*+,+ -. / 0"") !""#$$%"!&'()"

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "*+,+ -. / 0"") !""#$$%"!&'()""

Transcriptie

1 *+,+. 0"") $!""#$$%"!&'()"

2 1. INLEIDING CONCEPTUELE VERKENNING Erfgoed, erfgoedleren en erfgoededucatie Erfgoededucatie in relatie tot onderwijsvernieuwing Het concept curriculum Integratie van erfgoededucatie in het curriculum Didactiek van erfgoededucatie Het gezamenlijk ontwerpen van erfgoededucatie Voorwaarden voor succesvolle samenwerking in een ontwerpteam Het belang van samenwerken in een curriculumontwerpteam Activiteiten in het ontwerpproces ONDERZOEKSOPZET Vijf onderzoeksvragen Selectie van samenwerkingsverbanden en respondenten, en onderzoeksactiviteiten Instrumenten en dataverzameling Procedure Analyse Uitkomsten in de vorm van ontwerphandreikingen BEVINDINGEN Bevindingen per samenwerkingsverband Kernbevindingen Amersfoort Kernbevindingen Brabant NoordOost Kernbevindingen Den Helder Kernbevindingen Groningen Kernbevindingen Hoogeveen Kernbevindingen Overijssel Kernbevindingen Tiel Kernbevindingen Zaanstreek Vergelijking tussen samenwerkingsverbanden Verschillen en overeenkomsten tussen de curriculaire verschijningsvormen (onderzoeksvragen 1,2,3) Verschillen en overeenkomsten ten aanzien van het proces (onderzoeksvragen 4 en )...3. DISCUSSIE EN AANBEVELINGEN De waarde van erfgoededucatie Het gebruik van erfgoededucatie als doel versus middel Goede vormen van erfgoeddidactiek Integratie van erfgoededucatie in het curriculum Conclusie: de vier criteria voor goede erfgoedmaterialenlessen nader beschouwd Validiteit Relevantie Aansprekendheid voor leerlingen en docenten Praktische haalbaarheid...48

3 . De waarde van deelname aan ontwerpactiviteiten voor docenten en erfgoeddeskundigen Het belang van een goede samenstelling van het ontwikkelteam Belangrijke activiteiten tijdens het ontwerptraject Vooronderzoeksfase Ontwerp en evaluatiefase Implementatiefase...3. HANDREIKINGEN....1 Handreikingen m.b.t. het inzetten van erfgoeddidactiek....2 Handreikingen m.b.t. integratie van erfgoed in het curriculum Handreikingen m.b.t. het maken van kwalitatief goede materialen Handreikingen m.b.t. samenwerking in ontwerpprojecten en de samenstelling van het ontwikkelteam...0. Handreikingen m.b.t. activiteiten tijdens het ontwerptraject (vooronderzoek, ontwerpevaluatieimplementatie) REFERENTIES BIJLAGEN...7 Bijlage 1: Productscan...8 Bijlage 2: Observatieinstrument...71 Bijlage 3: Interviewinstrument voor de projectleider...73 Bijlage 4: Interviewinstrument voor de erfgoeddeskundige(n)...7 Bijlage : Interviewinstrument voor de docent(en)...80 Bijlage : Focusgroepinstrument voor de leerlingen...83

4 1. Inleiding ""' ( $ 8 9! * "" 1 : 1 $ 8 ; 1 < =#> 1 1?: < A1 < %?. B 1 ; <' #1""&1&A?,,, :C AD > D 1 9 D # ""(D 1""(D. 1""(A(,. ( AE < + * 1 11

5 = 3 =1 ""FA E C 1 < %. % $ 1. &% $. '% < ( :. F% $ 1

6 2. Conceptuele verkenning 2.1 Erfgoed, erfgoedleren en erfgoededucatie 2 * $G@""(A 9 A. * 1 A H$ <! < %77 7 7I A+ J %77 7A1.?: $. A1 A $ 1 1, 1 1, 4 1 ""&D 1 ""(A %L#, M@ 1 * 1 1 B 1 ""'A = D < # 1 < 1 &

7 @. 1""'A =? : 1 G 1 $ 1 < 2.2 Erfgoededucatie in relatie tot onderwijsvernieuwing 3 * 1""FA<? 1""(D $1""(D+ 1""'D %77 7A 4 E ; @&A 1@'A 1@!A < 2 1=1 1 * 14 *1 < * & '

8 @""FA N 1. D D & D ' D! D F D * 2.3 Het concept curriculum * A1 " #< 1 #* 7 ; # A < # E K 1 O4 O 1 4 J 1 1 D 1!

9 = * A 7 B B. A < 1 = $ K K = 4 PP 1 C < 1 " 1 F

10 > 4 O4 O < 4 O@ 11 A *3 C 4 :@ OA. O4 AO. O@ 1A K. O4 1 O > 4 O4 O4 7 O O4 *O. = O 2 O@1 A K 4 O@ 11 1 A. A = 4 O + K 2.4 Integratie van erfgoededucatie in het curriculum * 1 $ 1 G1""(A< = A, G R 1P

11 $ $8, 1 2 O!, A K 7 E 1 $ 1 < < # % 1 *? 9 :% $ L 9 M1 < 1 *?:1 ; 1. %. * 1 1 G@ SA A$ $ 1 1? : + $?: 1 % A< % D D J J, A (

12 2. Didactiek van erfgoededucatie < 1 = * 1 1 <. R < & < < 9 < 1 < & $ < = < = 1 <@A = 1 < *.. $ 1 1 = = <.. 1 < < < E 1 <, = )

13 1 $ < < 1 =,1,1, <, < 1 < 1.. =.. = &% 1""(A < $ % $ G $ %! > A A > " # # 4 % 4 % 4 % 4 % % 4 &% 1 A 4 '%,, 4!% &% 4 F% R = # * E $ 2, # "

14 # 2 1 " N R = % R = % 2 K 1 E,1,1, *, % K # # & G A R R < + < 2. Het gezamenlijk ontwerpen van erfgoededucatie 4. 7 = $8, B Voorwaarden voor succesvolle samenwerking in een ontwerpteam D4 3 1"" A< = $8 14 3$@""'A$ $@""'AD. 1 ""!D '

15 . 1))'D+1<32 1""AK 1 < <. 1 4 A $@""'AD A $@""'A 1))'D+ 1< 32 1""D4 14 3$1""'DA <3 2 1""A 2..2 Het belang van samenwerken in een 3 K 1"" A< 1?N 2 R :@N2 RA%. D?R 1<3 + 1"" K 1 ""!A < <1 =3 + 1""D. 1""FA R :@ R A R 1)(FA 2..3 Activiteiten in het ontwerpproces """DA

16 * J 1 1 A D L$ ; J 1,, 1 M@ 1))1FA * 1? 1))1FA. J, * 1 <, < K,? : J? : <? : % 1 1 < Vooronderzoek Implementatie Ontwerp Realisatieconstructie Evaluatie Implementatie Evaluatie %. + 1R 1"""A &

17 ! 1 ))A* # 1 ))A < 1 + A 1 < 1 < ; 1 1 A ; $ 1 1 < J K, 1, < 1 1C '

18 3. Onderzoeksopzet 3.1 Vijf onderzoeksvragen E % <., JD 1 1 % AO 1 B 2 < % & AO 2 D '. O! 4 O = F!. < % % L % &M '( % ) %' ) 3.2 Selectie van samenwerkingsverbanden en respondenten, en onderzoeksactiviteiten ' (! $ 8 < *@U 1 ""&A1 1 J ""&1 )(A1 =!

19 J & $8 N. Interview projectleider Analyse materialen N # Interview projectleider Analyse materialen Interview docent Observatie les Interview docent Observatie les Interview leerlingen Interview leerlingen Interview erfgoeddeskundige Interview erfgoeddeskundige &%+ *@U 1""&A = J. 1. $ < $ G < %# 1< = G 1 11E < : + 1 B. 7 = PP A B G $8 # < 1 < 7 < 1 1 D 1 + F

20 ' '% % # F V <. & & V) & & V(. &! V" = G & F V ( &! ' VF W! F V E & ' V( 3.3 Instrumenten en dataverzameling = 1 1 $ A < " 1 ' < (+@A%. ; < 'A% 1!"A@!A%. 17 FA 2 * :A!

21 # G * < 3.4 Procedure =. G < B. # 7 B G B 1. 7 # < D 1! < B 1 3. Analyse < A < J < '* ' J J 4 3. Uitkomsten in de vorm van ontwerphandreikingen <. E? : + #@)))A < +# %L# X (

22 Y 7 U ; EZ1 # 1= R 1K2 1 1[ >M '1 )

23 "

24 4. Bevindingen = $ 1@A * $ 1. < < 1J1 < 1 $G ' <!< < ' 4.1 Bevindingen per samenwerkingsverband Kernbevindingen Amersfoort... 0 o o $ < L 1M A R...10 o $ + D... o 1% <

25 o o! % 2, =. 1 1 $ 1 L 1 M? : Kernbevindingen Brabant NoordOost..."( 23 0# o R % D 1D C1 11 A R % J, D, D D 1 % < < 2 1,... o o A A < (. D < A

26 o o o $ N7! % N D # * A D 1 1 A, > % 1 1 A E Kernbevindingen Den Helder..."04# o o. 1 * $, < 1 < <... < * % 1 < &

27 Kernbevindingen Groningen..."00# o o.?. : %. 1 MA. 1 < 1 ::A % D $; D $ $ 1 11 $ < o K o D< ;. :A. ; ; 4 1 J 1 1 O2 O '

28 o o. 97 < % = 1 1. #=, A 1.. ; $ * 4.1. Kernbevindingen Hoogeveen..."0 0' && &)# o R % 1 D 9 D D D D R % D D o $ K 1 D. 1. $... o 1 < B!

29 o o A E PP!.,. PP. ; 4.1. Kernbevindingen Overijssel..." # o o o R % D D A R % D D 7 D,7 $ AD 4 1 $ 11 = K?:@ 4 A... o 1 F

30 o o o 1 1 P < 1 +. D! % N 1 D 2 D G D N 1, $ % A PP 1 > Kernbevindingen Tiel..."7080# o R %9 D D D D R % D :A R %,

31 o A +, D = 1 = 1... o o o. 9 A1!. A < 1 * 4 7 A\ < $ % < A 1 1 $ PP (

32 4.1.8 Kernbevindingen Zaanstreek..."90: ;# o o o R % 9 D D D D D R % D $ < 1. ; % D 1 $ J $ D... o o o! <, $ 1 )

33 !%N ' ( )* + $, ),* + & = +, K A D, K 7. K % D D 1 D D. < % D J, D,D D, D K G 1 A R < $ N 1 $, K + + A &"

34 ' ( )* + $, ),* + 4, D $; $; K % 1 D 9 D D D D < % D D K % D D D&< % D D 7 D 7 % K %9 D D D D < % 1 D # D < = AD K D 1 1 $ +, D N% 1 & $ = D K?:

35 ' ( )* + $, ),* + D :A N%, K % 9, D D, D D D < % < $; D < =, $ D F0%N ' 12 3! 4( &. N # * N D # < N D 4 $ 1 =? : > % < E 9 &

36 ' 12 3! 4( 1 # * : $ = < < + = = G $ + ; $ < ; R 97 + = ; D, D, A = N, 1 1A =; &&

37 ' 12 3! 4( A R N + 2 D R G D N # 1 % + 9 < 4 1 4,, 1 = * ; $P 1 = = + 9 ; 1 1, 1 = # &'

38 4.2 Vergelijking tussen samenwerkingsverbanden * 1 ' 1' K B Verschillen en overeenkomsten tussen de curriculaire verschijningsvormen (onderzoeksvragen 1,2,3) " :#. % $; A 2 1 = % A* 1 1. "# $ $8 G, AD4 1 = N ; =. N = < A< * 2 < , < * 1 &!

39 $ "$ #. B E + = * < < & + $ A #, * 1. 1 K < Verschillen en overeenkomsten ten aanzien van het proces (onderzoeksvragen 4 en ). %. B ; 1 * A + A1 1. D &F

40 A A = = 1, 1 * < = $ 1 1; 1 ; < 4 < < 1 A., * 1. = G, 1 C < 1 1 1J + 1 *:. 7 < < $ &

41 &(

42 . Discussie en aanbevelingen * (! $8 < B < $ + $ 1 * : @!&A < < 1 C < 1 1 $ A De waarde van erfgoededucatie = < # C < C 1 B &)

43 $ < 1 ; G Het gebruik van erfgoededucatie als doel versus middel = $@A. *. 1 = <. *<. 1 ""(A = * 1 1 < < $ < G + 1 '"

44 < $ < < 1 C. =, 7 N 1.3 Goede vormen van erfgoeddidactiek = $8 # 1 1 A1. * # * #1 ""&A < < ))&A = = $ 8 J 2 1 $ 1 =1 = ; < 1 '

45 $ = * * # > #?" 1 = 1 $ E A< E < < =. E N@"""A 1 1, = $8 * = PP8 = < 1 < < E A* E < * 1 < < <. < < $. < < '

46 G = $@))'A =. < Integratie van erfgoededucatie in het curriculum = B < 1 1 B $ 1 E = 1 1 $; 1 = * '!, 1 K # % & *? 9 : '. A! + 1 '&

47 E ' $ 1 1 J 1. O ' < E A.? 9 :@1. A. N $ E 1 # < ; = G1. A1 < 1 < 1 J. #. 1 < 1 E 1 ] G A $8 7 < 1 2 ''

48 . Conclusie: de vier criteria voor goede erfgoedmaterialenlessen nader beschouwd = 2 1. % + 1?,,, :C > #..1 Validiteit = 1 A < G. 1 1)FD. 12 1> 3 N 1))FD % I A% # %D =% 77D % 1 D <% < < A * 1 G 1,,.,, $PP < < 1 ; + ; 1 '!

49 = * J 1 G J. 1 1 < = < + K J@""&A 1 1 =. J A < 1. + K J + 1 < = $ 8 <, <.,. < 1 < G J * 7 = * $ < A J 1..2 Relevantie = < <1 1 'F

50 + ;. 1 1 A # ; 1 < *, + < ; A..3 Aansprekendheid voor leerlingen en docenten #, * " #1 K 1 1 # K 1 < < 1 < $ A + $ ""!A K 1. A. 1 9 ; <, 1 1 N 1 1 $ = N A1 '

51 1 A1 1.. $8 A1 1 $ %L!.!<=) # + 1 1? : $ 1 < < A < < < < Praktische haalbaarheid $ < 9. * = = * = 1 1 < 1., '(

52 * = ;. < $ $8, K> D L$ M N < * 1 $ A = $8 ; ; * = 1$8 1. G 9 < < <. <. < ')

53 . De waarde van deelname aan ontwerpactiviteiten voor docenten en erfgoeddeskundigen. 1 A@1""(A < 1 1 $ E 1 1 < < 1 1. * * 1 < C <1 $ J 1 J < D <, $ ; * < *: 1 # 1!"

54 1 9?: 1 1 $ # =, 7 1 J < 1.7 Het belang van een goede samenstelling van het ontwikkelteam 1 J < % * D R 11 1 D < D % J J D C 1 ;. ; =1, ^A G A < A = ; 9; 1 = 1 $ ;. *

55 .8 Belangrijke activiteiten tijdens het ontwerptraject + < 1 1 <,.8.1 Vooronderzoeksfase $ 1 1 A P@""(A E * 1 1 :14 ))"A 4 1 J O+ O. 7? : 9; ; ; < ;. ; <.8.2 Ontwerp en evaluatiefase 4 1 < 1 $, < ,. *!! 1 + 1?,,, :C D > D # 1 9 A!

56 $ 1 1 % < G G 2 < E 1 1 1!F G 1. $ < A Implementatiefase $ B 4 1 * % % * D 1 D,, 1 *% 1 < 1!&

57 !'

58 . Handreikingen < : = < &F $8 A A <. PP1 W WW W A<? : 1?: @F!A.1 Handreikingen m.b.t. het inzetten van erfgoeddidactiek = ' & & # Y < 7 Z1 F #@""&A Y PP Z. < $@A 1 F

59 ' & & K 1. 1 = J@))"A $ < 1 =1 # 1 1 < < < $@))'A!F

60 ' & & # <? $ : 1""FA < B 1""(A B N 2 E G #. 1 ""FA $ 1 $ 1""(A 4 1 B, 4 1? : 4 ; 1 1

61 .2 Handreikingen m.b.t. integratie van erfgoed in het curriculum ' & & # Y ;, 1 Z ; L 9 M 1, 1,, 7 1 #1""&A.3 Handreikingen m.b.t. het maken van kwalitatief goede materialen A ' & & # @""!A Y Z1 7 $ 1!(

62 ' & & ; PP 1 ' & & # ( Y Z1 7 ; 1 A 7!)

63 .4 Handreikingen m.b.t. samenwerking in ontwerpprojecten en de samenstelling van het ontwikkelteam # ' & & 1 Y Z ( ; R 11 1 D < D % J J D C 1 1 1, * A, $ 1 1 F" 1 1 A J <*: * ( <@""(A ; ; D D 9 1 C 1 ; <* :. ; E =@""'A 1< 3 +1"" $

64 ' & &, C 1 1)(FA J 1"" A. Handreikingen m.b.t. activiteiten tijdens het ontwerptraject (vooronderzoek, ontwerpevaluatieimplementatie) ' & & # B $ 9 B, 1 #1))1 ))) 9 1; 91 A, P@""(A F

65 ' & &, J, ; J J, 7 A,, 1 A,, 9, F

66 7. Referenties #100. %4 O* 13 # A %K #101@)))A *0#1>2 =1R < %R # #101@""&A %# *0#14 R %R = 1U13 1@""!AK ; %K J Y$ + Z9?@!,)! = 1#@"" AA1B.> 0J "") % % I =1> =1=@)) A4 % C 1@D1F =11@""!A. >EF@!A1',! =1. 1 1>13 1@""FA. DJ # %N,R * =1<11>134 1<@$A@))&AGH7= %N>. $ J =1>113 # %+ = 1 13 K 1 *@"" A>! 8 IE@&A1&"&,& G@""(AE S %# 1 > 0J 1 "") %77 7 II 7 77E _ "I""(I&I > " J1 ""( % % II <101=1<13 + 1G@""A % : J 894EK@A1&!( $ = ""(," > 0J 1 "") % % ="( >. > 2 J ""( % %77 7FF7OFF" C > J 1 ""(1 %77 7 II 7 77E $1G@))'AH.K1G U% $ 1*@""(A> 7 1, 1 1$ 1*@""(A> 1, 1 1$ $ G U 1GU% F&

67 7 1, 1 1$ * % 1, 1 1$ J1 ; O*04 J@$A1 H B =N$KA $ = % G J 10@""'A> % J Y$ + Z9KKN!),N ". 0 K%. 1 > >1 0<1 N 1 N$@))FA! $ 1G0%2 %. 1*@""FA 9 0 H. K% K. 1*1< G@"" AN : ; J 89EL@A1)),. > # ""( % @""!A. %+ #%+. > 1, 1 1$. 1@""(A1, 1 1$ %<E 3 E R : K J EI@&A1&&&, &!F 2 1>@)FA! (# 1#% 2 J101N1$N1K10=1J J1K@"" A$ J %, J ( A( * * KM@A1(!, 2 12 =13. 1# *BH+. 1 %N 2 4 N O 2 ( > & 2 ""( % %77 7 7,""&,, &!") 1R13N1K@"""AK %# ;, A!4 *@?@&A1(,(( 1@))A %$* 13 # %K F'

68 1 E. > & J ""( % %77 7 7"""'7 7 &7+ I R + III&I""7 C > F J ""( NK % %77 7 7"""7R 7 >1 # C. > J #=: $1 :,. 1K %# 1 1 J = >1<=@)))AN 1 1;,%C 9 AEM@'A1')(,!"! N 1KN@)(FA %R 8@I@A1',' = % N I+ %+ + > J 1 ""(1 % $_ "_ " + $% J + 1G1< @""A! J 8EI@!A1'','F + 1 G1 3 K J1 0@$A@""&A( C. % 4, G=+ 4 1 K1 4 1 G1 3 $1 J %# J 9 P@@A1!,& 4 1<@))"A 4 %. = 4 1=3 1>@"" A$; %, J, J G E J89A4 PI@A1&,&F 4 1$@""A9B**+ > 2 &1 "" 4 % %77 7 7; 1 %N F!

69 FF

70 8. Bijlagen F

71 Bijlage 1: Productscan %: !.;! $ 4 $ 1 < $, &< # $? 9 A ' " )+ & # $ + N, $ W W W 2 $ 1 $ 9 A 2 $ 2 F(

72 " #!.; 1!% # & $ + * 1 * %$ 1 A $ * =,, + % $ W $ * $ G & = A $ * * 7 % K $ * # 2 A % $ $ $ K % & 1 1 A A! = R = + = # R+#A F)

73 1 # $1!.$ " $ K. Leesbaarheid van plaatjes is goed, van tekst niet. K 1 $ Leesbaarheid van tekst en plaatjes is goed (grootte lettertypetaalgebruik helderheid). '%;.!.$ $,, :A $ $ ; $ $ $ $ $(< 1 1!$#!.$. $ 7 $ 7 Idem + extra voorbeelden van verwerkingsopdrachten * W 71 "

74 Bijlage 2: Observatieinstrument %SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS > %SSSSSS J % S1 1 1 SSSSSSS<%SSSSS $%SSSSSSSSSSSSS 1SSSSSS = % A *@1 1 1 A J %,*,* O@A,* 7 O

75 &< # 1 A 7 " #!% & # & 1 SS + * 1 * %$ 1 A $ * =, + % $ W $ * # 2 G & = $ * 2 + * 7 % K $ 1 1 A % $ $ $. '%;.!.$ $; )< 9< 9* =+ A $;

76 Bijlage 3: Interviewinstrument voor de projectleider G %SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS 4 %SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS G SSSSSSSSSSSSSSSSSSS> %SSSSS %:. J A ) % 1D 11 AO %: &. J 9O =,1, A ). K1 1""F &

77 1 AO4 << O N = AD % D A 7 #< #=!4 B O@ ^A F. 1 O 7 A@ O E OA 8@ 1J11 A. O= 1 O OA '

78 R % < O (4 O )4 7 O4 O&: : <: < : "4 O!

79 7! )+ * %SSSSSSSSSSSSSSSSSSSS< %SSSSSSSSSSS G % 4 % G % > % %: 4 % 1 D 11 AO * O &* 1 1@AO '4 O@% OA! O F

80 %: A O 4 $8 O (4 O4 O )4 O "+ AO O # % * O4 O

81 R OE O4 7 O AO4 O A 1 1AO R O A O. O E O (

82 (4 O ) 7,, O "E O )

83 Bijlage : Interviewinstrument voor de docent(en) G %SSSSSSSSSSSSSSS# %SS N%SSSSSSSSSSSSSSSSSSS> %SSSSSSS %SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS = ""1%SSSSSSSSSSSSS * "" & 4 % 1D 11 AO * O4 O &4 7 O & '4 )+O$ O ("

84 !* O* J? : O@ J A F* 1 1 A O * J O@C 1 71 AO (. O4 7 O )4 O@> A@ A (

85 "R % < O 4 O 4 7 O4 O&: : > > &R % 7 O '4 O!4 7 O4 O" : (

86 Bijlage : Focusgroepinstrument voor de leerlingen! 4 O 4 OR O 4 O. O. O@ 1 1 A E O! 1 A 1?" > & # % O ' N 7SS 1 O R SS O O %! # %$ G X 1 4 O4 O (&

87 ('

#$%&'())* +,,, -. / 0

#$%&'())* +,,, -. / 0 5 ) %! &''/%.2$! 6 '/#& 5 7* )! " #$%&'())* +,,, -. / 0-1 2 " 2 2 3 4 1 2 #$%&'())*! "#$%&##'(') %* +,'&'-$..#.'%,'&&..//0'%1,'&&../2#&%! %,3 4 &! 6 '/#& 8 9 9 9 : ) 9 " : " 9 % : : ; : 9 " 5 9 ) 4 " #2/'

Nadere informatie

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M +

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + A a n l e i d i n g I n d e St a t e nc o m m i s si e v o or R ui m t e e n G r o e n ( n u g e n o em d d e St at e n c

Nadere informatie

HANDREIKINGEN VOOR EEN KENNISGERICHTE EN ERVARINGSGERICHTE DIDACTISCHE AANPAK BINNEN ERFGOEDEDUCATIE. Tjark Huizinga

HANDREIKINGEN VOOR EEN KENNISGERICHTE EN ERVARINGSGERICHTE DIDACTISCHE AANPAK BINNEN ERFGOEDEDUCATIE. Tjark Huizinga HANDREIKINGEN VOOR EEN KENNISGERICHTE EN ERVARINGSGERICHTE DIDACTISCHE AANPAK BINNEN ERFGOEDEDUCATIE Tjark Huizinga 2 Handreikingen voor een kennisgerichte en ervaringsgerichte didactische aanpak binnen

Nadere informatie

Van Struyck tot statig Woonwensenonderzoek onder studenten die in Den Haag studeren en/of wonen

Van Struyck tot statig Woonwensenonderzoek onder studenten die in Den Haag studeren en/of wonen VanStruyckTotStatig 18-06-2008 12:07 Pagina 1 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling Directie Beleid/Afdeling Onderzoek Van Struyck tot statig Woonwensenonderzoek onder studenten die in Den Haag

Nadere informatie

L i mb u r g s e L a n d m a r k s

L i mb u r g s e L a n d m a r k s L i mb u r g s e L a n d m a r k s P r o g r a m m a I n v e s t e r e n i n S t ed e n e n D o r p e n, l i j n 2 ; D e L i m b u r g s e I d e n t i t e i t v e r s i e 1. 0 D o c u m e n t h i s t o

Nadere informatie

H O E D U U R I S L I M B U R G?

H O E D U U R I S L I M B U R G? H O E D U U R I S L I M B U R G? N AD E R E I N F O R M A T I E S T A T E N C O M M I S S I E S OV E R O N D E R AN D E R E A F V A L S T O F F E N H E F F I N G E N I N L I M B U R G 1 6 a u g u s t u

Nadere informatie

607 ARGENTINIË ROOD ARGENTINIË ROOD AUSTRALIË ROOD

607 ARGENTINIË ROOD ARGENTINIË ROOD AUSTRALIË ROOD 607 ARGENTINIË ROOD ARGENTINIË ROOD AUSTRALIË ROOD F M (NIEUW) M B S 2016 P : : 14% : 10,75 F ( G R). U M. P Pë, -- Aë. H,,. F M (NIEUW) M G R 2015 M : : 14,5% : 14,75 F. F? W. D Hé F, B,, I V. I 1992,.

Nadere informatie

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W +

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + D o e l m a t i g h e i d s t o e t s v o o r g e b i e d e n w a a r v o o r g e e n b o d e m b e h e e r p l a n i s v a s t g e s

Nadere informatie

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e 4 o k t o b e r 2 0 0 6 P r o j e c t n r. 2 9 5 7. 7 2 B o

Nadere informatie

Surfen over glad ijs; ICT-implementatiestrategieën in het hoger onderwijs vanuit veranderkundig perspectief

Surfen over glad ijs; ICT-implementatiestrategieën in het hoger onderwijs vanuit veranderkundig perspectief Surfen over glad ijs; ICT-implementatiestrategieën in het hoger onderwijs vanuit veranderkundig perspectief Henk Sligte Judith Schoonenboom Peter J. Dekker Klari-Janne Polder To cite this version: Henk

Nadere informatie

" & & ' & & &#$$% & &' ' ( (! (

 & & ' & & &#$$% & &' ' ( (! ( ! "#$$% " & & & & &#$$% & &! Voorwoord ) * +, - & )*.!& /. & 0 & 2 3 * 4 4 5! 6 ) 7 89 : 8: 4 7 0 ;& < )= : & * 0 ; > #? Inhoudsopgave Abstract...iv Samenvatting...v Aanleiding tot Verandering en Onderzoek...

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13. Inleiding 17

Inhoud. Voorwoord 13. Inleiding 17 Voorwoord 13 Inleiding 17 1. Probleemstelling en onderzoeksvragen 19 1.1 Situering van het onderzoek 19 1.2 Onderzoeksfocus 21 1.3 Onderzoeksvragen 23 1.4 Opbouw van dit proefschrift 24 2. Interpretatiekader

Nadere informatie

Midwintertelling van zee-eenden in de Waddenzee en de Nederlandse kustwateren, januari 2010

Midwintertelling van zee-eenden in de Waddenzee en de Nederlandse kustwateren, januari 2010 M inisterie van V erkeer en W aterstaat W aterdienst Midwintertelling van zee-eenden in de Waddenzee en de Nederlandse kustwateren, januari 21 Floor A. Arts RWS Waterdienst BM 1.16 Dit rapport is vervaardigd

Nadere informatie

Experimentele analyse en modellering van het vermoeiingsgedrag van geschroefde buisverbindingen

Experimentele analyse en modellering van het vermoeiingsgedrag van geschroefde buisverbindingen Experimentele analyse en modellering van het vermoeiingsgedrag van geschroefde buisverbindingen Experimental Analysis and Modelling of the Fatigue Behaviour of Threaded Pipe Connections Jeroen Van Wittenberghe

Nadere informatie

Werkplan SOT

Werkplan SOT Werkplan SOT 2011-2012 algemene gegevens Naam: Klas: Dianne te Walvaart en Dennis Wesselink VR3A gekozen onderwerp Korte beschrijving van het gekozen onderwerp: Probleemstelling: Praktische relevantie:

Nadere informatie

2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs :

2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs : 2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs : Onderzoek in de onderwijspraktijk van Fontys Wat doen we? Hoe gaat het? Wat levert het op? KEY NOTE: ANOUKE BAKX & JOS MONTULET Onderzoek binnen de

Nadere informatie

AOS docentonderzoek. Rapporteren en presenteren

AOS docentonderzoek. Rapporteren en presenteren Het forum AOS docentonderzoek Rapporteren en presenteren Wanneer is je onderzoek geslaagd? Evalueren en beoordelen Oefening 4 (pagina 316 of 321) Rapporteren en presenteren Verspreiding van resultaten

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13

INHOUDSOPGAVE 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13 Inhoudsopgave 7 1 INLEIDING EN VRAAGSTELLING 13 1.1. Inleiding 13 1.1.1 De Vreedzame School 13 1.1.2 De pedagogische opdracht van de school 15 1.1.3 Burgerschapsvorming in het onderwijs 16 1.1.4 Wat vermag

Nadere informatie

Handboek Deltamethode Gezinsvoogdij. methode voor de uitvoering van de ondertoezichtstelling van minderjarigen

Handboek Deltamethode Gezinsvoogdij. methode voor de uitvoering van de ondertoezichtstelling van minderjarigen Handboek Deltamethode Gezinsvoogdij methode voor de uitvoering van de ondertoezichtstelling van minderjarigen Colofon Handboek Deltamethode Gezinsvoogdij Uitgave # %& '()*++ )(', - Tekst. ' /0 1#23%' 14

Nadere informatie

DE AANSLUITING VAN ERFGOEDEDUCATIE BIJ HET NIEUWE LEREN IN HET BASISONDERWIJS

DE AANSLUITING VAN ERFGOEDEDUCATIE BIJ HET NIEUWE LEREN IN HET BASISONDERWIJS DE AANSLUITING VAN ERFGOEDEDUCATIE BIJ HET NIEUWE LEREN IN HET BASISONDERWIJS Case study onderzoek naar ontwerp en implementatie van erfgoededucatie binnen de erfgoedprojecten van Erfgoed à la Carte Marlous

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Stein F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, juni 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k S t e i

Nadere informatie

DE SAMENWERKING TUSSEN DOCENTEN EN HUN PROFESSIONELE ONTWIKKELING BIJ HET ONTWERPEN VAN LESMATERIAAL VOOR ERFGOEDEDUCATIE. Irene Caroline Fahner

DE SAMENWERKING TUSSEN DOCENTEN EN HUN PROFESSIONELE ONTWIKKELING BIJ HET ONTWERPEN VAN LESMATERIAAL VOOR ERFGOEDEDUCATIE. Irene Caroline Fahner DE SAMENWERKING TUSSEN DOCENTEN EN HUN PROFESSIONELE ONTWIKKELING BIJ HET ONTWERPEN VAN LESMATERIAAL VOOR ERFGOEDEDUCATIE Irene Caroline Fahner 2 Samenvatting Voor de verankering van erfgoededucatie in

Nadere informatie

Ab Bertholet ORD juni 2019

Ab Bertholet ORD juni 2019 Ab Bertholet ORD2019 28 juni 2019 Ontwerpprincipes voor trainingen in risicobesluitvorming en risicocompetentie, binnen de contexten van beroepsopleiding en beroepspraktijk Programma 1 Professionele besluitvorming

Nadere informatie

Item RTL4 journaal 3 oktober 2015 over Deltion afstandsleren

Item RTL4 journaal 3 oktober 2015 over Deltion afstandsleren Voorstellen M. Kiewiet MLI, Deltion College, Opleiding Verzorgenden H. Otten MSc, Deltion College, Opleiding Bouw-Infra Dr. W. J. Trooster, Windesheim Lectoraat Onderwijsinnovatie & ICT Item RTL4 journaal

Nadere informatie

ONDERZOEK ALS MIDDEL VOOR ONDERWIJSONTWIKKELING?

ONDERZOEK ALS MIDDEL VOOR ONDERWIJSONTWIKKELING? ONDERZOEK ALS MIDDEL VOOR ONDERWIJSONTWIKKELING? OVER KLOVEN EN BRUGGEN CVI CONFERENTIE 2017 MARCO SNOEK INHOUD Onderzoek als impuls voor onderwijsontwikkeling? Wat betekent dat voor de criteria voor goed

Nadere informatie

Praktijkkennis van leerkrachten als ontwerpers van een ICT-rijke leeromgeving Promovendus Paper presentatie ORD 2011

Praktijkkennis van leerkrachten als ontwerpers van een ICT-rijke leeromgeving Promovendus Paper presentatie ORD 2011 Praktijkkennis van leerkrachten als ontwerpers van een ICT-rijke leeromgeving Promovendus Paper presentatie ORD 2011 Ferry Boschman, Susan McKenney & Joke Voogt Universiteit Twente Vakgroep C & O Beginnende

Nadere informatie

!"#$%&''()$ ((#$*&++,$(#$ ((#$(-+.(--/

!#$%&''()$ ((#$*&++,$(#$ ((#$(-+.(--/ !"#$%&''()$ ((#$*&++,$(#$ ((#$(-+.(--/!"#$% &'()*+,*-.*(/ !"#$%&''()$((#$*&++,$(#$((#$(-+.(--/ !"""#$%"&'(()*"))%"+',,-")%"))%").,/)..0 !!"#$%&''()$ ((#$*&++,$(# ((#$(-+.(--/!"#$% &'()*+,*-.*(/ 0++*++%+++++1++$++$++2

Nadere informatie

Praktijkonderzoek als effectieve innovatiestrategie. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE

Praktijkonderzoek als effectieve innovatiestrategie. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Praktijkonderzoek als effectieve innovatiestrategie Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Anje en praktijkonderzoek Lector Fontys Leren & Innoveren AOS Onderzoekscommissie Onderzoek: kennisbenutting

Nadere informatie

Pilot Protocol Afstuderen

Pilot Protocol Afstuderen Welkom! Pilot Protocol Afstuderen Mirjam Snel: Christine Prast: Lectoraat Methodologie van Praktijkgericht Onderzoek InHolland Achtergronden project protocol afstuderen - Vreemde ogen dwingen (2012) Aanbevelingen

Nadere informatie

I N H O U D. K a d e r 9

I N H O U D. K a d e r 9 C O N C E P T S t e d e n b o u w k u n d i g e u i t g a n g s p u n t e n D e D o g g e r z u i d w e s t 2 S t e d e n b o u w k u n d i g e U i t g a n g s p u n t e n D e D o g g e r Z u i d w e s

Nadere informatie

11/20/2017. AOS docentonderzoek bijeenkomst 5 Methode van onderzoek Rian Aarts & Kitty Leuverink.

11/20/2017. AOS docentonderzoek bijeenkomst 5 Methode van onderzoek Rian Aarts & Kitty Leuverink. AOS docentonderzoek bijeenkomst 5 Methode van onderzoek Rian Aarts & Kitty Leuverink 1 De methode = (onderzoeks)aanpak In de methode ook wel onderzoeksaanpak genoemd - beschrijf je hoe je een antwoord

Nadere informatie

Diagnostiek van Ouderfunctioneren

Diagnostiek van Ouderfunctioneren Diagnostiek van Ouderfunctioneren Een functioneel-contextueel perspectief Jan van der Maas i ISBN 9789086595334 vormgeving uitgever Esther Mosselman Zwaar Water VU Uitgeverij Copyright 2010, J. van der

Nadere informatie

ONDERZOEKSONDERSTEUNING VANUIT UNO-VUMC

ONDERZOEKSONDERSTEUNING VANUIT UNO-VUMC ONDERZOEKSONDERSTEUNING VANUIT UNO-VUMC Het Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc is een samenwerkingsverband tussen 22 1 instellingen in de ouderenzorg (UNO-instellingen) en de afdeling huisartsgeneeskunde

Nadere informatie

TEKENLIJST SPIJKERSCHRIFT

TEKENLIJST SPIJKERSCHRIFT TEKENLIJST SPIJKERSCHRIFT Dit is een vereenvoudigde lijst met spijkerschrifttekens uit Mesopotamië. Deze lijst maakt het mogelijk de tijdens de workshop Graven om te Weten bestudeerde tablet te vertalen.

Nadere informatie

De datateam methode. Onderzoeksbevindingen en praktijkervaringen. Succesexpo School aan Zet , Eindhoven Lisa Moonen en Kim Schildkamp

De datateam methode. Onderzoeksbevindingen en praktijkervaringen. Succesexpo School aan Zet , Eindhoven Lisa Moonen en Kim Schildkamp De datateam methode Onderzoeksbevindingen en praktijkervaringen Succesexpo School aan Zet 01-10-2015, Eindhoven Lisa Moonen en Kim Schildkamp Contactpersoon: Kim Schildkamp, k.schildkamp@utwente.nl Inleiding

Nadere informatie

Ondernemerschaponderwijs. Kansloze onderneming?

Ondernemerschaponderwijs. Kansloze onderneming? Ondernemerschaponderwijs Kansloze onderneming? Probleemstelling Theoretisch kader Methode van Onderzoek Resultaten Conclusie Discussie Effectiviteit van Ondernemerschaponderwijs Probleemstelling Belang

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Venray F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k V e n

Nadere informatie

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Toelichting Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Hieronder treft u de geanonimiseerde ranglijst per 1 januari 2019 aan voor het woongebied van Land van Matena. Het betreft een momentopname.

Nadere informatie

INLEIDING: AANLEIDING,

INLEIDING: AANLEIDING, Inhoudsopgave DEEL I INLEIDING: AANLEIDING, DE METHODIEK VAN KLINISCHE- EN COMMUNITY-BASED SOCIOTHERAPIE, THEORETISCH KADER, EERDER UITGEVOERD ONDERZOEK, VRAAGSTELLING EN ONDERZOEKSOPZET 1 Inleiding 1.1

Nadere informatie

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Kim Schildkamp, Bernard Veldkamp, Maaike Heitink, Fabienne van der Kleij, Anne Dijkstra, Inge Hoogland, Wilma Kippers Het gebruik van toetsresultaten Review

Nadere informatie

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n

B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n B e l e i d s k a d e r K e r k e n, K l o o s t e r s e n a n d e r e r e l i g i e u z e g e b o u w e n I n é é n d a g k a n r e l i g i e u s e r f g o e d v a n m e e r d e r e g e n e r a t i e

Nadere informatie

Onderzoek Module 10.3 Het empirisch onderzoek ontwerpen. Master Innovation & Leadership in Education

Onderzoek Module 10.3 Het empirisch onderzoek ontwerpen. Master Innovation & Leadership in Education Onderzoek Module 10.3 Het empirisch onderzoek ontwerpen Master Innovation & Leadership in Education Leerdoelen Aan het eind van deze lesdag heb je: Kennis van de dataverzamelingsmethodes vragenlijstonderzoek,

Nadere informatie

Inspectierapport Bereboot (KDV) Leeghwaterpark RA PURMEREND Registratienummer

Inspectierapport Bereboot (KDV) Leeghwaterpark RA PURMEREND Registratienummer Inspectierapport Bereboot (KDV) Leeghwaterpark 5 1445RA PURMEREND Registratienummer 131637307 Toezichthouder: GGD Zaanstreek-Waterland In opdracht van gemeente: Purmerend Datum inspectie: 01-07-2016 Type

Nadere informatie

gemeente Eindhoven Agenda Gemeenteraad Betreft vergadering van donderdag 27 maart 2014, locatie Raadszaal, aanvang 19:30 uur

gemeente Eindhoven Agenda Gemeenteraad Betreft vergadering van donderdag 27 maart 2014, locatie Raadszaal, aanvang 19:30 uur A gemeente Eindhoven Griffie gemeenteraad Secretariaat Agenda Gemeenteraad Betreft vergadering van donderdag 27 maart, locatie Raadszaal, aanvang 19:30 uur Wijzigingsregister: 18-4 brieven toegevoegd:

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase 2014-2015 VT-DT ONDERZOEKSVERSLAG 1 Bijlage 5c Beoordelingsformulier onderzoeksverslag

Nadere informatie

Provincie Groningen. Provincie Friesland

Provincie Groningen. Provincie Friesland Groningen Ikea Groningen Sontweg 9 9723 AT GRONINGEN Provincie Groningen Winschoten NS Station bij de bushaltes Stationsweg 22 9671 AN Winschoten Delfzijl Station, aan de voorzijde Kornputplein 1 9934

Nadere informatie

Werkdocument Checklist positieve factoren in een Transfer-/Trajectklas

Werkdocument Checklist positieve factoren in een Transfer-/Trajectklas Werkdocument Checklist positieve factoren in een Transfer-/Trajectklas Doel Dit werkdocument is bedoeld voor scholen in het voorgezet onderwijs die een initiatief voor passend onderwijs aan het opzetten

Nadere informatie

Opstaplocaties en vertrektijden

Opstaplocaties en vertrektijden Provincie Groningen Groningen Ikea Groningen Sontweg 9 9723 AT GRONINGEN VERTREKTIJD: 08.15 UUR Delfzijl Station, aan de voorzijde Kornputplein 1 9934 EA Delfzijl VERTREKTIJD: 07.45 UUR Winschoten NS Station

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Simpelveld F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, j u n i 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Meerlo-Wanssum F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k Provincie L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k M e e

Nadere informatie

Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron. Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019

Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron. Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019 Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019 Vraag Pitch Wij horen graag hoe het staat met Curriculum.nu en verder". Inhoud pitch Ontwikkelingen curriculum.nu

Nadere informatie

Docenten als (her)ontwerpers van een ICT-rijk curriculum voor beginnende geletterdheid. Amina Cviko, Susan McKenney, Joke Voogt

Docenten als (her)ontwerpers van een ICT-rijk curriculum voor beginnende geletterdheid. Amina Cviko, Susan McKenney, Joke Voogt Docenten als (her)ontwerpers van een ICT-rijk curriculum voor beginnende geletterdheid Amina Cviko, Susan McKenney, Joke Voogt Introductie De rol van docent als ontwerper en herontwerper Active rol in

Nadere informatie

Design Thinking voor cultuuronderwijs in het VMBO

Design Thinking voor cultuuronderwijs in het VMBO Design Thinking voor cultuuronderwijs in het VMBO Casus en ervaren 15 november 2017, Amersfoort We willen leerlingen niet laten leren over, maar met ze bouwen aan de Flevolandse cultuur. Design Thinking

Nadere informatie

Sessie 5: Methodes voor dataverzameling

Sessie 5: Methodes voor dataverzameling Sessie 5: Methodes voor dataverzameling en -analyse Overzicht van de presentatie Deel I: Fien Depaepe Vragenlijsten Interviews Observaties Deel II: Kristof De Witte Methodologische heterogeniteit Voor-

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Feedforward en beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase studiejaar 2014-2015 VT-DT Feedforwardformulier afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

Evalueren van de kwaliteit van onderzoek

Evalueren van de kwaliteit van onderzoek Evalueren van de kwaliteit van onderzoek Een aanpak voor zelfevaluatie van nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en validiteit door vwo-leerlingen bij onderzoek in de bètavakken Promotieonderzoek in kader van

Nadere informatie

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 24 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe gaan jongeren met andere mensen om? Hoe werkt dat

Nadere informatie

Inhoudsopgave. i nhoudsopgave

Inhoudsopgave. i nhoudsopgave Inhoudsopgave Leeswijzer...7 Proloog...9 1 Inleiding...13 1.1 Historie...13 1.2 Huidige situatie...15 1.3 Doelstelling onderzoek...19 1.4 Maatschappelijke relevantie...20 1.5 Wetenschappelijke relevantie...22

Nadere informatie

Maastricht University, Educational Research & Development (ERD) School of Business and Economics. Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers

Maastricht University, Educational Research & Development (ERD) School of Business and Economics. Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers Eerste tussenevaluatie landelijke implementatie taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Landelijke uitrolfase Dr. Maurice

Nadere informatie

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Natuur, Bos en Landschap Tevens Natuurgebieds-, Landschaps- en Beheersgebiedsplan Ontwerp Vastgesteld door Gedeputeerde Staten Maastricht, 1 mei 2007

Nadere informatie

Kenmerken van jongeren met en zonder sportief zelfbeeld

Kenmerken van jongeren met en zonder sportief zelfbeeld Dag van het Sportonderzoek 7 oktober 2010 Kenmerken van jongeren met en zonder sportief zelfbeeld Kirsten Verkooijen Gezondheid en Maatschappij Onderzoeksvraag Welke persoonlijke en demografische variabelen

Nadere informatie

!5#!%$ ZNa! ) $(#!5#!#$ VaE"

!5#!%$ ZNa! ) $(#!5#!#$ VaE ! "!!"%&' )*, 23 2,-45./678:; -.!"%&')*',-. &/-.01 2345678:;&?@ABCDE!"234567 8%:;?@GH%IJKLMJNOPQRSTU GHOB?@8VW /012345:;& 23!" % 23.4-5367 8&.&*&&:;&*&.).,*&!,'!'.,!&)&'!/ *.,&&)&:*&.).,*&!, %.!'!

Nadere informatie

Leerlingen met een auditieve beperking of taalontwikkelingsstoornis in het reguliere onderwijs

Leerlingen met een auditieve beperking of taalontwikkelingsstoornis in het reguliere onderwijs Leerlingen met een auditieve beperking of taalontwikkelingsstoornis in het reguliere onderwijs Dr. Anke de Boer Rijksuniversiteit Groningen, afdeling Orthopedagogiek Presentatie symposium Verschillend

Nadere informatie

REHABILITATIE DOOR EDUCATIE

REHABILITATIE DOOR EDUCATIE REHABILITATIE DOOR EDUCATIE ONDERZOEK NAAR EEN BEGELEID LEREN-PROGRAMMA VOOR MENSEN MET PSYCHIATRISCHE PROBLEMATIEK Lies Korevaar 3 Rehabilitatie door educatie Onderzoek naar een Begeleid Leren-Programma

Nadere informatie

El-Cid Welkom in je nieuwe lijfblad Beste eerstejaars, welkom! Een nieuwe stad, een nieuw lijfblad. Aangenaam: wij zijn het.

El-Cid Welkom in je nieuwe lijfblad Beste eerstejaars, welkom! Een nieuwe stad, een nieuw lijfblad. Aangenaam: wij zijn het. 0 J E C D P / D L c: 0 MOET H T? L c L cfé c B? P P P E-C 0 W f B,! E, f A: L M A f c L, T c, f, c M Z c, (0-), (c@ ) f c (R, L) V L M- Cc (), Fc (fc c/ml) T (@ ) D c c E C-c f G cc - PROOST! - M 0 S Z

Nadere informatie

VERBINDEN VAN ONDERZOEK EN ONDERWIJS

VERBINDEN VAN ONDERZOEK EN ONDERWIJS VERBINDEN VAN ONDERZOEK EN ONDERWIJS ONDERZOEK ALS BOUNDARY ACTIVITEIT OM DE PRAKTIJK TE VERSTERKEN EAPRIL SEMINAR 2017 MARCO SNOEK Onderwijs ontwikkeling 2 INHOUD Onderzoek als impuls voor onderwijsontwikkeling?

Nadere informatie

Leergang AOS - Bijeenkomst 2 26 november 2015 Ari de Heer Hans Poorthuis Larike Bronkhorst

Leergang AOS - Bijeenkomst 2 26 november 2015 Ari de Heer Hans Poorthuis Larike Bronkhorst Leergang AOS - Bijeenkomst 2 26 november 2015 Ari de Heer Hans Poorthuis Larike Bronkhorst Programma en doelen bijeenkomst 1. Uitwisselen peerfeedback 2. Doordenken onderzoeksopzet 3. Vooruitblik startreviews

Nadere informatie

Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek

Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept

Nadere informatie

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e P r o v i n c i e L i m b u r g 23 april 2 0 0 7 D e f i n i t i ef r a p p

Nadere informatie

Inhoud. woord vooraf 11 inleiding 13 Hoofdstuk 1 Personeelsevaluatiesysteem in het Vlaamse onderwijs 17. Hoofdstuk 2 Theoretisch kader 33

Inhoud. woord vooraf 11 inleiding 13 Hoofdstuk 1 Personeelsevaluatiesysteem in het Vlaamse onderwijs 17. Hoofdstuk 2 Theoretisch kader 33 woord vooraf 11 inleiding 13 Hoofdstuk 1 Personeelsevaluatiesysteem in het Vlaamse onderwijs 17 1. Omschrijving en begrippenkader 19 1.1 Statuut en rechtspositie van het onderwijspersoneel 19 1.2 Functiebeschrijvingen

Nadere informatie

Workshop:De Docent als Held

Workshop:De Docent als Held Workshop:De Docent als Held Babs van Teylingen-Geerlings Lectoraat Strategic Development in Creative Business Creativiteit verlicht: De Docent als Held Relevantie Het onderzoek: De Docent als Held Bevindingen

Nadere informatie

Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.

Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U. NVFO 2009 Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.Leuven V. Foulon, S. Simoens, G. Laekeman en P.

Nadere informatie

Modelleren en meten team resilience. Niek Steijger, Dolf van der Beek, Johan van der Vorm, Raphaël Gallis

Modelleren en meten team resilience. Niek Steijger, Dolf van der Beek, Johan van der Vorm, Raphaël Gallis Modelleren en meten team resilience Niek Steijger, Dolf van der Beek, Johan van der Vorm, Raphaël Gallis 2 Rode draad 1. Wat is resilience? 2. Relevantie in de energiesector 3. Literatuuronderzoek: conceptueel

Nadere informatie

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 23 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe komt het dat sommige mensen aardiger zijn dan anderen?

Nadere informatie

GTST MAGAZINE MEDIAKAART

GTST MAGAZINE MEDIAKAART S MAAZI MIAKAAR 2019 1 Z ZMR: j F& Mi R MSi S i j vc i v ciff i i v 60000 x -v F WMK R I P ZAK ZIC B IJK I KA IK R S _030 031_ v Ki y_ Ki W v c v K S : f y AA J F UK i v S F F i v K c K c i 21 j J S-f

Nadere informatie

Evalueren van Cultuuronderwijs

Evalueren van Cultuuronderwijs Datum 25-11-2013 1 Evalueren van Cultuuronderwijs Onderzoeksconferentie Cultuureducatie en Cultuurparticipatie Tilburg, 25 november 2013 Anne Sasbrink j.a.sasbrink@rug.nl Datum 25-11-2013 2 Wat is het

Nadere informatie

ORD De implementatie van Flipped- Classroom bij flexibilisering van het deeltijdonderwijs binnen Saxion

ORD De implementatie van Flipped- Classroom bij flexibilisering van het deeltijdonderwijs binnen Saxion ORD 2019 De implementatie van Flipped- Classroom bij flexibilisering van het deeltijdonderwijs binnen Saxion Lectoraat Innovatief & Effectief Onderwijs Anne Lohuis MSc. dr. Tjark Huizinga Jolise t Mannetje

Nadere informatie

University of Groningen

University of Groningen University of Groningen Opvoeding op school en in het gezin. Onderzoek naar de samenhang tussen opvoeding en de houding van jongeren ten opzichte van sociale grenzen Mooren, Francisca Catharina Theodora

Nadere informatie

Som 23 kan met 6665 en som 24 met Dus totaal gunstige uitkomsten.

Som 23 kan met 6665 en som 24 met Dus totaal gunstige uitkomsten. G&R vwo C deel C von Schwartzenberg / Som kan met! (op = manieren) (op! manieren) (op manier)! =, = en Dus totaal + + = 0 gunstige uitkomsten Dubbel onderstreept betekent: "niet alleen" in de genoteerde

Nadere informatie

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s O p le i d i n g: M a s t e r P u b l i c M a n a g e m e n

Nadere informatie

Inspectierapport KDV Schalmei (KDV) Smidspad 76b 5046JD Tilburg Registratienummer

Inspectierapport KDV Schalmei (KDV) Smidspad 76b 5046JD Tilburg Registratienummer Inspectierapport KDV Schalmei (KDV) Smidspad 76b 5046JD Tilburg Registratienummer 147986588 Toezichthouder: GGD Hart voor Brabant In opdracht van gemeente: Tilburg Datum inspectie: 20-05-2016 Type onderzoek

Nadere informatie

De evaluatie van overheidsprogramma s

De evaluatie van overheidsprogramma s De evaluatie van overheidsprogramma s STORE korte termijnopdrachten 2012 2014 Dr. Jo Reynaerts VIVES en STORE Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen KU Leuven jo.reynaerts@kuleuven.be STORE Workshop

Nadere informatie

DOCENTEN EN INNOVATIES. masterclass onderwijstrainees dr. Evelien Ketelaar Eindhoven School of Education - TU/e

DOCENTEN EN INNOVATIES. masterclass onderwijstrainees dr. Evelien Ketelaar Eindhoven School of Education - TU/e DOCENTEN EN INNOVATIES masterclass onderwijstrainees dr. Evelien Ketelaar 17.01.2014 Eindhoven School of Education - TU/e Wat is een INNOVATIEVE docent? Waarom innovatieve docenten? Reacties op innovaties

Nadere informatie

Beoordelingskader voor de kwaliteit van verslaglegging door fysiotherapeuten

Beoordelingskader voor de kwaliteit van verslaglegging door fysiotherapeuten Beoordelingskader voor de kwaliteit van verslaglegging door fysiotherapeuten Prof. dr. Rob A.B. Oostendorp Drs. D. Pluimers Opdrachtgever: Zorgverzekeraar VGZ Uitvoering: Kwaliteit van Zorg UMC St Radboud

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Feedforward en beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase studiejaar 2014-2015 VT-DT Beoordelingsformulier afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

Archief van het Bevolkingsregister: dossiers inzake advisering getroffen illegale vreemdelingen Bijlmerramp

Archief van het Bevolkingsregister: dossiers inzake advisering getroffen illegale vreemdelingen Bijlmerramp Archief van het Bevolkingsregister: dossiers inzake advisering getroffen illegale vreemdelingen Bijlmerramp Algemene kenmerken Toegangsnummer: 30649 Periode: 1992-2004 Archiefvormer Bevolkingsregister;

Nadere informatie

ONDERZOEK ALS ONDERDEEL VAN HET ONTWERPEN VAN TECHNISCHE INNOVATIES. Inge Oskam i.f.oskam@hva.nl Rutger de Vries r.de.vries3@hva.

ONDERZOEK ALS ONDERDEEL VAN HET ONTWERPEN VAN TECHNISCHE INNOVATIES. Inge Oskam i.f.oskam@hva.nl Rutger de Vries r.de.vries3@hva. ONDERZOEK ALS ONDERDEEL VAN HET ONTWERPEN VAN TECHNISCHE INNOVATIES Inge Oskam i.f.oskam@hva.nl Rutger de Vries r.de.vries3@hva.nl 1 CONTENT Ontwerpen van technische innovaties Het innovatielab Cases Discussie

Nadere informatie

De maatschappelijke opbrengst van de bibliotheek. Marjolein Oomes, Koninklijke Bibliotheek Amersfoort,

De maatschappelijke opbrengst van de bibliotheek. Marjolein Oomes, Koninklijke Bibliotheek Amersfoort, De maatschappelijke opbrengst van de bibliotheek Marjolein Oomes, Koninklijke Bibliotheek Amersfoort, 02-11-2015 Gegevensverzameling Naam en/of datum Agenda Doel en opbouw van het onderzoeksprogramma Inzichten

Nadere informatie

ERVAREN WERKDRUK IN HET MBO

ERVAREN WERKDRUK IN HET MBO ERVAREN WERKDRUK IN HET MBO onderzoeksverslag Rozemarijn van Toly, Annemarie Groot, Andrea Klaeijsen en Patricia Brouwer 01 AANLEIDING ONDERZOEK Er is recent veel aandacht voor werkdruk onder docenten;

Nadere informatie

Overzicht. Onderzoekstaal. TOHBO Inholland. Taalbeleid Inholland 5-3-2013

Overzicht. Onderzoekstaal. TOHBO Inholland. Taalbeleid Inholland 5-3-2013 Overzicht Onderzoekstaal Dorian de Haan Lectoraat Ontwikkelingsgericht Onderwijs Studiedag Domein Onderwijs, leren en levensbeschouwing 12 april 2012 Taal: Taalbeleid Inholland Onderzoek: Onderzoek Domein

Nadere informatie

FACTOREN VOOR IMPLEMENTATIE VAKTHERAPIE BEELDEND IN EEN HOSPICE SETTING KWALITATIEF ONDERZOEK

FACTOREN VOOR IMPLEMENTATIE VAKTHERAPIE BEELDEND IN EEN HOSPICE SETTING KWALITATIEF ONDERZOEK FACTOREN VOOR IMPLEMENTATIE VAKTHERAPIE BEELDEND IN EEN HOSPICE SETTING KWALITATIEF ONDERZOEK Dagmar Linz 1554166 Student Master of Arts Therapies Juni 2017 INLEIDING KUNSTZINNIGE THERAPIE HOSPICE ROZENHEUVEL

Nadere informatie

Inspectierapport Peuterpan (KDV) Van Limburg Stirumlaan AW Vlijmen Registratienummer

Inspectierapport Peuterpan (KDV) Van Limburg Stirumlaan AW Vlijmen Registratienummer Inspectierapport Peuterpan (KDV) Van Limburg Stirumlaan 2 5252AW Vlijmen Registratienummer 288665016 Toezichthouder: GGD Hart voor Brabant In opdracht van gemeente: Heusden Datum inspectie: 21-08-2018

Nadere informatie

Teaching, Learning & Video

Teaching, Learning & Video Teaching, Learning & Video Didactische inzet van video in de opleiding Pedagogiek Rapportage over de test en evaluatie van een herontwerp van twee curriculumonderdelen Teaching, Learning & Technology Eja

Nadere informatie

Gemeenschappelijke Regelingen

Gemeenschappelijke Regelingen Gemeenschappelijke Regelingen Een inventarisatie, bestuurlijke verkenning en onderzoek naar de invloed van raadsleden op het beleid van gemeenschappelijke regelingen binnen de gemeente Bedum. Rekenkamercommissie

Nadere informatie

Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate

Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Opzet presentatie - Onderzoek over onderzoekend leren van docenten - Voorbeeld van een onderzoek door Marjolein

Nadere informatie

1) Vmbo ob: leerwerkboek vmbo-b en tekstboek en werkboek vmbo-kgt + demo ICT. 2) Thv ob: tekstboek en werkboek van thv en vwo-deel + demo ICT

1) Vmbo ob: leerwerkboek vmbo-b en tekstboek en werkboek vmbo-kgt + demo ICT. 2) Thv ob: tekstboek en werkboek van thv en vwo-deel + demo ICT IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlIIlllIlIIIIllIIIIllllllllllllllllllII

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/67374

Nadere informatie

IMPRESSIE WORKSHOP 4. praktijkgericht juridisch onderzoek. G.A.F.M. van Schaaijk

IMPRESSIE WORKSHOP 4. praktijkgericht juridisch onderzoek. G.A.F.M. van Schaaijk IMPRESSIE WORKSHOP 4 praktijkgericht juridisch onderzoek G.A.F.M. van Schaaijk AANKONDIGING VAN EEN NIEUW BOEK: PRAKTIJKGERICHT JURIDISCH ONDERZOEK DOOR GEERTJE VAN SCHAAIJK Verwachte verschijningsdatum:

Nadere informatie

Inspectierapport Hummelke (KDV) Theodorus Rijkenstraat AK Elshout Registratienummer

Inspectierapport Hummelke (KDV) Theodorus Rijkenstraat AK Elshout Registratienummer Inspectierapport Hummelke (KDV) Theodorus Rijkenstraat 12 5154AK Elshout Registratienummer 233950011 Toezichthouder: GGD Hart voor Brabant In opdracht van gemeente: Heusden Datum inspectie: 21-08-2018

Nadere informatie

harold hamersma & esmee langereis de grote hamersma

harold hamersma & esmee langereis de grote hamersma 2018 & VOORWOORD 2 3293 AUSTRALIË ROOD R H! I NU, C?! M,?. M é,. S,. B. D. H. D D H. O, E L, D H. Eé, :. E -. H,. O Cè C, S-É. D, -. E! N D H, H H E L AUSTRALIË ROOD ë; R;A W C S 2014 C V : : 14% : 12,95

Nadere informatie