International page: 15

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "International page: 15"

Transcriptie

1 de HANZE 12e jaargang 6 september 2006 redactioneel onafhankelijke krant van de Hanzehogeschool Groningen de.hanze@org.hanze.nl 1 International page: 15 Pagina 4 Negen nieuwelingen over een hun eerste dag op de HG. Ik ben hier pas anderhalf uur, maar ik ben al vijf keer verdwaald. Pagina 5 Haar vriendje maakte het uit en haar studie bleek niet de juiste. Marthe Houpt pakte haar biezen en vertrok naar Parijs. Daar schreef ze haar eerste roman. Pagina 6 Harry woont hartstikke lekker in zijn container. Pagina 7 Studiebol, middenmoter of feestbeest? Wat voor type student ben jij? Doe de test! Tijdens de introductie op Schiermonnikoog krijgt een SJD-eerstejaars een geblindeerde skibril op en wordt door de twee anderen over duinen en door struikgewas geleid. Foto: Pepijn van den Broeke Pagina 8 & 9 Terugblik op de KEI. Een interview met de eerste HG-KEIvoorzitter. Een waar gebeurd KEI-verhaal en veel KEI-foto s. Pagina 10 De Hanze geeft drie breinbreekpuzzels weg. Het enige wat je moet doen is: MAILEN! Pagina 11 Zoek je een kamer? Zet een gratis prikkie op Prikbord. Pagina 13 Jasper is de eerste BIN-ingenieur van Nederland: Het is simpel. Een voetbal waarin één pingpongballetje zit, is lichter dan een voetbal met tien pingpongballetjes. Eerstejaars SJD overleven op Schiermonnikoog Pijlman: Den Haag móet investeren in hbo Doe je een beetje voorzichtig met die palen, da s duur spul hoor! Survivalbegeleider Jan Bert Arends heeft er zichtbaar plezier in. Wanneer studenten van het palenparcours dreigen te vallen en zich wanhopig vastklemmen, kent hij geen enkel medelijden. Dit soort grappen maak ik standaard bij elke survivalgroep, hoor! roept hij lachend. De 110 eerstejaars studenten Sociaal Juridische Dienstverlening krijgen weinig rust. Ze werken in 48 uur een strak programma af. Het survivalonderdeel leent zich in ieder geval prima voor een goede eerste kennismaking. De studenten moeten zich onder andere opsplitsen in groepjes van drie. Eén van de drie krijgt een geblindeerde skibril op en wordt door de twee anderen over duinen en door struikgewas geleid. Aanwijzingen als rechts of links zijn verboden. Alleen een denkbeeldige klok dient als hulpmiddel. Dat valt nog niet mee. Negen uur, nee, wacht, zes uur, of nee, zeven! Met vallen en opstaan bereikt uiteindelijk iedereen het beginpunt. Tijd voor de picknick. Even bijtanken, er zijn immers nog 24 volle uren te gaan. Het moet uit zijn met de bezuinigingen op het hoger onderwijs, vindt Henk Pijlman. In zijn toespraak bij de start van het nieuwe studiejaar opent de voorzitter van het College van Bestuur van de Hanzehogeschool, onder toeziend oog van oud-onderwijsminister Loek Hermans, de aanval op de jarenlange bezuinigingen op het hoger onderwijs. Pijlman, die aardig te spreken is over de nieuwe wet op het Hoger Onderwijs, houdt ook de onderwijsparagrafen van de verkiezingsprogramma s van de politieke partijen tegen het licht. Over de hele linie mis ik enthousiasme voor de publieke zaak, zegt Pijlman in een interview met hogeschoolkrant de Hanze. Kom op, zeg! Een beetje meer zelfvertrouwen kan geen kwaad. Als zelfvertrouwen en enthousiasme over onderwijs in de politiek de boventoon voeren, zal blijken dat investeringen noodzakelijk en nuttig zijn, zo meent de voorzitter. Pagina 5 Pagina 15 Anne Boriens prepares a typical German dinner, Hefeklöße mit Blaubeeren, in the new regular feature, Dish. Pagina 16 Nieuw in de Hanze! Astromaniac, de brutaalste horoscoop van Nederland.

2 2 actueel/cultuur Het Groninger Nachtleven in Beeld Sam vindt zijn inspiratie vooral s nachts Redactioneel Groningen heeft een aantal grote talenten op striptekengebied. Tot nu toe werkten zij vooral onafhankelijk van elkaar, maar voor het stripboek Groningen bij Nacht, Beeldverhalen uit een Stad, hebben zij de krachten gebundeld. Het album, dat op vrijdag 9 september feestelijk wordt gepresenteerd tijdens de Stripnacht in Vera, bevat onder meer bijdragen van onze eigen Barbara Stok en Sam Peeters. Ook Sam is vanaf nu een beetje van ons, zijn vervolgstrip Nachtleven siert vanaf deze week de achterkant van de Hanze. Geertje en Suzanne winnen Lowlandsprijsvraag De prettig gestoorde broer van de drummer van CKY is MTV s Bam Margera (Jackass). Een silent alarm is een seismologisch waarschuwingssysteem voor tsunami s. Geertje Smeding en Suzanne Jonker hadden beide vragen goed en wonnen daarmee een kaartje voor Lowlands. Voor Suzanne was Zero7 de ontdekking van Lowlands. Prachtige muziek, met zo n schattig Björkachtig meisje. Geertjes absolute Lowlands-hoogtepunt was het optreden van de Scissor Sisters op zaterdag. En ze vond de Nederlandstalige uitvoering van Hey Jude door de zanger van Beef (dat werd Hé Joop) ontroerend mooi. Op de foto: Geertje (blond) met MTV-presentator Evelien en Mark op Lowlands. Hanze-zonneboot wint innovatieprijs Het studententeam van de Hanzehogeschool is in de Frisian Solar Challenge als zesde geëindigd in het klassement voor eenpersoonsboten met door de organisatie ter beschikking gestelde standaard-zonnepanelen. In die klasse Groningen bij nacht en Nachtleven, dat lijkt thematisch behoorlijk op elkaar. Is dat toeval of is het één geïnspireerd door het ander? Nee, het heeft niks met elkaar te maken. Ik had Nachtleven al een tijd geleden als krantenstrip bedacht. Het is echt puur toeval dat het thema van het stripalbum ook Groningen bij nacht is. Hoe kwam je dan wel op het idee voor Nachtleven? Allereerst omdat ik me zelf toch vaak in het nachtleven begeef. Daarnaast is het voor studenten gewoon herkenbaar. Het leek me leuk wanneer mensen de strip lezen en denken Hé! Das mijn kroeg! En ik wilde al een tijdje een parodie op Buffy the Vampire Slayer maken. Het idee van vampieren en het Groninger nachtleven heb ik gecombineerd en daar is Zonder Dakula, de dakloze vampier uit voortgekomen. Je hebt al eerder voor de Hanze getekend, toch? Ja klopt, ik ben mijn carrière zelfs begonnen bij de Hanze! Tien jaar geleden maakte ik samen met mijn broer Boris een jaar lang de strip Hans voor jullie krant. Dat was onze eerste betaalde opdracht, ik zat toen nog op de kunstacademie in Kampen, de Constantijn Huygens Academie. Ik was nog echt een broekie. Er zaten best een paar hele leuke tussen, maar over het algemeen denk ik nu vooral nou nou als ik ze terugzie. Wat heb je daarna gedaan? Op de Kunstacademie heb ik, samen met mijn broer en twee andere jongens, het collectief Lamelos opgericht. In 2000 ben ik afgestudeerd en sindsdien verdien ik mijn brood met freelance tekenen. Ik heb jarenlang getekend voor de Groninger Studentenkrant en verder onder andere gepubliceerd in de Oor, Vrij Nederland en Veronica Magazine. Chris Wind deden twaalf zonneboten mee die van 26 juni tot en met 1 juli het parkoers van de elfstedentocht aflegden. De Hanzeboat Aquanova had in de top van het klassement kunnen eindigen als op de derde dag het noodlot niet had toegeslagen. Doordat de boot uitviel, incasseerde de Aquanova die dag twintig uur straftijd. De andere dagen finishte de Aquanova steeds bij de eerste drie. Een mooie opsteker voor het Aquanova-team is dat de boot, die de panelen automatisch op de zon richt, door de organisatie de Innovatieprijs 2006 kreeg uitgereikt. Hoe hou je je trouwe lezers tevreden en bereik je tegelijkertijd een nieuwe doelgroep? Moet je je concentreren op hard nieuws en serieuze informatie of juist wat luchtiger voor de dag komen? Wat wil de lezer nu eigenlijk? Het zijn van die vragen die de redactie van ieder blad en iedere krant dagelijks bezig (horen te) houden. Juist de tegenstrijdigheid en soms zelfs onmogelijkheid van eisen die lezers stellen, houdt de makers scherp. Al jaren worden de nieuwsberichten in de Hanze het beste gelezen van allemaal. Lange reportages, reisverslagen, interviews: hoeveel uren onze redacteuren er ook in steken, ze halen het niet bij de aantrekkingskracht van de korte nieuwsberichtjes. Maar niet iedereen wil alleen maar nieuws, nieuws, nieuws. Als je even pauze hebt tussen twee lessen door, heb je misschien veel meer behoefte aan iets luchtigs. Een strip of een column over het studentenleven. Even afgeleid worden van alle serieuze zaken die met studeren en school te maken hebben. Kan dat samen gaan, meer nieuws en meer luchtigheid? Wij denken van wel. Als je het maar duidelijk splitst. Kort nieuws krijgt bijvoorbeeld vanaf nu meer aandacht, niet alleen door meer korte stukken te schrijven, maar vooral door het nieuws een prominentere plek te geven. Tegelijkertijd compenseren we de nadruk op nieuws met meer verstrooiing en humor. Het grootste deel hiervan vind je op de achterpagina, de Achterklap. Heb je dus geen zin in luchtigheid, dan kun je de krant toch bijna tot het einde doorlezen zonder er last van te hebben. Kan het nieuws je nu juist geen barst schelen, dan draai je lekker de krant om en vermaak je je met de nieuwe horoscoop, strip en studentencolumn. Simpel toch? En omdat er genoeg nieuwe en frisse meningen in de krant komen te staan, verdwijnt na meer dan een decennium ook het redactioneel. Deze plek zal vanaf volgende keer worden ingenomen door Hajo Frick, die je nu voor één keer vindt op pagina vier. Stiekem hopen we natuurlijk dat je de hele krant van voor tot achter, of achter tot voor, in een ruk en ademloos doorleest. Maar we zijn realistisch. Ieder heeft zijn eigen voorkeuren, interesses en smaken. Wij hopen in ieder geval dat we met deze aanpassingen zo goed mogelijk tegemoet komen aan ieders verschillende, tegenstrijdige en soms zelfs onmogelijke eisen. Suggesties en scheldpartijen zijn natuurlijk van harte welkom. De nieuwe krant ligt er nu, wij zijn tevreden, maar het kan altijd nog beter. Chris Wind

3 actueel 3 De grenzen van het meten HG groeit ook dit jaar weer stevig door Vorig jaar groeide de studentenpopulatie van de Hanzehogeschool met negen procent. Dit jaar verwacht men dat het aantal studenten met zo n vijf procent zal toenemen. De definitieve cijfers worden in oktober bekend. Voor een aantal schools is de stijging hoger dan het gemiddelde, zoals bij het Instituut voor Rechtenstudies en de Academie voor Sociale Studies. Die kunnen de massale toestroom maar net aan. Trijnie Faber: De Toren is een prachtige locatie, maar er kan nauwelijks iemand meer bij. Foto: Pepijn van den Broeke Vorig jaar was de groei ook groot. Toen waren we wat voorzichtiger met het aannemen van nieuwe medewerkers en hebben we tot december gewacht. Dean Trijnie Faber besloot dit jaar echter niet af te wachten. Dat leverde toen gewoon te veel werkdruk op. Om te voorkomen dat we weer achteraf moesten ingrijpen, hebben we al in mei sollicitatiegesprekken gehouden. In totaal zijn er twaalf mensen aangenomen om de groei op te vangen. Onze prognoses bleken aardig te kloppen, in totaal hebben 500 nieuwe studenten zich aangemeld voor HBO-Rechten, dus het is een goede zet geweest. Faber is vanzelfsprekend blij met de groei, maar het blijft wel aanpassen geblazen. We zijn pas verhuisd naar de Toren en het is echt een prachtige locatie, maar ook hier kan er nauwelijks HBO-Rechten heeft twaalf mensen aangenomen om de groei op te vangen iemand meer bij. Of we de groei dit jaar aankunnen, moet nog maar blijken. In ieder geval hebben we ervoor gezorgd dat de toename ons niet zal overrompelen. Ook bij de Academie voor Sociale Studies hebben zich dit jaar ruim 500 nieuwe studenten aangemeld. Daarnaast start de school in februari met een nieuwe Bachelor, Toegepaste Psychologie. Kan de academie de groei aan? Niet in de vierkante meters, aldus dean Han de Ruiter. Aan de universiteit spreken ze vaak van grenzen van het weten, maar wij zitten aan de grenzen van het meten. Maar met veel creativiteit lukt het wel. Je moet niet vergeten dat het natuurlijk ook een luxeprobleem is. Chris Wind Managers komen en gaan Opleiding sensortechnologie van start Sport maakt leefstijlcursussen voor de jeugd Hanzeborg luidt studiejaar in met Franse slag Student Jetze Luhoff wordt gemeenteraadslid Han de Ruiter is de nieuwe directeur van de Academie voor Sociale Studies. De Ruiter komt van het Universitair Medisch Centrum Groningen waar hij onder meer werkte bij de afdeling concernstaf. De Academie voor Sociale Studies krijgt een nieuwe lector voor Intern Jeugdbeleid: Jeanette Doornenbal, afkomstig van Regionaal Expertisecentrum Noord Nederland. Sociale Studies deelt de nieuwe lector met de Pedagogische Academie. Ook HanzeConnect heeft een nieuwe directeur: Alice Wösten. Ze was directeur van LTO Noord Projecten BV. Albert Van Der Weide is benoemd tot Head of School for Fine Art van de Rotterdamse Willem de Kooning Academie. Van Der Weide was artistiek directeur van de Academie Minerva van de Hanzehogeschool. Er is nog geen opvolger bekend. In september start de Hanzehogeschool met een opleiding Sensor, Measurement & Control Technology. Deze post-hbo opleiding is bedoeld voor ingenieurs die zich willen specialiseren in sensortechnologie en meet- en regeltechniek. Complexe sensorsystemen worden steeds vaker toegepast in huishoudelijke apparatuur, astronomie, gaswinning en dijkbewaking. De studenten komen enkele dagen per maand naar de thuisbasis van de opleiding, het Cicero Gebouw in Assen. Daarnaast studeren ze zelfstandig en werken ze via internet aan groepsprojecten. De opleiding duurt anderhalf jaar. De opleiding is een samenwerkingsverband van de Hanzehogeschool, de NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij), de Gemeente Assen en ASTRON (stichting Astronomisch Onderzoek in Nederland). Het Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool en het Instituut voor Sport & Voeding van de Hogeschool van Amsterdam zetten dit schooljaar een basiscursus op voor leerkrachten en leden van sportverenigingen die zich willen bekwamen in het bevorderen van een gezonde levensstijl van jongeren in de leeftijd van zes tot achttien jaar. De ministeries van Onderwijs en Volksgezondheid en de sportkoepel NOC-NSF steunen deze cursus Leefstijl, Sport en School met een bedrag van 240 duizend euro. Een gedeelte van dat geld zal worden besteed aan de opzet van een specialistencursus, onder meer voor medewerkers van de GGD. De Hanzeborg is het jaar in Franse stijl begonnen. Op het podium van de Brink verwelkomde de met een alpinopet getooide Heleen van Balen, directeur van het Instituut voor Bedrijfskunde, de medewerkers. Die genoten van Franse broodjes uit de nostalgische broodkar en door studenten geserveerde champagne. De muziek van de zeventigerjaren-groep Les Poppies schalde door de ruimte: Non, non, rien à changé. Hoezo, niks veranderd, vroeg Van Balen. Ik dacht toch van wél. Kijk eens rond! De Brink en de kantine hebben een metamorfose ondergaan. Strakke stoeltjes in groen, oranje en geel, bijpassende gordijnen. Zwarte sofa s zorgen voor aantrekkelijke loungeplekken. Vakantie, dat bleef het tot de laatste slok champagne. Laatstejaars Personeel & Arbeid Jetze Luhoff wordt op 27 september geïnstalleerd als raadslid in de gemeenteraad van Groningen. Luhoff, die in februari hoopt af te studeren, volgt Dorien Rookmaker op die verkast naar Den Bosch. D66-lid Luhoff zat enige jaren in de medezeggenschapsraad van de Hanzehogeschool. Daarnaast was hij actief als lid van de vakcentrale FNV, de Groninger Studentenbond en de Landelijke Studentenvakbond. Ik doe al veel commissiewerk voor de partij, dus het inwerken kan snel gaan. Luhoff, vader van twee kinderen, zal de zittingstermijn zeker volmaken. Ik ben gebakken aan Groningen. D66 is met twee zetels vertegenwoordigd in de Groningse raad. Norrod sluit Campuswinkel Hoofdcommissaris wil slimmere agenten HG start nieuwe Bachelor Toegepaste Psychologie Norrod sluit het filiaal in het gebouw van de Economische Studies, beter bekend als de Campuswinkel. Onderhandelingen tussen Stafbureau Studentenzaken van de Hanzehogeschool en de computerleverancier liepen op niets uit. Het is puur een kosten-baten-afweging geweest, zegt marketingmanager Marjol Koopman van Norrod. De Campuswinkel werd minder goed bezocht dan we hadden verwacht. Bovendien zouden we door de verbouwingen twee keer op eigen kosten moeten verhuizen en ook nog een pachtprijs voor de huisvesting moeten gaan betalen. We hebben meegewogen dat we geen stijging van de inkomsten op het Zernikecomplex verwachten. Norrod-klanten kunnen voortaan terecht in de winkel in de Steentilstraat of het hoofdkantoor aan de Kieler Bocht. De kortingen voor studenten en personeelsleden blijven bestaan. Zie ook Ineke Stam, voorzitter van de Nederlandse Politie Academie in Apeldoorn, wil dat er meer dienders komen met een hogere opleiding. Hoofdcommissaris Stam zei bij de opening van het nieuwe studiejaar dat de roep om meer blauw op straat heeft geleid tot een fikse aanwas van lager opgeleide agenten, waardoor nu slechts zeven procent van het politiepersoneel een hbo- of wo-opleiding heeft. Dat moet, zo opperde Stam, over vier jaar twintig procent zijn. De NPA wil dat doel onder meer bereiken door een tweejarige rechercheursopleiding. Die startte in september met tien studenten die al een wo- of hbo-diploma op zak hebben. Ineke Stam was jarenlang in tal van managementfuncties verbonden aan de Hanzehogeschool. Het Instituut voor Sociale Studies begint op 1 februari met de opleiding Toegepaste Psychologie. Het Ministerie van Onderwijs heeft naast de Hanzehogeschool ook Hogeschool Leiden en Fontys Hogescholen toestemming gegeven met deze nieuwe Bachelor te beginnen. Han de Ruiter, nog maar pas aangetreden als directeur, ziet het als een prachtig cadeautje om mee binnen te komen. Maar is de opleiding ook echt nodig, of is het vooral een manier om meer studenten binnen te halen? Op die manier student-georiënteerd zijn, zou te zot voor woorden zijn, aldus De Ruiter, De opleiding is niet bedacht door de hogescholen, maar door het veld zelf. Daarbij moet het werkveld leidend zijn, niet wat de school of student graag wil. Er was gewoon een vraag naar een ander type afgestudeerde dan de psychologen die van de universiteit afkomen.

4 4 opinie Rondvraag Starten? Geen volgestouwde lesroosters meer, geen schoolbellen. Een dikke zesduizend studenten beginnen dit jaar een opleiding aan de Hanzehogeschool. Van leerling naar student, van ouwe knar naar jonge blom. Waar kijk je als HG-eerstejaars naar uit en waar zie je tegenop? Arne Doddema (17), eerstejaars Fysiotherapie Alles is nieuw. Ik weet totaal niet wat me staat te wachten. Het lijkt me leuk om alleen nog maar met zaken bezig te zijn die me interesseren zoals biologie en het menselijk lichaam. Ik hoor net dat we met 280 eerstejaars zijn bij Fysiotherapie. Best groot, maar bij de intro wordt alles steeds in kleine groepjes gedaan. Ik blijf dit jaar nog bij mijn ouders in Winschoten wonen. Dat betekent s ochtends om half zeven op. Het enige waar ik tegenop zie. Renske Oudshoorn (20), eerstejaars Small Business Ik heb een diploma van de Paardensportopleiding op zak. Leuk hoor, maar in de paardenwereld werk je je helemaal de blubber en het schiet niet op. Van s ochtends 7 uur tot s avonds 11 en je verdient he-le-maal niks. Mijn broer zei dat ik Small Business moest gaan doen. Het vakkenpakket is hetzelfde als dat van hbo Horse Business Management, dus dat zit wel goed. Ik zie op tegen het verdwalen, ik ben hier net anderhalf uur en ben al vijf keer de weg kwijtgeraakt. Chris Katerberg (20) eerstejaars Bagger-, Kust- & Oeverwerken De pilotenafleiding heeft me afgewezen. Dus blijf ik met beide benen op de grond. In de klei zelfs. Ik kijk uit naar de stages. Ik hou van aanpakken. Ik had ook werktuigbouw kunnen doen, maar ik heb net vier jaar mbo-werktuigbouw achter de rug. Ik ben toe aan iets anders. Maar dat ik me nou verheug op de schoolbanken? Nee! het liefst zou ik meteen aan de slag gaan. Maar ze zeiden dat Bagger heel praktisch is. Daar hou ik me maar aan vast. Marten Slagter (25), eerstejaars Sociaal Pedagogische Hulpverlening Dit is zo n beetje m n laatste kans. Ik heb twee jaar in Spanje gewoond en verlangde terug naar Nederland. Via een vriend vond ik een kamer in Groningen. En ja, dan is het al snel de Hanzehogeschool. Theorie vind ik interessant, psychologie, sociologie en zo. Lastig lijkt me dat je op SPH veel van jezelf moet geven. Ik ben een beetje verlegen. Praten over mezelf is niet m n sterkste kant. Maar ja, dat zal ik dan maar moeten leren. André Siegersma (21), eerstejaars Sportstudies Tja, het sporten wordt lastig, vooral zwemmen en turnen. Ik ben een beetje een stijve hark. De arts raadde me na de medische keuring aan om rekoefeningen te doen om een beetje soepeler te worden. Ik doe ze trouw, want deze studie moet een succes worden. Ik heb de hele vakantie gebuffeld bij Frico om de boel te kunnen betalen. En ik moet afvallen, nog een kilo of twee-drie. Het tweede jaar wil ik Sportmanagement gaan doen, daar kijk ik nu al naar uit. Ik moet in ieder geval nog een kilo of twee-drie afvallen Marjolein Vos (17), eerstejaars Voeding & Diëtetiek Mensen leren kennen lijkt me gaaf. En ik heb zin in nieuwe schoolboeken. De oude was ik goed zat. Ik wil veel leren over wat eten met je doet. Ik kom uit Vrouwenparochie bij Leeuwarden. Studeren in de grote stad is wel spannend. Het is allemaal nieuw. Aan de KEI heb ik niet meegedaan. Dat was te duur. De introdagen kosten me ook al weer vijftig euro. Het is wel een leuk programma vandaag, met kanoën, zwemmen en een bonte avond. Jan Dijk (20), eerstejaars Pedagogische Academie Ik heb een tijd mbo Sociaal Juridisch Medewerker gedaan. Dat was niets voor mij. Ik hoop veel te leren over hoe je kinderen het beste iets kunt leren. Dat trekt me. Ik ben visueel gehandicapt, met één oog zie ik één procent, met het andere vier procent. Ik heb een laptop met braille. Ik zie niet op tegen lesgeven. Ik denk dat kinderen ontzag voor je kunnen krijgen als ze zien dat je goed met je handicap omgaat. Waar ik wel tegenop zie is het niveau, het is toch hbo. Ik hoop dat ik het aankan. Ik hoop dat ik het niveau aankan, het is toch hbo Lydia Kalma (18), eerstejaars Informatiedienstverlening & Management Waar ik tegenop zie? De leslokalen vinden. Alles is zo groot hier. Minstens tien keer zo groot als het Wessel Gansfortcollege. De gangen zijn net een doolhof. Op het schema hier staat dat ik op Zernikeplein 7 moet zijn, maar niemand weet welk gebouw dat precies is. Ik hoop dat de studie leuk wordt. Ik verheug me op werkstukken maken en allerlei informatie slim opzoeken. Het liefst wil ik onderzoeken voor bedrijven gaan doen na mijn studie. Renée Sips (18) Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek Ik kijk uit naar leuke vakken zoals Biologie en Scheikunde. En lekker geen Frans meer of Economie. En natuurlijk verheug ik me op het studentenleven. Ik ben lid geworden van Cleopatra. Lijkt me supergezellig. Ik heb vorig jaar de Pedagogische Academie gedaan, maar dat beviel me absoluut niet. Veel te weinig lessen! Bij deze opleiding is eerder het omgekeerde: lange lesdagen tot 5 uur. Dat is het enige waar ik een beetje tegenop zie. Frick Kuikenkoorts Nog maar net van de middelbare school, denk ik. Een meisje van duizend weken. Ze sluit de deur van mijn werkkamer. Er waait iets van lente door mijn hoofd. Haar linkerhand steekt haar haar soepel achter haar oor. Ze gaat zitten en kijkt me iets te lang aan. Iets te lang kijk ik terug, een kikker springt op onder mijn huig. Ik zeg het enige wat ik kan uitbrengen. Ik zeg: Uh! Vanochtend stond collega K. handenwringend naast me in het fietsenhok. Ze zijn er weer, grinnikte hij, allemaal nieuwe studentes. Ach, dat hbo... het salaris is zozo, maar het uitzicht is wer-ke-lijk práchtig. Bij dat wer-ke-lijk práchtig bewoog hij zijn handen voor zijn borst alsof hij twee rijpe vruchten woog. Vorig jaar had K. die grap ook gemaakt, net als het jaar daarvoor, en het jaar dáárvoor vast ook. Net zoals hij regelmatig de anekdote opdist van het meisje met het decolleté. Nee, zeg ik, uw antwoord is niet correct, maar uw bijdrage getuigt wel van een opmerkelijk diep inzicht. Ook goeiemorgen, K., zuchtte ik, fijne vakantie gehad? Uh... wil je koffie? Ja, meneer, zegt ze met de stem die me soms in mooie dromen bezoekt. Ja, meneer, zwart alstublieft. Maar mijn oren horen: Kus me, kus me. Het apparaat op de gang trilt, mijn handen trillen, het plastic trilt, de koffie, alles trilt. M n collega s hadden me al gewaarschuwd: als je ouder wordt, wordt de kuikenkoorts erger. Ieder jaar worden de meisjes mooier. Man, verman je, denk ik, als ik m n kamer weer binnenstap. Zo, schor ik, en waarmee kan ik je helpen? Ze schuift een map over mijn bureau. Mijn portfolio, kwinkeleert ze, ik wilde het hebben over mijn elders verworven competenties. Het is alsof er een dakpan op mijn hoofd valt. Niks geen goed gesprek. Portfolio en competenties! Ik blik op de map. Zo... Esther, grom ik, dus jij denkt dat je hier wat free credits kunt lospeuteren? Ja meneer, antwoordt ze. Het klinkt gewoon als Ja, meneer. Hajo Frick

5 actueel 5 HG-voorzitter Henk Pijlman kietelt Den Haag Weg met schraalhans keukenmeester Gematigd positief is Henk Pijlman over wat politiek Den Haag het hoger beroepsonderwijs te bieden heeft in de nieuwe wet op het hoger onderwijs en onderzoek. Maar toch, zucht de HG-baas, een beetje meer zelfvertrouwen kan geen kwaad. Den Haag moet eens ophouden met dat flirten met de markt in het hoger onderwijs. Henk Pijlman houdt goed in de peiling wat de politiek van plan is met het hoger onderwijs. De nieuwe wet op het hoger onderwijs en onderzoek is van de persen gerold en er zijn Tweede-Kamerverkiezingen op til. Leesvoer genoeg dus voor de voorzitter van het College van Bestuur van de Hanzehogeschool (HG). Over de hele linie mis ik enthousiasme voor de publieke zaak. De overheid mag best trots zijn op wat we op onderwijsgebied presteren. 25 jaar geleden volgden er 125 duizend studenten een hboopleiding. Nu vierhonderd duizend. En ondanks een jarenlang beleid van schraalhans keukenmeester is de onderwijskwaliteit vergeleken met het buitenland gewoon goed. Pijlman gebruikt de opening van het hogeschooljaar op 6 september om de Haagse heren te kietelen. De VVD wil een open bestel en ook de PvdA wil te veel aan de markt overlaten. Ik zeg: verwacht niet te veel van commerciele onderwijsinstituten. En je moet die bedrijven zeker geen ruimte geven om lagere maatstaven te hanteren dan hogescholen en universiteiten. Volgens Pijlman hebben juist publieke onderwijsinstellingen meer ruimte nodig. Vooral financiële ruimte. Het is toch absurd dat hogescholen nauwelijks betaalde master-opleidingen mogen starten? Hij vergelijkt het Nederlandse onderwijssysteem met dat van de oosterburen. In Duitsland studeert zeventig procent van de studenten aan een universiteit en volgt dertig procent een hbo-opleiding. In Nederland is dat precies andersom, zeventig procent studeert aan een hogeschool. En voor die zeventig procent werpt Nederland financiële barrières op. Waarom mogen die geen betaalde professionele master volgen? Enthousiasme voor de publieke zaak, een zelfbewuste overheid, Pijlman leest het te weinig in de verkiezingsprogramma s. Kom op, zeg! Een beetje meer zelfvertrouwen mag best. Publieke instellingen vervullen taken die de markt altijd zal laten liggen. Je ziet het in het particuliere hbo. Die bieden wel economische opleidingen aan, maar techniek en kunst laten ze links liggen. Die onderwijstypen vragen te veel investeringen. Zelf wil Pijlman dit jaar veel investeren in personeel. De HG heeft behoefte aan mensen met onderzoekservaring. We willen en moeten toegepast onderzoek doen, dan heb je promovendi nodig. Dat betekent dus investeren in het salarisperspectief van het onderwijzend personeel. De overheid moet dat mogelijk maken, erkennen dat onderwijs prioriteit heeft. In de plannen van het CDA proeft Pijlman een begin van die erkenning. Het CDA heeft tenminste in de gaten dat de bekostiging per student niet nóg lager kan. Het geld daarvoor wil het CDA trouwens halen uit een verhoging van het collegegeld. Als het CDA dan ook het sociale leenstelsel van de PvdA omarmt, blijft het hoger onderwijs toegankelijk voor iedereen die wil studeren. Boudewijn Otten Tweedejaars Marthe Houpt schrijft roman Ik maak het niet mooier dan het is Haar wereld stortte in toen haar vriendje het uitmaakte, en de studie bleek niet de juiste keus. Maar Marthe Houpt (20), tweedejaars Communicatie, zat niet bij de pakken neer. Ze vertrok naar Parijs om als herboren terug te keren én als romanschrijfster. Hoe word je romanschrijver? Mijn vriend maakte het uit. Ik was bezig dat van me af te schrijven. Elke dag schreef ik op wat er gebeurde. Ik ben altijd al bezig geweest met schrijven: dagboeken, gedichtjes, columns. De studie liep ook niet zoals ik wilde: Verpleegkunde, ik was veel te betrokken bij de patiënten, kon het niet van me afzetten. In april ben ik een paar maanden in Parijs gaan wonen om Frans te leren en over de toekomst na te denken. Daar kreeg ik het idee om echt een boek te schrijven. Zat ik ineens met een aftands laptopje op schoot op een bank in een idyllisch park tussen de oude dametjes mijn roman te schrijven. Single zijn is zo gek nog niet! gaat dus over jezelf? In grote lijnen, sommige zaken heb ik wat aangedikt. En van de uitgeverij moest ik de namen veranderen en enkele details over een overleden vriend, om privacyredenen. Dat vind ik geen enkel punt,natuurlijk. Zat ik ineens in Parijs met een aftandse laptop in een idyllisch park tussen de oude dametjes mijn roman te schrijven Je vriendinnen zijn nogal feestbeesten, je ex kan niet van je afblijven terwijl hij een ander heeft, en je moeder zoent in een dronken bui met je leeftijdsgenoten. Je spaart je omgeving niet. Ik heb de mensen die in het boek voorkomen verteld wat ik over ze schrijf. Ik vind dat zij het ermee eens moeten zijn. Mijn ex was zelfs de eerste die de roman onder ogen kreeg. Iedereen vond het prima. Ik vertel ook geen onzin. Ik beschrijf mensen ook niet te negatief. Het gaat om mij, niet om de anderen. En ik maak het niet mooier dan het is. Het is een realistisch boek. Die meneer in Parijs die voor m n neus masturbeert, is ook bepaald niet fraai. En vreselijk eng! Lezers komen dus veel over je te weten. Ik vind dat niet erg want het gaat over voor ieder meisje van mijn leeftijd herkenbare en bekende gebeurtenissen. Iedereen heeft dezelfde gedachten en twijfels. Het enige verschil is dat ík erover schrijf. Ik schaam me daar niet voor. Is het boek te koop in de boekhandel? Nee. Je moet het via internet bestellen. Steeds als er bestellingen binnen zijn, worden ze gedrukt. Printing on demand heet dat. Waarom die roze cover? Het is een echt meidenboek, een beetje à la The Diary of Bridget Jones. Maar ik heb gemerkt dat jongens het ook leuk vinden. Misschien moet ik het boek ook nog uitbrengen in een stoere, zwartwitte omslag. Ga je nog meer boeken schrijven? Laat mij maar achter dat laptopje zitten. Ik krijg één euro dertien per verkocht boek. Maar daar gaat het me niet om. Ik vind het al een wonder dat het boek er is. Ik wil verder als schrijver. Het hele verhaal is nu een jaar geleden. In veel opzichten ben ik gegroeid, ouder geworden. Ik heb iemand gevonden die promotiebrieven voor me schrijft naar allerlei media. Kijken wat ervan komt. Ik zou wel columns willen schrijven in Viva of zo. Ik heb niets te verliezen. Ik wil ook wel serieuze boeken schrijven. Maar ik zal altijd een luchtige toon houden. Een roman moet vlot en lekker leesbaar zijn. Misschien ga ik na mijn studie Communicatie de schrijversvakschool in Amsterdam doen. Luuk Steemers Single zijn is zo gek nog niet! van Marthe Houpt is voor te bestellen op Foto: loexproduxies

6 6 uit huis Wonen in een container De een is dolblij met een bezemkast in een Vindicathuis, een ander moet er niet aan denken om keuken en douche te delen. De een vindt zestien vierkante meter lekker knus, terwijl weer een ander het liefst in een balzaal woont waar je een balletje kunt trappen. Er zijn ook studenten die niets tegen een container hebben. je tegen dat fietsenhok aan te kijken en ze kunnen zo via het raam naar binnenstappen. Maar, dat schijnt het puntenstelsel te zijn. Ik woon trouwens wel lekker goedkoop als je de huurtoeslag van 100 euro per maand meerekent. Via een metalen trap kun je naar de eerste en tweede verdieping containers, waar je aan beide zijden een galerij aantreft. Vergeleken met de begane grond waan je je in een penthouse. Het licht dat door de koepels valt, maakt het hier een stuk frisser en vrolijker. Het uitzicht over het Damsterdiep met in de verte de Martinitoren geeft ook een ander beeld dan het fietsenhok van Nas & Mazzel. Maar Harry is dik tevreden met z n kamer. Veel mensen hebben een negatief beeld van de wooncontainers, maar als ze hier naar binnen lopen, vinden ze het meestal erg meevallen. Als ik een cijfer moest geven, krijgen de containers van mij een acht! Ik zie mezelf hier wel zitten tot het einde van m n studie. Loes Vader Foto s: loexproduxies Harry Postema is één van de 222 studenten die in de blokkendoos woont naast de overdekte bazaar Nas & Mazzel aan het Damsterdiep. Harry heeft net zijn ouderlijk huis in Assen verlaten en is druk bezig om zijn allereerste eigen kamer op orde te krijgen. We hebben net anderhalf uur zonder stroom gezeten, maar alles werkt weer, zegt ie tevreden. Internet doet het en uit de stereo klinkt zachtjes Purple Rain van Prince. Ondertussen probeert de tweedejaars Bedrijfseconomie een ander stroomprobleem uit de weg te helpen. De deurbel blijft namelijk aan een stuk door rinkelen. Tweedehands string Het is pas m n tweede dag hier, en ik vind het prima, zegt Harry als hij in de rose-rode stoel gaat zitten die hij net bij Nota Bene heeft gescoord. Harry woont naast de kringloop waar je voor Gerommel in containers Het rommelde een tijdje rond de wooncontainers aan het Damsterdiep. 150 van de 222 containers stonden maanden leeg, want bij het achterliggende bedrijf EMG Silo (graanopslag) zou gevaar bestaan op een stofexplosie. Volgens verhuurder Nijestee viel het allemaal wel mee, maar de rechter besloot dat er meer onderzoek gedaan moest worden. Inmiddels heeft de rechter groen licht gegeven en zijn alle 222 containers bewoond. 1,25 euro een tweedehands string kunt kopen of een aardige bank, boekenkast of bureau op de kop kunt tikken voor een paar tientjes. M n zus woont sinds oktober vorig jaar in het blok hiernaast, dus ik weet zo ongeveer wat me te wachten staat. Vorige maand ben ik achttien geworden en ik heb me direct ingeschreven. De volgende dag kon ik de sleutel al krijgen. Maar nu zit alles vol, geloof ik. ner op de begane grond. Langs de rode brievenbussen en de fietsenrekken, rechts de hoek om. De halfopen steeg met aan weerszijden metalen deuren doet denken aan een cellenblok. Ach, het uitzicht kan beter, maar de ruimte is fijn. Ik hoef niets met anderen te delen. Geen gore wc s of keukens waar je pasta van drie generaties terug van de tegels moet bikken. Ondertussen showt Harry met gepaste trots de airco met afstandsbediening. De magnetron moet nog komen, grinnikt hij, maar ik moet toch eerst leren koken. Een gasaansluiting is er niet op Damsterdiep 269, maar de internetaansluiting maakt dat ruimschoots goed. De metalen blokhutten zijn van alle gemakken voorzien. Laminaat op de grond, kraakheldere witte kunststof muren en plafonds en een smetteloos schone en gemakkelijk te onderhouden wc-douche-combi. Daartegenover een wit keukenblokje met een roestvrijstalen aanrecht. Je mag alleen geen spijker in de muur slaan en zelfs de boel niet schilderen. Alles moet clean blijven. Voor een container betaal je tussen de 340 en 350 euro per maand. De be- Geen gore wc s of keukens waar je de pasta van drie generaties terug van de tegels moet bikken Gemiddelde wachttijd Vanaf 1 januari hebben 2118 studenten zich ingeschreven bij In. Daar zijn (aankomend) eerstejaars bij, maar ook huurders die willen doorschuiven naar een andere kamer. Gemiddelde wachttijd: Selwerdflats, flats aan de Eendrachtskade en aan de Van Heemskerkstraat (onzelfstandig) ongeveer drie à vier maanden. Op een onzelfstandige kamer in het centrum wacht je al snel een jaar en voor een zelfstandige kamer in het centrum kun je al gauw twee jaar uittrekken. Campuscontract: verplicht verhuizen Sinds 15 juli geldt de nieuwe huurwet, waardoor studenten niet langer dan een half jaar na hun afstuderen uit hun studentenhuis moeten vertrekken, het zogeheten campuscontract. Verhuurders van studentenkamers mogen voortaan jaarlijks om een bewijs van inschrijving aan een onderwijsinstelling vragen. Wanneer de huurder dat niet kan of niet binnen drie maanden doet, mag de verhuurder de huur opzeggen. Die strengere regels moeten de woningnood in studentensteden oplossen. Tips & Trucs Het is niet altijd even makkelijk om een kamer te vinden in Groningen. Maar, met een beetje geluk en onderstaande tips moet het lukken. Woningstichting In verhuurt 3500 studentenkamers in Groningen. Je kunt je bij In inschrijven via hun website Daarna kun je zelf het kameraanbod checken en reageren op beschikbare kamers. Woningcorporatie Nijestee verhuurt en beheert de wooncontainers aan het Damsterdiep, CareX beheert gebouwen die om wat voor reden dan ook tijdelijk leeg staan. Op dit moment hebben meer dan duizend mensen tijdelijk onderdak door bemiddeling van CareX. Je kunt je bij CareX inschrijven via de website, www. carex.nl. Kraken. Het kraken van een huis is natuurlijk ook een optie. Een huis kraken dat langer dan één jaar leeg staat is helemaal legaal. Je kunt dan zonder toestemming van de eigenaar gas, water en stroom aanvragen. Wil je meer weten over kraken in Groningen, ga dan naar het kraakspreekuur op woensdagavond tussen en uur aan het Lage der A 4. Een korte kraakhandleiding vind je op Kamperen. Als de nood echt heel hoog is, kun je altijd een tijdje op een camping bivakkeren. Aan de zuidkant van de stad, onder de rook van het gebouw van de Gasunie, ligt de Stadsparkcamping. Ieder jaar zijn er studenten die daar in een tent of caravan zitten tot ze een kamer hebben gevonden. Het vervelende is alleen dat je je niet als inwoner van Groningen kunt laten registreren en daardoor het risico loopt geen uitwonendenbeurs te krijgen van de Informatie Beheer Groep. Prikbord. Last but not least zet je natuurlijk een gratis prikkie in de Hanze (zie de rubriek op pagina 11). Airco met afstandbediening Harry woont in een knalgroene contai- gane grond zit op 350 euro. Een beetje vreemd, vindt Harry. Hier beneden zit

7 studenten 7 Hanze-test Wat voor student ben jij? Iedereen die aan de Hanzehogeschool studeert, mag zich student noemen. Maar dat zegt zo weinig. Doe de test en ontdek of je de eretitel STUDENT waardig bent. Tel je punten 1 a = 25 b = 15 c = 10 2 a = 15 b = 10 c = 20 3 a = 10 b = 15 c = 10 4 a = 10 b = 10 c = 25 5 a = 25 b = 20 c = 10 6 a = 10 b = 25 c = 15 7 a = 10 b = 25 c = 15 8 a = 10 b = 25 c = 20 9 a = 10 b = 10 c = a = 10 b = 20 c = a = 10 b = 15 c = a = 10 b = 20 c = a = 15 b = 25 c = a = 20 b = 10 c = a = 10 b = 25 c = 15 Tussen de 300 en 350 punten Studiebol Aan jou valt echt heel weinig lol te beleven, zeg. Alleen je ouders vinden jou een toffe peer, als dat tenminste net zulke dooie types zijn als jij. Oké, je haalt je diploma (en misschien wel twee) zonder vertraging, maar het studentenleven biedt zoveel meer. Alles staat bij jou in het teken van je toekomst, maar je vergeet dat je je leven nú moet leven. Later komt later wel een keer. Dus, klap die boeken nu eens dicht, zet die computer uit en ga de deur uit. Illustratie: Xiao Feng Chiu & Mathieu van der Bij, tweedejaars Minerva 1 Hoe oud was je toen je wist wat je wilde worden? a Nog geen tien jaar. b Een jaar of zeventien. c Ik weet het nog steeds niet. 2 De opleiding die je nu volgt... a sluit aan bij mijn beste vakken op de middelbare school. b is een makkie. c is precies wat ik zocht. 3 Aan hoeveel hogere opleidingen ben je ooit begonnen? a Dit is m n eerste. b Twee. c Meer dan twee. 4 Ik studeer aan de Hanzehogeschool omdat... a die het dichtst bij is. b het in Groningen altijd feest is. c die mij de beste opleiding biedt. 5 De opleiding die ik nu volg... a zorgt ervoor dat ik later mijn droombaan krijg. b heeft de leukste vakken. c ach, de studie houdt me van de straat. 6 Ik woon... a bij m n ouwelui, zo lang als het kan. b op kamers in de stad. c thuis, maar wil z.s.m. op kamers. 7 M n ouders zijn belangrijk voor m n studie, omdat... a ze regelmatig geld overmaken. b ze me stimuleren om hard te werken. c ze me helemaal vrij laten. 8 Mijn studietijd... a is de mooiste tijd van m n leven. b is de aanloop voor een mooie loopbaan. c is de periode waar ik vrienden voor het leven maak. 9 Mensen die niet studeren... a moeten er ook wezen. b zijn een béétje dom. c komen niet ver in het leven. 10 Hoe ga je om met geld? a Ik zorg ervoor dat ik nooit rood sta. b Ik geef het uit, zelfs als ik het niet heb. c Ik verdien zoveel mogelijk bij. 11 Hoe denk je over studentenverenigingen? a De mijne is m n tweede thuis. b Ach, ze doen maar. c Die houden studenten maar van de studie af. 12 Ik drink... a iedere dag, studenten en drank horen bij elkaar. b vrijwel alleen op feestjes, en vooral met mate. c nooit, ik blijf liever nuchter. 13 Sporten? a Ik ben er dol op. b Nou ja, ik kijk er wel eens naar. c Vooral mijn polsgewricht is goed getraind. 14 Feesten? a Af en toe, een bruiloft of zo. b Jaaa!, een dag niet gefeest is een dag niet geleefd. c Ik probeer het binnen de perken te houden. 15 Wat doe je over vijf jaar? a Dan hoop ik nog steeds te studeren. b Dan moet ik al een aardige functie hebben. c Ik zie wel hoe het loopt. Tussen de 200 en 300 punten Middenmoter Hé hallo, heb jij wel eens van passie gehoord? Je weet wel, vuur! Bevlogenheid! Hartstocht! Leuk zeg, je mag vier jaar de student uithangen en je kiest ervoor om gemiddeld te zijn. Dat is echt niet de bedoeling. Grote kans dat je een studie hebt gekozen omdat je íets moest maar niet wist wat. Altijd de veilige weg kiezen, nooit te veel doen, nooit te weinig. Kom op, neem eens wat meer risico. Doe eens gek, je studeert toch niet voor grijze muis? Tussen de 150 en 200 punten Feestbeest Joehoe, waar zijn we nu eigenlijk helemaal mee bezig? Lang leve de lol is op jou al niet meer van toepassing. Je ouders, de maatschappij, de hogeschool, de belastingbetaler... allemaal geven ze je de kans om wat van je leven te maken. En wat doe jij? In je nest liggen en uit je neus snoepen. Je weekenden zijn inmiddels zo lang dat ze elkaar op woensdagmiddag omarmen. Je plukt de dag, da s waar, maar iets meer verantwoordelijkheidsgevoel kan echt geen kwaad. Tip: doe effe normaal! Boudewijn Otten

8 8 KEI HG-student Sjoerd bezorgt KEI-week een record Het is gewoon een spoedcursus Groningen Bedrijfseconomiestudent Sjoerd van Hout is de eerste HG er die voorzitter was van het KEI-bestuur. En met succes, de algemene introductieweek voor studenten verliep vlekkeloos en telde een record van 3416 deelnemers. Sjoerd van Hout vooraan rechts op de foto. Een nieuw record, gefeliciteerd, maar wat is het geheim van jullie succes? Die mensen komen natuurlijk niet aanwaaien, daar komt aardig wat marketing bij kijken. We hebben de zaken ook anders aangepakt dan in andere jaren. Effectiever vooral. Voorgaande jaren hadden we bijvoorbeeld altijd een erg dure advertentie in het Dagblad van het Noorden. Maar het was moeilijk in te schatten wat daar nu eigenlijk het effect van was. Dit jaar hebben we die advertentie achterwege gelaten. In plaats daarvan hebben we een helemaal nieuwe website laten maken. Heb je je als HG-student ook meer gericht op HG-eerstejaars? Niet specifiek, maar we hebben ons wel meer gefocust op de drie noordelijke provincies. De studenten die van verder weg komen, doen vaak toch wel mee omdat ze de stad niet kennen en echt nieuw zijn hier. Door de nadruk te leggen op studenten uit de regio, hebben we denk ik ook meer HG ers weten te trekken. Juist zij komen voor het overgrote deel uit deze streek. Die groep is moeilijker over te halen, omdat er veel thuis blijven wonen. Die hebben vaak het idee dat ze de stad al kennen. Je zachte G verraadt dat jij van iets verder weg komt Ja, ik kom zelf uit Uden, in Noord- Brabant. Voordat ik hier kwam om te studeren, was ik maar één keer eerder in Groningen geweest. Voor mij was de KEI-week dan ook echt een spoedcursus Groningen. Ik vond het meteen fantastisch. Waar ben je, naast het recordaantal deelnemers, het meest trots op? Het grootste succes van de KEI-week vind ik toch wel de KEI-parade. Het was een nieuw evenement en dan is het altijd afwachten hoe het uitpakt. Het werd gelukkig een groot succes. Het grootste succes van de KEI-week vind ik toch wel de KEI-parade Nu was het nog wat amateuristisch en ongedwongen, maar als dit evenement de komende jaren blijft bestaan, zullen de wagens ook steeds mooier en professioneler worden, daar zorgt de concurrentie tussen de studentenverenigingen wel voor, denk ik. Kunnen we volgend jaar weer een HGvoorzitter verwachten? Tsja, je merkt toch dat het best veel moeite kost om HG-studenten te porren voor het bestuur. Tot enkele jaren geleden was de introductie toch vooral een universitaire aangelegenheid. Dat is nu gelukkig wel snel aan het veranderen. Dit jaar waren drie van de zeven bestuursleden afkomstig van de HG. Daarnaast denk ik ook dat de animo voor de KEI-week onder HG ers nog steeds toeneemt. Zeker weten doe ik dat trouwens niet, want we hebben de officiële cijfers nog niet binnen. Is het een aanrader, een jaar van je studietijd opgeven voor de KEI-week? Oh ja, het was het zeker waard. Voor mijn CV heb ik het niet gedaan, dat interesseert me niet zo veel. Ik wilde vooral veel leren en dat is gelukt. Je werkt echt naar een piek toe en dat maakt de druk hoog. Ik heb geleerd mijn tijd zo efficiënt mogelijk in te delen. Ook wat dat betreft ben ik hartstikke tevreden. Ik ben niet iemand die zoiets snel over zichzelf zegt, maar we hebben het echt goed gedaan. Chris Wind Foto s: Jan Luursema

9 KEI 9 Oranje The Palace, maandag 21 augustus, 2.35 a.m. Night of the Songs/Traffic Light Party. Ze kon nooit veel ouder zijn dan achttien. Wat zag ze er schattig uit. Blond, grote blauwe ogen en het mooiste kontje van alle KEI-loopsters. Die grote oranje sticker op dat kleine witte shirtje. Hij kon zijn ogen niet van haar afhouden. Groen was voor vrijgezellen, rood als je al bezet was, hadden ze hem bij de ingang verteld. En oranje dan? Hij besefte meteen dat het een domme vraag was, maar het was al te laat. Oh, die draag als je geen gezeik wilt, maar iedereen met een oranje sticker is gewoon beschikbaar hoor, die doen alleen wat moeilijker, antwoordde de KEI-crewer. Hij wist wel beter. Die gast snapte er niets van. Groen is gewoon niet cool. Groen betekent desperate en wie bestempelt zichzelf nu als wanhopig? En dat schattige meisje met de oranje sticker leek hem helemaal niet zo moeilijk. Op vrijdag had hij haar ook gezien bij Vindicat. Hij was meteen verkocht. Maar tot meer dan kijken kwam het niet. Vanavond leek het weer dezelfde kant op te gaan. Hier stond hij dan in de Palace, in een onbekende stad, met onbekende mensen. Dronken en verloren. Hij kon niet anders dan staren. Ondanks de negen bier die hij op had, had hij niet het lef haar aan te spreken. Nog niet, nog even wachten. Hij bleef het moment uitstellen, doodsbang om afgewezen te worden. Maar ze is zo leuk en wat had ie te verliezen? Niemand die hem kende hier. Hij was er bijna. Nog een slok bier en dan. niks. Daar stond ie, zijn KEI-leider Johan, negendejaars Rechten, met zijn arm om haar nek en zijn tong tegen haar huig. Gadverdamme, wat een slet. Zo kwaad was hij, zo op zoek naar verklaringen voor haar gedrag en zijn falen, dat hij de klap niet eens hoorde. Het bierglas dat naast hem landde, deed hem pas weer opkijken. Met een schok was hij terug in de realiteit. Daar lag zijn KEI-leider, met een verkrampt gezicht, zijn handen in zijn kruis en het schattige meisje over hem heen gebogen. Heb je nou je zin, smeerlap? schreeuwde ze hem toe. Had ze echt? Wow, wat een wijf! Hij rechtte zijn rug. Dit was zijn kans. In drie stappen stond hij naast haar. Wat een lul zeg, hoorde hij zichzelf zeggen, zo maar zijn tong in je mond proppen. Je bent vast geschrokken. Hij is mijn KEI-leider, maar ik vind hem ook een eikel. Wil je een drankje van me? Waar hij het lef ineens vandaan haalde, wist hij zelf ook niet, maar zo zelfverzekerd had hij zich nog nooit gevoeld. Ze keek hem aan met die grote blauwe kijkers en bracht haar gezicht tot vlak bij het zijne. Met een korte beweging duwde ze zijn hoofd naar beneden tot zijn ogen precies op haar borsten gericht waren. Kijk eens goed, zei ze zacht. Half opgewonden en half verward probeerde hij zijn blik af te wenden. Van zijn zelfvertrouwen was ineens weinig meer over. W-w-w-wat moet ik zien dan? fluisterde hij stamelend. Jongetje, ben je blind of zo? Nee, maar Zie je dan niet dat ik oranje draag? Dat betekent dus dat ik geen zin heb in gezeik, dus donder op! Chris Wind Foto: Pepijn van den Broeke

10 10 studenten Christine de Vries [19] Wat spoken we zoal uit? Omdat ik vwo heb gedaan, kon ik kiezen voor een driejarige opleiding. Het is Facility Management geworden, lekker breed. Plannen, regelen, organiseren, dat zit een beetje in de familie, mijn vader is manager bij Groene Land Verzekeringen. Vorig jaar hadden we Inrichting. Gaaf, binnenhuisarchitecten bedenken hoe een kantoor er uit moet zien, en facility managers kijken hoe we het een beetje praktisch kunnen houden. Da s het idee. Afijn, ik heb toch gekozen voor een studie van vier jaar. Dan kan ik er nog wat naast doen. En wat doe je er dan naast? Oeps, in twee woorden: Cor s Angels, een vriendinnenclub. Vorig jaar gingen we kamperen op Texel. Eva had een koffer bij zich waarop Cor stond. Op de boot besloten we dat Cor de enige kerel was die die dagen in de tent zou komen. Prima gelukt, trouwens. We zijn tamelijk hecht zo met z n zessen. Allemaal meiden uit Meppel en omstreken. Zelf kom ik uit Staphorst. Aha, vandaar je voorliefde voor oorbellen? Daar hebben we de vooroordelen weer. Staphorst is meteen zwarte kousen en zo, klederdracht en oorijzers. Nou, niks van dat alles. Ik ben redelijk gewoon. Een beetje shopverslaafd en mijn oorbellenverzameling mag er wezen. En waar betaal je dat van? Van de Belt Modewereld in De Wijk. Ik sta er op vrijdag en zaterdag. Een heel behoorlijk bedrijf, 62 man personeel. En best hip, hoor. Iedereen komt er. Ik sta op de Heren & Jongens. Heel gezellig, mannen willen graag geholpen worden. Zeker als er sport op tv is. Trekken ze een nieuwe broek aan. Staat ie... doe er dan maar drie van deze. Bij vrouwen moet je voorzichtiger zijn. Maar als ik het niks vind, zeg ik het toch. Anders komen ze niet terug. Foto: Robert van der Molen COVER s Weekends zit je dus in Staphorst. Lekker rustig. Nooit in Meppel geweest, zeker? Het is best stappen daar. Maar door de week is het Groningen. Op dat vlak zijn Cor s Angels allemaal aardig ingeburgerd. We doen vaak iets leuks voor we de stapschoenen aantrekken. Gisteren nog naar The Butterfly Effect gekeken. Cool, meestal kleppen we erdoorheen, maar bij deze moet je goed opletten. Wat vragen we Eva Cordemeyer de volgende keer? Of ze nog eens iets wil gaan doen met die mooie stem van haar. Vroeger was ze zo n beetje de Anouk van Meppel, maar nu hoor ik haar te weinig. Boudewijn Otten SUUS Denkpuzzelaars Katjelam opgelet De zomervakantie zit er weer bijna op. Gelukkig voor Suzanne, binnenkort zit ze weer katjelam in de collegebanken. Alles beter dan die tang van de vakantiejob. De Kaleidoscope Classic is een bordspel voor sudokoliefhebbers, patienceverslaafden en mensen die niet van de Rubik Kubus kunnen afblijven. Hebben? De Hanze geeft er drie weg. Ik kan haast niet wachten: fijn om weer terug te zijn op het Zernikeplein. Wat, naast dat het lekker rijmt, een waarheid is als een koe. Eigenlijk is het niet normaal. Welke zichzelf respecterende student droomt niet van lange vakanties waar maar geen einde aan lijkt te komen. Ik dus. Misschien komt het omdat ik last heb van de vakantieblues? Mogelijk nadert de periode? Of zou het komen doordat al mijn vriendjes wel genieten van zonnige vakanties elders? Nee, het antwoord is eenvoudiger. Ik werk me de tering! Wekenlang vroeg op en laat vrij. Mijn sociale leven lijdt eronder. Tot overmaat van ramp heb ik mij tijdelijk thuis-thuis moeten installeren omdat de reis van paradijs (lees: m n kamer in Groningen centrum) naar werkhel anders niet haalbaar is. Goed, naast deze ongenoegens, laat ik ze zo noemen, is mijn bazin nog onmenselijker dan meneer S. Hussein. Waarom? Ze is groot, dik, harig en gemeen. Vooral dat laatste doet mij bij elke werkdag verlangen naar mijn veilige thuishaven in Groningen. Elk uur dat ik op de zaak ben, wordt dat verlangen groter. Ik mis mijn kamer, de Grote Markt en ik mis zelfs mijn studiegenootjes! Misschien mis ik ook de colleges en de docenten die ze geven, maar eigenlijk kan ik me dat niet voorstellen. Ik weet dat ik blij mag zijn dat er in deze tijden van malaise überhaupt nog een vakantiejob vrij was. Maar dan mag het toch wel een beetje gezellig zijn, zou je zeggen. Dat woord kent onze bedrijfsführerin niet, laat staan dat ze weet hoe je het een beetje gezellig moet maken. Nee, ik ben blij dat ik nog studeer. Want één voordeel hebben wij als student. Na acht weken volkomen afgesloten van de buitenwereld te zijn geweest, kunnen wij terugkruipen naar onze feestholen om daarna weer eens katjelam onze roes uit te slapen tijdens die geweldige colleges. Naast de gebruikelijke zorgen van kamerhuur, koelkast vullen en tentamens leven wij vrij relaxt. Nee, beste studiegenoten, ik ben van mening dat het studentenleven zo slecht nog niet is. Dus ik neem er nog eentje (of tweetje) en duik dan mijn bed maar weer in, (ik moet werken morgen, weet je wel). Nog een paar dagen en dan ben ik weer student! Drie hoeraatjes voor de studie! Hoera (keer 3). Suzanne Stoppels, derdejaars Life Science & Technology De handleiding van de Kaleidoscope Classic legt de speler tien uitdagingen voor. De eerste is een eitje. De speler moet de puzzelstukjes zo neerleggen dat er een rood-zwart schaakbord ontstaat. De achttien stukken zijn allemaal verschillend, maar als de speler begint met de staaf van acht blokjes en verder goed oplet is het succes niet ver weg. Maar dan begint de pret, en misschien wel een verslaving. Op de achterkant van de zwart-rode stukjes zijn zwart-geel-blauw. De patronen die de speler moet leggen worden lastiger en lastiger. Duizenden mogelijkheden, rekenen, trial-and-error. De frustratie van dat laatste stukje dat net niet de juiste kleur heeft. Afijn, het is dezelfde ervaring als sudoko, rubiks kubus en het kaartspel patience. Patience, precies dat heb je nodig: geduld! LEZERS DIE EEN GRATIS EXEMPLAAR VAN DIT SPEL WILLEN HEBBEN, KUNNEN MAILEN NAAR HUZZEL@ORG.HANZE.NL, MET ALS ONDERWERP KALEIDOSCOPE. DE HANZE MAG ER DRIE WEGGEVEN.

11 allerhanze 11 Agenda De Agenda is bestemd voor studenten- en personeelsactiviteiten. Informatie voor de uitgave van donderdag 21 kun je mailen naar De deadline is donderdag 14 september. THEATERTIP VAN HET NNT! Lieg ik soms? Een voorstelling die begint in het hoofd en eindigt in het hart. Lieg ik soms? is geïnspireerd door de Amerikaanse documentaire Paperclips waarin een schoolproject over vooroordelen en de holocaust centraal staat. De oprechte zoektocht van deze mensen naar begrip en tolerantie slaat echter om in volledige massahysterie. Het project verandert langzaam in een wedstrijd met als inzet een zuiver geweten. Concept, tekst en regie: Laura van Dolron, spel: Jeroen De Man, Martijn de Rijk en Joris Smit. 12 t/m 17 en 19 t/m 23 september, aanvang uur. De Machinefabriek (Bloemstraat 38, Groningen), entree 10,-. Reserveren: , nl. ACLO STUDENTENSPORT Volleyballen bij Kroton! Gezocht: Dames 1 e en 2 e klasse speelsters, Heren 4 e klasse spelers. Bij Kroton kun je van hoofdklasse tot recreatief volleybal spelen. Doe een keer vrijblijvend mee. tc@kroton.nl/ Gezocht: leden voor de klankbordgroep ongebonden sporters die geregeld verschillende sporten doen en een mening hebben. Je geeft het bestuur vier à vijf keer per jaar feedback. Interesse? Mail voor 15 september met: algemeenadjunct@aclosport.nl. Alfacollege. Vanaf 4 september kun je sporten in de topsportaccommodatie van het Alfacollege bij Kardinge. Kjjk voor het rooster op Floorball/Unihockey bij U.C. Face Off. Kom eens langs! Vrijspelen (elke vrijdag uur). Of doe mee aan de cursus. Meer weten, check de website of mail naar: vice-voorzitter@ucfaceoff.nl. Vacature. De ACLO zoekt studenten voor de Sportbewijscontrolecommissie ( 5 per uur). Ben jij assertief, verantwoordelijk en tenminste twee avonden per week beschikbaar? Mail dan voor 15 september naar: penningmeester@aclosport.nl. Vacature. De ACLO zoekt een nieuw Algemeen Bestuurslid voor de sector tennishalgebruikers. Wil JIJ meebeslissen op het hoogste bestuurlijke niveau van de studentensport in Groningen? Kijk dan of bel STUDIUM GENERALE Het slechte leven Over nieuwe en oude zonden uur, Academiegebouw, 2,- (studenten gratis). Informatie: www. hetslechteleven.nl. Ten minste zeven zonden bedreigen de moderne westerse mens: domheid, bemoeizucht, stuurloosheid, overmoed, consumentisme, fanatisme en egoïsme. Zeven filosofen analyseren en becommentariëren deze moderne zonden. Dinsdag 12 september - DOMHEID Prof. dr. Frans Jacobs. Heren van stand - Marten Toonder en Olivier Bommel als inspiratiebron. Maandag 18 september, uur, Academiegebouw. Toegang 2,- (studenten gratis). Informatie: Publicist August Hans den Boef, cabaretier Seth Gaaikema en de striptekenaars Dick Matena en Marq van Broekhoven over hun grote inspiratiebron. Sex, drugs & dopamine - Jantina Tammes Lecture, prof. Jill Becker. Woensdag 20 september, uur, Academiegebouw. Het aantal vrouwelijke cocaïneverslaafden is het afgelopen decennium snel gegroeid. Bij vrouwen verandert het hormoon oestrogeen de werking van dopamine. Het gevolg is dat vrouwen extra kwetsbaar zijn voor alcohol, cocaïne, nicotine en andere verslavende stoffen. DE CAST Donderdag 14 september - Hiphopfeest Onderste Boven. Diverse Groningse hiphopartiesten, special guest RAYMZTER. Puddingfabriek, Groningen, deur open uur, entree: vvk 7,50 vk 8,00, vvk-adressen: Plato en Jongens van Hemmes. Meer informatie op of Lunchconcerten van uur. Dinsdag 12 september - Techniekgebouw - Tweed n Sneakers (Boogaloe). Woensdag 13 september Hanzeborg - Feel (pop). Dinsdag 19 september Wiebengacomplex - Krako (Nederlandstalig). Woensdag 20 september Economiegebouw - Little March (Pop). Meer info op GSp Studentencentrum voor levensbeschouwing en maatschappij. Informatie: GSp - Kraneweg 33 / / info@gspweb.nl / Najaarsprogramma GSp: zie Start-avond woensdag 13 september. Na een gezamelijke maaltijd zullen de pastores zich voorstellen. Aanvang maaltijd uur (kosten 3,-, opgave tot 13 september, uur). Wie niet mee-eet is welkom vanaf uur. Nieuw telefoonnummer. Studentenpastor Matty Metzlar heeft een nieuw telefoonnummer: Persoonlijk gesprek. Voor een persoonlijk gesprek kun je een afspraak maken met een van de studentenpastores. Namen en telefoonnummers vind je op de website. Vieringen in de Martinikerk. 10/ uur: T. Meijlink. 17/ uur: S. Bouman. 24/ uur: A. Diesemer. HIS-OPEN GOLFTOERNOOI Op 22 september organiseert het Instituut voor Sportstudies voor HG-medewerkers haar tweede HIS-Open golftoernooi op de golfbaan in Assen. Deelnemers dienen minimaal in het bezit te zijn van het GVB. Spelers met een GVB spelen een 9 holes wedstrijd (aanvang uur). Spelers met een handicapregistratie spelen een 18 holes wedstrijd (aanvang uur). De wedstrijd wordt afgesloten met een buffet. Kosten: 20 euro, inclusief greenfee en buffet. Aanmelden bij: sportstudies@org. hanze.nl. GEZONDHEIDSBATTLE Doe mee aan de GezondheidsBattle en win een studiereis naar Ghana. Bij elke wedstrijdronde werk je aan een case over gezondheidszorg. In de rol van ziekenhuisdirecteur, docent of verpleger krijg je actuele thema s voorgelegd. Studenten van alle hbo- en wo-opleidingen kunnen zich inschrijven, in teams van 2 t/m 4 studenten, tot 25 september via www. kansopgezondheid.nl. Kijk ook op de site voor de spelregels. Huzzel Colofon Horizontaal Verticaal Weer beginnen 1 Om 8 uur rinkelt de eerste... 1 Op naar je eerste... 8 Eerstejaars zijn nog... 2 Hier studeer je dus (afko) 9 Op de... (afko) kun je rustig studeren 3... et lab... (Latijn) 11 Academie voor Sociale Studies (afko) 4..., west, thuis best 12...sessmentprocedure 5 Hé, wel bij de... blijven, hè 13 Het zit tegen: je zit in een... 6 Een... er (Gordon bijvoorbeeld) 15 Computerprocessor (afko, Engels) 7 45 minuten, dat is een Land in Azië 10 Oei, die leraar is een... vent 17 De les begint,...chons af a.u.b. 12 In de pauze eet ik een Boom 14 Noordpoolbewoner 20 Management, Economie & Recht (afko) 15 Op Zernike ligt de...pus 21 Koffiehuis, het...-café 19 Wildebeest 22 Stud... en managem Bijbelse naam 24 Domeinnaam van Litouwen (afko) 23 Zo dronken als een Studeren? Ik... maar wat aan 25 Kostprijs (afko) 27 Vier jaar blokken voor je Sh..., sh..., sh Mail het woord naar: huzzel@org.hanze.nl en ding mee naar de gebundelde studentensoap Martini Drei. Inzenden t/m dinsdag 19 september. De vorige Huzzel is gewonnen door: Gerrit Klopstra. De oplossing is: slaapplaatsen Boudewijn Otten Prikbord Prikbord is gratis voor personeel en studenten van de HG en voor niet commerciële instellingen. Lengte maximaal 30 woorden. Bedrijven betalen 25 euro voor 30 woorden, elk woord extra kost 50 eurocent. Opgeven bij de redactie: Zernikeplein 1-H4, postbus 30030, 9700 RM, Groningen, de.hanze@org.hanze.nl. OPPAS GEZOCHT Gezocht: student die op maandag- en donderdagmiddag (van drie tot zes uur) oppas wil zijn voor drie kinderen (13, 11 en vooral 6 jaar). In het zuidste zuiden van de stad. Goede verdiensten, bel GEZOCHT: KEI-BESTUUR 2007 De KEI-week is het grootste studentenevenement van Nederland met ruim 3400 KEIlopers, 600 KEI-leiders en 200 medewerkers. De Stichting KEI is op zoek naar enthousiaste studenten voor het KEI-bestuur van Ben jij geïnteresseerd? Kijk op en solliciteer naar een functie in het KEI-bestuur 2007! ASHTANGA YOGA Athletic. Powerful. Balancing. Studio Hofstraat ashtanga_groningen@hotmail.com. Class schedule: Mondays 20:15 to 21:45, Thursdays 20:15 to 21:45, Sundays 18:00 to 19:30. BVD BOEKENVOORDEEL De stichting BVD wordt door studenten bestuurd voor studenten. De BVD verkoopt studieboeken voor de economische opleidingen van de HG. BVD, daar haal je tien procent voordeel mee. Kijk voor meer informatie op www. stichting-bvd.nl. MET ONDERLINGE STEUN STUDEREN Lotgenotengroep voor studenten met een psychiatrische achtergrond voor studenten van de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen. Bijeenkomsten eenmaal in de twee weken op dinsdagavond van uur tot uur in het Wiebengacomplex. Info: Met Onderlinge Steun Studeren (MOSS), moss@ org.hanze.nl, tel MILIEUFOTOWEDSTRIJD Doe mee met de milieufotowedstrijd Picture This! Imagine That!. Wat is voor jou een milieuprobleem? Wat vind jij dé oplossing? Volg voor meer inspiratie de gratis cursusdag in Groningen. Meer weten? Kijk op TE KOOP Te koop: Giant OCR Zero. Grijs/ zilverkleurig, medium, aluminium frame, carbon voorvork, Shimano Ultegra afmontage, triple (27 v), Mavic wielen. Extra: Selle Italia carbon zadel, Sigma fietscomputer. Nieuwprijs Vraagprijs 850. Tel / m.a.greidanus@pl.hanze.nl. De Hanze is de redactioneel onafhankelijke krant van de Hanzehogeschool Groningen. De krant verschijnt tweewekelijks. Redactie-adres Zernikeplein 1, H AS Groningen Postadres Postbus 30030, 9700 RM Groningen telefoon: fax: de.hanze@org.hanze.nl Internet: Redactie Chris Wind - hoofdredacteur c.f.wind@pl.hanze Boudewijn Otten - (eind)redacteur j.b.m.otten@pl.hanze.nl Luuk Steemers - redacteur lu.a.steemers@pl.hanze.nl Rina Tienstra - redacteur r.h.tienstra-de.knegt@pl.hanze.nl Loes Vader - redacteur j.l.c.vader@pl.hanze.nl Fotografie Pepijn van den Broeke - Robert van der Molen loexproduxies Illustraties Barbara Stok Leo van der Reest Basis lay-out Art Studio - Groningen Productie Redactie de Hanze & Grafi sche Industrie De Marne B.V. Oplage: Advertenties Bureau Nassau info@bureaunassau.nl Abonnementen 40 euro per jaar de.hanze@org.hanze.nl

12 12 advertenties STUNT AANBIEDING NU 999,- 30 RIJLESSEN INCL. EXAMEN EN HEREXAMEN NU 139,- 10-DAAGSE SPOEDCURSUS 1349,- INCL. EXAMEN EN BIJ ONS 1 GRATIS HEREXAMEN IN DE STAD GEHAALD EN GEBRACHT TIJDELIJK GRATIS PROEFLES J O S L S M I T MELD JE NU AAN!!! EN BEL KIJK OOK OP ONZE WEBSITE: Wij zoeken gezonde vrouwen die mee willen werken aan een onderzoek met een anticonceptiepil die L-mefolinaat (foliumzuur) bevat YAZ is een geregistreerde anticonceptiepil dat een oestrogeen (ethinylestradiol) en een progestageen (drospirenon) bevat. L-mefolinaat is er nu aan toegevoegd met de bedoeling het folaat gehalte in het lichaam te verhogen om zo een voldoende voorraad te hebben op het moment dat u besluit om kinderen te willen en dus met de pil stopt. Een onvoldoende hoog folaat gehalte bij de moeder geeft namelijk een vergrote kans op een bepaalde aangeboren afwijking (open ruggetje) bij het kind. Momenteel worden vrouwen die zwanger willen worden dan ook geadviseerd foliumzuur te gebruiken. Foliumzuur verhoogt het folaat gehalte Doel In het onderzoek zal worden onderzocht en vergeleken in welke mate YAZ en L-mefolinaat worden opgenomen in het lichaam als ze elk apart of gecombineerd gegeven worden. Deelneemsters Er kunnen 42 vrouwen aan het onderzoek meewerken die gezond zijn tussen 18 en 38 jaar oud zijn (18 en 38 meegerekend) een niet hormonaal anticonceptiemiddel willen gebruiken (condooms, pessarium, spiraaltje zonder hormonen) vanaf 2 maanden voor de start van het onderzoek en gedurende het onderzoek een regelmatige menstruele cyclus hebben. Vergoeding Elke vrijwilligster ontvangt een vergoeding van 1560,- na afronding van de gehele studie plus een reiskostenvergoeding van 0,19 per gereisde kilometer, onafhankelijk van de wijze van vervoer. Als u voor het onderzoek moet stoppen met uw eigen pil is de vergoeding maximaal 1.690,-. Verloop U kunt met het onderzoek starten tussen oktober 2006 en maart Er zijn 3 perioden, 1 periode per menstruele cyclus. Gedurende elke periode krijgt u éénmalig de studie medicatie in tabletvorm (YAZ, L-mefolinaat en YAZ + L-mefolinaat, in willekeurige volgorde). Bij 2 van de 3 periodes verblijft u 3 dagen (2 nachten) in de kliniek van Xendo in Groningen. Daarna komt u nog 7x per periode langs voor een bezoek van ongeveer 1 uur. Bij 1 van de 3 periodes verblijft u 2 dagen (1 nacht) in de kliniek van Xendo in Groningen. U hoeft hierna geen korte bezoeken af te leggen. De datum van opname is voor elke periode afhankelijk van de menstruatie. Vooraf en na afloop krijgt u een uitgebreide medische keuring inclusief bloed- en urine onderzoek. Elke periode wordt er regelmatig bloed afgenomen. Informatie Dr. Christine Klipping, dr. Ageeth Remmers, dr. Ingrid Duijkers Dinox, Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen, tel (tijdens kantooruren) Studie Carrière Wij proosten met je mee! In samenwerking met SNT in Groningen is Tempo-Team op zoek naar enthousiaste en gemotiveerde medewerkers die met veel plezier in dit callcenter willen gaan werken. Ben jij klaar voor een nieuwe uitdaging? Kom dan naar het werkcafé bij SNT en maak onder het genot van een drankje op een informele manier kennis met je nieuwe werkplek! Je meldt je aan door een te sturen naar: Annemiek.van.de.Poll@tempo-team.nl. Neem gerust al je werkzoekende vrienden mee! Locatie: Damsterdiep 263 in Groningen. Datum en tijd: 14 september van 16:00 tot 18:00 uur. Meer informatie: neem contact op met Tempo-Team Uitzendbureau in Groningen op telefoonnummer (050) Kun jij wel wat extra geld gebruiken naast je studiefinanciering? Of ben jij bijna afgestudeerd en ben je je aan het oriënteren op de arbeidsmarkt? Neem dan eens contact op met Manpower! Jij Manpower is doorlopend op zoek naar enthousiaste medewerkers. Wanneer je klantvriendelijk bent en je hebt een flexibele instelling, dan ben jij bij ons aan het juiste adres. Wij de mogelijkheid om commerciële werkervaring op te doen in een contact center, waarmee je prima bonussen kunt verdienen. Leidinggevende talenten M/V De baan ook zoeken wij doorlopend leidinggevende talenten. Wanneer jij verantwoordelijkheidsgevoel hebt en in een dynamische werkomgeving wilt werken, dan is een functie als teamleider of trainer in een contact center misschien iets voor jou! Contact Manpower Groningen, Oude Kijk in t Jatstraat 55-57, (050) , groningen.132@manpower.nl

13 achtergrond 13 Yan Mulder ontwerpt digitale billboards op Curaçao Yan Mulder (21), student Communicatiesystemen Multimedia & Vormgeving, loopt als multimediaontwerper stage bij ibillboards op Curaçao. Wat is ibillbords? We werken met digital signage. In plaats van posters op billboards, gebruiken we plasma- en LCD-schermen om reclame te maken en informatie te geven. Je kunt de inhoud van de schermen snel veranderen en een specifieke boodschap aan een specifieke doelgroep laten zien, op een specifieke locatie. Narrow casting noem je dat. Op Aruba hangen 35 schermen in hotels, restaurants, bars, cafés en supermarkten. We updaten de schermen dagelijks via internet en onderhouden het netwerk. En we ontwerpen nieuwe multimediaadvertenties. Wat doe jij? Ik werk als ontwerper op de mediaafdeling en maak advertenties met behulp van video, animatie, tekst en digitale foto s. In één product combineer ik hier alle multimedia-aspecten die in mijn opleiding apart zijn behandeld. Voor de Mega Store van bouwmarktketen Kooyman op Curaçao ben ik bezig met een proefproject. Als dat aanslaat, wordt het uitgebreid. Dan krijgen de andere filialen op de Antillen het product. In mei was er in het Renaissance Hotel op Aruba een vijfdaags evenement waar negenhonderd mensen op afkwamen. Onze billboards vertelden de gasten alles over het programma, het juiste tijdstip en de juiste plaats. Kun je je creativiteit een beetje kwijt? Ik vind het een uitdaging om een idee op papier uit te werken tot een eindproduct. Als je ziet dat het dan ook echt wordt gebruikt en dat het effect heeft, geeft dat wel een kick. Het is een nieuwe business. Ik wil er in Nederland graag mee verder gaan na mijn studie. Hoe is het leven daar? Minder gehaast dan in Nederland. Ik heb meer tijd om dingen te doen. Dat is maar goed ook met een temperatuur tussen de 28 en 31 graden. Ik heb het gevoel dat ik na mijn werk en in het Ik combineer alle multimediaaspecten van mijn opleiding in één product weekend op vakantie ben. Wel moest ik erg wennen aan het verkeer, dat is hier heel chaotisch. Je moet hier echt een auto hebben, anders duurt het eeuwen voordat je ergens komt. Fietsen is in die hitte niet te doen. Als je je daar toch aan waagt, kun je maar beter een knuppel meenemen om de loslopende honden bij je weg te houden. Wat is je mooiste ervaring? Het duiken, de onderwaterwereld is hier echt geweldig. Het water is helder, warm en vol met vis en koraal. In Nederland hoor je vaak dat het op de Antillen crimineel is. Daar merk ik niks van. Curaçao is een mooi eiland en de bevolking is vriendelijk. Aan het einde van mijn stage ga ik naar Aruba om de digitale billboards in bedrijf te zien. Op Curaçao hebben we alleen proefbillboards, dat is toch anders. Straks kan ik in het echt bekijken wat ik de afgelopen tijd gemaakt heb. Rina Tienstra Jasper is de eerste BIN-ingenieur van Nederland Het is werken aan de grenzen van de wetenschap Jasper Hofman is de eerste Nederlander die zich ingenieur in de Bio-informatica mag noemen. Begin juni nam de 24-jarige inwoner van Warffum zijn diploma in ontvangst op de Hanzehogeschool. Ik kom van de laboratoriumschool aan de Poortstraat, waar ik examen deed in de medische richting. Interessant, maar niet uitdagend genoeg. Naast biologie en genetica boeien computers mij nogal. Daarom koos ik in 2002 voor bio-informatica (BIN) op de Hanzehogeschool. In de opleiding leer je uitgebreid programmeren. Ook krijg je veel kennis over websites en databases aangereikt. Maar daarnaast staat er Biochemie, Biologie, Genetica en Immunologie op het rooster. Je wordt als het ware de lijm tussen twee werelden. Pionieren Het was zeer leerzaam. Als ik hoor wat mijn jaargenoten allemaal hebben gedaan, denk ik: dat is niet mis. Het is een goede opleiding met betrokken docenten. Bio-informatica is allemaal heel nieuw, ook voor de docenten. Het is pionierswerk. Daarom moet je jezelf al in een vroeg stadium van de studie zien te redden. Helemaal niet erg. Dat maakt het juist leuk en spannend! Biomarkers Ik heb mijn afstudeerproject gedaan aan de Rijksuniversiteit Groningen bij Analytische Biochemie. Mijn project had te maken met een heel nieuwe technologie: Biomarker Discovery. Je probeert in het bloed van patiënten bepaalde proteïnen, eiwitten, te vinden die kenmerkend zijn voor hun ziekte. In dit geval ging het om baarmoederhalskanker. Je kunt dan al in een vroeger stadium de diagnose stellen, en het onderzoek is minder ingrijpend voor de patiënt. Uiteindelijk moet er zoiets komen als een zwangerschapsteststaafje. De methode die we gebruiken om biomarkers op te sporen is massa-spectrometrie. Je mengt druppels uit een bloedmonster met een matrix, een stof die heel goed energie kan overbrengen op de proteïnen. Op dat mengsel ga je schieten met een laser, waardoor er geïoniseerde proteïnen vrijkomen. Die worden via een elektrisch veld in een buisje geschoten. Zo worden ze op massa gescheiden, zware eiwitten zijn namelijk trager dan lichte. Vergelijk het maar met een Landrover en een Fiat Panda. Met dezelfde motor gaat de Panda harder, omdat die minder massa heeft. Duizelingwekkend Het eindresultaat is een spectrum waar je de verdeling in massa ziet van de verschillende eiwitten in het bloedmonster. Pieken geven aan welke proteïnes er in grote hoeveelheden voorkomen. Er zitten duizenden van die pieken in een massaspectrum van zo n bloedmonster. Bovendien weet je niet eens precies waarnaar je zoekt bij de speurtocht naar biomarkers. Daarom ga je massaspectra van patiënten vergelijken met die van gezonde mensen. Dat is dus een duizelingwekkende hoeveelheid gegevens die je met elkaar moet vergelijken. Om de hoeveelheid data te verminderen en de analyse te vereenvoudigen, heb ik een programma geschreven dat het aantal pieken drastisch reduceert. Voetbal met pingpongballetjes Een voetbal waarin één pingpongballetje zit, is lichter dan een voetbal met twee, drie of tien pingpongballetjes. Zo is het ook met eiwitten. Ze hebben een bepaalde combinatie van atomen koolstof, zwavel, waterstof, stikstof en zuurstof. Net als die voetballen in mijn voorbeeld kunnen die atomen een variërend aantal neutronen - de pingpongballetjes - bevatten. Ze hebben daardoor een variërend gewicht. Ieder type proteïne heeft daarom in het massaspectrum een aantal pieken. Met mijn programma worden die zodanig gereduceerd dat er per proteïne nog maar één enkele piek is. Ruis Ik heb ook een functie ontwikkeld waardoor ik verschillen tussen bloedmonsters van gezonde en zieke mensen sneller kan opsporen. Die verschillen zouden dus de biomarkers kunnen zijn. In theorie. Maar er is nog veel ruis in de resultaten. Het is werken aan de grenzen van de wetenschap. We staan nog maar aan het begin van de ontwikkelingen. Ik ben er zeker van dat die biomarkers bestaan en dat we ze vinden. En dan heb ik een klein steentje aan de toren bijgedragen. Luuk Steemers Foto: loexproduxies

14 14 advertenties de HANZE Superstunt starterspakket 5 lessen je complete studieboekenpakket gegarandeerd voor de laagste prijs Bij ons is een les 60 min In de stad gehaald en gebracht Meld je nu aan en bel of mail voor meer pakketprijzen bezoek ook onze website / Ben jij een bachelor op zoek naar een masteropleiding? Kom naar de TU Delft Masterlunches iedere 2de donderdag van de maand. Je krijgt gedetailleerde informatie over de masteropleidingen van de TU Delft tijdens een informele lunch. Inschrijven voor één van de lunches kan via Data: 14 september 12 oktober 9 november 14 december

15 international 15 Legal alien don t respect bikers at all. Oh, and I think Dutch people are very social and polite, they greet you all the time and ask you how you re doing. Could you live here forever? Maybe I could stay for one more semester, but I don t think I could spend my whole life here. The Netherlands is great, but I have only been here for a short time, I can t say how much I will like it in a couple of months. We ll see What is your motto in life? I want to finish everything I planned to do in my life. I don t like to start anything and then stop halfway. Mario Alberto Lopez Gaxiola (20) School: International Business School Native country: Mexico, 107 million inhabitants Loves: Lifting weights, watching football, listening to music, and meeting people Hates: Bad people and eggs Hero: Bill Gates Easier entry for foreign students The Dutch cabinet has agreed to a proposal by Minister Rita Verdonk for Immigration and Integration to facilitate entry into the Netherlands for highly skilled migrants, including international students from outside the European Union. This is part of a wider series of measures covering the entire Dutch immigration sector. The new migration policy will give companies and organizations a prominent role in admission procedures. They will have a greater influence on the selection of migrants with desirable skills, for instance. Iinternational student house delayed 120 new student rooms at Winschoterdiep that were supposed to accommodate international students from the beginning of September are not yet ready. The necessary renovations in a former office block have been delayed due to formalities. When the renovations, that will eventually result in 340 new student rooms, will start is unclear. Housing corporation De Huismeesters is offering alternative accommodation to international students at other locations in Groningen. Sex, Drugs and Dopamine Jantina Tammes Lecture by Jill Becker entitled Gender, Cocaine Abuse and the Brain. Cocaine abuse by women has increased rapidly in the last decade. In the USA, women begin using cocaine at an earlier age than men, after first use Last time you were in Mexico? One week ago I left Mexico, but I didn t go to the Netherlands immediately. First I went to Phoenix, Arizona, which is only six hours away from my hometown in Mexico. I stayed in Phoenix for two days. I have some family and friends living there and I thought it was a good idea to visit them before I went to Europe. We mostly went shopping, I bought some good stuff, it was a lot of fun. The area where I m from in Mexico is a lot like Arizona, it s very hot and desert-like. Quite different from the weather here, I d say. they take less time to become addicted, they enter treatment at a younger age than men, and when they present for treatment they have a more severe habit than men. Are there sex differences in the brain that contribute to sex differences in drug abuse? Jill Becker, reseach professor in the Molecular and Behavioral Neuroscience Institute at the university of Michigan explains why women are more likely to get addicted to alcohol, cocaine, nicotine and other drugs. Time: Wednesday 20 September, hrs. Venue: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. International mega parties banned After a number of incidents last academic year, the Housing Office has decided to ban all organized mega parties in international student houses. If you want to organize a big party for people that do not live in your student house, you better look somewhere else, says Rein Swart who is Manager Wonen of the Housing Office. Last year we even had professional parties with ticket sales. Our student houses are not suitable locations for such events. We have had lots of complaints about noise. So if you want to organize a mega party, please contact your Housing Office. We will try to help you find a good venue. The housing office does not ban all parties. Swart: If you want to throw a part for a limited number of people who live in your own student house, that s no problem as long as, and this cannot be stressed too much, you do not cause any nuisance to your neighbours. What did you expect when you came here? I thought Groningen was a small town with not too much to do, but I found out it s not that small at all. It s actually a real city with a lot of activities. I think I will like it here. My expectations about the Dutch people? I don t know, I only expected them to be very liberal. So far I don t really know if it s true, because I have only been here for a week. But I do think Dutch people are very nice. So far, when I need some assistance, they are always willing to help me out. Dish Biotechnology student Anne Borriens (20) prepares a typical German dinner. For starters she serves Eiersuppe. A great recipe for students: it s healthy, easy and low-budget. All you need is stock cubes, three eggs and some parsley. First you mix the stock cubes and the water. When it boils, you break the eggs and add them to the soup. You cook it for five minutes, add some parsley, and ready it is. The main course is Hefeklöße mit Blaubeeren. The Hefeklöße are little dumplings that need to be steamed for about 15 minutes. The easiest way to do this is to put them in a strainer, placing it on top of a pan filled with boiling water. When the Hefeklöße are ready, Anne puts them on a plate. The rest of the preparation is left to the guests themselves. First Anne instructs her guests to open the top of the Hefeklöße a little bit. Then they have to fill up the little hole with some melted butter, pour sugar and cinnamon on top and finish it off with a lot of blueberries. Anne explains that Germans don t just eat it, but also have big Hefeklöße competitions where they have to eat as many as they can. She looks a little disappointed when she discovers that her guests are only able to eat five. Aufgehen wie ein Hefekloß is a German expression meaning to get fat. After eating a couple the guests understand why. Hefeklöße are delicious, but don t eat as many as the Germans do. Chris Wind Biggest mistake for us to make in Mexico? If you try to make out with a Mexican woman too fast, you can get in big trouble. We are more conservative than the Dutch people, so women don t like it when you come on too strong. You have to treat them with respect. If you are rude or over-familiar, they might even slap you in the face. Noticed any Dutch habits? I think the bike paths are very funny, it s cool you take care of your bikers so well, in Mexico people Ingredients: Eiersuppe (Eggsoup): Stock cubes Water 3 eggs One hand of parsley Give us a characteristic Mexican proverb. Cameron que se duerme, se lo lleva la corriente. Literally it means something like The shrimp that sleeps, will be taken by the sea. We use it to warn people that if they don t do anything and are just being lazy, they will not achieve anything. I think that s very true. What do you want to do after you finish your studies? I want to be the boss of my own company, do business all over the whole world. What kind of business or product I don t know yet, but I will find something. Even though my hero is Bill Gates, it doesn t necessarily have to be computers. I just think he is a great businessman. Anne s Hefeklöße mit Blaubeeren Foto: loexproduxies Hefeklöße mit Blaubeeren (Dumplings with Blueberries): Frozen Dumplings Blueberries from a can or glass Sugar Cinnamon Butter Chris Wind

16 16 achterklap de HANZE Astromaniac De enige ware studentenhoroscoop 7-21 September Leeuw Maagd 23 augustus 22 september Maagden die in de vakantie een leuke jongen of meisje zijn tegengekomen, kunnen wel eens van een koude kermis thuiskomen. Negeer je nieuwe vlam volkomen. Mocht dat allemaal niet afdoende zijn: stel hem of haar eens voor aan je moeder. Als je de deur uitgaat, adviseren de sterren je te zorgen voor wat extra bescherming. Weegschaal 23 september 22 oktober Puilen de zwembandjes nu toch iets te frivool boven je broek uit? Geen nood, beste Weegschaal, couturiers zullen je uit de brand helpen: de broeken gaan weer naar de taille en de truitjes over de navel, daarover zijn alle sterren het eens. Maar laat die legging van je nicht nog maar even op zolder liggen. Overweeg in ieder geval een ACLO-kaart of ga hardlopen. Schorpioen 23 oktober 22 november Zoals jij de afgelopen weken tekeer bent gegaan, beste Scorpio! Van kroeg naar feest en van feest naar afterparty. Als jij zegt dat je om twee uur thuis bent, bedoel je zeker twee uur s middags. Nu zit je in een dipje. Geen wonder, met zo n koortslip kun je maar beter even onderduiken. Je ziet er niet uit! Boogschutter 23 november 22 december Boogschutters die op zoek zijn naar een kamer kunnen wellicht beter een ver familielid vragen of ze een tijdje mogen logeren. Een tentje in het Stadspark opzetten is ook een mogelijkheid. Ga niet direct samenwonen met die leukerd die je tijdens de KEIweek hebt ontmoet. Voor je het weet zit je onder de plak in plaats van onder de pannen! Steenbok 23 december 22 januari Kom toch eens achter die computer vandaan, beste Steenbok. Het leven bestaat niet alleen uit gamen. Steenbokken met een relatie mogen daar best wat extra energie in pompen. Verwen je partner eens met een lekker ontbijtje op bed of ga samen naar de geitenboerderij. Lekker romantisch. Waterman 23 januari 22 februari Single Watermannen moeten half september rekenen op een verrassing. Haha, de hele dierenriem wijst op brand en vuur. Maar laat je niet misleiden. Iemand uit het verleden staat opeens in Shadrak of in de Kar voor je neus en verklaart je zijn of haar liefde. Niet serieus nemen. Die oude viespeuk is alleen op zoek naar een bed om de nacht door te brengen. Vissen 23 februari 22 maart Heb je nou nog die boeken niet besteld, Vissen? Als jij denkt zo te kunnen studeren, heb je het goed mis. De weg tussen je kamer en de koffieshop kun je nu wel dromen, ga nu maar eens op zoek naar het Zernike. Het wordt tijd om uit je zomerroes te ontwaken en de bezem door dat stoffige brein van je te halen. Een grote schoonmaak is aan te bevelen. Ram 23 maart 22 april Alarmfase 1! Het eten is vies, je fiets is gestolen, dat tentamen van voor de vakantie is nóg niet nagekeken, je verkering gaat vreemd en Feyenoord staat onderaan in het rechter rijtje. Go with the flow, beste Ram. Tegen de stroom in zwemmen kost alleen maar energie en levert niks, nada, noppes op. Neem eens een gezichtsmasker en eet veel vezels, vooral komkommer! Stier 23 april 22 mei Stier, je bruist weer van energie. Ook al regent het pijpenstelen, voor Stieren schijnt de zon. Je bent populair bij je (nieuwe) vrienden en je (nieuwe) docenten zijn dol op je. Stieren die op reis willen, moeten nu op zoek gaan naar een rugzak met veel vakken om waardevolle spullen in op te bergen. Dit is hét moment voor de aanschaf van iets nieuws. Tweeling 23 mei 22 juni Beter hard blazen dan je mond verbranden, beste Tweeling! Je kunt niet alles en iedereen vertrouwen. Die leuke poedel die je wilt aaien, kan wel eens een gemene labrador zijn. En die/dat romantische jongen/meisje die je hebt leren kennen een meedogenloze loverboy/lovergirl. In deze periode is namelijk niets wat het lijkt. Kreeft 23 juni 22 juli Voor Kreeften is dit een zeer creatieve periode. Kreeften die op de kunstacademie zitten, kleuren, kleien en krijten er lustig op los. Muzikale Kreeften zullen geen valse noot blazen. En sportieve Kreeften geen scheve schaats rijden. Laat NU zien wat je kunt, want na half september is je creatieve put zo goed als opgedroogd. Leeuw 23 juli 22 augustus Wordt het niet eens tijd dat je leert koken, beste Leeuw. Je eet te vet en te zout. Je weet toch dat vet en zout niet alleen je prestaties op school negatief beïnvloeden? Haal op de markt eens een zoute haring (goed zout) of een makreel (de hele omega3-reeks in één vissie) en je zult versteld staan van je prestaties tussen de lakens. Stoelendans Eén stoel is er nog leeg die vrijdagmiddag. De trein van Groningen richting Schiphol staat op het punt te vertrekken. De gangpaden staan vol mensen. Ze weten niks van de lege stoel. Even hebben ze gezocht, maar al snel verging hun de moed. Maar als ik de trein inkom, valt het me direct op. Het middelste van drie opklapstoeltjes bij de ingang is nog leeg. Snel klap ik de stoel open, en plof neer. Het doet me denken aan een stoelendans, maar die gedachte wordt verbroken door een zware stem naast me. Waar mot je heen? Nu pas zie ik de mannen naast me. Ze horen duidelijk bij elkaar. Ze delen een weedlucht. Ineens lijkt er iets in mijn keel te zitten, mijn stem klinkt zwakjes. Schiphol, kuch ik. De linkerman schudt even zijn hoofd. Schiphol, Schiphol, bedroefd kijkt hij naar de grond, alsof daar een konijntje ligt dat net is doodgeschoten door een gemene jager. Even ben ik bang dat ik het verkeerde antwoord heb gegeven, maar dan klinkt een bulderende lach naast me. Ik heb liever Opnieuw de lach. De rechterman buigt diep naar voren op zijn stoeltje, langzaam komen er tranen in zijn ogen. Ik heb liever Weer overstemt zijn lach de woorden. Dan komt toch de hele zin eruit. Ik heb liever iets anders in mijn hol dan een schip, en dan is het ook nog eens een vliegveld Nog even hikt hij wat na. Ik glimlach beleefd wat mee. Dan stopt hij plotseling en kijkt me serieus aan. Jij bent wel een slim meisje, he? Ik heb geen idee hoe ik daar een passend antwoord op kan geven. Maar dat lijkt ook niet de bedoeling van zijn vraag. Ja, vroeger was ik net zoals jij. Je denkt misschien: wat een lelijke man, maar vroeger liepen alle vrouwtjes achter me aan. Ook van die slimme wijfies als jij. Ik besluit neutraal te kijken. Ineens heb ik er moeite mee. Hoe zet ik mijn neutrale gezicht op? Heb ik wel een neutraal gezicht? Het blijkt te werken. De rechterman richt zijn aandacht op de noodrem naast hem. Station Assen, zegt de stem uit de intercom. Weer klinkt de luide lach van de rechterman. Assen, ik ga je vergassen. Nog even klinkt de lach, dan een harde scheet. Opnieuw gelach, en weer stilte. Eindelijk heb ik tijd om over de stoelendans na te denken. Alleen de muziek ontbreekt nog. Leonie Veraar

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

September de maand van weerbaarheid

September de maand van weerbaarheid September de maand van weerbaarheid Het thema van deze maand is weerbaarheid. Het komt steeds vaker voor in het nieuws, kinderen die gepest worden. Vaak sta je als ouder machteloos. Hieronder volgt een

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Hoe lang duurt geluk?

Hoe lang duurt geluk? Hoe lang duurt geluk? Op dit moment ben ik gelukkig. Na veel pech ben ik dan eindelijk een vrolijke schrijver. Mijn roman is goed gelukt. En ik verdien er veel geld mee. En ik heb ook nog eens een mooie,

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong Twee blauwe vinkjes Door: Lenneke Sprong Nog steeds maar een vinkje. Buiten begon de zon te schijnen, waardoor er schaduwen op de lichtblauwe muur ontstonden. Waarom ontvangt hij niet mijn berichtje vroeg

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer KLEM Katja en Udo in de schulden Anne-Rose Hermer Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Katja ontmoet Udo Katja is bijna negentien jaar. Ze woont nog bij haar ouders. Katja werkt in een warenhuis.

Nadere informatie

"Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5"

Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5 "Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5" Voor het eerst alleen Ik werd wakker in een kamer. Een witte kamer. Ik wist niet waar ik was, het was in ieder geval niet de Isolatieruimte. Ik keek om me

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort. Een erfenis Dag dames, kan ik iets voor u doen? Amber kijkt Liz even aan en zegt dan: Ik heb hier een afspraak met de notaris. Mijn naam is Amber Overgauw. De vrouw kijkt op haar beeldscherm. Ik zie het,

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan.

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan. LESBRIEF Binnenkort gaan jullie met jullie groep naar de voorstelling Biggels en Tuiten Hieronder een aantal tips over hoe je de groep goed kan voorbereiden op de voorstelling. VOOR DE VOORSTELLING Vertel

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af.

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af. 1 Heleen van Rijnsburg zet de wekker op halfacht. Als ze nu nog een halfuurtje leest in bed, dan krijgt ze zeven uur slaap. Dat is precies genoeg. Zes uur is te kort en acht uur is te lang. Op het nachtkastje

Nadere informatie

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

Zeesteen. Janneke Holwarda. roman

Zeesteen. Janneke Holwarda. roman Zeesteen Janneke Holwarda roman De wereld verzaakt; in het dorp van mijn ouders zijn de bladeren rood. Buson 1980 Ze is de jongste. En de vreemdste. Moeder had het zelf gezegd toen de tantes op bezoek

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

Dan pakt Peter met een glimlach het toestel op. Hallo? O, mijn god mijn god, klinkt een vrouwenstem.

Dan pakt Peter met een glimlach het toestel op. Hallo? O, mijn god mijn god, klinkt een vrouwenstem. 1. Commissaris Van Straaten trommelt met zijn vingers op het bureau. Hij kijkt rechercheur Peter van Opperdoes aan en zucht diep. Je doet je werk goed, Peter, maar ik maak me zorgen om je. O? Daarom zit

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar , Grootegast, 31 augustus 2010

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar , Grootegast, 31 augustus 2010 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar 2010-2011, Grootegast, 31 augustus 2010 Er was eens een boerin die twee emmers verse, romige melk buiten zette. Vlakbij

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle?

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle? Rolstoeltaxi Dino, wil jij even helpen? Dino reageert niet. Hij is ingespannen bezig met zijn tekening. De opdracht is om het bovenaanzicht van de school te maken. En dat valt niet mee. Dino, vraagt de

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

En? zegt mijn moeder, die haar nieuwe zomerjurkje laat zien: Wat vind je ervan? Mooi. Ik zeg niets meer dan dat, want ik weet dat ik er geen verstand

En? zegt mijn moeder, die haar nieuwe zomerjurkje laat zien: Wat vind je ervan? Mooi. Ik zeg niets meer dan dat, want ik weet dat ik er geen verstand En? zegt mijn moeder, die haar nieuwe zomerjurkje laat zien: Wat vind je ervan? Mooi. Ik zeg niets meer dan dat, want ik weet dat ik er geen verstand van heb. De vorige keer zei ik dat de nieuwe broek

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen. De ontwikkeling van het programma en de daarbij behorende video s is mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Ze neemt nog een slok van haar rum-cola. Even lijkt het alsof de slok weer omhoogkomt.

Ze neemt nog een slok van haar rum-cola. Even lijkt het alsof de slok weer omhoogkomt. Manon De muziek dreunt in haar hoofd, haar maag, haar buik. Manon neemt nog een slok uit het glas dat voor haar staat. Wat was het ook alweer? O ja, rum-cola natuurlijk. Een bacootje noemen de jongens

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

De kerker met de vijf sloten. Crista Hendriks

De kerker met de vijf sloten. Crista Hendriks De kerker met de vijf sloten Crista Hendriks Schrijver: Crista Hendriks Coverontwerp: Pluis Tekst & Ontwerp ISBN: 9789402126112 Crista Hendriks 2014-2 - Voor Oscar... zonder jou zou dit verhaal er nooit

Nadere informatie

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock

Nadere informatie

Als ik vrijdagmiddag uit school kom, staat mijn moeder in de keuken. Ze heeft twee grote bood schappentassen vol lekkers gekocht voor het weekend en

Als ik vrijdagmiddag uit school kom, staat mijn moeder in de keuken. Ze heeft twee grote bood schappentassen vol lekkers gekocht voor het weekend en Als ik vrijdagmiddag uit school kom, staat mijn moeder in de keuken. Ze heeft twee grote bood schappentassen vol lekkers gekocht voor het weekend en zet alles op het aanrecht. Floor, zou jij nog even voor

Nadere informatie

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al Hoofdstuk 1 Echt? Saartjes mond viel open van verbazing. Maar dat is supergoed nieuws! Ze sloeg haar armen om haar vriendin heen. Waaah, helemaal te gek. We gaan naar Frankrijk. Zon, zee, strand, leuke

Nadere informatie

MARIAN HOEFNAGEL. Met alle geweld. in één klap alleen. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

MARIAN HOEFNAGEL. Met alle geweld. in één klap alleen. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren MARIAN HOEFNAGEL Met alle geweld in één klap alleen Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 1 Stoer Yung loopt de school uit. Zijn rugtas hangt over zijn rechterschouder. Zo ziet hij er stoer uit. Yung draagt

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 4)

Luisteren: muziek (B1 nr. 4) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als 4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.

Nadere informatie

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen.

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 103 103 HOOFDSTUK 7 Wat gaan we doen? WOORDEN 1 Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 2 Op 22 november zijn we 25 jaar

Nadere informatie

Stufe 1. Kreuzen Sie die richtige(n) Lösung(en) an. 1. Waar kom je a) van. b) vandaan. c) vandaag. 2. u Duitse? a) Bent b) Ben c) Zijn

Stufe 1. Kreuzen Sie die richtige(n) Lösung(en) an. 1. Waar kom je a) van. b) vandaan. c) vandaag. 2. u Duitse? a) Bent b) Ben c) Zijn Stufe 1 i1 Kreuzen Sie die richtige(n) Lösung(en) an. 1. Waar kom je a) van. b) vandaan. c) vandaag. 2. u Duitse? a) Bent b) Ben c) Zijn 3. heet jij? a) Wie b) Wat c) Hoe 4. Hoe gaat het met? a) jou b)

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Hoe gaat het met je studie?

Hoe gaat het met je studie? 195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd.

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. Grammaticaoefeningen 3 Wonen en vervoer Werkwoorden in een andere tijd Oefening 1 Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. 1 Begrijp je deze informatie? ja / nee,

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Mijn loverboy Verloren onschuld

Mijn loverboy Verloren onschuld Mijn loverboy Verloren onschuld in makkelijke taal simone schoemaker 8 Het verhaal van Lisa De dag begint goed. Ik word wakker met een blij gevoel. Yes, ik ben jarig! Ik ben zestien! Mijn moeder feliciteert

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving Glass Christmas Edition Voor wielrennen was het... Alies: Ik heb een schoenen verslaving Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË Inhoudsopgave Pagina: Even voorstellen 4-5 Ik heb een schoenen

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02 Papahoorjeme_bw.indd 2 05-05-11 15:02 Papahoorjeme_bw.indd 3 05-05-11 15:02 Voor Indigo en Nhimo Tamara Bos Papa, hoor je me? met tekeningen van Annemarie van Haeringen Leopold / Amsterdam De liefste

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

BINNENSUIS Jehudi van Dijk

BINNENSUIS Jehudi van Dijk BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

De bij die niet kon vliegen

De bij die niet kon vliegen De bij die niet kon vliegen De kleine bij zat in het gras en keek treurig om zich heen. Daar vlogen alle andere bijen af en aan. Hun kleine pootjes vol met stuifmeel, de mond vol met de nectar van de mooie

Nadere informatie