Gemeente Ede. Memo. 2 Zie: Mededelingen voor de commissie MZ naar aanleiding van de toezeggingenlijst d.d. 15 januari 2013

Transcriptie

1 Gemeente Ede Mem Aan : Gemeenteraad Van : Cllege van burgemeester en wethuders Datum : 17 september 2013 Cntactpersn : Anita Haalbm-Schlten Registratienummer : 5110 Onderwerp : Mnitring Minimabeleid gemeente Ede Aanleiding In de cmmissie vergadering van 26 ktber 2011 is tegezegd dat u geïnfrmeerd wrdt ver de gevlgen van de wijzigingen van het minimabeleid die per 1 januari 2013 ingeverd zijn. Met dit mem rapprteren wij het eerste halfjaar verzicht met de stand van zaken 1. Elk half jaar ntvangt de raad een actualisatie van het verzicht ver de effecten van: De mgelijkheid m financiële (gezins)middelen in te zetten als draagkracht vr bijzndere bijstand; Het afschaffen van delgrepregelingen vr cmputer en witged; Het aanpassen van de drempel bijzndere bijstand vr eigen bijdrage inkmensafhankelijk regelingen; De langdurigheidteslag: wijzigen referteperide van 3 naar 5 jaar. Opzet en inhud van de mnitr Minimabeleid gemeente Ede De mnitr is bedeld m inzicht te geven in de vraag f en in welke mate schrijnende gevallen ntstaan dr het nieuwe gemeentelijke beleid. Ok wrdt k gekeken naar de vlumentwikkeling van het aantal klanten dat zich bij de gemeente Ede meldt vr schuldhulpverlening. Een grt deel van de regelingen wrdt individueel gewgen dr de cnsulent. Ok wrdt de aanvraag aan het beleidskader getetst. Mcht p basis van die individualisering en tetsing blijken dat de aanvrager echt afhankelijk is van gemeentelijke ndersteuning, dan wrdt de hardheidsclausule tegepast. Daar waar blijkt dat afwijzen van de aanvraag, gelet p feiten en mstandigheden nwenselijk is, dan wrdt p grnd van de hardheidsclausule alsng tegekend. Vrbeeld tepassing hardheidsclausule Er wrdt een cmputer aangevraagd vr Sfia die p de basisschl zit. Cmputers wrden al in het basisnderwijs gebruikt m leerlingen bekend te maken met cmputers, huiswerk te kunnen maken, etc. Een cmputer kan min f meer ndzakelijk wrden geacht. In het huishuden is geen cmputer en het gezin heeft geen middelen m er een aan te schaffen. Vader zit in de schuldsanering (WSNP) en de meder in een schuldenregeling. Een vrliggende vrziening als de Stadsbank is daarm niet tegankelijk. Besluit: de cmputer wrdt m niet vanuit de bijzndere bijstand verstrekt. De mnitr minimabeleid bevat 2 de nderstaande indicatren. Tekenningen p grnd van de hardheidsclausule; Afwijzingen in verband met draagkracht inwnende meerderjarige familie f aangetruwende familie in 1 ste de graad; Afwijzingen in verband met vermgen beneden de vermgensvrijlating (negatieve individualisering). Telichting: als burgers p het mment van aanvraag beschikken ver een dusdanige liquide, f eenvudig liquide te maken, middelen en met deze middelen ruimschts zelf in de ksten kan vrzien zal de aanvraag wrden afgewezen. Dit kan zich bijvrbeeld vrden als bij de berdeling van de aanvraag wrdt gecnstateerd, dat de burger bijstand vraagt vr relatief geringe ksten, terwijl hij zelf ver meer dan vldende middelen beschikt en hij de ksten znder enig prbleem zelf kan dragen. Afwijzingen/tekenningen van cmputers. Telichting: deze aanvragen wrden vanaf 1 januari 2013 individueel berdeeld vlgens de algemene regels van de bijzndere bijstand. 1 Landelijk wrdt hard gewerkt aan het ntwikkelen van een Mnitring Stapelingseffecten in het sciale dmein. Gemeente Ede participeert in deze ntwikkeling. Het is ng nduidelijk wanneer de eerste resultaten kmen. 2 Zie: Mededelingen vr de cmmissie MZ naar aanleiding van de tezeggingenlijst d.d. 15 januari 2013

2 Blz. 2 Afwijzingen/tekenningen van witged. Telichting: deze aanvragen wrden vanaf 1 januari 2013 individueel berdeeld vlgens de algemene regels van de bijzndere bijstand. Tekenningen bijzndere bijstand bij inkmensafhankelijke regelingen. Telichting: De drempel is gelijkgesteld met de nrm van de rijksverheid ( 162,- per jan. 2013). Er zijn diverse inkmensafhankelijke regelingen (bijvrbeeld gefinancierde rechtshulp f Wm) die bij een inkmen p bijstandsniveau een (lage) eigen bijdrage verlangen. Omdat de diverse systemen vr eigen bijdrage niet gekppeld zijn, kan het vrkmen dat deze eigen bijdrage dusdanig cumuleren dat het niet meer reëel is Vrbeeld tepassing hardheidsclausule (2) In een gezin met kinderen werkt de meder parttime in de zrg terwijl vader vanwege een pst traumatisch stress syndrm niet in staat is te werken f vr de kinderen te zrgen. De kinderen blijven regelmatig ver. Overblijfksten behren tt de algemene ksten van bestaan. Omdat de schulden tenemen wrdt het gezin verwezen naar Vedselbank en sluitende wijkzrg. Tevens wrdt ndersteund bij het aanvragen van een betalingsregeling vr de belastingschuld. Besluit: In dit specifieke geval wrden de verblijfksten verged uit de bijzndere bijstand. dat zij allemaal kunnen wrden vldaan vanuit een minimum inkmen. Bedragen bven 162,- kunnen dus vr vergeding in aanmerking kmen. Afname tekenningen langdurigheidteslag. Telichting: Burgers hebben dr verlenging van de referteperide (van 3 naar 5 jaar) geen recht p deze teslag. Tename schuldhulpverlening. Telichting: Dr bezuinigingen van het minimabeleid kan de schuldhulpverlening tenemen. Bevindingen Uit de scres in het nderstaand verzicht kan het vlgende wrden afgeleid. Algemeen Het lijkt er p dat steeds meer gezinnen in Ede in een schrijnende financiële stiuatie terecht kmen. Uit de gegevens van Schuldhulpverlening blijkt een tename van het aantal aanvragen. Deze tename is gerelateerd aan klanten met een inkmen bven de 120% van het Wettelijke Minimum ln. Uit deze gegevens kan niet wrden gecncludeerd dat meer mensen dr het gewijzigde minimabeleid in prblematische schulden kmen. Wel is het z dat in het eerste halfjaar 2013 er meer burgers zijn die geen uitkering hebben in het kader van de WWB gebruik maken van inkmensndersteunende regelingen. Dat betekent dat klanten znder uitkering met een inkmen p 110% WML en schulden meer gebruik maken van inkmensndersteunende regelingen. Aanvragen vr cmputer en witged Het aantal aanvragen vr witged en cmputer is afgenmen ten pzichte van. Het is ng te vreg m te cncluderen dat deze afname te maken heeft met het gewijzigde minimabeleid. Het tekenningpercentage vr witged- en cmputeraanvragen samen, ligt in 2013 iets lager dan in (2013: ± 55% en in : ± 65%). Het afwijzingspercentage vr witged en cmputer p grnd van een vrliggende vrziening ligt ngeveer p 10%. Deze burgers knden vr de vervanging van de gederen verwezen wrden naar andere financieringsbrnnen. Het aantal tekenningen vlgens de hardheidsclausule is in een half jaar verdubbeld ten pzichte van heel. Langdurigheidteslag De tekenningen van een langdurigheidteslag is zals verwacht afgenmen. Deze afname heeft te maken met de verlenging van de referteperide (van 3 naar 5 jaar). Schuldhulpverlening Een pvallende verschuiving is te cnstateren bij schuldhulpverlening. Het aantal burgers in budgetbeheer bij Bureau Schuldhulp en Budgetadvies (BSB) gemeente Ede dat gebruik maakt van een regeling bij de gemeente (uitkering levensnderhud en/f inkmensndersteunende regeling) is afgenmen. Redenen hiervr zijn: uitstrm naar werk, aangaan van een relatie f verdracht naar bewindvering.

3 Blz. 3 Afgelpen halfjaar is het aantal klanten dat nder bewind staat, met 30% gestegen (van 61 naar 79). In ttaal verstrekt de gemeente maandelijks vr 159 burgers bijzndere bijstand vr bewindvering (per 7 augustus 2013). Het aantal klanten in budgetbeheer znder uitkering van de gemeente is met 56% gestegen (van 138 naar 215). Bij deze tename zitten k ex-klanten met een uitkering levensnderhud die uitgestrmd zijn naar werk f een relatie zijn aangegaan. Het aantal burgers dat in budgetbeheer bij Bureau Schuldhulp en Budgetadvies (BSB) gemeente Ede zit is licht gestegen (2% - van 398 naar 406). Dit zegt echter niets ver het ttaal aantal burgers met prblematische schulden mdat diverse andere instanties zich namelijk k bezighuden met schuldhulpverlening. Wel kan gecncludeerd wrden dat het aantal burgers met financiële prblemen k in Ede teneemt en dat dit vral burgers zijn die geen uitkering van de gemeente Ede hebben. Bevindingen financieel De regelingen die nder het minimabeleid vallen staan hiernder benemd. Het cijfer achter de mschrijving crrespndeert met de tabel daarnder. In die tabel staat de begrting, de werkelijke uitgaven tt augustus en een prgnse, per nderwerp uitgewerkt. In de begrting van de gemeente Ede staan deze verigens niet allemaal uitgesplitst. De regelingen minimabeleid zijn: Schlksten (1) Inkmensafhankelijke regelingen (1) Cmputer(1) Witged (1) Individuele bijzndere bijstand (1) (inclusief ksten van bewindvering ad ,--) Inrichtingsksten/leenbijstand (1) Sprt en Cultuur, recreatie (2) Langdurigheidteslag (3) Diplma zwemmen (4) Menzis (5) Nd/wnlastenfnds CBBO Van Lagenfnds Uit het verzicht blijkt dat vr de peride van augustus tt en met december ng ,-te besteden zu zijn. Zie hiernder. Verwachte aanvragen: a. Bijzndere bijstand: hiernder vallen alle prducten met het nummer 1, zals hierbven vermeld. Op dit prduct wrden in het resterende jaar ng aanvragen gebekt. b. Sprt, cultuur, recreatie: Op dit nderdeel zullen nauwelijks aanvragen meer binnenkmen in c. LDT: Idem. d. Diplma zwemmen: Idem. e. Menzis: De vlledige ksten vr de cllectieve ziekteksten zijn ng niet gebekt. Kijkend naar de cijfers van zal het vlledig begrte bedrag hiervr gebruikt wrden. f. Nd/wnlastenfnds: Dit bedrag wrdt ng incidenteel belast dr extreme crises situaties. g. CBBO: Op dit nderdeel zal waarschijnlijk geen aanvragen meer binnenkmen in h. Van Lagenfnds: Hierp kmen ng incidentele aanvragen p binnen in Srt regeling Begrt bedrag 2013 Werkelijke uitgaven tt 1 augustus 2013 *** Verschil Prgnse tt eind 2013 Bijzndere Bijstand (valt nder 1) , , ,-- (a) ,- Sprt, cultuur, recreatie(2) , , ,-- (b) ,- LDT (3) , , ,- (c) ,- Diplmazwemmen (4) , , ,-- (d) ,- Cllectieve ziektenksten verz. (5) , , ,-- (e) ,- Nd/wnlastenfnds , , ,-- (f) ,- CBBO , , ,--(g) ,- Van Lagenfnds , , ,--(h) ,-**** Ttaal budget ,--** , , ,- ** Vanuit het budgetverzicht is niet meegenmen de inkmsten en de terekening kstenplaatsen. *** De werkelijke uitgaven zijn gebaseerd p datgene wat cnsulenten hebben gecdeerd bij het afhandelen van de aanvragen. Daar kunnen tellingsverschillen f registratieverschillen in vrkmen. **** Mcht er een verschrijding kmen dan is er ng een bedrag ad ,-- te besteden uit nderbesteding van vrgaande bekjaren.

4 Blz. 4 Cnclusie: Dr de financiële crises zijn er meer aanvragen Bijznder Bijstand gekmen (1). Met name aanvragen m.b.t. ksten vr bewindvering en individuele situaties van klanten zijn gestegen. Dit heeft invled p het uitgavenpatrn van de verschillende begrte psten. Naast de stijging van de uitgaven zijn de inkmsten (terugbetaling leenbijstand) hger dan geprgnsticeerd waardr de prgnse vr 2013 is dat het ttale financiële plaatje van alle aanvullende inkmensregelingen binnen het begrte bedrag zal blijven. T..v. de begrting is wel een verschuiving van uitgaven zichtbaar van categriaal naar individueel. Ontwikkeling aanvragen minimabeleid Ttaal aantal aanvragen (categriale) bijzndere bijstand en participatiefnds 3416 aanvragen 2110 aanvragen¹ Tekenningen Tekenningen p grnd van hardheidsclausule Afwijzingen vermgen beneden vermgensvrijlating (negatieve individualisering) n.v.t. 4 Afwijzingen in verband met draagkracht inwnende meerderjarige familie f aangetruwende familie in 1 ste de graad n.v.t. 1 Afwijzingen vrliggende vrziening (lening bank) Restant (afwijzen inkmen > 110%, afwijzen geen ndzakelijke ksten, buiten behandeling gelaten, ingetrkken dr klant, drgestuurd naar andere ¹ Het eerste halfjaar zijn er meerdere mailings verstuurd naar de ptentiële delgrepen m hen uit te ndigen een aanvraag in te dienen. Het betreft de regelingen Tegemetkming sprt, cultuur en recreatie, Categriale bijzndere bijstand vr 65-plussers en Langdurigheidsteslag. Uitsplitsing naar specifieke wijziging Cmputer (duurzaam gebruiksged) 68 aanvragen 14 aanvragen Tekenningen 45 6 Tekenningen p grnd van hardheidsclausule 0 2 Afwijzingen vermgen beneden vermgensvrijlating (negatieve individualisering) aangetruwde familie zijn in 1 ste de Afwijzingen vrliggende vrziening (lening bank) Witged (duurzaam gebruiksged) 232 aanvragen 27 aanvragen Tekenningen Tekenningen p grnd van hardheidsclausule 1 0 Afwijzingen vermgen beneden vermgensvrijlating (negatieve individualisering) aangetruwde familie zijn in 1 ste de Afwijzingen vrliggende vrziening (lening bank) 0 3

5 Blz Bijzndere bijstand bij inkmensafhankelijke regelingen Geen aparte registratie van de aanvragen in ¹ 44 aanvragen Tekenningen 96 ¹ 18 Tekenningen p grnd van hardheidsclausule 0 1 Afwijzingen vermgen beneden vermgensvrijlating (negatieve individualisering) aangetruwde familie zijn in 1 ste de Afwijzingen vrliggende vrziening (lening bank) Niet bekend 25 ¹ Tt 2013 heeft er geen aparte registratie plaatsgevnden bij tekenningen en afwijzingen. Wel kan aangegeven wrden heveel betalingen er hebben plaatsgevnden. Langdurigheidsteslag 807 aanvragen 546 aanvragen¹ Tekenningen Tekenningen p grnd van hardheidsclausule 0 1 Afwijzingen vermgen beneden vermgensvrijlating (negatieve individualisering) aangetruwde familie zijn in 1 ste de ¹ Het eerste halfjaar zijn er meerdere mailings verstuurd naar de ptentiële delgrepen m hen uit te ndigen een aanvraag in te dienen. Het betreft de regelingen Tegemetkming sprt, cultuur en recreatie, Categriale bijzndere bijstand vr 65-plussers en Langdurigheidsteslag. Schuldhulpverlening Ttaal aantal burgers in budgetbeheer bij Bureau Schuldhulp en Budgetadvies (BSB) gemeente Ede ¹ waarvan een uitkering levensnderhud ntvangt en geen gebruik maken van inkmensndersteunende regelingen waarvan een uitkering levensnderhud ntvangt en gebruik maken van inkmensndersteunende regelingen Aantal per 31 december Aantal per 1 juli waarvan alleen gebruik maken van inkmensndersteunende regelingen verige burgers (geen uitkering levensnderhud en geen gebruik maken van inkmensndersteunende regelingen) ¹ Niet alle klanten met prblematische schulden melden zich bij Bureau Schuldhulp en Budgetadvies (BSB). Ok diverse andere instanties (waarnder bewindverders) huden zich bezig met schuldhulpverlening.