Metamorfoze 20 jaar. Het ontstaan van de Schadeatlas archieven. Peter van de Most Gerrit de Bruin

Transcriptie

1 Metamorfoze 20 jaar Het ontstaan van de Schadeatlas archieven Peter van de Most Gerrit de Bruin

2 Start Schade-atlas In 1988 stelde de ARA op advies van het Convent een werkgroep Normering Materiële Toestand Archieven Met als opdracht: normen ontwikkelen om de omvang van schade aan de collectie vast te stellen aan archieven van vóór 1800 in kaart te brengen

3 Start Schade-atlas 1989 Handleiding Registreren: Iedereen binnen de organisatie moest schade kunnen signaleren en registreren.

4 Schade-atlas 1989

5 Conclusie Normering Materiële Toestand Archieven Goede staat is een zodanige materiële staat van informatiedrager en daarop vastgelegde informatie, alsmede een zodanige materiële verzorging, dat raadpleging door onderzoekers nu en in de toekomst mogelijk blijft.

6 Start UPAA (vervolg op Normering) In 1996 gestart met als doel: het opzetten van een universeel toepasbare procedure om archieven te beoordelen aan de hand van een a - selecte steekproef hieruit.

7 Start UPAA (vervolg op Normering) Ontwikkeld door TNO - TPD in opdracht en samenwerking met RAD. In 1997 gereed voor gebruik

8 UPAA in de praktijk (vervolg op Normering) Inzicht geven in de conditie collectie Snel en gemakkelijk Uitvoering door restauratoren (Statistiek) selecteren van (stukken) collectie die representatief zijn voor de gehele collectie. UPAA standaard M&D Acidity Inktvraat Veel losse vellen UPA-MAL

9 Metamorfoze 20 jaar Een archief digitaliseren. Hoe bereid je dat voor? Gerrit de Bruin

10 Te digitaliseren collecties (afwegingen) Gebruiksfrequentie? Materiële staat? Wordt het origineel nog bewaard (substitutie digitalisering) Informatieve waarde? Historische waarde? Tentoonstelling waarde? Collecties die in aanmerking komen voor gesubsidieerde projecten (Metamorfoze) Collecties die passen binnen een afspraak/internationaal project (GCE, BES)

11 Programma Digitaliseren

12 Programma Digitaliseren Grote aantallen per jaar

13 Materiële Voorbereiding (MvB)/Eerstelijnsconservering ELC

14 MvB kent per project verschillende uitgangspunten: Nationaal belang + autonoom verval. Conservering is één van de uitgangspunten Gebruik klant, NA acties (qualifiers en dis-qualifiers) Materiële staat is afgestemd/elc DTR/NA Notarieel (afspraken binnen RCH, planning) ELC, 100% informatie, object moet digitalisering overleven, Gedeeld internationaal cultureel erfgoed) Con./ rest. = veel afstemming)

15 Doel van een bestandsopname (BO) Informatie verkrijgen van een huidige staat van een collectie. D.m.v. statistische willekeurige monsters/steekproef krijgt men inzicht in gebruik en conditie van een (deel) collectie, waardoor men de juiste methode en niveau van behoud kan bepalen. Conditie onderzoek Onderzoek dat op een bepaald tijdstip is uitgevoerd om de conditie van een verzameling te registreren, te beoordelen en te melden, dit omvat de definitie en planning van de actie in overeenstemming met de behoeften van de collectie en het instituut

16 Welke voorbereiding nodig voor een BO? Wat willen we weten v/e (deel)collectie? Gebruiksfrequentie van (deel) collectie Totale conditie van de (deel) collectie Controle op ordening Aantal opnamen (kaartjes, geneste stukken) Data bepaald onderdeel van de collectie (kaarten, foto s) Data bepaald materieel aspect (bv. Zuurgraad, inktvraat, fitness for use)

17 Uitgangspunten BO? Steekproefmethode t.bv. collectieonderzoek is afhankelijk van welk resultaat je wilt bereiken. Definieer: Voor welk doel, Wat voor soort collectie. Beoordeling van de steekproef (categorieën)

18 Steekproef 1 op 1 BO (elk object wordt geclassificeerd = 100% inzicht) Onderzoek gebaseerd op steekproefneming (statistische aanpak 90% ± 10% of 95% ± 5% zekerheid) Gestratificeerde steekproef uit een deel van de collectie Grootte steekproef: Bepaal wat is een object (inv.nr., doos, boek)

19 Hulpmiddel voor steekproef

20 Voorbeeld BO Notarieel Werken in batches van 50m¹ (400 dozen) 80 willekeurige monsters (inv.nr.) getrokken via het hulpmiddel a.d.h.v. aangeleverde lijsten.

21 Voorbeeld BO Notarieel

22 Wat levert bestandsopname op? Min of meer juiste data over aantallen opnamen Inzicht in de conditie van de collectie Prognose behandelduur (planning) Instructies voor de materiële voorbereiding Afstemming met offerte van uitvoerder Instructies voor de scanoperator Inzicht in wat er aan het object gedaan moet worden (materiële voorbereiding) om te kunnen digitaliseren en of de collectie te conserveren Behandelde objecten (ELC, Con. Rest.)

23 Hulpmiddel schade atlas