Ik pak m n boodschappentas er weer even bij. ns kijken wat er in zit. Een brood. Tomaten, enz. Lekker! Ook andere dingen [ ]

Transcriptie

1 Gemeente van Christus, gasten, Ik pak m n boodschappentas er weer even bij. ns kijken wat er in zit. Een brood. Tomaten, enz. Lekker! Ook andere dingen [ ] Maar wat heeft dit met God te maken? Nou, heel veel! God wil graag dat wij hem vragen om eten. En drinken, kleren. Een dak boven je hoofd. Gewoon, dat wat nodig is om te leven. God weet heel goed wat wij nodig hebben. En dat zijn heus niet alleen de geestelijke dingen. Ook de hele gewone dingen die je voor je lichaam nodig hebt. Bidden voor je eten. Dat wil God dus graag. God is een God, die ook zorgt voor je lichaam. Dit eten heeft dus alles met God te maken. Toch is bidden voor het eten lang niet altijd vanzelfsprekend. Ik denk dat de meesten van jullie dat wel doen. Dat heb je zo aangeleerd van je ouders. Een goede gewoonte. Zo herinner ik me iets uit mijn tijd in Kampen. In de bibliotheek van school stond een tafeltje met wat bankjes waar je kon zitten als je wat wilde eten. Op een dag kwam tegenover mij een al wat oudere man zitten, die uit zijn tas wat eten pakte en voordat hij ging eten keurig zijn handen vouwde en bad. Toen de man klaar was met eten vouwde hij z n handen opnieuw en dankte. Maar toen hij z n broodtrommel weer in z n tas stopte ontdekte hij nog iets dat z n vrouw zal de lunch hebben verzorgd hij eerst niet had gezien: een banaan. Toen herhaalde zich hetzelfde ritueel. Hij pakte de banaan, vouwde z n handen, at m op, en vouwde zijn handen opnieuw om God te danken.

2 Kijk, ik zeg niet dat dit bij de man die tegenover mij zat ook het geval was, maar bidden kan ook een ritueel worden. Vooral bidden voor het eten. Je bidt, en je denkt er niet bij na. En dan kan je opeens een moment hebben dat je denkt: ja, waarom bid ik eigenlijk? Waarom vraag ik iets van God, waarvan ik toch al zo goed als zeker weet, dat ik het zal krijgen? Eten, dat ik kan kopen in de winkel of dat al in mijn vriezer ligt. Bidden voor het eten kan dan een gewoonte worden, die, als je eerlijk in je hart kijkt, eigenlijk overbodig voelt. Je doet het voor de vorm. Het is een ritueel geworden. [dia 1 titel] Waarom zou je bidden voor je eten? Op die vraag probeer ik vanmiddag antwoord te geven. Er zijn drie redenen waarom bidden voor je eten en met eten daarmee bedoel ik alles dat je nodig hebt voor je lichaam, je fysieke gestel goed is om te doen. [dia 1.1] Om te beginnen is bidden om eten een daad van erkenning. Erkenning is een term uit het familierecht. [dia 2] Een man die niet getrouwd is met de moeder van een kind kan toch officieel het vaderschap van het kind op zich nemen. Dat is erkenning. En kijk nu eens naar wat we hebben gelezen in Deuteronomium 8 vers 5: Laat ieder van u dan beseffen dat de HEER, uw God, u opvoedt zoals een vader zijn kind opvoedt.

3 Als God onze Vader wil zijn, ons erkent als zijn kinderen. Zouden wij Hem dan niet ook erkennen als Vader? En lees eens mee in vers 10: Wanneer u daar in overvloed leeft, dank de HEER, uw God, dan voor het goede land dat hij u gegeven heeft. God danken voor wat je dagelijks krijgt is dus een daad van erkenning. Als je bidt, zeg je daarmee eigenlijk: God, ik erken dat u mijn Vader bent. En dat alles dat hier om mijn bord ligt, mij gegeven wordt door U. En mocht je in de verleiding komen om te denken: waarom zou ik God danken, ik heb er toch zelf hard voor gewerkt. Lees dan vers 18 [dia 3]: u moet beseffen dat het de HEER, uw God, is die u in staat stelt om die welvaart te verwerven, omdat hij zich wil houden aan wat hij uw voorouders onder ede heeft beloofd, zoals hij dat tot nu toe heeft gedaan. Met andere woorden: God maakt het mogelijk dat je de boterham die op je bord ligt, kunt verdienen door te werken. En de reden waarom is veelzeggend: niet omdat wij dit verdiend hebben. Maar omdat God trouw is vanuit zichzelf [ ]. [dia 4] Bidden voor je eten is dus een daad van erkenning. Als je bidt, zeg je als het ware: ik pak niet wat mij toekomt. Zo loop ik ook niet door de supermarkt. Of naar de koelkast. Nee, ik geef toe, dat God mijn Vader is. Ik vraag het eerbiedig aan Hem. Bidden is een daad van erkenning. Dat was één. Twee: [dia 5] bidden is ook een uiting van afhankelijkheid. Je snapt wel dat dit alles met het eerste te maken heeft. Als je erkent, dat God je Vader is, dan geef je daarmee tegelijk toe dat je afhankelijk bent. Dat zie je ook in de opbouw van het Onze Vader. Kijk maar eens naar de plaats van de bede in het Onze Vader. Jezus heeft ons geleerd om éérst te bidden om de eer van God:

4 Uw koninkrijk kome Uw wil geschiede Uw Naam worde geheiligd, zowel in de hemel als op aarde. Pas dán mogen we bidden om wat we nodig hebben voor onszelf. In een vorige preek heb ik de vergelijking gemaakt met soldaten. Die vragen niet in de eerste plaats om wat nodig is voor hun lichaam: een goede uitrusting, eten, vervoer. Maar ze bidden, als het goed is, eerst voor de overwinning. Omdat ze in dienst zijn. Wij zijn ook soldaten. In dienst van God. Om zijn wil te doen. En daarom mogen we beginnen met het gebed om de komst van Gods koninkrijk, dat zijn wil werkelijkheid wordt en om de heiliging van zijn Naam. Pas dan mag je vragen om wat je zelf nodig hebt. [dia 6 - titel] Je mag bidden voor alles dat nodig is. Dat is voor iedereen anders: - [dia 6.1] iemand die afhankelijk is van internet heeft voor zijn werk een goede verbinding nodig; - [dia 6.2] iemand die veel onderweg is, een auto; - [dia 6.3] iemand die werkt met kleine kinderen, veel geduld; - [dia 6.4] voor een dominee, boeken en een computer; - [dia 6.5] iemand in de bouw of hovenier: goed gereedschap. En voor ons allemaal: - [dia 6.6] gezondheid; - [dia 6.7] eten; - [dia 6.8] een dak boven je hoofd.

5 Allemaal dingen die nodig zijn. Jezus leert ons daarom te bidden. Niet om wat extra is. Maar om wat nodig is. [dia 7] Kijk ook eens naar de volgorde in het Onze Vader van de dingen die je mag vragen voor jezelf: je mag beginnen bij de vraag om brood. Om wat nodig is. Dan pas volgen de beden om vergeving en bescherming. De meer geestelijke dingen komen er dus achteraan. Bid eerst maar voor wat je nodig hebt voor je lichaam. Dan komt de rest. Ik vind dat een hele nuchtere volgorde. Het bewaart me er ook voor om over God al te geestelijk te denken. Alsof Hij met deze gewone dingen niets te maken heeft. God wil dat je Hem bidt, voor wat nodig is voor je lichaam. Dat in de eerste plaats. Zo is bidden ook een uiting van afhankelijkheid. Vraag het maar. Stel je maar afhankelijk op. Bidden voor het eten is ook een houding waarmee je in het leven mag staan. Je zegt ermee: ik geef toe, dat ik zelfs in de meest normale dingen afhankelijk ben van God. De appel die ik eet. De benzine die ik tank. de lucht die ik inadem. Die afhankelijkheid lijkt soms misschien vanzelfsprekend. Als het gaat om eten. Maar kom anders maar eens hier op vrijdagochtend. Als de voedselbank eten uitdeelt vanuit dit kerkgebouw. En hoe normaal is een dak boven je hoofd? Denk aan straatkinderen in Bolivia, waar elke nacht er één is zonder Dak. Of denk aan de hoeveelheid vergunningen die nodig is voor het bouwen van een huis. Hoe vanzelfsprekend is werk? Hoe normaal is gezondheid? Ons leven is, in veel meer opzichten dan wij graag willen geloven, helemaal niet zo maakbaar.

6 We krijgen elke dag heel veel. Maar we zijn afhankelijk. Vraag God maar, om wat nodig is. en je zult merken dat wat je krijgt zo ook minder vanzelfsprekend wordt. Minder normaal. [dia 8] Als je bidt wordt wat je krijgt genade. Van Spurgeon, een bekende Engelse dominee uit het midden van de 19 e eeuw was bekend dat iemand, na een periode waarin hij ziek was en weinig tot niets kon eten, hem vroeg: en, hoe smaakt het? Waarop hij antwoordde: het smaakt naar genade. Eten is niet vanzelfsprekend. Bidden voor het eten is dus ook een uiting van afhankelijkheid. Het is, [dia 9] de laatste reden waarom het goed is om te bidden voor je eten, ook een oefening in vertrouwen. Jezus heeft ons geleerd om te vragen om ons dagelijks brood. Dat moet voor ons genoeg zijn. Natuurlijk mag je best plannen maken. In het bijbelboek Spreuken zijn een paar mooie voorbeelden te vinden van mensen die dat niet doen. De dwaas en de luiaard houden ook elke dag hun hand weer op. Maar dat is niet de bedoeling. Het punt is dit: plannen maken is OK. Maar wij moeten als mensen erkennen dat wij geen macht hebben over morgen. Wat wij bedenken en plannen voor morgen, kan vanmiddag alweer achterhaald zijn. Maar God weet wél hoe de dag van morgen eruit zal zien. Hij is vandaag dezelfde als gisteren. Daarom bidden wij voor ons dagelijks brood. Dat is voor ons genoeg. Het is een oefening in vertrouwen. Dat je je eigen toekomst niet in de hand kunt houden. Dat kan echt niet!

7 De vraag om je dagelijks brood staat in het kader van Jezus onderwijs over bezorgdheid. Dat is het tegenovergestelde van vertrouwen. Bezorgdheid is een houding die Gods kinderen niet past. In Lucas 12 vertelt Jezus de gelijkenis van de rijke dwaas: Het landgoed van een rijke man had veel opgebracht, en daarom vroeg hij zich af: Wat moet ik doen? Ik heb geen ruimte om mijn voorraden op te slaan. Toen zei hij bij zichzelf: Wat ik zal doen is dit: ik breek mijn schuren af en bouw grotere, waar ik al mijn graan en goederen kan opslaan, en dan zal ik tegen mezelf zeggen: Je hebt veel goederen in voorraad, genoeg voor vele jaren! Neem rust, eet, drink en vermaak je. Maar God zei tegen hem: Dwaas, nog deze nacht zal je leven van je worden teruggevorderd. Voor wie zijn dan de schatten die je hebt opgeslagen? Zo vergaat het iemand die schatten verzamelt voor zichzelf, maar niet rijk is bij God. [dia 10] Iemand die denkt dat hij zijn eigen toekomst in de hand heeft is volgens de Bijbel een dwaas. Daarom zegt Jezus: Om deze reden zeg ik tegen jullie: maak je geen zorgen over jezelf en over wat je zult eten, noch over je lichaam en over wat je zult aantrekken. Dat is meer dan alleen een bemoediging. Het is ook een waarschuwing. Alleen een dwaas is bezorgd om zichzelf. Een dwaas is in de Bijbel niet een dommert, een sulletje. Een dwaas is iemand die straf verdient. Jezus zegt: wees niet bezorgd om jezelf. Zoek liever Gods koninkrijk. Anders ben je een dwaas.

8 Wees niet bezorgd. Dat is dus een bemoediging het hoeft niet en een waarschuwing tegelijk: het mág ook niet. Bezorgdheid is een houding die niet past bij christenen. Bezorgdheid is het tegenovergestelde van vertrouwen. Wij moeten ons heel vaak veel meer als soldaten gedragen. Als mensen die zich volledig wijden aan de zaak van God. Zijn eer, zijn koninkrijk, zijn wil, zijn Naam. Niets is meer onmogelijk dan je aan God wijden en tegelijk je eigen toekomst in de hand houden. Daarom leert Jezus ons nog steeds te bidden voor ons dagelijks brood. Geef ons vandaag wat nodig is. Morgen zien we wel verder. [dia 11] Er zijn dus drie redenen waarom het goed is om te bidden voor je eten: - het is een daad van erkenning; - het is een uiting van afhankelijkheid; - en het is een oefening in vertrouwen. De oplettende luisteraar heeft in deze drie punten ook de opbouw van de catechismus ontdekt. Kijk maar: [dia 12] Bidden is een kwestie van erkenning [ ] dat wij erkennen dat U de enige oorsprong van al het goede bent. Een vader dus; [dia 13] Bidden is een uiting van afhankelijkheid [ ] dat onze zorg en inspanning en ook uw gaven ons niet baten zonder uw zegen. Wat we ook doen of krijgen van God, we zijn afhankelijk van zijn zegen. Hij moet ons in staat stellen om te werken, en wát we doen zegenen. Anders baat het ons niet.

9 [dia 14] bidden is een oefening in vertrouwen [ ] Leer ons ook ons vertrouwen niet langer op enig schepsel, maar op U alleen te stellen. [dia 15] [tas weer inpakken] stuk voor stuk redenen om te bidden voor je dagelijks brood. Eet smakelijk! [amen]