Wob en Wbp. Wob en Wbp. Basisnormen. Basisnormen Wbp. Persoonsgegevens. Persoonsgegeven. Datum Datum

Transcriptie

1 Wob en Wbp 1 2 Wob en Wbp Basisnormen Wbp 27 oktober 2011 Stadhuis Assen Mr. dr. Aline Klingenberg Ontwikkelingen Wob Afweging tussen beide Basisnormen Wbp Verdrag van Straatsburg uit 1981, EU richtlijn 1995/46 Wet bescherming persoonsgegevens Jurisprudentie Hof van Justitie EG 3 4 Basisnormen Doelbinding (art. 7, 9 Wbp) Verwerking voor een legitiem doel (limitatief opgesomd in art. 8 Wbp) Proportionaliteit (art. 10, 11 Wbp) Geheimhouding en beveiliging (art. 12, 13 Wbp) Rechten betrokkene Persoonsgegevens Definitie uit de Wbp is overgenomen uit EG richtlijn 95/46 Art. 29 Werkgroep bestaat uit alle EUtoezichthouders (Kohnstamm is nu voorzitter) Heeft (o.a.) als taak de toepassing van de richtlijn in lidstaten te uniformeren Advies 4/2007 over het begrip persoonsgegeven, WP Persoonsgegeven 4 elementen in definitie: 1. Iedere informatie 2. Betreffende 3. Geïdentificeerd of identificeerbaar 4. Natuurlijke persoon 6 1

2 Iedere informatie Alle uitspraken over een persoon Objectief Subjectief (on)bewezen Bijvoorbeeld kindertekening Geïdentificeerd of identificeerbaar 7 Direct of indirect Alle middelen waarvan mag worden aangenomen dat zij redelijkerwijs in te zetten zijn om genoemde persoon te identificeren 8 Natuurlijke persoon Overledenen dus niet, tenzij gegeven ook betrekking heeft op levende personen Voorbeeld: erfelijke ziekten 9 10 Ontwikkelingen Wob Uitspraken van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg: En het Verdrag van Tromsø Artikel 10 EVRM Een ieder heeft het recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen. 11 Het EHRM voorheen: Voorheen standaard overweging: the right to freedom to receive information basically prohibits a government from restricting a person from receiving information that others wish or may be willing to impart to him. Art. 10 does not () embody an obligation on the Government to impart such information to the individual. 12 2

3 Het EHRM nu: 14 april 2009 Társaság a Szabadságjogokért v. Hungary Is het niet verstrekken van informatie door een overheidsorgaan (i.c. de rechter) een inbreuk op art. 10 EVRM? Ja! Want 13 Het publiek heeft het recht om informatie van algemeen belang te ontvangen, En de pers verstrekt deze info en creëert zo een forum voor het publieke debat. Appellant (een burgerrechtenvereniging) is i.c. te beschouwen als een social watchdog, dus gelijk te stellen met de pers. 14 De gevraagde info is alleen bij het Hof te verkrijgen, dat is al een vorm van censuur, De bedoeling van appellant was om de informatie aan het publiek te verstrekken en zo bij te dragen aan het publieke debat, Conclusie in r.o. 29: er is sprake van een inbreuk op art. 10 EVRM. 15 Maar beperken mag, dus: is deze beperking een gerechtvaardigde beperking, in de zin van art. 10 lid 2 EVRM? Voorzien bij wet? Ja Voor een legitiem doel? Ja Nodig in een democratische samenleving? 16 Hof: Nu opschuiven naar bredere interpretatie en naar erkenning van een recht op toegang tot informatie Verplichting van de staat barrières te slechten die uitoefening functies pers in de weg staan, bijvoorbeeld barrière die bestaat uit informatiemonopolie van de overheid, r.o Publieke personen moeten de pers niet kunnen censureren in naam van hun persoonlijkheidsrechten(privacy) Hof vindt dat obstakels gecreëerd zijn om toegang tot informatie van publiek belang te krijgen de pers ontmoedigen, en zo de public watchdogs ontmoedigen om bij te dragen aan het publieke debat. Dus: inbreuk niet noodzakelijk in een democratische samenleving (r.o. 37, 38, en 39). 18 3

4 Is toegang tot info nu grondrecht? Ja/nee, Mits: Informatiemonopolie overheid Verzoek door social watchdog als de pers Info draagt bij aan publiek debat 19 Verdrag van Tromsø Raad van Europa, Council of Europe Convention on Access to Official Documents, 18 juni 2009 opengesteld voor ondertekening (14 ondertekeningen, 3 ratificaties tot nu toe, treedt in werking bij 10 ratificaties) 20 Wob en Wbp benadering 1 Stel eerst vast dat de persoonlijke levenssfeer geschonden is, voor de regels over gegevensbescherming ingeroepen worden. Benadering ABRvS, waarbij moet worden opgemerkt dat uit parlementaire geschiedenis blijkt dat Wob voor Wbp gaat Benadering Afdeling Openbaar kunnen zijn: Persoonsgegevens die te maken hebben met beroepsmatig functioneren en het publiek debat raken (bv. integriteit overheid) Besluiten waar derden een belang bij kunnen hebben Subsidiebeschikkingen Let op: proportionaliteit en subsidiariteit Wob en Wbp benadering 2 Een verzoek om toegang tot informatie die persoonsgegevens bevat, wordt beoordeeld volgens de normen die de omgang met persoonsgegevens regelen Benadering Hof van Justitie EG, in EU verordeningen is niks geregeld over de vraag welke regel voorgaat Bavarian Lager Namen zijn persoonsgegevens Doorgeven is verwerken Dus toestemming is vereist Of de noodzaak tot doorgifte moet worden aangetoond door BL MAAR: dat had BL niet gedaan want dat hoeft niet bij een Euro/Wob verzoek! 4

5 Schecke vs Land Hessen Reg. 259/2008: Lidstaten publiceren namen van ontvangers van landbouwsubsidies Waarom? - transparantie, - accountability - verantwoording afleggen over uitgaven van publieke gelden Schecke vs Hessen Misschien ook een proportionaliteitsprobleem: Ver 259/2008 maakte geen onderscheid tussen relevante criteria als tijdstippen, frequentie en het bedrag aan verstrekte steun - maar: art 8 EVRM wel genoemd in uitspraak, maar niet art 10 Publiceren op Internet? Nee voor personen: art 7 and 8 Charter Ja voor bedrijven Kortom Wob nog niet uitontwikkeld, Dataprotectie nog niet uitontwikkeld, Ontwikkelingen in digitale communicatiemiddelen versterken dit: In elk geval van belang dat overheid zich daar zeer bewust van is, zie diginotar discussie, lekke websites, DigiD fraude etc. 5