verhoogde hartslag krijgen tijdens een stresstest. In de grafiek hieronder is het percentage herstel uitgezet tegenover het aantal uren sport in de week. Hier is ook nog eens goed te zien dat de spreiding van de resultaten bij de groep die weinig sport veel groter is dan bij de groep die meerdere uren per week sport. Dit kan ook nog eens bekeken worden door middel van de standaarddeviatie.

6 Standaarddeviatie Voor de mogelijke correlatie tussen sport en stressbestendigheid is er een standaarddeviatie per sportcategorie bepaald. De standaarddeviatie is een indicator voor de spreiding van uitkomsten rondom het gemiddelde. Dit wordt ook wel standaardafwijking genoemd. Hoe groter de standaarddeviatie is, hoe verder de resultaten van het onderzoek uiteen liggen en hoe meer de resultaten van het gemiddelde afwijken. In onderstaande afbeelding is de standaarddeviatie uitgezet tegenover het aantal uur sport per week. Uit deze grafiek blijkt dat er over het algemeen bij de verkregen onderzoeksresultaten een hogere standaarddeviatie is bij mensen die weinig sporten en de standaarddeviatie lager is bij mensen die veel sporten. Er lijkt hier zelfs een lineair verband tussen te bestaan. Dit is in de grafiek op de volgende bladzijde te zien aan de hand van een trendlijn. Om hier met zekerheid iets over te kunnen zeggen, zal er meer onderzoek gedaan moeten worden

7 Correlatie BMI en HRV De proefpersonen met de hoogste BMI-waardes (een BMI van 40 en van 36) hadden beiden ook een zeer lage HRV-waarde tijdens de test en gedurende het herstel en herstelden niet goed of zelfs erg slecht na de stresstest. Aangezien er slechts twee personen waren met een zeer hoge BMI-waarde kan hier nog niet veel over gezegd worden, maar dit resultaat was wel opmerkelijk. Andere gezondheidsaspecten en HRV Er is dus naar verschillende mogelijke verbanden tussen bepaalde gezondheidsaspecten en HRV-waarden en hartslagwaarden gekeken en hieruit zijn bovenstaande verbanden ontstaan. Tussen de andere gezondheidsaspecten en HRV-waarden en hartslagwaarden is er dan ook geen verband gevonden. Dit komt vooral ook doordat er te weinig mensen waren binnen een bepaalde groep, bijvoorbeeld mensen die veel alcohol drinken, om hier een verband tussen te kunnen vinden. Om hier een verband tussen te vinden zijn dus meer mensen nodig die binnen dezelfde groep passen en waarvan vervolgens de waardes vergeleken kunnen worden. Om de mogelijke verbanden aan te kunnen tonen, moeten er vooral nog veel meer metingen verricht worden. Pas dan kan er met zekerheid een uitspraak over gedaan worden.